Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "cystersi" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Dawny browar cystersów oliwskich
    The old brewery of Oliwa Cistercians
    Autorzy:
    Piwek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293443.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    browar
    Cystersi
    klasztor
    Oliwa
    brewery
    Cistercian
    monastery
    Opis:
    Fasada dawnego kościoła cystersów łączy się ze ścianą, która biegnie od strony południowej. W ścianie są nisze i wejście – pozostałości dawnego browaru i jego dekoracji. Badania prowadzone przez autora wykazały, że budynek był przerabiany (6 etapów). W etapie pierwszym (XIII w.–wczes ny XIV w.) wnętrze było najpewniej podzielone siedmioma parami podpór w dwóch ciągach wzdłużnych. Później, w etapie drugim (lata 60. XIII w.– 3. ćw. XIV w.) południowa klatka schodowa fasady została włączona do budynku. W trzecim etapie (1577) wnętrze zostało podzielone ścianami z cegły, by powstały mniejsze izby. Inny podział wnętrza istniał w etapie czwartym (1824). Na parterze część centralna składała się z dużego holu ze schodami. Na zachód i wschód od holu stworzono wewnętrzny korytarz. Pozwolił on na dojście do oddzielnych pokoi. Rozplanowanie pierwszego piętra kopiowało rozplanowanie parteru. Etap piąty (1832–1833) to wyburzenie prawie całego browaru. Zachowano jedynie ścianę zachodnią. W etapie szóstym odbywają się naprawy zniszczeń zachowanej ściany.
    The facade of the former Cistercian church is linked with a wall which goes from the south. The wall contains niches and an entrance that manifest the former brewery and its décor. Research made by the author revealed that the building has been remodeled. In the first phase (13th c.–early 14th c.), the interior had a sequence of pillars in two rows. Later, in phase 2 (the thirteen sixties–3rd quarter of 14th c.) the south staircase of the facade was incorporated to the building. In phase 3 (1577), the interior was divided by brick walls to form smaller rooms. Another division of the interior took place in phase 4 (1824). On the ground floor, the central part comprised a big hall with a staircase. To the west and east of the hall, an inner corridor was formed. It enabled access to separate rooms. The lay-out of the first floor copied that of the ground floor. Phase 5 (1832–1833) included almost the entire demolition of the brewery. Only the west wall was retained. To the last, 6th phase, there belong repairs of the preserved but dilapidated parts of the wall.
    Źródło:
    Architectus; 2013, 3(35); 75-84
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kościół opacki w Henrykowie na podstawie ratowniczych badań architektonicznych z lat 2008-2009
    The abbot church in Henryków on the basis of the architectural rescue studies from the years 2008-2009
    Autorzy:
    Łużyniecka, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293850.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    kościół
    cystersi
    średniowiecze
    Henryków
    church
    Cistercians
    Middle Ages
    Opis:
    W artykule omówiono badania ratownicze kościoła opactwa cysterskiego w Henrykowie prowadzone w latach 2008-2009, podczas wykonywania wykopów drenażowych przy ścianach zewnętrznych świątyni. W trakcie tych prac pod kierunkiem autorki zostały przeprowadzone analizy architektoniczne, a także oczyszczono z tynku wiązania murów i wybrane fragmenty lic, wydobywając pozostałości styków, detali architektonicznych oraz elementów konstrukcyjnych. Następnie zinwentaryzowano układ warstw budulca, wykonano jego pomiary, prześledzono cechy techniczne i formalne murów oraz określono skład zapraw i nawarstwienia tynków. W trakcie badań wykonywano dokumentację pomiarową w postaci numerycznej typu CAD i cyfrowej z wykorzystaniem fotogrametrii, zapisywanej metodą jednoobrazową. Ich uzupełnieniem była próba datowania zapraw metodą analizy radioaktywnej węgla 14C, kierowana przez prof. Tadeusza Goslara z Laboratorium Radiowęglowego przy Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Na podstawie wyników badań przedstawiono kilka uściśleń wcześniejszej hipotezy autorki dotyczącej pierwszej fazy budowlanej kościoła henrykowskiego oraz hipotezy związanej z kaplicą Świętego Krzyża. Wykonane prace doprowadziły także do odkrycia nieznanych do tej pory elementów kościoła. Należą do nich: średniowieczna kaplica o trójbocznym zakończeniu i przyporach przekątniowych, poprzedzająca budowę kaplicy św. Józefa; kaplica północna, wybudowana przy trzecim od zachodu przęśle korpusu nawowego; masywne przypory wspierające od północy niezachowane do dziś mury północnego ciągu wieńca kaplic, ślad po porta mortuorum.
    The article discusses the rescue research of the Cistercian abbey church in Henryków conducted in 2008-2009 during the excavation of drainage ditches at the external walls of the church. During the work, architectural analyzes were carried out under the supervision of the author, and the walls and selected fragments of the faces were cleaned of plaster, bringing out the remains of contacts, architectural details and structural elements. Later, an inventory was made of the system of building blocks, its measurements were made, the technical and formal features of the walls were examined and the composition of mortars and layers of plasters were determined. In the course of the research, measurement documentation was performed in numerical CAD and digital form using photogrammetry, recorded with the use of the singleimage method. The study was complemented by an attempt to date the mortar with the carbon 14C radioactive analysis method, supervised by Professor Tadeusz Goslar from the Radiocarbon Laboratory at the Adam Mickiewicz University in Poznań. Based on the results of the research, some details of the author’s previous hypothesis were made more specific with regard to the first phase of the construction of the Henryków church and the hypothesis associated with the Holy Cross Chapel. The study that was conducted also led to the discovery of elements of the church that were unknown until now. These include: a medieval chapel with a threesided ending and diagonal buttresses, preceding the construction of St. Joseph Chapel; the northern chapel, built at the third bay of the nave from the west; massive buttresses supporting the walls of the northern ring of chapels, which have not survived to our times, a trace of porta mortuorum.
    Źródło:
    Architectus; 2018, 3 (55); 3-14
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Folwarki klasztoru cystersów w Szczyrzycu od XVII do XX w. w świetle zachowanych inwentarzy
    The Cistercian monastic granges in Szczyrzyc in the 17th to the 20th centuries as presented in the original inventories
    Autorzy:
    Marszalska, J. M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293982.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    Szczyrzyc
    Cystersi
    klasztor
    gospodarka
    folwarki
    Cistercians
    monastery
    economy
    granges
    Opis:
    Podstawą gospodarki cysterskiej w wiekach średnich i epoce nowożytnej była ziemia i związana z nią produkcja roślinna oraz hodowla. Na przełomie XIV i XV w. w klasztorach cysterskich wraz z rozwojem procesów osadniczych i zmianami organizacyjnymi zaczęły kształtować się nowe formy gospodarowania – folwarki. Gospodarka klasztoru szczyrzyckiego miała zdecydowanie charakter rolniczy. Obejmowała pola, łąki, pastwiska, ogrody i sady. Podstawowymi uprawami były zboża kłosowe: żyto, pszenica, jęczmień, owies, a także proso zaliczane do roślin zbożowych z rodziny traw. Oprócz tych pięciu zbóż sadzono tatarak, grykę, wykę, koniczynę, ziemniaki, konopie i chmiel. W ogrodach były następujące wa rzywa: pasternak, czarnucha, chrzan, kapusta, marchew, pietruszka, bób, rzepa, cebula, buraki i mak. W ogrodach znajdowały się również drzewa owocowe, głównie jabłonie, grusze i śliwy. Istotnym materiałem źródłowym do poznania gospodarki cystersów szczyrzyckich są zachowane w archiwum klasztornym XVII-, XVIII- i XIX-wieczne inwentarze gospodarcze oraz wiele dokumentów, odnoszących się zwłaszcza do epoki nowożytnej. Na podstawie analizy ich zawartości można poznać zarówno wyposażenie folwarków w stosowne narzędzia służące do uprawy roli, jak i przede wszystkim wydajność ziemi. Pewną ciekawostką jest – na użytek tego artykułu – ukazanie zmian, jakie zaszły w kwestii własności ziemi uprawnej w opactwie szczyrzyckim po 1945 r.
    The Cistercian monastic economy in the Middle Ages and in the modern era was based on land farming and animal husbandry which provided for the current needs of each abbey. At the turn of the 14th and 15th centuries new forms of farmsteads – granges – began to develop in the Cistercian monasteries along with the increased settlement processes and organizational changes. The monastery economy in Szczyrzyc was mainly agricultural and included fields, meadows, pastures, gardens and orchards. The basic crops included: rye, wheat, barley, oat as well as millet. Furthermore, they grew calamus, buckwheat, vetch, clover, potatoes as well as hemp and hops. In the gardens they grew parsnip, nigella, horseradish, cabbage, carrot, parsley, broad bean, turnip, onion, beet and poppy as well as fruit trees such as apple, pear and plum. The main sources of information on the Cistercian economy in Szczyrzyc include the original 17th, 18th and 19th-century monastic inventories and many other documents, especially those regarding the modern era. Their analysis provides information about both the equipment of the granges, including necessary land farming machinery, and the land farming efficiency. Furthermore, the paper describes the changes regarding the farming land ownership in the Szczyrzyc abbey after 1945.
    Źródło:
    Architectus; 2013, 3(35); 27-45
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pozemková držba českých cisterciáckých klášterů 1142–1420
    Landed property of the Cistercian houses of Bohemia 1142–1420
    Autorzy:
    Charvátová, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293809.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    Cystersi
    klasztor
    Czechy
    średniowiecze
    Cistercian
    monastery
    Bohemia
    Middle Ages
    Opis:
    Praca dotyczy posiadłości ziemskich czeskich klasztorów cysterskich w średniowieczu, od ich początku do czasów wojen husyckich, które zupełnie zmieniły sytuację własności czeskich zakonów. Między 1142 a 1357 w królestwie Czech ufundowano dziesięć opactw białych mnichów. W tym kontekście nader ważne okazują się ramy czasowe powstawania indywidualnych domów klasztornych w relacji do głównych średniowiecznych przeobrażeń krajobrazowych (karczowanie) i działalności kultywacyjnej. W Czechach, proces ten, który znacznie zmienił krajobraz księstwa i późniejszego królestwa, nastąpił pomiędzy ostatnimi dziesięcioleciami XII a pierwszymi XIV w. Założenie najwcześniejszych opactw wyprzedziło Pozemková držba českých cisterciáckých klášterů 1142–1420 /Landed property of the Cistercian houses of Bohemia 1142–1420 15 ten wzrost aktywności, ale większość cysterskich klasztorów stanowiła, w taki czy inny sposób, jej integralny komponent. Tylko najpóźniej powstałe cenobium białych mnichów wyłoniło się po zakończeniu tego intensywnego procesu osiedlania się. Dwunastowieczne darowizny dla opactw cysterskich bez wątpienia nie pokrywały ekonomicznych potrzeb klasztorów. Wszystkie fundacje opierały się nie na gospodarstwach uprawianych pracą ręczną beneficjentów zakonu, ale na pobieraniu dochodów poszczególnych wsi. To dotyczyło nawet najwcześniejszych fundacji, które powstawały za życia Bernarda z Clairvaux. Przykład darowizn dla opactw jasno wskazuje, do jakiego stopnia zwyczaje i przyzwyczajenia kraju goszczącego formacje zakonu wpływały na materialne środki nowych fundacji. Zakonnicy cysterscy otrzymywali taką samą materialną pomoc jak inne kościelne instytucje w Czechach, a nie takie, jakimi cieszyły się zakony w Europie Zachodniej. W XIII w. nastąpił znaczny wzrost własności ziemskiej wszystkich klasztorów, większy niż ten z wcześniejszych i późniejszych epok. Choć rozwój poszczególnych klasztornych posiadłości ziemskich trwał aż do wojen husyckich, wszystkie regularne domy musiały poradzić sobie z kryzysem gospodarczym, który rozpoczął się na początku lat 40. XIV w., a szczyt osiągnął na początku kolejnego stulecia. W latach 20. XV w. większość klasztorów cysterskich Czech została podbita przez husytów i stanęła w płomieniach. Po sekularyzacji pozbawiono cystersów większości z ich własności ziemskich i dzierżaw.
    This is a paper on landed property of Bohemian monasteries of the Cistercian order in the Middle Ages, from their beginnings up to the epoch of the Hussite wars which completely changed the property situation of the Bohemian houses. Between 1142 and 1357, the kingdom of Bohemia saw the foundation of ten abbeys of the white monks. In view of the emergence and development of monastic landholdings, a major role apparently fell to the chronological range of establishment of individual houses in relation to the main phase of medieval landscape-assarting and -cultivation activities. In Bohemia, this process, which substantially changed the landscapes of the duchy and later kingdom, was situated between the last decades of the 12th and the fi rst decades of the 14th century. Foundations of the earliest houses of the Order preceded this upsurge of activities, but most of the Cistercian abbeys constituted, in one way or another, its integral component. Only the very latest house of the white monks emerged after the termination of this intensive settlement process, which, in the course of the “long 13th century”, covered the entire Bohemia. 12th-century donations to Cistercian abbeys show beyond all doubt that in terms of the property transferred to them, they fell short of complying with economic demands of the Order. All the foundations were based not on landholdings cultivated by manual labour of the monastery incumbents, but on the perception of revenues from singular villages. This related even to the earliest foundations of the Order which sprang up in the lifetime of Bernard of Clairvaux. The example of donations to the abbeys shows clearly to what extent the customs and habits of the land hosting the Order establishments infl uenced the material sustenance of the new foundations. Cistercian monks received the same kind of material support as other ecclesiastical institutions of Bohemia, not that enjoyed by the Order houses in western Europe. The 13th century saw a considerable growth of the extent of landed property of all monasteries, surpassing in its scale that of the earlier and later epochs. Though the expansion of particular monastic landholdings continued until the Hussite wars, all regular houses had to cope with an economic crisis beginning in the forties of 14th century, and climaxing at the beginning of 15th century. During the twenties of the 15th century, most of the Cistercian monasteries of Bohemia were conquered by the Hussites and went up in fl ames. The following secularization, acknowledged by king Sigismund mostly in 1420 and 1421, and confi rmed in writing in 1436–1437, deprived the Cistercians of most of their possessions, leasing them but tiny vestiges of their former landholdings.
    Źródło:
    Architectus; 2013, 3(35); 3-16
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność gospodarcza cystersów z Rud
    Economic activity of Cistercians from Rudy
    Autorzy:
    Wolnik, F.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293742.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    Cystersi
    opactwo
    rolnictwo
    gospodarka
    ekologia
    Cistercians
    abbey
    agriculture
    economy
    ecology
    Opis:
    W Rudach od połowy XIII w. mnisi modlili się i pracowali, zgodnie z benedyktyńską zasadą ora et labora. Z biegiem czasu rozwinęli i utworzyli dobrze prosperujący „kombinat przemysłowy”, będący podstawą samowystarczalności opactwa. W artykule przedstawiono początkowe uposażenie klasztoru, przebieg akcji kolonizacyjnej prowadzonej przez zakonników, materialny rozwój konwentu, dzięki dynamicznemu rozkwitowi rolnictwa, rozsądnie prowadzonej gospodarce leśnej, szerokiej działalności przemysłowej, w tym kopalniom, kuźnicom, hutnictwie, a także dzięki rzemiosłu – gorzelnictwie, pszczelarstwie. Omówiono także godny naśladowania stosunek cystersów do przyrody – na eksploatowanym terenie, w trakcie prowadzonej przez mnichów intensywnej gospodarki środowisko naturalne nie zostało zniszczone, ponieważ cystersi kupowali drewno na potrzeby klasztoru i gospodarki, by nie wytrzebić własnych lasów, zaniechali też produkcji szkła, gdy zauważyli, że jego produkcja prowadzi do dewastacji środowiska naturalnego, stworzyli bogatą sieć dróg. Cystersi z Rud pozostawili po sobie krajobraz prawie nietknięty. Wprowadzane przez cystersów nieliczne zmiany w naturalnym krajobrazie zostały umiejętnie wkomponowane w przyrodę regionu.
    In Rudy starting from the mid-13th century monks prayed and worked in accordance with the Benedictine rule ora et labora. In the course of time they built and developed a well prospering ‘industrial plant’ which constituted the basis of the abbey’s self-suffi ciency. This article is a presentation of the initial endowment of the monastery, the course of colonization activities carried out by the monks and the monastery’s material development due to the dynamic success in agriculture, reasonably conducted forest management and broad industrial activities, including mines, forgery works, metallurgical plants and crafts such as distilleries and beekeeping. The Cistercians’ attitude to nature – well-worth imitating – was also discussed because in the areas that they exploited the natural environment was not damaged during the intensive economy managed by the monks. The Cistercians when necessary bought wood for the needs of the monastery and its economy in order not to destroy their own forests; they also stopped producing glass when they realised that its production led to the devastation of the environment and moreover, they created a rich network of roads. The Cistercians from Rudy left the environment practically intact. A few changes in the natural environment which they introduced skilfully blended in with the nature of the region.
    Źródło:
    Architectus; 2013, 3(35); 17-25
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ogrody cysterskie – mit a rzeczywistość
    Cistercian gardens – myth and reality
    Autorzy:
    Milecka, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293837.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    opactwo
    Cystersi
    ogrody klasztorne
    krajobraz
    abbey
    Cistercians
    monastery gardens
    landscape
    Opis:
    Program użytkowy cysterskiego klasztoru jest swoistym, przestrzennym wyrazem reguły zakonu. Biali, czy też jak nazywano ich szarzy mnisi, realizowali go, wybierając na budowę swego opactwa miejsce nad rzeką, w otoczeniu lasów i mokradeł, ale o korzystnych warunkach środowiskowych i potencjalnych możliwościach rozwoju gospodarczego. W sposób konsekwentny wkomponowywali w nie swoją zabudowę, którą z czasem w miarę potrzeb rozbudowywali, a otaczające ją środowisko przekształcali. Istotnym elementem cysterskiego zespołu zabudowy klasztornej były dopełniające ją programowo, a pod względem przestrzennym przenikające struktury budowlane – ogrody. Struktura przestrzeni ogrodowych była wynikiem realizacji reguły i choć funkcje podstawowych typów ogrodów aż do czasów kasat utrzymały się, to ich kompozycje, jak też i lokalizacje w obrębie zespołów klasztornych ulegały zmianom, co ściśle wiązało się z wykorzystaniem przestrzeni całego zespołu i poszczególnych obiektów budowlanych, a te niekiedy zmieniały swoje funkcje i formy. W niniejszym artykule przestawiono podstawowe zasady kompozycji ogrodowych, prezentując pokrótce typy ogrodów, jakie istniały w klasztorach cysterskich. Odniesiono się także do obowiązującej nadal literatury dotyczącej średniowiecznego dziedzictwa ogrodowego w cysterskich klasztorach i poruszono problem ochrony autentyku związanego z działalnością stricte cysterską. Nie można zapominać, że ewolucja opisywanych zespołów trwa, a istniejące domy klasztorne cystersów i innych zgromadzeń w miarę swoich potrzeb tworzą na bazie dawnych zespołów ogrody współczesne, które to często nie mają wiele wspólnego z dawnymi kompozycjami. Dziś przeważnie są to po prostu tereny wypoczynku, nierzadko z wkomponowanymi w układy zieleni obiektami sportu i rekreacji, ale także elementami dekoracyjnymi całkowicie obcymi cysterskiej tradycji. Niezwykle ważne jest, aby przy całej atrakcyjności tych „nowości” założenia klasztorne, w których obrębie istnieją relikty ogrodów, przenosiły do przyszłości dawną tradycję ogrodu klasztornego, który co prawda pod względem funkcjonalno-kompozycyjnym wciąż ewoluował, ale przez wieki był ważnym nośnikiem treści symbolicznych i przekazu religijnego, a ponadto istotnym dokumentem poziomu życia, wiedzy, a przede wszystkim stosunku człowieka do przyrody.
    A usable plan of the Cistercian monastery constitutes a specific spatial expression of the Rule of the Order. The White or the so called grey monks carried out this plan by choosing a place to build their abbeys by a river, surrounded by forests and wetlands, but characterised by good environmental conditions and potential possibilities of economic development. They consequently built their development into nature, which they extended as necessary and thus transformed the surrounding environment. A significant element of a Cistercian monastery development complex was constituted by gardens – building structures that complemented the development as regards its program and simultaneously permeated its space. The structure of garden spaces was an effect of implementing the Rule and although functions of the basic types of gardens were maintained until the times of dissolution of orders, their arrangements and locations within the monastery complexes underwent changes which was strictly connected with the usage of the entire complex space and its particular buildings and these, in turn, at times changed their functions and forms. This article was aimed at presenting the basic principles of garden arrangements and specifying briefly types of gardens that existed in Cistercian monasteries. It also included references to the still vital literature of the mediaeval garden heritage of Cistercian monasteries and a discussion of the problem of protecting the original connected with strictly Cistercian activities. We must bear in mind the fact that the evolution of the discussed complexes takes places all the time and the existing Cistercian and other orders monastery houses create modern gardens on the base of the former complexes, in accordance with their present needs, which frequently have little in common with the old arrangements. Today these places are quite often simply relaxation areas with numerous sport and recreation facilities built into green arrangements and other decorative components that are totally alien to the Cistercian tradition. With all the attractiveness of these ‘novelties’, it is extremely important that the monastery complexes within which the garden relics are preserved could transfer into the future the old traditions of the monastery garden that underwent a constant evolution as regards its functions and arrangement, but nonetheless throughout centuries was an important medium of symbolic content and religious aspects of life and moreover it constituted a significant record documenting the level of life, knowledge and first of all an attitude of man towards nature.
    Źródło:
    Architectus; 2013, 3(35); 47-61
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szlakiem podróży cystersów śląskich na kapitułę generalną do Cîteaux w 1768 r.
    Following the route of Cistercians from Silesia to the General Chapter in Cîteaux in 1768
    Autorzy:
    Galar, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/294191.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    Cystersi
    kapituła generalna
    Henryków
    Cîteaux
    podróże
    Cistercians
    General Chapter
    travels
    Opis:
    Opaci cysterscy od XII w. spotykali się na kapitułach generalnych w Cîteaux, macierzy zakonu. Początkowo kapituły odbywały się co roku, a od XVII w. nieregularnie, de facto w terminach ogłoszonych przez opatów Cîteaux. Na wyjazd do odległej o ponad 1000 km Burgundii decydowali się także opaci ze śląskich klasztorów cysterskich. Od XVII w. znamy imiona i nazwiska opatów i mnichów z klasztorów śląskich obecnych na obra dach w Cîteaux. Ważnym doświadczeniem była podróż przez Czechy, kraje niemieckie, Szwajcarię i Francję. Wyjątkowo zachowała się i została opublikowana relacja pióra henrykowskiego profesa, Bartłomieja Sedlaka, który towarzyszył jako sekretarz swojemu opatowi Konstantemu Haschke w wyprawie na kapitułę generalną do Cîteaux w 1768 r. Razem z nimi podróżował Augustyn Renner, opat klasztoru rudzkiego. Celem artykułu było szczegółowe omówienie trasy tej podróży ze wskazaniem miejsc – miast, klasztorów, ale też konkretnych kościołów czy rezydencji dostojników świeckich i kościelnych, które cystersi śląscy oglądali i zwiedzali w drodze do i z Cîteaux. Trasa została przedstawiona na mapce i w itinerarium, ujętym w formie tabelarycznej ze szczegółowym wykazem odwiedzanych miejsc. Pytaniem kluczowym jest, czy podróże do Cîteaux miały jakiś wpływ na kulturę lokalną klasztorów na ziemiach polskich i Śląsku. Takie itinerarium może posłużyć historykom architektury i historii sztuki w badaniach nad miejscową kulturą artystyczną i materialną śląskich klasztorów cysterskich, wskazując ewentualne źródła inspiracji czy zapożyczeń.
    Starting from the 12th century the Cistercian abbots had their meetings at General Chapters in Cîteaux – the mother of the Order. In the beginning, the Chapters were held each year but from the 17th century they were organised irregularly, in fact each time they were announced by Cîteaux abbots. A trip of more than 1000 km to Burgundy was also undertaken by abbots from the Cistercian monasteries situated in Silesia. Starting from the 17th century, we know the names and surnames of abbots and monks who were present at the sessions in Cîteaux. Travelling through Bohemia, German countries, Switzerland and France was an important experience. We are fortunate enough to be in possession of a unique account written by Bartłomiej Sedlak the Henryków professed monk who accompanied his abbot Konstanty Haschke as a secretary in the journey to the General Chapter in Cîteaux in 1768. They travelled along with Augustyn Renner, the abbot of the monastery in Rudy. This article constitutes a detailed discussion of the route of this journey indicating its particular places, i.e. towns, monasteries, churches as well as the residences of lay and church dignitaries that the Silesian Cistercians saw and visited on their way to and from Cîteaux. The route was presented on the map and in the itinerary in the form of the table including a detailed list of the visited places. An important question in this context is whether journeys to Cîteaux had any impact on the local monastic culture in the Polish lands and in Silesia. This sort of itinerary may be of some use to historians of architecture and art in their research on the local artistic and material culture of the Silesian Cistercian monasteries indicating some possible sources of inspiration or borrowings.
    Źródło:
    Architectus; 2013, 3(35); 85-99
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lapides vivi, Deus est lux, ecclesia est paradisus – kościół cysterski w średniowieczu nośnikiem znaczeń symbolicznych
    Lapides vivi, Deus est lux, ecclesia est paradisus – the Cistercian church in the Middle Ages as a carrier of symbolic meanings
    Autorzy:
    Nowiński, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/294060.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    cystersi
    kościół
    symbolika
    średniowiecze
    światło
    Raj
    Cistercians
    church
    symbols
    Middle Ages
    light
    Paradise
    Opis:
    Kościół cystersów, ukształtowany w początkowym okresie formowania zakonu, z prostymi rozwiązaniami architektonicznymi i wyposażeniem, odzwierciedlał cysterską duchowość i liturgię – jego architekturę i wnętrze kształtowała zakonna tradycja i obecne w niej treści duchowe. W oparciu o cysterskie źródła, ze szczególnym wskazaniem na mistyczne treści obecne w nauczaniu św. Bernarda z Clairvaux (zwłaszcza w cyklu jego kazań: In dedicatione ecclesiae), w artykule zostały zaprezentowane znaczenia symboliczne, których wyrazicielem stały się architektura i wyposażenie średniowiecznych świątyń cysterskich. Liturgia sprawowana przez mnichów w tradycji zakonnej cystersów była postrzegana w jedności z liturgią niebiańską, celebrowaną przez aniołów przed tronem Boga. Takie rozumienie liturgii wpłynęło na symboliczną interpretację kościoła klasztornego. Ziemska świątynia, zbudowana z „żywych kamieni” (lapides vivi) – zakonników, którzy ją uświęcają swoją świętością, stanowi mistyczną jedność ze świątynią Boga w niebie i liturgią niebiańską celebrowaną przez aniołów (officium divinum in conspectu Dei et angelorum). Obecność Boga w kościele cysterskim symbolizowało światło słońca, w szczególny sposób obecne w przestrzeni sanctuarium, a kompozycja okien w szczytowej ścianie prezbiterium w symboliczny sposób wyrażała prawdę o jedności i troistości osób Trójcy Świętej. Symbolika świątyni cysterskiej znalazła bogaty wyraz w wystroju i wyposażeniu jej wnętrza interpretowanego jako Raj (ecclesia est Paradisus). Mistyczne i symboliczne znaczenia kościoła klasztornego kształtowały m.in. sens ideowy i ikonografię detalu architektonicznego, monumentalnych krucyfiksów nad przegrodą chóru (arbor vitae), dekoracji stalli (m.in. motyw winnej latorośli) oraz nastaw głównych ołtarzy, ze szczególnym wskazaniem na nastawy typu relikwiarzowego.
    With its simple architectural solutions and furnishing, a Cistercian church shaped at the early stage of the Order’s formation, conveyed Cistercian spirituality and liturgy, its architecture and interior having been formed by the Order’s tradition and the spiritual contents it entailed. Based on the Cistercian sources, with a particular emphasis on the mystical elements present in the teaching of St Bernard of Clairvaux (especially in his homily series In Dedicatione Ecclesiae), symbolic meanings as expressed in the architecture and furnishing of mediaeval Cistercian churches are analyzed. Liturgy performed by monks in the monastic tradition of the Cistercians was perceived in unity with heavenly liturgy, celebrated by angels before God’s throne. Such understanding of liturgy had an impact on the symbolic interpretation of a monastic church. The earthly Church built of “living stones” (lapides vivi): monks, who sanctified it with their holiness, constituted a mystical unity with God’s Church in Heaven and heavenly liturgy celebrated by angels (officium divinum in conspectu Dei et angelorum). God’s presence in a Cistercian church was symbolized by sunlight, particularly present within the space of the sanctuarium, while the window composition in the presbytery gable wall symbolically expressed the truth of the unity and the Trinitarian character of the persons of the Holy Trinity. The symbolism of a Cistercian church was richly expressed in the décor and furnishing of its interior interpreted as the Paradise (ecclesia est Paradisus). Mystical and symbolic meanings of a monastic church shaped, among others, the ideological and iconographic sense of an architectural detail, monumental crucifixes above the rood screen (arbor vitae), choir stalls’ decoration (e.g. vine motif), as well as high altar retables.
    Źródło:
    Architectus; 2016, 2 (46); 25-39
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The monastic rule versus the colors of Polish and Bohemian Cistercian architecture in the 12th and 15 th centuries
    Reguła zakonna a kolorystyka polskiej i czeskiej architektury cysterskiej w XII–XV w.
    Autorzy:
    Łużyniecka, Ewa
    Charvátová, Kateřina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27312722.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    architecture
    color
    Polska
    Bohemia
    Cistercians
    order
    rule
    architektura
    kolorystyka
    Polska
    Czechy
    cystersi
    zakon
    reguła
    Opis:
    The aim of the article is to show the relationship between the monastic rule and the color scheme of Cistercian buildings in the current territories of Poland and the Czech Republic in the 12th–15th centuries. In the research, which constitutes the basis of the study, the following methods were used: stratigraphic and architectural in situ as well as historical, analytical and comparative. The Cistercian monastic rule recommended formal asceticism and so it was forbidden to make colorful paintings, floors, and stained glass windows. As a result of the research, three periods in the color transformation of Cistercian architecture have been distinguished. The first period (end of the 12th century – 1st half of the 13th century) was characterized by partial compliance with the aforementioned rules. The second period, which took place in the 2nd half of the 13th century, was the beginning of a departure from formal asceticism. In the third period (14th and 15th centuries), there was a decisive departure from the original monastic rule. At that time, the color scheme depended on the financial condition of the order, the level of the painting abilities and the imagination of creators. The monastic rule fell into oblivion.
    Celem artykułu jest ukazanie powiązania reguły zakonnej z kolorystyką budowli cysterskich na terenie obecnej Polski i Czech. Przedmiot opracowania stanowi kolorystyka elewacji oraz wnętrz kościołów i klasztorów z XII–XV w., z których część została odkryta przez autorki artykułu, część ujawniono podczas innych prac konserwatorskich. W badaniach, będących podstawą opracowania, zastosowano metody: stratygraficzno-architektoniczną in situ oraz historyczno-analityczne i porównawcze. W regule zakonnej cystersów zalecano ascezę formalną i zabraniano wykonywania barwnych malowideł, posadzek i witraży. Pierwszy okres (koniec XII–1. połowa XIII w.) charakteryzował się częściowym przestrzeganiem wspomnianych zasad. Drugi okres przypadający na drugą połowę XIII w. był początkiem odchodzenia od ascezy formalnej. W trzecim okresie (XIV–XV w.) zaczęto w sposób zdecydowany odchodzić od pierwotnej reguły zakonnej. W tym czasie elewacje klasztorów zdobiono niekiedy polichromiami, a we wnętrzach wybrane ściany pokrywano malowidłami figuralnymi o często kontrastowych zestawieniach barwnych. Wystrój kolorystyczny zależał wówczas od kondycji finansowej zakonu, poziomu warsztatu malarskiego i wyobraźni twórców. Reguła zakonna odeszła w zapomnienie.
    Źródło:
    Architectus; 2023, 2 (74); 3--20
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Początki opactwa Notre-Dame de Grosbot
    The origins of the Abbey of Notre-Dame de Grosbot
    Autorzy:
    Evans, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293504.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    Notre Dame de Grosbot
    abbey
    Cistercians
    origins
    Notre-Dame de Grosbot
    opactwo
    Cystersi
    geneza
    Opis:
    W artykule zostały przedstawione dotychczasowe poglądy na temat początków opactwa, które powstało niedaleko wsi Grosbot. Pierwsza nazwa opactwa Fontus Vivus (Żywe źródło) związana była z położeniem siedziby przy źródłach. Uważa się, że w tym miejscu od około 975 r. istniała siedziba benedyktynów lub augustianów, do dziś nie zachowały się jednak dokumenty poświadczające ten fakt. Na istnienie osadnictwa w tym miejscu mogą wskazywać natomiast fragmenty ceramiki z X–XI w., odkrywane przez archeologów. Nie wiadomo także dokładnie, kiedy siedziba została przekazana cystersom. Obecnie uważa się, że stało się to w 1142 lub 1147 r., gdy cysterskie opactwo w Obazine przejęło tereny przy źródle. Wówczas zmieniono także nazwę na Grosbot. Nadal jednak istnieje wiele wątpliwości dotyczących początków opactwa. Wymagają one wyjaśnienia.
    The article presents the current views on the origins of the abbey which was built in the vicinity of Grosbot village. The first name of the abbey, i.e. Fontus Vivus (Living Source or Spring) was connected with its location near springs. It is believed that since about 975 at that place there was a seat of Benedictines or Augustinians, however, there are no documents which would prove this fact. On the other hand, the existence of settlements in this area might be indicated by the 10th and 11th-century pottery shards discovered by archaeologists. It is not know exactly when the seat in Fontus Vivus was given to Cistercians. Nowadays, it is believed that it took place in 1142 or 1147 when the Cistercian abbey in Obazine took over the lands near the springs. Then the name of the place was changed to Grosbot. However, there are still many doubts with regard to origins of the abbey. They require an explanation.
    Źródło:
    Architectus; 2014, 1(37); 3-7
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Opactwo Grosbot na szlaku kulturowym Via Equidia Cisterciena
    Abbaye de Grosbot sur les circuits patrimoniaux de Via Equidia Cisterciena
    Autorzy:
    Furgalska, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/294236.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    dziedzictwo kulturowe
    historia
    Cystersi
    konie
    turystyka
    Mots Clés
    patrimoine
    histoire
    cisterciens
    chevaux
    tourisme
    cultural heritage
    history
    Cistercians
    horses
    tourism
    Opis:
    Via Equidia to pomysł na odkrywanie „w rytmie konia” naturalnych pejzaży oraz zabytków, inny sposób poznawania historii. To innowacyjna koncepcja turystyki, której zadaniem jest „umożliwienie współistnienia tradycyjnego świata koni ze współczesnym światem cywilizacji wiejskiej i miejskiej”. To projekt zespołu tras konnych złożonych z dróg już istniejących, które należy skatalogować, opisać i przywrócić do użytkowania, a także szlaków nowych, wytyczonych jako marszruty tematyczne, o przebiegu dostosowanym do poziomu umiejętności jeździeckich i stopnia zainteresowania zabytkami. Celem działania Via Equidia jest również przywrócenie do życia wymierających rzemiosł związanych z tradycyjnym użytkowaniem konia – tej „najpiękniejszej zdobyczy ludzkości”. Towarzyszyć temu ma rewaloryzacja i rewitalizacja zabytkowych miejsc i obiektów związanych z transportem konnym (kuźnie, karczmy, zajazdy). Via Equidia proponuje udostępnienie, na wspólny użytek jeźdźców, piechurów i cyklistów, już istniejących, zaadaptowanych na potrzeby turystyki specyfi cznych miejsc i obiektów (postoje, popasy, schroniska, wodopoje, brody, sanitariaty). Pomysł narodził się we Francji, w departamencie Charente. Przewidywana jest możliwość rozszerzenia terenu objętego jego zasięgiem na sąsiednie departamenty, a nawet terytorium całej Francji. Szczególnie interesujące mogłyby być szlaki tematyczne, które łączyłyby Francję z innymi krajami Europy. Via Equidia Cisterciena jest propozycją szlaku łączącego nicią starych dróg zabytkowe zespoły cysterskie i pocysterskie. To idea przemieszczania się nie tylko w przestrzeni, ale i w czasie, drogami, po których przeszły konwoje cysterskie, jadące budować nowe opactwa. Pierwszym etapem jest pocysterski zespół opactwa Grosbot w departamencie Charente, we Francji. Wytyczono i opisano trasy dwóch wycieczek, umożliwiających odkrycie i zwiedzanie opactwa i jego okolic.
    Via Equidia c’est l’idée de découvrir «au rythme du pas du cheval» les paysages naturels et le patrimoine, une autre façon d’apprendre l’histoire. C’est un nouveau concept touristique pour: «pouvoir vivre ensemble le monde du cheval, le monde agricole, rural et urbain», un réseau de chemins équestres, composé de chemins déjà existants, à recenser, rétablir et revaloriser et de chemins à créer. L’association veut proposer plusieurs itinéraires à parcourir, en fonction du temps disponible, des niveaux d’équitation acquis et de l’intérêt pour le patrimoine. Le but du projet est également la restauration des activités liées au monde équin, redécouverte, préservation des métiers, des professions et des traditions et des lieux liés à la «plus belle conquête de l’Homme». Via Equidia envisage la mise en valeur et réutilisation des équipements anciens liés au monde du cheval (forges, auberges, relais) et la création des équipements spécifiques (stationnements, haltes de repos, abris, abreuvoirs, gués, sanitaires, signalétique) partagés par les cavaliers, les randonneurs et les cyclistes. Le projet est né dans le département de la Charente. Cependant, il est prévu d’étendre ces balades sur d’autres territoires. Les «circuits à thèmes» pourraient lier plusieurs départements français et d’autres pays d’Europe. Via Equidia Cisterciena est une proposition de «circuits à thèmes» en rapport avec les voyages le long des chemins empruntés par les convois cisterciens pour bâtir les nouvelles abbayes. La première étape proposée en Charente est l’abbaye de Grosbot. Deux circuits sont tracés pour découvrir l’abbaye et ses alentours.
    Źródło:
    Architectus; 2013, 3(35); 101-112
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ogrody dawnego opactwa cysterskiego Najświętszej Marii Panny i św. Mikołaja w Lądzie
    Gardens of the former Cistercian Abbey of the Virgin Mary and Saint Nicholas in Ląd
    Autorzy:
    Nowiński, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/293403.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    Ląd nad Wartą
    historia ogrodów
    ogrody cysterskie
    Cystersi
    Ląd by the Warta Ri ver
    gardens’ history
    Cistercian gardens
    Cistercians
    Opis:
    Przed kasatą w 1819 r. cysterskie opactwo w Lądzie posiadało trzy zespoły ogrodowe: ogród klasztorny (konwentualny) – zlokalizowany po południowej stronie klasztoru nad kanałem rzeki Warty oraz na wyspie pomiędzy kanałem a korytem rzeki, ogród opacki – założony przy pałacu opackim w 2. poł. XVI w. na stoku po wschodniej stronie klasztoru i kościoła oraz wirydarz z fontanną w środku klasztoru. Po kasacie ogrody te uległy dewastacji, a większa część ogrodu opackiego została przyłączona do powstałego na początku XIX w. folwarku. W 1850 r. kościół i klasztor w Lądzie objęli kapucyni, którzy przeprowadzili renowację całości założenia wraz z rewitalizacją jego ogrodów. Na placu przed kościołem powstał wówczas park. Plan kościoła i klasztoru w Lądzie z około 1865 r. dokumentuje lokalizację ogrodów i parku po zamknięciu klasztoru kapucynów przez rząd carski. Na przełomie XIX i XX w. został rozebrany pałac opata oraz większość zabudowań gospodarczych klasztoru. Salezjanie, którzy przybyli do Lądu w 1921 r., przywrócili części dawnych ogrodów ich pierwotną funkcję. W 2008 r. na zlecenie Salezjańskiej Prowincji św. Wojciecha powstał projekt koncepcyjny rewaloryzacji i zagospodarowania parku i ogrodów przy pocysterskim opactwie w Lądzie nad Wartą. Autorami projektu są Anetta Jarosińska-Krokowska i Janusz Nowiński. Przewiduje on nowe zagospodarowanie oraz rekonstrukcję dawnych i obecnych ogrodów przy klasztorze w Lądzie z przeznaczeniem ich na cele rekreacyjne, edukacyjne i gospodarcze.
    Before the abolition in 1819 the Cistercian abbey in Ląd had three garden complexes: the monastic garden (conventual) – located on the south side of the monastery by the Warta River canal and on as island between the canal and the river-bed, the abbot’s garden – founded by the abbot’s palace in the second half of the 16th century, on the slope on the east side of monastery and the church, as well as a viridarium with a fountain in the monastic interior. After the abolition these gardens became devastated, while the biggest part of the abbot’s garden was incorporated into a grange which came into being at the beggining of the 19th century. In 1850, the church and the monastery in Ląd were taken over by the Capuchins who carried out a renovation of the whole complex and also a revival of its gardens. In the square in front of the church a park was founded at the time. A plan of the church and monastery in Ląd from about 1865 documents the location of the gardens and park after the abolition of the Capuchines’s monastery by the Tsarist government. At the turn of the 19th and 20th centuries, the abbot’s palace was pulled down as well as most of the monastic farm buildings. The Salesians, who came to Ląd in 1921, restored parts of the old gardens to their primary function. In 2008, due to the commission of the Administration of the Salesian Society Facilities of St. Adal bert Inspectorate there came into existence a conceptional project of revalorization and management of the park and gardens by the post-Cisterican abbey in Ląd by the Warta River. The authors of the project are Anetta Jarosińska-Krokowska and Janusz Nowiński. The project anticipates a new management and reconstruction of the old and present gardens by the monastery in Ląd assigning them for purposes of recreation, education and economic ones.
    Źródło:
    Architectus; 2013, 3(35); 63-74
    1429-7507
    2084-5227
    Pojawia się w:
    Architectus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies