- Tytuł:
-
Strofika w XVII-wiecznym zbiorze kolęd Symfonije anielskie Jana Żabczyca
Types of stanzas in XVIIth christmas carols by Jan Żabczyc - Autorzy:
- Galilej, Cecylia
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/26850622.pdf
- Data publikacji:
- 2010
- Wydawca:
- Akademia Zamojska
- Tematy:
-
christmas carol
stanza
type of line
rhyme scheme
syntactic organization of a stanza
syntactic parallelism
baroque style
folk song
kolęda
strofa
wers
układ rymowy
składniowa organizacja strofy
paralelizm składniowy
styl barokowy
pieśń ludowa - Opis:
-
Jan Żabczyc, wczesnobarokowy poeta nadworny, jest autorem jednego z najpopularniejszych w historii literatury polskiej zbioru kolęd pt. Symfonije anielskie, który na stałe wpisał się w tradycję polskiej pieśni religijnej, a także szerzej – dzieje kultury narodowej. Niniejszy artykuł stanowi przegląd form stroficznych tytułowego cyklu, przedstawiający pewien wycinek stanu polskiej wersyfikacji uchwycony w ciekawym momencie rozwoju – w 1 połowie XVII wieku, gdy w poezji funkcjonuje jeszcze tradycyjna forma wiersza (znana z epoki staropolskiej, której szczytem rozwoju była twórczość Jana Kochanowskiego), z drugiej zaś strony zauważalny jest już pewien kierunek zmian oraz nowe możliwości (znaczne poszerzenie zasobu form stroficznych, zwrócenie większej uwagi na rolę słowa w pieśni, zwykle przesłanianego melodią, częste stosowanie w tekstach rytmu drobionego odzwierciedlającego skłonność barokowej muzyki do krótkich fraz). Dopracowana, jak pokazują badania, struktura stroficzna ma duży udział w sukcesie, jaki odniósł omawiany zbiór zarówno u współczesnych Żabczycowi, jak i u potomnych.
The aim of this article is a presentation an important versological topic which is an using various stanzaic forms in XVIIth christmas carols by Jan Żabczyc. The cycle Symfonije anielskie is one of the most popular texts since early baroque up today. Some of these carols are still sung in christmas time. This work describes a part of the history and development of polish versification. Baroque versological patterns reveal a great influence of latin and – on the other hand – folk poetry on polish versification. The basic versological achievements in polish literature reached Jan Kochanowski. Żabczyc is one of many poets who imitated the model of versification introduced by Kochanowski. Type of stanzaic structure is mostly depended on syntactic organization of the text, rhyme scheme, type of metre. In the field of versification Żabczyc’s songs represent partly a renaissance style and partly a baroque one. They were from the beginning designed to be sung. Only harmonious relations between all versological components could guarantee them a positive perception. The next centuries showed Żabczyc’s carols succeed. - Źródło:
-
Facta Simonidis; 2010, 3, 1; 223-241
1899-3109 - Pojawia się w:
- Facta Simonidis
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł