Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "rule of law" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
Cztery pytania o rządy prawa: Dlaczego? Co? Gdzie? I kogo to obchodzi? Część I
Four puzzles about the rule of law: why, what, where? And who cares?
Autorzy:
Krygier, Martin
Mikołajczyk-Graj, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531458.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
rządy prawa
arbitralność
sprawowanie władzy
cele rządów prawa
rule of law
arbitrariness
exercise of power
aims of rule of law
Opis:
Spośród wielu niejasności dotyczących rządów prawa centralnymi są te, które zostały wskazane w tytule artykułu. Pierwsza część tekstu zawiera wstępne uwagi oraz próbę odpowiedzi na pierwsze z tytułowych pytań. Próba to jest oparta na rozróżnieniu dwóch sposobów rozumienia, czym są rządy prawa. Zgodnie z pierwszym z nich, rządy prawa są pojęciem celowościowym, tj. by wiedzieć, czym one są, trzeba znać ich cel. Drugi ze sposobów, określony jako anatomiczny, wskazuje, że najważniejszym dla zrozumienia omawianego pojęcia jest poznanie reguł i instytucji, które zazwyczaj postrzega się jako składowe rządów prawa. Autor stoi na stanowisku, że tylko pierwsza droga jest właściwa oraz proponuje własną interpretację celów rządów prawa. Celem tym jest prawne ograniczenie możliwości arbitralnego sprawowania władzy. To natomiast związane jest z czterema ważnymi redukcjami: dominacji, strachu, upokorzenia i niepewności.
Central among the many obscurities that attend the rule of law are those named in the title of the article. The first part contains some preliminary remarks and attempt to answer the first question. This attempt is based on distinguishing two ways of understanding what rule of law is. By the first way rule of law is a theological concept, i.e. to know what it is we have to know its aims and by the second, anatomical one, the most important thing to understand it are rules and institutions that are usually conceived as its part. The author holds a position that only the first way is appropriate and gives his own interpretation of aims of rule of law. This aim is legal reduction of the possibility of arbitrary exercise of power that is connected with four important reductions – of domination, of fear, of indignity, and of confusion.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2011, 2(3); 5-19
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cztery zagadki o rządach prawa: Dlaczego? Co? Gdzie? I kogo to obchodzi? Część II
Four puzzles about the rule of law: why, what, where? And who cares? (part 2)
Autorzy:
Krygier, Martin
Mikołajczyk-Graj, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927374.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
rządy prawa
arbitralność
sprawowanie władzy
cele rządów prawa
rule of law
arbitrariness
exercise of power
aims of rule of law
Opis:
Central among the many obscurities that attend the rule of law are those named in the title of the article. The first part contains some preliminary remarks and attempt to answer the first question. This attempt is based on distinguishing to ways of understanding what rule of law is. By the first way rule of law is a theological concept, i.e. to know what it is we have to know its aims and by the second, anatomical one, the most important thing to understand it are rules and institutions that are usually conceived as its part. The authors holds a position that only the first way is appropriate and gives his own interpretation of aims of rule of law. This aim is legal reduction of the possibility of arbitrary exercise of power that is connected with four important reductions – of domination, of fear, of indignity, and of confusion.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2012, 2(5); 5-19
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Państwo prawa na gruncie filozofii politycznej Immanuela Kanta – dwie interpretacje
The Rule of Law in Immanuel Kant’s Political Philosophy: Two Interpretations
Autorzy:
Wieczorkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531664.pdf
Data publikacji:
2019-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Kant
stan prawny
państwo prawa
liberalizm
autorytaryzm
juridical state
rule of law
liberalism
authoritarianism
Opis:
Niniejszy artykuł ma na celu omówienie kantowskiej koncepcji stanu prawnego jako podstawy współcześnie rozumianej zasady państwa prawa. W związku z tym tekst ten próbuje udzielić odpowiedzi dwa pytania: 1) jaki charakter można przypisać kantowskiej koncepcji stanu prawnego, biorąc pod uwagi wynikające z niej obowiązki; 2) czy analiza kantowskiego stanu jurydycznego może mieć jakiekolwiek przełożenie na współczesne rozumienie państwa prawa, a jeśli tak, to jakie. W celu realizacji tego zadania omówione zostają moralne presupozycje kantowskiego stanu prawnego, zgodnie z przyjętym powszechnie przekonaniem, że filozofia polityczna Kanta jest ściśle sprzężona z jego refleksją moralną i etyczną. Następnie analizie poddane zostaję dwie interpretacje kantowskiego stanu jurydycznego – interpretacja liberalna oraz interpretacja autorytarna. Kluczową różnicą pomiędzy tymi interpretacjami jest sposób ustalania zakresu okoliczności, w których obowiązek posłuszeństwa władzy państwowej winien być realizowany. Następnie kantowski stan jurydyczny zostaje zestawiony z dwoma sposobami rozumienia zasady państwa prawa – materialnym i formalnym – w celu oceny, czy zasadę państwa prawa powinniśmy rozważać w kategoriach ciągłości czy raczej zerwania względem koncepcji kantowskiej.
The purpose of this article is to discuss Kant’s concept of juridical state as the foundation of the contemporary rule of law. Therefore, the article tries to answer two questions: (1) what character can be attributed to Kant’s concept of juridical state taking into account the obligations arising from it; (2) can the analysis of the Kantian juridical state have any impact on the contemporary understanding of the rule of law and if so, what can this impact be. In order to accomplish this task, moral presuppositions of Kant’s juridical state are discussed, according to the commonly accepted view that Kant’s political philosophy is closely linked with his moral and ethical reflection. Then, two interpretations of Kant’s juridical state – the liberal one and the authoritarian one – are analysed. The crucial difference between these interpretations lies in establishing the circumstances in which the duty of obedience to state power should be carried out. Then, Kantian juridical state is compared with two ways of understanding the rule of law – the material one and the formal one – in order to evaluate whether the rule of law should be considered as continuity of or rupture with the Kantian concept.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2019, 1(19); 108-124
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Departure from the rule of law as the consolidation of biopower. Example of Polish legislation justified by fighting the Covid-19 pandemic
Odejście od rządów prawa jako ugruntowanie biowładzy. Przykład legislacji polskiej uzasadnianej walką z pandemią wirusa COVID-19
Autorzy:
Barut, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788481.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
pandemic
biopower
rule of law
Foucault
Legendre
Agamben
COVID-19
pandemia
biowładza
rządy prawa
Opis:
Throughout this article the author interprets the crisis of the rule law in Poland in 2020 caused by the phenomenon described as Covid-19 pandemic as the solidification and consolidation of biopower – the contribution of ideas and practices justified by the findings of natural sciences to the disestablishment of paradigms hitherto recognized as fundamental to the creation and application of law, that is the due process of law or its formal justice. I proceed from the assumption that the creation and application of law must be grounded in phronesis — the Aristotelian prudence, that is the intellectual process of assessment of not only the means but also the goals. Thanks to the discernment of both the goals and the means in the same cognitive act, one gains the opportunity to distinguish individual cases and insight into specific situations. I assume the phronetics of law to justify and at once enable its acquisition of the property referred to as justice in its formal sense — predictability, non-retroactivity, generality of regulation, and so on. If, on the other hand, the law becomes subordinated to paradigms justified with the use of natural sciences, it ceases to fulfil its function. Biopower invades the legal sphere as a discourse of necessity, such a necessity is in itself the very opposite of the fine art of balancing the various competing interests, appreciating the importance of form and ritual, distinguishing the various individual cases. The purpose of this article is to analyse the impact of the crisis referred to as the Covid-19 pandemic on law and in no way to pronounce on the medical aspects of its proliferation or express a moral or political judgement of the actions justified by the need to contain it.
W niniejszym artykule autor interpretuje kryzys rządów prawa w Polsce w 2020 r., wywołany fenomenem określanym jako pandemia wirusa Covid-19 jako ugruntowywanie się biowładzy: wpływu idei i praktyk uzasadnianych wskazaniami nauk przyrodniczych na destrukcję paradygmatów uznawanych za dotąd fundamentalne dla tworzenia i stosowania prawa, to jest sprawiedliwości prawa w sensie formalnym. Autor wychodzi z założenia, że tworzenie i stosowanie prawa musi opierać się na fronensis, „roztropności” w znaczeniu arystotelesowskim, to jest procesie intelektualnym, w którym dokonuje się rozumnej oceny nie tylko środków, ale i celów. Dzięki rozpoznaniu w tym samym akcie poznawczym zarówno celów jak i wiodące do nich środków, uzyskuje się możność rozróżnienie jednostkowych przypadków i wgląd w konkretne sytuacje. Fronetyczność prawa uzasadnia, a zarazem umożliwia uzyskanie przez niego cech, określanej jako jego sprawiedliwość w sensie formalnym – przewidywalności, nieretroaktywności, ogólności regulacji itd. Gdy natomiast prawo zostaje podporządkowane paradygmatom uzasadnianych naukami przyrodniczymi przestaje pełnić swoją funkcję. Biowładza wkracza one w sferę prawną jako dyskurs konieczności, uzasadniany prawami biologii, potrzebą fizycznej ochrony ludności, ewentualnie spełniania jej pragnień skierowanych na dobra materialne. Konieczność taka jest zaś przeciwieństwem sztuki wyważania dóbr, dostrzeżenia znaczenia formy i rytuału, rozróżniania poszczególnych przypadków, tego wszystkiego co chroni wolność i społeczną spontaniczność. W artykule zjawisko to jest interpretowane poprzez odwołanie się do koncepcji autorów, którzy zidentyfikowali pojawienie się biowładzy (chociaż niekoniecznie tak ją nazywali) i mieli świadomość jej skutków, w szczególności w dziedzinie prawa. Koncepcje te, rozpatrywane z perspektywy aktualnych doświadczeń, układają się w całość, pozwalając wypracować pewien typ idealny biowładzy umożliwiający opisanie zjawisk prawnych których jesteśmy obecnie świadkami. Celem artykułu jest analiza wpływu kryzysu określanego jako pandemia wirusa Covid-19 na prawo, nie jest nim natomiast ocena medycznych skutków rozprzestrzeniania się tego wirusa ani etyczna lub polityczna ocena działań uzasadnianych potrzebą jego zwalczania.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2021, 3(28); 5-21
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie spory między populistycznym a prawnym konstytucjonalizmem wobec refleksyjności konstytucji
Polish Disputes Between Populist and Legal Constitutionalism in the Context of Reflexivity of Constitution
Autorzy:
Pichlak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050248.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
konstytucjonalizm prawny
konstytucjonalizm populistyczny
konstytucjonalizm refleksyjny
refleksyjność
refleksyjność prawa
kryzys konstytucyjny
kryzys państwa prawa
legal constitutionalism
populist constitutionalism
reflexive constitutionalism
reflexivity of law
constitutional crisis
crisis of the rule-of-law state
crisis of the rule of law
Opis:
Artykuł ma na celu analizę konstytucjonalizmu prawnego oraz konstytucjonalizmu populistycznego, jako dwóch dominujących stanowisk ideowych w dyskursie konstytucyjnym ostatnich dekad. Analiza jest prowadzona w kontekście polskiego kryzysu konstytucyjnego państwa prawa oraz z perspektywy filozofii refleksyjności. Takie podejście teoretyczne i metodologiczne pozwala wykazać, że dwa omawiane stanowiska – mimo zachodzących między nimi różnic – podzielają wspólne błędne założenia dotyczące relacji prawa, demokracji i praktyki konstytucyjnej. Oba bowiem dążą do ukształtowania tej praktyki na sposób zamknięty i monologiczny, poddany jednemu partykularnemu typowi racjonalności. Dla konstytucjonalizmu prawnego będzie to racjonalność jurydyczna, zaś dla jego populistycznego odpowiednika – racjonalność polityczna. Ten wspólny błąd sprawia, że trwający między nimi spór okazuje się jałowy. Alternatywą jest takie podejście do konstytucjonalizmu, które będzie uwzględniać zasadniczą refleksyjność praktyki konstytucyjnej (rozumianej jako praktyka tworzenia, stosowania i interpretowania konstytucji oraz publicznego debatowania o tym akcie). Zgodnie z ogólną charakterystyką refleksyjności, praktyka konstytucyjna przedstawia się wtedy jako proces otwarty, pluralistyczny i pośredniczący między różnymi społecznymi punktami widzenia. Taka alternatywa okazuje się istotna nie tylko w odniesieniu do polskich sporów konstytucyjnych, ale także w szerszym kontekście współczesnego kryzysu liberalno-demokratycznych porządków konstytucyjnych.
The article aims to analyse legal constitutionalism and populist constitutionalism as two dominant ideological positions in the constitutional discourse of the last decades. The analysis is focused on the exemplifications of these positions in writings of selected Polish legal scholars, in the context of the Polish constitutional crisis of the rule of law, and conducted from the perspective of the philosophy of reflexivity. This theoretical and methodological approach enables demonstrating that the two examined doctrines – despite all the differences between them – share common erroneous assumptions regarding the relationships between law, democracy, and constitutional practice. Both of them strive to shape this practice in a closed-end and monological manner, subjected to one particular type of rationality. For legal constitutionalism, this will be juridical rationality, and for its populist counterpart – political rationality. This shared fallacy makes their ongoing dispute futile. An alternative approach to constitutionalism is to take into account the fundamental reflexivity of constitutional practice (regarded as the practice of creating, applying and interpreting a constitution, and of public debate on its text). In line with the general characteristics of reflexivity, constitutional practice appears as an open and pluralistic process, mediating between different viewpoints in society. Such an alternative is important not only when considering the Polish constitutional disputes, but also in the broader context of the contemporary crisis of liberal-democratic constitutional orders.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 1(30); 63-73
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legalność jako zgodność z intencją prawodawcy. Rozumienie legalności w pracach Józefa Nowackiego
Legality as Compliance with the Intention of the Legislator. The Understanding of Legality in Józef Nowacki’s Works
Autorzy:
Tobor, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26125212.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
legalność
rządy prawa
interpretacja prawa
intencja prawodawcy
legality
rule of law
statutory interpretation
intention of the legislator
Opis:
Problematyka legalności stanowi jeden z najistotniejszych wątków w dorobku naukowym Profesora Józefa Nowackiego. Wyróżniał on dwa rozumienia legalności: mocniejsze, sprowadzające się do ustalenia zgodności zachowania z postanowieniami należycie ustanowionego przepisu i słabsze, gdy jedyną podstawą prawną jest nakaz kierowania się określoną oceną. W opinii autora koncepcja J. Nowackiego nie uwzględnia w należyty sposób rzeczywistych problemów z ustalaniem znaczenia tekstu prawnego, tj. problemów interpretacyjnych. Stwierdzenie, że legalność to zgodność z treścią przepisu przenosi bowiem ciężar ustaleń w tej materii na podmiot dokonujący jego interpretacji. Autor omawia dwa podejścia do wykładni prawa, tj. podejście eklektyczne, w którym zakłada się brak uniwersalnego kryterium poprawności wykładni i podejście kategoryczne, w którym zakłada się, że takie kryterium istnieje. Wskazuje, że jedynie podejście kategoryczne daje się pogodzić z ideą rządów prawa i rolą sędziów jako wiernych powierników (faithful agents) prawodawcy. Proponuje zatem, by jako kryterium poprawności wykładni przyjąć zgodność z intencją prawodawcy. W takim ujęciu znika potrzeba rozróżniania legalności w wersji mocniejszej i słabszej. Kwalifikacja zachowania jako legalnego lub nielegalnego następować będzie w oparciu o kryterium zgodności z intencją prawodawcy.
The issue of legality is one of the most important threads in the scientific achievements of Professor Józef Nowacki. He distinguished two ways of understanding legality: a stronger one, which boils down to determining the compliance of behaviour with the contents of a duly enacted provision, and a weaker one, when the only legal basis is an obligation to employ a specific kind of evaluation. In the author’s opinion, Nowacki’s idea does not adequately take into account the fundamental problems with determining the meaning of a legal provision, i.e., problems of interpretation. The proposition that legality means compliance with the contents of a provision transfers the burden of making findings in this respect onto the subject interpreting it. The author discusses two approaches to statutory interpretation, i.e., the eclectic approach, in which there is no universal criterion for the correctness of interpretation, and the categorical approach, in which it is assumed that such a criterion exists. He points out that only a categorical approach can be reconciled with the idea of the rule of law and the role of judges as faithful agents of the legislator. Therefore, he proposes that compliance with the intention of the legislator should be taken as a criterion for the correctness of the interpretation. When legality is approached this way, the need to distinguish its stronger and weaker versions disappears. The qualification of a behaviour as legal or illegal will be based on the criterion of compliance with the intention of the legislator.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2023, 36, 3; 34-43
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewolucja teorii rozumowania prawniczego Neila MacCormicka
Neil McCormick’s Theory of Legal Reasoning and Its Evolution
Autorzy:
Sopiński, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531739.pdf
Data publikacji:
2019-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
rozumowanie prawnicze
MacCormick
sylogizm prawniczy
retoryka
rządy prawa
legal reasoning
legal syllogism
rhetoric
rule of law
Opis:
Podstawową tezą pracy jest stwierdzenie ewolucyjności (dwuetapowości) teorii rozumowania prawniczego Neila MacCormicka. Dlatego też została ona omówiona przy użyciu metody diachronicznej. Najpierw zaprezentowano podstawowe elementy teorii rozumowania prawniczego składające się na dzieło Legal Reasoning and Legal Theory (1978). Następnie spróbowano – na przykładzie Rhetoric and the Rule of Law (2005) przedstawić kluczowe zmiany, jakie na przestrzeni lat dokonały się w podejściu MacCormicka do zagadnień związanych z teorią rozumowania prawniczego. Najważniejszą z nich wydaje się stopniowa rewizja poglądów szkockiego filozofa dotycząca roli wnioskowania dedukcyjnego w procesie rozumowania sędziowskiego. Prowadzi ona do rozszerzenia logicznych aspektów teorii rozumowania prawniczego MacCormicka (sylogizm prawniczy) o aspekty retoryczne (argumentacyjność prawa) oraz etyczne (idea rządów prawa). Ewolucja teorii rozumowania prawniczego MacCormick może być uważana za modelowy przykład zmian zachodzących we współczesnej filozofii prawa.
This paper traces, examines, and demonstrates Neil MacCormick’s theory of legal reasoning and its evolution. MacCormick’s views were shaped gradually so his theory could be divided into two main stages. Therefore, the use of the diachronic approach is justified. The aim of this paper is to analyse the difference between the theses of the theory of legal reasoning explained in Legal Reasoning and Legal Theory (1978) and general revisions to this theory marked in Rhetoric and the Rule of Law (2005). According to the author, the most important change in MacCormick’s theory of legal reasoning is an examination of the role of deductive reasoning in the process of judicial reasoning. This change leads to an extension of the logical aspects of MacCormick’s theory of legal reasoning (legal syllogism) to include rhetorical aspects (argumentative character of law) and ethical aspects (the idea of the rule of law). The evolution of the MacCormick’s theory of legal reasoning seems to be a model example of the changes in contemporary philosophy of law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2019, 1(19); 63-78
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Państwo prawa, filozofia publiczna i odpowiedzialność moralna naukowców
Rule of law, public philosophy and moral responsibility of scientists
Autorzy:
Morawski, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927455.pdf
Data publikacji:
2014-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
państwo prawa
odpowiedzialność moralna
odpowiedzialność prawna
filozofia publiczna
rule of law
moral responsibility
legal responsibility
public philosophy
Opis:
The paper discusses some relationships between the rule of law and the public philosophy. It is unquestionable that nowadays the scientism has become one of the dominant ideologies of industrial and post-industrial societies. Scientists and researchers take an active part in public life, are advisors to governments and corporations, comment in the media important public events. Thus, the problem arises of their moral and legal responsibility for what they say and do in public life. In my opinion, we may distinguish two different models of responsibility, which I call a model of scientist as an ordinary citizen and model of scientist always on duty. To put it another way, we may ask, whether the scientist in public life like an ordinary citizen can act in accordance with his political, economic or religious sympathies and preferences or just like a judge, priest or a physician is always „on duty” and always must follow all the rules of his profession. I defend the view that the adoption of the second model is one of the necessary preconditions of the existence of informed and rational public opinion and thus, the informed and rational rule of law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2014, 2(9); 85-94
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interpretation of the Right to an Effective Remedy in Freedom of Expression Cases in the Light of the Rule of Law Principle
Interpretacja prawa do skutecznego środka prawnego w sprawach dotyczących wolności słowa w świetle zasady państwa prawa
Autorzy:
Milašiūtė, Vygantė
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085213.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
judicial independence
prosecutors
freedom of expression
rule of law
remedy
niezawisłość sędziowska
prokuratorzy
wolność słowa
rządy prawa
środek odwoławczy
Opis:
The paper focuses on the protection of freedom of expression of judges and prosecutors who exercise this freedom in their professional capacity to promote the rule of law, but suffer negative consequences as a result. Starting with the ECtHR Kövesi v. Romania judgment, the issues of whether legal remedy, in this context, should necessarily be judicial and what quality requirements it should meet are analysed. The paper finds that the ECtHR requires effective remedies in this field, but does not clearly exclude a possibility of non judicial remedies. The EU law, on the other hand, requires judicial remedies unless there are very limited EU law-based reasons (notably, constitutional identity arguments) that justify a possibility of a non-judicial remedy. Theoretical arguments based on substantive conception of the rule of law support the need for a judicial remedy. The study is an addition to the research into judicial independence in the light of the rule of law. It connects the ECtHR, EU law and theoretical perspectives.
Artykuł koncentruje się na ochronie wolności słowa sędziów i prokuratorów, którzy korzystają z tej wolności w ramach swoich obowiązków zawodowych, aby promować rządy prawa, co niekiedy naraża ich na negatywne konsekwencje. Wychodząc od analizy wyroku ETPC w sprawie Kövesi v. Rumunia omówiono m.in. kwestie charakteru i wymogów jakościowych środka odwoławczego. ETPC wymaga skutecznych środków prawnych w tym zakresie, ale nie wyklucza jednoznacznie możliwości stosowania środków pozasądowych. UE z kolei wymaga stosowania sądowych środków odwoławczych, chyba że istnieją szczególne, oparte na prawie UE powody, które uzasadniają możliwość skorzystania z pozasądowego środka odwoławczego. Argumenty teoretyczne oparte na materialnej koncepcji państwa prawa przemawiają za koniecznością stosowania sądowego środka odwoławczego. Opracowanie stanowi uzupełnienie badań nad niezawisłością sędziowską w świetle zasady rządów prawa. Łączy analizę dorobku ETPC, regulacji prawa UE oraz perspektywę teoretyczną.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 2(31); 7-21
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deliberatywna filozofia nauk administracyjnych
Deliberative Philosophy of Administrative Sciences
Autorzy:
Cern, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2170523.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
administrative sciences
deliberative democracy
co-originarity of the rule of law and the principle of sovereignty
deliberative public philosophy
public rights
nauki administracyjne
demokracja deliberatywna
współźródłowość zasady praworządności i zasady demokracji
deliberatywna filozofia publiczna
prawa podmiotowe publiczne
Opis:
W niniejszym artykule zostaje sformułowana teza o konieczności prowadzenia badań z zakresu deliberatywnej filozofii nauk administracyjnych. Wprzódy zostają wskazane trzy przesłanki ogólne do sformułowania tej tezy, tj: 1) zasada demokracji ujmowana na gruncie demokracji deliberatywnej jako współźrodłowa z zasadą praworządności; 2) deliberatywna filozofia publiczna, która w nastawieniu kontekstualno partykularnym ujmuje adresata prawa jako pełnoprawnego uczestnika namysłu nad prawem oraz 3) abstrakcyjna zasada autonomii woli, zgodnie z którą adresat prawa powinien móc także rozumieć siebie jako twórcę prawa. W krokach następnych te zasady ogólne analizowane są w kontekście triady nauk administracyjnych gwoli uszczegółowienia i kontekstualizacji tezy głównej.
This article formulates the thesis that research is needed in the field of deliberative philosophy of administrative sciences. First of all, three general premises for the formulation of this thesis are indicated, namely: 1) the principle of sovereignty, understood in deliberative democracy as co-original with the rule of law; 2) a deliberative public philosophy which, from a contextual and particularistic point of view, considers the addressee of law as a full participant in the debate on law; and 3) the abstract principle of autonomy of will, according to which the addressee of law should also be able to understand themselves as an author of law. In the following steps, these general premises are analysed in the context of the triad of administrative sciences in order to provide more detail and context for the main thesis.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 4(33); 6-20
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transitional Justice and the Constitutional Crisis: The Case of Poland (2015–2019)
Sprawiedliwość tranzycyjna i kryzys konstytucyjny w Polsce w latach 2015-2019
Autorzy:
Krotoszyński, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531510.pdf
Data publikacji:
2019-12-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
transitional justice
lustration
decommunization
Poland’s constitutional crisis
Polish Supreme Court
rule of law
sincerity principle
sprawiedliwość tranzycyjna
lustracja
dekomunizacja
kryzys konstytucyjny w Polsce
Sąd Najwyższy
rządy prawa
zasada szczerości
Opis:
During the last four years the situation in Poland has been a matter of interest to the worldwide legal community mostly due to the constitutional crisis. Yet, the years 2015–2019 were also a time of a revival of transitional justice measures, such as cleansing the public sphere of communist symbols, remodelling of lustration law, and further reduction of pensions of communist secret service employees and officers. In this paper I argue that these spheres are interconnected and that Poland’s constitutional crisis has a transitional justice dimension. I start with an overview of retrospective instruments dealing with the communist past introduced in the last four years. Next, I turn to the constitutional crisis itself, discussing its possible explanations and transitional justice aspects. In the end I claim that the dramatic constitutional backsliding that Poland has recently experienced can be explained not only as a power grab, but also as a result of the tension between the rule of law and the principle of individual responsibility on one hand – and the resort to collective accountability in an attempt to get what the government sees as justice on the other.
W ciągu ostatnich czterech lat sytuacja w Polsce stała się przedmiotem zainteresowania międzynarodowych gremiów prawniczych przede wszystkich ze względu na kryzys konstytucyjny. Lata 2015-2019 były jednak także okresem powrotu do narzędzi rozliczeń z przeszłością, wśród których wymienić można usuwanie symboli komunistycznych z przestrzeni publicznej, zmianę modelu lustracji oraz dalsze obniżenie emerytur funkcjonariuszy i pracowników organów bezpieczeństwa państwa PRL. W artykule stawiam tezę, że sfery te są ze sobą wzajemnie powiązane, kryzys konstytucyjny ma zaś wymiar retrospektywny. Tekst zaczynam od przedstawienia mechanizmów sprawiedliwości tranzycyjnej dotyczących okresu komunistycznego wprowadzonych w Polsce w ostatnich czterech latach. Następne omawiam możliwe wyjaśnienia kryzysu konstytucyjnego i jego aspektów związanych z rozliczeniami z przeszłością. Analiza prowadzi mnie do wniosku, że dramatyczne zmiany ustrojowe, które współcześnie dotknęły Polskę, mogą być wyjaśnione zarówno w kategorii walki o władzę, jak i jako rezultat konfliktu pomiędzy zasadą rządów prawa i zasadą indywidualnej odpowiedzialności – a odwołaniem się do odpowiedzialności zbiorowej w celu zaspokojenia tego, co rządzący uznają za sprawiedliwość.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2019, 3(21); 22-39
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reguła uznania – remedium na zewnętrzną niepewność prawa?
The Rule of Recognition – a Remedy for the External Uncertainty of Law?
Autorzy:
Kosielińska-Grabowska, Urszula Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531744.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Herbert L. A. Hart
Hans Kelsen
norma podstawowa
reguła uznania
zewnętrzna niepewność prawa
Grundnorm
rule of recognition
External Uncertainty of Law
Opis:
Jak wskazywał H.L.A. Hart, reguła uznania jest jedną z reguł wtórnych, która powinna stanowić remedium na niepewność reguł pierwotnych. W tekście zawarta została próba odpowiedzi na pytanie: w jakim stopniu reguła ta może gwarantować pewność prawa? Po omówieniu ważnych różnic między pojęciem reguły uznania a H. Kelsena koncepcją normy podstawowej (Grundnorm), zbadana zostaje rola reguły uznania w kontekście problemu zewnętrznej pewności prawa. Analizując jego treść, znaczenie i skutki zastosowania kryteriów walidacyjnych zawartych w regule uznania, odkryć można trzy typy niepewności powiązane z regułą uznania: substancjalną, interpretacyjną i aplikacyjną. Rozważania prowadzą zaś do wniosku, że reguła uznania, mająca na celu eliminowanie niepewności prawnej, jest sama w sobie jednym z jej źródeł. Trudno więc uznać ją za rzeczywiste i skuteczne rozwiązanie dla zewnętrznej niepewności prawa. Konstrukcja reguły uznania wskazuje, że stopień pewności uzyskany w wyniku jej zastosowania wydaje się większy niż w przypadku zwykłych reguł pierwotnych w ramach systemu, przy czym nigdy nie uzyskamy całkowitej zewnętrznej pewności prawa, jeżeli nie zastosujemy kolejnej konstrukcji teoretycznej.
According to H.L.A. Hart, the rule of recognition is one of secondary rules that is supposed to be a remedy for the uncertainty of primary rules. In this paper we will try to answer the question: To what extent may this rule guarantee legal certainty? After discussing important differences between the concept of the rule of recognition and Kelsenian concept of the basic norm (Grundnorm), we will examine the role of the rule of recognition in the context of the problem of the external certainty of law. When analyzing its content, meaning and effects of using the criteria of validity contained in the rule of recognition, we discovered three types of uncertainty related to the rule of recognition: the substantive, interpretive and applicative one. Our considerations have led us to the conclusion that the rule of recognition, having as its aim the function of removing the uncertainties of law, is itself one of the sources of these uncertainties. It is difficult to consider it as a genuine effective remedy to the external uncertainty of law. The construction of the rule of recognition means that the degree of certainty which we obtain as a result of its application appears to be greater than in the case of “ordinary” primary rules within the system, yet we will never obtain a total external certainty of law unless we apply another theoretical construction.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2012, 1(4); 23-33
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies