Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Jerzy, Bartmiński," wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 28
Tytuł:
Prof. dr hab. Jerzy Bartmiński
Autorzy:
Okuń, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611833.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2015, 27
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profesor Jerzy Bartmiński – człowiek dialogu i współpracy
Autorzy:
Abramowicz, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611438.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2015, 27
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jerzy Bartmiński i jego program nauki otwartej
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670875.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Jerzy Bartmiński
ethnolinguistics
folklore
dialectology
axiology
stereotype
values
etnolingwistyka
folklorystyka
dialektologia
aksjologia
stereotyp
wartości
Opis:
The article presents the profile of Professor Jerzy Bartmiński as a researcher, organizer of scientific life and social worker.
W artykule prezentowana jest sylwetka Profesora Jerzego Bartmińskiego jako badacza, organizatora życia naukowego i społecznika.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2022, 34; 9-39
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The speaking subject in Jerzy Bartmiński’s Linguistic Worldview Program: A Cognitive Grammar perspective
Autorzy:
Kardela, Henryk
Kędra-Kardela, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611579.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistic worldview
speaking subject
author
reader meaning negotiation
current discourse space
storyworld possible self
językowy obraz świata
podmiot mówiący
podmiot wewnętrznie zdialogizowany (dialogujący z sobą samym)
negocjowanie znaczeń przez czytelnika
bieżąca przestrzeń dyskursu
możliwe „ja” w tekście literackim
Opis:
The paper examines the concept of the speaking subject, the key term of Jerzy Bartmiński’s Linguistic Worldview Program (LWP), from the point of view of Ronald Langacker’s theory of Cognitive Grammar. We propose to characterize the dynamic, open nature of Bartmiński’s speaking subject in terms of Langacker’s notion of conceptualizer, a hybrid category consisting of the speaker and the hearer, between whom the discursive negotiation of meaning takes place. It is assumed that the model applies to all types of discursive interaction involving all kinds of spoken and written discourse, including literary works.  In order to be able to account for the meaning negotiation process in discourse, we propose to use Ronald Langacker’s theory of the Current Discourse Space (CDS) combined with the Storyworld Possible Self model (SPS) as developed by María-Ángeles Martínez in her analysis of literary texts.
W artykule omawiamy (z punktu widzenia gramatyki kognitywnej Ronalda Langackera) kategorię podmiotu mówiącego -- kluczowego pojęcia w programie rekonstrukcji językowego obrazu świata (JOS) w wersji przedstawionej przez Jerzego Bartmińskiego. Proponujemy, by dynamiczne, otwarte ujęcie podmiotu wewnętrznie dialogującego z sobą samym (w propozycji Bartmińskiego) scharakteryzować w kategoriach langackerowskiego konceptualizatora jako hybrydową kategorię złożoną z nadawcy i odbiorcy, między którymi zachodzi negocjowanie znaczeń w dyskursie. Zakłada się, iż model ten można zastosować do wszystkich typów interakcji dyskursywnych, pisanych i mówionych, w tym dyskursu literackiego. Aby opisać proces negocjowania znaczenia w dyskursie, proponujemy połączenie langackerowskiej koncepcji bieżącej przestrzeni dyskursu (Current Discourse Space, CDS) z modelem możliwego „ja” w świecie literackim (Storyworld Possible Self, SPS) rozwijanym przez Maríę-Ángeles Martínez w jej analizie tekstów literackich.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2019, 31
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O różnych wariantach definicji leksykograficznej – od taksonomii do kognitywizmu
Autorzy:
Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611527.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
maximal definition
cognitive definition
Anna Wierzbicka
Jerzy Bartmiński
definicja maksymalna
definicja kognitywna
Opis:
The study compares the methods of defining concepts proposed by Anna Wierzbicka and Jerzy Bartmiński. Two variants of the maximal definition are identified: the extended variant, where the definition assumes the form of a narrative explication (Bartmiński), and the synthetic variant, with condensed content of the full definition (Wierzbicka, Bartmiński). Similarities and differences in the approaches of the two scholars to the problem of defining are discussed. The similarities include: the idea that a full understanding of a concept should be accounted for, the proposal that all linguistically, culturally, and communicatively relevant features be reconstructed, a facet-based ordering of the defining sentences, the importance of linguistic evidence for the features being included in the definition. The differences are identified in: the language being used, the use made of the data, the approach to the stability of features in the concept being defined, the ultimate shape (static or dynamic) of the reconstructed image.
Autorka dokonuje porównania sposobów eksplikowania pojęć przez Annę Wierzbicką i Jerzego Bartmińskiego. Wyodrębnia dwa warianty definicji maksymalnej – wariant rozbudowany o charakterze narracyjnej eksplikacji (Bartmiński) oraz wariant syntetyczny, zawierający skondensowane treści definicji pełnej (Wierzbicka, Bartmiński). Zestawia podobieństwa i różnice w podejściu do kwestii definiowania przez obydwoje badaczy. Podobieństwa łączy z realizacją postulatu pełnej analizy pojęcia i z odtwarzaniem w definicji wszystkich cech relewantnych językowo, kulturowo i komunikacyjnie, z fasetowym porządkowaniem zdań definiujących i z dbałością o „dowody językowe” dla powoływanych cech. Różnic upatruje w używanym języku, wykorzystywaniu podstaw materiałowych, podejściu do kwestii stabilizacji cech w definiensie oraz w ostatecznym – statycznym lub dynamicznym – kształcie zrekonstruowanego wyobrażenia.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2018, 30
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Etnolingwistyka” na jubileusz Profesor Anny Wierzbickiej
Autorzy:
Bartmiński, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611313.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2018, 30
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzydzieści lat minęło. Komunikat ustępującego redaktora naczelnego „Etnolingwistyki”
Autorzy:
Bartmiński, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611606.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2019, 31
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O aktualnych zadaniach etnolingwistyki
Autorzy:
Bartmiński, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611559.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
cultural linguistics
culture in language
Etnolingwistyka
EUROJOS
Axiological Lexicon of Slavs and their Neighbours
cultural concepts
lingwistyka kulturowa
kultura w języku
„Etnolingwistyka”
Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów
koncepty kulturowe
Opis:
This article is the voice of Etnolingwityka’s editor-in-chief on the current tasks of ethnolinguistics as a scholarly subdiscipline, as well as of the journal. According to the author, of the two foundations of Slavic ethnolinguistics mentioned by Nikita Tolstoy (i.e., its pan-Slavic character and the unity of language and culture) it is mainly the latter that has preserved its topicality: language is the source of knowledge about people and human communities, as well as the basis for building one’s identity (individual, national, regional, professional). The agenda of cultural linguistics has been followed by the contributors to the present journal and its editorial team with a focus on various genres of folkore, the problems of the linguistic worldview, and in recent issues with studies on the semantics of selected cultural concepts (family, democracy, equality, otvetstvennost’, etc.). Ethnolinguistic research of this sort, seeking “culture in language” (i.e. in the semantic layer of linguistic forms), render ethnolinguistics (especially in its cognitive variant) close to Western cultural or anthropological linguistics. When Slavic ethnolinguistics, being treated as a cultural linguistics, focuses on the semantics of value terms, it stands a good chance of engaging in a dialogue with Western anthropological linguistics and contributing original insights to the common body of research on values. A specific proposal in this direction is the international project EUROJOS.
O aktualnych zadaniach etnolingwistyki jako subdyscypliny badawczej i rocznika o tej nazwie  („Etnolingwistyka”  1988–2015) wypowiada się  redaktor naczelny pisma. Uważa, że z dwóch zasad,  które u podstaw etnolingwistyki słowiańskiej stawiał Nikita Tołstoj – wymiar ogólnosłowiański i jedność języka i kultury – aktualność  zachowała głównie ta druga zasada, tj. traktowanie języka jako źródła wiedzy o człowieku i społeczności  i podstawy budowania własnej tożsamości  (indywidualnej, narodowej, regionalnej, zawodowej). Program  lingwistyki kulturowej był realizowany przez redakcję rocznika i autorów piszących na jego łamach w latach 1988–2015 z nastawieniem na różne gatunki folkloru, na problemy językowego obrazu świata, w ostatnich numerach pisma – na studia szczegółowe dotyczące semantyki wybranych  konceptów kulturowych (rodzina, demokracja, równość, otvetstvennost’ itp.). Tak uprawiane badania etnoligwistyczne – szukające „kultury w języku”, w semantycznej warstwie  form językowych – zbliżają etnolingwistykę  (zwłaszcza w jej wariancie kognitywnym)  do zachodniej lingwistyki kulturowej. Etnolingwistyka słowiańska traktowana jako lingwistyka kulturowa, obierając za wyróżniony  przedmiot swoich zainteresowań  semantykę nazw wartości, ma szanse wejść w partnerski dialog z zachodnią lingwistyką antropologiczną i wnieść do wspólnych badań nad wartościami swój oryginalny wkład. Propozycją ram dla takiego dialogu jest międzynarodowe konwersatorium etnolingwistyczne  EUROJOS.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myślenie metaforyczne czy mitologiczne: Joanna Jurewicz, Fire and Cognition in the Rigveda, Warszawa Dom Wydawniczy Elipsa, 2010, 485 s.; Fire, Death and Philosophy. A History of Ancient Indian Thinking, Warszawa Dom Wydawniczy Elipsa, 2016, 717 s.
Autorzy:
Bartmiński, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611616.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2017, 29
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycja i pamięć językowa uśpiona, pielęgnowana i ożywiana. Pytania o źródła polskiej tożsamości kulturowej
Autorzy:
Bartmiński, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611750.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
tradition in language
memory
linguacultural spheres
lexical and conceptual system of Poles
tradycja w języku
pamięć
kręgi językowo-kulturowe
system leksykalno-pojęciowy Polaków
Opis:
Tradition is understood here in the cultural sense (following Kazimierz Dobrowolski) as “the heritage that older generations pass on to younger ones”, regardless of whether the process is conscious or not and to what extent. By confronting data from contemporary Polish with data from its earlier stages (excerpted from the work of Lehr-Spławiński, Gamkrelidze and Ivanov, Gołąb, RzetelskaFeleszko and others), the author identifies various linguistic and cultural spheres, sources of the cultural heritage, linked to the lexical and conceptual system of contemporary Poles in a variety of ways. Those include: the Slavic sphere, the Indo-European sphere (the weakest in terms of memory), the Ancient Greek-Roman and Judeo-Christian spheres, the Western-European sphere, which modified and enriched the Ancient and Christian traditions. The Polish of the 20th c. also draws from the tradition of the landed gentry and from folk tradition (including peasantry). Links with specific spheres are documented with lexical examples, both common and proper nouns (given names, family names). This kind of “stratigraphic” approach reveals layers of contemporary Polish and the multiplicity of stages in the development of Polish national culture.
Autor przyjmuje kulturowe rozumienie tradycji (zgodne z definicją Kazimierza Dobrowolskiego) jako „wszelkiej spuścizny, którą ustępujące generacje przekazują pokoleniom wchodzącym w życie”, niezależnie od tego, w jakim stopniu jest to dziedziczenie świadome, w jakim nieświadome. Konfrontując dane dotyczące współczesnego języka polskiego z opracowaniami historyczno-językowymi (LehraSpławińskiego, Gamkrelidzego i Iwanowa, Gołąba, Rzetelskiej-Feleszko i innych), autor wyróżnia kręgi językowokulturowe, z których to dziedzictwo się wywodzi i z którymi wciąż system leksykalnopojęciowy współczesnych Polaków pozostaje w bliższych lub dalszych związkach. Omawia kręgi następujące: krąg słowiański i najsłabiej pamiętany, starszy indoeuropejski; krąg antyczny (greckorzymski) i judeochrześcijański; krąg zachodnioeuropejski, który zmodyfikował i wzbogacił tradycję antyczną i chrześcijańską; a jeśli idzie o XX-wieczny język ogólnopolski – dziedzictwo szlacheckie i ludowe (w tym chłopskie). Przynależność do poszczególnych kręgów jest dokumentowana wybranymi przykładami leksykalnymi, czerpanymi zarówno z pola nazw pospolitych, jak własnych (imiona, nazwiska Polaków). Takie podejście (określone jako „stratygraficzne”) pozwala mówić o wielowarstwowości współczesnej polszczyzny i polistadialności polskiej kultury narodowej.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2019, 31
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska dola – rosyjska sud’ba
THE POLISH DOLA AND THE RUSSIAN SUD’BA
Autorzy:
Bartmiński, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611310.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish los [fate]
Russian sud’ba
Anna Wierzbicka
conceptual sphere
linguistic concepts
‘common man's’ perception
national character
polski los
rosyjska sud’ba
konceptosfera
koncepty językowe
optyka „prostego człowieka”
charakter narodowy
Opis:
Ostry kontrast między semantyką polskiego losu i rosyjskiej sud’by, jaki zarysowała Anna Wierzbicka w szkicu Język i naród. Polski „los” i rosyjska „sud’ba” (w: Semantics, Culture and Cognition) wymaga zdaniem autora reinterpretacji pod dwoma względami: po pierwsze, w płaszczyźnie językowej, uwzględnienia innych ważnych pojęć, które funkcjonują także w polszczyźnie w ramach szerszej konceptosfery dla oznaczania egzystencjalnej sytuacji człowieka, przede wszystkim koncepcji doli, po drugie, w sferze socjokulturowych i historycznych korelatów konceptów językowych, brania pod uwagę raczej czynników społecznych niż mitycznego charakteru narodowego. Polska koncepcja losu, bliska łac. fortunie, ma konotacje szlachecko-romantyczne, wiąże się z grą, z losowaniem, szczęśliwym przypadkiem, z niewiadomą i odwagą ryzykowania. Dola, która od XIX wieku przyjmuje w połączeniach polska dola, chłopska dola konotacje negatywne – przedłuża semantykę łac. fatum, oznacza sytuację egzystencjalną daną z góry, z łaski Boga, trudną do zmiany. O ile polski los jest istotnie kontrastowy wobec ros. sud’by, o tyle polska dola, współcześnie wiązana w optyką „prostego człowieka”, nie partycypującego w profitach transformacji ustrojowej, jest z ros. pojęciem sud’by w dużym stopniu zgodna. Rozróżnienie losu i doli opiera się na ogólnokulturowym przeciwieństwie przypadku i konieczności, daru i przeznaczenia – przeciwieństwie obecnym w różnych kulturach.
The sharp contrast between the semantics of the Polish los and Russian sud’ba, drawn by Anna Wierzbicka in Język i naród. Polski „los” i rosyjska „sud’ba”, as well as in Semantics, Culture and Cognition, must be reinterpreted in two respects. First, on the linguistic plane, other important concepts, such as dola, must be taken into account, which function in a wider conceptual universe to refer to people’s existential situation. Second, in the sphere of sociocultural and historical correlates of linguistic concepts, social factors rather than a mythical national spirit should be placed in focus. The Polish idea of los, close to Latin fortuna, has noble-romantic connotations: it is associated with playing, drawing lots, good luck, the unknown and the courage of taking risks. Dola, which since the 19th c. has had negative connotations in expressions polska dola ‘the Polish fate’, or chłopska dola ‘the peasant fate’, is a continuation of the semantics of the Latin fatum and as such refers to a God-given situation, difficult to change. If the Polish los does indeed contrast with the Russian sud’ba, the Polish dola, now associated with „the simple people” who do not benefit from the political and economic transformation, is largely convergent with the Russian concept. The distinction between los and dola rests on a general cultural opposition of coincidence and inevitability, a gift and destiny, an opposition present in both cultures.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2000, 12; 25-37
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fol’klornyj mir v alfavitnom porjadke
THE WORLD OF FOLKLORE IN ALPHABETICAL ORDER
Autorzy:
Chrolenko, Aleksandr T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611246.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the dictionary of the language of folklore
folklore genres
perennial plants
folkloristic worldview
spiritual culture of Russian people
Nikita Tolstoy
Svetlana Tolstoy
Jerzy Bartmiński
Serafima Nikitina
Khrolenko
słownik języka folkloru
gatunki folkloru
byliny
folklorystyczny obraz świata
kultura duchowa Rosjan
Nikita Tołstoj
Swietłana Tołstojowa
Chrolenko
Opis:
W ostatnich dziesięcioleciach mijającego stulecia świat ogarnął niespotykany dotąd boom słownikowy. W Rosji i w innych krajach ukazały się liczne pozycje, w tym tak osobliwe, jak słownik żargonu więziennego czy wulgaryzmów, brakowało jednak słownika języka folkloru. Autor artykułu Świat folkloru w porządku alfabetycznym z satysfakcją odnotowuje fakt podjęcia prac nad trzema słownikami języka folkloru rosyjskiego i jednego – folkloru polskiego. Dwa z nich, a mianowicie słownik opracowany w Moskwie pod kierunkiem Nikity i Swietłany Tołstojów oraz w Lublinie pod kierunkiem Jerzego Bartmińskiego, mają charakter etnolingwistyczny. Dwa inne – przygotowywany w Moskwie pod kierunkiem Serafimy Nikitiny oraz w Kursku pod kierunkiem A.T. Chrolenki – mają charakter lingwofolklorystyczny. Słownik opracowywany w Kursku jest słownikiem typowo lingwistycznym, uwzględnia wyłącznie dane występujące w tekstach folkloru. W haśle słownikowym ujęte są wszystkie związki opisywanego leksemu. Hasło składa się z następujących części: (1) identyfikacyjnej, (2) paradygmatycznej, (3) syntagmatycznej, (4) paradygmatyczno-syntagmatycznej, (5) słowotwórczej, (6) funkcjonalnej, (7) informacyjnej. Dla ilustracji autor przytacza kilka haseł słownikowych: reka, zelenyj, promolvit’, vpolsvista. Zakłada się, że ta sama metoda opisu zostanie zastosowana do języka bylin, pieśni lirycznych i pozostałych gatunków folkloru. Z czasem nastąpi połączenie słowników języka poszczególnych gatunków folkloru w jedną całość. W pierwszej kolejności zostanie opracowany słownik języka bylin rosyjskich. Analizie poddane zostaną wyłącznie wyrazy autosemantyczne, pominięte zaimki, które nie posiadają określonej specyfiki folklorystycznej i nie mają większej wartości dla poznania folklorystycznego obrazu świata. Kurski słownik lingwofolklorystyczny będzie źródłem wiedzy nie tylko o języku, ale także o kulturze duchowej Rosjan.
The recent decades have witnessed extraordinary proliferation of lexicographic work. Numerous publications have appeared both in Russia and elsewhere, sonic of them rather peculiar, such as dictionaries of prison slang or obscene expressions. Although so far there has been no dictionary of the language of folklore, three projects on the language of Russian folklore and one on Polish folklore are currently under way. Of these, two are ethnolinguistic and two linguistic-folkloristic in nature. The former category includes dictionaries compiled in Moscow under the supervision of Nikita and Svetlana Tolstoy and the one compiled in Lublin under the supervision of Jerzy Bartmiński. To the latter category belong those complied in Moscow under the supervision of Serafima Nikitina and in Kursk under the supervision of A. T. Khrolenko. The latter of these is a typically linguistic enterprise, it only records data from texts of folklore. A dictionary entry, which contains all collocations of a particular lexeme, consists of the following parts: (1) identificational, (2) paradigmatic, (3) syntagmatic, (4) paradigmatic-syntagmatic, (5) word-formational, (6) functional, (7) informational. A few entries serve as exemplification: ręka, zelenyy, promolvit’, vpolsvista. An assumption is made that the same descriptive method will be utilized for the language of perennial plants, the first category to be characterized, and for that of lyric songs and other genres of folklore. With time, the dictionaries of the language of different folklore genres will be combined into one whole. Only autosemantic words will be taken into account. Pronouns will be excluded for their lack of folkloristic specification and little value for arriving at a folkloristic worldview. The linguistic-folkloristic dictionary from Kursk will provide information not only about language but also about the spiritual culture of the Russians.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2000, 12; 121-138
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak rekonstruować kanon wartości narodowych i europejskich?
Autorzy:
Bartmiński, Jerzy
Grzeszczak, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611228.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Opis:
The article inquires into the Polish canon of values in th context of the planned (and partially realized) Polish axiological dictionary and a dictionary of European values. The canon is difficult to establish because apart from a descriptive it has a normative dimen¬sion (it is a set of features but also postulates) and is therefore questioned continually. The authors claim that the axiological canon, i.e. a set of generally accepted ethical norms, can be reconstructed in a way that is different from previous practice, namely by in-depth semantic analysis of selected entries.  Axiological concepts such as FREEDOM, EQUALITY, DEMOCRACY, are heavily networ¬ked. As a consequence, while searching for the defining words relevant in the semantics of a given language, one arrives as a certain set of values that fulfil this function and that help the analyst approach the core (the axiological canon) of the culture. This is illustra¬ted with analyses of equality, democracy, house/home, homeland, solidarity.
W artykule stawia się pytanie o polski kanon wartości z myślą o projektowanym (a częściowo już realizowanym) polskim słowniku aksjologicznym, a także słowniku wartości słowiańskich i europejskich. Trudność z ustalaniem kanonu wynika z tego, że jest on ujmowany nie tylko opisowo, ale i normatywnie, jako zespół pojęć, ale i postulatów, w związku z czym jest nieustannie kwestionowany. Zdaniem autorów, kanon aksjologiczny, czyli zespół ogólnie przyjętych norm etycznych, można rekonstruować w sposób jeszcze inny niż dotąd praktykowany, mianowicie metodą pogłębionych analiz semantycznych wybranych haseł.  Właściwością pojęć aksjologicznych, takich jak: wolność, równość, demokracja jest ich silne „usieciowienie”, tj. powiązanie relacjami wzajemnych zależności. Konsekwencją tego faktu jest to, że szukając ich definiensów, relewantnych w ramach semantyki danego języka, dochodzi się nieuchronnie do pewnego zespołu wartości, funkcjonujących jako definiensy, i to one przybliżają nas do poszukiwanego jądra (aksjologicznego kanonu) danej kultury. Autorzy dowodzą tej tezy, analizują definicje (eksplikacje) takich pojęć, jak równość, demokracja, dom, ojczyzna, solidarność.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2014, 26
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 28

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies