Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Siedmiogród" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-2 z 2
Tytuł:
Z dziejów walki Petru Rareşa o Siedmiogród
From the history of Petru Rareș fight for Transylvania
Autorzy:
Niemczyk-Wiśniewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32318619.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Petru Rareș
Moldova
Transilvania
Jan Zapolya
Mołdawia
Siedmiogród
Opis:
Celem referatu jest omówienie walk hospodara mołdawskiego Petru Rareș o Siedmiogród po bitwie pod Mohaczem w roku 1526, w której zginął ówczesny król Węgier Ludwik Jagiellończyka Wydarzenie to zmieniło zdecydowanie sytuację i położenie nie tylko samej Mołdawii, ale przede wszystkim sytuację polityczną na Węgrzech i w Siedmiogrodzie. Na Węgrzech doszło bowiem do podwójnej elekcji Jana Zapolyi i Ferdynanda Habsburga. Jako że każda ze stron rozpoczęła poszukiwanie sojuszników, konflikt był nieunikniony, zaś w centrum owego sporu znalazł się Siedmiogród. Sytuację tą postanowił wykorzystać hospodar mołdawski Petru Rareș, którego plany polityczne miały prowadzić do odbudowy wielkiej Mołdawii z czasów Stefana Wielkiego. W tym celu hospodar zamierzał zdobyć dwa terytoria: Pokucie oraz Siedmiogród. Celem referatu jest spojrzenie na walkę o Siedmiogród z punktu widzenia Mołdawii i tamtejszego hospodara Petru Rareșa, i ukazanie, w jaki sposób próbował on utrwalić swoje wpływy w tym regionie.
The aim of the paper is to talk over the fight for Transylvania. The main person who was interested in conquering this territory was the ruler of Moldova Petru Rares. After battle of Mohacs, where the king of Hungary — Ludwik Jagiellon died — the war between Ferdinand Habsburg and Johannes Zapolya and Suleyman the Great began. And Transylvania was in the middle of this conflict. Petru Rares wanted to make use of this situation and conquer this territory.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2022, 29; 131-144
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wołosi na Węgrzech
The Wallachians in Hungary
Autorzy:
Grzesik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1490753.pdf
Data publikacji:
2021-07-16
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
The Wallachians
Medieval and Pre-Modern Hungary
Transylvania
Slovakia
The Slavs
settlement
source-critism
Wołosi
Węgry średniowieczne i wczesnonowożytne
Siedmiogród
Słowianie
osadnictwo
źródłoznawstwo
Opis:
Artykuł opisuje obecność Wołochów w Królestwie Węgier od najwcześniejszych wzmianek o tej ludności do czasów wczesnonowożytnych. Rozpoczyna się od opisu informacji z Gesta Hungarorum, gdzie Wołosi zostali przedstawieni jako pastores Romanorum. Byli to dawni mieszkańcy (wraz ze Słowianami) pogranicza między Wielką Niziną Węgierską a zachodnim Siedmiogrodem, podbici przez węgierskich przybyszów. Szymon z Kézy sądził, że to rzymscy pasterze, którzy nauczyli Szeklerów pisma. Z pasterzami Rzymian utożsamiano ich w opisie Europy Wschodniej z 1308 roku. Renesansowi humaniści włoscy i węgierscy uważali, że Wołosi byli potomkami dawnych żołnierzy rzymskich z prowincji Dacia Traiana. Wzmianki o osadnictwie wołoskim w Siedmiogrodzie pochodzą z początku XIII wieku, ale najwięcej informacji na ten temat jest z końca tego stulecia. Obecność Wołochów obserwowano w Karpatach Południowych i górach zachodniego Siedmiogrodu. Odnotowano ich migracje w Karpatach Wschodnich i Zachodnich. Osadnictwo dotarło w XVI wieku z Marmaroszu (Máramaros/Maramureş) (1320) do regionu Koszyc i Zwolenia (Zolyom) oraz granicy z Morawami. Początkowo Wołosi byli wschodnio-romańską grupą ludności z dużym (być może dominującym) udziałem elementu słowiańskiego (być może bułgarskiego). W dokumentach o Marmaroszu z końca XIV wieku mowa zarówno o Wołochach, jak i Rusinach. Z kolei na zachód od Spisza (Zips, Szepes) pod nazwą Wołosi kryli się Słowacy i Polacy. Charakter osadnictwa wołoskiego ewoluował od cech etnicznych do rozwiązań społeczno-gospodarczych, przeważnie opartych na pasterstwie i kolonizacji ludności (głównie Słowian). Niektórzy przedstawiciele tej ludności (kenezii, vojevodae) zostali nobilitowani i stali się częścią Natio Hungarica. Zaakceptowali wiarę rzymskokatolicką i węgierską tożsamość. Pozostała ludność zachowała wiarę prawosławną a jej status ludności obniżył się do poziomu ludności zależnej. Wołosi zajmowali się pasterstwem, a później rolnictwem górskim i byli także strażnikami na trasach komunikacyjnych i granicach.
The article describes the presence of the Wallachians in the Hungarian Kingdom on the basis of sources from the earliest mentions on this population until the early modern period. In the Gesta Hungarorum the Wallachians were described as pastores Romanorum, the former inhabitants (together with the Slavs) of the region between the Great Hungarian Plain and the western part of Transylvania, conquered by Hungarian newcomers. In the description of the Eastern Europe (1308) Wallachians were identified with the pastors of the Romans. According to Simon of Kéza they transferred the knowledge of writing to the Szeklers. From the point of view of the Renaissance Italian and Hungarian humanists, they were the descendants of former Roman soldiers from the Dacia Traiana province. In the Hungarian documents, the Wallachian settlement in Transylvania is confirmed for the beginning of the 13th century, however, the majority of information about them derived from the end of this period. The Wallachian presence was observed in the southern parts of Carpathians and western Transylvanian mountain ranges. Their migrations were reported in the Eastern and Western Carpathians, the main direction ran from Máramaros (Maramureş) (1320) towards Kysuce-Zvolen (Zolyom) region in the 16th century and the border with Moravia. At first, migrated the East Romance population with the great (or dominant) contribution of the Slavic (probably Bulgarian) element. In the sources on Máramaros from the end of 14th century the Wallachian settlers were identified with the Ruthenians. By contrast, west of Spiš (Zips, Szepes) the Slovaks and the Poles were called the Wallachians. There can be also the evolution of character of the Wallachian settlement observed. First, it had primarily ethnic attributes. Later, it came in specific socio-economic forms, connected with the colonization of population (mainly the Slavs), primarily in the mountains. Some representatives of the Wallachian population (kenezii, vojevodae) were ennobled and became the part of the Natio Hungarica. They accepted the Catolicism and Hungarian identity. The rest of the population preserved the Orthodox faith and was subjugated. The Wallachians dealt not only with the transhumant economy, but also the agriculture. Moreover, they were the soldiers (guards) on the borders or communication routes.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2021, 28, 1; 93-132
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-2 z 2

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies