Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
„Rzecz o Skanderbegu”
“Skanderbeg”
Autorzy:
Prličev, Grigor Stavrev
Borowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339672.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
„Rzecz o Skanderbegu”
Grigor Prličev
"Skanderbeg"
Opis:
This is the first translation into Polish of the poem Skanderbeg of Grigor Stavrev Prličev. The translation was annotated with historical and literary notes.
Jest to pierwszy przekład na język polski poematu Grigora Stavreva Prličeva Skanderbeg. Przekład został uzupełniony o przypisy wyjaśniające kontekst historyczny i literacki.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2021, 10; 1-111
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Alexander Family Chronicle
Kronika rodziny Alexander
Autorzy:
Dobrovsak, Ljiljana
Žebec Šilj, Ivana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339656.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
rodzina Alexander
Żydzi
przedsiębiorcy
Zagrzeb
Alexander family
Jews
entrepreneurs
Zagreb
Opis:
The paper focuses on the history of Zagreb’s prominent Jewish family, the Alexanders (or Aleksanders), who were influential in the cultural, economic and social life of the city and Croatia for almost a century. At the time of their arrival in Zagreb and after the end of the First World War, they all belonged to the Jewish religious denomination; later most of them converted to Catholicism and one was an Evangelical Christian (Protestant). The Alexander family moved to Zagreb from Burgenland (Güssing) in the 1850s. Upon their arrival, they worked in commerce and were known as diligent businessmen. Soon they became respected and wealthy patrons well-known in Zagreb, Croatia and abroad. The second-generation family members were distinguished physicians, lawyers, engineers, artists, professors and businessmen. They formed marriage alliances with Zagreb’s prominent Jewish and Catholic families and socialised with the nobility, thus making acquaintances and forming social networks that upgraded their social status. Also, they were cosmopolitans with one foot in Zagreb and the other in Vienna. Thereby, Budapest was not far-fetched for them. Among the most prominent and distinguished family members, one finds the brothers Aleksander/Šandor (1866–1929) and Samuel David (1862–1943). They were well-respected industrialists, founders of Zagreb’s brewery, malt factory and cement factory. They were also board members of several banks and founders of industrialists’ associations. Thus, their work and diligence were much appreciated during the First World War, for which Aleksander was awarded an Austro-Hungarian noble title. The post-war unification of the Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes had no negative impact on their social standing. Thereby, the brothers managed to continue their business successfully, and were greatly appreciated by the newly formed political elite. Later, at the beginning of the Second World War, the majority of the family members managed to escape Nazi persecution, while some perished in the Holocaust. Today, descendants of this large family live scattered around the world, in Israel, the United States, Italy and Zagreb. The only visible memory trace – proof of the family’s existence in Zagreb – are the stairs in the Tuškanac city park, named after Šandor von Alexander of Sesvete.
W tekście zaprezentowana jest historia rodziny Alexander (Aleksander), żydowskiej rodziny z Zagrzebia, która prawie przez sto lat odgrywała ważną rolę w gospodarczym, kulturalnym i społecznym życiu miasta oraz całej Chorwacji. W czasie osiedlenia się w Zagrzebiu wszyscy członkowie rodziny byli wyznawcami judaizmu, jednak do 1941 roku większość z nich przeszła na katolicyzm, a jeden z nich dołączył do wyznawców kościoła ewangelickiego. Rodzina do Zagrzebia przybyła w połowie XIX wieku z terenu Gradišće (Burgenland). Po osiedleniu się zaczęła działać w handlu, a ponieważ członkowie rodziny byli niezwykle pracowici, już przed końcem XIX wieku rodzina stała się jedną z najbardziej szanowanych i majętnych, zarówno w Zagrzebiu, jak i w Chorwacji, a nawet poza nią. Już w drugim pokoleniu członkowie rodziny wyróżniali się jako znakomici lekarze, prawnicy, inżynierowie, artyści, profesorowie i przedsiębiorcy. W Zagrzebiu zawierali małżeństwa z członkami wpływowych rodzin, zarówno żydowskich, jak i katolickich, pozostawali w stosunkach towarzyskich z lokalną elitą i w ten sposób zyskali wysoki status w otoczeniu. Byli kosmopolitami: życie dzielili między Zagrzeb i Wiedeń, a i Budapeszt nie był im obcy. Wśród nich swoimi talentami wyróżniali się bracia Aleksander/Šandor (1866–1929) i Samuel David (1862-1943). Byli  szanowanymi przemysłowcami: założyli zagrzebski browar, fabrykę słodu, olejarnię, cementownię i inne obiekty przemysłowe w Zagrzebiu. Zasiadali w zarządach kilku zagrzebskich banków, założyli także kilka towarzystw przemysłowych. Wyróżnili się w czasie I wojny światowej, a Aleksander otrzymał węgierski tytuł szlachecki za swoją działalność humanitarną. Okres Królestwa SHS/Jugosławii również nie zagroził ich pozycji, co więcej – nadal z powodzeniem pracowali i działali. Po wybuchu II wojny światowej większość członków rodziny opuściła Niezależne Państwo Chorwackie, kilkoro z nich zginęło w czasie Holokaustu. Obecnie potomkowie tej wielkiej rodziny mieszkają w Izraelu, Stanach Zjednoczonych Ameryki, we Włoszech oraz w Zagrzebiu, a o ich obecności w historii miasta świadczą schody na Tuškanacu, które noszą imię Šandora Alexandra Sesveckiego.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2020, 9; 255-272
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Encounters with Antisemitism
Spotkania z antysemityzmem
Autorzy:
Kamusella, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339654.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
antysemityzm
nieobecna obecność
Polska postkomunistyczna
PRL
wyparta pamięć
absent presence
antisemitism
communist Poland
post-communist Poland
repressed memory
Opis:
The Holocaust destroyed Jewish communities across Europe and in Poland. Subsequently, in the Soviet bloc, most Jewish survivors were expelled from or coerced into leaving their countries, while the memory of the millennium-long presence of Jews in Poland was thoroughly suppressed. Through the lens of a scholar’s personal biography, this article reflects on how snippets of the Jewish past tend to linger on in the form of absent presences, despite the national and systemic norm of erasing any remembrance of Poles of the Jewish religion. This norm used to be the dominant type of antisemitism in communist Poland after 1968, and has largely continued unabated after the fall of communism.
Zagłada zniszczyła społeczności żydowskie w Europie i w Polsce. Następnie w bloku sowieckim większość Żydów, która przeżyła, wygnano lub zmuszono do wyjazdu, a pamięć o tysiącletniej obecności Żydów w Polsce została całkowicie stłumiona. Artykuł ten, z perspektywy osobistej biografii badacza, stanowi zadumę nad tym, jak fragmenty żydowskiej przeszłości mają tendencję do trwania w formie nieobecnej obecności, pomimo systemowo-narodowej normy wymazywania jakiejkolwiek pamięci o Polakach religii żydowskiej. Norma ta była dominującym rodzajem antysemityzmu w komunistycznej Polsce po roku 1968. Po upadku komunizmu raczej nic się nie zmieniło w tym względzie.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2020, 9; 289-308
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lettre de Ladislas Mickiewicz
List Władysława Mickiewicza
Letter of Władysław Mickiewicz
Autorzy:
Mickiewicz, Władysław
Sajkowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339700.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Władysław Mickiewicz
List
Bułgaria
Penczo Sławejkow
Letter
Bulgaria
Pencho Slaveykov
Opis:
The text is a transcription and translation into Polish and English of a French-language letter from Wladysław Mickiewicz (1838–1926), son of the great poet, Adam Mickiewicz (1798–1855), to the Bulgarian poet, modernist associated with the group “Thought” and the magazine Mis'l [Thought] (1892–1907).
Na tekst składa się transkrypcja i tłumaczenia na język polski i angielski francuskojęzycznego listu Władysława Mickiewicza (1838–1926), syna wielkiego poety, Adama Mickiewicza (1798–1855) do bułgarskiego poety, modernisty związanego z grupą „Myśl” i czasopismem „Мисъл” [Myśl] (1892–1907). 
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2023, 12; 1-8
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sephardim, Ashkenazim and Non-Jewish Peoples: Encounters Across Europe
Aszkenazyjczycy, Sefardyjczycy i narody nieżydowskie. Spotkania w Europie
Autorzy:
Twardowska, Aleksandra
Taczyńska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339642.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Aszkenazyjczycy
Sefardyjczycy
diaspora
kontakty
Europa
Ashkenazim
Sephardim
contacts
Europe
Opis:
The 9th issue of Colloquia Humanistica focuses in its entirety on Jewish/non-Jewish contacts. The papers, presentations of materials, discussions and reviews all share the theme of the entangled history of cohabitation. Still, deconstructed on multiple layers of geography, ethnicity, research domain and methodology, the title’s “encounters” make for varied reading.
Dziewiąty numer Colloquia Humanistica jest w całości poświęcony żydowsko-nieżydowskim kontaktom. Artykuły, prezentacje materiałów, dyskusje i recenzje ilustrują tę uwikłaną historię koegzystencji. Numer jest zróżnicowany, a tytułowe spotkania mają odzwierciedlenie na kilku poziomach: wspomnianych kontaktów żydowsko-nieżydowskich, aszkenazyjsko-sefardyjskich, obszarów badawczych i na poziomie metodologicznym.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2020, 9; 6-12
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Longing to Belong: Santo Semo the Language Convert
Dążenie do przynależności. Santo Semo – językowy konwertyta
Autorzy:
Studemund-Halévy, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339651.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Santo Semo
Imperium Osmańskie
Bułgaria
Francja
syjonizm
Młodoturcy
Ottoman Empire
Bulgaria
France
Zionism
Young Turks
Opis:
The paper focuses on Santo Semo’s journey of linguistic migration, from his native language (Judezmo) to his adopted language (French), and his desire for another linguistic identity. He focused his energies on saving the world, bringing peace to the planet, and he was convinced of his mission until the dark end of his life, and subordinated everything to it.
Artykuł opisuje językową migrację Santy Semo – od jego języka ojczystego (judezmo) do adoptowanego języka francuskiego, oraz jego dążenie ku nowej językowej tożsamości. Całe życie poświęcił misji, w którą wierzył; poświęcił wiele energii na ratowanie świata, walki o pokój dla świata i planety.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2020, 9; 233-254
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Climate Change Litigation: Vulnerable Children and a Duty of Care
Spory sądowe dotyczące zmian klimatycznych: bezbronne dzieci i obowiązek opieki
Autorzy:
Rochford, Francine
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339681.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
zmiana klimatu
wina
filozofia prawa
climate change
fault
legal philosophy
Opis:
This article considers climate change jurisprudence in the context of other eschatological narratives developing the theme of ecological catastrophe. It focusses in particular on concepts of fault, harm and responsibility, referents in case narratives, as expounding a sense of outrage at the excesses of modern capitalism, and the converse use of the child as the party innocent of all agency in the upcoming apocalypse. The article analyses the narrative developed by the applicants in an Australian case, Sharma by her litigation representative Sister Marie Brigid Arthur v Minister for the Environment [2021] FCA 560 (Sharma 1), in which the “previously unimaginable power” to cause potentially “cataclysmal harm” to “Vulnerable Children” created a duty to those children. The applicants were successful at first instance, but an appeal (Minister for the Environment v Sharma [2022] FCAFC 35 (Sharma 2) reversed this decision. Taking an interdisciplinary approach and drawing upon approaches of philosophy, psychology and theology as well as law, this article considers the idea of “fault” in the tort of negligence and the techniques used to support the moral connotations of fault in the case narrative. In particular, it reflects on the contribution of the Judeo-Christian tradition to this fault narrative. It focusses in particular on the theology of hope in Christian eschatology, responses to anticipation of catastrophic climate change narratives, and the concept of fault in those narratives. It considers the psychological dimensions of “hope” and “despair” as illuminated in theological approaches to apocalyptic views, and the reification of doctrines of despair in proving damages in the law of negligence.
W artykule rozważane jest orzecznictwo odnoszące się do zmian klimatu w kontekście narracji eschatologicznych możliwej katastrofy ekologicznej. Skoncentrowano się w szczególności na koncepcjach winy, krzywdy i odpowiedzialności, które w analizowanych narracjach są przywoływane jako powód do oburzenia na wybryki współczesnego kapitalizmu, przy jednoczesnym wykorzystaniu obrazu dziecka jako niewinnego uczestnika nadchodzącej apokalipsy. Przeanalizowano też narrację skarżących w australijskiej sprawie sądowej Sharma by her litigation representative Sister Marie Brigid Arthur v Minister for the Environment [2021] FCA 560 (Sharma 1), wedle której „niewyobrażalna wcześniej moc” (previously unimaginable power) powodowania potencjalnego „kataklizmu krzywd” (cataclysmal harm) wobec „bezbronnych dzieci” (Vulnerable Children) miała stworzyć obowiązek opieki nad nimi. Skarżący wygrali sprawę w pierwszej instancji, ale w apelacji (Minister for the Environment v Sharma [2022] FCAFC 35 (Sharma 2) uchylono tę decyzję. Autorka przyjmuje podejście interdyscyplinarne, czerpie z filozofii, psychologii i teologii, a także prawa; w artykule skupia się na obecności tradycji judeochrześcijańskiej i analizuje ideę „winy” i czynu zaniedbania oraz techniki stosowane do wspierania moralnych konotacji winy w narracji sądowej. W szczególności koncentruje się na obecnej w chrześcijańskiej eschatologii teologii nadziei, reakcjach na antycypację narracji o katastrofalnych zmianach klimatu oraz na koncepcji winy. Rozważa psychologiczne wymiary „nadziei” i „rozpaczy” jako kategorii wywyższonych w teologicznych podejściach do apokalipsy oraz reifikację doktryn rozpaczy w udowadnianiu szkód w prawie zaniedbania.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2022, 11; 1-21
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Buddhism and Urbanism in Post-Soviet Buryatia
Buddyzm a urbanistyka w poradzieckiej Buriacji
Autorzy:
Dondukov, Bato
Dorzhigushaeva, Oyuna
Dondukova, Galina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339661.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
buddyzm buriacki
anty-urbanizm
Buriacja postsowiecka
etyka środowiskowa
Buryat Buddhism
anti-urbanism
post-Soviet Buryatia
environmental ethics
Opis:
With the collapse of the Soviet Union the traditionally Buddhist regions of Russia, including the Republic of Buryatia, experienced the revival of religion. Along with the traditional Gelug school of Mahayana Buddhism existing on the territories around Lake Baikal for more than three hundred years, the globalized model of Buddhism started to spread quickly in Buryatia in the 1990s. Tibetan Buddhist teachers started to establish new Buddhist organizations in Buryatia and thus to transform the urban landscape of Ulan-Ude, the capital of the republic. The article traces how global and local Buddhist organizations become represented in the urban landscape of Ulan-Ude and considers the anti-urban position of Khambo Lama Damba Ayusheev.
Wraz z upadkiem Związku Radzieckiego w tradycyjnie buddyjskich regionach Rosji, w tym w Republice Buriacji, zaczyna się proces odrodzenia religijnego. Wraz z tradycyjną szkołą gelug buddyzmu mahajany, funkcjonującej na terytoriach wokół jeziora Bajkał od ponad trzystu lat, w Buriacji rozprzestrzenia się nowy zglobalizowany model buddyzmu. Tybetańscy nauczyciele buddyjscy w okresie poradzieckim zaczęli zakładać nowe organizacje buddyjskie i przekształcać w ten sposób miejski krajobraz stolicy republiki, Ułan-Ude. Autorzy artykułu stawiają pytanie, w jaki sposób globalne i lokalne organizacje buddyjskie są reprezentowane w miejskim krajobrazie Ułan-Ude, oraz rozważają antyurbanistyczne stanowisko Khambo Lamy Damby Ayusheeva.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2021, 10; 1-19
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cultural Policy of the Democratic Republic of Georgia (1918–1921)
Polityka kulturalna Demokratycznej Republiki Gruzji (1918–1921)
Autorzy:
Shatberashvili, Vazha
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339694.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Demokratyczna Republika Gruzji
kultura
polityka
model polityki kulturalnej
Democratic Republic of Georgia
culture
policy
cultural policy model
Opis:
Culture, cultural heritage is a kind of text allowing us to “read” about the identity and genetic code of a nation, or, in other words, providing a key to understanding the “personality” and mindset of the nation and, at the same time, creating a path to the future. Therefore, protecting and developing culture to ensure cultural continuity is an essential prerequisite for ensuring the existence and progress of each nation and country – this is the firmly held axiom on which the cultural policy of states is based. This becomes all the more relevant for Georgia, which, due to its unique location and geopolitical, cultural and strategic importance, already in the distant past embraced the cultural achievements of the eastern and western civilisations and succeeded in creating its uniquely distinct and diverse national culture, thus putting itself firmly on the map of world culture. Of utmost importance in this process is the brief transitional period of existence of the Democratic Republic of Georgia (1918–1921), during which the country actively set about defining and implementing state cultural policy and establishing a national administration system in this sphere. The article argues that the state vision of culture or, in modern terms, cultural policy corresponding to the political system then in place, existed within the aforesaid time frame long before the world, including modern Georgia, saw the need to develop a cultural policy. Considering the country’s legislative framework, the institutional administration system of the cultural sphere, the dynamics of cultural life and its peculiarities, and internationally recognised concepts and models, we tentatively define the cultural policy model of the Democratic Republic of Georgia in the last part of the article. We liken it, to a certain extent, to the Architect State model as developed by Harry Hillman Chartrand and Claire McCaughey. The bureaucratic-educational concept model offered by Milena Dragićević-Šešić and Branimir Stoykovich also proved to be of interest. The international models put forward by the aforesaid scholars undoubtedly differ from the historically existing ktitoric/protective model of Georgian culture, as well as from the protective model established by the Democratic Republic of Georgia. There are, however, some common features between them: centralised patronage/support of culture by the state, non-intervention in the content of art; considering culture and art as one of the precursors to the social wellbeing of society; highlighting the priority importance of the educational function of culture and art. With due regard for the foregoing, we have tentatively designated the cultural policy model applied by the Democratic Republic of Georgia as the educational model of the Architect State.
Dziedzictwo kulturowe jest rodzajem tekstu pozwalającego czytać tożsamość i kod genetyczny narodu, dostarczając klucza do zrozumienia jego osobowości i mentalności, a jednocześnie wytycza ścieżkę jego rozwoju. Dlatego też ochrona i rozwój kultury w celu zapewnienia ciągłości kulturowej jest niezbędnym warunkiem wstępnym do zapewnienia istnienia i postępu każdego narodu i państwa – jest to aksjomat, na którym opiera się polityka kulturalna państw. Staje się to tym bardziej istotne w przypadku Gruzji, która ze względu na swoje wyjątkowe położenie oraz znaczenie geopolityczne, kulturowe i strategiczne już w odległej przeszłości przyjęła dorobek kulturowy cywilizacji wschodniej i zachodniej i zdołała stworzyć swoją unikalną i różnorodną kulturę narodową, tym samym mocno odznaczając się na mapie kultury światowej. Niezwykle ważny w tym kontekście jest krótki i przejściowy w swym wymiarze okres istnienia Demokratycznej Republiki Gruzji (1918–1921), podczas którego władze tego kraju aktywnie przystąpiły do definiowania i wdrażania państwowej polityki kulturalnej oraz ustanowienia krajowego systemu administracji w tej sferze. Artykuł dowodzi, że państwowa wizja kultury lub, w nowoczesnym ujęciu, polityka kulturalna odpowiadająca ówczesnemu systemowi politycznemu istniała we wspomnianych ramach czasowych na długo przed tym, jak świat, w tym współczesna Gruzja, dostrzegł potrzebę opracowania polityki kulturalnej. Biorąc pod uwagę ramy prawne, system administracji instytucjonalnej w dziedzinie kultury, dynamikę życia kulturalnego i jego specyfiki oraz uznane na arenie międzynarodowej koncepcje i modele, w ostatniej części artykułu wstępnie zdefiniowano model polityki kulturalnej Demokratycznej Republiki Gruzji. Porównano go do modelu państwa-architekta opracowanego przez H.H. Chartranda i C. McCaugheya. Interesujący okazał się również model koncepcji biurokratyczno-edukacyjnej zaproponowany przez M. Dragićević-Šešić i Br. Stoykovicha. Modele koncepcji międzynarodowych przedstawione przez wyżej wymienionych badaczy niewątpliwie różnią się od historycznie istniejącego modelu ochrony kultury gruzińskiej, a także od modelu ochronnego ustanowionego przez Demokratyczną Republikę Gruzji. Istnieją jednak pewne cechy wspólne między nimi: scentralizowany mecenat i wsparcie kultury przez państwo, nieingerencja w treść sztuki, uznanie kultury i sztuki za jedną z podstaw dobrobytu społecznego, podkreślenie priorytetowego znaczenia edukacyjnej funkcji kultury i sztuki. Mając na uwadze powyższe kwestie, wstępnie określono model polityki kulturalnej stosowany przez Demokratyczną Republikę Gruzji jako Model Edukacyjny Państwa-Architekta.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2023, 12; 1-18
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heritage and the Post-Socialist City: Social and Cultural Perspectives
Dziedzictwo i miasto postsocjalistyczne w perspektywie socjologicznej i kulturowej
Autorzy:
Falski, Maciej
Kovářová, Linda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339663.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
miasto postsocjalistyczne
dziedzictwo
studia miejskie
post-socialist city
heritage
urban studies
Opis:
The paper is a presentation of the latest volume of Colloquia Humanistica. The leading subject of heritage in the post-socialist city is largely commented on with reference to three major questions: the interplay of city planning and identity issues; symbolic practices and semiotic shifts in urban space; social practices and the functioning of local social networks. Concluding remarks draw attention to the intersection of memory studies and politics, as well as the issue of (dis)continuity, which is crucial for the stability and security of societies on the one hand, and for efficient change on the other.
Artykuł jest prezentacją najnowszego numeru „Colloquia Humanistica”. Główny temat dziedzictwa w miastach postsocjalistycznych został przedstawiony w odniesieniu do trzech zasadniczych pól tematycznych: relacji między planowaniem miejskim a kwestiami tożsamościowymi, praktyk symbolicznych i zachowań semiotycznych w przestrzeni miejskiej oraz praktyk w kontekście tworzenia się lokalnych sieci społecznych. Wnioski wskazują na wpływ pamięci oraz polityki, jak też kwestii (nie) ciągłości, na stabilność i bezpieczeństwo wspólnot miejskich z jednej strony, jak też na ich skuteczne przemiany z drugiej.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2021, 10; 1-12
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Antichrist and His Plot Against Russia: Conspiracy Theories and Eschatology
Antychryst i jego spisek przeciwko Rosji: teorie spiskowe i eschatologia
Autorzy:
Dolińska-Rydzek, Magda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339676.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Rosja posowiecka
eschatologia
teorie spiskowe
narracje apokaliptyczne
Antychryst
post-Soviet Russia
eschatology
conspiracy theories
apocalyptic narratives
Antichrist
Opis:
In post-Soviet Russia, there is a relatively widespread conviction that events such as the Bolshevik Revolution, World War II, and the collapse of the Soviet Union were not the results of historical contingency but of a complex vicious plot exercised by some evil forces aiming to destroy Russia. Depending on political needs, the enemy plotting against Russia has the face of a Jew, Muslim, Freemason, oligarch, or liberal, operating both from outside and inside of the country. Interestingly, many conservatives and religious fundamentalists seem to believe that the plot against Russia is orchestrated not by human agents but by the embodiment of all evil and the herald of the end of the world – the Antichrist. In my paper, I will address these beliefs and discuss the proximity between conspiracy theories and eschatological discourses. Referring to the literal meaning of the Greek word apokalypsis (to disclose, to unveil), I will attempt to explain the role of apocalyptic and conspiratorial narratives that offer to reveal the hidden reality behind what ordinary people can see. Also, I will demonstrate their implications in the broader context of the public discourse in contemporary Russia.
We współczesnej Rosji, podobnie jak w innych krajach, można zaobserwować rosnącą popularność teorii konspiracyjnych. Wiele osób jest przekonanych, że wydarzenia takie jak rewolucja bolszewicka, II wojna światowa czy upadek ZSRR nie były wynikiem przypadku, lecz skomplikowanego spisku, którego celem jest zniszczenie Rosji. W zależności od potrzeb politycznych wróg spiskujący przeciw Rosji ma twarz Żyda, muzułmanina, masona, oligarchy lub liberała, działającego zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz kraju. Co ciekawe, wielu rosyjskich prawosławnych fundamentalistów zdaje się wierzyć, że spisek przeciw Rosji nie jest dziełem ludzi, lecz Antychrysta – ostatecznego wroga chrześcijaństwa, który nie tylko uosabia wszelkie zło, ale też zwiastuje rychły koniec świata. W niniejszym artykule, odwołując się do dosłownego znaczenia greckiego słowa apokalypsis, czyli „odsłaniać, ujawniać”, zamierzam wykazać narracyjną bliskość teorii konspiracyjnych i dyskursów apokaliptycznych oraz omówić ich implikacje w kontekście debaty publicznej we współczesnej Rosji.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2022, 11; 1-18
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Sense of an Ending and the Imagination of the End: Apocalypse, Disaster and Messianic Time
Poczucie i wyobrażenia końca: apokalipsa, katastrofa i czas mesjański
Autorzy:
Niedziałek, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339678.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
koniec świata
apokalipsa
katastrofa
czas mesjański
end of the world
apocalypse
disaster
messianic time
Opis:
Apocalyptic visions go beyond Christian eschatology and permeate our present imagination. Not so much with already bygone symbolism or the terror of bloody carnage, as with the vague sense of an ending, fuelled by historical conditions – the Holocaust, the nuclear crisis, or the more contemporary global threats of a viral pandemic or climate change. The 11th issue of Colloquia Humanistica is devoted to various understandings of the end, introduced by the topics of apocalypse, disaster and messianic time. The articles gathered in the volume may be read separately as examples of analysis of several end-time-directed narratives, but they also constitute a whole that may indicate the specific features of thinking about the end.
Współczesne wizje apokaliptyczne wykraczają poza chrześcijańską eschatologię. Wiążą się nie tyle już z biblijnym lękiem przed sądem ostatecznym, ile z niejasnym poczuciem końca, które podsycane jest przez wydarzenia takie jak Holokaust, kryzys nuklearny, globalna pandemia czy zmiany klimatyczne. Jedenasty numer Colloquia Humanistica poświęcony jest różnym pojęciom końca, związanym z apokalipsą, myśleniem katastroficznym lub też czasem mesjańskim. Artykuły zgromadzone w tomie można czytać osobno, jako analizy poszczególnych narracji poświęconych tematyce końca świata, stanowią one jednak także pewną całość, która ujawniać może wspólne cechy myślenia o końcu.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2022, 11; 1-7
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Slavic Homer: From Grigorios Stavridis to Grigor Prličev
Słowiański Homer: od Grigoriosa Stawridisa do Grigora Prličeva
Autorzy:
Borowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339670.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Stawridis
Prličev
Homer
„Skanderbeg”
epika
konkurs poetycki Uniwersytetu Ateńskiego
Stavridis
"Skanderbeg"
epic
University of Athens poetry competition
Opis:
In 1860 Stavridis/Prličev’s poem Armatol unexpectedly won him the University of Athens poetry competition, which met with opposition from part of the Greek community and a smear campaign in the press. Despite his declarations of having a “Hellenic heart”, the author from Ohrid was not well received by Athenian society. He took part in the competition once more two years later, this time trying to match Homer himself and presenting an extensive though unfinished epic poem with Gjergj Kastrioti Skanderbeg as the protagonist. The paper, which serves as an introduction to the Polish translation of Skanderbeg, contains extensive excerpts from the reports of both competition committees, chaired by Alexandros Rangavis, especially the second one, when the judges justified why they could not award Stavridis the prize despite being impressed with his poem. His disappointment at his cool reception and his failure in the competition most likely contributed to a radical change in the attitude of the Slavic Homer, who not only stopped “serving Greece” but began vigorously eliminating any Greek influences in his native Ohrid.
W 1860 r. Stawridis-Prličev niespodziewanie wygrał konkurs poetycki Uniwersytetu Ateńskiego poematem Armatol, co spotkało się ze sprzeciwem części środowiska greckiego i nagonką w prasie. Mimo swoich deklaracji o „helleńskości serca” autor z Ochrydy nie został dobrze przyjęty na stołecznych salonach. Dwa lata później wziął ponownie udział w konkursie, na którym przedstawił, tym razem mierząc się z samym Homerem, obszerny, lecz nieskończony epicki utwór, którego bohaterem uczynił Jerzego Kastriotę Skanderbega. Artykuł, pełniący rolę wstępu do polskiego przekładu Skanderbega, zawiera obszerne fragmenty ze sprawozdań obu komisji konkursowych pod przewodnictwem Aleksandrosa Rangawisa, zwłaszcza drugiego, w którym jurorzy uzasadniali, dlaczego mimo wrażenia, jakie na nich zrobił utwór Stawridisa, nie mogli przyznać mu nagrody. Rozczarowanie chłodnym przyjęciem i niepowodzenie w konkursie przyczyniło się zapewne do radykalnej zmiany postawy słowiańskiego Homera, który nie tylko przestał „służyć Grecji”, lecz energicznie począł zwalczać wszelkie wpływy greckie w rodzinnej Ochrydzie.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2021, 10; 1-17
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Portrayal of Muslims and Christians in the Traditional Sephardic Tales of Northern Morocco
Obraz muzułmanów i chrześcijan w tradycyjnych opowieściach sefardyjskich północnego Maroka
Autorzy:
Anahory-Librowicz, Oro
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339644.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
opowieści sefardyjskie
północne Maroko
obraz muzułmanów i chrześcijan
Sephardic tales
northern Morocco
portrayal Muslims and Christians
Opis:
The article analyzes the representation of Muslims and Christians in the folktales of the Sephardic Jews of northern Morocco. The stories are selected from the collection of Arcadio de Larrea Palacín, Cuentos populares de los judíos del norte de Marruecos, published in 1952 and 1953. A very brief historical background of Moroccan Jews will be given in order to better understand the perception that the Jews, as a minority group, had of their Muslim and Christian neighbours. This perception is based on the historical and emotional memory of the Jews as well as their daily coexistence with the other religious groups. We also examine how the tales fulfill an essential function of folklore, which is to preserve and reinforce the collective identity and moral values of the narrating group.
W artykule poddano analizie sposób przedstawienia muzułmanów i chrześcijan w opowieściach Żydów sefardyjskich z północnego Maroka. Opowieści zostały wybrane ze zbioru Cuentos populares de los judíos del norte de Marruecos, opracowanego przez Arcadia de Larrea Palacína i opublikowanego w dwóch tomach w 1952 i 1953 r. W celu lepszego zrozumienia sposobu postrzegania chrześcijan i ich muzułmańskich współobywateli konieczne było zwięzłe omówienie tła historycznego dotyczącego Żydów marokańskich. Postrzeganie to oparte było zarówno na historycznej i emocjonalnej pamięci Żydów, jak i na analizie ich faktycznego współistnienia z innymi grupami religijnymi. W tekście badano również, w jaki sposób opowieści spełniają fundamentalne dla folkloru funkcje, to jest zachowanie i wzmocnienie tożsamości zbiorowej oraz wartości moralnych wypowiadającej się grupy.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2020, 9; 55-72
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“La ermoza istorya de Robinzon o la mizerya”: Sephardi Versions of “Robinson Crusoe”
„La ermoza istorya de Robinzon o la mizerya”: sefardyjska wersja „Robinsona Crusoe”
Autorzy:
Kacprzak, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339657.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
literatura sefardyjska
judeo-hiszpański
ladino
Taragan
adaptacja
Robinson Crusoe
Sephardic literature
Judeo-Spanish
Ladino
adaptation
Opis:
In the second half of the 19th century the Haskalah, an intellectual movement whose objective was to educate and westernize Eastern European Jews, also reached the Sephardic communities in the Ottoman Empire. As a result, there emerged Sephardic modern secular literature, represented mainly by narrative fiction, theatre plays and press. It should be added that modern Sephardic literature is primarily based on translations or adaptations of Western novels. Among these texts we find Sephardic editions of classics of European literature, such as Romeo and Juliet by William Shakespeare, Robinson Crusoe by Daniel Defoe and Gulliver’s Travels by Jonathan Swift. I have found four different versions of Robinson Crusoe that were written in Judeo-Spanish and edited in aljamía. Two of them were published serially in Sephardi press, one in Salonica in 1881 and the other in Constantinople in 1900. The other two editions were prepared by Ben Tsiyon Taragan and published as complete versions, the first one in Jerusalem in 1897 and the second one in Constantinople in 1924. The aim of this paper is to provide a brief analysis of the Sephardic adaptations of Robinson Crusoe by Taragan.
Haskala, zwana także Żydowskim Oświeceniem, to ruch intelektualny, którego celem było odrodzenie kulturowe i społeczne Żydów z EuropyWschodniej oraz ich integracja ze środowiskiem lokalnym. W drugiej połowie XIX wieku Haskala objęła także społeczność Żydów sefardyjskich zamieszkujących tereny należące do Imperium Osmańskiego, w wyniku czego powstała współczesna, świecka literatura sefardyjska reprezentowana głównie przez prozę, sztuki teatralne oraz prasę. Warto dodać, że współczesna literatura sefardyjska oparta jest przede wszystkim na przekładach lub adaptacjach powieści uważanych za klasykę literatury europejskiej, takich jak Romeo i Julia Williama Szekspira, Robinson Crusoe Daniela Defoe czy Podróże Guliwera Jonathana Swifta. W trakcie prowadzonych przeze mnie badań natrafiłam na cztery różne judeo-hiszpańskie wersje Robinsona Crusoe, które zapisane zostały alfabetem hebrajskim, tzw. pismem Rasziego. Dwie z nich ukazały się w prasie sefardyjskiej, jako powieść w odcinkach, pierwsza w Salonikach w 1881 r., a druga w Konstantynopolu w 1900 r. Pozostałe dwie, autorstwa Ben Tsiyona Taragana, zostały wydane w całości, pierwsza w Jerozolimie w 1897 r., druga zaś w Konstantynopolu w 1924 r. Celem tego artykułu jest prezentacja oraz krótka analiza sefardyjskich adaptacji Robinsona Crusoe autorstwa B. T. Taragana.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2020, 9; 223-232
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies