- Tytuł:
-
Księga fundacyj klasztorów karmelitanek bosych prowincyjej polskiej Ducha Świętego – projekt historiograficzny, artystyczny, literacki i niezwykła książka rękopiśmienna krakowskich zakonnic z początku XVIII wieku
Księga fundacyj klasztorów karmelitanek bosych prowincyjej polskiej Ducha Świętego: A Historiographical, Artistic and Literary Project and an Unusua l Handwritten Book by Cracow Nuns from the Early 18th Century - Autorzy:
- Nowicka-Struska, Anna
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/26850544.pdf
- Data publikacji:
- 2022
- Wydawca:
- Akademia Zamojska
- Tematy:
-
Discalced Carmelite nuns
historiography
manuscript
Cracow order
diarism
poetry
chronicle
karmelitanki bose
historiografia
manuskrypt
zakon krakowski
pamiętnikarstwo
poezja
kronika - Opis:
-
W artykule omówione są zagadnienia, takie jak: autorstwo, struktura, cel spisania, oprawa artystyczna i całościowa idea, związane z historiograficznym rękopisem XVII-wiecznych karmelitanek bosych: Księga fundacyj klasztorów karmelitanek bosych prowincyjej polskiej Ducha Świętego, znajdującym się w Bibliotece Karmelitanek Bosych w Krakowie, sygn. nr 255. Historiografia zakonna karmelitanek bosych jest w skali piśmiennictwa polskiego epoki staropolskiej wyjątkowym zjawiskiem. Kobiece kroniki pisane były prostym, potocznym i dalekim od wyrafinowanej erudycji językiem, a ich autorki z pasją relacjonowały najważniejsze wydarzenia domowe. Ich zapiski stanowią przykład pamiętnikarstwa domowego, którego bohaterem była zbiorowość. Początkowe części kronik, tzw. małe kroniki, czy krótkie opisania fundacyj miały podniosły i uroczysty charakter. Manuskrypt omawiany w artykule jest zbiorem wszystkich powstałych do 1725 roku kronikarskich „krótkich opisań”, czyli wstępnych części kronik konwentualnych fundacji karmelitańskich w Polsce i na Litwie. Rękopis nr 255 należy do najpiękniejszych manuskryptów zachowanych w zbiorach karmelitanek bosych w Krakowie. Wszystkie elementy rękopisu zdradzają, że został on zaprojektowany jako całościowa, wyjątkowa książka rękopiśmienna, łącząca zróżnicowane techniki graficzne i drukraskie z kluczowymi dla tożsamości zakonnej tekstami założycielskimi. Analiza rękopisu pokazuje zależności manuskryptu z innymi rękopisami z Biblioteki Karmelitanek Bosych i europejskimi tekstami terezjańskimi (Vita effigiata della serafica vergine s[ancta] Teresa di Gesu 1670). Autorka rękopisu projektując książkę, posłużyła się na stronie tytułowej i frontyspisie tekstami poetyckimi. Manuskrypt zawiera krótkie opisy fundacji klasztorów bosaczek w porządku ich powstawania. Różne elementy rękopisu pozwalają wskazać czas jego powstania i twórczynię tej książki, a także proces powstawania i cel pracy. Rękopis ukazuje ambicje twórczyni, środowiska zakonnego i pasję autorki tego pięknego kodeksu.
The article discusses issues such as the authorship, structure, purpose, artistic binding, and overall idea of the 17th-century historiographic manuscript Księga fundacyj klasztorów karmelitanek bosych prowincyjej polskiej Ducha Świętego, kept in the Library of the Discalced Carmelites in Cracow, file No. 255. The monastic historiography of the Discalced Carmelites is a unique phenomenon in the writing of the Old Polish era. The chronicles were written in simple, colloquial language, far from sophisticated erudition, and their authors passionately reported on the most important events in the life of the convent. Their relations are an example of domestic diarism featuring a collective protagonist. The initial parts of the chronicle, the so-called “little chronicles” or “brief descriptions of foundations,” had an elevated and solemn character. The manuscript discussed in the article is a collection of all the “short descriptions,” i.e. the introductory parts of the conventual chronicles of Carmelite foundations in Poland and Lithuania, written up to 1725. Manuscript No. 255 is one of the most beautiful manuscripts preserved in the collection of the Discalced Carmelite nuns in Cracow. All the elements of the manuscript prove that it was designed as a comprehensive, unique manuscript book, combining diverse graphic and printmaking techniques with foundational texts crucial to monastic identity. The analysis of the manuscript reveals the manuscript’s relations with other manuscripts from the Library of the Discalced Carmelites and European Teresian texts (Vita Effigiata Della Serafica Vergine S[aint] Teresa di Gesù, 1670). When designing the book, the author of the manuscript used poetic texts on the title page and frontispiece. The manuscript contains brief descriptions of the foundation of the convents in the order of their creation. Various elements of the manuscript make it possible to determine the time of its creation and its author, as well as the process of creation and the purpose of the work. The beautiful codex shows the ambitions of the convent and reflects the passion of the author. - Źródło:
-
Facta Simonidis; 2022, 15, 2; 11-27
1899-3109 - Pojawia się w:
- Facta Simonidis
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł