Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "science of religion" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
Postmodernizm i religia wobec rozumu - uwagi krytyczne na temat ujęcia Gellnera
Postmodernism and Religion versus Reason: Critical Comments on Gellner’s Approach
Autorzy:
Kurkowski, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082670.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
postmodernizm
religia
rozum oświeceniowy
filozofia języka
metodologia nauk
nurty (szkoły) psychologiczne
postmodernism
religion
Enlightenment reason
philosophy of language
methodology of science
schools of psychological thought
Opis:
Religia, rozum i postmodernizm wskazują na różnego rodzaju postawy wobec świata, przede wszystkim w wymiarze poznawczym. W książce Postmodernizm, rozum i religia Ernest Gellner przedstawił ich charakterystykę, samemu określając się jako zwolennik oświeceniowego rozumu. W związku z tym rozum został przez niego ukazany w jak najlepszym świetle. Zapożycza on to, co dobre z religii i postmodernizmu, oraz odrzuca ich złe elementy. Choć we wstępie Gellner przyznał, że każda para w obrębie tych trzech postaw posiada pewne cechy wspólne, to jednak w dalszej części rozważań traktował postmodernizm i religię jakby stanowiły dwa krańce spektrum, w środku którego jest rozum. Nie poświęcił również uwagi cechom wspólnym religii i postmodernizmu, które jednocześnie są niezgodne z niektórymi postulatami oświeceniowego racjonalizmu. W niniejszej pracy przywołano kilka wybranych tego typu wątków w kontekście języka, metodologii nauk oraz wy-branych szkół psychologii dwudziestego wieku. Za pomocą przeprowadzonej analizy pokazano, że religia posiada istotne cechy wspólne z postmodernizmem, których nie podziela z rozumem, oraz jednocześnie posiada cechy wspólne z rozumem, których nie dzieli z postmodernizmem. Uzyskana w ten sposób perspektywa stanowi kontrpropozycję dla ujęcia Gellnera, w którym racjonalizm miał jawić się jako zbalansowane i umiarkowane stanowisko usytuowane pomiędzy przeciwległymi sobie skrajnościami religii i postmodernizmu.
Religion, reason and postmodernism point to differenttypes of attitude towards the world, above all in respect of epistemic concerns. In his book Postmodernism, Reason and Religion Ernest Gellner presented their salient characteristics, describing himself as a supporter of Enlightenment reason. He thus soughtto show reason in a positive light, presenting it as drawing on whatis best in both religion and postmodernism while rejecting theirproblematic elements. However, he failed to attend to certain features common to religion and postmodernism that at the sametime contradict some of the postulates of Enlightenment rationalism. The present paper considers some selected threads of thistype that occur in the context of language, the methodology of science and selected schools of twentiethcentury psychology. Theanalysis proposed shows that religion shares some nontrivial elements with postmodernism that stand in opposition to reason,while at the same time having some elements in common with reason that are opposed to postmodernism. The perspective thus obtained constitutes an alternative to Gellner’s approach, in whichreason was made to appear as a balanced and moderate positionsituated between the opposite extremes of religion and postmodernism.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2021, 18; 141-160
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Romanes. Religia a nauka
Romanes: Religion and Science
Autorzy:
Babij, Aleksandra
Babij, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553412.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
George John Romanes
religia
nauka
Karol Darwin
teoria ewolucji
inteligentny projekt
religion
science
Charles Darwin
theory of evolution
intelligent design
Opis:
Artykuł przedstawia pogląd George’a Johna Romanesa na relację między religią a nauką. Romanes był dziewiętnastowiecznym angielskim biologiem ewolucyjnym zainteresowanym również teologią. Według Romanesa nauka ma wskazywać przyczyny konkretnych zjawisk, natomiast religia jest ogólną teorią rzeczywistości i zakłada, że wszystko jest ostatecznie spowodowane przez inteligentnego sprawcę. Romanes twierdzi, że w swoich czystych postaciach nauka i religia nie mają logicznie żadnego punktu wspólnego. Jednak do niedawna religia wpływała na naukę. Skutkiem powszechności wiary powstał nawyk odnoszenia wszystkich zjawisk do bóstwa. Gdy jedna z tych aktywności przekracza właściwe sobie granice, próbując posługiwać się metodami drugiej, następuje chaos. Było tak w przypadku próby wyjaśnienia konkretnych zjawisk za pomocą religijnej teorii przyczyn ostatecznych, czyli teorii inteligentnego projektu. Romanes wskazuje, że zwolennicy argumentu z projektu zbyt szybko uznają, iż oprócz projektanta nie mogą istnieć inne przyczyny doskonałego przystosowania organizmów, przez co od razu zaczynają poszukiwać przykładów potwierdzających ich tezę. Darwin natomiast postanowił znaleźć inne przyczyny. Pojawienie się darwinowskiej teorii ewolucji uznał Romanes za przełomowy moment, w którym to nauka zaczęła istotnie oddziaływać na religię.
The article presents George John Romanes’ view on the relation between religion and science. Romanes was nineteenth century English evolutionary biologist interested also in theology. According to Romanes, the task of science is to find causes of particular phenomena, while religion is a general theory of reality assuming that everything is ultimately caused by an intelligent agent. Romanes claims that in their pure forms science and religion have no logical contact. However, till recently religion influenced science. As a result of prevalence of faith, there was a habit to referring all phenomena to the deity. When one of these activities crosses its appropriate boundaries, trying to use the methods of the other, the resulting effect is chaos. An attempt to explain particular phenomena in terms of a religious theory of ultimate causes, i.e. intelligent design theory, was a case in point. Romanes suggests that proponents of design argument are too eager in recognizing that there cannot exist other causes of perfect adaptation of organisms except a designer, and that is why they immediately look for examples confirming their thesis. Conversely, Darwin’s aim was to find other causes. For Romanes, emergence of the Darwinian theory of evolution was a turning point when science began to exert significant influence on religion.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2009-2010, 6-7; 197-211
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naturalizm metodologiczny w nauce — dylemat teisty
Methodological Naturalism in Science — the Theist’s Dilemma
Autorzy:
Zabołotny, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553276.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
naturalizm metodologiczny
naturalizm ontologiczny
teizm
nauka
religia
przyczynowe domknięcie Wszechświata
methodological naturalism
ontological naturalism
theism
science
religion
causal closure of the universe
Opis:
Nauka postrzegana jest przez wielu jako szczególne przedsięwzięcie ludzkości mające na celu poznanie Wszechświata bez wprowadzania odwołań do bytów nadnaturalnych. Dla naukowców-chrześcijan rodzi to pytanie o możliwość pogodzenia ich teistycznych przekonań z panującym w nauce naturalizmem. Najczęstszym sposobem uspokojenia tych obaw jest twierdzenie, że naturalizm ten jest jedynie metodologiczną zasadą funkcjonowania nauki. W artykule zostają poddane analizie różne sposoby rozumienia naturalizmu i ich światopoglądowe konsekwencje. Okazuje się, że zasady pozornie jedynie metodologiczne mają komponent ontologiczny, negujący możliwość bezpośredniego oddziaływania Boga na rzeczywistość fizykalną. W końcowej części artykułu zarysowane zostają propozycje słabszych wersji naturalizmu, zachowujące dążenia nauki do poznania prawdy o świecie naturalnym bez zanegowania podstawowych prawd teologii chrześcijańskiej.
Science is considered by many to be a specific human project, the purpose of which is to gain knowledge about the universe without any reference to supernatural realities. This approach may cause a dilemma for Christian scientists: how should one integrate theistic convictions with the prevailing naturalism of scientific practice? The usual way to solve this problem is to claim that naturalism is only a purely methodological principle of science. In this article a few different ways of understanding naturalism are considered, together with their philosophical consequences. It is suggested that the supposedly merely methodological principle has significant ontological components, which do not allow any direct actions of God in physical reality. In the last section, two different weaker versions of naturalism are suggested, which allow theists to affirm science’s aim to investigate the natural world, without contradicting the basic tenets of Christian theology.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2016, 13; 25-48
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Darwinowska teoria ewolucji w wypowiedziach Jana Pawła II
Darwin’s Theory of Evolution in the Statements of John Paul II
Autorzy:
Rupiński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2082433.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
Jan Paweł II
teoria ewolucji
teistyczny ewolucjonizm
Karol Darwin
nauka a religia
John Paul II
theory of evolution
theistic evolution
Charles Darwin
science and religion
Opis:
Artykuł omawia wypowiedzi Jana Pawła II, w których jako papież odnosił się do teorii ewolucji i podejmował się jej oceny z punktu widzenia chrześcijańskiej nauki o stworzeniu. Zgodnie z popularnym poglądem Jan Paweł II pogodził chrześcijański kreacjonizm z ewolucjonizmem i nawet wprost określany jest jako ewolucjonista. Na podstawie konkretnych wypowiedzi papieża został wykazany szereg trudności w uzasadnieniu tak postawionej tezy. Analizie zostały poddane teksty papieskich katechez na temat stworzenia z lat 1985–1986, a także przesłania, które w 1996 roku wystosował do członków Papieskiej Akademii Nauk. Jan Paweł II zaznaczył, pod jakimi warunkami ewolucjonizm jest możliwy do pogodzenia z nauką chrześcijańską, odrzucając dogmatyczne zasady, które stały u podstaw darwinowskiej teorii ewolucji. Postulował jednak stanowisko, w którym naukowa wizja świata nie jest niezgodna z wizją religijną, a obie uzupełniają się, opisując inne wymiary rzeczywistości.
This article is a presentation of the statements of John Paul II in which, as Pope, he referred to the theory of evolution and assessed it from the point of view of the Christian doctrine of cre ation. He is thought to have reconciled Christian creationism with evolution, and has even been explicitly described as an evolution ist. However, on the basis of his actual statements it is argued here that justifying such a thesis runs into difficulties. The paper exam ines the texts of papal catecheses on creation from 1985-1986, as well as messages sent by him to members of the Pontifical Academy of Sciences in 1996. John Paul II pointed out under what conditions evolution would be compatible with Christianity, rejectingthe dogmatic principles that underpin the Darwinian theory of evolution. At the same time, though, he postulated a position in whichthe scientific vision of the world does not contradict the religiousvision, and where they complement one another, describing different dimensions of reality.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2021, 18; 113-138
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarys modelu poziomów analizy w badaniach relacji nauki i religii
The Sketch of the Model of Levels of Analysis in the Studies of Relation Between Science and Religion
Autorzy:
Bylica, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553290.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
poziomy analizy
nauka a religia
teizm chrześcijański
naturalizm
interwencjonizm
Bóg luk
teistyczny naturalizm
levels of analysis
science and religion
Christian theism
naturalism
interventionism
God of the gaps
theistic naturalism
Opis:
W artykule proponuję model podziału twierdzeń o rzeczywistości, różnicujący je pod względem stopnia ich empirycznego charakteru. Zaproponowany model ma ułatwiać analizę zagadnień z zakresu relacji nauki i religii. Na najwyższym poziomie znajdują się twierdzenia metafizyczne (w neopozytywistycznym rozumieniu kategorii "metafizyki"), czyli zupełnie nieempiryczne lub empirycznie całkowicie neutralne. Do najniższego poziomu zaliczają się twierdzenia o najwyższym stopniu empiryczności. Schemat zawiera też stopnie pośrednie. W artykule pokazuję, w jaki sposób na spotykane w literaturze stanowiska dotyczące relacji między twierdzeniami nauki i religii na temat świata, wpływa nieuwzględnianie poziomów analizy podejmowanych zagadnień. Problematyczne ujęcia określam jako "zbyt łatwe konfliktowanie" oraz "zbyt łatwe godzenie nauki i religii". W pierwszym z omówionych przypadków będziemy mieli do czynienia z negatywną oceną teorii ewolucji dokonaną przez Michała Chaberka na podstawie założeń filozoficznych, które teoria ta odrzuca. Mankamentem "zbyt łatwego" sposobu godzenia nauki i religii jest zmiana znaczeń kategorii, które wcześniej występowały w twierdzeniach poziomu empirycznego, na znaczenia przypisywane tym kategoriom na poziomach wyższych. Problem ten zilustruję spotykanym u niektórych teistów naturalistycznych odejściem od interwencjonistycznego rozumienia koncepcji stworzenia i Bożego działania w świecie na rzecz ich rozumienia jako wyłącznie podtrzymywania w istnieniu każdego zdarzenia w świecie. W ostatniej części będę argumentował, że różnica między średniowiecznymi (tradycyjnymi) a niektórymi dzisiejszymi ujęciami starającymi się godzić teizm chrześcijański z naukową wizją przyrody polega na uznaniu przez współczesnych myślicieli autorytetu nauki nie tylko na poziomie twierdzeń empirycznych, ale też na ich uległości wobec naturalistycznych przesłanek z poziomów wyższych. Odejście od interwencjonistycznych i dualistycznych koncepcji relacji Boga i świata na rzecz nieinterwencjonistycznych i monistycznych prowadzi ich do przyjmowania jedynie skrajnie nieempirycznych twierdzeń na temat relacji świata i sfery nadprzyrodzonej.
I propose the model of division of statements on the reality that differentiate them according to the degree of their empirical character. The following model is supposed to facilitate analysis of propositions on the relation of science and religion. One extreme are metaphysical statements (in the logical empiricism’s view of metaphysics) that are empirically neutral. The other extreme are empirical statements characterized by the maximum level of testability. It is demonstrated how ignoring the levels of analysis influences some positions on science and religion. Problematic positions are named “too easily conflicting” and “too easily reconciliating” science and religion. In the first case I present negative reception of scientific theory of evolution by Michał Chaberek on the basis of ontological assumptions that are in conflict with assumptions of this theory. The problem of “too easy reconciliation” of science and religion is the shift in the meaning of categories from the one on the lowest, empirical level, toward the meaning that belongs to the highest, metaphysical level of analysis. This problem is illustrated by the shift from interventionist concept of creation and divine action in the world toward its non-interventionist interpretation that limits God’s actions only to sustaining the world in its existence. We can find this shift in some theistic naturalism positions. In the last part I argue that the main difference between the medieval (traditional) and the contemporary positions on natural philosophy and religion that attempt to accommodate Christian and scientific worldviews is that contemporary thinkers ascribe epistemic authority not only to empirical statements of contemporary science, but also to its philosophical naturalistic assumption from higher levels of analysis. Holding these anti-interventionist and monistic ontology of nature leads them to extremely non-empiricalunderstanding of relation between the supernatural and the natural world.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2012, 9; 221-253
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego teoria ewolucji nie spełnia kryterium naukowości
Why Evolution Fails the Test of Science
Autorzy:
Hunter, Cornelius G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553206.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
teoria ewolucji
fakt ewolucji
anatomia porównawcza
zmiana na małą skalę
zapis kopalny
nauka
religia
teologiczne założenia teorii ewolucji
theory of evolution
fact of evolution
comparative anatomy
small-scale change
fossil record
science
religion
theological presuppositions of the theory of evolution
Opis:
Istnieje, jak lubią twierdzić ewolucjoniści, góra świadectw na rzecz teorii Karola Darwina. Jednak ilość nie zawsze przekłada się na jakość. W większości świadectwa te można zaliczyć do jednej z trzech kategorii: anatomii porównawczej, zmian na małą skalę i zapisu kopalnego. Przestudiujemy wszystkie te kategorie i zobaczymy, że w każdej z nich obecny jest ten sam schemat: świadectwa przemawiają za teorią ewolucji tylko wówczas, gdy rozpatrywane są w sposób wybiórczy i powierzchowny. Natomiast po skrupulatnym ich przeanalizowaniu okazują się niejednoznaczne, a nawet przemawiają przeciwko teorii ewolucji. Świadectwa przemawiające za teorią ewolucji oceniane są na podstawach religijnych, przy przyjęciu założeń na temat natury Boga i tego, co ten Bóg by zrobił, a czego nie. Ewolucjonizm darwinowski znacznie trafniej byłoby postrzegać jako teorię religijną, która przeniknęła do nauk przyrodniczych, niż jako teorię naukową, która jest sprzeczna z pewnymi religijnymi przekonaniami. Usiłując zachować wolność nauki od religii, teoria ewolucji w istocie narzuca jej religię i skutkiem tego narusza integralność nauki per se. Ewolucjoniści zawsze utrzymywali, że ich teoria jest obiektywnym wnioskiem, którego podstawę stanowi ściśle naukowa analiza danych. To jednak po prostu nieprawda. Teoria ewolucji jest nieprawdopodobną opowieścią, której siłą napędową są teologiczne założenia i religijne sentymenty, nie zaś naukowe rozumowanie.
There is, as evolutionists like to say, a mountain of evidence for Charles Darwin’s theory. But quantity does not always make for quality. For the most part, this evidence falls into three categories: comparative anatomy, small-scale change, and the fossil record. We will survey each category and see the same pattern in each case: only when used selectively or superficially does the evidence support evolution. When carefully considered, the evidence is ambiguous and even argues against evolution. The evidence for the theory of evolution are assessed on religious grounds, based on presuppositions about the nature of God and what this God would and would not do. It would be far more accurate to view Darwinian evolution as a religious theory that has penetrated natural science rather than as a scientific theory that impinges on our religious understandings. In purporting to keep science free from religion, evolution foists religion on science and thereby subverts the very integrity of science. Evolutionists have consistently promoted their theory as an objective conclusion based on a purely scientific analysis of the data. This is simply inaccurate. Evolution is an unlikely story fueled by theological presuppositions and religious sentiment, not scientific reasoning.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2012, 9; 53-78
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kreacjonizm młodej Ziemi a koncepcja Big Bangu. Poglądy Johna Hartnetta z konstruktywistycznej i eksternalistycznej perspektywy
Young-Earth Creationism vs. Big Bang Theory: John Hartnett’s Views from the Constructivist and Externalist Perspective
Autorzy:
Jodkowski, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553399.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
John G. Hartnett
kreacjonizm młodej Ziemi
teoria Big Bangu
mikrofalowe promieniowanie tła
ciemna materia
ciemna energia
rozszerzanie się Wszechświata
inflacja kosmiczna
eksternalizm i konstruktywizm w filozofii nauki
epistemiczny układ odniesienia
naturalizm
kultura
religia
young-earth creationism
Big Bang theory
microwave background radiation
dark matter
dark energy
expansion of the universe
cosmic inflation
externalism and constructivism in philosophy of science
epistemic framework
naturalism
culture
religion
Opis:
Dr John G. Hartnett, fizyk posiadający publikacje w czasopismach naukowych głównego nurtu, jest kreacjonistą młodej Ziemi i mocno sprzeciwia się teorii Big Bangu. Uważa on, że rozszerzania się przestrzeni, o czym mówi ta teoria, nie wykrywa się w laboratoriach. Wątpi on także, czy tak zwane promieniowanie tła ma kosmiczny charakter. Skłania się ku hipotezom, że promieniowanie to ma lokalne źródło. Także popularne w ostatnich latach idee ciemnej materii i ciemnej energii wydają mu się niewiarygodne. Uważa, że mają one ten sam status metodologiczny, co powstała w połowie dziewiętnastego wieku idea planety Vulcan. Hipotezy ciemnej materii i ciemnej energii mają uratować aktualnie utrzymywane teorie przed niezgodnością z uzyskanymi danymi obserwacyjnymi. W opinii Hartnetta wszystkie kłopotliwe dane empiryczne wyjaśnia Carmeliego teoria grawitacji bez odwoływania się jednak do takich fikcyjnych bytów jak ciemna materia i ciemna energia. Dr Hartnett przedstawia także wszystkie standardowe argumenty przeciwko idei kosmicznej inflacji na początku istnienia Wszechświata: nie istnieje mechanizm ani zapoczątkowania jej, ani później zatrzymania. Poglądy Hartnetta są ilustracją dla argumentów autora na rzecz konstruktywistycznego i eksternalistycznego rozumienia nauki. Przedmiotem teorii naukowej jest pewien konstrukt, a nie obiektywna rzeczywistość. Nauki nie można też pojmować jako neutralnego wysiłku poznawczego, gdyż jest ona mocno zależna od różnych presupozycji i czynników, w tym także o nienaukowym charakterze. Główną presupozycją jest tu tak zwany epistemiczny układ odniesienia.
Dr John G. Hartnett, a physicist with publications in mainstream science journals, is a young-Earth creationist who very fiercely opposes the Big Bang theory on a few levels. He claims that the expansion of space, needed by the theory, is not detectable in laboratories. He also expresses his doubts on the real nature of the cosmic background radiation, and is inclined to advocate that this radiation has a local source. Also, the ideas of dark matter and dark energy, so popular in the recent years, seem to him unreliable. For Hartnett, the abovementioned ideas have the same methodological status as the infamous idea of the planet Vulcan, created in the middle of the 19th century. Dark matter and dark energy are posited in order to save accepted theories that are incompatible with observational data. Hartnett claims that Carmeli’s theory of gravitation explains all the troublesome data without calling upon such fictitious entities as dark matter and dark energy. Dr Hartnett also presents all standard arguments against the idea of cosmic inflation in the beginning of the Universe: there is no mechanism of triggering and stopping the inflation. Hartnett’s views illustrate the author’s arguments for the constructivist and externalist understanding of science. A constructed entity, rather than the objective reality, is the subject of any scientific theory. Science need not be understood as a neutral research effort, because it is deeply dependent on various presuppositions and factors, including non-scientific ones. The so-called epistemic framework is the main presupposition here.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2015, 12; 37-79
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bóg w lukach wiedzy: argument z niewiedzy i ograniczenia naturalizmu metodologicznego
God of the Gaps: The Argument from Ignorance and the Limits of Methodological Naturalism
Autorzy:
Pennock, Robert T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553226.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
naturalizm metodologiczny
naturalizm metafizyczny
nauka
religia
argument z projektu
argument z Boga w lukach wiedzy
argument z niewiedzy
wnioskowanie do najlepszego wyjaśnienia
teoria ewolucji
teoria inteligentnego projektu
kreacjonizm
methodological naturalism
metaphysical naturalism
science
religion
argument from design
god of the gaps argument
argument from ignorance
inference to the best explanation
evolutionary theory
intelligent design theory
creationism
Opis:
W niniejszym eseju skoncentruję się na dwóch ważnych aspektach filozoficznego bagażu, który dźwigany jest w każdej dyskusji o stworzeniu i ewolucji. Oba te aspekty związane są z zagadnieniami natury metodologii naukowej. Pierwszy odnosi się do twierdzenia kreacjonistów, że ich hipoteza stworzenia powinna być uznana nie tylko za prawowitą naukową alternatywę dla teorii ewolucji, ale być może nawet za alternatywę lepszą. Drugi aspekt związany jest z ich twierdzeniem, że nauka, z racji stosowanych w niej metod, sama jest "panującą religią" i to o charakterze ateistycznym. Oba te twierdzenia są bezpodstawne. Negatywna kreacjonistyczna krytyka teorii ewolucji jest chybiona - kreacjoniści nie zaproponowali niczego, co choć w najmniejszym stopniu zasługiwałoby na miano pozytywnej naukowej alternatywy dla teorii ewolucji, a tylko wysuwają argument z niewiedzy. Wnioskowanie o projekcie nie potwierdza istnienia transcendentnego projektanta - niezależnie od tego, czy wnioskowanie to interpretowane jest jako argument z analogii, wniosko-wanie do najlepszego wyjaśnienia, czy też jako argument eliminacyjny. Ostatecznie okazuje się, że jest to jedynie błędny argument z Boga w lukach wiedzy. Teza kreacjonistów, że metoda naukowa jest dogmatycznie ateistyczna, także jest bezzasadna. Nauka, we właściwym rozumieniu, nie jest "panującą" religią, lecz zachowuje religijną neutralność.
In this essay I will focus on two important aspects of the philosophical baggage that is carried along in any discussion of the creation/evolution issue. Both involve questions about the nature of scientific methodology. The first deals with creationists’ contention that their creation hypothesis ought to be recognized not only as a legitimate scientific alternative to evolution but perhaps even a better alternative. The second deals with their contention that science, because of its methods, is itself an „established religion”, and an atheist religion at that. In both cases, these contentions are unjustified. Creationists’ negative attacks upon evolution miss their mark — they have not advanced anything close to a positive scientific alternative to evolution, but have simply given an argument form ignorance. The design inference fails to confirm a transcendent designer — whether it is interpreted as an argument by analogy, an inference to the best explanation, or an eliminative argument. In the end, their version is no more than a spurious god-of-the-gaps argument. Creationists’ attack upon scientific method as being dogmatically atheistic is also misplaced. Science, properly understood, is not an „established” religion. It is indeed religiously neutral.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2012, 9; 155-185
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies