Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "zbiornik zaporowy" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-5 z 5
Tytuł:
Effect of Phosphorous Loadings on Macrophytes Structure and Trophic State of Dam Reservoir on a Small Lowland River (Eastern Poland)
Wpływ ładunków fosforu na strukturę makrofitów i status troficzny zbiornika zaporowego na małej rzece nizinnej
Autorzy:
Tarkowska-Kukuryk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/205145.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
dam reservoir
Wyżnica river
phosphorous
eutrophication
zbiornik zaporowy
rzeka Wyżnica
fosfor
eutrofizacja
Opis:
The main objective of the study was to evaluate if macrophytes structure and trophic status of dam reservoir Kraśnik on a small lowland river Wyżnica are determined by phosphorous loadings. Studies were conducted seasonally in May, July and October during the years 2008-2009. Samples were taken at four sites: Site 1 - inflow of the Wyżnica River to pre-dam, Site 2 − pre-dam, Site 3 − dam reservoir and Site 4 - outflow of the Wyżnica River from dam reservoir. Physical and chemical parameters (temperature, Secchi disc depth, dissolved oxygen, pH, conductivity, total suspension, chlorophyll-a, TP and P-PO4) were measured in water samples. Together with water parameters there were estimated biomass of phytoplankton and species composition and biomass of emergent, floating-leaved and submerged macrophytes. Concentrations of TP, chlorophyll-a and Secchi disc depth were used to calculate trophic state index of Carlsson for dam reservoir and its pre-dam. Based on mean water current, mean residence time of water in dam reservoir and concentrations of TP and P-PO4 loadings (g m-2) flowing into dam reservoir with the Wyżnica River were calculated. The results showed visible negative effect of phosphorous loadings on both macrophytes composition and trophic state of the reservoir. The marked changes concerned soft vegetation. High P loadings (7.74 g m-2 of TP and 6.03 g m-2 P-PO4) during the spring of 2008 caused the disappearance of characeans meadows. In 2009, the presence of rigid hornwort (Ceratophyllum demersum L.), the species typical for eutrophic lakes was noted. This unrooted submerged plant uptakes dissolved orthophosphates directly from the water column. Values of Carlsson index (51.4 ≤ TSI ≤ 68.2) indicate the eutrophic state of dam reservoir Kraśnik. During summer season in dam reservoir there were observed algal blooms (biomass of phytoplankton exceed 10 mg WW dm-3) and low water transparency (Secchi disc depth ranged from 0.4 to 0.65 m). During the two-year studies in dam reservoir Kraśnik a high reduction of P loadings, mostly dissolved orthophosphates was observed. Dependently on season, reduction of P-PO4 loadings ranged from 52% (July 2008) up to 91% (May 2009). The reduction of TP was lower and reached values from 15% (May 2008) to 48% (July 2009).
Celem badań była ocena czy ładunki fosforu dopływające z wodami rzeki Wyżnicy mogą mieć istotny wpływ na strukturę makrofi tów i status trofi czny zbiornika zaporowego w Kraśniku. Badania prowadzono w trzech sezonach, maj, lipiec i październik w latach 2008-2009. Próby pobierano na czterech stanowiskach; stanowisko 1 - wpływ rzeki Wyżnicy do zbiornika wstępnego; stanowisko 2 - zbiornik wstępny; stanowisko 3 - zbiornik zaporowy; stanowisko 4 - odpływ rzeki Wyżnicy ze zbiornika zaporowego. W wodzie oznaczano parametry fi zyczne i chemiczne (temperatura, widzialność krążka Secchiego, tlen rozpuszczony, pH, przewodnictwo, zawiesina ogólna, chlorofi l-a, fosfor ogólny, fosfor fosforanowy). Ponadto analizowano biomasę fi toplanktonu oraz skład gatunkowy i biomasę makrofi tów wynurzonych, zanurzonych i o liściach pływających. Na podstawie stężenia fosforu ogólnego, chlorofi lu-a oraz widzialności krążka Secchiego obliczono wskaźnik trofi i Carlssona (TSI) dla zbiorników zaporowego i wstępnego. Na podstawie średnich przepływów, czasu retencji wody w zbiorniku oraz stężeń fosforu ogólnego i fosforanowego obliczono ładunki (g m-2), które dopływają do zbiornika z wodami rzeki Wyżnicy. Uzyskane wyniki wskazują, że ładunki fosforu dopływające do zbiornika zaporowego oddziałują negatywnie zarówno na strukturę roślinności zbiornika, jak i jego stan trofi czny. Najbardziej widoczne zmiany dotyczą składu gatunkowego roślinności miękkiej. W 2008 roku na skutek wysokich ładunków fosforu, zwłaszcza fosforanowego (6.03 g P-PO4 m-2), ze zbiornika ustąpiły ramienice. W 2009 roku odnotowano występowanie rogatka sztywnego, gatunku typowego dla wód żyznych, posiadającego zdolności wiązania fosforu fosforanowego bezpośrednio z toni wodnej. Wartości wskaźnika Carlssona (51.4 ≤ TSI ≤ 68.2), wskazują na eutrofi czny charakter wód zbiornika Kraśnik. W sezonie letnim zbiornik charakteryzuje się zakwitami glonów (biomasa fi toplanktonu przekracza wówczas 10 mg MM dm-3) oraz małą przezroczystością wody (widzialność krążka Secchiego waha się w granicach 0.4-0.65 m). W zbiorniku zaporowym Kraśnik następuje znaczna redukcja ładunków fosforu, przede wszystkim fosforanowego. W zależności od sezonu, redukcja fosforanowego wahała się w przedziale od 52% (lipiec 2008) aż do 91% (maj 2009). Redukcja ładunku fosforu ogólnego była znacznie niższa, osiągała wartości od 15% (maj 2008) do 48% (lipiec 2009).
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2013, 39, 3; 33-46
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Speciation forms of phosphorus in bottom sediments of three selected anthropogenic reservoirs with different trophy degree
Specjacyjne formy fosforu w osadach dennych trzech wybranych zbiorników antropogenicznych o różnym stopniu trofii
Autorzy:
Kostecki, M.
Janta-Koszuta, K.
Stahl, K.
Łozowski, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/204742.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
phosphorus speciation
bottom sediments
dam reservoir
fosfor
specjacyjne formy fosforu
osady denne
zbiornik zaporowy
Opis:
The study presents the results of the research into different phosphorus forms in the bottom sediments of anthropogenic limnic ecosystems i.e. the reservoirs of Pławniowice, Rybnik and Goczałkowice (SP). The bottom sediments of dam reservoirs were investigated by chemical extraction procedure for phosphorus forms. The lowest value of the mean AAP form percentage in the Pławniowice bottom sediments reflected the effect of reclamation with the hypolimnetic removal that had been conducted in the reservoir since 2003. The highest percentage of the RDP form (2%) was found in the Goczałkowice bottom sediments. The order of the specific speciation forms in the bottom sediments of the examined reservoirs was: Rybnik: AAP > EP > WDP > RDP; 4,630> 3,740 > 117 > 65 > 3.5 mgP/kg Pławniowice: AAP > EP > WDP > RDP; 916 > 783 > 107 > 15 > 1.4 mgP/kg Goczałkowice: AAP > WDP > EP > RDP; 686 > 628 > 51 > 7 > 0.14 mgP/kg The mutual correlations between the phosphorus speciation forms (AAP : EP : WDP : RDP) were as follows: Rybnik: 1,323 : 1,068 : 33 : 18 : 1; Pławniowice: 654 : 559 : 76 : 11 : 1; Goczałkowice: 4,900 : 4,485 : 364 : 50 : 1. The comparison of the mean concentration values for specific phosphorus forms in the bottom sediments of the three investigated reservoirs demonstrated that the Rybnik sediments had the highest contents of phosphorus. The contents in Pławniowice and Goczałkowice were 5–7 times lower.
Przedstawiono wyniki badań specjacyjnych form fosforu w osadach dennych antropogenicznych ekosystemów limnicznych. W badaniach wykorzystano chemiczną ekstraktację form fosforu oraz zasady analizy biodostępności. Osady zbiorników Pławniowice i Goczałkowice zawierają około 5–7 razy mniej fosforu niż zbiornik Rybnicki. Najniższa wartość średniego udziału formy AAP w osadach dennych zbiornika Pławniowice odzwierciedla skutek prowadzonej od 2003 roku rekultywacji tego zbiornika metoda usuwania hypolimnionu. Najwyższa ze wszystkich trzech zbiorników wartość udziału (2%) formy RDP, w osadach dennych zbiornika Goczałkowice może wskazywać na silniejsze właściwości sorpcyjne materii tworzącej osady tego zbiornika. Pod względem stężenia, kolejność form specjacyjnych w osadach dennych badanych zbiorników układała się: Zbiornik Rybnicki: AAP > EP > WDP > RDP; 4630.> 3740 > 117 > 65 > 3,5 mgP/kg Zbiornik Pławniowice: AAP > EP > WDP > RDP; 916 > 783 > 107 > 15 > 1,4 mgP/kd Zbiornik Goczałkowice: AAP > WDP > EP > RDP; 686 > 628 > 51 > 7 > 0,14 mgP/kg W zbiorniku Goczałkowice wyższe stężenie WDP od EP wskazuje niski potencjał kumulacyjny. Wzajemne relacje pomiędzy formami fosforu – AAP : EP : WDP : RDP – były następujące: Zbiornik Rybnicki: 1323 : 1068 : 33 : 18 : 1, Zbiornik Pławniowice: 654 : 559 : 76 : 11 : 1, Zbiornik Goczałkowice: 4900 : 4485 : 364 : 50 : 1. Wartości potencjału redox wskazują na środowisko redukcyjne w osadach zbiorników Pławniowice i Rybnik. Średnie stężenia specjacyjnych form fosforu w osadach dennych wykazało, że najbardziej zasobne w fosfor są osady zbiornika Rybnickiego.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2017, 43, 2; 44-49
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polycyclic aromatic hydrocarbons in water and bottom sediments of a shallow, lowland dammed reservoir (on the example of the reservoir Blachownia, South Poland)
Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne w wodzie i osadach dennych płytkiego, nizinnego zbiornika zaporowego (na przykładzie zbiornika Blachownia, południowa Polska)
Autorzy:
Pohl, A.
Kostecki, M.
Jureczko, I.
Czaplicka, M.
Łozowski, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/204582.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
polycyclic aromatic hydrocarbons
PAHs
sediments
lowland dam reservoir
wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne
WWA
osady
nizinny zbiornik zaporowy
Opis:
The content of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in water and sediments of the Blachownia reservoir (South Poland) was investigated. Spatial variability of PAH concentrations in the longitudinal profile of the tank was determined. PAHs in samples were determined by gas chromatography coupled with mass spectrometric detection (GC-MS QP-2010 Plus Shimadzu) using an internal standard. Concentrations ranged from 0.103 μg/L to 2.667 μg/L (Σ16 PAHs) in water samples and from 2.329 mg/kg d.w. to 9.078 mg/kg d.w. (Σ16 PAHs) in sediment samples. A pollution balance was calculated and it was estimated that the inflow load was 17.70 kg PAHs during the year and the outflow load was 9.30 kg PAHs per year. Accumulation of about 50% of the annual PAH loads (8.90 kg) is a threat to the ecological condition of the ecosystem. It was calculated that the PAH loads in bottom sediment were about 80 kg, which limits their economic use. Improvement of the ecological status of this type of reservoir can be achieved by removing the sediment. Analysis of the diagnostic ratios obtained for selected PAHs showed that the potential sources of PAH emissions in small agricultural–forest catchments can be combustion of a coal, wood, plant material (low emission, forest fi res, burning grass, etc.). Transportation is also significant.
Zbadano zawartość wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w wodzie i osadach dennych zbiornika Blachownia (południowa Polska). Określono przestrzenną zmienność stężeń WWA w profilu podłużnym zbiornika. WWA w próbkach oznaczano metodą chromatografii gazowej sprzężonej z detektorem mas (GC-MS QP-2010 Plus Shimadzu) z użyciem wzorca wewnętrznego. Stężenia wahały się od 0.103 μg/L do 2.667 μg/L (Σ16 WWA), w próbkach wody oraz od 2.329 mg/kg s.m. do 9.078 mg/kg s.m. (Σ16 WWA), w próbkach osadów dennych. Sporządzono bilans zanieczyszczeń i na tej podstawie oszacowano, że ładunek WWA wprowadzany do zbiornika w ciągu roku wynosi 17.70 kg WWA, a ładunek odpływający–9.30 kg/rok WWA. Kumulacja około 50% rocznego ładunku WWA (8.90 kg) stanowi zagrożenie dla stanu ekologicznego tego ekosystemu. Obliczono, że ładunek WWA w osadzie dennym badanego zbiornika wynosi około 80 kg, co ogranicza jego gospodarcze wykorzystanie. Poprawę stanu ekologicznego tego rodzaju zbiornika można osiągnąć poprzez usunięcie osadów. Analiza uzyskanych wartości wskaźników diagnostycznych dla określonych WWA wykazała, że potencjalnymi źródłami emisji WWA w niewielkich zlewniach o charakterze rolniczo-leśnym mogą być procesy związane ze spalaniem węgla, drewna, materiału roślinnego (niska emisja, pożary lasów, palenie trawy itp.). Znaczący wpływ wywiera również komunikacja.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2018, 44, 1; 10-23
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Temporal and spatial variability in concentrations of phosphorus species under thermal pollution conditions of a dam reservoir : the Rybnik Reservoir case study
Czasowa i przestrzenna zmienność stężeń specjacyjnych form fosforu w warunkach termicznego skażenia zbiornika - studium przypadku : Zbiornik Rybnicki
Autorzy:
Kostecki, M.
Tytła, M.
Kernert, J.
Stahl, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/205360.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
phosphorus speciation
bottom sediments
dam reservoir
thermal pollution
fosfor
specjacyjne formy fosforu
osady denne
zbiornik zaporowy
zanieczyszczenie termiczne
Opis:
The research objective was to study temporal and spatial relations between specific phosphorus species as well as to examine total phosphorus content in the bottom sediments of an anthropogenic, hypertrophic limnic ecosystem Rybnik Reservoir, functioning under thermal pollution conditions. The chemical extraction procedure for the speciation of bioavailable phosphorus forms was used. It was found that available algae phosphorus was the most dominant phosphorus species in both sediment layers (83%), while the lower share was readily desorbed phosphorus form (0.1%). The phosphorus species concentrations depended on the organic matter concentration. The differences between phosphorus species contents in the upper (5 cm) and lower (15–20 cm) sediment core layers were low. The biologically active sediment layer extended from the sediment surface to at least 20 cm depth of the sediment core. Distributions of the concentrations within the year and at specific sampling points resulted from the variability observed for particular points and transformation intensity. Furthermore in the following study, the reaction rate constant for the increase and decrease in the concentrations of the phosphorus species in sediments was given. It was indicated that the speed of the phosphorus species transformations was affected by the environment temperature. In the heated water discharge zone (water temp. 17–35°C) the concentrations of selected speciation phosphorus forms increased more than in the dam zone (5–25°C). It was also found that the abundance of the bottom sediments with phosphorus species was related to the oblong and transverse asymmetry of reservoir depth.
Celem pracy było zbadanie relacji czasowej i przestrzennej pomiędzy poszczególnymi formami specjacyjnymi fosforu, oraz ogólnej zasobności w fosfor, w osadach dennych antropogenicznego, hipertroficznego ekosystemu limnicznego Zbiornika Rybnickiego, funkcjonującego w warunkach skażenia termicznego. Stwierdzono, że dominującą formą specjacyjną fosforu w obu warstwach osadów dennych była frakcja algal available phosphorus (83%), z kolei najmniejszy udział stanowiła frakcja redaily desorber phosphorus (0.1%). Do oznaczenia form biodostępnych fosforu zastosowano procedurę ekstrakcji chemicznej. Stężenie form specjacyjnych fosforu było zależne od stężenia materii organicznej. Różnice pomiędzy zawartością specjacyjnych form fosforu w górnej (5 cm) i dolnej (15–20 cm) warstwie rdzenia osadów były niewielkie. Czynna biologicznie warstwa osadów sięgała od ich powierzchni do co najmniej 20 cm rdzenia osadów. Zaobserwowano, że rozkład stężeń poszczególnych form fosforu w skali roku jak i na poszczególnych stanowiskach, wynikał ze zmienności stanowiskowej oraz z intensywności przemian zachodzących w zbiorniku. W opracowaniu przedstawiono także stałe szybkości wzrostu oraz spadku stężenia specjacyjnych form fosforu w osadach dennych. Stwierdzono, że szybkość przemian fosforu w osadach dennych była zależna od warunków termicznych środowiska. Wykazano, że w strefie zrzutu wód podgrzanych (temp. wody 17–35°C) szybkość wzrostu stężenia wskaźników wybranych form fosforu jest wyższa niż w strefie zapory (5–25°C). Ponadto stwierdzono, że zasobność osadów dennych w specjacyjne formy fosforu pozostaje w związku z podłużną i poprzeczną asymetrią misy zbiornika.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2017, 43, 3; 42-52
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ecotoxicological biotests as tools for continuous monitoring of water quality in dam reservoir
Biotesty ekotoksykologiczne jako narzędzie do ciągłego monitoringu jakości wody w zbiornikach zaporowych
Autorzy:
Łaszczyca, Piotr
Nakonieczny, Mirosław
Kostecki, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311542.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
water quality
early warning system
biotests
dam reservoir
correlations
hydrochemical indices
jakość wody
systemy wczesnego ostrzegania
biotest
zbiornik zaporowy
korelacje
wskaźniki hydrochemiczne
Opis:
Ecotoxicological biotests were applied in order to evaluate their suitability as early warning systems in the continuous monitoring of lowland shallow dam reservoirs located in Central Europe. The following biotests were used: Daphtoxkit F™magna, Algaltoxkit F™, Ostracodtoxkit F, Phytotoxkit and MARA Test. The experiment was conducted from July 2010 to December 2012 in Goczalkowice Reservoir (the Vistula River, Poland), serving as a model. For the analysis, 41 out of 52 measured water indices were used to assess its toxicity to living organisms. The results of biotests were correlated with 41 hydrochemical indices of water quality. The pattern of relationships among the result of biotest and hydrochemical indices as well as Factor Analysis (FA) and Primary Component Analysis (PCA) revealed that: i) signs of ecotoxicity detected with biotests were associated with either low flow periods or spring surface runoff of water; ii) single events of increased ecotoxicity in the depression areas behind saddle dam pump stations appeared after high flow periods; iii) elevated toxicity was accompanied by high concentrations of dissolved and suspended substances; iv) FA and PCA demonstrated correlations among the results of biotests and damming parameters, water conductivity, alkali and transitory metal metals (Ca, Fe, Cu, Zn), and several forms of nitrogen phosphorous and carbon compounds concentration. The relationships suggest that batteries of biotests may serve as a cost-eff ective tool for continuous monitoring of water quality in dam reservoirs and can detect effects of extreme hydrologic events, local toxic discharges, and signs of the trophic status of the reservoirs.
Celem pracy była analiza zastosowania biotestów ekotoksykologicznych do oceny ich przydatności jako systemów wczesnego ostrzegania w ciągłym monitoringu nizinnych, płytkich zbiorników zaporowych zlokalizowanych w Europie Środkowej. Zastosowano następujące biotesty: Daphtoxkit F™magna, Algaltoxkit F™, Ostracodtoxkit F, Phytotoxkit i MARA Test. Badania prowadzono od lipca 2010 do grudnia 2012 roku na Zbiorniku Goczałkowickim (Wisła, Polska), który pełnił funkcję modelu badawczego. Do analizy wykorzystano 41 z 52 zmierzonych wskaźników wody celem oceny jej toksyczności na organizmy żywe. Wyniki biotestów skorelowano z 41 hydrochemicznymi wskaźnikami jakości wody. Schemat zależności między wynikiem biotestów i wartościami wskaźników hydrochemicznych oraz wyniki analizy czynnikowej (FA) i analizy składowych pierwszorzędowych (PCA) wykazały, że: iii) oznaki ekotoksyczności wykryte za pomocą biotestów były związane albo z okresami niskiego przepływu, albo z wiosennym spływem wód powierzchniowych; iii) po okresach wzmożonych przepływów wystąpiły pojedyncze przypadki zwiększonej ekotoksyczności w obszarze obniżenia tamy bocznej za przepompowniami zapory; iii) podwyższonej toksyczności towarzyszyły wysokie stężenia substancji rozpuszczonych i zawieszonych; iv) FA i PCA wykazały korelacje między wynikami biotestów i parametrami piętrzenia, przewodnością wody, metalami alkalicznymi i przejściowymi (Ca, Fe, Cu, Zn) oraz kilkoma grupami związków azotu, fosforu i węgla. Uzyskane wyniki analizy sugerują, że baterie biotestów mogą służyć, jako efektywne, nisko kosztowe narzędzie do ciągłego monitorowania jakości wody w zbiornikach zaporowych i mogą wykrywać negatywne skutki ekstremalnych zdarzeń hydrologicznych, lokalnych zrzutów zanieczyszczeń oraz zmian stanu troficznego zbiorników. Wyniki sugerują, że biotesty mogą pomóc w ciągłym monitorowaniu poziomu troficznego zbiorników zaporowych
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2023, 49, 1; 25--38
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-5 z 5

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies