Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "reality." wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Platonic Computer— the Universal Machine That Bridges the “Inverse Explanatory Gap” in the Philosophy of Mind
Autorzy:
Duan, Simon X.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31234154.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
Platonism
Platonic computer
pancomputationalism
metacomputics
metaconsciousness
metaprocessor
metadata
metaprogram
abstract entities
physical reality
nonphysical reality
Opis:
The scope of Platonism is extended by introducing the concept of a “Platonic computer” which is incorporated in metacomputics. The theoretical framework of metacomputics postulates that a Platonic computer exists in the realm of Forms and is made by, of, with, and from metaconsciousness. Metaconsciousness is defined as the “power to conceive, to perceive, and to be self-aware” and is the formless, contentless infinite potentiality. Metacomputics models how metaconsciousness generates the perceived actualities including abstract entities and physical and nonphysical realities. It is postulated that this is achieved via digital computation using the Platonic computer. The introduction of a Platonic computer into the realm of Forms thus bridges the “inverse explanatory gap” and therefore solves the “inverse hard problem of consciousness” in the philosophy of mind.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2022, 10, zeszyt specjalny; 285-302
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What Did Lem Think Over?
Autorzy:
Dzida, Barbara
Jędrejek, Tomir
Łukasik, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31234069.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
Stanisław Lem
fantasy
futurology
consciousness
virtual reality
transhuanism
anthropic principle
evolution
Opis:
Stanisław Lem is considered the most outstanding representative of Polish and one of the most eminent representatives of world science-fiction literature, as well as a futurologist and—at least by some—a philosopher who, in the form of novels and short stories written in the convention of science fiction and the so-called discursive prose, touched upon important philosophical problems concerning the place of man in the Universe, the effects of technological and civilisational progress and the issue of the limits of cognition. The article reconstructs and analyses the main philosophical problems presented in the work Filozoficzny Lem. Wybór tekstów Stanisława Lema i opracowania [The Philosophical Lem. A Selection of Texts by Stanisław Lem and Studies] edited by Filip Kobiela and Jakub Gomułka.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2022, 10; 97-116
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia a nauki ścisłe
Philosophy and Exact Sciences
Autorzy:
Król, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342805.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
nauka
filozofia
potrzeby utylitarne
zrozumienie rzeczywistości
science
philosophy
utilitarian needs
the understanding of reality
Opis:
W artykule argumentuje się za nierozerwalną unią filozofii (szczególnie rozumianej) z nauką, wykazując, że filozofia jest koniecznym elementem praktyki naukowej. Autor przedstawia argumenty na rzecz niezbywalnej potrzeby i obecności filozofii w nauce, której cele nie redukują się do realizacji potrzeb utylitarnych. Potrzeba filozofii bierze się z dążenia człowieka do zrozumienia rzeczywistości, które jest też głównym celem nauki.
In the paper the non-separable union of philosophy and science is demonstrated; it is argued that philosophy is a necessary element of scientific practice. The author presents some arguments for the inalienable presence and need of philosophy in science whose aspirations – as he maintains – are not being reduced to the realization of utilitarian needs. The necessity of philosophy originates from the human pursuit of the understanding of reality; this understanding also is the main task of science.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2014, 2; 65-69
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O wartościach w środowisku cyfrowym. Wybór Cyphera
On values in the digital environment. Cypher’s choice
Autorzy:
Gurczyński, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41318482.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
free will
biological determinism
relativism
semantic anti-realism
ontology of the virtual reality
values in the virtual reality
wolna wola
determinizm biologiczny
relatywizm
antyrealizm semantyczny
ontologia świata wirtualnego
wartości w świecie wirtualnym
Opis:
Celem artykułu jest przytoczenie argumentów na rzecz tezy, że o kwestiach moralnych nie sposób decydować bez odwoływania się do rozstrzygnięć natury ontologicznej. Ilustracją głównej linii argumentacyjnej jest wybór Cyphera – jednego z pobocznych bohaterów filmu Matrix. Cypher decyduje się na zdradę walczących o wolność ludzi w zamian za dostanie życie w rzeczywistości wirtualnej. Wybór ten wydaje się przy pierwszej analizie problemu całkowicie naganny, gdyż wiąże się z porzuceniem świata rzeczywistego i prowadzeniem pozornie nieautentycznego życia w symulacji komputerowej. Argumentować można jednak, że dychotomia świata rzeczywistego i wirtualnego jest jedynie pozorna. Wybierając rzeczywistość wirtualną Cypher wybrał funkcjonowanie w świecie, który tak samo jak świat rzeczywisty umożliwia zaistnienie podmiotowości moralnej i autentyczne przeżywanie. To, co różni oba światy, to z pewnością rodzaje determinacji jakim podlega podmiot. Cypher woli żyć w świecie, w którym podlega determinacjom narzucanym przez Matrix, niż w świecie realnym, gdzie jego zachowanie determinowane jest przez geny i imperatywy biologiczne.
The paper tries to defend the thesis that it is impossible to decide upon moral issues without any references to the ontology of the world we live in. An illustrative example of the main argumentation line is the choice made by Cypher—a second plan character in the movie Matrix. Cypher decides to betray human rebels fighting against machines for freedom and, as a reward, accepts affluent life in the virtual reality. His choice seems to be superficially reprehensible because of the abandonment of the real world and authentic life. However, one can argue that the dichotomy between the real and virtual world is seeming. By choosing the virtual reality Cypher decided to act in a world which, like the real world, makes it possible to be a moral subject and enables authentic experience. The difference between both the worlds lies in the type of determination limiting any conscious subject. Cypher prefers to live in a world determined by the algorithm of Matrix more than in a world where his behaviour is determined by genes and other biological factors.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2020, 8, 1; 185-201
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O klasycznie pojętej prawdzie, postprawdzie i zasadzie źródłowości
On Classical Truth, Post-Truth and the Principle of Sourceness
Autorzy:
Dębowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41199772.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
truth
post-truth
reality
virtual reality
thought
cognition
knowledge
realism
objectivism
correspondence theory of truth
strong correspondence
weak correspondence
prawda
postprawda
rzeczywistość
rzeczywistość wirtualna
myśl
poznanie
wiedza
wiedza naukowa
realizm
obiektywizm
korespondencyjna teoria prawdy
korespondencja mocna
korespondencja słaba
Opis:
W niniejszym artykule, po krótkiej (dziesięciopunktowej) charakterystyce klasycznej koncepcji prawdy, wskazuję na jej naukową doniosłość i wszechstronną użyteczność, w tym m.in. na możliwość aplikacji w niektórych środowiskach wirtualnych, np. w odniesieniu do obiektów wirtualnych typu A i typu C. W artykule podkreślam również, iż — niezależnie od wyobrażeń promotorów i fundatorów „epoki postprawdy” (np. woli polityków, propagandystów czy autorów rozmaitych teorii spiskowych) — klasycznie pojęta prawda jest zasadniczo nieusuwalna z dyskursu społecznego, w tym także z filozoficznego i naukowego.
In this paper, I present a short 10-point characteristics of the classical conception of truth. Subsequently I point to the importance and comprehensive usefulness of this truth, among others, to the possibility of applying it in some virtual environments, e.g., in those which include virtual objects of types A and C. I also emphasize that—independently of views of promotors and creators of the “post-truth era” (e.g. the will of politicians, propagandists and the authors of conspiracy theories)—truth as it is grasped in the classical theory is in principle non-withdrawable from social discourse, including its philosophical and scientific fields.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2021, 9; 127-146
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O obiektach wirtualnych
On virtual objects
Autorzy:
Mazurek, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41315677.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
virtuality
virtual object
virtual reality
representation in computer sciences
wirtualność
obiekt wirtualny
rzeczywistość wirtualna
reprezentacja w naukach informatycznych
Opis:
Pod pewnymi względami niezaawansowany stan badań wirtualności w naukach informatycznych wskazuje na konieczność zgłębienia podstawowych kwestii jej dotyczących, tj. kwestii ontologicznych. Dopiero ich rozstrzygnięcie pozwoli rozwiązać zagadkę tworzenia i istnienia obiektów wirtualnych. Rozpatrzenie tych kwestii utrudnia fakt usuwania z dziedziny zainteresowań współczesnej filozofii metafizyki, a wraz z nią ontologii. Dlatego z powodów merytorycznej trafności odwołuję się do koncepcji ontologicznych oraz epistemologicznych, które mogą być wykorzystane do konstrukcji ontologicznych, wypracowanych dawniej w filozofii, które przez analogie lub inspiracje – jak wykazuję – są obiecującymi kandydatami do zgłębienia zagadnień powstawania i istnienia obiektów wirtualnych. W artykule przedstawiam w skrótowej ekspozycji alternatywne rozstrzygnięcia tych dwóch problemów oraz status istnienia obiektów wirtualnych. Ujęcia te są inspirowane głównie przez relewantne poglądy Platona, Arystotelesa, Franza Brentano i Karla Poppera oraz zbiór koncepcji reprezentacji.
The article presents a brief exposition of alternative ways of creating virtual objects and the status of their existence inspired by the relevant views of Plato, Aristotle, Franz Brentano and Karl Popper as well as various conceptions of representation. I argue that the present state of research on the problem of “computer” virtuality shows that it is necessary to explore first the ontological issues of virtual objects. Only these issues will solve the mystery of the creation and existence of virtual objects. The consideration of these issues are suppressed by the fact that contemporary philosophy has removed both metaphysics and, with-it, ontology. That is why, and for reasons for reasons of substantive accuracy, I show how traditional ontological and ontologically inspiring approaches are—when modified— promising candidates for exploring the nature of virtual objects, first of all, problems of their existence and creation.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2020, 8, 1; 137-154
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wymiar percepcyjny w fenomenologii doświadczalnej i w nauce
The Perceptual Dimension in Experimental Phenomenology and in Science
Autorzy:
Derossi, Giorgio
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342312.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
percepcja
idealizacja
wizualizacja
eksperyment idealny
ciągłość-nieciągłość
odpowiedniki nieprzystające
rzeczywistość/realność
perception
idealization
visualization
mental experiment
continuity-non-continuity
incongruent correspondents
reality
Opis:
Autor podkreśla znaczący wkład, jaki fenomenologia eksperymentalna może wnieść do metodologii badań naukowych. Pod pojęciem tym należy rozumieć fenomenologiczne podejście, które wyłoniło się w ostatnim okresie z rozważań nad niektórymi epistemologicznymi implikacjami badań z zakresu percepcji inspirowanych teorią Gestalt. Chodzi tu w szczególności o badania przeprowadzone przez członków zespołu, który działał na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu w Trieście w drugiej połowie ubiegłego stulecia pod kierownictwem triesteńskiego specjalisty z dziedziny percepcji, Gaetano Kanizsy. Wspomniane implikacje dotyczą możliwości uwidocznienia przestrzenno-czasowych warunków, które ukazują rzeczywistość poza zjawiskami i które w ujęciu klasycznej fenomenologii Husserlowskiej uznaje się za poznawalne jedynie w sposób idealny. Autor kwestionuje idealistyczną hipotekę ciążącą na klasycznej fenomenologii i podkreśla doniosłość niektórych argumentów, które zdają się przemawiać za wspomnianą możliwością nowego realizmu. Przywołane zostają odkrywcze wizualizacje opracowane z wykorzystaniem Gedankenexperimenten (eksperymentów idealnych) stosowanych przez Ernsta Macha w jego historyczno-krytycznych badaniach ewolucji nowożytnej mechaniki. Przede wszystkim jednak autor przedstawia zasadnicze cechy wizualizacji absolutnej realności przestrzeni postrzegalnej w zjawisku tzw. nieprzystających odpowiedników, zamieszczonej w ostatnim przedkrytycznym eseju Kanta. Rysuje się w ten sposób teoretyczna i historyczna perspektywa, w której istotniejszą rolę może odgrywać – obok wizji idealnych esencji – sama wizja rzeczywistości.
The author presents a possible important contribution of experimental phenomenology to the methodology of scientific research. Experimental phenomenology is a phenomenological approach developed recently from some epistemological implications of the inspired by the Gestalt theory investigations concerning perception. The paper is especially concentrated on investigations performed by the group which was being active at the Trieste University in the second half of the 20th century; the group was leading by Gaetano Kanizsa, a perception specialist. The here conditions, which reveal reality beyond phenomena and which in the classical Husserl phenomenology approach are recognized to be knowable only ideally. The author contests the idealistic mortgage of the classical phenomenology, and emphasizes the essentiality of some arguments which seems to legitimize the mentioned possibility of a new realism. The author quotes creative visualizations applying relevant Gedankenexperimenten, elaborated by Ernst Mach in his historical-critical researches of the evolution of modern mechanics. However, the author first of all presents the essential features of the visualization of the absolute reality of the space perceived in the phenomenon of incongruent correspondents, stated in last precritical Kant’s essay. Thus the theoretical-historical perspective is outlined in which a more essential role can be played by—together with the vision of ideal essences — the very vision of reality.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2015, 3; 39-55
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie wiedzy rozszerzonej z perspektywy epistemologii rozszerzonej i teleepistemologii
The Issue of Extended Knowledge from the Perspective of Extended Epistemology and Telepistemology
Autorzy:
Walczyk, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41200440.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
extended knowledge
extended mind
telepistemology
extended epistemology
extended cognitive system
telerobotic knowledge
augmented reality
wiedza rozszerzona
umysł rozszerzony
teleepistemologia
epistemologia rozszerzona
rozszerzony system poznawczy
wiedza telerobotyczna
rozszerzona rzeczywistość
Opis:
Celem artykułu jest wskazanie wstępnych warunków jakie powinna spełniać koncepcja wiedzy rozszerzonej. Artefakty poznawcze bez wątpienia wpływają na ludzkie procesy poznawcze i wiedzę. Badania dotyczące wiedzy powinny zatem uwzględniać istotne przemiany technologiczne. W artykule wykorzystuję koncepcję umysłu rozszerzonego, a w ramach badań epistemologicznych reliabilistyczne teorie uzasadnienia. Efektem tej kombinacji jest analiza zjawiska wiedzy rozszerzonej na przykładach rozszerzonej percepcji i rozszerzonej pamięci. Istotnego wsparcia dostarczają badania prowadzone na gruncie epistemologii rozszerzonej i teleepistemologii.
The aim of this paper is to indicate the preliminary conditions that should be met by the concept of extended knowledge. Cognitive artifacts undoubtedly affect human cognition and knowledge. Research on knowledge should therefore take into account significant technological changes. In this paper, I make use of the concept of the Extended Mind, and in epistemological research, I use the reliabilist theories of justification. The effect of this combination is the analysis of the phenomenon of extended knowledge on the examples of extended perception and extended memory. Research conducted in the field of extended epistemology and telepistemology provides a significant support.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2021, 9; 171-193
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór o naukowość filozofii. O Zdzisława Cackowskiego dyskusji z fenomenologią
The Dispute on the Scientific Status of Philosophy. On Zdzisław Cackowski’s Discussion with Phenemenology
Autorzy:
Dębowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343870.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
filozofia
nauka
nauki szczegółowe
fenomenologia
filozofia marksistowska
epistemologia
rzeczywistość
działanie
poznawanie
wiedza
empiryzm
indukcjonizm
pozytywizm
scjentyzm
praksizm
bezzałożeniowość (Voraussetzungslosigkeit, Vorurteilslosigkeit)
„zasada bezzałożeniowości” (das Prinzip der Voraussetzungslosigkeit)
transcendentalizm
ejdetyzm
bezpośrednie doświadczenie
philosophy
science
phenomenology
Marxist philosophy
epistemology
reality
action
acquisition
knowledge
empiricism
inductionism
positivism
scientism
praxism
assumptionlessness (Voraussetzungslosigkeit, Vorurteilslosigkeit)
the rule of assumptionlessness (das Prinzip der Voraussetzungslosigkeit)
transcendentalism
eidetism
direct experience
Opis:
W artykule dokonuję rekonstrukcji i krytycznie omawiam (analizuję) podstawowe zręby Zdzisława Cackowskiego sposobu rozumienia filozofii i nauki. Podkreślam, iż według Cackowskiego filozofia jest nauką (i to nauką nomotetyczną), choć zarazem jest to nauka ze wszystkich najogólniejsza. Filozofia bowiem, podobnie jak nauki szczegółowe, spełnia wszystkie najważniejsze, tak jak je określa Cackowski, warunki i kryteria naukowości. Filozofia ponadto, podobnie jak każda inna nauka, prócz funkcji poznawczej, pełni również istotne funkcje praktyczne, w szczególności światopoglądowo-ideologiczne. Natomiast specyfika (swoistość) filozofii wynika z jej aspiracji uniwersalistycznych i według Cackowskiego polega na bezprecedensowo wysokim (najwyższym) stopniu ogólności odkrywanych przez nią prawidłowości — prawidłowości dotyczących obiektywnie istniejącej rzeczywistości i jej poznania. O specyfice filozofii przesądza zdaniem Cackowskiego również to, że usiłuje ona zgłębić naturę jakościowych skoków pomiędzy podstawowymi segmentami świata realnego, np. pomiędzy obiektami kwantowymi i korpuskularnymi, przyrodą nieorganiczną i organiczną, procesami neuronalnymi i umysłowymi itp. By jednak nie oderwać się od rzeczywistości, zdaniem Cackowskiego, filozoficzne syntezy każdorazowo winny być zakotwiczone w wyspecjalizowanych badaniach nauk szczegółowych, w konkretnych wynikach tych badań oraz w szeroko pojętej praktyce naukowej i społecznej, czyli w sferze praxis. Sposób rozumienia filozofii przez Cackowskiego czyni ją zatem, z jednej strony, zasadniczo zbieżną z pozytywistyczną, scjentystyczną i marksistowską koncepcją filozofii, z drugiej zaś strony — sytuuje ją w wyraźnej opozycji do fenomenologicznej jej koncepcji. Zastrzeżenia i sprzeciw Cackowskiego wobec fenomenologicznego projektu badań filozoficznych były w jego twórczości względnie stałe (z biegiem lat zmieniały się tylko nieznacznie) i z reguły dotyczyły: (1) zakresu i sensu ich autonomii wobec nauk szczegółowych, (2) zasady bezzałożeniowości (i to bez względu na stopień jej radykalizmu), (3) Husserlowskiej „zasady wszelkich zasad” jako głównego metodologicznego principium, (4) fenomenologicznej koncepcji bezpośredniego doświadczenia, (5) możliwości i zakresu poznania ejdetycznego, (6) idei transcendentalizmu i koncepcji czystej świadomości oraz (7) zasadniczej postawy fundamentalistycznej, motywowanej zarówno wątkami kartezjańskimi, jak i, zdaniem Cackowskiego, całkowicie irracjonalną tęsknotą do odkrycia absolutu metafizycznego i epistemologicznego.
In the article I analytically reconstruct Zdzisław Cackowski’s basic ways of the understanding character of philosophy and science. I emphasize that according to Cackowski philosophy is a science (a nomothetic one) but simultaneously it is the most general science. Philosophy, like other sciences, satisfies conditions and criteria of being science. Besides its cognitive function, philosophy, like other sciences, plays practical functions; especially it is a basis of worldviews and ideologies. According to Cackowski, the specific character of philosophy arises from its universalistic aspirations and consists in a very high level of generality of discovered principles; those principles refer to the objective reality and knowledge on it. The specificity of philosophy also consists in—according to Cackowski—revealing the nature of qualitative jumps between basic segments of the real world, e.g. between quantum objects and macroscopic ones, between non-organic and organic nature; between neuronal processes and mind process etc. However, tending to not break the link between philosophy and reality, Cackowski grounds philosophical synthesis in scientific discoveries, results, and scientific praxis. Cackowski’s way of understanding of philosophy is, on the one hand, close to positivistic, scientific and Marxist concepts of philosophy, and on the other hand, it is opposite to the phenomenological concept of philosophy. Cackowski’s reservations and objections to the phenomenological project of philosophical investigations appear continuously in his works (they change only slightly in the course of time), and they refer to: (1) the scope and the meaning of the autonomy of sciences, (2) the rule of assumptionless standpoint (regardless of the level of its radicalism), (3) Husserl’s “rule of the all rules” as a basic methodological principle, (4) the phenomenological concept of direct experience, (5) the possibility and the range of eidetic knowledge, (6) the idea of transcendentalism and the concept of pure consciousness, (7) the essential fundamental position, motivated by Descartes’s ideas and irrational longing to discover the metaphysical and epistemological absolute.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2018, 6; 231-249
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies