Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ŚWIATŁO" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-10 z 10
    Tytuł:
    „Ja zatopiony w ciemnych promieniach ziemi”
    „I who am immersed in the dark rays of the earth”
    Autorzy:
    FITAS, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046852.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    światło, ciemność, Ikar, Dedal, ojczyzna
    Opis:
    Esej jest refleksją na temat ojczyzny ziemskiej i niebieskiej w kontekście wiersza Zbigniewa Herberta „Dedal i Ikar”, z którego pochodzi tytułowa fraza, oraz w kontekście innych polskich wierszy (Cypriana Norwida i Aleksandra Wata). Główna myśl eseju rozwija się wokół obecnych w tych utworach opozycji światła i ciemności.
    The essay includes a reflection on the earthly homeland and its heavenly counterpart put forward in the context of Zbigniew Herbert’s poem “Daedalus and Icarus,” which provided the title of the considerations. The analysis in question refers also to other pieces of Polish poetry (by Cyprian Norwid and Aleksander Wat). The main idea is developed against the background of the opposition between the light and the darkness which surfaces in all the poems taken into account. Translated by Dorota Chabrajska
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 2 (118)
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obecne, kontemplacyjne, tworzące. O sposobach przejawiania się światła we współczesnym polskim malarstwie abstrakcyjnym
    The Present, the Contemplative, the Creative: On the Manifestations of Light in the Contemporary Polish Abstract Painting
    Autorzy:
    TES, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046905.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    światło, malarstwo, abstrakcja, duchowość, transcendencja
    light, painting, abstraction, spirituality, transcendence
    Opis:
    W prezentowanym tekście odnoszę się do wybranych aspektów problematyki światła we współczesnym polskim malarstwie abstrakcyjnym. Wśród rozmaitych artystycznych postaw daje się wyodrębnić rozumienie światła w naturalnym, fizykalnym sensie, jak też poszukiwanie jego metafizycznych źródeł i konotacji. W przyjętej przez mnie perspektywie istotna jest refleksja nad związkiem między pojmowaniem światła w malarstwie niefiguratywnym a tradycją religijną i filozoficzną. To bogate i złożone zagadnienie omawiam na przykładach prac, które ukazują różnorodne artystyczne ujęcia i interpretacje. Analizie zostają poddane cztery cykle obrazów autorstwa wybitnych malarzy: Genesis Adama Brinckena, Dekalog Stefana Gierowskiego, Ikony Tadeusza G. Wiktora oraz Epifanie i Angelos Władysława Podrazika. Opisowi specyfiki poszczególnych cykli towarzyszy odpowiedni kontekst wyznaczany przez Biblię, teologię ikony, filozofię światła Pseudo-Dionizego Aeropagity czy Roberta Grosseteste. Interesuje mnie także osobisty aspekt twórczego doświadczenia, który znajduje wyraz w wypowiedziach samych autorów. Zawarte w tekście elementy analizy stylistycznej podkreślają oryginalność dzieł, przekładających odwieczny archetyp światła na współczesną formę i ekspresję.
    The problem of light in contemporary Polish abstract painting has heterogenous aspects. Light is explored in its natural, physical state by artists who develop new formal qualities in their artworks, but there is also a tendency to reveal the spiritual dimension. I analyze some of the most representative examples of the usage of light in its metaphysical meaning. It would be impossible to present the full panoply of this tendency, which is why I have chosen to focus on four cycles of artworks by recognized Polish painters: Adam Brincken, Stefan Gierowski, Tadeusz G. Wiktor and Władysław Podrazik. I examine the specifics of treatment of light in each case and I try to emphasize the religious, philosophical or spiritual basis for it. In the paintings one can find original interpretations of the biblical, Neoplatonic or Orthodox traditions, which is combined with personal experiences of the artists. What also interests me is the connection between the archetypal symbol of light and its contemporary form and expression.
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 3 (119); 256-268
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lux machina, czyli kilka uwag o fotografii i świetle
    Lux machina, or Some Reamrks on Photography and Light
    Autorzy:
    FERENC, Tomasz
    TALAGA, Bartłomiej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046883.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    fotografia, światło, camera obscura, flesz, sztuka, percepcja
    photography, light, camera obscura, flash, art, perception
    Opis:
    W tekście przyjmujemy, że wynalezienie fotografii jest konsekwencją rozpoczętych już w starożytności badań nad światłem oraz jego właściwościami. Analizujemy filozoficzne przesłanki prowadzące do wynalezienia fotografii oraz kluczowe dla całego procesu zjawisko powstawania obrazu zachodzące wewnątrz urządzenia zwanego camera obscura. Zwracamy uwagę na różnice między światłem naturalnym a sztucznym oraz na zmieniające się trendy w wykorzystywaniu światła przez fotografów.
    In this text we assume that the invention of photography was a consequence of the study of light and its properties, which began in antiquity. We analyze the philosophical premises leading to the invention of photography and the factor which was crucial to the entire process, namely, the phenomenon of image formation taking place inside a device called a camera obscura. We pay close attention to the differences between natural and artificial light and the changing trends in the use of light by photographers.
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 3 (119); 269-290
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Twoje słowo jest lampą dla moich stóp i światłem na mojej ścieżce” (Ps 119,105). Teologiczna lektura idei światła w tradycjach Starego Testamentu
    “Thy word is a lamp to my feet, and a light to my path” (Ps 119:105): A Theological Reading of the Idea of Light in the Traditions of the Old Testament
    Autorzy:
    DZIADOSZ, Ks. Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046917.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    światło (światłość), ciemność, Biblia Hebrajska, cywilizacje Bliskiego Wschodu
    light, darkness, the ancient Near East civilizations, Hebrew Bible
    Opis:
    Koncepcja światła w Biblii Hebrajskiej pozostaje mocno zakorzeniona w religijno-kulturowym i filozoficznym kontekście Bliskiego Wschodu okresu starożytności. Podkreślano wówczas zarówno naturalny i fizyczny aspekt światła, jak również więź tego pojęcia ze światem transcendencji. Światło postrzegane było jako jeden z kluczowych atrybutów Boga (bogów) i symbol Jego (ich) transcendentnej aktywności. Pośród mitycznych ujęć światła w cywilizacjach Ugarit, Sumeru, Babilonii i Egiptu, idea światła w Starym Testamencie wyróżnia się dużym bogactwem terminologii i symboliki, a nade wszystko głębią teologiczną, pozwalającą odczytać jego sens dosłowny i metaforyczny. Treścią niniejszej publikacji jest prezentacja podstawowej kalki pojęciowej związanej z ideą światła w Biblii Hebrajskiej, a także wskazanie na jej fundament teologiczny, który definiuje światłość jako obraz (znak) obecności, doskonałości i wszechmocy Boga, dar Stwórcy dla świata i ludzkości, a także zadatek wiecznej szczęśliwości dla tych, którzy w trakcie swego życia doczesnego okazali wierność swemu Bogu.
    Light is one of the Hebrew Bible’s most complex symbols and the common literary theme in the ancient Near East civilizations (Sumer, Ugarit, Babylonia, Egypt). In many of its biblical figurative uses, the exact significance of light is uncertain, but often some links to physical light are present. There are four main thematic lines in the biblical concept of light: the integral relationship of light to God, its importance to the world and man, its rich symbolism, and the eschatological dimension.
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 3 (119); 19-42
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Światło jako arché świata. Metafizyka światła Roberta Grosseteste
    The Light as the arché of the World: Robert Grosseteste’s Metaphysics of Light
    Autorzy:
    TREPCZYŃSKI, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046912.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    światło, metafizyka światła, pierwsza forma, Robert Grosseteste, arché, de luce
    light, metaphysics of light, the first form, Robert Grosseteste, arché, De Luce
    Opis:
    Robert Grosseteste (ok. 1168-1253), choć wciąż nie jest postacią powszechnie znaną, istotnie przyczynił się do rozwoju światowej filozofii, zarówno jako myśliciel, który dogłębnie przeanalizował i powiązał idee swoich największych poprzedników, jak i jako autor koncepcji zwanej metafizyką światła. Jej główna teza głosi, że wszechświat uczyniony jest ze światła jako jego arché, a dokładniej, że światło stanowi pierwszą formą cielesną wszystkich ciał, będąc zarazem formą najszlachetniejszą i najważniejszą, jako ich species i perfectio. Idea ta dobrze komponowała się z innymi głoszonymi przez Grosseteste tezami pochodzącymi z jego teologii, zgodnie z którymi istnieje również światło duchowe, a ponadto sam Bóg jest światłem, będącym jednak ponad światłem duchowym i cielesnym; wraz z nimi idea ta prowadzi do wniosku, że światło spaja całą rzeczywistość cielesną i duchową. Analiza koncepcji Roberta Grosseteste przedstawionej w jego słynnym traktacie O świetle [De luce] pokazuje, że koncepcję tę budują dobrze uzasadnione, logicznie powiązane ze sobą jasne tezy, oparte na kilku aksjomatach, innych twierdzeniach i przynajmniej jednej definicji. Dotyczy to zwłaszcza pierwszych, głównych tez, które zostały dowiedzione przez skrupulatne i zarazem poprawne sylogizmy. Wydaje się, że świetle Arystotelesowskiej idei metafizyki (nazywanej przezeń filozofią pierwszą i teologią) koncepcja ta w pełni zasługuje na miano „metafizyki światła”. A ponieważ Grosseteste bardzo cenił Arystotelesowską metodologię nauk zaprezentowaną przez Stagirytę w Analitykach wtórych (gdzie naukę – episteme – rozumie się jako wiedzę pewną o tym, co jest konieczne) i stosował ją w swoich badaniach, z poprzedniej konkluzji wyłania się kolejna, a mianowicie, że również sam Grosseteste mógł swoją koncepcję rozumieć właśnie jako metafizykę światła. Wreszcie, oryginalność tej koncepcji, pomimo oparcia jej na ideach jego poprzedników, pozwala twierdzić, że w pełni uprawnione jest mówienie o „metafizyce światła Roberta Grosseteste”.
    Although Robert Grosseteste (ca. 1168-1253) is still not a widely known thinker, he significantly contributed to world philosophy, both as the one who deeply rethought and combined ideas of his greatest predecessors and as the author of the conception called a ‘metaphysics of light.’ Grosseteste’s main thesis was that the universe is made of light, which is its arché, or rather, that the light is the first corporeal form of all the bodies, the noblest and the most important one, constituing their species and perfectio. This idea was compliant with his other theses which originated from his theology and held that there is also spiritual light and that God himself is the Light which is above both corporeal and spiritual light. Thus Grosseteste concluded that light is the factor that ‘holds together’ all the reality, both in its corporeal and spiritual dimensions. An analysis of his conception, which he put forward in his work entitled De Luce, shows that it logically combines well justified and clear theses, based on some axioms, other statements and at least one definition. This is true in particular about his first, main theses which are proven by careful and correct syllogisms. With a view to Aristotle’s idea of metaphysics (which he calls „the first philosophy” and „theology”) one may say that Grosseteste’s conception may be rightly be called a „metaphysics of light”. Since Grosseteste much appreciated and followed Aristotle’s methodology of science (understood as indubitable knowledge about what is necessary, or episteme) which the Stagirite put forward in his Posterior Analytics, the former conclusion leads to another one, namely that Grosseteste himself might have considered his own ideas as a metaphysics of light. Finally, due to the originality of the conception proposed by Grosseteste, despite its being based on the ideas of his predecessors, one may claim that its description as ‘Robert Grosseteste’s metaphysics of light’ is well justified.
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 3 (119); 93-115
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czcigodne jarzmo metafory. Kilka uwag na marginesie Platońskiej paraboli jaskini
    The Honorable Yoke of Metaphor: Some Remarks Inspired by Plato’s Allegory of the Cave
    Autorzy:
    KOT, Dobrosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046881.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    światło, prawda, dobro, sens, metaforyka światła, pozaświatowość światła, aletheia
    light, truth, the good, meaning, the metaphor of light, transcendent nature of light, aletheia
    Opis:
    Nie ma chyba w filozofii silniej zakorzenionej metafory niż światło, mające wypowiadać prawdę, poznanie, sens. U Platona jest ono niezbędnym łącznikiem między tym, co widziane, a widzeniem samym. Łącznik ten Platon nazywa jarzmem. Hermeneutyczny namysł nad tą metaforą rodzi wiele pytań, z których bodaj najważniejsze, a na pewno najbardziej niepokojące brzmi: czy to wszystko, co wiemy i przeczuwamy na temat prawdy (poznania, idei Dobra itd.), wynika z wiedzy o tych doniosłych sprawach, czy też jest konsekwencją pieczołowitej i szczegółowej analizy samej metafory światła? Innymi słowy: ile wiemy o prawdzie samej, a ile o tym, jak działa światło? Być może napięcie w jarzmie pomiędzy prawdą a światłem nie okaże się tak radykalne i aporetyczne, jak w wypowiedzianej właśnie alternatywie. Zapewne warto jednak zobaczyć, co sama metaforyka światła wnosi do naszego rozumienia prawdy, przyglądając się metaforze można bowiem dostrzec fundamentalne aporie i napięcia. W artykule analizowana jest między innymi pozaświatowość światła. W filozofiach tak od siebie różnych, jak platonizm, fenomenologia transcendentalna czy filozofia spotkania, ujawnia się pewien wspólny wzór: wszędzie tam, gdzie wykorzystana zostaje metaforyka światła, światło umiejscowione zostaje – na różne sposoby – poza światem. Takim źródłem sensu może być idea Dobra, ale też transcendentalne Ja czy Buberowskie Ty. Poprzez przywołanie rozważań Heideggera o alethei autor dochodzi do kolejnego problemu: w świetle nie widać ciemności. Czy to stwierdzenie odnosi się do natury tego, co ciemne (np. zła), czy też jest tylko i wyłącznie grą językową, ważną jedynie w ramach metafory światła? Wszystko to prowadzi do pytań o niezastępowalność metafory światła w myśleniu filozoficznym.
    Apparently there is no metaphor more firmly established in philosophy than that of light which denotes truth, cognition, and meaning. In Plato, light is the bond that yokes together visibility and the faculty of sight. A hermeneutic analysis of the metaphor of ‘yoke’ engenders numerous issues, and the most important among them, as well as the most disturbing, is whether all we know and intuit about truth (or about our cognition, the idea of the Good, etc.) results from our knowledge of these important concepts, or rather it is a consequence of a thorough and detailed analysis of the metaphor of light itself. In other words, how much do we know about truth as such, and how much of this knowledge is our insight into the workings of light? Or is it rather the case that the tension between truth and light, the tension within the ‘yoke’ Plato refers to, does not prove as radical or aporetic as the initial alternative would suggest? Regardless of how we answer this question, it is indubitably worthwhile examining what the metaphor of light introduces into our understanding of truth, since an analysis of the metaphor in question may bring out the fundamental cognitive aporias and tensions we experience. The article analyzes, among others, the transcendent nature of light. Philosophies as diverse as Platonism, transcendental phenomenology, and the philosophy of encounter manifest a uniform approach to the understanding of light and tend to perceive its source outside the visible reality, whether they locate this source in the idea of the Good, in the transcendental ego or in Buber’s ‘Thou,’ thus considering each of them, respectively, a source of meaning. Heidegger’s considerations of the truth (aletheia) make the author confront another problem, namely, that of light obscuring darkness. However, does the issue in question concern the nature of the dark (e.g. evil) as such, or rather, does it manifest merely a language game valid within the scope of the metaphor of light? All these ideas prompt the conclusion about an irreplaceable status of the metaphor of light in philosophical thinking. Translated by Dorota Chabrajska
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 3 (119); 77-92
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Światło z dołu. O kole polonistycznym w humanistyce uniwersyteckiej (Uwagi na marginesie historii Koła Polonistów Studentów KUL)
    The Light from Below: On the Role of a Polish Philology Student Research Group in the University’s Humanities (A Side Note to the History of the Polish Philology Student Research Group at the Catholic University of Lublin)
    Autorzy:
    FITAS, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046915.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    koło studenckie, koło polonistów, uniwersytet, humanistyka, światło, nauka, wiedza, dydaktyka
    student research group, Polish Philology student research group, University, the humanities, the light, science, knowledge, instruction
    Opis:
    Artykuł omawia na wybranych przykładach z historii Koła Polonistów Studentów KUL model i główne typy aktywności koła studenckiego. Odwołując się do tradycji tego typu organizacji, jej struktury i form działania, autor pokazuje, jak ważna i wielostronna jest funkcja dobrze działającego koła naukowego na uniwersytecie, a zwłaszcza koła polonistycznego, które często pełni rolę integrującą różne wydziały uczelni i promuje całe jej środowisko. Dobrze funkcjonująca Alma Mater staje się ostatecznie miejscem spotkania dwóch świateł: jednego płynącego z góry, ex cathedra, od mistrzów i nauczycieli akademickich oraz drugiego, którego źródłem jest aktywna i często zrzeszona w koła naukowe brać studencka.
    The article discusses, on selected examples from the history of the Polish Philology Student Research Group at the Catholic University of Lublin, the model and the main activities of a student research group. The author refers to the tradition of this kind of association and describes its structure and activities in order to show the importance and the multifarious function of a well-working student research group at the university. The text emphasizes the significance of the presence of a Polish Philology student research group which usually contributes to the promotion of the entire milieu of the university by integrating its different faculties. A well functioning Alma Mater eventually becomes the place of encounter of the light emanating from two sources: from above, ex cathedra, from the masters and professors, and from below, from the students active in their research groups. Translated by Dorota Chabrajska
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 3 (119); 355-372
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pojęcie światła w islamie. Mistyka światła w traktacie Nisza świateł Al-Ghazalego
    Katarzyna PACHNIAK – The Concept of Light in Islam: The Mysticism of Light in The Niche of Lights by Al-Ghazali
    Autorzy:
    PACHNIAK, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046908.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Al-Ghazali, Nisza świateł, światło, Koran, zoroastryzm, manicheizm, neoplatonizm, sufizm, mistyka światła, Bóg
    Al-Ghazali, The Niche of Lights, light, Quran, Zoroastrianism, Manicheism, Neoplatonism, Sufism, mysticism of light, God
    Opis:
    Osią artykułu jest werset o świetle z 24. sury koranicznej. Pierwszą część artykułu poświęcono analizie pojęcia światła w kulturze wczesnego islamu, koncentrując się na zagadnieniu, skąd fragmenty dotyczące światła znalazły się w Koranie. Po ukazaniu ogólnych trudności wiążących się z poznaniem historii wczesnego islamu zwrócono uwagę na wpływ wątków starszych religii, szczególnie zoroastryzmu i manicheizmu, a następnie neoplatonizmu, na koncepcję światła w islamie. W dalszej kolejności pokazano, że wpływ ten miał szczególne znaczenie w przypadku muzułmańskiej filozofii mistycznej (sufizmu) i podano jej podstawowe pojęcia. Druga część artykułu poświęcona została analizie traktatu Al-Ghazalego Nisza świateł [Miszkat al-anwar]. Traktat omówiono, zwracając uwagę na sposoby ukazania w nim Boga jako najwyższego Światła, które promieniuje na inne byty, będąc jednocześnie poznawalne – na różnych poziomach – dla poszczególnych ludzi. Najwyższy z nich pojmują mistycy, którzy mogą widzieć czyste światło i „wlać" je w siebie, anihilując własne „ja".
    The introductory focus of the article is the verse on light present in surah An-Nur [24] of the Quran. The author first analyzes the concept of light in the culture of early Islam, attempting to establish how the verse on light found its way to the Quran. After presenting the general difficulties in a reconstruction of the early history of Islam the author shows how its concept of light was affected by older religions, in particular Zoroastrianism and Manicheism, and later Neoplatonism. The influence in question is discussed in relation to mystical philosophy in Islam (Sufism), where the impact in question was most visible. Subsequently, the basic concepts of Sufism are discussed. The second part of the article comprises an analysis of The Niche of Lights [Mishkat al-anwar] by Al-Ghazali. The treatise is described with a view to the ways in which God is shown in it as the highest Light which radiates itself onto other beings and is cognizable by people on various levels, the highest of them being accessible solely to mystics, i.e. those capable of seeing pure light and ‘pouring’ it into themselves, thus annihilating their own selves.
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 3 (119); 135-149
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od poznania do spotkania. O Pieśni o Bogu ukrytym Karola Wojtyły
    From Encounter to Cognition: On Karol Wojtyła’s Song of the Hidden God
    Autorzy:
    KUPCZAK, OP, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046906.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Chrystus, chrzest, doświadczenie Boga, Eucharystia, Krzyż, miłość, noc ciemna, poznanie Boga, sakrament, samotność, stworzenie, światło, wiara, zbawienie
    Christ, baptism, experience of God, Eucharist, the Cross, love, ‘dark night,’ knowing God, sacrament, solitude, creation, light, faith, salvation
    Opis:
    Artykuł przedstawia teologię zawartą we wczesnym utworze poetyckim Karola Wojtyły–Jana Pawła II Pieśń o Bogu ukrytym z roku 1944. Wiersz zawiera opis i analizę wielu wymiarów ludzkiego spotkania z Bogiem. Opierając się na analogicznym charakterze wiedzy teologicznej, autor opisuje chrześcijańskie doświadczenie Boga przez odniesienie do naturalnego doświadczenia człowieka, szczególnie zaś doświadczenia morza, światła i słońca. Wewnętrzna dynamika spotkania z Bogiem opisana jest przez Wojtyłę jako przejście od naturalnego pragnienia i poznania do wiedzy uzyskanej przez wiarę i ostatecznie do wiedzy uzyskanej przez miłość. Ten rozwój prowadzi osobę ludzką od samotności poznającego podmiotu do doświadczenia przyjaźni z Bogiem, które opisane jest przez Wojtyłę przez odniesienie do mistycznej teologii św. Jana od Krzyża. Dla każdego chrześcijanina to spotkanie z Bogiem zaczyna się i kulminuje w porządku sakramentalnym, szczególnie w sakramentach chrztu i eucharystii.
    The article presents the theology of the early poem of Karol Wojtyła/John Paul II Song of the Hidden God from 1944. The poem contains a description and analysis of the many dimensions present in the human encounter with God. Respecting the analogical nature of theological knowledge, the author describes the Christian experience of God using the natural experience of man, especially of: the sea, the light, and the sun. The internal dynamics of the encounter with God is described by Wojtyła as a transition from natural longing and natural cognition to a knowledge through faith, and finally to a knowledge through love. This development leads the human person from a solitude of the cognizing subject to an experience of friendship with God which is described by Wojtyła in terms of the mystical theology of Saint John of the Cross. For every Christian this encounter with God starts with and culminates in the sacramental order, especially in the sacraments of baptism and Eucharist.
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 3 (119); 333-354
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mowa Transcendencji. Hermeneutyka światła w religijnym malarstwie Caravaggia
    The Language of Transcendence: The Hermeneutics of Light in Caravaggio’s Religious Paintings
    Autorzy:
    HAAKE, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046888.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-12
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Michelangelo Merisi da Caravaggio, światło w malarstwie religijnym, hermeneutyczna metoda interpretacji obrazów, granica obrazu, ikoniczny sens dzieła
    Michelangelo Merisi da Caravaggio, light in religious painting, hermeneutic method of painting interpretation, boundary of the painting, iconic meaning of a work of art
    Opis:
    Celem studium jest przebadanie możliwości zastosowania metody hermeneutycznej do analizy motywu światła na wybranych obrazach Michelangela Merisi da Caravaggio o tematyce religijnej. Artysta oświetlał modeli znajdujących się w ciemnym pokoju światłem padającym z umieszczonej wysoko lampy lub wpadającym przez okno. Jak dotąd, światło w jego kompozycjach traktowano jako środek wzmacniający dramatyzm scen, jako nośnik Bożej mocy, a w wypadku jego skorelowania z realnym oświetleniem wpadającym do wnętrza kaplic – jako środek zacierania granicy między sceną a przestrzenią widza i urealniania przedstawienia. Według hermeneutyki interpretacja dzieła dokonuje się w wymiarze indywidualnym, czyli w procesie aktu odbiorczego, a rozumienie dzieła prowadzi do lepszego samopoznania widza. Hermeneutyczna metoda interpretacji obrazów opiera się na założeniu, że dzieło sztuki prezentuje swoisty sens ikoniczny, różny od wiedzy czerpanej ze źródeł pozaobrazowych. Podstawą tego sensu jest całościowa struktura dzieła, czyli sposób optycznego zespolenia ze sobą wszystkich jego elementów. Swoistość i autonomiczność tego zespolenia wynikają z rozpoznawanego przez widza w oglądzie dzieła odniesienia struktury do płaszczyzny obrazu. Z tego względu płaszczyzna w doświadczeniu oglądowym jest obecna w każdym elemencie świata przedstawionego i zarazem nie jest jednym z nich – wykracza poza nie, a obraz zyskuje zdolność uzmysławiania stanu transcendowania poza ukazany świat. W metodzie hermeneutycznej światło jest więc, jak każdy składnik przedstawienia, traktowane jest jako część całościowej struktury dzieła. Na przykładzie wybranych prac religijnych Caravaggia zostało pokazane, w jaki sposób światło skupia uwagę widza na danym miejscu świata przedstawionego, które inicjuje logikę oglądową. Jej prześledzenie pozwala zrozumieć sens ikoniczny dzieła. Kluczowym elementem tej logiki jest wskazanie przez główne postaci na granicę obrazu – horyzont poznawczy transcendujący ich świat. Oglądowe doświadczenie tej relacji przekłada się na uwewnętrznienie przez widza sensu ikonicznego. Uwewnętrznienie to wynika z niemożności adekwatnego przełożenia tego sensu na język relacji między przedstawieniem a granicą obrazu. Granica zarówno przynależy do świata przedstawionego, jak i wykracza poza ten świat. Jest to sytuacja, której język werbalny nie może zgłębić. Wypowiedź musi bowiem wyodrębnić świat przedstawiony i granicę obrazu. Ta niewypowiadalna jednoczesność (zarówno-jak) jest jednak rozumiana w naszym widzeniu. Zarazem rozumienie to jest komunikowalne. Utrzymuje możliwość hermeneutycznej interpretacji, a więc przekładu doświadczenia oglądowego w medium języka. Sensem tego przekładu jest przy tym uzmysłowienie jego nieadekwatności wobec obrazowej rzeczywistości.
    The goal of the present study is to examine the insights the hermeneutic method enables once applied to an analysis of the motif of light in Michelangelo Merisi da Caravaggio’s religious paintings. The source of light the artist used in order to bring out the models he painted in an otherwise dark room was either a lantern put high above them or a window. The light in Caravaggio’s paintings has been diversely interpreted: as a means either to heighten the impact of the dramatic scenes he depicted, or to convey the power of God, or—whenever the light used in the painting was correlated with real light emanating from the windows—to blur the demarcation line between the scene the painting represented and the space of the viewer. The latter gave the painting an air of reality. Within the hermeneutic approach, the interpretation of a work of art is accomplished individually, in the process of the spectator’s perception. Comprehending a work of art is in turn tantamount to the spectator’s gaining a better self-knowledge. The hermeneutic method of the interpretation of paintings rests on the assumption that a work of art conveys its particular iconic meaning which is essentially different from knowledge derived from other, non-iconic sources. The iconic meaning results from the overall structure of a work of art, or from the way in which all its elements are optically combined. The particular character of this unity, as well as its autonomy recognized by the spectator, is a consequence of the way the structure of the painting is referred to its plane. Therefore, in the spectator’s perception, the plane of the painting is present in every element of the depicted world without simultaneously being one of these elements. Yet the plane of the painting goes beyond them, thus giving the spectator the impression of the painting transcending the depicted world. According to the hermeneutic method, the light, as any other element of the painting, is interpreted as part of the overall structure of the work. The hermeneutic analysis applied to selected paintings by Caravaggio shows how, in particular paintings, the light focuses the spectator’s attention on given parts of the depicted world, thus initiating the logic of perception which ultimately enables the spectator to grasp the iconic meaning of the painting. The key element of this logic is that the main figures in the painting point to its boundary, and thus to a cognitive horizon that transcends their world. The spectator’s experience of this relation is then translated into an internalization of its iconic meaning. The internalization in question results from the spectator’s inability to adequately translate this meaning into the language fully grasping the relation between the representation and the boundary of the painting. The boundary of the painting both belongs to the represented world and goes beyond it, which cannot be fathomed by the verbal language, since any verbal statement would imply a clear identification of the represented world as well as of the boundary of the painting. Yet this inexpressible simultaneity (‘as well as’) is grasped in an act of perception which is communicable, thus providing the possibility of a hermeneutic interpretation, or a translation of a visual experience into the medium of language. The meaning of this translation, however, is to bring out its inadequacy to the reality represented in the painting. Translated by Dorota Chabrajska
    Źródło:
    Ethos; 2017, 30, 3 (119); 234-255
    0860-8024
    Pojawia się w:
    Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-10 z 10

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies