Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę ""Podlasie"" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Budownictwo z polan opałowych w Uhowie na Podlasiu
Stackwall Buildings in Podlasie Region
Autorzy:
Kusznerko, M.
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398496.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
cordwood masonry
nurt low-tech
budownictwo drewno wapienne
Podlasie
stackwall
low-tech architecture
Podlasie Region
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki przeprowadzonych w 2011 roku badań wiejskiego budownictwa z alternatywnych materiałów lokalnych we wsi Uhowo w gminie Łapy. Znajdowało się tam do niedawna 12 (obecnie 11, bo jeden zburzono w 2007 roku) budynków o ścianach z drobnowymiarowego drewna opałowego spajanego zaprawą cementowo-wapienną, wzniesionych w latach pięćdziesiątych XX wieku. Wydają się one być najliczniejszą na świecie grupą takich obiektów zlokalizowanych w pojedynczej miejscowości, a z uwagi na czas powstania stanowią atrakcyjny przedmiot ewentualnych badań nad parametrami fizykotermicznymi, użytkowaniem i starzeniem się obiektów tego typu.
The paper contains the results of the recent field surveys and investigations on low-tech architecture and local materials building, especially in the village Uhowo in Łapy commune, the Podlasie region, north-east Poland, performed in 2011. In Uhowo 11 stackwall buildings (i.e. buildings with stackwallor cordwood masonry walls) have been found and the additional 1 was destroyed in 2007. The buildings were homes built in the 1950’s. They form the biggest concentration of stackwall buildings found in one settlement unit. They also seem to be an attractive subject for further studies on the usage and parametres of such constructions.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2011, 3, 2; 17-25
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Domy strychulcowe w gminach Klukowo, Ciechanowiec i Brańsk na Podlasiu
Wattle-and-daub houses in Klukowo, Ciechanowiec and Brańsk communes, Podlasie Region, N-E Poland
Autorzy:
Czarkowska, M.
Kuczyńska, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1203927.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
architektura low-tech
tanie budownictwo z materiałów miejscowych
domy wiejskie
domy strychulcowe
budownictwo ludowe
Podlasie
low-tech architecture
low-cost constructions
country cottages
wattle-and-daub houses
vernacular architecture
Podlasie Region
Opis:
W artykule zaprezentowano wyniki poszukiwań terenowych, przeprowadzonych w październiku 2015 roku w gminach Klukowo, Ciechanowiec i Brańsk. Celem poszukiwań było rozpoznanie miejscowego budownictwa ludowego ze słomy i gliny, ze szczególnym uwzględnieniem budynków o konstrukcji strychulcowej. W regionie budownictwo to było wprawdzie dość rzadkie (za wyjątkiem pobliskiej gminy Rudka), tym niemniej takie obiekty wznoszono tu jeszcze okazjonalnie stosunkowo niedawno, bo aż do lat sześćdziesiątych XX wieku. Podczas poszukiwań terenowych (obejmujących także wstępne wywiady z mieszkańcami kilkunastu wsi w gminach Klukowo, Ciechanowiec i Brańsk) znaleziono pięć takich budynków: dwa z nich są nowo odkryte, nieopisywane dotąd w literaturze, zaś o pozostałych istnieją jedynie krótkie wzmianki w najnowszym piśmiennictwie. W oparciu o przeprowadzone później szczegółowe wywiady z mieszkańcami tych wsi, w których znajdowały się odnalezione obiekty (szczególnie z mieszkańcami lub użytkownikami samych obiektów, a także z ich sąsiadami) oraz na podstawie oględzin badanych budynków rozpoznano kolejne etapy wznoszenia takich obiektów, zaprezentowane w załączonym materiale ilustracyjnym; wydają się one specyficzne dla regionu. Informacje o tych pięciu obiektach wraz z opisem zastosowanych w nich technologii budowlanych stanowią przyczynek do szczegółowego rozpoznania podlaskiej kultury budowlanej z użyciem słomy i gliny.
Field surveys in Klukowo, Ciechanowiec and Brańsk communes, Podlasie region, N-E Poland, have been performed in October, 2015, with the aim to recognize vernacular buildings with wattle-and-daub walls. Whilst such constructions were used very occasionally in the local indigenous architecture (with the exception of the nearby commune Rudka, with dozens of such buildings), the tradition of their use survived at that territory to the early 1960’s. Nevertheless, only a few examples have survived until now: 5 such architectural objects have been found as a result of the field survey in October, 2015. Two of those buildings have not yet been described in the academic literature; the three other ones were found to be mentioned only tersely. Interviews with dwellers of all these houses and with their neighbors, as well as examination of the construction, were the research base for further reasoning, which has eventually resulted with the description of the construction process, its stages and nuances (stages being also shown on the drawings). Actually, the local wattle-anddaub construction have been assessed as specific for that region and unique in some aspects. All the findings are claimed to be the research contribution to the recognition of the local wattle-and-daub culture, as an important part of vernacular architecture of the region.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2016, 8, 1; 13-20
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Case study of an old farmhouse in Olszewo: pro memoria
Autorzy:
Bogdziewicz, Magdalena
Buczyńska, Natalia
Szewczyk, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2201092.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
vernacular architecture
farmhouses
local building materials
the Podlasie region
north-eastern Poland
architektura wernakularna
budownictwo ludowe
domy wiejskie
budownictwo z materiałów miejscowych
Podlasie
Opis:
In 2021, the authors performed a series of field surveys in Podlaskie region, northeastern Poland, looking for culturally significant specimens of vernacular architecture. The search in Brańsk commune (gmina Brańsk) have resulted with finding a small but extremely interesting farmhouse, built some 80 years ago, i.e. in the early 1940s, with the use of locally obtained materials. In this article the authors present their findings; namely, they have documented the unique history and essential features of this farmhouse in terms of its construction, materials, layout, architectural form and adornment. All these aspects also witness a tangled history of the village and its surroundings, as well as intricacies of the local culture. An observed accumulative nature of the house and the uniqueness of its long history attribute the house with moral values of commemoration. Both that reason and the recently-observed rapid deterioration of the house compose a rationale for its documenting.
W 2021 roku wykonano serię poszukiwań terenowych na Podlasiu. Celem poszukiwań było rozpoznanie zachowanych po dziś dzień cennych przykładów budownictwa ludowego. W rezultacie znaleziono bardzo interesujący obiekt we wsi Olszewo w gminie Brańsk. Ten ponad osiemdziesięcioletni budynek wzniesiono około 1940 roku lub niewiele później z użyciem różnych materiałów miejscowych. W artykule scharakteryzowano go pod względem materiałowo-konstrukcyjnym, rozplanowania, kształtu (formy architektonicznej) i zdobnictwa, rozpoznając w tychże jego cechach wartość unikatu. Autorzy stawiają tezę o kulturowej esencjonalności opisywanego budynku jako wieloaspektowo upamiętniającego przeszłość swą formą, konstrukcją i zdobnictwem, przy czym mało który dawny wiejski dom (lub chałupa) równie bogato poświadczał minione zakręty historii. Czynnik ten zaważył na decyzji o jego naukowym opisie, niemniej także postępujące ostatnio techniczne zniszczenie domu dowodzi zasadności przedłożenia tu jego dokumentacji ku pamięci następnych pokoleń.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2022, 14, 2; 17--28
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Domy nasze – tożsamość
Our Houses – identity
Autorzy:
Żarnowiecka, J.C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398563.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
tożsamość
architektura
Hundertwasser
dom
Podlasie
Herzliya
identity
architecture
house
Opis:
W przedstawionym materiale autorka stawia hipotezę, że tożsamość każdego człowieka wiąże się z jego domem jako takim. Dowodzenie tezy następuje poprzez prezentację trzech przypadków. Pierwszym z nich jest koncepcja „5 skór” Friedensreicha Hundertwassera, następnym opis regionalnej zabudowy występującej we wsiach północno-wschodniej części Podlasia, kolejnym zaś przypadkiem jest zabudowa osiedla domów jednorodzinnych w Herzliyi (Izrael), w której widać przywiązanie do tradycji budowlanych przywiezionych z Polski. Przywołane, mimo pozornej rozbieżności, przykłady pozwalają na sformułowanie uogólnienia potwierdzającego znaczenie architektury domu dla zachowania tożsamości człowieka.
The paper presents hypothesis, that the identity of every man is connected with his house as such. Proving the thesis takes place through the presentation of three cases. The first of them is the concept of ‘five skins’ of Friedensreich Hundertwasser. The second description shows the regional buildings in villages of the north-eastern part of Podlasie region. The last one, the estate of detached houses in Herzliya (Israel), in which we can see the connections with traditional buildings brought from Poland. Examples quoted, in spite of the seeming divergence, allow for formulating generalisation about the importance of architecture of home to preserve the own human identity.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2013, 5, 2; 45-50
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słynące łaskami obrazy maryjne na Podlasiu : Problem ikonografii sacrum
Wonder-grace famous images of the virgin mary in Podlasie : A problem of the iconography of sacredness
Autorzy:
Tomalska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398492.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
kult obrazów
obrazy maryjne
ikony maryjne
Podlasie
cult of images
Marian images
Marian icons
Opis:
Zauważalny kryzys sztuki kościelnej to między innymi wszechobecność kiczu, definiowanego jako konsekwencja kultury masowej, stosującego wysoki styl do wyrażenia idei estetycznie niższej. Kicz, wyrastając z gloryfikacji banału, nie zaspokaja potrzeby piękna, jest bowiem dziełem o niewielkiej wartości artystycznej, niepogłębionym tworem, kierowanym do przeciętnych gustów, utrwalającym stereotypowe poglądy. Do najważniejszych fenomenów sztuki należą kultowe wizerunki. Kult obrazów był znany w cesarstwie bizantyjskim, gdzie powstało wiele pierwowzorów, między innymi ikona Hodegetrii – Matki Bożej Przewodniczki, ukazanej z Dzieciątkiem, Które wskazuje tzw. gestem Hodegetrii. Do szczególnej sławy przedstawień maryjnych przyczyniła się legenda o pierwszym portreciście, którym miał być św. Łukasz Ewangelista. Obrazy obdarzone szczególną mocą charakteryzują się pewnymi cechami: zostały znalezione w niespodziewanych miejscach (np. w lesie, przy studni lub źródełku, na przydrożnym drzewie), były źródłem niezwykłego blasku, „pociły się”, „płakały” lub krwawiły, przeniesione do kaplicy, dworu lub chaty, wracały na miejsce znalezienia, gdzie objawiały niezwykłą moc. Objawione na Podlasiu ikony maryjne odzwierciedlały cechy lokalnej kultury, podatnej na wpływy z różnych kierunków. Stopniowa latynizacja sztuki cerkiewnej, szczególnie na obszarach kulturowego pogranicza, nie powinna być postrzegana w kategoriach polityczno-konfesyjnych. Takie procesy są przejawem naturalnej osmozy kulturowej i indywidualnych aspiracji zleceniodawców, pragnących podnieść swój prestiż fundacjami wzorowanymi na najlepszych (według ówczesnych kryteriów) artystycznych wzorach. Tworzone w tym kręgu dzieła charakteryzował koloryt lokalny i stylowo-ikonograficzny, który nie może być oceniany dziewiętnastowiecznymi kryteriami estetycznymi, ani też koncepcjami „czystości stylowej”, lecz postrzegany w szerszym kontekście przemian kulturowych
Among the most important phenomena of the Christian religion there are images to which the faith ascribes supernatural properties, primarily the possibility of healing and defense against danger. In the area of the historic Podlasie such images often manifested themselves particularly frequently in the seventeenth century, when Podlasie was the theater of war, of devastating marches of troops, and of plagues and famine. Unusual pictures (images and icons) manifested themselves on trees (Leśna Podlaska, Puchły, Krypno), mystically prevented themselves from catching fire (Stary Kornin), or after a few years of functioning in a temple (Juchnowiec, Strabla) or in a manor house (Różanystok) manifested their supernatural power. It is a phenomenon of religious culture of Podlasie to adopt the iconographic patterns of iconic Catholic images by the Uniate Church, and after its abolition — by the Orthodox Church (Puchły, Kożany), as well as veneration of icons in Catholic churches (Juchnowiec, Strabla).
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2017, 9, 1; 71-78
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycyjne wiejskie domy w Haćkach na Białostocczyźnie : stan w 2015 roku, na wybranych przykładach
Country cottages in Haćki, Białystok region, in 2015
Autorzy:
Krzywińska, A.
Kułaczewska-Biełach, M.
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398468.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
budownictwo ludowe
dom wiejski
chałupa drewniana
Podlasie
Białostocczyzna
vernacular building
country cottages
wooden huts
Podlasie Region
Białystok Region
Opis:
Cel pracy: Uzyskanie i zapis graficzny aktualnych informacji o wernakularnej architekturze Białostocczyzny, mianowicie o wnętrzach drewnianych domów wiejskich na pograniczu etnicznym polsko-białoruskim, w gminie Bielsk Podlaski, na przykładzie wsi Haćki. Metoda i wyniki: Interpretacja szczegółowych rysunków inwentaryzacyjnych dwóch wiejskich domów w Haćkach na Białostocczyźnie, wykonanych w grudniu 2015 roku na podstawie wcześniejszych prac terenowych przeprowadzanych w okresie od października do grudnia 2015 roku (wybrano i zaprezentowano 10 rysunków, w tym rzuty, przekroje i rysunki elewacji, przy czym rzuty i przekroje zawierają szczegółowe informacje o umeblowaniu i wyposażeniu wnętrz tych domów). Rysunki opracowano na prawach materiałów źródłowych, na potrzeby późniejszych analiz naukowych i działań konserwatorskich. Dopełnieniem materiałów rysunkowych jest dokumentacja fotograficzna (tu zaprezentowana w wyborze) i informacje pozyskane podczas wywiadów z mieszkańcami wsi. Wnioski: Zarejestrowano nawarstwianie się zmian (w rozplanowaniu, umeblowaniu i wyposażeniu) z różnych okresów oraz kontynuację ludowych wzorców kształtowania przestrzeni mieszkalnej (kompozycyjna i funkcjonalna rola pieca, amfiladowość wnętrza, rola kąta obrzędowego, czyli pokucia itp.).
The general aim at the base of the work is to recognize vernacular architecture in Polish-Byelorussian ethnic borderland in the region of Białystok, on example of Haćki village in Bielsk Podlacki commune, 50 km south of Białystok, N-E Poland. The specific objective (research task) is to record graphical information about vernacular home interiors, as the source for further reasoning or conservation. Methods and results: Inventory drawings of two vernacular country cottages in Haćki, Białystok region, N-E Poland, have been made in December, 2015, after the field surveys in Haćki in October, November and December 2015. The set of drawings included plans, sections and façades; in this paper 10 drawings are presented. The drawings include all the information about layout, furniture and adornments of the houses. The relevant photographs and interviews with locals are also provided and taken into account. Conclusions: The houses are “chronicles of changes”, as we have observed the accumulation of changes of spatial layouts and furnishing of vernacular homes for the decades. Besides, the old vernacular traditions of residential space arrangement are still in use in such houses.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2016, 8, 3; 82-93
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Folk sculptor Włodzimierz Naumiuk – as a carpenter
Ludowy rzeźbiarz Włodzimierz Naumiuk jako cieśla
Autorzy:
Naumiuk-Jakuc, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24200537.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
Naumiuk Włodzimierz
vernacular carpentry
Podlasie
ciesielstwo ludowe
Opis:
Włodzimierz Naumiuk is a recognized folk woodcarver and sculptor from Kaniuki, Podlaskie voivodeship, N-E Poland. He was “discovered” in the 1960s and invited for art exhibitions, and his sculptures were subjects of press notes, newspaper articles and also research works, including, among others, an extended paper by Jacek Wołowski, published in 1985 in “Polska Sztuka Ludowa”. In this paper, some hitherto unknown aspects of Naumiuk’s technical proficiency related to woodworking and carpentry are presented, with focus on his vernacular carpentry skills and knowledge. The objective of this work is to bridge the gap between Naumiuk’s art and carpentry skills and knowledge, in order to place his art in a wider technology context. This work is based on personal interviews with Włodzimierz Naumiuk, on 05.04.2021, 03.09.2022 and 01.11.2022.
Włodzimierz Naumiuk to ludowy rzeźbiarz i snycerz ze wsi Kaniuki w województwie podlaskim. „Odkryty” został w latach sześćdziesiątych XX w., później był zapraszany na wystawy, a jego rzeźby opisywano nie tylko w prasie regionalnej, ale też w piśmiennictwie naukowym, począwszy od poświęconego mu obszernego artykułu na łamach „Polskiej Sztuki Ludowej” z 1985 r., autorstwa Jacka Wołowskiego. W niniejszym artykule zaprezentowano wybrane aspekty warsztatowe pomijane w dotychczasowych opracowaniach poświęconych twórczości Włodzimierza Naumiuka, mianowicie jego warsztat ciesielski (znajomość tradycyjnej ciesiołki, jako że Naumiuk pracował też jako cieśla). Poznanie i opis aspektów ciesielsko-warsztatowych służyć ma lepszemu osadzeniu twórczości Włodzimierza Naumiuka w szerszym kontekście wiejskiego rzemiosła. Merytoryczną podstawą prezentowanych tu rozważań były wywiady z Włodzimierzem Naumiukiem, przeprowadzone w dniach 05.04.2021r., 03.09.2022r. i 01.11.2022r.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2023, 15, 1; 13--24
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ czynników fiskalnych na tradycyjne formy architektoniczno-budowlane. Na przykładzie podlaskich urządzeń piecowo-kominowych
Taxes-determined architecture, studied on the examples of vernacular stove systems in the Podlasie region, north-eastern Poland
Autorzy:
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398698.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
piec
zduństwo
budownictwo ludowe
budownictwo drewniane
Podlasie
dom wiejski
stove fitting
stove
vernacular architecture
wooden architecture
vernacular cottages
Opis:
Na podstawie literatury przedmiotu (w tym piśmiennictwa dziewiętnastowiecznego) poddano krytycznej analizie tezę, iż tak zwane podymne (dawny podatek pobierany od domów lub częściej od kominów, zwany inaczej kominowym i obowiązujący z licznymi modyfikacjami od 1629 roku, choć dawniej różnie interpretowany) stanowiło jedną z przyczyn powszechności specyficznych systemów grzewczych (tj. wielopiecowych, lecz zarazem jednokominowych) we wschodniopodlaskich domach wiejskich, a być może także istotny czynnik sprzyjający zachowaniu się lokalnie aż do początku xx wieku bezkominowych systemów piecowych w tzw. wnętrzach kurnych (dymnych). uzyskano informacje potwierdzające tezę, choć nie wykluczono pewnych wątpliwości interpretacyjnych. wyniki analiz uogólniono, potwierdzając generalną zależność architektury i budownictwa od czynników fiskalnych, co zilustrowano również innymi przykładami.
Based on the old literature survey, the author has examined the hypothesis that the specific taxes which were called podymne had determined the historic development of old vernacular stove systems in residential building in the podlasie region (north-eastern poland), thus resulting in their local uniqueness. Podymne was first mentioned in 1626 and then interpreted in various ways, and became one of the causes of the local prevalence of stove-based heating systems without chimneys. the author verifies this conviction and follows its consequences, thus looking for the general dependencies between taxes and architecture in their historic evolutionary development.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2012, 4, 2; 38-45
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zegar słoneczny – fontanna na skwerze przy ulicy Piłsudskiego w Supraślu
Stackwall Buildings in Podlasie Region
Autorzy:
Łodziński, P.
Łoś, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398512.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
zegar słoneczny
fontanna
fountain
sundial
Opis:
Inwestorowi współczesnych projektów małej architektury zależy na rozwiązaniach oryginalnych, jedynych, niepowtarzalnych, identyfikowanych tylko z tym miejscem i miastem. Zegar słoneczny w centrum reprezentacyjnego skweru miejskiego, zaprojektowany tylko dla tego miejsca, posiada wszystkie atuty słonecznego chronometru - wzbogacony o taflę wodną, strugi wody wskazujące kolejne godziny dnia i efekty świetlne fontanny nocą.
Investor needs the original and unique solutions of the contemporary landscaping projects, which are identified only with the place and the city. The sundial in the center of the square is the sample of urban design only for this place and brings all the advantages of solar chronometer – with surface of water, streams of water indicating the next hour of the fountains and lighting effects at night.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2011, 3, 2; 26-30
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycyjne zdobnictwo starych domów okolic wsi Kaniuki we wspomnieniach ludowego rzeźbiarza Włodzimierza Naumiuka
Traditional ornamentation of old vernacular country houses in Kaniuki, as remembered by a folk artist and woodcarver Włodzimierz Naumiuk
Autorzy:
Naumiuk-Jakuc, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398353.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
budownictwo ludowe
budownictwo drewniane
budownictwo wiejskie
zdobnictwo architektoniczne
Podlasie
Białostocczyzna
vernacular architecture
timber architecture
farmhouses
architectural ornamentation
Podlasie region
Białystok region
Opis:
Pozyskano wspomnienia Włodzimierza Naumiuka, 84-letniego ludowego artysty i rzemieślnika ze wsi Kaniuki na Białostocczyźnie, dotyczące jego wiedzy na temat zjawiska architektoniczno-kulturowego, w którym osobiście uczestniczył, mianowicie powstawania drewnianej deskowej ornamentyki domów wiejskich. Uwzględniono, zaprezentowano i poddano ocenie te aspekty badanego zjawiska, które poznano dzięki wspomnieniom Włodzimierza Naumiuka, a które wykraczają poza dotychczasową wiedzę z literatury przedmiotu. W szczególności wykazano zaskakująco silny wpływ preferencji mieszkańców wsi (klientów rozmówcy) na tematykę zdobnictwa domów i dokonano ogólnej periodyzacji mody zdobniczej.
Based on personal reminiscences achieved from Włodzimierz Naumiuk, a 84-year old folk artist and craft master from Kaniuki in the region of Białystok, N-E Poland, vernacular plank-made ornaments of old country houses in the vicinity of Kaniuki have been assessed as a local cultural heritage, in order to supplement the existing literature knowledge about the subject of local plank-made architectural ornamentation as a cultural phenomenon. In particular, basic time periods of that phenomenon have been recognized and assessed, and inhabitants’ preferences were pointed as essential part of artistclient dialogue that had influenced the themes of timber ornamentation of country houses.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2019, 11, 1; 30-39
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inventory photographs and drawings of an old farmhouse (built ca. 1922) in Ostra Gora, Korycin Commune, Bialystok Region, N-E Poland
Inwentaryzacja domu z 1922 roku w Ostrej Górze w gminie Korycin na Białostocczyźnie
Autorzy:
Brzozowska, Paula M.
Cwalińska, Marzena
Szewczyk, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398708.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
architektura rodzima
domy wiejskie
kultura ludowa
wnętrza budynków
Podlasie
Białostocczyzna
vernacular architecture
vernacular houses
vernacular home interiors
Podlasie region
Białystok Region
Opis:
The objective of the paper is to contribute to the knowledge of vernacular architecture in N-E Poland, especially concerning interiors of country houses in the region of Białystok. The apparent abundance of previously published contributive works, relevant to the subject matter, is elusive, as this subject has not been studied exhaustively yet. In particular, both the diversity of interior arrangements and their accumulative nature still seem very promising research issues. In this article, inventory illustrations of a timber house dated 1922 in Ostra Góra, Korycin commune, N-E Poland, are presented to the public, with the aim to record and preserve the relevant cultural heritage information. Since its erection, the interior of the surveyed house has been accumulating pieces of furniture, different equipment items and various adornments that have eventually amounted to a unique conglomeration, an amalgam of things, forms and patterns. Surprisingly, the final aesthetics of the interior have proven complex but quite uniform, being the astonishing result of old aesthetics, lore and patterns supported by new technologies. The conclusion has been drawn that one of the distinctive features of the region of Białystok is the cumulative nature of its country houses whose interiors can be perceived as a sort of a legacy transcript of great cultural value.
Artykuł ma w zamierzeniu autorów być wkładem w poznanie i dokumentowanie wernakularnej architektury wiejskiej północno-wschodniej Polski, a w szczególności Białostocczyzny. Ten ogólny kierunek badawczy, mimo wielokrotnego przywoływania w szeregu publikacji naukowych, stanowi zagadnienie dalekie od wyczerpania, co poniekąd wynika ze specyfiki ludowej kultury materialnej regionu (w szczególności wiejskiego budownictwa i wystroju wnętrz mieszkalnych), mianowicie jej różnorodności i akumulatywności. Przykładem akumulatywności jest tytułowy, omawiany tu budynek, czyli drewniany dom we wsi Ostra Góra w gminie Korycin, wzniesiony w 1922 roku. Od tego czasu stale nawarstwiały się w nim, zwłaszcza w jego wnętrzu, estetyki właściwe kolejnym upływającym dekadom, a wraz z nimi wnętrze domu akumulowało wzory ornamentalne, elementy wyposażenia i umeblowania, itp. Oczekiwać można byłoby więc wizualnego chaosu, tymczasem wnętrze badanego domu wydaje się estetycznie spójne i dojrzałe (więc tym bardziej interesujące jako wytwór ludowego rozumienia przestrzeni), co zresztą ukazano tu na wybranych ilustracjach dokumentacyjnych: fotografiach i rysunkach inwentaryzacyjnych, wykonanych jesienią 2018 roku. Wywód oparty na materiale inwentaryzacyjnym zwieńczono wnioskiem o addytywnej akumulatywności jako specyficznej cesze wnętrz wiejskich domów Białostocczyzny. Wnętrza takie, w których współczesność łączy się z pozornie minionymi tradycjami, można uważać za cenne jako rodzaj zapisu czasu, a zarazem zapisu dziedzictwa kulturowego.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2019, 11, 3; 21-41
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum i profanum ogrodu przydomowego wsi pogranicza polsko-białoruskiego
Sacrum and profanum of the house gardens in the polish and belarus borderline
Autorzy:
Sulima, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398577.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
ogród przydomowy
Podlasie
pogranicze polsko-białoruskie
garden
tradition
Opis:
Wsie wschodniopodlaskie, położone na pograniczu polsko-białoruskim, należą do tych unikatowych obszarów w kraju, na których do dnia dzisiejszego zachowały się ogromne pokłady spuścizny duchowej i materialnej. Pierwsze, widoczne są przede wszystkim w sferze mentalno-obyczajowej, na którą wpływ wywiera dominująca tutaj religia prawosławna. Krajobraz kulturowy tworzą przetrwałe od XVI wieku w praktycznie niezmienionym stanie układy ruralistyczne, charakterystyczna struktura działek, wernakularna architektura. Atmosferę drewnianych wsi potęguje ponadto przyroda: łąki, lasy, a także wiejskie ogródki przydomowe. Dawniej, przekazywana przez pokolenia, tradycja i religia, stanowiły wyznacznik dla ich kształtowania. Niektóre rośliny były ozdobą zagrody, inne poprzez swoje właściwości apotropeiczne chroniły dom, np. przed uderzeniem pioruna, stanowiąc element świata sacrum. Tradycyjny ogród wiejski odbierany był nie tylko w kategoriach piękna czy użyteczności, ale także – jako wyznacznik tożsamości społeczności prawosławnych. Z uwagi na sytuację demograficzną i wyludnianie wsi – działki wykupowane są na tzw. letnie domy, przy których coraz częściej powstają ogrody dalekie od tradycyjnych wzorów, stanowiące odwzorowanie gustów właścicieli. Tęsknota za namiastką piękna i powrotem do korzeni nakazuje ochronę i poszanowanie materialno-duchowego bogactwa tych terenów. Jest to niewątpliwie jedno z kluczowych zagadnień dla zachowania tożsamości wiejskich obszarów pogranicza etnicznego. Tekst oparty na materiałach etnograficznych, historycznych i przeprowadzonych autorskich badaniach terenowych prezentuje symbolikę tradycyjnego ogrodu przydomowego wsi pogranicza polsko-białoruskiego, związane z nim wierzenia społeczności etnicznych oraz stan aktualny.
Villages of east of Podlaskie region, located near the border with Belarus belong to these unique areas in the country, where a huge amount of material and spiritual heritage have remained until this day. First, it could be seen in the mental and moral realm, which is influenced by Orthodox religion. The cultural landscape is formed by rural complexes, distinctive architecture plots, vernacular architecture, which were preserved here since the sixteenth century. The image of the wooden village is also created by nature: meadows, forests, as well as rural gardens. Historically, the tradition that passed through the generations was the determinant for their development. Some plants were source of pride of the homestead, others through their properties protected houses, eg. against lightning. The traditional cottage garden was not only perceived in terms of beauty or utility, but also - as an indicator of the identity of ethnic communities. Due to the progressive „aging” and extinction of the village - plots are sold and gardens become a reflection of the new owner’s tastes. The longing for beauty and back to the roots, requires the protection and respect of the material and spiritual wealth of those areas. This is undoubtedly one of the key issues for the preservation of the identity of the ethnic borderland. The text based on the ethnographical, historical sources and field research shows the symbolism of the traditional gardens in front of the houses of the Polish and Belarus borderline and current condition of those villages.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2017, 9, 1; 63-70
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rammed earthen farm buildings in Tworkowice, Ciechanowiec municipality, N-E Poland
Glinobite budynki wiejskie w Tworkowicach w gminie Ciechanowiec
Autorzy:
Bartoszewicz, Paulina
Bereźniak, Magdalena
Wiśniewska, Kinga
Szewczyk, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2201108.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
Polish vernacular architecture
Podlasie
Ciechanowiec
Tworkowice
rammed earth
polskie budownictwo ludowe
glinobitka
Opis:
In June 2009 and October 2021 field surveys were performed in Ciechanowiec municipality, Wysokie Mazowieckie County, in south-western part of the Podlaskie region, N-E Poland, to look for semi-vernacular buildings made with raw materials or alternative constructions, such as rammed earth, wattle and daub, and cordwood masonry. In particular, a group of rammed earth barns was found and examined in a small village of Tworkowice. All those buildings were built in the 1950s, but their construction had been known in that region before that time. The intention behind this work has been to contribute to recognizing the distribution of hitherto underresearched vernacular or semi-vernacular earthen architecture in N-E Poland, as most researchers of vernacular and semi-vernacular architecture of the Podlaskie region have focused onto timber architecture rather than earthen constructions.
W czerwcu 2009 i październiku 2021 roku na południowo-zachodnich krańcach województwa podlaskiego, w gminie Ciechanowiec w powiecie wysokomazowieckim przeprowadzono poszukiwania terenowe ukierunkowane na znalezienie dawnych wiejskich budynków wzniesionych z użyciem parabudulców i nietypowych konstrukcji, takich jak glinobitka, szachulec, mur z polan opałowych i tym podobne. Najliczniejszą grupę budynków glinobitych odnaleziono w niewielkiej wsi Tworkowice. Pochodzą one z połowy XX wieku, lecz reprezentują konstrukcję, która w tamtych okolicach występowała już wcześniej. W niniejszej pracy zaprezentowano pozyskane informacje o tworkowickich budynkach glinobitych, przy czym zamiarem autorów było, by ów ilustrowany opis mógł być przyczynkiem do szerszego rozpoznania występowania i zróżnicowania budownictwa glinianego (jako podzbioru lokalnej architektury ludowej) w regionie, które to zagadnienie jak dotąd wymykało się naukowemu opisowi, gdyż gros badań podlaskiej architektury ludowej dotyczyło budynków i konstrukcji drewnianych.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2022, 14, 4; 1--12
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inwentaryzacja fotograficzna drewnianego starego domu wiejskiego w Miniewiczach w gminie Zabłudów
Photo-survey documentation of an old timber-constructed house in Miniewicze, Zabłudów Commune, N-E Poland
Autorzy:
Ładny, Marcin
Szewczyk, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398377.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
architektura wernakularna
architektura regionalna
dom wiejski
Podlasie
vernacular architecture
regional architecture
country houses
Podlachia
Opis:
Przedstawiono wybór ujęć fotograficznych około 85-letniego drewnianego domu wiejskiego w Miniewiczach w gminie Zabłudów. Dom wybrano pod kątem jego reliktowości w kategoriach konstrukcji, rozplanowania i wyposażenia. Zaprezentowana dokumentacja, uzupełniona tu opisem krytycznym, stanowi osiągnięcie poznawcze, odzwierciedla bowiem zamiar utrwalenia wiedzy o wiejskich tradycjach budowlano-zdobniczych północno-wschodniej Polski, w szczególności Białostocczyzny. Przedstawiony w opisie i na ilustracjach dom reprezentuje kategorię obiektów architektonicznych szybko ustępujących z miejscowego krajobrazu i niemalże już zanikłych poza regionem, co także uzasadnia jego opis naukowy.
Exemplary photo images of an 85-year old timber house in Miniewicze, Zabłudow Commune, Białystok region (Białystok voivodeship), N-E Poland, are presented with extended commentary, in order to document the construction, layout, furniture and adornment of the house, as relics of indigenous vernacular aesthetics and architecture of the region. Such vernacular „architectural culture”, whilst becoming obsolete in terms of contemporary construction and aesthetics, has also become rarity out of the region and is rapidly vanishing even here, in N-E Poland.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2019, 11, 4; 23-37
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inventory materials of wooden country houses in Soce village, Narew municipality
Dokumentacja inwentaryzacyjna drewnianych domów wiejskich we wsi Soce w gminie Narew
Autorzy:
Godlewska, Aneta
Ignatowicz, Magdalena
Łapińska, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2201113.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
country houses
wooden architecture
architectural drawing
cultural values
Białystok region
Podlasie
domy wiejskie
architektura drewniana
rysunek architektoniczny
wartości kulturowe
Białostocczyzna
Opis:
The paper presents material collected during field research and inventory of old village houses from the village of Soce in the municipality of Narew. Its purpose was to collect architectural-ethnographic information about buildings important in terms of cultural values. They were described in the article in order to document the disappearing local heritage and to supplement the research and inventory of documentary resources. Drawings of plans, sections and facades of the buildings and their furnishings were prepared as well.
W pracy zaprezentowano materiał zgromadzony podczas badań terenowych i inwentaryzacji starych domów wiejskich ze wsi Soce w gminie Narew. Celem było zebranie informacji architektoniczno-etnograficznych o budynkach cennych pod względem wartości kulturowych. Opisano je w artykule, aby udokumentować zanikające lokalne dziedzictwo oraz by uzupełnić badania i inwentaryzacyjne zasoby dokumentacyjne. Opracowano rysunki rzutów, przekrojów i elewacji budynków oraz ich wyposażenia.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2022, 14, 4; 21--36
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies