Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "fire resistance" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    Miejsca krytyczne elementów próbnych przeszklonych ścian osłonowych pod względem izolacyjności ogniowej
    Critical Places Regarding Fire Insulation of Glazed Curtain Walls Test Specimens
    Autorzy:
    Sędłak, B.
    Kinowski, J.
    Sulik, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/372804.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    bezpieczeństwo pożarowe
    odporność ogniowa
    izolacyjność ogniowa
    ściana osłonowa
    badania ogniowe
    fire safety
    fire resistance
    fire insulation
    curtain wall
    fire tests
    Opis:
    Cel: Celem pracy jest przedstawienie wiedzy na temat badań oraz klasyfikacji odporności ogniowej przeszklonych ścian osłonowych, a ponadto wyznaczenie punktów krytycznych elementów próbnych ścian osłonowych pod względem izolacyjności ogniowej. Wprowadzenie: Ściana osłonowa składa się zazwyczaj z pionowych i poziomych elementów konstrukcyjnych, połączonych razem, zakotwionych do konstrukcji nośnej budynku i wypełnionych tak, by tworzyć lekkie, ciągłe pokrycie zamykające przestrzeń, które spełnia, samodzielnie lub w połączeniu z konstrukcją budynku, wszystkie normalne funkcje ściany zewnętrznej budynku, ale nie pełni funkcji nośnej. W niniejszym artykule przedstawione zostały główne aspekty dotyczące odporności ogniowej przeszklonych ścian osłonowych. Omówiono metodykę badań oraz sposób klasyfikacji odporności ogniowej elementów tego typu. Ponadto podjęto próbę zdefiniowania słabych punktów elementów próbnych przeszklonych ścian osłonowych na podstawie badań przeprowadzonych w ostatnich latach w Zakładzie Badań Ogniowych Instytutu Techniki Budowlanej (ZBOITB). Przeanalizowano przyrosty temperatur na nienagrzewanej powierzchni 17 elementów próbnych przeszklonych ścian osłonowych badanych w warunkach oddziaływania ognia od wewnątrz zgodnie z normami PN-EN 1364-3:2007 oraz PN-EN 1364-3:2014. Wszystkie z analizowanych elementów próbnych osiągnęły klasę odporności ogniowej min. EI 15. Metodologia: W pracy przedstawiono wyniki analizy przyrostów temperatury na nienagrzewanej powierzchni elementów próbnych przeszklonych ścian osłonowych dokonanej podczas badań odporności ogniowej. Badania przeprowadzono zgodnie z normami PN-EN 1364-3:2006 oraz PN-EN 1364-3:2014 w ZBOITB w Warszawie oraz w Pionkach. Wnioski: Największy przyrost temperatury najczęściej rejestrowano w miejscu połączenia słupów oraz rygli. Miejsce to można uznać za najbardziej krytyczne. Duży przyrost temperatury w tych miejscach spowodowany jest najprawdopodobniej dużymi ugięciami elementów próbnych przeszklonych ścian osłonowych w trakcie badania. Deformacja ta powoduje wypinanie się rygli ze słupów fasady, w wyniku czego tworzą się miejsca, przez które przedostają się gorące gazy. Ponadto w miejscach tych dosyć często występują specjalne łączniki, które ograniczają zaizolowaną przestrzeń profilu. Dodatkowo zaobserwowanym ciekawym zjawiskiem jest pojawienie się stosunkowo wysokich temperatur na przeszkleniu w odległości 20 mm od słupa lub rygla. Wymagania dotyczące pomiaru temperatury w tych miejscach zostały określone dopiero w nowelizacji normy badawczej z 2014 roku i należy przyznać, że było to właściwe posunięcie, ponieważ miejsca te, pod względem izolacyjności ogniowej, mogą być również słabymi punktami elementów próbnych przeszklonych ścian osłonowych.
    Aim: The presentation of technical know-how associated with fire tests and the classification of glazed curtain walls. The determination of critical places for maximum temperature rise on the unexposed surfaces of curtain wall test specimens. Introduction: A curtain wall is a type of wall which usually consists of vertical and horizontal structural members connected to each other and fixed to the floor-supporting structure of the building to form a lightweight space-enclosing continuous skin, which provides, by itself or in conjunction with the building construction, all the normal functions of an external wall, but doesn’t acquire any of the load-bearing properties of the building. The paper discusses the main issues related to the fire resistance of glazed curtain walls, including the testing methodology and the method of classification of this type of building element. Moreover, the paper presents an attempt to determine the weaknesses of aluminum glazed curtain wall test specimens regarding the maximum temperature-rise measurements, based on the fire-resistance tests performed in recent years by the Fire Research Department of the Building Research Institute (ITB). The paper analyses the results of the temperature rises on unexposed surfaces of 17 aluminum glazed curtain wall specimens tested for internal fire exposure in accordance with EN 1364-3:2006 and EN 1364-3:2014, which achieved the fire-resistance class of min. EI 15. Methodology: The paper presents the results of the analysis of temperature rises on the unexposed surfaces of curtain wall test specimens during fire-resistance tests. The tests were conducted in accordance with the PN-EN 1364-3:2006 and EN 1364-3:2014 standards in the Fire Testing Laboratory of the Building Research Institute (ITB) in Warsaw and Pionki. Conclusions: The highest temperature rise was recorded on the mullion and transom connections, and these places can be regarded as critical. The significant increase in temperature in those junctions can be explained by the large deformations of the glazed curtain wall specimens during the fire test. Such deformation causes the destruction of beam-to-column connections, which facilitates the flow of hot gases. Additionally, special connectors often occur in these places, which constricts the space of insulation inserts. An interesting phenomenon is the fairly high temperature rise on the glass panes, 20 mm from the mullions or transoms. Requirements regarding temperature measurements in these places were established no earlier than in the new version of the standard issued in 2014 and, as can be observed, this was the correct decision, because these places, in terms of fire resistance, can also be the weakness of glazed curtain wall specimens.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2017, 45, 1; 38-50
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odporność ogniowa słupów stalowych i żelbetowych nagrzewanych z mniej niż czterech stron
    Fire Resistance of Steel and Reinforced Concrete Columns Exposed to Fire on Less Than Four Sides
    Autorzy:
    Szymkuć, W.
    Glema, A.
    Malendowski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/373171.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    odporność ogniowa
    słup poddany działaniu ognia
    ściana oddzielenia przeciwpożarowego
    pożar
    temperatura
    fire resistance
    column exposed to fire
    fire wall
    fire
    temperature
    Opis:
    Wprowadzenie: W artykule przedstawiono problemy związane z odpornością ogniową słupów stalowych i żelbetowych nagrzewanych z mniej niż czterech stron, z uwzględnieniem elementów wbudowanych w ściany oddzielenia przeciwpożarowego. Jednostronne nagrzewanie słupa sprawia, że na jego przeciwległych stronach występują różne temperatury. Prowadzi to do powstawania przemieszczeń poziomych, które wywołują dodatkowe siły wewnętrzne w samym słupie, jego zamocowaniu oraz w przylegającej konstrukcji. Metody: W odniesieniu do słupów stalowych wskazano, że w normie PN-EN 1993-1-2 brakuje metod uproszczonych pozwalających na obliczenie nośności słupów stalowych poddanych oddziaływaniu wysokiej temperatury tylko z jednej strony. Opisano najważniejsze wnioski z prac badawczych przeprowadzanych w tym obszarze w ostatnich latach i wskazano możliwą do zastosowania metodę obliczania nośności tego typu elementów, uwzględniającą nierównomierny przebieg temperatury w elemencie. Tego typu nagrzewanie i związana z nim nierównomierna temperatura w obrębie przekroju sprawiają, że stal, w zależności od jej położenia w przekroju, wykazuje różne wartości parametrów takich jak granica plastyczności i moduł sprężystości. Uwzględnienie w obliczeniach rzeczywistej temperatury stalowego słupa pozwala na oszacowanie jego przemieszczeń, wywołanych wpływem nierównomiernej temperatury, od których zależą wielkości sił wewnętrznych i jego nośność. W odniesieniu do słupów żelbetowych opisano podstawowy podział metod obliczania nośności zawartych w PN-EN 1992-1-2, ze szczególnym zwróceniem uwagi na ich ograniczony zakres stosowania z uwagi na: typ konstrukcji, długość elementu, smukłość oraz wielkość mimośrodu obciążenia. Dokonano przeglądu metod pod kątem stosowania ich przy narażeniu na działanie ognia z mniej niż czterech stron. Przybliżono metodę zawartą w niemieckim załączniku krajowym do DIN-EN 1992-1-2, która pozwala na obliczenie nośności słupów wspornikowych poddanych działaniu ognia z jednej, trzech lub czterech stron. Przywołano pozycje literaturowe podające uproszczone metody obliczeń wraz z wnioskami. Dyskusja i Podsumowanie: Spośród potencjalnych rozwiązań omawianego problemu można wyróżnić: umieszczenie słupów poza ścianą oddzielenia pożarowego, zaprojektowanie połączenia pozwalającego na zawalenie się konstrukcji dachu do wnętrza hali, bez wywoływania nadmiernych sił poziomych oddziałujących na głowicę słupa lub wykorzystanie usztywnienia przylegającej konstrukcji do przeniesienia sił poziomych. Z uwagi na poziom skomplikowania bardziej zaawansowanych metod obliczania nośności, wskazane jest opracowanie metod uwzględniających nierównomierne nagrzewanie w sposób uproszczony, na bazie faktycznych przypadków pożarów budynków.
    Introduction: The paper describes problems associated with fire resistance of steel and reinforced concrete columns exposed to fire on less than four sides (such as embedded in firewalls). One-sided exposure is associated with varying temperatures on both sides of the column, which leads to the formation of lateral displacement, causing additional forces in the column, its fixing and in the adjacent structure. Methods: Steel columns: It is emphasised that in PN-EN 1993-1-2 there are no simplified methods which allow to calculate the load-bearing capacity of columns exposed to fire on one side. The article describes the most important conclusions of research work carried out in recent years with an indication of a potential method for calculating load-bearing capacity of such elements, which allows to take into consideration the uneven temperature in a given element. This type of heating and uneven temperature within the cross-section resulting from it, is associated with the variation of material parameters such as yield strength and elasticity modulus depending on location in the cross-section. Reinforced concrete columns: Basic division of methods provided by PN-EN 1992-1-2 is described with special emphasis on scope of its application limited by: the type of construction, the length of the element, its slenderness and the load eccentricity. A review of methods was performed in terms of their application when exposed to fire on less than four sides. A method in the German National Annex to DIN EN 1992-1-2 is described in detail; it allows to calculate the capacity of the load-bearing capacity of cantilever columns exposed to fire from one, three or four sides. Simplified additional methods from literature are briefly described along with their conclusions. Discussion and Conclusions: The following can be distinguished among potential solutions to the problem: placing the columns outside the firewall, designing a special connection which allows the roof structure to collapse into the warehouse without causing excessive horizontal forces acting on the column or using bracing of the adjacent structure to transfer horizontal forces. However, due to the complexity of more sophisticated methods, it would be advisable to develop methods taking into account uneven exposure in a simplified manner, based on actual cases of fires in buildings.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2016, 43, 3; 95-104
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Issledovanie ognezaŝitnoj èffektivnosti napolnennyh kremnijorganičeskih pokrytij dlâ betona
    Effectiveness Testing of Filled Silicon Organic Coatings for Concrete
    Badania skuteczności pożarowej powłok krzemoorganicznych z wypełniaczem stosowanych do betonu
    Autorzy:
    Yakovchuk, R. S.
    Veselivskiy, R. B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/373963.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    fire resistance
    crack resistance
    fire-retardant coating
    fire protection
    adhesion
    thermal conductivity
    odporność ogniowa
    odporność na pękanie
    środek ogniochronny
    ochrona ogniowa
    adhezja
    przewodzenie ciepła
    Opis:
    Aim: The purpose of this research is to study the fire retardant effectiveness of developed substances for use in protection of concrete structures against high temperatures and open fire flames. Introduction: Fire-retardant capability of filled silicon organic coatings is based on the creation of an expanded thermal insulation layer, which is formed on the surface of concrete structures at a temperature of 473-773 K. This layer protects construction structures from fire damage, and high temperatures which occur during a fire incident. The structures heat up to a critical temperature level, at which point they lose their load bearing capacity and collapse. Methods: Fire retardant capability of coatings for concrete was determined by a standardized method based on identifying the linear coefficient of coating expansion, in accordance with the Ukraine Fire Protection “State Standard -N-P B V.11-29-2010 - Fire Retardant Treatment of Building Structures, General Requirements and Methods of Control”. This Standard specifies general requirements and fire retardant capability control methods during commissioning of completed building structures, which were exposed to fire-retardant treatment, identification and subsequent use. Results: Results from experimental studies confirmed that the selected composition components of filled silicon organic coatings for concrete was appropriate. The proposed fire retardant substance has high protective efficiency properties during heating, due to the formation of an expanded insulation layer with a low thermal conductivity index and high coefficient of linear expansion. It was determined that the composition of fire retardant substances, number 3 and 4, are characterized by the highest linear coefficient of swelling and the lowest thermal conductivity index. These are important indicators of fire protection effectiveness for concrete structures. The best specifications are revealed by fire retardant substance number 3, for which λ = 0,058 Wt / m ∙ K and Кl= 12.3. Conclusions: The use of expanding fire protective coatings is appropriate because the substances are thin-layered, do not emit toxic elements when heated and are very effective in fire-retardant performance. Their preparation and application to the surface enables the use of current conventional technology in the paint and varnish industry. The formation of a layer with optimum protective properties, when coating is exposed to high temperatures, is determined largely by the developed fire retardant composition of elements making up the substance and quantitative relationship between components, and ultimately the chemical process which occurs during production.
    Wprowadzenie: Powłoki krzemoorganiczne z wypełniaczem wykazują zdolność ogniochronną poprzez tworzenie spęczniałej warstwy termoizolacyjnej na powierzchni konstrukcji betonowej przy temperaturze 473-773 K. Warstwa ta nie pozwala na uszkodzenie przez ogień konstrukcji budowlanych, a przy wysokiej temperaturze podczas pożaru zatrzymuje nagrzewanie się konstrukcji do punktu krytycznego, przy którym konstrukcje tracą swoją nośność i ulegają zniszczeniu. Celem pracy jest zbadanie skuteczności ogniochronnej opracowanej substancji przeznaczonej do ochrony konstrukcji betonowych przed oddziaływaniem wysokich temperatur i otwartym ogniem w warunkach pożaru. Metody: Zdolność ogniochronna powłoki do betonu była obliczana według normatywnej metodologii, bazującej na określeniu współczynnika liniowego pęcznienia materiału powłoki, zgodnie z normą „ДСТУ-Н-П Б В.1.1-29-2010. Obróbka ogniochronna konstrukcji budowlanych. Ogólne wymagania i metody kontroli”. Dana norma określa ogólne wymagania i metody kontroli właściwości ogniochronnych środków ogniochronnych podczas odbioru wykonanych prac związanych z obróbką ogniochronną konstrukcji budowlanych, identyfikacji i późniejszej eksploatacji. Wyniki: Wyniki badań eksperymentalnych potwierdziły słuszność wyboru elementów składowych krzemoorganicznych powłok z wypełniaczem do betonu. Zaproponowana substancja ogniochronna podczas nagrzewania wykazuje wysoką skuteczność ogniochronną dzięki wytworzeniu spęczniającej się warstwy termoizolacyjnej o niskim współczynniku przewodzenia ciepła i wysokim współczynniku liniowym pęcznienia. Ustalono, iż skład substancji chemicznych nr 3 i nr 4 charakteryzuje wysoki liniowy współczynnik pęcznienia i niskie wartości współczynników przewodzenia ciepła, które z kolei są ważnymi charakterystykami decydującymi o skuteczności ogniochronnej betonowych konstrukcji budowlanych. Najlepsze właściwości wykazuje substancja ogniochronna nr 3, dla której wartości wynoszą λ = 0,058 W / m∙K и Kl = 12,3. Wnioski: Słuszność zastosowania pęczniejących powłok ogniochronnych jest uzasadniona tym, że są one cienkowarstwowe, przy nagrzewaniu nie wydzielają substancji toksycznych oraz charakteryzują się wysoką skutecznością ogniochronną, a ich przygotowanie i naniesienie na powierzchnię może odbywać się przy użyciu powszechnie stosowanej w przemyśle lakierniczym technologii. Tworzenie warstwy o optymalnych właściwościach ochronnych w dużym stopniu zależy od opracowania składu substancji ogniochronnej oraz stosunku ilościowego pomiędzy elementami i procesami chemicznymi zachodzącymi podczas jej formowania.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2014, 4; 59-64
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wymagania i rozwiązania techniczne systemów pionowych przegród przeszklonych o określonej klasie odporności ogniowej
    Requirements and Technical Solutions of Vertical, Glazed Systems of Defined Fire Resistance Class
    Autorzy:
    Sędłak, B.
    Sulik, P.
    Kinowski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/372994.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    elementy przeszklone
    bezpieczeństwo pożarowe
    ściany nienośne
    drzwi przeciwpożarowe
    odporność ogniowa
    glazed elements
    fire safety
    non-load-bearing walls
    fire doors
    fire resistance
    Opis:
    Cel: Przedstawienie wiedzy dotyczącej rozwiązań konstrukcyjno-materiałowych stosowanych w systemach pionowych przegród przeszklonych o określonej klasie odporności ogniowej w celu osiągnięcia odpowiednich właściwości ogniowych. Omówienie wymagań polskiego prawa budowlanego stawianych pionowym elementom przeszklonym, ze szczególnym uwzględnieniem zapisów kontrowersyjnych. Wprowadzenie: Na przestrzeni ostatnich lat w nowoczesnej architekturze, a w szczególności w budynkach biurowych, usługowych oraz użyteczności publicznej, dominującą rolę ogrywają przegrody wykorzystujące szkło jako główny materiał składowy. Zarówno w przypadku fasad budynków, jak i przestrzeni wewnętrznych powszechność przeszkleń jest wręcz uderzająca. Z uwagi na bezpieczeństwo użytkowania w świetle polskiego prawa budowlanego w wielu przypadkach systemy pionowych przegród przeszklonych powinny posiadać określoną klasę odporności ogniowej. Poziom wymaganego bezpieczeństwa dla danego obiektu zależny jest od wielu czynników, takich jak przewidywany sposób jego użytkowania, wysokość czy też liczba kondygnacji. W zależności do klasy odporności pożarowej budynku wymagania w zakresie odporności ogniowej pionowych elementów przeszklonych określone są poprzez wyznaczenie minimalnych klas odporności ogniowej EI i E. W niniejszym artykule przedstawiono aspekty związane z odpornością ogniową pionowych nienośnych szklanych przegród, do których zaliczyć można ściany osłonowe i działowe, jak również drzwi stanowiące zamknięcia otworów wewnętrznych i zewnętrznych ścian budynku. Metodologia: W pracy przedstawione zostały wyniki analizy literatury tematu oraz badań w zakresie odporności ogniowej oraz dymoszczelności przeszklonych ścian działowych, osłonowych i drzwi wykonanych zgodnie z europejskimi normami badawczymi (EN 1363-1, EN 1363-2, EN 1364-1, EN 1364-3, EN 1634-1, EN 1634-3) w Zakładzie Badań Ogniowych Instytutu Techniki Budowlanej. Wnioski: Nawet niewielka zmiana w konstrukcji pionowej przegrody przeszklonej może w znaczący sposób zmienić jej odporność ogniową. Wzajemny wpływ poszczególnych modyfikacji na zachowanie elementu w przypadku pożaru jest często niemożliwy do przewidzenia. Rzeczywistą klasę odporności ogniowej danej przegrody można określić wyłącznie na podstawie wyników prawidłowo przeprowadzonych badań, zaś rzetelność otrzymanych wyników gwarantuje jedynie korzystanie z akredytowanych laboratoriów.
    Aim: Presentation of technical know-how associated with structural and material solutions used in vertical, glazed systems of defined fire resistance class to obtain specific fire properties. Discussion of the requirements given in Polish construction law connected with vertical, glazed elements, with particular emphasis on the controversial provisions. Introduction: In recent years partitions using glass as the main component material play a dominant role in modern architecture, particularly in office, services, and public utility buildings. Both in the case of building facades and interior spaces universality of glazing is quite striking. Due to the safety of use in case of the provisions of Polish construction law, in many cases, systems of vertical glazed elements should have a specific fire resistance class. The level of required safety for a given object is dependent on many factors such as the expected manner of its use, height or number of floors. Depending on the building fire classification requirements for fire resistance of vertical glazed systems is specified by determining the minimum fire resistance classes EI and E. This paper presents the most important issues concerning fire resistance of vertical non-loadbearing glazed barriers such as partition walls, curtain walls and doorsets that form the closures of openings in internal and external walls of a building. Methodology: The paper presents results of the analysis of literature related to the subject as well as analysis of fire resistance and smoke control tests of glazed curtain walls, partition walls and doorsets, conducted in accordance with European testing standards (EN 1363-1, EN 1363-2, EN 1364-1, EN 1364-3, EN 1634-1, EN 1634-3) in the Fire Research Department of the Building Research Institute. Conclusions: Even a slight change in the design of the vertical glazed element can significantly change its fire resistance, and the mutual influence of individual modifications on the behavior of the element in the event of a fire is often impossible to predict. Therefore determining the actual fire resistance class of the barrier is only possible on the basis of the results of well-conducted tests, and only the use of accredited laboratories guarantees reliability of the results.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2016, 42, 2; 167-171
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania i klasyfikacja systemów pionowych przegród przeszklonych o określonej klasie odporności ogniowej
    Fire Tests and Classification of Vertical, Glazed Elements of Defined Fire Resistance Class
    Autorzy:
    Kinowski, J.
    Sulik, P.
    Sędłak, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/372860.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    elementy przeszklone
    bezpieczeństwo pożarowe
    ściany nienośne
    drzwi przeciwpożarowe
    odporność ogniowa
    glazed elements
    fire safety
    non-load-bearing walls
    fire doors
    fire resistance
    Opis:
    Cel: Przedstawienie praktycznej wiedzy dotyczącej zasad klasyfikacji w zakresie odporności ogniowej pionowych przegród przeszklonych. Zaprezentowanie sposobu badań ścian osłonowych, ścian działowych oraz drzwi przeciwpożarowych. Omówienie wpływu istniejących reguł oceny omawianych wyrobów na kształt i formę klasyfikacji ogniowych. Wprowadzenie: Pionowe nienośne przeszklone przegrody przeciwpożarowe o określonej odporności ogniowej są nieodłącznym elementem praktycznie każdego nowoczesnego budynku. Dostępne rozwiązania techniczne takie jak wymagania stawiane tego rodzaju konstrukcjom w świetle polskiego prawa zostały omówione w artykule pt. Systemy pionowych przegród przeszklonych o określonej klasie odporności ogniowej. Część 1: wymagania i rozwiązania techniczne (w bieżącym numerze kwartalnika – przyp. red.). W niniejszym artykule przedstawiono metodykę badań dla ścian osłonowych, ścian działowych oraz drzwi przeciwpożarowych. Pokazano również sposób formalnego nadania klas odporności ogniowej wymienionym wyrobom budowlanym wraz z odpowiednim, wynikającym z zapisów norm zakresem zastosowania. W artykule przedstawiono także szereg wniosków płynących z analizy prowadzonych na przestrzeni ostatnich lat przez Zakład Badań Ogniowych Instytutu Techniki Budowlanej badań w zakresie odporności ogniowej elementów tego typu. Metodologia: W pracy przedstawione zostały wyniki analizy literatury tematu oraz badań w zakresie odporności ogniowej oraz dymoszczelności przeszklonych ścian działowych, osłonowych i drzwi wykonanych zgodnie z europejskimi normami badawczymi (EN 1363-1, EN 1363-2, EN 1364-1, EN 1364-3, EN 1634-1, EN 1634-3) w Zakładzie Badań Ogniowych Instytutu Techniki Budowlanej. Wnioski: Omówiony sposób badania jak i klasyfikacji nienośnych, przeciwpożarowych, pionowych, przeszklonych przegród jest dziś bardzo precyzyjnie zdefiniowany, a co równie istotne, identyczny w każdym z państw członkowskich UE. Ta spójność reguł oceny, na wszystkich poziomach wprowadzania wyrobu na rynek, zapewnia inwestorowi możliwości rzeczywistego porównywania produktów, często różnych producentów, o potwierdzonych właściwościach. Specyfika badań z zakresu odporności ogniowej powoduje natomiast, że każda zmiana w budowie czy nawet sposobie zamocowania danej przegrody może mieć istotny wpływ na jej odporność ogniową.
    Aim: Presentation of technical know-how associated with principles of fire resistance testing and classification of vertical glazed elements. Discussion on the impact of the existing evaluation rules of fire resistance of vertical glazed elements on the form of fire resistance classification. Introduction: Vertical non-loadbearing glazed fire barriers of specified fire resistance class are an inherent element of virtually every modern building. Available technical solutions, as well as the requirements of Polish law for this type of structures have been discussed in the article - Vertical, glazed systems of defined fire resistance class Part 1: Requirements and technical solutions (in the current issue of the Quarterly – editorial note). Part 2 presents the methodology of testing of fire resistance of curtain walls, partition walls and fire doors. This paper also describes formal aspects of fire resistance classification for defined construction products with proper scope of application under the provisions of the standards. This article also presents a number of conclusions drawn from the analysis of fire resistance tests of this type of elements conducted in recent years by the Fire Research Department of Building Research Institute. Methodology: The paper presents results of the analysis of literature connected with the subject as well as analysis of fire resistance and smoke control tests of glazed curtain walls, partition walls and doorsets, conducted in accordance with European testing standards (EN 1363-1, EN1363-2, EN 1364-1, EN 1364-3, EN 1634-1, EN 1634-3) in the Fire Research Department of Building Research Institute. Conclusions: The discussed fire testing and classification methodology of vertical, non –loadbearing, glazed elements nowadays is precisely defined, and what is equally important, identical in each of the Member States of EU. Such coherence of evaluation rules at all levels provides a possibility of effective comparisons of products for the Investors. However specificity of fire resistance tests causes, , that any change in the structure of elements or even in the fixing method can have a significant impact on the fire resistance.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2016, 42, 2; 135-140
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Programowanie liniowe jako technika obliczeniowa użyteczna w szacowaniu odporności ogniowej stalowej ramowej konstrukcji nośnej
    Linear Programming as a Computational Procedure Useful in the Fire Resistance Evaluation of a Steel Loadbearing Frame Structure
    Autorzy:
    Maślak, M.
    Tkaczyk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/372850.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    stalowa ramowa konstrukcja nośna
    pożar
    odporność ogniowa
    temperatura krytyczna
    programowanie liniowe
    steel frame load bearing structure
    fire
    fire resistance
    critical temperature
    linear programming
    Opis:
    Cel: Przedstawiono i przedyskutowano oryginalną procedurę szacowania odporności ogniowej stalowego ramowego ustroju nośnego opartą na zastosowaniu metodyki programowania liniowego. Tego typu podejście wymaga dokonania linearyzacji zarówno klasycznych warunków równowagi, jak i warunku opisującego uplastycznienie krytycznego przekroju poprzecznego w elemencie stalowym miarodajnym do oceny nośności badanej ramy. Przekroje wybrane do analizy odpowiadają lokalizacji aktywujących się w pożarze przegubów plastycznych. Metody: Miarą poszukiwanej odporności jest określona dla całej ramy temperatura krytyczna odpowiadająca osiągnięciu przez badany ustrój stanu granicznego nośności ogniowej. Stan ten identyfikowany jest z realizacją tego spośród potencjalnie możliwych mechanizmów czysto plastycznego zniszczenia ramy, który odpowiada najniższej możliwej wartości temperatury aktywacji. Taka specyfikacja wymaga akceptacji założenia, że przez cały czas trwania pożaru prognozowanego dla analizowanego ustroju nośnego wszystkie elementy tego ustroju będą efektywnie stężone. Dzięki temu nie występuje ryzyko jego wcześniejszego zniszczenia przez globalną lub lokalną formę utraty stateczności. Wyniki: Pokazano sposób ogólnego formułowania problemu oraz specyfikacji funkcji celu, a także zasady budowy nierówności definiujących miarodajne ograniczenia. Uwzględniono przy tym interakcję momentu zginającego i siły podłużnej. Algorytm postępowania zilustrowano na załączonym przykładzie numerycznym. Uzyskane z rekomendowanych w pracy obliczeń oszacowanie temperatury krytycznej badanej ramy odniesiono do odpowiadającego mu wyniku alternatywnej analizy, przeprowadzonej w celach porównawczych, opartej na zastosowaniu klasycznego kinematycznego podejścia do teorii nośności granicznej. Wnioski: Zaproponowane podejście obliczeniowe w opinii autorów artykułu jest bardziej uniwersalne w stosunku do możliwych procedur alternatywnych, rekomendowanych we wcześniejszych pracach. Pozwala bowiem na jednoznaczne i czytelne w interpretacji oszacowanie odporności ogniowej także w przypadku ram o złożonej geometrii i rozbudowanym schemacie obciążenia. W świetle założeń modelu formalnego, przytoczonych i szczegółowo dyskutowanych w tekście, uzasadnione może być również twierdzenie o znacząco większej wiarygodności uzyskanych w ten sposób oszacowań temperatury krytycznej analizowanej ramy w porównaniu do oszacowań otrzymanych w sposób konwencjonalny.
    Aim: A new original procedure which can be applied to evaluate the fire resistance of a steel frame, based on the linear programming approach, is presented and discussed in this article. Such a computational technique requires the linearisation of both the classical equilibrium conditions and a condition describing the yield of a critical cross-section relating to the structural member conclusive in assessing the frame resistance. The sections selected for the analysis correspond to the location of the plastic hinges forming as a consequence of fire exposure. Methods: The critical temperature, determined for the whole structure, and associated with the structure reaching its fire resistance limit state, is considered to represent the measure of such a fire resistance. This critical temperature corresponds to the realisation of such a potentially possible purely plastic failure mechanism that is bound to the lowest possible formation temperature. Such a specification requires the assumption that throughout the duration of the fire foreseen for the considered bearing structure, all the components of this system will be effectively braced, so that there is no risk of their earlier failure by local or global loss of stability. Results: The general problem formulation approach, the formulation of the objective function, and the rules governing the development of inequalities defining the representative constraints, are presented in detail. The interaction between the longitudinal force and the bending moment is taken into account as well. The obtained results are illustrated by the numerical example. The estimate resulting from the calculation recommended in this article is related to the corresponding one based on the use of the kinematical approach to the theory of plasticity. Conclusions: The proposed computational approach seems to be more universal in relation to the possible alternative procedures recommended by the authors of this study in their earlier works. It facilitates an unambiguous and clearly interpretable estimate of the steel frame fire resistance also sought in the case of the frame with complex geometry and a complicated load arrangement. In the light of the assumptions of a formal model discussed in detail in this article, the conclusion can also be made that the reliability of the estimates so obtained is significantly greater in comparison to the corresponding results calculated conventionally.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2016, 44, 4; 99-120
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Numeryczna predykcja odporności ogniowej elementów strunobetonowych
    Numerical Prediction of the Fire Resistance of Pretensioned Structural Elements
    Autorzy:
    Seręga, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/373349.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    niestacjonarne pełzanie betonu
    pełzanie stali
    odporność ogniowa
    strunobeton
    transient creep of concrete
    creep of steel
    fire resistance
    pretensioned concrete
    Opis:
    Cel: Głównym celem artykułu jest przedstawienie modelu obliczeniowego elementów strunobetonowych poddanych oddziaływaniu obciążeń mechanicznych oraz temperatury pożarowej. W pracy skupiono się na porównaniu wyników obliczeń przeprowadzonych z zastosowaniem różnych podejść do modelowania efektów reologicznych wywołanych oddziaływaniem wysokiej temperatury. Przeanalizowano dwie metody opisu pełzania betonu w niestacjonarnym polu termicznym oraz pełzania stali zbrojeniowej zwykłej i sprężającej: bezpośrednią oraz pośrednią. Zaproponowano prosty sposób wyodrębnienia odkształcenia pełzania ze związków konstytutywnych stali sprężającej rekomendowanych w Eurokodzie 2. Przeprowadzono symulacje obliczeniowe dwóch typów konstrukcji: strunobetonowych płyt stropowych ogrzewanych od spodu oraz strunobetonowych belek ogrzewanych z trzech stron. Metody: W analizie konstrukcji wykorzystano podejście obliczeniowe obejmujące jedno- lub dwuwymiarową analizę termiczną na poziomie przekroju poprzecznego oraz jednowymiarową analizę mechaniczną (element belkowy) na poziomie konstrukcji – model 2Dθ+1DM. Symulacje obliczeniowe uwzględniały zmiany sztywności konstrukcji w wyniku degradacji termicznej parametrów materiałowych oraz rozwoju odkształceń reologicznych z wykorzystaniem podejścia opartego na siecznych sztywnościach. Pola temperatury oraz pola sił mechanicznych obliczono metodą elementów skończonych. Wyniki: Uzyskane wyniki obliczeń porównano z dostępnymi w literaturze rezultatami badań eksperymentalnych. Zaobserwowano, że modele materiału opisujące pełzanie stali w sposób bezpośredni prowadzą do wyników bardziej zgodnych z eksperymentem niż modele typu pośredniego. Analiza wykresów maksymalne ugięcie przęsła – czas trwania pożaru pokazuje, że model stali typu pośredniego prowadzi do bardziej sztywnej odpowiedzi konstrukcji w porównaniu z modelami typu bezpośredniego. Wnioski: Przedstawiona analiza obliczeniowa oparta na siecznej sztywności dobrze odtwarza zachowanie się elementów strunobetonowych w sytuacji jednoczesnego obciążenia mechanicznego i obciążenia wysoką temperaturą. W zakresie deformacji modele pełzania stali zbrojeniowej i sprężającej typu bezpośredniego prowadzą do rezultatów bardziej zgodnych z eksperymentem niż modele opisujące to zjawisko w sposób pośredni. Model pełzania stali typu pośredniego prowadzi do niekonserwatywnego oszacowania odporności ogniowej, jednakże uzyskane przeszacowanie odporności ogniowej nie jest istotne z praktycznego punktu widzenia.
    Aim: The main aim of this paper is to present a computational approach to modelling pretensioned concrete structures subjected to mechanical loads and fire temperature. The work focuses on the comparison between results of calculations obtained for explicit and implicit approaches to the modelling of high temperature rheological effects, i.e. transient creep of concrete and creep of reinforcing and prestressing steel. A simple method for the extraction of creep strains from Eurocode 2 stress-strain relations is proposed. Numerical simulations of two types of structures were performed: the pretensioned one-way slab heated from below and pretensioned three-face heated beams. Methods: The presented approach includes one- and two-dimensional thermal analyses at the cross-section level and a one-dimensional mechanical analysis (beam element) at the structural level – 2Dθ+1DM model. The secant stiffness approach was applied in the numerical simulations in order to take into account changes in the stiffness of the structure resulting from the thermal degradation of material parameters and development of rheological deformations. Thermal and mechanical fields were calculated using the finite element method. Results: The results of calculations were compared with the experiments available in the literature. It was observed that a better agreement between calculations and tests was obtained if the creep of steel was modelled using the explicit approach. The analysis of the heating time / maximum deflection diagrams shows that the implicit model of steel leads to a more rigid response of the structure in comparison to the explicit approach. Conclusions: The presented numerical analysis based on the secant stiffness approach is able to reproduce the behaviour of pretensioned concrete elements subjected to mechanical and thermal loads. The explicit high temperature creep models provide results that are in a better agreement with experiments than the outcomes of the implicit approach. The implicit creep model of prestressing steel also overestimates the fire resistance of the analysed structures. It should be noted, however, that this overestimation is not very important from the practical point of view.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2018, 51, 3; 40-59
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane problemy ochrony przeciwpożarowej w projektowanych i modernizowanych budynkach wysokościowych
    Selected Fire Protection Problems in Designed and Modernized High-Rise Buildings
    Autorzy:
    Pecio, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/372934.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    budynki wysokościowe
    projektowanie budynków
    odporność pożarowa
    zabezpieczenia przeciwpożarowe w budownictwie
    high-rise buildings
    design of buildings
    fire resistance
    fire protection in the construction industry
    Opis:
    Cel: Celem artykułu jest określenie obszarów problemowych związanych z ochroną przeciwpożarową występujących przy projektowaniu i modernizacji budynków wysokościowych w Polsce. Ponadto w artykule pokazano dostępne, praktyczne (formalne i techniczne) sposoby rozwiązywania tych problemów. Wprowadzenie: Przedmiotem niniejszego artykułu jest problematyka związana z zapewnianiem odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa pożarowego w istniejących i projektowanych budynkach wysokościowych. Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami budynki wysokościowe należy projektować i wykonywać w najwyższej klasie odporności pożarowej. Oznacza to, że wymagania odnośnie klasy odporności ogniowej elementów budynku oraz elementów oddzielenia przeciwpożarowego powinny być możliwie jak najbardziej restrykcyjne. Większość problemów związanych z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej dla typu budynków dotyczy obiektów istniejących, co jest uwarunkowane ciągłymi zmianami obowiązujących przepisów ochrony przeciwpożarowej, jednak część z tych problemów dotyczy również budynków nowoprojektowanych. Metodologia: Do realizacji pierwszego postawionego celu wykorzystano analizę obowiązujących w Polsce w ostatnich 35 latach aktów prawnych w zakresie wymagań techniczno-budowlanych. Drugi cel pracy (praktyczne sposoby rozwiązywania problemów) zrealizowano przy pomocy analizy oraz syntezy dostępnej literatury, wiedzy technicznej oraz niepublikowanych materiałów własnych. Wnioski: W praktyce inżynierii bezpieczeństwa pożarowego występują problemy związane z budynkami należącymi do grupy budynków wysokościowych. Obszary problemowe zdefiniowano zarówno w grupie budynków istniejących, jak i nowoprojektowanych. W przypadku budynków nowoprojektowanych w celu eliminacji utrudnień zaleca się korzystać z formuły odstępstw od przepisów techniczno-budowlanych oraz z indywidualnych dokumentacji technicznych. W Polsce występuje również grupa budynków wysokościowych wybudowanych na podstawie przepisów różniących się od zasad obowiązujących obecnie. Są to obiekty, w których prowadzi się prace budowlane dostosowujące je do nowych wymagań technicznych i funkcjonalnych. Głównym wnioskiem z przeprowadzonej analizy w tym obszarze jest potwierdzenie, że istnieją formalne i inżynierskie narzędzia umożliwiające użytkowanie budynków, pod warunkiem zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa, co jest możliwe dzięki stosowaniu rozwiązań zastępczych i zamiennych, uzasadnionych wiedzą inżynierską, analitycznymi metodami obliczeniowymi i komputerowymi symulacjami rozwoju pożaru.
    Aim: The first aim of this article is to define problematic areas associated with fire protection in the design and modernization of high-rise buildings. The second aim is to present practical (formal and technical) methods of solving these problems. Introduction: The subject of this article are problems related to ensuring an adequate level of fire safety in existing and planned high-rise buildings. According to current law regulations, high-rise buildings must be designed and built in the highest class of fire resistance. This means severe consequences in the design of fire resistance class of building elements and components of fire separation. Most of the problems associated with fire protection requirements in such buildings relate to existing facilities, which is subject to constant change in existing fire protection regulations, but there is also a problematic area related to the design of new buildings. Methodology: In order to achieve the first objective, an analysis was performed of the law acts used in Poland in the last 35 years in the scope of technical requirements and buildings. The second aim of the study (practical ways of solving problems) was carried out with the analysis and synthesis of the available literature, technical knowledge and unpublished own materials. Conclusions: In fire safety engineering problems related to high-rise buildings exist.. Problematic areas were defined in both the existing buildings and newly designed ones. In the case of newly designed buildings in order to avoid impediments it is recommended to use the institution of derogation of building regulations and individual technical documentation (single admission). In Poland there is also a group of high-rise buildings constructed under the requirements different from those that are currently in force. These are buildings, where construction works are carried out in order to adapt them to new technical and functional requirements. The main conclusion of the analysis in this area is to confirm that there are formal and engineering tools which allow to use the buildings where an adequate level of safety is provided. For this purpose it is suggested to use alternative solutions by the implementation of engineering expertise, analytical methods and computer simulations of fire development.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2016, 42, 2; 159-165
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Èksperimentalʹnoe issledovanie ognezaŝitnyh pokrytij dlâ metalličeskih konstrukcij
    An Experimental Study of Fire Retardant Coverings for Metal Structures
    Badanie eksperymentalne powłok ogniochronnych konstrukcji metalowych
    Autorzy:
    Boris, A. P.
    Polovko, A. P.
    Veselivskii, R. B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/373626.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    inert fire-retardant covering
    fire resistance degree
    metal structure
    fire-retardant ability
    thermocouple
    aerated concrete
    pasywne pokrycie ogniochronne
    poziom odporności ogniowej
    konstrukcja metalowa
    zdolność ogniochronna
    termopara
    gazobeton
    Opis:
    Цель: Проведен анализ современных технологий повышения функциональных свойств строительных конструкций, в том числе термомеханических. Обосновано эффективный метод повышения огнестойкости металлических конструкций путем применения огнезащитных покрытий и облицовок, выполняющих функцию теплоизоляционных экранов, которые защищают поверхность конструкции от теплового воздействия во время пожара и увеличивают время достижения предельного состояния по огнестойкости. Целью работы, является экспериментальное исследование пассивных огнезащитых покрытий для металлических конструкций. Методы: Представлена пассивная огнезащита металлических конструкций, т.е. огнезащитное покрытие, которое при воздействии высоких температур не меняет свои физические параметры и обеспечивает огнезащиту благодаря физическим или тепловым свойствам. Проанализировав существующие методы определения огнезащитной способности, проведена идентификация огнезащитной способности эксперементальных образцов известной методикой. Предложена схема размещения термопар на опытных образцах. Оптимизировано размещение термопар на экспериментальных образцах и в печи с целью контроля температуры. Преимуществом данной методики испытания является то, что по ее результатам можно сделать вывод об огнезащитной способности огнезащитных покрытий в зависимости от их толщины защитного слоя без дополнительных математических расчетов. Для экспериментальных исследований было изготовлено два типа образцов из конструкционно-теплоизоляционного газобетона марки D 400 и D 500, а также высокотемпературного вяжущего материала (клей). Результаты экспериментальных исследований показали, что критическая температура нагрева металлических пластин для экспериментальных образцов достигнута. Соответственно время огнезащитной способности газобетонных плиток толщиной 40 мм марки D 400 и D 500 составляет не менее 120 и 110 мин соответственно. Результаты: По результатам, полученным в ходе проведения экспериментальных исследований пассивного огнезащитного покрытия, в соответствии с методикой ДСТУ-Н-П Б В.1.1-29:2010 «Огнезащитная обработка строительных конструкций. Общие требования и методы контролирования», экспериментально установлено время достижения критической температуры на необогреваемой поверхности металлической пластины с огнезащитой из газобетонных плиток толщиной 40 мм при ее испытании в условиях стандартного температурного режима пожара. Обоснованы области применения металлических конструкций в зданиях и сооружениях.
    Aim: The authors carried out an analysis of modern technologies with the aim of improving the functional effectiveness of building structures including thermo-mechanical properties. They verified an effective method of increasing fire resistance of metal structures by the use of fire-retardant coverings and sidings which act as thermal insulation screens. These protect the surface of structures from heat exposure during a fire incident and increase the time during which the structure maintains its fire resistance. The purpose of this work is to perform an experimental study of inert fire protection coverings for metallic structures. Methods: The authors described inert protective coverings for metal structures known as fire-retardant coating which, do not change their physical properties under the influence of high temperatures. Because of physical and thermal characteristics such coverings provide protection against fires. After an analysis of established methods used for determining fire resistance capability, the authors utilised one such method to test a sample covering. Thermo-couples were positioned on experimental structures and in the furnace so that temperature control could be maintained. Subsequently a different thickness of covering was applied to the sample and results observed. The benefit of such an approach rests with the way results can be obtained and conclusions drawn, without additional mathematical calculations. For the benefit of this study two samples were prepared, made up from heat-insulating construction aerated concrete D 800 and D 500, and a high-temperature binder (adhesive). Research results revealed that the temperature limits for heated metal plates were achieved. Corresponding protection time for aerated concrete plates D 400 and D 500, at thickness level of 40 mm, was maintained for at least 120 and 110 minutes respectively. Results: According to results obtained during research of inert fire-retardant coverings, performed in accordance with procedures ДСТУ-Н-П Б В.1.1-29:2010 “Fire retardant treatment of building constructions. General requirements and methods of control”, it was possible to determine the timescale required to achieve critical temperature levels on the surface of an unheated metal plate, covered by fire retardant aerated concrete tiles at a thickness of 40 mm, in standard temperature fire conditions. The application of this covering to metal structures in building construction was justified.
    Cel: Przeprowadzono analizę nowoczesnych technologii mających na celu zwiększenie skuteczności właściwości funkcjonalnych konstrukcji budowlanych, w tym termomechanicznych. Uzasadniono zastosowanie efektywnej metody zwiększenia odporności na ogień konstrukcji metalowych poprzez zastosowanie powłok i okładzin ognioodpornych, pełniących funkcję ekranów termoizolacyjnych, które chronią powierzchnię konstrukcji przed oddziaływaniem ciepła w czasie pożaru oraz wydłużają czas osiągnięcia granicznych wartości odporności ogniowej. Celem pracy jest przeprowadzanie badania eksperymentalnego pasywnych powłok ogniochronnych konstrukcji metalowych. Metody: Opisano pasywne zabezpieczenie ogniochronne konstrukcji metalowych, tj. powłokę ogniochronną, która pod wpływem wysokich temperatur nie zmienia swoich parametrów fizycznych, a także dzięki swoim właściwościom fizycznym i cieplnym zapewnia ochronę przeciwpożarową. Po przeanalizowaniu funkcjonujących metod określania zdolności ogniochronnej przeprowadzono za pomocą znanej metodologii identyfikację właściwości przeciwpożarowych próbek. Zaproponowano schemat rozmieszczenia termopar na próbkach eksperymentalnych. Zoptymalizowano rozmieszczenie termopar na próbkach eksperymentalnych oraz w piecu celem kontroli temperatury. Przewagą danej metodologii badania jest to, iż na podstawie jej wyników można wyciągnąć wnioski o właściwościach przeciwpożarowych powłok ogniochronnych w zależności od grubości ich warstwy ochronnej bez dodatkowych obliczeń matematycznych. Na potrzeby badań eksperymentalnych przygotowano dwa rodzaje próbek z konstrukcyjno-termoizolacyjnego gazobetonu marki D 400 i D 500 oraz wysokotemperaturowego materiału wiążącego (kleju). Wyniki badań eksperymentalnych pokazały, że krytyczna temperatura grzania metalowych tafli próbek eksperymentalnych została osiągnięta. Odpowiednio czas zdolności ognioochronnej bloczków gazobetonowych o grubości 40 mm, marek D 400 i D 500 wynosi nie mniej niż odpowiednio 120 i 110 min. Wyniki: Na podstawie wyników, otrzymanych w rezultacie badań eksperymentalnych pasywnej powłoki ogniochronnej, przeprowadzonych zgodnie z metodyką ДСТУ-Н-П Б В.1.1-29:2010 „Ogniochronna obróbka konstrukcji budowlanych. Wymagania ogólne i metody kontroli”, określono czas osiągnięcia krytycznej temperatury na powierzchni nieogrzewanej metalowej tafli pokrytej zabezpieczeniem ogniochronnym z gazobetonowych bloczków o grubości 40 mm podczas badań w warunkach standardowej temperatury przy pożarze. Uzasadniono obszar zastosowania konstrukcji metalowych w budynkach i budowlach.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2014, 3; 123-128
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sistemnyj podhod proektirovaniû sredstv požarnoj signalizacii
    System Approach to Designing of Fire Alarm Techniques
    Podejście systemowe do projektowania instalacji sygnalizacji pożarowej
    Autorzy:
    Kopylov, S. N.
    Poroshin, A. A.
    Zdor, V. L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/373836.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    system approach
    fire automatic equipment
    fire alarm
    fire detection
    fire resistance limit
    hydrocarbon liquids combustion
    air flows
    atmosphere pollution
    alarm pożarowy
    wykrywanie pożaru
    odporność ogniowa konstrukcji budowlanych
    przepływ powietrza
    zanieczyszczenie atmosfery
    Opis:
    The article is devoted to the issue of designing fire alarm techniques with the use of a system approach. The analysis of the results of the previous research in this area is presented. The purposes of fire detection are formulated on the basis of the provisions of the existing legal and normative base on fire safety. The mathematical models describing the conditions for achieving these objectives are submitted. The model of hydrocarbon liquids combustion under conditions of the presence of air flows and the pollution of the atmosphere with dusts and air dredges is examined from the position of justification of spatial parameters of fire detectors placement (thermal detectors, thermal detectors of differential action, flame detectors). The examples of calculations according to the developed models are considered.
    Artykuł poświęcony jest kwestiom projektowania instalacji sygnalizacji pożarowej w oparciu o podejście systemowe. Przedstawiona została analiza wyników wcześniej przeprowadzonych badań w tej dziedzinie. Na podstawie obowiązującej bazy aktów prawnych dotyczących bezpieczeństwa przeciwpożarowego sformułowane zostały cele wykrycia pożaru oraz modele matematyczne opisujące warunki ich osiągnięcia. Uzasadnienie parametrów przestrzennych rozmieszczenia detektorów pożaru (termicznych, termicznych o zróżnicowanym działaniu, detektorów płomienia) umożliwiło opracowanie modelu spalania cieczy węglowodorowych w warunkach obecności przepływów powietrza oraz w warunkach zanieczyszczenia powietrza pyłami i kurzami. Zaprezentowane zostały przykłady obliczeń do opracowanych modeli.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2013, 3; 123-133
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zavisimostʹ predela ognestojkosti stroitelʹnyh betonnyh konstrukcij ot vlažnosti betona
    Fire Resistance Limits of Concrete Constructions Influenced by the Moisture Content of Concrete
    Graniczna odporność ogniowa konstrukcji budowlanych z betonu w zależności od jego wilgotności
    Autorzy:
    Novak, S. V.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/373985.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    fire safety
    concrete construction
    fire resistance limit
    task of thermal conductivity
    coefficient of thermal conductivity
    Eurocode
    bezpieczeństwo pożarowe
    konstrukcja z betonu
    graniczna odporność ogniowa
    równanie przewodzenia ciepła
    współczynnik przewodzenia ciepła
    eurokod
    Opis:
    Aim: The purpose of this study is to determine the relationship between fire resistance of concrete building constructions characterised by indications of a decline in heat insulation and moisture content of concrete Project and methods: Identification of fire resistance limits for building constructions with variable levels of moisture content in concrete, characterised by the loss of insulating properties. This was determined by technical equations dealing with thermal heat engineering (equation for thermal conductivity), reflecting assigned conditions of uniqueness and thermal properties of materials in accordance with Eurocode 2. A solution was facilitated by the finite difference method and implicit outline for the approximation of temperature derivatives within coordinates and time scale, with the aid of “Friend” computer programme. Results: Fire resistance limits were identified for concrete constructions containing moisture at 0, 1.5 and 3% levels, which were accompanied by a reduction in thermal insulation ability. A solution to the issue of thermal conductivity was secured with the use of coefficient values for thermal conductivity of concrete using the lower and upper graph limits revealed in Eurocode 2. Analysis of calculated data reveals a difference between fire resistance limit values identified for moisture levels in concrete at 1.5% and 3 % and 0 are respectively 16% and 29%. This difference is not dependant on the thickness of the construction or thermal conductivity coefficient of concrete. At the same time it was established that data concerning fire resistance of concrete constructions, described in Eurocode 2 and data from calculations utilising the lower boundary curve for thermal conductivity, which solved the issue of thermal conductivity of concrete containing moisture levels at 1.5 are very similar. The maximum temperature difference is 15%, which indicates good compatibility of data. Conclusions: It is established that the fire resistance limit for concrete constructions, characterized by indications of a decline in heatinsulating ability depends, to a large extent, on moisture content of concrete. Therefore, standards and other normative documents should acknowledge the existence of a significant dependence relationship between fire resistance and moisture content of concrete.
    Cel: Określenie zależności między odpornością ogniową konstrukcji budowlanych z betonu, charakteryzowaną przez utratę zdolności izolacji cieplnej, i wilgotnością betonu. Projekt i metody: Określenie granicznej wartości odporności ogniowej konstrukcji budowlanych z betonu o różnej wilgotności, która charakteryzuje się utratą jej właściwości izolacyjnych, przeprowadzono poprzez rozwiązanie zadań techniki cieplnej (bezpośrednie równanie przewodzenia ciepła), z uwzględnieniem wprowadzonych warunków jednoznaczności i właściwości termicznych materiałów zgodnie z Eurokodem 2. Rozwiązanie tego problemu przeprowadzono za pomocą metody różnic skończonych i niejawnego schematu aproksymacji pochodnych temperatury według współrzędnych i czasu w programie komputerowym Friend. Wyniki: Określone zostały wartości graniczne odporności ogniowej konstrukcji z betonu o wilgotności 0, 1,5 i 3%, objawiające się utratą zdolności termoizolacyjnej. Przy tym rozwiązanie problemu przewodzenia ciepła uzyskane było drogą bezpośrednią z wykorzystaniem wartości współczynnika przewodzenia cieplnego betonu, otrzymanego zarówno na podstawie dolnej jak i górnej krzywej granicznej, podanym w Eurokodzie 2. Z analizy otrzymanych danych obliczeniowych wynika, że różnica między wartościami granicznymi odporności ogniowej, określonymi przy wilgotności 1,5 i 3% i wartościami otrzymanymi przy wilgotności 0% wynoszą odpowiednio 16% i 29%. Wartość tej różnicy nie zależy od grubości konstrukcji i współczynnika przewodzenia ciepła betonu. Stwierdzono przy tym, że dane na temat odporności ogniowej konstrukcji betonowej, określone w Eurokodzie 2 i dane obliczeniowe, otrzymane w drodze rozwiązania bezpośredniego problemu przewodzenia ciepła przy wilgotności betonu 1,5% z wykorzystaniem dolnej krzywej granicznej przewodzenia ciepła, są do siebie bardzo zbliżone. Maksymalna różnica temperatur wynosi 15, co wskazuje dobrą zgodność tych danych. Wnioski: Ustalono, że wartość graniczna odporności ogniowej betonowych konstrukcji budowlanych, charakteryzowanej poprzez utratę zdolności termoizolacyjnych, w dużej mierze zależy od wilgotności betonu. Dlatego do standardów lub innych dokumentów normatywnych należy wnieść poprawki dotyczące obszaru upowszechnienia wyników badań, uwzględniając istnienie dużej zależności między odpornością ogniową a wilgotnością betonu.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2015, 3; 129-136
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Użyteczność modelu obliczeniowego pojedynczej ramy poprzecznej w szacowaniu odporności ogniowej hali stalowej
    The Usability of a Computational Model of a Single Transverse Frame in the Fire Resistance Assessment of an Entire Steel Hall
    Autorzy:
    Maślak, M.
    Tkaczyk, A.
    Woźniczka, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/373628.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    hala stalowa
    odporność ogniowa
    rama poprzeczna
    model obliczeniowy
    podejście Merchanta-Rankine’a
    nośność sprężysta
    nośność plastyczna
    temperatura krytyczna
    steel hall
    fire resistance
    transverse frame
    computational model
    Rankine-Merchant approach
    purely elastic resistance
    purely plastic resistance
    critical temperature
    Opis:
    Cel: Celem zaprezentowanych rozważań jest wypracowanie miarodajnej odpowiedzi na pytanie o wiarygodność stosowania modelu obliczeniowego pojedynczej ramy poprzecznej wyizolowanej ze złożonego ustroju nośnego hali stalowej w ocenie odporności ogniowej tej hali. Badanie zachowania się w pożarze pojedynczej ramy poprzecznej poprzez weryfikację kolejnych potencjalnie możliwych form jej zniszczenia umożliwia specyfikację poszukiwanej odporności interpretowanej jako określona dla tej ramy temperatura krytyczna, niezależna od przyjętego scenariusza rozwoju pożaru. Temperatura ta kojarzona jest jednoznacznie z osiągnięciem przez ustrój nośny analizowanej ramy stanu granicznego nośności ogniowej. Metody: Do specyfikacji temperatury krytycznej wybranej ramy proponuje się procedurę obliczeniową opartą na uogólnionej na przypadek pożaru formule Merchanta-Rankine’a. Kwantyfikuje ona miarodajną nośność badanej ramy poprzez interakcję odpowiednich nośności skojarzonych z czysto sprężystą i czysto plastyczną formą jej zniszczenia. Opisano ograniczenia wybranej przez autorów metody oceny wynikające z konieczności akceptacji wielu upraszczających założeń formalnych. Pokazano również, jak na otrzymane rezultaty wpływa stopień złożoności zastosowanego modelu obliczeniowego. Wyniki: Weryfikację i walidację proponowanej w artykule procedury obliczeniowej przeprowadzono porównując przemieszczenia wybranych węzłów ramy poprzecznej hali stalowej analizowanej dla warunków pożaru. Chodziło o sprawdzenie, jakiego typu i jak duże rozbieżności wynikają z zastosowania uproszczonego modelu dwuwymiarowego pojedynczej ramy w stosunku do wyników otrzymanych z analizy pełnego trójwymiarowego modelu ustroju nośnego całej hali. Wnioski: Wykazano, że uproszczony model obliczeniowy pojedynczej ramy poprzecznej hali stalowej jest wystarczająco wiarygodny w przypadku, gdy o odporności ogniowej tej ramy decyduje pierwsza faza pożaru, gdy nie ma jeszcze znaczącego przyrostu prędkości deformacji elementów nośnych. Jeżeli jednak badana rama zapewnia bezpieczne przenoszenie przyłożonych do niej obciążeń także wtedy, gdy mamy do czynienia z dużymi deformacjami i znacznym osłabieniem elementów decydujących o nośności ramy, to oszacowanie prognozowanej odporności na podstawie modelu ograniczonego do pojedynczej ramy poprzecznej może być nazbyt optymistyczne. Nie uwzględnia bowiem przyspieszania ugięcia rygla przez ogrzane w pożarze płatwie dachowe rozciągane osiowo wskutek tak zwanego efektu cięgna.
    Aim: The aim of these considerations is to achieve a reliable answer to the question about the credibility of the use of a simple computational model with a single transverse frame isolated from a complex load-bearing structure of an entire steel hall in the fire resistance-evaluation of such a hall. The study of the behaviour of a simple transverse frame under fire conditions through checking all its potential failure modes allows to specify the required fire resistance which can be interpreted as the critical temperature set especially for this frame and being independent of the fire scenario adopted for the analysis. This temperature is unequivocally associated with the reaching by the frame load-bearing structure of the fire-resistance limit state. Methods: The classical Rankine-Merchant formula generalised to the fire case is proposed to be used in the specification of the critical temperature for the transverse frame selected for the analysis. It quantifies the reliable bearing capacity of the tested frame through the interaction of the appropriate capacities associated with purely elastic and purely plastic failure modes. The limitations of the assessment method recommended by the authors are described in detail, resulting from the need for the acceptance of many formal assumptions simplifying the analysis. The impact of the complexity of the formal model adopted for the assessed frame fire-resistance evaluation on the obtained results is also verified. Results: Both the verification and the validation of the computational procedure proposed by the authors in this article were performed by comparing the displacements of the selected nodes in the transverse frame analysed for fire conditions. The idea was to check what type of differences are obtained through the use of a simplified two-dimensional computational model of a single frame in relation to the corresponding results obtained when a complex three-dimensional model of the entire hall is considered, and how big they are. Conclusions: It has been shown that the simplified computational model of a single transverse frame selected from the entire steel hall seems to be sufficiently reliable in the case in which fire resistance of such a frame is determined by the first phase of this fire, when the deformation rate of all bearing members is not yet significantly increased. However, if the tested frame also ensures the safe transfer of all loads applied to it when we are dealing with large deformations and large weakening of the members determining the real capacity of such a frame then the assessment of the predicted fire resistance obtained on the basis of the model limited to the analysis of only a single transverse frame might prove to be too optimistic. It does not account for the acceleration of the deflection of the frame beam due to the action of the heated purlins being in tension as a consequence of the so called catenary effect.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2017, 45, 1; 52-67
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowe metody badań pożarniczych węży tłocznych do hydrantów
    Autorzy:
    Sural, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/373209.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    wąż pożarniczy
    elastyczność
    odporność
    norma
    fire hose
    flexibility
    resistance
    standard
    Opis:
    Autor artykułu przedstawia nowe metody badań węży pożarniczych tłocznych do hydrantów, które zostały przeprowadzone w Zakładzie-Laboratorium Technicznego Wyposażenia Straży Pożarnej i Technicznych Zabezpieczeń Przeciwpożarowych CNBOP.
    The author introduces New searching methods concerning to delivery hoses which were delved in Department-Laboratory of technical Equipment of Fire Brigade CNBOP.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2007, 2; 125-136
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Źródła niepewności w ocenie bezpieczeństwa pożarowego konstrukcji stalowych
    Sources of Uncertainty in the Fire Safety Assessment of Steel Structures
    Autorzy:
    Król, P. A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/373443.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego
    Tematy:
    pożar
    bezpieczeństwo pożarowe
    element konstrukcyjny
    konstrukcja stalowa
    niepewność
    niezawodność
    podejście probabilistyczne
    probabilistyczna analiza konstrukcji
    losowa nośność
    zmienna losowa
    wartość deterministyczna
    fire
    fire safety
    structural element
    steel structure
    uncertainty
    reliability
    probability-based analytical approach
    probability-based structural analysis
    random resistance
    random variable
    deterministic value
    Opis:
    Cel: Celem niniejszego artykułu jest wskazanie źródeł niepewności oraz nakreślenie podstaw probabilistycznej oceny losowego bezpieczeństwa konstrukcji stalowych w warunkach pożaru. Świadomość istnienia niemożliwych do uniknięcia niepewności oraz losowego, niedeterministycznego charakteru wielu zjawisk i wielkości może być kluczowa dla właściwego zrozumienia zagadnień niezawodności konstrukcji w sytuacji oddziaływań ekstremalnych lub wyjątkowych. Wprowadzenie: W naturze ludzkiej leży naturalne upodobanie do porządku, bezpieczeństwa oraz pewnej normalizacji. Niepewność towarzyszy również projektowaniu konstrukcji inżynierskich. Zarówno wielkości obciążeń podawanych w normach, jak i parametry decydujące o nośności elementów czy układów konstrukcyjnych nie są wartościami deterministycznymi, lecz zmiennymi losowymi o określonym stopniu rozproszenia. Im więcej źródeł niepewności w procesie projektowania, tym kryteria dotyczące oczekiwanego poziomu bezpieczeństwa stają się trudniejsze do spełnienia, zaś wyniki uzyskane na podstawie uproszczonych procedur i modeli mniej wiarygodne i potencjalnie obarczone większym błędem, który jednak nie powinien wykraczać poza pewne akceptowalne granice przyjęte w normach. Metodologia: W pracy wskazano na różne źródła niepewności towarzyszące ocenie bezpieczeństwa konstrukcji stalowych oraz wpływających na wiarygodność oszacowań. Oddzielnie opisano czynniki o charakterze uniwersalnym, wywierające wpływ na losową nośność konstrukcji w każdych warunkach projektowych. Znaczną część opracowania poświęcono zagadnieniom, które odnoszą się wyłącznie do wyjątkowej sytuacji pożaru. Odniesiono się do niepewności analitycznego modelu opisującego nośność konstrukcji w ujęciu probabilistycznym oraz zaproponowano własną propozycję modelu nośności obowiązującego w warunkach temperatur pożarowych. Wnioski: W podsumowaniu sformułowano szereg wniosków odnoszących się do poszczególnych podrozdziałów pracy. Autor podkreśla m.in., iż z uwagi na brak odpowiednich informacji statystycznych, prowadzenie w chwili obecnej w pełni rzetelnych probabilistycznych analiz losowej nośności konstrukcji w warunkach pożaru nie jest możliwe. Unikalną częścią pracy jest sformułowana przez Autora propozycja opisu modelu losowej nośności konstrukcji w sytuacji pożaru z wykorzystaniem podejścia probabilistycznego, będąca autorską modyfikacją modeli stosowanych w warunkach normalnych.
    Aim: The main purpose of this article is to identify sources of uncertainty and outline the basics of a probabilistic approach to determine the reliability of steel structures exposed to a fire. An awareness of unavoidable uncertainty and random, non-deterministic nature of many events and parameters, may be crucial for a proper understanding of structural reliability issues in context of structures exposed to extreme or accidental forces. Introduction: Human nature has a natural predilection for order, safety and some form of normalization. The design process of engineering structures is accompanied by uncertainty. Both, the loads given in standards and parameters, which determine the load bearing capacity of structural elements, are not deterministic values , but random variables incorporating some specified degree of variation. Design criteria accepted as a standard provision, used for evaluation of durability and deflection of structural elements, reveal sources of uncertainty, which exist in the design process. The more sources of uncertainty, which appear during the design process, the more difficult it is to achieve the expected level of safety and results obtained from simplified procedures and models become less reliable. However, resulting errors should not exceed acceptable limits adopted in design standards. Methodology: The study highlighted various sources of uncertainty associated with estimating the safety of steel structures, which impact on the credibility of estimated results. A separate description was provided, to deal with selected universal factors, which influence the random load capacity of structures under standard conditions. Significant part of the research work was devoted solely to issues concerned with extreme fire conditions. Doubts were expressed about the probabilistic analytical model, which described the load bearing capacity of structures and the author advanced a proposed alternative model appropriate to temperature conditions generated by fires. Conclusions: The conclusion provides a range of proposals to various subsections of the paper. Among other things, the author has emphasised that, at this point in time and in the absence of suitable statistical data, it is not possible to conduct a fully credible probabilistic analysis of load bearing capacity of structures in conditions generated by fires. A unique part of the paper contains a proposal for a model to describe reliability of steel structures in conditions of fire, using a random reliability approach incorporating an authorial modification to models used for standard conditions.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza; 2015, 1; 65-86
    1895-8443
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies