Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Oświecenie" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-5 z 5
Tytuł:
Krytyka romansu tradycyjnego w publicystyce oświeceniowej
Criticism of traditional romance in Enlightenment publishing
Autorzy:
Siama, Alfred
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364860.pdf
Data publikacji:
2019-12-19
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
romans tradycyjny
oświecenie
publicystyka
krytyka
traditional romance
Enlightenment
journalism
Opis:
Zasadniczym tematem artykułu jest stosunek osiemnastowiecznych publicystów do romansu tradycyjnego. W pracy zaprezentowano wybrane sądy na temat tego gatunku literackiego, obecne w tekstach encyklopedycznych i publicystycznych oświecenia. Wskazane zostały podobieństwa w spojrzeniu na romans, a także pewne rozbieżności w rozumieniu tego terminu przez intelektualistów epoki. Przedstawiane przez autorów opinie zazwyczaj mają charakter krytyczny i prześmiewczy, co wynika z faktu, iż romans tradycyjny przez ówczesną elitę literacką postrzegany był jako gatunek anachroniczny i bezideowy, pozbawiony walorów artystycznych i dobrego smaku. Chociaż najważniejsi przedstawiciele oświecenia konsekwentnie krytykowali romanse, to przez cały wiek zachowywały one zadziwiającą popularność. Chętnie były czytane i w związku z tym często wydawane.
The main topic of the article is the attitude of the 18th century publicists to traditional romance. The work points to selected judgments about this literary genre present in the encyclopedic and journalistic texts of the Enlightenment. Some similarities in the perception of the genre, as well as some discrepancies in how the intellectuals of the era comprehended this term were indicated. The reviews presented by the authors are usually of irreverent and critical manner, which results from the fact that the traditional romance was perceived by the literary elite of those times as anachronistic, void of thought or ideology, deprived of artistic values and good taste. Although the leading representatives of the Enlightenment consistently criticized romance, it was remarkably popular throughout the entire century. They were read willingly and therefore often published.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2019, 5; 125-145
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Echa romansu tradycyjnego w twórczości literackiej Ignacego Krasickiego
Echoes of traditional romance in the literary output by Ignacy Krasicki
Autorzy:
Siama, Alfred
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170116.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
traditional romance
Enlightenment
Ignacy Krasicki
criticism
romans tradycyjny
oświecenie
krytyka
Opis:
Tematyka pracy dotyczy stosunku wybitnego pisarza polskiego oświecenia, Ignacego Krasickiego, do epickiego gatunku przedpowieściowego, jakim jest romans. Uwaga badawcza w artykule skoncentrowana została na opiniach wobec romansów wyrażonych w kilku dziełach literackich księcia biskupa. Ignacy Krasicki, podobnie jak inni przedstawiciele ówczesnej elity literackiej, traktował romans jako gatunek anachroniczny, pozbawiony walorów artystycznych i dobrego smaku. Dlatego wyrażone przez niego w twórczości opinie wobec romansów mają charakter krytyczny i ironiczny. Poza tym pisarz potrafił w oryginalny sposób wykorzystać konwencję romansową, co szczególnie uwidacznia się w powieści Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki. Upoważnia to do konstatacji, że romanse nie tylko drażniły Krasickiego, lecz w pewnym sensie także inspirowały.
The article concerns the attitude of the outstanding writer of the Polish Enlightenment, Ignacy Krasicki, to the epic pre-bildungsroman genre, which is romance. The research attention in the article was focused on the opinions about romances expressed in several literary works of the prince bishop. Ignacy Krasicki, like other representatives of the literary elite of that time, treated romance as an anachronistic genre, devoid of artistic value and good taste. That is why the opinions about romances expressed in his works are critical and ironic. On the other hand, the writer was able to use the romance convention in an original way, which is particularly evident in the novel Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki [The Adventures of Mr. Nicholas Wisdom]. This entitles us to conclude that the romances not only irritated Krasicki, but in a sense also inspired him.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2022, 8; 215-234
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elementy leksykalne z pola semantycznego religii w Historii mego wieku… Franciszka Karpińskiego
Religious lexical field in memoirs from the Enlightenment on the basis of Historia mego wieku... [History of my century...] by Franciszek Karpiński
Autorzy:
Gorzelana, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364861.pdf
Data publikacji:
2019-12-19
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
pamiętnik
oświecenie
wiara
Bóg
modlitwa
memoirs
Enlightenment
faith
God
prayer
Opis:
Analizowany tekst Historii mego wieku... uznany jest za pamiętnik typowy dla sentymentalizmu. Jego autor, Franciszek Karpiński, nie był osobą duchowną, dlatego przyjęto, że leksyka religijna w tym tekście nie powinna odbiegać znacznie od przeciętnego języka, jakim posługiwano się w tej epoce. W artykule rozpatrzono słownictwo i frazeologię związaną semantycznie z religią, między innymi odnoszącą się do Boga, modlitwy, budynków sakralnych (kościół, kaplica, cerkiew), osób duchownych (ksiądz, zakonnik, mnich, pop, zakonnica). Mimo tego, że autor rzadko snuje refleksje dotyczące swojej wiary i religijności, jednak słownictwo związane z tymi zagadnieniami jest w tekście obecne i zróżnicowane, co świadczy, że w epoce uznanej powszechnie za czasy racjonalizmu i ateizmu pisarze – w tekstach opisujących życie codzienne – odwoływali się do religii.
The analysed text of the memoir Historia mego wieku... is considered to be typical of Sentimentalism. Its author, Franciszek Karpiński, was not an ecclesiastic, so it was assumed that the religious vocabulary in this text should not diverge significantly from the common language used in this epoch. The article examined the vocabulary and phraseology that are semantically related to religion: i.a. to God, prayer, religious buildings (church, chapel, Orthodox church), members of the clergy (priest, friar, monk, pope, nun). Despite the fact that the author rarely reflects on his faith and religion, the text abounds in vocabulary related to these issues. That vocabulary presence is an evidence that writers did refer to religion in their texts on everyday life, even though they lived in the times of rationalism and atheism.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2019, 5; 109-124
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Daj Boże Oświecenie w Polsce!”. Określenia Boga w pierwszym roczniku czasopisma „Monitor”
'God, Give the Enlightenment in Poland!'. Names of God in the first issue of "Monitor"
Autorzy:
Gorzelana, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1400611.pdf
Data publikacji:
2015-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Polish Enlightenment
religion
"Monitor"
God
oświecenie polskie
religia
„Monitor”
Bóg
Opis:
W artykule przedstawiono określenia Boga obecne w czasopiśmie „Monitor” w 1765 roku. Periodyk, propagując hasła oświeceniowe, nie podważał wiary w Boga. Pojawiają się w nim określenia Boga jako stworzyciela (Stwórca), władcy (Pan Najwyższy, Pan Zastępów), opiekuna (Opatrzność) i sędziego (wyrok boski, boski urząd sądzenia). Także skonwencjonalizowane zwroty (uchowaj Boże, daj Boże) odzwierciedlają religijny światopogląd redaktorów bądź korespondujących z nimi czytelników „Monitora”.
The paper depicts the names of God present in the journal ‘Monitor’ in 1765. The maga-zine, while promoting Enlightenment slogans, did not undermine the faith in God. Therefore, the following names of God appear in the periodical: the Creator (Stwórca), the Ruler (Pan Najwyższy, Pan Zastępów), the Guardian (Opatrzność) and the Judge (wyrok boski, boski urząd sądzenia). There are also conventionalized phrases (uchowaj Boże, daj Boże) which reflect the religious belief of the editors or Monitor’s readers corresponding with them.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2015, 1; 63-76
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cytaty biblijne w oświeceniowym czasopiśmie „Monitor”
Biblical quotes in “Monitor”, the Enlightenment magazine
Autorzy:
Gorzelana, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401041.pdf
Data publikacji:
2017-12-19
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
Enlightenment
the Bible
quote
the “Monitor” magazine
oświecenie
Biblia
cytat
czasopismo „Monitor”
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie tego, jak funkcjonowały cytaty biblijne w czasopiśmie „Monitor” w pierwszym dziesięcioleciu jego ukazywania się (1765-1774). Zjawisko jest interesujące, gdyż epoka oświecenia powszechnie kojarzona jest z odchodzeniem od Kościoła i walką z religią. Najdłużej ukazujący się periodyk z tych czasów zawiera cytaty z Pisma Świętego (zarówno w wersji łacińskiej, jak i polskiej). Przytaczane są one najczęściej w funkcji ostatecznego argumentu. Świadczy to o tym, że w oświeceniu dla redaktorów i czytelników „Monitora” Biblia była niepodważalnym autorytetem.
The purpose of this article is to present the functioning of the quotes from the Bible in the “Monitor” magazine in the first decade of its publishing (1765-1774). The phenomenon is interesting because the era of the Enlightenment is commonly associated with the move away from the Church and the fight against religion. However, the longest appearing periodical contains quotations from the Bible (both in Latin and Polish). They are most often cited as the final argument. This shows that the Bible was the indisputable authority for the editors and readers of “Monitor” in the Enlightenment.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2017, 3; 171-184
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-5 z 5

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies