Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ": terminologia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Analiza językowa eponimów występujących w prawosławnej terminologii sakralnej na przykładzie wybranych ksiąg liturgicznych Kościoła prawosławnego
    Autorzy:
    Kazimierowicz, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2057357.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-12
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    eponym
    eponymic construction
    term system
    term-eponym
    religious lexicon
    Orthodox Church lexicon
    sacred and
    liturgical vocabulary
    Orthodox vocabulary
    eponimy
    konstrukcje eponimiczne
    terminologia religijna
    terminologia cerkiewna
    terminologia sakralno-liturgiczna
    terminologia prawosławna
    Opis:
    Przedmiotem badań w niniejszym artykule są eponimy i konstrukcje eponimiczne będące kombinacjami słów z antroponimami występującymi w prawosławnej terminologii sakralnej. Materiał poddany analizie językowej obejmował łącznie 30 odrębnych terminów. W artykule przedstawiono klasyfikację terminów z punktu widzenia różnych kryteriów podziału. Zidentyfikowano grupy tematyczne eponimów będących kombinacjami słów z antroponimami w obrębie prawosławnej terminologii sakralnej. Zebrany materiał poddano analizie językowej pod kątem struktury i składni.
    The scope of the research in this article are eponyms and eponymic structures that are combinations of words with anthroponyms occurring in Orthodox sacred terminology. In total, 30 terms have been compiled for the purpose of language analysis. The article presents the classification of terms from the point of view of various division criteria. Thematic groups of eponyms that are combinations of words have been identified with anthroponyms within orthodox religious terminology. The collected material was subjected to linguistic analysis for the structure of syntax.
    Źródło:
    ELPIS; 2020, 22; 121-126
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problemy współczesnej polskiej terminologii prawosławnej wynikające z jej relacji z terminologią cerkiewnosłowiańską
    Problems of contemporary Polish Orthodox terminology arising from its relationship with the Church Slavonic terminology
    Autorzy:
    Ławreszuk, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38414675.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    orthodoxy
    Church Slavonic terminology
    Polish Orthodox Church terminology
    prawosławie
    terminologia cerkiewnosłowiańska
    polska terminologia prawosławna
    Opis:
    W ramach realizowanego projektu naukowego „Słownik polskiej terminologii prawosławnej”, zespół badawczy podjął się zadania wskazania cerkiewnosłowiańskich odpowiedników polskich terminów prawosławnych. W efekcie prowadzonych badań odkryto szereg faktów dotyczących wzajemnych relacji polskiej i cerkiewnosłowiańskiej terminologii. Niniejszy artykuł precyzując na wstępie przedmiot badań, koncentruje się na prezentacji wstępne wniosków badawczych oraz postulatów dotyczących dalszej pracy nad systematyzacją analizowanej terminologii.
    Within the framework of the scientific project "Dictionary of Polish Orthodox Terminology", the research team undertook the task of identifying Church Slavonic equivalents of Polish terms. As a result of the research a number of facts were discovered about the mutual relations between Polish and Church Slavonic terminology. The present article, while first specifying the subject of research, focuses on the presentation of preliminary research conclusions and postulates concerning further work on the systematization of the analyzed terminology.
    Źródło:
    ELPIS; 2022, 24; 15-19
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Allah i nie tylko – podstawowe określenia Boga w arabskiej terminologii prawosławnej
    Allah and more - basic terms related to God in the Arab Orthodox terminology
    Autorzy:
    Kovačević, Dominika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912960.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-23
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Arabic
    Orthodox
    terminology
    God
    arabski
    prawosławie
    terminologia
    Bóg
    Opis:
    Słowo „Allah” zazwyczaj utożsamiane jest z islamem. Jednakże ten termin był używany przez arabskich chrześcijan na długo przed powstaniem islamu. Język arabski jest używany na prawosławnych nabożeństwach od blisko 2000 tysięcy lat. Przeto wiele terminów rozwinęło się dawno temu. Wśród najbardziej podstawowych terminów są te nazywające Boga i opisujące Go. Stosowane są one w hymnografii i modlitwach, kazaniach, artykułach i życiu codziennym. Jednakże, w polskie literaturze te terminy wciąż są mało znane. Jako że arabski należy do rodziny języków semickich, to jego charakter bardzo różni się od greckiego, cerkiewnosłowiańskiego czy polskiego. To zaś wpływa na inną perspektywę na poszczególne terminy teologiczne oraz ich różnorodność. To także skutkuje bogactwem terminów odnoszących się do Boga. Głównym powodem tych różnic w porównaniu z językami europejskimi jest specyficzny system języka arabskiego: system rdzeni i tematów. To jest wyjaśnione w części wstępnej. Następne są przedstawione i przeanalizowane najbardziej podstawowe terminy związane z Bogiem. Są one wzięte przede wszystkim z tekstów liturgicznych, a niektóre także z Pisma Świętego i kazań. Każdy termin jest napisany również w języku cerkiewnosłowiańskim, aby czytelnikowi łatwiej było go zrozumieć, jako że polska prawosławna terminologia wciąż nie jest dobrze ugruntowana i jednolita. Każdy termin arabski jest w oryginalnym zapisie oraz transkrypcji ISO używanej przez arabistów w Polsce.
    The word “Allah” is associated usually with Islam. However, this term had been used among Arab Christians much earlier before the rise of Islam. Arabic language has been used in Orthodox service for almost 2000 years, so many terms have been developed long time ago. Among the most basic terms are the ones that call God and describe Him. They are used in the hymnography and prayers, sermons, articles and everyday life. However, in Polish literature those terms are still little known. Since Arabic belongs to the Semitic family of languages, its character is very different from Greek, Church Slavonic and Polish, and this affects a different point of view on some theological terms and also their variety. It also results in wealth of the terms related to God. The main reason of the differences in comparison with European languages is specific system of the Arabic language: the system of roots and themes. This is specified in the introductory part. The most basic terms related to God are presented and analyzed below. The terms are taken mainly from the liturgical texts, and some of them also from the Holy Scripture and sermons. Each term is also written in Church Slavonic to make it easier for the reader to understand it, since the Polish Orthodox terminology has not yet been established and unified. Each Arabic term is written in the original notation and ISO transcription used by Arabists in Poland.
    Źródło:
    ELPIS; 2021, 23; 105-111
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Baciuszka, prezbiter czy ksiądz? Poszukiwanie wiodącej denotacji w polskiej terminologii prawosławnej
    The batiuszka, presbyter or priest? Searching for a leading dennotation in polish orthodox terminology
    Autorzy:
    Ławreszuk, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1917055.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-16
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Orthodoxy
    terminology
    priest
    priesthood
    denotation
    prawosławie
    terminologia
    ksiądz
    kapłaństwo
    denotacja
    Opis:
    Artykuł analizuje problem nieujednoliconej i nieusystematyzowanej terminologii prawosławnej w języku polskim, w której zauważalna jest nie tylko obecność nieuporządkowanych i nieopracowanych konotacji wielu terminów, lecz także zauważalny brak jednoznacznie zamkniętych denotacji wielu terminów. Artykuł skupia się na przykładach związanych z określeniem drugiego stopnia kapłaństwa, obecnych w źródłach pisanych i mowie potocznej. Na ich podstawie możemy zaobserwować różne próby rozwiązania problemu braku wiodącej denotacji. Chociaż niektóre z postulatów zostały przedstawione w latach 60. XX wieku, to do chwili obecnej, nie znalazły one spójnej i powszechnej akceptacji i upowszechnienia.
    The article analyzes the problem of non-standardized and unstructured Orthodox terminology in Polish, in which not only the presence of unordered and untreated connotations of many terms is noticeable, but also a noticeable lack of clearly closed denotations of many terms. The article focuses on examples related to the definition of the second degree of priesthood, present in written sources and colloquial speech. On their basis, we can observe various attempts to solve the problem of the lack of leading denotation. Although some of the postulates were presented in the 1960s, to date, they have not found consistent and widespread acceptance and dissemination.
    Źródło:
    ELPIS; 2019, 21; 15-19
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Priest’s wife, matushka, presbytera czy popadija… a może khouria? Problematyka doboru angielskich odpowiedników haseł Słownika polskiej terminologii prawosławnej
    Priest’s wife, matushka, presbytera or popadija… or maybe khouria? Issues of selection of English equivalents of entries in the Dictionary of Polish Orthodox Terminology
    Autorzy:
    Misijuk, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1913412.pdf
    Data publikacji:
    2020-11-12
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    religious terminology
    equivalents
    diversity
    Orthodoxy
    lexicography
    terminologia religijna
    odpowiedniki
    zróżnicowanie
    prawosławie
    leksykografia
    Opis:
    Artykuł analizuje problem obszernej, zróżnicowanej terminologii prawosławnej w języku angielskim w kontekście działań zmierzających do zebrania, uporządkowania, usystematyzowania i objaśnienia terminologii prawosławnej w języku polskim. Choć większość współczesnej prawosławnej literatury teologicznej publikowana jest po angielsku, prawosławna terminologia religijna w tym języku nie jest jeszcze ujednolicona i usystematyzowana. Dostępne opracowania słownikowe obejmują jedynie nikłą część obszernej terminologii i frazeologii. Artykuł wskazuje również na źródła i reguły doboru angielskich odpowiedników terminologii prawosławnej prezentowanych w Słowniku polskiej terminologii prawosławnej.
    The article provides an analysis of vast and diverse Orthodox terminology in English in the context of attempts to gather, arrange, systematize and define Orthodox terminology in Polish language. Although majority of contemporary Orthodox theological writings is published in English, the Orthodox religious terminology in the language is not uniform and systematized yet. Accessible dictionaries contain only small part of the vast terminology and phraseology. The article describes sources and rules of selection of English equivalents to Orthodox terms presented in the Dictionary of Polish Orthodox Terminology.
    Źródło:
    ELPIS; 2020, 22; 61-68
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarys problematyki obcojęzycznych odpowiedników wyrazów hasłowych Słownika polskiej terminologii prawosławnej
    Outline of the problem of foreign-language equivalents of headwords in the Dictionary of Polish Orthodox Terminology
    Autorzy:
    Makal, Grzegorz
    Misijuk, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1913057.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-23
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    religious terminology
    foreign-language equivalents
    synonym
    Orthodoxy
    terminologia religijna
    odpowiedniki obcojęzyczne
    synonim
    prawosławie
    Opis:
    Artykuł prezentuje ogólne zasady przypisywania wyrazom hasłowym Słownika polskiej terminologii prawosławnej ich greckich, cerkiewnosłowiańskich i angielskich odpowiedników, wskazuje na problemy wynikające z różnic w zakresach terminologii w poszczególnych kategoriach wyrazów hasłowych i ich obcojęzycznych odpowiedników, analizuje zaistniałe problemy i prezentuje ustalane w toku prac nad Słownikiem sposoby ich rozwiązywania przy użyciu obcojęzycznych odpowiedników synonimów wyrazów hasłowych. Artykuł wskazuje na zróżnicowane źródła i brak źródeł niektórych obcojęzycznych odpowiedników terminów prezentowanych w Słowniku polskiej terminologii prawosławnej.
    The article presents the general principles of assigning to the entry words of the Dictionary of Polish Orthodox Terminology their Greek, Church Slavonic and English equivalents, points to problems resulting from differences in the scope of terminology in particular categories of headwords and their foreign-language equivalents, analyzes the problems and presents the methods of solving them, established in the course of work on the Dictionary, by using foreign-language equivalents of headwords’ synonyms. The article points to various sources and the lack of sources of some foreign-language equivalents to Orthodox terms presented in a Dictionary of Polish Orthodox Terminology.
    Źródło:
    ELPIS; 2021, 23; 141-145
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dobór greckich odpowiedników wyrazów hasłowych Słownika polskiej terminologii prawosławnej na wybranych przykładach
    Selection of Greek equivalents of keywords in the Dictionary of Polish Orthodox Terminology based on selected examples
    Autorzy:
    Makal, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38413711.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Greek Orthodox terminology
    names of feasts
    theolinguistics
    grecka terminologia prawosławna
    nazwy świąt
    teolingwistyka
    Opis:
    „Słownik polskiej terminologii prawosławnej” zawiera w swojej strukturze indeks greckich odpowiedników. Proces ich doboru oraz przyporządkowania do odpowiednich haseł polskich był trudny ze względu na ilość wariantów języka greckiego stosowanych w terminologii prawosławnej, jak również znaczny zasób synonimów obecnych w tym, zdecydowanie najbogatszym historycznie i teologicznie języku. Artykuł przedstawia rolę kwalifikatorów znaczeniowych w procesie doboru odpowiedników greckich na wybranych przykładach nazw świątecznych.
    The “Dictionary of Polish Orthodox terminology” contains an index of Greek equivalents in its structure. The process of selecting the Greek equivalents and assigning them to the appropriate Polish entries was difficult because of the number of Greek variants used in the Orthodox terminology, as well as the considerable amount of synonyms present in the Greek language, which is definitely the richest language in terms of history and theology. The article presents the role of semantic qualifiers in the process of selecting Greek equivalents, using selected examples of festive names.
    Źródło:
    ELPIS; 2022, 24; 69-73
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Słownik polskiej terminologii prawosławnej” – struktura artykułu hasłowego
    Autorzy:
    Czarnecka, Katarzyna
    Ławreszuk, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2057269.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-21
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    dictionary
    microstructure
    entry
    terminology
    Orthodoxy
    religious language
    słownik
    mikrostruktura
    artykuł hasłowy
    terminologia
    prawosławie
    język religijny
    Opis:
    Celem artykułu jest prezentacja projektu mikrostruktury „Słownika polskiej terminologii prawosławnej”, realizowanego w ramach grantu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki (Moduł; dziedzictwo narodowe, I/2016). Autorzy przedstawiają schemat artykułu, obejmujący 10 segmentów: 1. Wyraz hasłowy, 2. Wymowa, 3. Warianty wyrazu hasłowego, 4. Odpowiedniki obcojęzyczne, 5. Kwalifikator, 6. Definicja, 7. Skrót, 8. Połączenia wyrazowe, 9. Synonimy, 10. Uwagi poprawnościowe. Następnie omawia się każdy z bloków, przedstawiając jego koncepcję, wybrane uzasadnienia, praktyczne rozwiązania i szczegółowe zasady zapisu danych.
    The article presents the design of the microstructure of the “Dictionary of Polish Orthodox Terminology”, an implementation of the grant of the National Program for the Development of Humanities (Module: The National Heritage, I / 2016). The authors present a design of an entry structure consisting of ten segments: 1. A headword; 2. Pronunciation; 3; Headword variants; 4. Equivalents of the headword in other languages; 5. The qualifier; 6. Definition; 7. Abbreviation; 8. Collocations; 9. Synonyms; 10. Notes on usage correctness. Then, each segment is discussed, and the concept underlying it is presented, as well as arguments for particular decisions, practical solutions and detailed rules for data recording.
    Źródło:
    ELPIS; 2018, 20; 221-230
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Opracowanie listy źródeł „Słownika polskiej terminologii prawosławnej”
    Autorzy:
    Charkiewicz, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2057271.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-17
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Orthodox terminology
    Orthodoxy
    Orthodox Church
    dictionary
    lexicon
    doctrine
    law
    practice
    terminologia prawosławna
    prawosławie
    Cerkiew prawosławna
    słownik
    leksykon
    doktryna
    prawo
    praktyka
    Opis:
    Polska terminologia prawosławna nie doczekała się dotychczas gruntownego opracowania ani też przejrzystej definicji. Pragnąc wypełnić tę lukę grupa prawosławnych teologów i językoznawców podjęła się trudu opracowania „Słownik polskiej terminologii prawosławnej”. Pierwszym praktycznym etapem tej pracy (poza wstępnym określeniem zakresu słownictwa) stało się sporządzenie możliwie pełnej listy podstawowych źródeł, z których ekscerpowane będzie słownictwo, które zostanie zdefiniowane w słowniku. W celu przygotowania siatki haseł do słownika wyodrębniono dwa obszary źródeł związanych z leksyką dotyczącą prawosławia: źródła niewyspecjalizowane i źródła wyspecjalizowane. W pierwszej grupie znalazły się źródła słownikowe i leksykograficzne, a tym: słowniki ogólne, słowniki i leksykony dwujęzyczne oraz słowniki i leksykony specjalistyczne, tj. dotyczące konkretnie prawosławia. W drugiej grupie znalazły się pozycje bibliograficzne dotyczące rozmaitych aspektów z zakresu nauczania, szeroko rozumianego życia, organizacji i działalności Cerkwi prawosławnej, które zostały pogrupowane w trzy działy: doktryna, prawo i praktyka. Artykuł stanowi omówienie procesu wyodrębniania tych źródeł, które zostały uznane przez ww. grupę badaczy za podstawowe. Zostały on w ramach artykułu pokrótce omówione i przedstawione w układzie chronologicznym. Ponadto zespół badawczy uznał za niezbędne sporządzenie „Bibliografii” innych źródeł, które, w miarę możliwości, zostaną wykorzystane w trakcie opracowania artykułów hasłowych. Wykaz wybranych podstawowych źródeł niewyspecjalizowanych i wyspecjalizowanych wydaje się być na tyle kompletny, że w oparciu o niego ma szanse zostać wyekscerpowany w miarę kompletny wykaz haseł, które zostaną zaprezentowane w „Słowniku polskiej terminologii prawosławnej”.
    The Polish Orthodox terminology has not been yet thoroughly elaborated or clearly defined. Wishing to fill this gap, a group of Orthodox theologians and linguists undertook the task of developing “Dictionary of Polish Orthodox Terminology”. The first practical stage of this work (apart from the preliminary definition of the scope of the vocabulary) has become the preparation of a possibly full list of basic sources, from which the vocabulary will be excerpted, which will be defined in the dictionary. In order to prepare a list of words and terms to the dictionary, two areas of sources related to the lexicon concerning Orthodoxy were distinguished: non-specialized sources and specialized sources. The first group includes dictionary and lexicographic sources, including: general dictionaries, bilingual dictionaries and reference books as well as specialist dictionaries and reference books, i.e. specific to Orthodoxy. The second group includes bibliographic items on various aspects of teaching, broadly understood life, organization and activities of the Orthodox Church, which have been grouped into three sections: doctrine, law and practice. The article discusses the process of distinguishing those sources that have been recognized by the abovementioned a group of researchers for basic. They were briefly discussed and presented in a chronological order as part of the article. In addition, the research team considered it necessary to prepare a “Bibliography” of other sources, which, if possible, will be also used during the development of entry articles. The list of selected basic non-specialized and specialized sources seems to be so complete that, based on it, it is possible to get rid of the complete list of words and terms that will be presented in the “Dictionary of Polish Orthodox Terminology”.
    Źródło:
    ELPIS; 2018, 20; 181-186
    1508-7719
    Pojawia się w:
    ELPIS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies