- Tytuł:
- Poziom rozwoju funkcji wykonawczych a poczucie umiejscowienia kontroli u dzieci pięcioletnich
- Autorzy:
- Filipiak, Sara Aleksandra
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/614653.pdf
- Data publikacji:
- 2016
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
executive functions
locus of control
self-regulation
preschool age
funkcje wykonawcze
poczucie umiejscowienia kontroli wzmocnień
autoregulacja
wiek przedszkolny - Opis:
-
Both executive functions and locus of control start to develop in childhood and represent different nature. However, do they develop quite independently? Locus of control is an important dimension of personality which may be located on the continuum with two ends: internal and external locus of control. The research repeatedly indicate that in developmental changes of locus of control the educational influences are regarded as a key factor (Kulas, 1998; Loeb, 1975). More contemporary research suggest that there might be also biological basis of locus of control (Declerck, Boone et al., 2006; Kochanska, Murray et al., 2000). Specifically, brain mechanisms responsible for self-regulation might be linked to biological bases of locus of control. In self-regulation processes, executive functions play the key role as they have an influence on the efficacy of intentional human behaviours. High efficacy of behaviours and – as a consequence - the feeling of satisfaction, may support the formation of internal locus of control. The research objective is to determine the connection between executive function’s efficiency and locus of control in five-year old children. In spite of lack of empirical evidence from small children, it was assumed that children with high executive function’s efficiency manifest more often internal locus of control (in contrast to children with low executive function’s efficiency.
Zarówno funkcje wykonawcze, jak i poczucie umiejscowienia kontroli wzmocnień zaczynają się kształtować już w okresie dzieciństwa. Wprawdzie reprezentują one odmienną naturę, ale czy rozwijają się zupełnie niezależnie od siebie? Wielokrotnie wskazywano, iż w zmianach rozwojowych poczucia kontroli istotną rolę odgrywają oddziaływania wychowawcze (Kulas 1998, Loeb 1975). Nowsze wyniki badań sugerują także prawdopodobne biologiczne uwarunkowania poczucia kontroli (Declerck, Boone i in. 2006; Kochanska, Murray i in. 2000). Podłożem określonego poczucia kontroli mogą być mózgowe mechanizmy odpowiedzialne za autoregulację. Kluczową rolę w procesach autoregulacyjnych odgrywają funkcje wykonawcze wpływające na skuteczność podejmowanych przez człowieka działań. Wysoka skuteczność działania (wraz z poczuciem satysfakcji, które mu towarzyszy) może sprzyjać kształtowaniu się kontroli wewnętrznej. Celem badań było ustalenie związku między sprawnością funkcji wykonawczych a poczuciem umiejscowienia kontroli u dzieci pięcioletnich. Mimo braku doniesień empirycznych dotyczących małych dzieci założono, że u pięciolatków charakteryzujących się wysoką sprawnością funkcji wykonawczych można częściej zarejestrować poczucie kontroli wewnętrznej (w porównaniu z dziećmi o niskiej sprawności funkcji wykonawczych). Wyniki potwierdziły to założenie. Sprawność funkcji wykonawczych istotnie różnicowała poczucie umiejscowienia kontroli w sytuacjach sukcesów oraz niepowodzeń u badanychdzieci. Dodatkowe analizy wykazały, że pięcioletni chłopcy charakteryzowali się większą sprawnością funkcji wykonawczych w porównaniu z dziewczynkami. Z kolei dziewczynki miały istotnie większe zewnętrzne poczucie umiejscowienia kontroli w sytuacjach sukcesów oraz niepowodzeń w porównaniu z chłopcami. Wyniki te dyskutowane są w kontekście oddziaływań socjalizacyjnych, które podejmuje się wobec chłopców i dziewczynek. - Źródło:
-
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia; 2016, 29, 3
0867-2040 - Pojawia się w:
- Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł