Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Salt" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 23
Tytuł:
Salt tectonics in front of the Outer Carpathian thrust wedge in the Wieliczka area (S Poland) and its exposure in the underground salt mine
Autorzy:
Burliga, S.
Krzywiec, P.
Dąbroś, K.
Przybyło, J.
Włodarczyk, E.
Źróbek, M.
Słotwiński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184289.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Carpathian Foredeep
Miocene
salt tectonics
Wieliczka salt deposit
Opis:
Salt deposits in the Wieliczka area (Wieliczka Salt Deposit – WSD) in southern Poland comprise salt-rich strata belonging to an evaporite succession that originated in the Carpathian Foredeep basin in the Middle Miocene Badenian (Serravallian) times, ca 13.81–13.45 Ma. Although they have been mined since the 13th century and decades of investigations provided abundant data on their origin and structure, some aspects of their geological evolution are still not fully understood. This study presents current concepts on the lithostratigraphy and tectonics of the WSD. The salt-bearing facies developed near to the southern basin margin, delineated by the Carpathian orogenic front. Such a location triggered the redeposition of sediments and gravity-driven deformation followed by tectonic deformation related to the forelandward advancement of the Carpathian thrusts. As a result, the WSD consists of folds and slices composed of two main salt members: (1) the stratified salt member, with intercalating salt, sulphates and siliciclastics, and (2) the boulder salt member, built of clays with large, isolated blocks of salt. The stratified member contains abundant meso-scale tectonic structures recording the soft-sediment deformation and deformation related to the northward tectonic push exerted by the advancing Carpathian thrust wedge. The boulder member originated due to the syntectonic erosion of evaporites along the basin margins and their redeposition during progressive northward migration of the Carpathian front. Recent interpretations of seismic data imply that the WSD constitutes the core of a triangle zone developed at the contact of the Carpathian orogenic wedge with the backthrust-displaced foredeep sedimentary fill. Meso-scale examples of sedimentary and tectonic structures in the salt-bearing succession exposed in the underground Wieliczka Salt Mine are described and their formation modes discussed.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2018, 44, 1; 71-90
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Land subsidence caused by solution mining in the Mogilno salt dome
Autorzy:
Kortas, G.
Maj, A.
Drogowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955209.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
salt domes
land subsidence
salt caverns
twin-centre trough
Opis:
Occurrence of land surface subsidence is a result of rock salt extraction. The process is observed by geodetic measurements. On the Palędzie I salt mining field, such measurements are conducted every five years. The most recent series of measurements was carried out in 2009. The analysis of land levelling results indicated that a twin-centre subsidence is still being formed above the salt mining area. Its maximum load on the SW side of the salt dome exceeded -100 mm in 1986-2009. The second subsidence centre behind the NE edge pillar is 50% smaller than the first one. Along with the extraction moving up to shallower areas of the salt bed, the rate of land surface subsidence is increasing, with the decreasing perimeter of the depression. The indicators that describe the land surface subsidence - vertical displacement of benchmarks and the caverns volume - are presented on the function of time and a parameter, determining the distance from the measurement point to the exploitation field edges.
Wpływy eksploatacji soli na powierzchnię terenu określane są na podstawie okresowych pomiarów niwelacyjnych. Analiza wyników tych pomiarów pozwala na kontrolowanie i prognozowanie ruchu górotworu. Wysad solny Mogilno ma kształt wydłużonej elipsy ze zwierciadłem solnym około 250 m p.p.t. (Fig. 1). Na głębokości około 600 m długość wysadu wynosi 5,5 km, a szerokość waha się od 0,8 km do 1,5 km. Ściana NE wysadu jest nachylona pod kątem ok. 80°, natomiast przeciwległa SW 90° i więcej, tworząc przewieszenia. W SE części wysadu strop soli obniża się do 550-650 m. Otworowa eksploatacja złoża w 1986 r. rozpoczęła się od głębokości 1400 m do półki stropowej na głębokości 400 m. Otwory ługownicze założono w siatce trójkątów o bokach 100 m. Średnice kawern zależą od głębokości, wynosząc średnio od 45 w dolnej strefie do 55 m w górnej. W obszarach występowania soli potasowo-magnezowych są większe. W złożu nieprzydatnym do prowadzenia eksploatacji pozostawiono między komorami odpowiednie półki. Pomiary przemieszczeń w strefie oddziaływania kopalni prowadzone są od 1986 r. metodą niwelacji precyzyjnej ze średnim błędem ±0,7 mm/km, ostatni wykonano w 2009 r. Obniżenia terenu w latach 1986-2009 nie przekraczają -105 mm (Fig. 2). Stwierdzany w pomiarach efekt podnoszenia się terenu po stronie NE niecki osiadań wskazuje, że punkty dowiązania pomiarów niwelacyjnych nie są stałe. W latach 2004-2009 obniżał się głównie rejon przyległy do SW ściany wysadu (Fig. 3). Osiadania terenu wykształcają się w formie dwucentrycznej niecki z maksimami po S W i NE stronie wysadu (Fig. 4). Przyczyną osobliwego rozkładu osiadań jest smukłość formy kopalni i reżim stosowanych ciśnień technologicznych. Wyniki obserwacji ujawniają zróżnicowany zasięg wpływów eksploatacji, mniejszy w kierunku NE niż w kierunku SW, co spowodowane jest budową złoża. Zasięg ten po stronie SW wysadu osiąga dwukrotną głębokość spągu komór. Obniżenia terenu zależą od wydobycia, a prędkość ich rośnie w czasie (Fig. 5, 6). W ciągu 25 lat określa je funkcja wykładnicza z parametrem C: w(t) = w0 [exp(CΔt) - 1], gdzie C jest proporcjonalne do odległości reperów od pola górniczego. Objętość niecki aproksymuje także funkcja wykładnicza: VN (t) = 0,085 min m3 [exp(CΔt) - 1], gdzie C = 0,06 l/rok. Wskaźnikiem oddziaływania wyrobisk na powierzchnię terenu jest stosunek objętości niecki osiadań VN do objętości wyrobisk VK, proporcjonalnej do wydobycia. W latach 1986-1993, 1993-2004, 2004-2009 wskaźnik ƒ{t) osiągnął wartości 11‰, 17‰ i 20‰ (Fig. 7). Przyczyną wzrostu prędkości obniżeń terenu jest przede wszystkim rosnąca objętość komór. Przechodzenie strefy ługowania od dołu ku górze powoduje spadek stosowanych ciśnień technologicznych, odpowiedni do zmniejszającej się jej głębokości eksploatacji. Skutkiem tego jest zmniejszenia się podparcia hydraulicznego ścian komór. Z analizy wynika, że w następnych latach można się podziewać dalszego zwiększenia prędkości obniżeń w rejonie nadległym i przyległym do pola górniczego przy utrzymywaniu się prawie stałej prędkości obniżeń w znacznym oddaleniu od wyrobisk.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 175-187
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of technogenic factors on the karst activization of Precarpathian salt sediments and karst natural lows
Autorzy:
Pavliuk, V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184457.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
salt kars
gypsum-clay cap
Miocene salts
Precarpathians
potash salt mining
Opis:
The purpose of this article is to conduct an analysis of the technological and natural factors that have influenced the development and intensification of the salt karst, located within Miocene salt-bearing sediments. Understanding the rules of the karst process is one way to help make the right decisions at the forecasting stage of these harmful exogenic geological processes. This is especially true of salt deposits, which are located in complex geological conditions (e.g. the Carpathian Foredeep). The development of the salt karst in the Precarpathian has shown that it is a complex multi-system process, where all the components have a significant impact on the results and they are directly related to each other. The results of the completed research confirm that the features of the spatial development of the karst processes within the Carpathian salt deposits are caused by the complex geological structures of the Miocene sediments. The spatial developments of the karst processes depend on the heterogeneity of the water penetration in the plans and sections of the salt-bearing deposits. This forms the predominant vector of the underground leaching intensity along the geological boundaries. Permeability and solubility of the salt bearing deposits along the bedding are higher, relative to the permeability and solubility across geological structures. Faults which occur across the strike of geological layers act as a containment of the karst processes along the geological borders.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2016, 42, 2; 175-183
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Department of Economic and Mining Geology
Autorzy:
Mucha, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184170.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
coal
salt
chemical materials
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2016, 42, 2; 223-225
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The importance of salt mines for mining towns
Autorzy:
Langer, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184146.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
unused salt mines
underground excavations
salt towns and regions
sustainable development
cultural heritage
Opis:
Salt mining is one of the oldest industrial areas of human activity. Composure and evolution of rock salt mining methods were in the past an important factor of the development and prosperity of many European salt cities, including Wieliczka and Bochnia. Studies of Polish and foreign salt cities showed that urban space and underground mine workings can interact to varying degrees, often creating interdependent systems, both in economic and visually-compositional terms. At the same time, in the face of a global collapse of the salt mining industry, you can see the process of liquidation of underground salt mine, also a number of historical sites. The specificity of the salt mine also tends to post-industrial use of these facilities for new features. In this matter, the dominant course of action is to build underground tourist routes and sanatoriums, create places of a religious cult, art, entertainment, sports, science and education and other forms of public services. At the same time, salt excavations are an attractive area for the location of less accessible facilities, such as laboratories, and most of all underground deposits. An analysis of different salt mining centres leads to the conclusion that all the mentioned forms of redevelopment can be cost-effective, however, to ensure the sustainable development of the salt mining centres it is important to: - fully preserve the existing values, represented by both the excavation underground spaces as well as different parts of the surface mining infrastructure, - expose and provide access to protected values for the broad group of users, - maintain the authentic character of mine (excavation and ground facilities) in its reconstruction and adaptation to modern needs. It seems that the inclusion of these conditions gives a real opportunity to preserve and even enhance the attractiveness of disused salt mines and use them in the current development of the salt cities.
Górnictwo solne jest jedną z najstarszych dziedzin przemysłowej działalności człowieka (Hwałek 1971, Kurlansky 2004). Opanowanie górniczych metod eksploatowania złóż soli kamiennej, a następnie ich wielowiekowa ewolucja były w przeszłości istotnym czynnikiem miastotwórczym, przyczyniając się do powstania i rozkwitu wielu europejskich miast solnych, w tym historycznych ośrodków w Polsce - Wieliczki i Bochni (Hanik 1988). Prowadzone przez autora badania polskich i zagranicznych miast solnych wykazały, że przestrzeń miejska i podziemne wyrobiska kopalni mogą na siebie oddziaływać w różnym stopniu, tworząc niejednokrotnie układy silnie powiązane (Tab. 1, 2), zarówno w znaczeniu ekonomicznym, jak i widokowo-kompozycyjnym (Langer 2011). Jednocześnie zjawiska obserwowane w wielu europejskich regionach górnictwa solnego wskazują na spadek znaczenia tego sektora przemysłu (Fig. 1), a ponadto na malejący udział soli kamiennej eksploatowanej metodą suchą w ogólnym bilansie produkcji (Fig. 2). W obliczu tych tendencji nasila się proces likwidacji podziemnych kopalni soli, również wielu obiektów historycznych (Tab. 3, Fig. 3). Likwidacja kopalni soli oraz związane z nią przekształcenia podziemnych i naziemnych obiektów poprzemysłowych mogą mieć istotne znaczenie dla współczesnego rozwoju ośrodków górniczych. Jak wynika z prowadzonych przez autora badań terenowych, przekształcenia nieczynnych kopalni soli mogą przebiegać w różnych kierunkach, powodując zróżnicowane skutki dla przestrzeni miast górniczych (Tab. 4). Najczęściej proces likwidacyjny polega na trwałym i całkowitym wypełnieniu przestrzeni poeksploatacyjnych, obejmuje również rozbiórkę infrastruktury naziemnej lub pozostawienie obiektów pogórniczych bez użytkowania, co wiąże się z nieodwracalną degradacją dziedzictwa kulturowego (Fig. 4). Specyfika kopalni soli skłania także do poprzemysłowego wykorzystania tych obiektów i ich przystosowania do pełnienia nowych funkcji. Dominującym kierunkiem działań w tym zakresie jest budowa podziemnych tras turystycznych i sanatoriów (Chervinskaya 2007, Ponikowska 2009), tworzenie miejsc związanych z kultem religijnym, sztuką, rozrywką, sportem, nauką i edukacją (Czapowski et al. 2004) oraz innymi formami usług ogólnodostępnych (Fig. 5). Równocześnie wyrobiska solne stanowią atrakcyjną przestrzeń dla lokalizacji mniej dostępnych obiektów, takich jak laboratoria badawcze (Markiewicz et al. 2006), a przede wszystkim podziemne składowiska i magazyny (Branka 2005). Analiza różnych ośrodków górnictwa solnego pozwala stwierdzić, że wszystkie formy poprzemysłowego zagospodarowania wyrobisk solnych mogą być opłacalne ekonomicznie, jednak dla zapewnienia zrównoważonego rozwoju górniczych ośrodków salinarnych istotne jest dążenie do pełnego zachowania istniejących wartości - reprezentowanych zarówno przez podziemne wyrobiska, jak i zróżnicowane elementy infrastruktury powierzchniowej, a także eksponowanie i udostępnienie chronionych wartości dla możliwie dużej grupy użytkowników-odbiorców. Wydaje się, że uwzględnienie powyższych warunków daje realną szansę zachowania, a nawet wzmocnienia atrakcyjności nieczynnych kopalni soli oraz wykorzystania ich w obecnym i przyszłym rozwoju miast solnych jako ośrodków poprzemysłowych.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 189-209
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of the geological environment in respect of waste disposal in salt mine workings
Autorzy:
Poborska-Młynarska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184503.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
salt mine
underground waste disposal
Opis:
The concept of waste storage in underground salt mines is to use the host rock environment as a geological barrier, preventing the migration of hazardous substances. European and Polish law defines the geological conditions and the safety of underground storage. According to national regulations, the underground storage site location is based on the results of geological research contained in the hydrogeological and geological-engineering documentation. This paper presents the principles for the assessment of the geological environment in a salt mine for the waste storage, in the context of national legislation. It has been shown that for the salt deposits a more detailed range of geological research has to be defined to prepare relevant documentation and to assess the possibility of waste storage in salt mines.
Koncepcja składowania określonych grup odpadów w podziemnych kopalniach soli opiera się na wykorzystaniu środowiska skalnego jako bariery geologicznej powstrzymującej migrację szkodliwych substancji. Unijne i krajowe prawo określa geologiczne warunki lokalizacji i bezpieczeństwa podziemnego składowiska odpadów. Według krajowych przepisów lokalizacji podziemnego składowiska dokonuje się na podstawie wyników badań zawartych w dokumentacji hydrogeologicznej oraz geologiczno-inżynierskiej, określających wskazane warunki geologiczne charakteryzujące wybrane formacje skalne w związku z podziemnym składowaniem odpadów. W artykule przeanalizowano te warunki w odniesieniu do złóż i kopalń soli. Ich wstępna analiza wykazała, że wymagają one uszczegółowienia, a co za tym idzie - określenia zakresu badań będących podstawą oceny środowiska geologicznego w kopalni soli pod kątem wykorzystania jej wyrobisk na składowisko.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 223-231
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Salt resources in Poland at the beginning of the 21st century
Stan zasobów soli w Polsce na początku XXI wieku
Autorzy:
Czapowski, G.
Bukowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184748.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
zasoby
sól kamienna
sól potasowa
Polska
resources and reserves
rock salt
potash salt
Polska
Opis:
The paper summarized the actual knowledge on resources (anticipated economic and subeconomic ones) of both rock and potash salts estimated in the documented salt deposits in Poland as well as their predicted (prognostic and prospective) resources calculated to the depth of 2 km. The late Permian (Zechstein) rock salts predominated (ca 95% of anticipated resources and ca. 99.9% of predicted ones, the Miocene salts are marginal). The most (up to 69%) of their anticipated resources concentrated in the salt dome deposits but 96.7% of the prognostic ones - in stratiform deposits. The anticipated rock salt resources could prove over 26 Ka of exploitation (at the current production rate) but the predicted ones > 500 years assuming that 1/10[6] of total resources will be excavated. The anticipated economic resources of Permian potash salts in non-exploited five deposits are > 669 mln t (mainly > 597 mln t of polyhalite type in four stratiform deposits) and the predicted ones were estimated at ca. 1.02 bln t.
W pracy przedstawiono aktualny stan wiedzy o udokumentowanych (bilansowych i pozabilansowych) zasobach soli kamiennej i soli potasowej w Polsce oraz scharakteryzowano ich oszacowane zasoby przewidywane do głębokości 2 km. Dominującą rolę w bilansie zasobowym odgrywają sole kamienne wieku późnopermskiego (ok. 95% zasobów udokumentowanych i blisko 99.9% zasobów przewidywanych), udział soli wieku mioceńskiego jest podrzędny. Większość (blisko 69%) zasobów udokumentowanych kryje się w wysadach solnych, zaś zasobów przewidywanych - w złożach pokładowych (96.7%). Udokumentowane zasoby soli kamiennej wystarczą na 26 000 lat (przy aktualnej wielkości wydobycia), zaś zasoby przewidywane na ponad 500 lat (przy wykorzystaniu 1/10[6] części zasobów). Zasoby bilansowe późnopermskich soli potasowo-magnezowych w nieeksploatowanych udokumentowanych pięciu złożach wynoszą ponad 669 mln t, z czego większość (cztery złoża, powyżej 597 mln t) stanowią złoża typu polihalitowego. Zasoby przewidywane tych soli oszacowano na blisko 1.02 mld t.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2012, 38, 2; 189-208
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacyjna rola Kopalni Soli „Wieliczka - wczoraj i dziś
The educational role of the "Wieliczka" Salt Mine - past and present
Autorzy:
Obyrn, K. d'
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955207.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
złoże soli kamiennej
edukacja
dydaktyka
geoturystyka
"Wieliczka" Salt Mine
salt deposits
education
teaching
geotourism
Opis:
Przez stulecia istnienia Kopalni Soli „Wieliczka" stopniowo kształtowała się jej rola dydaktyczna. W wiekach XVI-XVII z zagadnieniami eksploatacji złoża zapoznawały się europejskie elity. Po pierwszym rozbiorze Polski austriaccy zarządcy kopalni rozpoczęli organizować trasy dla masowej turystyki. Po odzyskaniu niepodległości bliskie związki połączyły kopalnię z Akademią Górniczą (późniejszą Akademią Górniczo-Hutniczą). Pod koniec lat 90. XX i w początkowych latach wieku XXI edukacja w kopalni bazowała na sieci stanowisk dokumentacyjnych przyrody nieożywionej oraz rezerwacie Groty Kryształowe. Od 2009 roku oparto ją na trasie „Tajemnice wielickiej kopalni". W latach 2001-2012 na terenie kopalni odbywały się zajęcia dla studentów Akademii Górniczo-Hutniczej, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Poznańskiego, Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Politechniki Śląskiej, a także studentów z zagranicy, m in. z uniwersytetów w Koszycach, Ostrawie, Parmie i Wiedniu. W latach 2001-2012 praktyki odbyło około 4800 studentów.
During the past centuries, the educational character of the "Wieliczka" Salt Mine was gradually shaped. Only European elites were familiar with the issues of exploiting the Wieliczka salt deposits in the 16th and 17th centuries. After the First Partition of Poland, the Austrian managers of the Salt Mine began to arrange trails for mass tourism. After Poland regained independence, special bonds connected the Salt Mine with the Academy of Mining (presently called the AGH University of Science and Technology). At the end of the 1990s and at the beginning of the 21st century, the educational field trips were based on a network of documented sites and the nature reserve called the Crystal Grottoes. Since 2009, the trips follow the route called "The Mysteries of the Wieliczka Mine." Apart from the AGH University of Science and Technology, classes were also organised for the students of the Jagiellonian University, Pedagogical University of Cracow, University of Wroclaw, Adam Mickiewicz University, University of Silesia, University of Warsaw, and Silesian University of Technology (2001-2012). Foreign students were coming from Kosice, Ostrava, Parma, or Vienna. Approximately 4,800 students participated in field trips and internships in the "Wieliczka" Salt Mine between 2001 and 2012.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 301-308
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Selected hydrochemical ratios of waters from inflows at level VI in "Wieliczka" Salt Mine
Autorzy:
Obyrn, K. d'
Postawa, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184638.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
mining hydrogeology
hydrochemical ratios
"Wieliczka" Salt Mine
Opis:
Relationships between major ions, such as Cl- , SO4 2- and Na+ and some microelements, may serve as good indicators of genesis and chemical transformations occurring during groundwater flow. The chemical composition of water from inflows at the level VI of "Wieliczka" Salt Mine is formed mainly by the dissolution of different types of salts caused by waters circulating in complicated systems of semipermeable rocks and fractured sandstones. This complicated geological structure is additionally disturbed by seven centuries of mining activity. Individual inflows are recharged by different flow systems, thus water/rock contact times are different. The authors analysed basic hydrochemical ratios: sodium/chlorides (rNa+rCl-), sulphides/chlorides (rSO42- • 100/rCl-) and chlorides/iodides (Cl-/I-). The obtained results proved that hydrochemical ratios may serve as a supporting tool for better assessment of water threats in the western part of "Wieliczka" Salt Mine.
Stosunki zawartości jonów głównych i niektórych mikroskładników w wodzie, zwane wskaźnikami hydrochemicznymi, mogą być pomocne w analizie genezy wód podziemnych i interpretacji zmian, jakim wody ulegały w czasie krążenia w górotworze. Skład chemiczny wycieków na poziomie VI Kopalni Soli „Wieliczka" kształtuje się w efekcie rozpuszczania różnych typów soli przez wody krążące w skomplikowanym systemie półprzepuszczalnych skał typu mułowce i spękanych, pokruszonych piaskowców. Dodatkowo sytuację komplikują efekty, trwającej tu od siedmiu stuleci, działalności górniczej. Analizie poddane zostały podstawowe wskaźniki hydrochemiczne: sodowo-chlorkowy rNa+/rCl-, siarczanowy rSO42- • 100/rCl- oraz chlorkowo-jodkowy Cl-/l-. Wyniki badań posłużyły jako narzędzia wspomagające ocenę zagrożeń wodnych w zachodnim rejonie kopalni.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 163-174
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
New data on celestine-rich salts in the Wieliczka salt deposits
Autorzy:
Nowińska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184740.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
rock salt
Badenian
Wieliczka
strontium
celestine
geochemistry
Opis:
Pale brownish celestine-rich salt rocks were found near the Franciuszek Müller gallery, in the chambers of the 3rd level in the Wieliczka Salt Mine. The complex of rock salts subjected to exploration occurred within a large seam approximately 15 m thick. Detailed research revealed that the salt has the form of a block incorporated within the gray salts body and being similar to other blocks of green salts, well known in the upper part of the deposit. A characteristic petrographical feature of the pale brown rock salt owed to the presence of celestine (SrSO 4 ). That strontium mineral was re-examined, using X-ray powder data, and scanning microscope observations, with EDS analysis. The investigated rock salts exhibited a mineral association of halite (main component), anhydrite, celestine, calcite, gypsum, clay materials, iron compounds and a small amount of bitumen. Interrigenous sediments and the insoluble part of salt occurred higher content of strontium that in halite. Celestine crystals were observed in two forms: elongated platy crystals, forming fan-shaped aggregates and granular aggregates, strongly associated with anhydrite. On carbonate and sulphate strontium usually appearing as needle shaped aggregates of celestine. No barium minerals were observed. The development and paragenesis of celestine suggested a post-sedimentary origin of these rocks that ought to be connected with diagenetic processes. An important observation that confirmed that thesis was the transformation of fine crystalline anhydrite into platy crystals, recrystallization and primary accumulation of strontium, as a result of evaporation processes.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2017, 43, 1; 57-68
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An Entzia-dominated marsh-type agglutinated foraminiferal assemblage from a salt marsh in Tubli Bay, Bahrain
Autorzy:
Kaminski, Michael A.
Amao, Abduljamiu O.
Garrison, Thomas F.
Fiorini, Flavia
Magliveras, Simeon
Tawabini, Bassam S.
Waśkowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1841777.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Arabian Gulf
Bahrain
salt marsh
agglutinated foraminifera
Opis:
A salt-marsh assemblage of agglutinated foraminifera was recovered from a salt marsh on the east side of Tubli Bay in eastern Bahrain. This locality is one of the last remaining patches of salt marsh on the east coast of Tubli Bay. The salt marsh is covered by a single marsh plant species, Arthrocnemum macrostachyum. Samples were collected from beneath the Arthrocnemum canopy in two transects beginning at the maximum landward extent of halophytic plants in the high marsh and extending to a tidal channel at the seaward side of the low marsh. A distinct elevation-related zonation in foraminifera is observed from the high marsh to the low marsh. The trochamminids Entzia macrescens and Trochammina inflata are characteristic of the high marsh, whereas Ammonia, Elphidium, Peneroplis and smaller miliolids become common in the middle part of the marsh transect. The tidal channel at the lower limit of the marsh contains an assemblage dominated by Ammonia, Elphidium, adult specimens of Peneroplis, and smaller miliolids, with Clavulina and Agglutinella as the only agglutinated taxa. Living specimens of Entzia and Trochammina were observed during the winter 2019–2020 sampling season, whereas samples collected in Autumn 2019 contained only dead specimens. One new species, ?Sigmoilina canisdementis sp. nov., is described herein. This is the first report of a live Entzia-dominated salt marsh assemblage in the Arabian Gulf region.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2020, 46, 3; 189-204
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyrobiska solne jako przestrzeń urbanistyczna
Salt workings as urban spaces
Autorzy:
Langer, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184796.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnie soli
wyrobiska solne
miasta i regiony solne
adaptacja funkcjonalna
rozwój zrównoważony
dziedzictwo salinarne
salt mines
salt workings
salt towns and regions
functional adaptation
sustainable development
salinar heritage
Opis:
This paper points out particular significance of salt workings in abandoned salt mines which, owing to specific features and values, can be used for stimulation of the development and the increase of the attractiveness of salt mining towns as former industrial centres. The authors emphasized the need of choice of a proper direction of remodelling and adaptation of salt workings to attain possibly a complete display and preservation of unique values, with making the salt mine available to various types of users.
W artykule zwrócono uwagę na szczególne znaczenie wyrobisk solnych w nieczynnych kopalniach soli, które ze względu na specyficzne cechy i walory mogą być wykorzystywane do stymulowania rozwoju i wzmacniania atrakcyjności górniczych miast solnych jako ośrodków poprzemysłowych. Podkreślono potrzebę wyboru odpowiedniego kierunku przebudowy i adaptacji wyrobisk solnych w celu możliwie pełnego wyeksponowania i zachowania unikatowych wartości oraz udostępnienia kopalni różnym grupom użytkowników.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2012, 38, 2; 239-250
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effect of de-icing roads with salt on the environment in Krakow (Poland)
Autorzy:
Kostka, Anna
Strzebońska, Magdalena
Sobczyk, Maciej
Zakrzewska, Marta
Bochenek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184651.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Krakow
soil salinity
road salt
winter road maintenance
Opis:
The de-icing of roads and streets in the winter season is a necessity in many European countries, where the mean day temperature drops below 0°C for long periods. Among the many chemicals used for winter road maintenance, the most popular in Poland is sodium chloride in various forms and mixtures, due to its relatively low price and availability. This agent, however, contributes to the increase of salinity in the soil environment and may lead to disturbances in soil properties and premature plant necrosis. The impact of the usage of chloride salts on the soil environment was researched in Krakow’s city centre by means of the examination of soil samples collected prior to the de-icing season (November) and afterwards (February) as well as snow samples taken in February. A general deterioration of the examined parameters (pH, conductivity, chloride concentrations, carbonate concentrations) was observed after the winter season, but still the results for most samples did not pose a serious threat to the soil environment or plants. This was mainly the result of the fact that the winter seasons in European countries have become increasingly mild and warm, which contributes to decreased usage of chloride salts. However, the state of soils in the Main Square was disturbing, as demonstrated by the clearly elevated chemical parameters of samples, despite a ban on the use of salt in this area. These results indicate the most probable reason for the withering of trees growing there, leading to them being frequently replaced.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2019, 45, 3; 195-205
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The comparison of the results of laser scanning and classical surveying methods of measuring the area and volume in the chapel of St. Kinga in the salt mine of Bochnia
Autorzy:
Maciaszek, J.
Madusiok, D.
Matwij, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184225.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
mining deformations
salt mine Bochnia
area convergence
laser scanning
Opis:
Providing a long durability of the historic salt mine of Bochnia demands proper observations, analyses and drawing conclusions based on them and leading to recognising and the assessment of a specific behaviour of the rock mass and the effectiveness of the protection from mining damage. The studies of the rock mass and surface deformation are carried out by the mine based on the results of the observations made with the methods of surveying. These observations include, among others, the measurements of the height of benchmarks stabilized on the surface and rock mass, the measurements of linear convergence (on the established vertical and horizontal bases in selected chambers of the mine); and since 2003 the attempts have been made to apply total stations and laser scanners to document the selected chambers. The article presents test studies on laser scanning carried out in the chapel of St. Kinga in the Bochnia Salt Mine in 2007 and 2013 (Fig. 1). They showed high accuracy of the scanning method both in the positioning of points of the salt excavation, in modelling, as well as calculation of the area of any cross-section (Fig. 2) and the volume of chambers of complicated shapes (Fig. 3). The carried out accuracy studies, analyses and comparisons were used in the calculation of the area convergence for the chapel of St. Kinga in the Bochnia Salt Mine. They make base for the calculation of volume do convergence in the near future.
Zapewnienie długiego okresu trwałości zabytkowej Kopalni Soli Bochnia wymaga prowadzenia odpowiednich obserwacji, analiz i formułowania na tej podstawie wniosków dotyczących rozpoznania i oceny swoistych zachowań górotworu i skuteczności zabezpieczeń przed zagrożeniami górniczymi. Badania deformacji górotworu i powierzchni terenu kopalnia prowadzi na podstawie rezultatów obserwacji wykonanych metodami geodezyjnymi. Do tych obserwacji należą między innymi pomiary wysokości reperów zastabilizowanych na powierzchni i w górotworze czy pomiary konwergencji liniowej (na założonych bazach pionowych i poziomych w wybranych komorach kopalni). Od 2003 r. prowadzone były także próby zastosowania tachimetrów i skanerów laserowych do inwentaryzacji wybranych komór. Artykuł przedstawia badania testowe skaningu laserowego przeprowadzone w kaplicy św. Kingi w KS Bochnia w latach 2007 i 2013 (Fig. 1). Wykazały one dużą dokładność metody skaningowej zarówno w pozycjonowaniu punktów na wyrobisku solnym, w modelowaniu, jak i w obliczaniu powierzchni dowolnego przekroju (Fig. 2) oraz objętości komór 0 skomplikowanych kształtach (Fig. 3). Przeprowadzone badania dokładnościowe, analizy i porównania posłużyły do obliczenia konwergencji powierzchniowej w kaplicy św. Kingi (Tab. 1). Wartość konwergencji wyniosła średnio 3,01‰/rok, przy czym jej zróżnicowanie w różnych miejscach komory (określonych położeniem przekrojów) wyniosło od 2,42‰/rok do 3,91‰/rok. Objętość części komory wykorzystanej do badań obliczono dwoma niezależnymi metodami: metodą przekrojów (672,21 m3) i automatycznie algorytmem zawartym w programie Geomagic Qualify 2012 (672,72 m3). Metoda automatyczna uwzględnia wszystkie nieregularne miejsca pomijane w metodzie przekrojów. Różnica pomiędzy wynikami uzyskanymi dwoma niezależnymi metodami obliczeń wynosi 0,08%, co świadczy o bardzo wysokiej dokładności obliczania objętości tak nieregularnych brył jak kaplica św. Kingi. Pomiary i obliczenia wykonane w 2013 r. są podstawą do obliczenia konwergencji objętościowej kaplicy w najbliższym okresie.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 211-221
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The presence of geogenically saline waters in the area of salt dome Rogóźno (central Poland)
Autorzy:
Górecki, M.
Ziułkiewicz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184742.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Rogóźno salt dome
geogenical saline waters
hydrochemical indexes
Moszczenica River
Opis:
Rogóźno salt dome is one of the most recognizable diapirs in the Polish Lowland. Despite its shallow occurrence depth, increased salinity has not been detected in surface water. The presented hydrogeochemical research aimed at determining if there is the presence of increased geogenical salinity in the groundwater and shallow water. Increased geogenical salinity has not been detected in the Moszczenica River and the Czerniawka River, but were displayed in the Moszczenica River valley in the specific electrical conductivity (SEC) spatial distribution. Hydrogeochemical research indicated the presence of a higher mineralized water ascent in the north-eastern part of the dome. The presence of mixing of saline waters around the dome with fresh waters was determined. Ionic composition and hydrochemical indexes of waters sampled from different levels indicate that the saline structure is not completely isolated from surrounding waters. The dome structure is in contact with water from Upper Jurassic formation which influences the final water composition. Active anthropogenic processes partly mask the influences of geogenic salinity in the study area.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2016, 42, 3; 289-310
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 23

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies