Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Bolesław Leśmian" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-14 z 14
Tytuł:
Bolesław Leśmian w rosyjskojęzycznym Internecie a kwestia popularności
Bolesław Leśmian in the Internet in Russian and the issue of popularity
Autorzy:
Bednarczyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682662.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Leśmian
Internet
Russia
translation
popularity
Rosja
przekład
popularność
Opis:
The aim of the research was to extend the previous findings of different scholars concerning the emergence of Bolesław Leśmian’s literary output in Russia, particularly the Russia of today, by including the aspect of the Internet. The conducted analysis concerned both renowned Russian websites which present renditions of foreign literature into Russian and selected authorial websites publishing amateur translations as well as Internet sites which featured different kinds of comments about the Polish poet. The article also makes references to the issue of popularization of the Polish poet’s literary output and using this output as some grounds for new literary works or philosophical writing. It also gives a record of poems and vocal works devoted to Leśmian which came into being in the space of the Internet through creation of musical compositions to these texts, which undoubtedly proves the poet’s popularity among Russian-speaking Internet users.
Celem podjętych badań było uzupełnienie wcześniejszych ustaleń różnych badaczy o zaistnieniu twórczości Bolesława Leśmiana w Rosji, a przede wszystkim w Rosji dzisiejszej, o relację dotyczącą przestrzeni Internetu. Przeprowadzona analiza dotyczyła zarówno uznanych stron internetowych, prezentujących przekłady literatury obcojęzycznej na język rosyjski, jak i wybranych stron autorskich, na których zamieszczono amatorskie tłumaczenia, a także stron, na których pojawiły się różnego rodzaju wzmianki o polskim poecie. W artykule odniesiono się także do problematyki popularyzacji twórczości polskiego poety i wykorzystania tej twórczości jako podstawy dla własnych utworów literackich bądź wypowiedzi filozoficznych. Zostały w nim też odnotowane zaistniałe w przestrzeni Internetu, a poświęcone Leśmianowi wiersze oraz utwory wokalne, będące rezultatem stworzenia kompozycji muzycznych do tych tekstów, co niewątpliwie jest dowodem jego popularności wśród rosyjskojęzycznych internautów.  
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 285-307
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Afekt wobec braku. Poezja Bolesława Leśmiana
Affect versus lack. Poetry by Bolesław Leśmian
Autorzy:
Pilch, Urszula M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682632.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Leśmian
poetry
lack
absence
affect
poezja
brak
afekt
Opis:
The article explores multi-dimensional sensitivity to the void as a major feature of Bolesław Leśmian’s poetry. The author distinguishes those stylistic devices which extract, on the level of language, the the feeling of non-fullness, absence, or nonexistence in Leśmian’s poems. Apophatic language translates itself into the issue of nonexistence seen as meaningful lack. The article focuses not so much on the category of the negation of existence as on independent, fixed, affective type of experience. The author inquires what happens with the poetic voice confronted with the Other in a situation experiencing pain resulting from lack. Empathetic co-feeling of “I” with the other turns out to be the most important state. The moment someone else’s pain is discovered, feelings change into the affective state which cannot be either realized or described. The I-Other-void confrontation brings about an affect. The empathetic “I” meets the Other who experiences various kinds of absence. The Other’s feelings become recognized and even, to some extent, defined by the person who speaks in the text but the affect happens afterwards. The emphatic confrontation and co-feeling destruct the coherent voice and the text itself for it causes that kind of unspeakable experience that cannot be realized, expressed or represented. This is an experience not-to-be-named.
Lektura poezji Bolesława Leśmiana pozwala wskazać zasadniczą cechę w postaci wielowymiarowego uwrażliwienia na brak. W liryce autora Sadu rozstajnego wyróżniam te zabiegi, które wydobywają już na poziomie językowym poczucie niepełni, nieobecności, nieistnienia. Apofatyczność języka przekłada się na problem niebytu jako braku znaczącego. Zajmuję się brakiem nie tyle jako kategorią zaprzeczenia istnienia, ile raczej jako samodzielnym, ukonstytuowanym, afektywnym rodzajem przeżycia. Zastanawiam się, co dzieje się z „ja” mówiącym, które konfrontuje się z innym w sytuacji przeżywania bólu wynikającego z braku. Najbardziej istotne okazuje się empatyczne współodczuwanie „ja” z innym. W momencie odkrycia cudzego bólu następuje stan afektywny, który nie podlega już ani uświadomieniu, ani opisaniu. Zderzenie na osi „ja” – inny – brak przynosi i stwarza afekt. Empatycznie nakierowane „ja” liryczne zderza się z innym, który przeżywa brak. Odczucia nnego zostają przez osobę mówiącą w tekście – do pewnego przynajmniej stopnia – rozpoznane, a nawet nazwane. Dopiero w tym, co rozgrywa się później, upatruję stanu afektywnego. Empatyczne zderzenie i współodczuwanie wybija „ja” z samego siebie, rozbija czasami tekst – doprowadza bowiem do przeżycia, które plasuje się poniżej uświadomionego, tym bardziej wyrażonego i wreszcie niewyrażalnego. Jest przeżyciem nie-do-nazwania.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 83-99
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Piła” Bolesława Leśmiana – w stronę transu i transgresji
Bolesław Leśmian’s „Piła” (The Saw): towards trans and transgression
Autorzy:
Hejman, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682640.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Leśmian
The Saw
transgression
libertinism
revolution
body
somatics
„Piła”
transgresja
libertynizm
rewolucja
ciało
Opis:
Transgression engages psychosomatically: the corporeal experience of pain and pleasure provoked by self-preservation constraints paves the way for experiences detached from the senses and reason. Violation of barriers violates the man; beyond that lays the impossible, which in the well-known Leśmian’s ballad Piła is transposed as disintegration and dispersion of the body experiencing cruel delight. The article is an attempt at refreshed reading of this ballad; it suggests taking into account a sadistic context which is considered atypical of research into Leśmian. In this poem the inspiration of folk beliefs permeates with the modernist experience of the revolution. The similarity of carnal intercourse to a scene of spectacular torture makes it possible to treat this ballad as an important voice in the issue of distinction between sexuality aimed at progeny, and eroticism leading to barren and unuseful pleasure. The paper focuses on the characteristics of libertine features of Leśmian’s poetics, the indication of potential sources of the woman-saw image, the importance of exclamations of ballad lovers, the issue of rhythm and the symbolism of fragmented body.
Transgresja angażuje psychosomatycznie: cielesne doznanie bólu i rozkoszy, sprowokowane przez samozachowawcze ograniczenia, toruje drogę doświadczeniom oderwanym od zmysłów i rozumu. Naruszenie barier narusza człowieka; potem jest niemożliwe, którego transpozycją w znanej balladzie Leśmiana – Piła – jest dezintegracja i dyspersja ciała, doznającego okrutnej rozkoszy. Artykuł stanowi próbę odświeżonej lektury tej ballady, proponuje uwzględnienie w interpretacji – nietypowego dla badań nad Leśmianem – sadycznego kontekstu. W Pile inspiracja wierzeniowością ludową, na którą wskazywał już Jacek Trznadel, przenika się z modernistycznie przepracowanym doświadczeniem rewolucji. Tematyzowane w utworze podobieństwo cielesnego obcowania do sceny widowiskowej tortury umożliwia potraktowanie tej ballady jako ważnego głosu w kwestii rozróżnienia między seksualnością, której celem jest progenitura, a erotyzmem, zmierzającym do rozkoszy bezpłodnej i nieużytecznej. Artykuł skupia się na charakterystyce libertyńskich rysów poetyki Leśmiana, wskazaniu potencjalnych źródeł obrazu kobiety-piły, znaczeniu eksklamacji balladowych kochanków, zagadnieniu rytmu oraz symbolice ciała pokawałkowanego.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 147-162
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dar przyjaźni. Dar opowieści. „Dwaj Macieje”
The gift of friendship. The gift of story. „Dwaj Macieje”
Autorzy:
Szczukowski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682678.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
Franz Fiszer
autobiographism
friendship
autobiografizm
przyjaźń
Opis:
The paper is an attempt to interpret Dwaj Macieje (Two Maciejs), a poem by Bolesław Leśmian in the context of the poet’s autobiographical experience, namely his friendship with Franz Fischer. In the proposed interpretation Leśmian’s work is a testimony of the faith in the gift of friendship and the gift of story.
Artykuł jest próbą interpretacji wiersza Bolesława Leśmiana Dwaj Macieje w kontekście autobiograficznego doświadczenia poety – jego przyjaźni z Franzem Fischerem. Utwór Leśmiana jest w mojej propozycji lekturowej świadectwem wary w dar przyjaźni i dar opowieści.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 195-209
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zatopiony w umieraniu. O „Topielcu” Leśmiana raz jeszcze
Drowned in death. Once again on „Topielec” by Leśmian
Autorzy:
Dembińska-Pawelec, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682646.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
poetry
edition
death
„Topielec”
poezja
edycja
śmierć
Opis:
The essay presents an interpretation of Bolesław Leśmian’s poem entitled Topielec (The Drowned), which has already been the subject of interest of many different scholars. The author of the essay draws attention to the difference in editing which appeared in the second edition of the volume Łąka (The Meadow) from 1937. The first edition of the book from 1920 contains the word “bezświat” (unworld) in the phrase “bezświat zarośli” (unworld of thicket) and this version was commonly adopted in the subsequent editions and analyses of Leśmian’s poetry. The author of the essay argues that is is rather the version of the second edition, namely “bezświt” (non-dusk) in “bezświt zarośli” (non-dusk of thicket), that is in accord with the poetics of Leśmian’s verse and the idea of the work. In the interpretation in accordance with the 1937 edition Topielec is a poem about drowning in death and gradual losing of the soul.  
Szkic prezentuje interpretację wiersza Bolesława Leśmiana Topielec, który wielokrotnie był przedmiotem zainteresowania badaczy. Autorka szkicu zwraca uwagę na różnicę edytorską, która pojawiła się w drugim wydaniu tomu Łąka z 1937 roku. W pierwszym wydaniu książki z roku 1920 wydrukowane jest słowo „bezświat” („bezświat zarośli”) i ta wersja przyjęta została powszechnie w kolejnych wznowieniach i opracowaniach poezji Leśmiana. Autorka szkicu ukazuje, że to raczej wersja drugiego wydania – „bezświt” („bezświt zarośli”) – zgodna jest z poetyką Leśmianowskich wierszy i zamysłem utworu. W interpretacji zgodnej z edycją z 1937 roku Topielec to wiersz o pogrążaniu w śmierci i stopniowym zatracaniu duszy.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 115-128
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyroda niemożliwa? Ślady ekopoetyckie w Leśmianowskiej zieloności
Impossible nature? Ecopoetic traces in Leśmian’s verdure
Autorzy:
Lekowska, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682630.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
ecopoetics
poetry
nature
verdure
ekopoetyka
poezja
przyroda
zieloność
Opis:
The essay Impossible nature? Ecopoetic traces in Leśmian’s verdure is both a proposal and an attempt to interpret the literary output of the author of Dziejba leśna (Forest Happenings) from the ecopoetic perspective. Lyrical ways of presenting nature are subject to interpretation, accounting for their metonymic character (verdure) and entanglement in the process of shaping the poetic language. The natural universe outlined by Leśmian is connected with the approval of diversity, complexity and elusiveness of nature in the process of cognition. At the same time nature becomes endowed with cognitive potential when combined with the substance of words. Leśmian’s poems seem to form not so much a coherent ecopoetic project as manifest certain ecopoetic intuition.
Szkic Przyroda niemożliwa? Ślady ekopoetyckie w Leśmianowskiej zieloności jest zarazem propozycją, jak i próbą odczytania twórczości autora Dziejby leśnej z perspektywy ekopoetyckiej. Interpretacji poddane zostają liryczne sposoby przedstawienia przyrody, z uwzględnieniem ich metonimicznego charakteru (zieloność) i uwikłania w proces kształtowania języka poetyckiego. Przyrodnicze uniwersum zarysowane przez Leśmiana wiąże się ze zgodą na różnorodność, skomplikowanie i nieuchwytność natury w procesie poznania, która jednocześnie w połączeniu z materią słowa obdarzona zostaje poznawczym potencjałem. Leśmianowskie wiersze zdają się tworzyć nie tyle spójny ekopoetycki projekt, co raczej przejawiać pewną ekopoetycką intuicję.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 101-113
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O Leśmianowskiej „Niedzieli” raz jeszcze
Again on Leśmian’s „Niedziela” (Sunday)
Autorzy:
Pietrych, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682643.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
poetry
Bolesław Leśmian
ballad
empathy
erotic poem
poezja
ballada
empatia
erotyk
Opis:
The paper represents an attempt at a multi-aspect analysis and interpretation of Leśmian’s poem entitled Niedziela (Sunday) through putting it firstly in the context of the cycle W chmur odbiciu (In the reflection of clouds) in which it was placed, and then through extracting some immanent meaning contained in the poem. Particular attention was paid to the ballads semantics, the symbolism of Sunday (spelt with a capital letter), Biblical intertextual references and Schopenhauer’s inspirations. Careful analysis of these issues leads to conclusions concerning tasks and obligations of poetry in the world subdued to suffering and death.  
Artykuł stanowi próbę wieloaspektowej analizy i interpretacji wiersza Leśmiana Niedziela, poprzez usytuowanie go, najpierw, w kontekście cyklu W chmur odbiciu, w którym został umieszczony, a następnie – poprzez wydobycie znaczeń immanentnie zawartych w utworze. Szczególną uwagę zwrócono na: semantykę ballady, symbolikę Niedzieli (pisanej wielką literą), biblijne nawiązania intertekstualne, Schopenhauerowskie inspiracje. Wnikliwe rozważania dotyczące tych kwestii prowadzą do konkluzji, tyczących zadań i powinności poezji w świecie podporządkowanym cierpieniu i śmierci.  
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 129-145
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kategorie reprezentacji i cielesności w wierszu „Z dłońmi tak splecionymi…” Bolesława Leśmiana
Categories of representation and carnality in the poem „Z dłońmi tak splecionymi…” (With your hands clasped…) by Bolesław Leśmian
Autorzy:
Kraszewski, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682682.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
somatic criticism project
body
affect
signifiance, genotext
phenotext
Somatext
projekt krytyki somatycznej
ciało
afekt
rytm
signifiance
genotekst
fenotekst
Somatexte
Opis:
Bolesław Leśmian’s poem *** [Z dłońmi tak splecionymi, jakbyś klęcząc, spała…] (With your hands clasped as if you slept kneeling) is analyzed with regard to the categories of carnality and representation, paying attention to the issue of rhythm. The author examines “significance”, traces the occurrence of transversal reflections and researches the logical and rhetorical structure which reveals its dynamic character and spatiality in the form of DNA chain links. The interpretation of the phonological layer of the text brings to mind somatic experiencing of reading the lyric poem, and consequently the way in which Leśmian’s the subject establishes contact with the reader.  
Autor rozpatruje wiersz Bolesława Leśmiana *** [Z dłońmi tak splecionymi, jakbyś klęcząc, spała…] pod względem kategorii cielesności i reprezentacji, skupiając uwagę na zagadnieniu rytmu. Analizuje „znaczącość”, śledzi występowanie transwersalnych odbić, bada logiczną oraz retoryczną strukturę, która odsłania swoją dynamiczność oraz przestrzenność pod postacią ogniw łańcucha DNA. Interpretacja fonologicznej powłoki tekstu uzmysławia somatyczne doświadczenie lektury liryku, a tym samym sposób, w jaki Leśmianowski podmiot nawiązuje kontakt z czytelnikiem.  
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 163-176
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leśmian przed Prawem. Wartość życia i wzniosłość prawa
Leśmian before the Law. The value of life and the grandeur of law
Autorzy:
Czabanowska-Wróbel, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682648.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian’s poetry
Bolesław Leśmian’s essay writing
law versus literature
vitalism
value of life
poezja Bolesława Leśmiana
eseistyka Bolesława Leśmiana
prawo a literatura
witalizm
wartość życia
Opis:
Essay writing by Bolesław Leśmian, a graduate of law, draws attention not only to the presence of the philosophical or sociological context but also the legal one while his poetry seems to be completely detached from legal practice. The issue of legal protection of values represented by life is depicted in the interpretation of two dissimilar poetic works, namely the ballad Asoka from the volume Łąka (The Meadow) and the poem starting with the words “Przez śnieżycę, co wyjąc powiększa przestworza” from Dziejba leśna (Forest Happenings). Aśoka, a monarch and lawmaker in ancient India, guaranteed it in his addresses. It paths the way to the spiritual for the hero of many legends. In the 20th century the value of human life is guarded by “a representative of law”, uniformed police officer whose very presence in the street prevents robbery. In both cases life is treated by Leśmian as the highest value motivated metaphysically, which opens the way for further reflections concerning the grandeur of law as understood by the poet as well as to the question whether the issue of connections between literature and law, already known from the research into the literary output of Franz Kafka, may help understand Bolesław Leśmian’s outlook on life.
W eseistyce Bolesława Leśmiana, absolwenta studiów prawniczych, zwraca uwagę nie tylko obecność kontekstu filozoficznego czy socjologicznego, ale także prawnego, podczas gdy jego poezja wydaje się całkowicie odległa od zagadnień prawa. W zaproponowanej w artykule interpretacji dwóch niepodobnych utworów poetyckich, ballady Asoka z tomu Łąka i wiersza o incipicie „Przez śnieżycę, co wyjąc powiększa przestworza” z tomu Dziejba leśna, ukazana zostaje kwestia prawnej ochrony wartości, jaką stanowi życie. Władca i prawodawca starożytnych Indii, Aśoka, zagwarantował ją w swoich orędziach. Bohaterowi licznych legend otwiera to drogę do tego, co duchowe. W XX wieku wartości ludzkiego życia strzeże „przedstawiciel prawa”, umundurowany policjant, którego sama obecność na ulicy udaremnia rozbój. W obu przypadkach życie traktowane jest przez Leśmiana jako najwyższa wartość, motywowana metafizycznie, co otwiera drogę do dalszych rozważań dotyczących wzniosłości prawa w rozumieniu poety, a także do pytania, czy zagadnienie związków literatury i prawa, znane z badań nad twórczością Franza Kafki, może pomóc w zrozumieniu światopoglądu Bolesława Leśmiana.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 11-29
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsca Leśmiana – dzisiaj (o najnowszej recepcji krytycznoliterackiej)
The place of Leśmian today (on contemporary literary criticism reception)
Autorzy:
Gorczyńska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682636.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
reception
literary criticism
literary critical topos
recepcja
krytyka literacka
topos krytycznoliteracki
Opis:
The paper, being a postscript to the book Miejsca Leśmiana. Topika recepcji krytycznoliterackiej (Leśmian’s places. The topos of critical reception) (2011), outlines the history of literary criticism reception of Bolesław Leśmian’s output from the first years of the 21st century to the jubilee year 2017. Not only did the accelerated reception visible already in the early 1990s continue to gain momentum but it even got stronger in the analyzed period. Critics are bolder and bolder in speaking of Leśmian as a precursor of the 20th century modernism and postmodernism; “(post) modernizations” of Leśmian are accompanied, in turn, by changes on the level of language (even though some of them are rather superficial). Despite the discontinuity highlighted by critics, this “return to Leśmian”, which has lasted for over two decades, is to a large extent a come-back to approaches and threads of earlier reception. There are, however, significant shifts, e.g. in the uses of the topos of Leśmian’s Jewish/Polish identity. Totally new phenomena, in contrast, include politicization of the discourse about the poet.
Artykuł stanowiący postscriptum do książki Miejsca Leśmiana. Topika recepcji krytycznoliterackiej (2011) szkicuje historię krytycznoliterackiego odbioru twórczości Bolesława Leśmiana od pierwszych lat XXI wieku do jubileuszowego roku 2017. Przyspieszenie recepcji, wyraźnie zaznaczające się już na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku, w omawianym okresie nie tylko utrzymało się, ale wręcz wzmogło. Krytycy coraz śmielej mówią też o prekursorstwie Leśmiana względem dwudziestowiecznego modernizmu i postmodernizmu; „(post)modernizacjom” Leśmiana towarzyszą z kolei zmiany na poziomie językowym (choć część z nich ma charakter raczej powierzchowny). Mimo akcentowanej przez krytyków nieciągłości, trwający od ponad dwóch dekad „powrót do Leśmiana” jest w znacznej mierze powrotem do ujęć oraz wątków wcześniejszej recepcji. Zdarzają się jednak znaczące przesunięcia, np. w użyciach toposu żydowskości/polskości Leśmiana. Do zjawisk zupełnie nowych należy natomiast upolitycznienie dyskursu o poecie.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 31-47
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warkocz. Transgresje Leśmiana
The plait. Leśmian’s transgressions
Autorzy:
Wojda, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682634.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
motif of plait
transgression
fantasy
irony
gnosis
pharmakon
motyw warkocza
transgresja
fantazja
ironia
gnoza
farmakon
Opis:
The interpretations included in the paper refer to the motif of the plait which appeared in different genre forms of Bolesław Leśmian’s writing. Part one offers an introduction to its most important symbolic meanings: extraordinary value which corresponds to verse, poetic art and, at the same time, transgression and fusion of the appearance with the truth. These threads are developed in the following sub-chapter which justifies the assumption that through depicting the plait Leśmian ironically shows the paradoxality of existence as a tangle of fantasy and reality. The poet’s thought is explained in this part by the concept of Jacques Derrida’s pharmakon. The subsequent part of the article presents Leśmian’s transgressive creatures: women with plaits and plaits alone illustrating that poetry symbolized by them represents a value which is a transformation, “song with no words”, violation of boundaries and fusion of contradictions. Juxtaposing these motifs with gnostic ideas continued in the following isolated fragment overlaps with showing connections between Leśmian’s works with the formula of romantic irony, particularly as understood by Friedrich Schlegel. The parabasis, auto-ironic traces and the concept of “wordless melody” are analyzed in final interpretations which lead to the conclusion that the plait in Leśmian’s works is a figure of the unthinkable mystery of existence, and at the same time it symbolizes poetry, irony and fantasy.
Zawarte w tym artykule interpretacje dotyczą motywu warkocza, który pojawia się w różnych formach gatunkowych pisarstwa Bolesława Leśmiana. Część pierwsza wprowadza w jego najważniejsze znaczenia symboliczne: wyjątkowej wartości – odpowiadającej mowie wiązanej, sztuce poetyckiej – a jednocześnie transgresji i zespolenia pozoru z prawdą. Wątki te rozwijane są w kolejnym podrozdziale, uzasadniającym twierdzenie, że za pośrednictwem przedstawień warkocza Leśmian ironicznie ukazuje paradoksalność bytu, jako splotu fantazji z realnością. Myśl poety zostaje w tej partii objaśniona koncepcją farmakonu Jacques’a Derridy. Następna część artykułu prezentuje Leśmianowskie istoty transgresywne – kobiety z warkoczami i same warkocze, obrazujące, że symbolizowana przez nie poezja stanowi wartość, która jest przemianą, „pieśnią bez słów”, naruszaniem granic i połączeniem sprzeczności. Zestawienie tych wątków z ideami gnostyckimi, kontynuowane w dalszym wyodrębnionym fragmencie, nakłada się na ukazanie powiązań twórczości Leśmiana z formułą ironii romantycznej, szczególnie w ujęciu Friedricha Schlegla. Parabazie, autoironicznym tropom i wyobrażeniu „bezsłownej melodii” poświęcone są końcowe interpretacje, zmierzające do wniosku, że warkocz jest w dziełach Leśmiana figurą niewyrażalnej tajemnicy bytu, a zarazem symbolizuje poezję, ironię i fantazję.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 49-81
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy istnieje przepis na obcojęzycznego Leśmiana?
Is there a recipe for Leśmian in other languages?
Autorzy:
Kaźmierczak, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682664.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Bolesław Leśmian
translatability
poetics of translation
author’s style
neologisms
verse form
myth-making
przekładalność
poetyka przekładu
styl autora
neologizmy
forma wersyfikacyjna
mitotwórstwo
Opis:
The obvious difficulties notwithstanding, Bolesław Leśmian’s poetry has been translated into over a dozen languages of a varied degree of affinity with Polish. The diverse strategies adopted, the differences in quality and quantity of renditions in particular countries as well as the still marginal position of the poet in the European canon all encourage translation-oriented methodological reflection on his oeuvre. The aim of the paper is to give an overview of the main difficulties encountered by the translators of Leśmian’s verse and, on basis of translation practice in various languages, to extract certain recipes, i.e. solutions and approaches which, if applied on a wider scale, promise an optimised result of a translation effort. With reference to the concept of translation dominant(s), four elements have been indicated as necessary for achieving adequacy when rendering Leśmian. The issues discussed encompass the re-creation of neologisms – with an emphasis on the systematic character of the poet’s word formation – the verse form, including the role of rhythm and the entailed question of whether the renditions should retain the same metre, the mythopoeic dimension of Leśmian’s poetry, as well as its unique character. Worth mentioning are also the problems resulting from the fact that the oeuvre of the poet in a foreign language is co-created by a number of translators in each case and from the differing circumstances of reception in particular cultures. Examples are drawn from translations into English, German, Russian, Ukrainian and Italian.
Wbrew oczywistym trudnościom poezję Bolesława Leśmiana przekładano na kilkanaście języków o różnym stopniu pokrewieństwa z polszczyzną. Odmienne strategie i poziom tłumaczeń, ich różna ilość w poszczególnych krajach oraz wciąż marginalna pozycja autora Łąki w kanonie europejskim skłaniają do podjęcia refleksji metodologicznej nad jego poezją z perspektywy przekładu. Artykuł ma na celu podsumowanie najistotniejszych trudności, jakie twórczość Leśmiana stawia przed tłumaczami, i wyabstrahowanie na podstawie praktyki translatorskiej w różnych językach pewnych recept – takich rozwiązań i podejść, których szersze zastosowanie dawałoby szansę na zoptymalizowanie rezultatu przekładu. W nawiązaniu do koncepcji dominanty wyróżniono cztery pierwiastki, których uwzględnienia wymaga adekwatny przekład tej poezji. Prześledzono takie kwestie jak odtwarzanie neologizmów – z naciskiem na systemowość Leśmianowskiego słowotwórstwa – zagadnienia wersyfikacyjne, w tym rolę rytmu i, co za tym idzie, pytanie o ewentualną ekwimetryczność przekładu, wymiar mitotwórczy tej poezji oraz jej unikalny charakter. Na zasygnalizowanie zasługują także problemy związane ze współtworzeniem obcojęzycznego makrotekstu przez różnych tłumaczy oraz odmienne uwarunkowania odbioru w zagranicznej recepcji. Przykłady zostały zaczerpnięte z tłumaczeń na języki angielski, niemiecki, rosyjski, ukraiński i włoski.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 245-284
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przeinaczanie i inne klęski poetów. Leśmianowski projekt poetologiczny w świetle lektury „Przygód Sindbada Żeglarza”
Distortion and other failures of poets. Leśmian’s poetological project in the light of the reading of „Przygody Sindbada Żeglarza” (The Adventures of Sinbad the Sailor)
Autorzy:
Lisak-Gębala, Dobrawa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682666.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Leśmian Bolesław
literary fable
poet as a literary hero
auto-thematism in literature
philosophy of poetry
„Przygody Sindbada Żeglarza”
baśń literacka
poeta jako bohater literacki
autotematyzm w literaturze
filozofia poezji
Opis:
The paper is aimed at tracing the motif of the poet’s failure in the context of the poetological project, articulated most vividly by Bolesław Leśmian in his literary essays, but also developed in numerous poems with auto-thematic threads. The author proposes a peripheral perspective, placing in the centre of his deliberations the most ill-fated poet from the gallery of artists evoked by Leśmian, Sinbad’s uncle Tarabuk from Przygody Sindbada Żeglarza (The Adventures of Sinbad the Sailor) (1913). Even though this early literary fable tends to be treated as a marginal text in the poet’s literary output, it does contain in its core many elements which are important for his literary views. One of them is, for instance, the vision of a poet who strives to translate the rhythm of nature translate into the rhythm of his melodious verse, yet continues to experience failures of different types: the fruits of his labour undergo destruction, and subsequent methods of preserving poetry distort the author’s original intention. The paper contains elements of polemics with the essay entitled Wuj Tarabuk i nędza pisania (Uncle Tarabuk and the misery of writing) by Ryszard Koziołek.
Artykuł ma na celu prześledzenie motywu klęski poety w kontekście projektu poetologicznego, najpełniej wyartykułowanego przez Bolesława Leśmiana w szkicach literackich, ale rozwijanego też w licznych wierszach z wątkami autotematycznymi. Autorka proponuje perspektywę peryferyjną, w centrum rozważań stawiając najbardziej feralnego poetę z galerii twórców przywoływanych przez Leśmiana, czyli wuja Tarabuka z Przygód Sindbada Żeglarza (1913). Choć ta wczesna baśń literacka traktowana jest zwykle jako tekst marginalny w dorobku pisarza, zawiera w postaci zalążkowej wiele elementów istotnych dla jego światopoglądu literackiego. Należy do nich między innymi wizja poety, który stara się rytm natury przekładać na rytm swoich śpiewnych wierszy, jednak stale doświadcza różnego rodzaju porażek – owoce jego pracy ulegają destrukcji, a kolejne metody utrwalania poezji przeinaczają oryginalny zamysł autora. Artykuł zawiera elementy polemiki z esejem Ryszarda Koziołka Wuj Tarabuk i nędza pisania.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 229-244
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znikomek wśród innobytów. Przyczynek do anatomii Leśmianowskiej wyobraźni
Znikomek among other-beings. Analysis of the anatomy of Leśmian’s imagination
Autorzy:
Michałowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682680.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
zoologia fantastyczna
Leśmian Bolesław
Polish poetry in the 21st century
bestiary
mythology
fantastic zoology
science fiction
contemporary literature
tradition of culture
poezja polska XX wieku
bestiariusz
mitologia
fantastyka naukowa
literatura współczesna
tradycja kultury
Opis:
The article is an attempt to situate the world of peculiar creatures created in the ballads of Bolesław Leśmian with other bestiaries drawn from mythology and literary creations in the field of science fiction, fairy tales and grotesque, creativity for children and popular culture, by, for instance, Jorge Luis Borges, Stanisław Lem, Konstanty Ildefons Gałczyński, Maciej Wojtyszko. Against this background, the distinctiveness of Leśmian’s imagination makes us call it a fantastic ontology and references to the category of “other-beings”. Leśmian creates his characters in an anti-anthropocentric perspective as an alternative existence. Their appearance remains undetermined as the residual characteristics dispersed in the narrative focus primarily on their existence marginalized with regard to the real world. An overviewof the most important Leśmian creatures closes with a detailed interpretation of the ballad Znikomek from the collection Napój cienisty (Shadowy Drink).
Artykuł jest próbą usytuowania świata osobliwych stworów kreowanych w balladach Bolesława Leśmiana wobec innych bestiariuszy wywiedzionych z mitologii oraz literackich kreacji w zakresie: science fiction, baśni i groteski, twórczości dla dzieci i kultury popularnej, m.in. Jorge Luisa Borgesa, Stanisława Lema, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Macieja Wojtyszki. Na tym tle odrębność wyobraźni Leśmiana skłania do nazwania jej ontologią fantastyczną i odniesienia do kategorii „innobytu”. Leśmian kreuje swe postaci w perspektywie anty-antropocentrycznej – jako istnienia alternatywne. Ich wyglądy pozostają niedookreślone, gdyż szczątkowe charakterystyki rozpraszone w narracji skupiają się przede wszystkim na ich marginalizowanej wobec świata realnego egzystencji. Przegląd ważniejszych Leśmianowskich stworów zamyka szczegółowa interpretacja ballady Znikomek ze zbioru Napój cienisty.  
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2018, 7; 177-193
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-14 z 14

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies