Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "zlewnia" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Calcium ion migration in agricultural and afforested lake catchments
Migracja jonu wapniowego w jeziornych zlewniach rolniczo-leśnych
Autorzy:
Koc, J.
Sidoruk, M.
Rochwerger, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388545.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
jeziora
zlewnia
biogeny
wapń
lakes
catchment
biogenes
calcium
Opis:
The research on circulating of calcium in the agricultural-forest drainage areas were carried out on the Olsztyn lake district in 2004-2006 years. Three lakes were marked out for examinations about diversified anthropogenic interacting with their drainage areas. Ardung lake is situated in the centre-western part of the Mazurian lake district, its surface amounts to 26.2 ha and the average depth is 1.8 m. The drainage area of examined lake bas the surface of 1539 ha and forest communities are covering it in the form of pine forests about the high level of the naturalness. Drainage area of Bukwałd lake is situated 20 km to the north of Olsztyn. Lake covers 36.2 ha of the surface and its average depth is 5.0 m. The total drainage area of lake is taking the surface of 1156 ha, in which the arable land constitutes the 60 % with the little surface area of the land filld by wasteland (9 %) and forests (31 %) and with low-density housing. Lake Sunia is situated about 30 km to the north of Olsztyn. The surface area of lake amounts to 111.6 ha and its average depth is 3.9 m. The total surface of the drainage area amounts to 450 ha, out of which 97 % is going to the intensively agriculturally used lands, while the Test part constitute wastelands and forests. Comparing the individual research years one should state that in 2005 the lowest values of flows were recorded in the rising tides and ebb tides from Lakes Sunia and Bukwałd, however the highest were observed in the year 2004; a situation developed differently in the drainage area of Ardung lake, in which, in the sequence of the entire research period, comparatively levelled values of flows were recorded in all rising tides and the ebb tide of lake. Comparing flows off from the examined drainage areas one should state that the waters running off from the exploited agricultural drainage areas of Bukwałd lake were characterized by the highest Ca2+ contents (114.3-126.3 mg . dm-3), however the lowest were found in waters running off from the boggy area of the same lake (25.0 mg . dm-3). Higher contents of calcium in the waters running off from the agricultural areas is connected with more intensive washing this element out of arable cultivated soils periodically deprived of the plant cover. Considerable de-equalisations occurring in the drainage areas of lakes can also contribute to the faster outflow of biogenes increasing this way their content in the waters flowing into the reservoir.
Badania nad krążeniem wapnia w zlewniach rolniczo-leśnych prowadzono na Pojezierzu Olsztyńskim w latach 2004-2006. Do badań wytypowano trzy jeziora o zróżnicowanym oddziaływaniu antropogennym na ich zlewnie. Jezioro Ardung położone jest w środkowo-zachodniej części Pojezierza Mazurskiego, jego powierzchnia wynosi 26,2 ha, a średnia głębokość 1,8 m. Zlewnia badanego jeziora ma powierzchnię 1539 ha i porastają ją zbiorowiska leśne w postaci borów sosnowych o wysokim stopniu naturalności. Zlewnia jeziora Bukwałd położona jest 20 km na północ od Olsztyna. Jezioro zajmuje 36,2 ha powierzchni, a jego średnia głębokość wynosi 5,0 m. Całkowita zlewnia jeziora zajmuje powierzchnię 1156 ha, w której grunty orne stanowią 60 % z niewielką powierzchnią terenu zajętą przez nieużytki (9 %) oraz lasy (31 %) i rozproszoną zabudową. Jezioro Sunia położone jest ok. 30 km na północ od Olsztyna. Powierzchnia jeziora wynosi 111,6 ha, a jego średnia głębokość 3,9 m. Całkowita powierzchnia zlewni wynosi 450 ha, z czego 97 % przypada na grunty intensywnie użytkowane rolniczo, a pozostałą część stanowią nieużytki oraz zadrzewienia. Porównując poszczególne lata badawcze, należy stwierdzić, że w roku 2005 odnotowano najmniejsze wartości przepływów w dopływach i odpływach z jezior Sunia i Bukwałd, natomiast największe zaobserwowano w roku 2004, odmiennie kształtowała się sytuacja w zlewni jeziora Ardung, w którym w ciągu całego okresu badawczego odnotowano względnie wyrównane wartości przepływów we wszystkich dopływach i odpływie z jeziora. Porównując spływy z badanych zlewni, należy stwierdzić, że największą zawartością Ca2+ odznaczały się wody odpływające ze zlewni użytkowanych rolnie jeziora Bukwałd (114,3-126,3 mg . dm-3), natomiast najniższe stwierdzono w wodach odpływających z obszaru podmokłego tego samego jeziora (25,0 mg. dm-3). Większe zawartości wapnia w wodach odpływających z obszarów rolniczych jest związane z intensywniejszym wymywaniem tego składnika z gleb uprawianych omie okresowo pozbawionych okrywy roślinnej. Znaczne deniwelacje występujące w zlewniach jezior mogą się także przyczyniać do szybszego odpływu biogenów, zwiększając tym samym swoją zawartość w wodach dopływających do zbiornika.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2009, 16, 3; 201-212
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Influence of an Agricultural Farm on the Effluent of Phosphorus by a Drainage Network
Wpływ gospodarstwa rolnego na odpływ fosforu siecią drenarską
Autorzy:
Rafałowska, M.
Skwierawski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388617.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
zlewnia
dział drenarski
fosfor
catchment area
drainage area
phosphorus
Opis:
The aim of the research was to determine the influence of intensive farming on seasonal changes in drainage waters flowing out of catchment areas classified as lands particularly exposed to water pollution from agricultural sources. The research of the influence of farming on the outflow of phosphorus by a drainage network was conducted in 2005 and 2006 in the catchment area of Dobskie Lake. The research object is situated in the area of the Mazurian Lakeland, in the village of Doba. Agricultural areas surrounding the village are used by an agricultural farm named Dobrol, which specializes in pig husbandry. During the 2-year research period, it was noted that the amount of phosphorus flowing by the drainage network depended most of all on atmospheric conditions, season and intensity of agricultural exploitation of the area.
Celem badań było określenie wpływu intensywnej gospodarki rolnej na sezonowe zmiany stężeń odach drenarskich odpływających ze zlewni zakwalifikowanych do obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenie wód ze źródeł rolniczych. Badania nad wpływem gospodarstwa rolnego na odpływ fosforu siecią drenarską prowadzono w latach 2005-2006 w zlewni jeziora Dobskiego. Obiekt badań położony jest w obrębie Pojezierza Mazurskiego, miejscowości Doba. Tereny rolnicze w otoczeniu wsi użytkowane są przez gospodarstwo rolne, które specjalizuje się w chowie trzody chlewnej. W czasie 2-letniego okresu badań stwierdzono, iż ilość fosforu odprowadzanego siecią drenarską uzależniona była przede wszystkim od warunków atmosferycznych, pory roku oraz intensyfikacji rolniczego użytkowania terenu.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2009, 16, 4; 411-4176
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Role of the Retention Reservoir in Szabruk for the Chlorine Ion Migration from Its Agricultural Catchment
Znaczenie zbiornika retencyjnego Sząbruk w migracji jonów chloru ze zlewni rolniczej
Autorzy:
Koc, J.
Duda, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389590.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
zbiornik retencyjny
zlewnia rolnicza
chlor
retention reservoir
agricultural catchment area
chlorine
Opis:
The role of a retention reservoir in chlorine migration from an agricultural catchment area was analyzed during the hydrological years 2005/2007. The investigated retention reservoir is situated in a valley, in the lower course of the Szabruk stream flowing into Lake Wulpinskie located in north-eastern Poland, in the Olsztyn Lakeland mesoregion. The chlorine content of water evacuated from the catchment was determined in the range of 3.0 mg Cl dm–3 to 43.0 mg Cl dm–3, and it was determined by the type and intensity of catchment use. The highest chlorine levels were noted in agricultural catchments connected to a drainage network (20.6 mg Cl dm–3 on average), lower concentrations were found in farming areas drained via ditches (11.4 mg Cl dm–3), while the lowest Cl content of water was determined in outflows from afforested catchments (5.3 mg Cl dm–3 on average). Chlorine concentrations were lower in the growing season in all studied catchment types. The chlorine load evacuated from the catchment was determined by the type of catchment use. The greatest chlorine loss per hectare of the catchment area was noted in the agricultural catchment connected to a drainage network (13.8 kg Cl ha–1 year–1), a smaller Cl load was evacuated from the catchment drained via ditches (6.2 kg Cl ha–1 year–1), while the smallest loss was observed in the afforested catchment (4.1 kg Cl ha–1 year–1). Chlorine concentrations increased by 10 %, from 8.2 mg Cl dm–3 to 9.0 mg Cl dm–3 following the passage of the stream’s waters through the retention reservoir. The above resulted from the inflow of drainage water with a high chlorine content as well as higher Cl concentrations due to vapotranspiration. The chlorine content of water remained unchanged after the Szabruk stream passed through the retention reservoir and the band ditch, indicating that chlorine is a good tracer of water movement through drainage facilities.
Badania nad znaczeniem zbiornika retencyjnego w określeniu migracji chloru ze zlewni rolniczej prowadzono w latach hydrologicznych 2005/2007. Do badań szczegółowych wytypowano zbiornik retencyjny położony w dolinie końcowego biegu strugi Sząbruk wpadającej do Jeziora Wulpińskiego, położonej w północno-wschodniej Polsce w mezoregionie Pojezierza Olsztyńskiego. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, stężenie chloru w wodzie odpływającej ze zlewni mieściło się w granicach od 3,0 mg Cl dm-3 do 43,0 mg Cl dm-3 i zależało od sposobu i intensywności jej użytkowania. Najwyższe stężenie chloru stwierdzono w wodzie zlewni rolniczych odwadnianych siecią drenarską (średnio 20,6 mg Cl dm-3), niższe z użytków rolnych odwadnianych rowami (11,4 mg Cl dm-3), a najniższe natomiast w przypadku odpływu ze zlewni leśnej (średnio 5,3 mg Cl dm-3). We wszystkich zlewniach cząstkowych mniejsze stężenia chloru stwierdzono w okresie wegetacyjnym niż poza nim. Ładunek chloru odprowadzany z obszaru zlewni był uzależniony od sposobu jej zagospodarowania. Największy odpływ chloru z jednostki powierzchni stwierdzono w zlewni rolniczej zdrenowanej (13,8 kg Cl ha-1 rok-1), mniejszy ze zlewni odwadnianej rowami (6,2 kg Cl ha-1 rok-1) i najmniejszy ze zlewni leśnej (4,1 kg Cl ha-1 rok-1). W wyniku przepływu wody przez zbiornik retencyjny następowało podwyższenie w niej stężenia chloru o 10 %, z 8,2 mg Cl dm-3 do 9,0 mg Cl dm-3, co było efektem zasilania wodami drenarskimi o wyższych stężeniach chloru i zatężenia roztworu w wyniku ewapotranspiracji.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 5-6; 723-730
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Concentration of Selected Priority Substances in Klodnica River Catchment
Zawartość wybranych substancji priorytetowych w zlewni rzeki Kłodnicy
Autorzy:
Nowak, B.
Fulara, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388077.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
substancje priorytetowe
zlewnia rzeczna
badania screeningowe
priority substances
river catchment
screening study
Opis:
The paper presents results of research on concentrations of selected priority substances in the Klodnica River catchment. Two metals were selected: cadmium and mercury, as well as six polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs): anthracene, benzo[a]pyrene, benzo[k]fluoranthene, benzo[b]fluoranthene, benzo[g,h,i]perylene, indeno[1,2,3-cd]pyrene. Mercury was determined with the method of cold vapor atomic absorption spectrometry (CV AAS) using RA-915+ analyzer with RP-91 attachment produced by Lumex. Cadmium was determined with the method of direct electrothermal atomic absorption (ET ASS) using AAnalyst 600 appliance produced by Perkin Elmer. PAHs were analyzed with high-performance liquid chromatography method with fluorescence detection (HPLC-FLD) using liquid chromatograph HP 1050 produced by Hewlett Packard. The research was carried out in 2008 in four measurement campaigns, once every quarter. In all campaigns 28 measurement points, located in the Klodnica River catchment, were examined. The obtained results were compared with permissible concentration values for priority substances in surface waters included in the proposal of the UE concerning Environmental Quality Standards, and with requirements determined by the Polish legislation as limit values of water quality indicators.
Przedstawiono wyniki badań zawartości wybranych substancji priorytetowych w zlewni rzeki Kłodnicy. Do badań wybrane zostały dwa metale: kadm i rtęć oraz szeoeć związków z grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA): antracen, benzo[a]piren, benzo[b]fluoranten, benzo[k]fluoranten, benzo[g,h,i]perylen, indeno[1,2,3-cd]piren. Rtęć oznaczana była techniką zimnych par absorpcyjnej spektrometrii atomowej (CV AAS) za pomocą analizatora RA-915+ z przystawką RP-91 firmy Lumex, kadm oznaczano metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z elektrotermiczną atomizacją próbki (ET AAS) za pomocą urządzenia AAnalyst 600 firmy PerkinElmer, WWA analizowano techniką wysokosprawnej chromatografii cieczowej z detekcją fluorescencyjną (HPLC–FLD), przy użyciu chromatografu cieczowego Concentration of Selected Priority Substances in Klodnica River Catchment 1449 HP 1050 firmy Hewlett Packard. Badania przeprowadzone zostały w 2008 roku, w czterech sesjach pomiarowych, z częstotliwością raz na kwartał. Łącznie we wszystkich sesjach przebadano dwadzieścia osiem punktów pomiarowych zlokalizowanych w obrębie całej zlewni rzeki Kłodnicy. Otrzymane wyniki badań porównano z dopuszczalnymi stężeniami substancji priorytetowych w wodach powierzchniowych zawartych w propozycji Unii Europejskiej dotyczących standardów jakości środowiska – Environmental Quality Standards (EQS), oraz z wymaganiami określanymi przez polskie prawodawstwo jako wartości graniczne chemicznych wskaźników jakości wód.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2010, 17, 11; 1435-1450
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Content of heavy metal compounds in bottom sediments of the Suchedniow water reservoir
Zawartość związków metali ciężkich w osadach dennych zbiornika Suchedniów
Autorzy:
Bąk, Ł.
Górski, J.
Rabajczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388205.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
reservoir
reservoir basin
bottom sediments
heavy metals
zbiornik
zlewnia
osady denne
metale ciężkie
Opis:
Water reservoirs become silted at various intensity levels. Within the reservoir bowls, both allochtonic (built up outside the sedimentation area) and autochtonic (built up in the sedimentation area) matter is accumulated. As a result, reservoirs need desilting after a while. Then a problem arises how to manage the sludge removed from the reservoir bottom. The chemical properties of the bottom sludge, and particularly the content of heavy metals, decide whether it will be possible to use the sludge, and in what way. The chemical properties of the bottom sludge depend, to a far extent, on the character of the reservoir basin, the level of its urbanisation, and also on the climatic conditions. The paper presents the results of investigations into the content of heavy metals in the bottom sediments in the Suchedniow water reservoir. This water body is characterised by small mean depth of 1.05 m and mean annual flow across the dam profile of 0.63 m3 s–1. Forests dominate in the reservoir basin covering 45 % of its area, arable land constitutes 18 %, and the percentage of built-up area does not exceed 5 %. In recent years (2009–2011), the water reservoir has become much silted because of storing large soil masses near the local watercourses during the construction of S7 expressway. The amount of stored soil is estimated at 7.8 thousand m3. For investigations, nine bottom sediments samples were collected, in which the content of the following heavy metals: Pb, Cr, Cd, Cu, Ni, Zn, Fe, and Mn was determined. Quasi-undisturbed sludge was taken into transparent cylinders with Eijkelkamp sampler, which made it possible to conduct analysis in sediment layers 20 cm in height. In order to evaluate the sediment pollution with heavy metals, the geoaccumulation index, the pollution coefficient and level were calculated. On the basis of admissible soil chemical pollution tables, the possibility of the sludge use in agriculture after extracting it from the reservoir bowl was assessed.
Zbiorniki wodne ulegają zamuleniu z różną intensywnością. W obrębie ich czasz akumulowany jest materiał alochtoniczny (powstały poza obszarem sedymentacji) jak również autochtoniczny (utworzony w miejscu sedymentacji). W związku z powyższym po pewnym czasie wymagają one odmulenia. Powstaje wówczas problem zagospodarowania osadów wydobytych z dna zbiornika. Możliwość i sposób wykorzystania osadów dennych zależy od ich cech chemicznych, a zwłaszcza od zawartości metali ciężkich. Właściwości chemiczne osadów zależą w dużej mierze od charakteru zlewni zbiornika, stopnia jej zurbanizowania, jak również warunków klimatycznych. W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości metali ciężkich w osadach dennych zbiornika Suchedniów. Akwen ten charakteryzuje się niewielką głębokością średnią, wynoszącą 1,05 m oraz średnim rocznym przepływem w profilu zapory równym 0,63 m3 s–1. Na obszarze zlewni dominują lasy – 45 % powierzchni zlewni, pola orne – 18 %, a udział 768 Łukasz Bąk et al terenów zabudowanych nie przekracza 5 %. W ostatnim okresie (2009–2011), na skutek składowania w pobliżu lokalnych cieków mas ziemnych, powstałych podczas budowy trasy ekspresowej S-7, doszło do jego intensywnego zamulenia, a ilość odłożonego materiału oszacowano na około 7,8 tys. m3. Do badań pobrano 9 próbek osadów, w których oznaczono zawartość następujących metali ciężkich: Pb, Cr, Cd, Cu, Ni, Zn, Fe, Mn. Osad pobrano w stanie quasi-nienaruszonym, do przezroczystych cylindrów, za pomocą próbopobieraka „Eijkelkamp”, co umożliwiło wykonanie analiz w warstewkach osadu o wysokości 20 cm. W celu oceny stanu zanieczyszczeń osadów metalami ciężkimi obliczono indeks geoakumulacji, współczynnik oraz stopień ich zanieczyszczenia. Określono także (na podstawie tabel dopuszczalnego, chemicznego zanieczyszczenia gleb) możliwość rolniczego wykorzystania osadów po ich wydobyciu z misy zbiornika.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 7-8; 757-769
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nitrogen and Phosphorus Loads in the Restored Lake Sawage
Stany zanieczyszczenia renaturyzowanego jeziora Sawąg związkami azotu I fosforu
Autorzy:
Skwierawski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389058.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
renaturyzacja jezior
zlewnia rolnicza
azot
fosfor
eutrofizacja
restored lake
rural catchment
nitrogen
phosphorus
eutrophication
Opis:
The aim of this study was to evaluate the ecological status of the restored Lake Sawag in the Olsztyn Lakeland. The analyzed water body was drained in the 19th century and converted into farmland. The former lake had an area of around 230 ha, and it was the largest drained water body in the Olsztyn Lakeland. The drained lake basin had been used as grassland until the 1990s when it was gradually filled with water due to the failure of outdated drainage systems. At present, Lake Sawag comprises three separate bodies of water with a combined area of 106 ha. Its catchment is used for agricultural purposes which, in view of the lake’s small depth, poses a serious threat of degradation to the aquatic environment. The described study was conducted during four hydrological years of 2008 to 2011, and it covered three constituent sections of the contemporary Lake Sawag: northern (62 ha), central (14 ha) and southern (30 ha). Water samples were collected eight times in each year of the study, and they were analyzed to determine the concentrations of: nitrites(III), nitrates(V), ammonia nitrogen, total nitrogen, total phosphorus and dissolved phosphates. The following parameters were also measured: oxygen concentrations, pH, electrolytic conductivity, chlorophyll a and turbidity levels in water samples. The results of the above analysis point to low water quality in the restored lake. All sections of the studied water body were characterized by high electrolytic conductivity (average of 403 ěS cm–1), highly excessive phosphorus levels (0.30 mg dm–3) and intensive phytoplankton blooms. The example of Lake Sawag indicates that although restoration projects generate numerous advantages for the ecosystem (protection of water resources, scenic value, fishing), they are susceptible to degradation and difficult to maintain in a satisfactory ecological condition.
Celem pracy była ocena stanu przekształconego jeziora Saw1g, położonego na Pojezierzu Olsztynskim. Obiekt należy do jezior, które w XIX wieku zostały osuszone z przeznaczeniem na grunty rolnicze. Wcześniej jezioro miało powierzchnie około 2ł0 ha, co kwalifikuje je jako najwieksze odwodnione jezioro Pojezierza Olsztynskiego. Po osuszeniu teren zagłębienia utrzymywany był jako łąki aż do lat 90. XX w., kiedy zbiornik zaczął się stopniowo odtwarzaa w wyniku pogorszenia się drożności urządzeń melioracyjnych. Obecnie jezioro Saw1g składa sie z trzech oddzielnych akwenów o łącznej powierzchni 106 ha. Obiekt charakteryzuje rolniczym użytkowaniem zlewni, co przy niewielkiej głebokości zbiornika powoduje jego znaczne zagrożenie degradacją. Badania prowadzono w ciągu czterech lat hydrologicznych 2008.2011 i objeto nimi ł akweny, z których współcześnie składa się jezioro Saw1g: północny (62 ha), centralny (14 ha) i południowy (ł0 ha). Próbki wody do badań pobierano 8-krotnie w każdym roku i oznaczano w nich: azotany(III), azotany(V), azot amonowy, azot ogólny oraz fosfor ogólny i fosforany rozpuszczone. Dodatkowo mierzono koncentracje tlenu, odczyn, przewodność elektrolityczną, chlorofil a i mętność. Badania wykazały, .e stan jeziora Saw1g po przywróceniu zwierciadła wody był niekorzystny. Wszystkie akweny cechowały się wysoką przewodnością elektrolityczną (średnio 403 �ĘS cm.1) i ogromnym nadmiarem związków fosforu w ekosystemie (0.30 mg dm-3), a przez to tendencją do intensywnych zakwitow fitoplanktonu. Przykład jeziora Saw1g wskazuje, .e renaturyzacja dawnych jezior, obok wielu korzyści (ochrona zasobów wodnych, walory krajobrazowe, wędkarstwo i inne), przynosi rownież poważny problem utrzymania ich stanu ekologicznego.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2012, 19, 9; 1029-1039
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of Catchment Area Use on Lead and Zinc Accumulation in the Bottom Deposits of Lakes Ardung and Bukwald
Wpływ użytkowania zlewni na akumulację ołowiu i cynku w osadach dennych na przykładzie jezior Ardung i Bukwałd
Autorzy:
Sidoruk, M.
Rochwerger, A.
Skorbiłowicz, E.
Skorbiłowicz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/388933.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
jeziora
osady denne
zlewnia
pierwiastki śladowe
ołów
cynk
lakes
bottom deposits
catchment area
trace elements
lead
zinc
Opis:
The study concerns with the effect of catchment area use on lead and zinc accumulation in the bottom deposits of lakes. It was carried out in two water bodies in the Olsztyn Lakeland. The catchment areas of the investigated lakes are used for various purposes, ranging from forests to agricultural production. Lake Ardung (N 53o45, E 20o 55) is situated in the eastern part of the Masurian Lakeland, approximately 25 km east of Olsztyn. The lake has an area of 26.2 ha and a maximum depth of 3.6 m. The lake’s catchment area of 1539 ha is covered by farmland in 2 %, grassland in 2 %, fallow land overgrown with shrubs in 11.4 % and forests in 84.6 %. Lake Bukwald (N 53o58, E 20o 16) is located in the vicinity of the village of Bukwald, municipality of Dywity, around 20 km north of Olsztyn. The lake’s catchment area of 1156.8 ha comprises arable land in 60 %, forests and afforested areas in 31 % and wasteland in the remaining part. The studied water bodies were characterized by low concentrations of the analyzed elements. The average lead and zinc levels reached 28.3 mg/kg d.m. and 32.3 mg/kg d.m., respectively in Lake Ardung, and 33.3 mg/kg d.m. and 91.9 mg/kg d.m., respectively in Lake Bukwald. The total zinc and lead accumulation in the bottom deposits of the investigated water bodies, in terms of the surface area of the lakes and their catchments, was significantly higher in Lake Bukwald than in Lake Ardung.
Do badań mających na celu określenie wpływu użytkowania zlewni jezior na akumulację ołowiu i cynku w ich osadach dennych wytypowano dwa zbiorniki położone na obszarze Pojezierza Olsztyńskiego. Zlewnie badanych jezior obejmują obszary o zróżnicowanym zagospodarowaniu - od obszarów leśnych po użytki rolne. Jezioro Ardung (N 53o45 , E 20o 55 ) położone jest we wschodniej części Pojezierza Mazurskiego ok. 25 km na wschód od Olsztyna. Powierzchnia jeziora wynosi 26,2 ha, natomiast jego maksymalna głębokość 3,6 m. Na obszarze zlewni jeziora o powierzchni 1539 ha grunty orne stanowią 2 %, łąki i pastwiska 2 %, odłogi w znacznym stopniu zakrzewione 11,4 % i 84,6 % lasy. Jezioro Bukwałd (N 53o58 , E 20o 16 ) położone jest w okolicach wsi Bukwałd w gminie Dywity około 20 km na północ od Olsztyna. Całkowita zlewni jeziora Bukwałd wynosi 1156,8 ha, z czego 60 % stanowią grunty orne, 31 % to lasy i tereny zalesione, pozostałą część stanową nieużytki. Badane osady charakteryzowały się niskim stężeniem badanych pierwiastków i w jeziorze Ardung średnie stężenie Pb wynosiło 28,3 mg Pb/kg s.m., natomiast Zn - 32,3 mg Zn/kg s.m., zaś w jeziorze Bukwałd było to 33,3 mg Pb/kg s.m. oraz 91,1 mg Zn/kg s.m. Także całkowita akumulacja cynku i ołowiu w osadach badanych zbiorników zarówno w odniesieniu do powierzchni lustra wody, jak i zlewni była zdecydowanie większa w osadach jeziora Bukwałd niż śródleśnego jeziora Ardung.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2011, 18, 12; 1633-1640
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Quality of water retained in the natural mountain catchment (Dam Reservoir Wapienica)
Jakość wód retencjonowanych w naturalnej zlewni górskiej (Zbiornik Zaporowy Wapienica)
Autorzy:
Jaguś, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389140.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
aquatic environment
dam reservoir
mountain catchment
land use
quality of water
heavy metals
środowisko wodne
zbiornik zaporowy
zlewnia górska
użytkowanie terenu
jakość wody
metale ciężkie
Opis:
The study involved assessment of the quality of water in dam reservoir Wapienica. Samples were taken from September 2011 until June 2012. The reservoir is used for providing potable water to the city of Bielsko-Biala. The catchment of the reservoir is a natural mountain catchment, without internal sources of pollution. Environmental and organizational conditions determine the good quality of water in the reservoir. Water contains little amounts of suspended matter and solutes, favorable aerobic conditions and low fertility. Also, no contamination with organic substances was reported. Water retained in the reservoir has quality category A1, thus its treatment can only consist in filtration and disinfection. Analyses showed occurrence of some heavy metals (Zn, Pb and Co) in amounts exceeding levels typical of uncontaminated natural water. Increased levels of zinc and lead might result from atmospheric deposition of contaminants, whereas occurrence of cobalt might be natural. The studies show that unmanaged mountainous regions of southern Poland may be contaminated with trace elements.
Badano jakość wód w zbiorniku zaporowym Wapienica. Próby pobierano w okresie od września 2011 r. do czerwca 2012 r. Zbiornik pełni funkcję zaopatrzenia w wodę pitną miasta Bielsko-Biała. Zlewnia zbiornika ma charakter naturalnej zlewni górskiej, pozbawionej wewnętrznych źródeł zanieczyszczenia. Uwarunkowania środowiskowo-organizacyjne decydują o dobrej jakości wody w zbiorniku. Woda charakteryzuje się niewielką ilością zawiesiny i substancji rozpuszczonych, korzystnymi warunkami tlenowymi oraz małą żyznością. Nie stwierdzono także zanieczyszczenia substancjami organicznymi. Woda retencjonowana w zbiorniku ma kategorię jakości A1, a zatem jej uzdatnianie może być ograniczone do filtracji i dezynfekcji. Analizy wykazały obecność niektórych metali ciężkich (Zn, Pb, Co) w ilościach przekraczających poziomy charakterystyczne dla niezanieczyszczonych wód naturalnych. Podwyższone zawartości cynku i ołowiu mogą być efektem depozycji atmosferycznej zanieczyszczeń, natomiast pochodzenie kobaltu może mieć charakter naturalny. Z badań wynika, że niezagospodarowane tereny górskie Polski południowej mogą być zanieczyszczone pierwiastkami śladowymi.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 4-5; 481-489
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rainfall models in small catchments in the context of hydrologic and hydraulic assessment of watercourses
Modele opadów w małych zlewniach w aspekcie oceny hydrologiczno-hydraulicznej cieków
Autorzy:
Gruss, Łukasz
Wiatkowski, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389742.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
small lowland watercourse
rainfall intensity
small agricultural catchment
water retention
stochastic model
probabilistic model
precipitation model
mały ciek nizinny
natężenie deszczu
mała zlewnia rolnicza
retencja
model stochastyczny
model probabilistyczny
model opadów
Opis:
This paper presents a proposed application of methods for determining heavy rainfall in small ungauged agricultural catchments in lowland areas. Moreover, we discuss the methodology for a comprehensive hydrological and hydraulic analysis of the functioning of a small lowland watercourse. In order to properly (correctly) use the methods for determining heavy rainfall, a comprehensive workflow had to be created for the dimensioning of structures designed to evacuate rainfall water (i.e. drainage, irrigation and sewer systems), that could be used by designers and would account for the small water retention solutions. In the paper we propose methods for determining heavy rainfall that allow the management of rainfall water in small ungauged agricultural catchments in lowland areas. The calculations of the rainfall intensity with assumed duration times are proposed using three precipitation models: the Bogdanowicz and Stachy formula, the Lambor formula and the Woloszyn formula. The models of Lambor and Woloszyn are advantageous because they are local. On the other hand, the Bogdanowicz and Stachy formula is the recommended model for the dimensioning of structures intended to evacuate rainfall water; this formula makes use of the intensity of design storm in rural areas (p = 10 %). As an example of calculations, we present the initial rainfall intensity results and the values of runoff for a rainfall with the exceedance probability p = 10 % and the duration time 15, 30, 60 and 120 minutes, for the micro-catchment of the watercourse R-4 located in the Dobrzen Wielki commune, south-west of Poland. In the calculations each of the three formulae was used, but the highest values were obtained for the Bogdanowicz and Stachy formula. An analysis of the runoff values for each duration time reveals that the longer the duration time of rainfall, the lower the rainfall intensity. The runoff of precipitation water from the catchment was determined using the European standard EN 752:2008. Moreover, in order to properly select and dimension the retention reservoir for precipitation water the authors used the ATV-A117 guidelines and a study about this standard. The proposed methodology for the determination of heavy rainfall in small ungauged agricultural catchments in lowland areas for the purpose of rainfall water management could be of interest in practical water management applications.
W niniejszej pracy przedstawiono propozycje zastosowania metod wyznaczania opadów nawalnych w małych niekontrolowanych zlewniach użytkowanych rolniczo, na terenach nizinnych. Ponadto w pracy przedstawiono metodykę wykonania kompleksowej analizy hydrologiczno-hydraulicznej funkcjonowania małego cieku nizinnego. Dla właściwego (poprawnego) stosowania metod wyznaczania opadów nawalnych konieczne było stworzenie kompleksowego schematu postępowania dla wymiarowania urządzeń odprowadzaj ących wody opadowe, tj. systemów melioracyjnych i kanalizacyjnych, który może być stosowany przez projektantów uwzględniając zastosowanie rozwiązania małej retencji wodnej. W pracy zaproponowano metody wyznaczania opadów nawalnych umożliwiających zagospodarowanie wód opadowych w małych niekontrolowanych zlewniach nizinnych na terenach rolniczych. Zaproponowano obliczenia natężenia deszczy przy założonych czasach ich trwania przy zastosowaniu 3 modeli opadów: wg Bogdanowicza i Stachego, Lambora oraz Wołoszyna. Zaletą stosowania modeli Lambora i Wołoszyna jest fakt, że są modelami lokalnymi. Natomiast zalecanym modelem w wymiarowaniu urządzeń odprowadzających wody opadowe, który wykorzystuje natężenie deszczu miarodajnego na terenach wiejskich (p = 10 %) jest model Bogdanowicza i Stachego. Jako przykład obliczeń przedstawiono wstępne wyniki natężenia deszczu i wartości odpływów dla deszczu o prawdopodobieństwie przewyższenia p = 10% i czasie trwania 15, 30, 60,120 minut dla mikrozlewni cieku R-4 zlokalizowanej w południowo – zachodniej Polsce w Gminie Dobrzeń Wielki. W obliczeniach zastosowano wszystkie wymienione modele, jednak najwyższe wartości uzyskano modelem Bogdanowicza i Stachego. Analiza wartości odpływów wskazuje, że im czas trwania deszczu jest dłuższy, tym mniejsze jest jego natężenie. Ustalono wartości odpływu wód opadowych ze zlewni przy zastosowaniu normy europejskiej EN 752:2008. Ponadto dla właściwego doboru i wymiarowania zbiornika do retencji wód opadowych autorzy zastosowali wytyczne normy ATV-A117 oraz opracowania poświęcone tej normie Zaproponowana w niniejszej pracy metodologia wyznaczania opadów nawalnych w małych niekontrolowanych zlewniach użytkowanych rolniczo, na terenach nizinnych, na potrzeby zagospodarowania wód opadowych, stanowi interesującą propozycję do wykorzystania w praktyce gospodarki wodnej.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2018, 25, 1; 19-27
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies