Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "grammatical;" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
Kategoria rodzaju gramatycznego w systemie językowym, dyskursie i glottodydaktyce
Category of grammatical gender in the Polish language system, discourse and glottodidactics
Autorzy:
Pałuszyńska, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/680359.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
językoznawstwo
rodzaj gramatyczny
glottodydaktyka
metodyka
linguistics
grammatical gender
glottodidactics
methodology
Opis:
The aim of the article is to describe the category of gender in Polish from three perspectives: the perspective of the grammatical system, of discourse and of glottodidactics. In the grammatical description, the author emphasizes the syntactic function and the rules for dividing Polish nouns into genders. She draws attention to different ways of linguistic symbolization of gender in a discourse, which may be divergent from the grammatical gender. She notices differences between the acquisition of the category in question by native and non-native users. From the perspective of pedagogical grammar, she analyzes the mistakes of foreigners in terms of gender and proposes general principles of teaching this category.
Celem artykułu jest opis kategorii rodzaju w języku polskim z trzech perspektyw: systemu gramatycznego, dyskursu oraz glottodydaktyki. W opisie gramatycznym autorka kładzie nacisk na funkcję składniową oraz zasady podziału rzeczowników na rodzaje. Zwraca uwagę na różny sposób językowego symbolizowania płci w dyskursie, który może być rozbieżny z rodzajem gramatycznym. Zauważa różnice między przyswajaniem omawianej kategorii przez rodzimych i nierodzimych użytkowników. Z perspektywy gramatyki pedagogicznej analizuje błędy cudzoziemców w zakresie rodzaju i proponuje ogólne zasady nauczania tej kategorii.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2019, 26; 413-423
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzaj gramatyczny w polszczyźnie i w językach wschodniosłowiańskich. Rozważania na marginesie biernika
Grammatical gender in polish and east slavic languages remarks on the accusative case
Autorzy:
Stefańczyk, Wiesław T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034551.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
rodzaj gramatyczny
język polski
języki wschodniosłowiańskie
biernik
grammatical gender
Polish language
East Slavic languages
accusative
Opis:
We współczesnym językoznawstwie polonistycznym współistnieje kilka ujęć kategorii rodzaju gramatycznego: tradycyjne, wywodzące się ze szkoły starożytnej oraz nowsze. W ujęciu tradycyjnym występuje trójczłonowy podział na rodzaje gramatyczne, tj. męski, żeński i nijaki, a jego podstawę stanowi mianownik liczby pojedynczej. Podobnie jest we wszystkich językach wschodniosłowiańskich. W polszczyźnie – w przeciwieństwie do innych języków słowiańskich – istnieje dodatkowo rodzaj męskoosobowy i niemęskoosobowy. W ujęciach nowszych podstawę podziału na rodzaje gramatyczne stanowi biernik i dopełniacz. W ujęciu biernikowym występuje pięć rodzajów gramatycznych: męskoosobowy, męskożywotny, męskonieżywotny, żeński i nijaki, natomiast w koncepcji dopełniaczowej wyodrębnia się cztery klasy rodzajowe w liczbie pojedynczej i pięć klas w liczbie mnogiej. Tego typu propozycje opisu rodzaju gramatycznego są obce innym językom słowiańskim, w tym wschodniosłowiańskim, choć istnieje w nich rozbudowana kategoria żywotności, czego przykładem jest biernik. W językach wschodniosłowiańskich rzeczowniki żywotne wszystkich rodzajów gramatycznych otrzymują w bierniku liczby mnogiej końcówki fleksyjne synkretyczne z dopełniaczem. We współczesnej polszczyźnie natomiast wyodrębnianie klasy rzeczowników żywotnych w liczbie mnogiej jest nieistotne z fleksyjnego punktu widzenia. Różnice te są przyczyną interferencji i błędów językowych zarówno Polaków uczących się języków wschodniosłowiańskich, jak i wschodnich Słowian, przyswajających język polski.
In contemporary Polish linguistics, several approaches to the category of grammatical gender coexist, both traditional, dating back to ancient times, and more recent solutions. Traditionally, grammatical gender is understood on the basis of a tripartite division – masculine, feminine, and neuter, based on the singular nominative. A similar perspective is adopted in all East Slavic languages. In more recent approaches, the division into grammatical gender is based on the accusative and gender forms. The accusative approach provides for five grammatical genders: masculine personal, masculine animate, masculine inanimate, feminine and neuter, while the genitive encompasses four generic classes in the singular and five in the plural. Such descriptive propositions are alien to other Slavic languages, although the latter do possess the category of animacy, one example of which is the accusative. In East Slavic languages, animate nouns of all grammatical gender are assigned syncretic endings with the genitive in the accusative plural. In contemporary Polish, on the other hand, distinguishing a class of plural animate nouns is irrelevant from an inflectional point of view. These differences are the reason for interferences and linguistic errors both when Poles endeavour to learn East Slavic languages and when Eastern Slavs acquire Polish.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2021, 28; 105-116
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postacie bajkowe i fantastyczne na tle wybranych języków słowiańskich – problem „szemranego” rodzaju gramatycznego
Fairy-tale and fantastic characters and the selected slavic languages – the problem of the “questionable” grammatical gender
Autorzy:
Nowakowska, Maria Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967027.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
linguistics
glottodidactic
names of characters from fairy tales
grammatical gender
natural gender
discrepancy between the natural gender and grammatical gender
językoznawstwo
nazwy bohaterów bajek
rodzaj gramatyczny
rodzaj naturalny
rozbieżności między rodzajem naturalnym a gramatycznym
glottodydaktyka
Opis:
W artykule przedstawiono problem rodzaju gramatycznego postaci bajkowych i fantastycznych. Omówiono m.in. rozbieżność między rodzajem gramatycznym a rodzajem naturalnym nazw bohaterek najpopularniejszych bajek dla dzieci, czyli Czerwonego Kapturka i Kopciuszka, a także postaci wywodzących się z literatury fantasy i gier komputerowych, tak popularnych wśród młodego pokolenia. Przedstawione przykłady pokazują zaburzenia pomiędzy rodzajem gramatycznym wspomnianych postaci a ich określnikami, do których dochodzi na poziomie składni. Na ich podstawie można wnioskować o swoistej wyższości rodzaju naturalnego nad rodzajem gramatycznym.
The article presents the problem of the grammatical gender in fairy-tale and fantasy characters. It shows the discrepancy between the grammatical gender and the natural gender in the names of the most popular children’s characters such as Little Red Riding Hood and Cinderella, as well as characters from fantasy books and computer games which have gained popularity amongst youth. The examples presented in the article show the disturbance on a syntactical level, between the grammatical gender of said characters and their attributes. Based on these examples one can notice the superiority of the natural gender over the grammatical gender.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2014, 21
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gender, sex, and society. On the formation and usage of feminine forms in Polish and Slovenian
Rodzaj, płeć, społeczeństwo – o tworzeniu feminatywów w języku polskim i słoweńskim
Autorzy:
Wtorkowska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042384.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
feminatywy
słowotwórstwo
rodzaj gramatyczny
płeć
język polski
język słoweński
feminine forms
word formation
grammatical gender
sex
Polish language
Slovenian language
Opis:
The aim of this article is to highlight selected differences in the formation and usage of feminine names, mainly names of professions, titles, and positions, between Polish and Slovenian. Apart from the traditional ones, I shall also discuss more recent modes of derivation of feminine names in both languages and their formal characteristics. The issue of sex is related in both languages to the grammatical category of the gender of personal nouns, though it is more common in Polish. In the language, which, in fact, is referred to by its native users as ojczysty (adjectival form with the stem ‘ojciec’ meaning ‘father’) while a Slovenian would refer to their native language as materinski (derived from mother), there exists an additional opposition of names of men vs. names of non-men (including women), which means there is a special privileged position of masculine personal forms over other forms, one which is not found in Slovenian. In Slovenian, the previously used neutral masculine form when referring to both men and women, being the shortest and morphologically least complicated, is no longer viewed as non-marked, and in some documents, it is being replaced with the feminine form. I shall discuss the changes which have occurred in terms of the formation and application of feminine forms, starting with their masculinisation as a sign of women’s emancipation, through the intention to eliminate the asymmetry in the word formation of those names viewed within the context of gender/sex issues in language, to the reasons for blocking feminine derivation. I shall also mention the modes for neutralising gender and the device of splitting, the rules of which, in both languages, have not yet been sufficiently defined.
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na wybrane różnice w tworzeniu i używaniu nazw żeńskich, głównie nazw zawodów, tytułów i stanowisk między językiem polskim a słoweńskim. Obok tradycyjnych przedstawiono też nowsze sposoby derywowania nazw żeńskich w obu językach oraz ich wykładniki formalne. Kwestia płci wiąże się w obu językach z gramatyczną kategorią rodzaju rzeczowników osobowych, jednak w większym stopniu w polszczyźnie. W języku polskim, który nota bene rodzimy użytkownik polszczyzny nazwie ojczystym (od ojciec), gdy Słoweniec swój język ojczysty określi jako materinski (od matka), mamy dodatkową opozycję nazwy mężczyzn – nazwy niemężczyzn (w tym kobiet) i przez to wyjątkową, uprzywilejowaną pozycję form męskoosobowych w stosunku do pozostałych, której nie znajdziemy w języku słoweńskim. W języku słoweńskim dotychczas neutralna forma męska odnosząca się zarówno do mężczyzn jak i kobiet, jako najkrótsza i morfologicznie najprostsza, przestała być odbierana jako nienacechowana, a w niektórych dokumentach została zastąpiona formą żeńską. Omówiono zmiany, jakie zaszły i nadal zachodzą w zakresie tworzenia i stosowania feminatywów, od ich maskulinizacji jako przejawu emancypacji kobiet poprzez chęć likwidacji asymetrii słowotwórczej tych nazw, rozpatrywanej na tle problematyki rodzajowo-płciowej w języku, do przyczyn blokady derywacji żeńskiej. Wspomniano również o sposobach neutralizacji rodzaju i zabiegu splittingu, którego zasady w obu językach nie zostały jeszcze dostatecznie ustalone.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2020, 27; 61-80
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposób testowania znajomości aspektu w państwowych egzaminach certyfikatowych z języka polskiego jako obcego na poziomie B1 w świetle nowych badań nad dokonanością/niedokonanością czasownika
The way of testing the level of mastery of the polish verb aspect in the state certificate examinations in polish as a foreign language at the B1 level in the light of new research on perfectiveness/imperfectiveness of verbs
Autorzy:
Terka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034542.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
aspekt czasownika
egzamin certyfikatowy
poprawność gramatyczna
podejście kognitywne
wykładnik kontekstowy
wymienność partnerów aspektowych
verb aspect
certificate examinations
grammatical correctness
contextual indicator
interchangeability of aspectual partners
Opis:
Artykuł dotyczy sposobu sprawdzania stopnia opanowania zagadnienia aspektu polskiego czasownika przez zdających państwowe egzaminy certyfikatowe z języka polskiego jako obcego na poziomie B1 (w grupie dostosowanej do potrzeb osób dorosłych). Analizie poddano wszystkie zadania poświęcone omawianej kategorii gramatycznej wykorzystane na egzaminach certyfikatowych w latach 2009–2020. Zebrane obserwacje zestawiono z wnioskami płynącymi z opartych na tłumaczeniu polsko-niemieckim i niemiecko-polskim badań nad aspektem. Dzięki uwzględnieniu perspektywy semantyki kognitywnej badania te pozwoliły na opisanie repertuaru wykładników znaczeń aspektowych w języku bezaspektowym, a w konsekwencji doprowadziły także do nowych, szczególnie istotnych z punktu widzenia glottodydaktyki polonistycznej, ustaleń w zakresie tzw. kontekstów użycia czasowników dokonanych i niedokonanych w języku polskim. 
The article concerns the testing of the level of mastery of the Polish verb aspect in state certificate examinations in Polish as a foreign language at the B1 level (adjusted to the needs of adults). All the tasks (from the years 2009 – 2020) devoted to the discussed grammatical category were analysed. The collected observations were compared with the conclusions drawn from the research on aspect based on Polish-German and German-Polish translation. By taking into account the perspective of cognitive semantics, this research allowed the description of the repertoire of exponents of aspectual meanings in non-aspect language, and consequently led to new findings in the field of the so-called contexts of the use of perfective and imperfective verbs in Polish – findings particularly important from the point of view of teaching Polish as a foreign language. 
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2021, 28; 47-58
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzaj gramatyczny w nauczaniu polszczyzny Ukraińców: perspektywa z „wewnątrz” oraz z „zewnątrz” systemu języka polskiego
Autorzy:
Krawczuk, Ałła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042391.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
rodzaj gramatyczny
błąd językowy
język polski
głottodydaktyka
polszczyzna osób z pierwszym językiem ukraińskim
grammatical gender
language error
the Polish language
glottodidactics
Polish of people with the first language Ukrainian
Opis:
Artykuł przedstawia – na tle literatury przedmiotu – wybrane zagadnienia związane z nauczaniem kategorii polskiego rodzaju gramatycznego w środowisku ukraińskojęzycznym. Nowością w analizach jest chęć konsekwentnego dostrzegania dwu możliwości kwalifikacji i oceny niektórych błędów rodzaju: z „wewnętrznej” perspektywy systemu języka polskiego, ale też z perspektywy „zewnętrznej” – języka pierwszego osoby popełniającej błąd i pragmatycznego kontekstu wypowiedzi. Uwzględnienie stanowiska drugiego, częściowo psycholingwistycznego, daje możliwość rozważenia dopuszczenia: a) niektórych alternatywnych do istniejących rozwiązań w typologiach błędów w polszczyźnie Ukraińców i innych osób ze Wschodu, b) zróżnicowanej oceny błędów w zakresie rodzaju, popełnianych w zależności od wpływu czynników takich jak brak kompetencji oraz innych, psychofizycznych. Zwraca się też uwagę na potrzebę nauczania polonistów zagranicznych w sposób umożliwiający skuteczne zastosowanie przez nich teorii rodzaju w praktyce językowej oraz przyszłej działalności glottodydaktycznej.
The author of the article presents – having considered the literature on the subject– selected issues of teaching the category of the Polish grammatical gender in Ukrainian-speaking environment. A novelty of the analysis is to perceive consistently two possibilities of qualification and assessment of some types of errors: from the „internal” perspective of the Polish language system and from the „external” perspective – the first language of a person making mistake and the entire pragmatic areola of the expression. Taking into account the second, partly psycholinguistic position, gives an opportunity to admit: a) some alternative solutions to existing ones in error typologies in the Polish language of Ukrainians and other Polish speakers coming from the East, b) varied assessment of grammatical gender errors, made depending on the influence of such factors as lack of the competence as well as other psychophysical ones. Attention is also paid to the necessity of teaching foreign students of Polish studies in a way that enables them to apply effectively the theory of gender in linguistic practice and future glottodidactic activities.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2020, 27; 133-154
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teksty przedwyborczej propagandy politycznej
Texts of pre-election political propaganda
Autorzy:
Pančíková, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47225774.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wybory
język polityki
nowomowa
komunikacja przedwyborcza
środki językowe – formy gramatyczne i leksyka
frazeologia
słownictwo ekspresywne
elections
the language of politics
newspeak
pre-election communication
language means – grammatical forms and vocabulary
vocabulary – expressive vocabulary
new vocabulary
phraseology
Opis:
Wybory do Sejmu na Słowacji – porównanie z wyborami w Polsce; prace o języku polityki – polskie, słowackie, czeskie i inne; dawna i dzisiejsza propaganda polityczna dotycząca wyborów; środki propagacji (billboardy, TV, radio, prasa, przemówienia na spotkaniach z wyborcami; teksty pisane i ustne; środki językowe – dobór słownictwa – metafory, nadużycie pewnych wyrazów, powtórzenia, ekspresywizmy; porównanie słownictwa polskiego i słowackiego; wykorzystywanie tekstów tego typu na zajęciach dydaktycznych.
The parliamentary elections took place in Slovakia in March 2011 and in Poland in autumn 2011. The elections are connected with many propaganda materials, TV appearances, newspaper articles, billboards, etc. In the article, we discussed the language of political texts. We compared written texts in two close languages – Polish and Slovak. The issue of political communication was addressed by many Polish linguists, e.g. Bralczyk described the language of politicians of the previous regime. We were especially interested in the lexis: metaphors, neologisms, syntax, etc. Towards the end of the article, we briefly mention the use of these texts in the didactic process – in the course of translation.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2013, 20; 167-176
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o (nie)istniejących formach rodzajowych czasownika i ich miejscu w nauczaniu jpjo
Notes on Some (Non)Existing Verb Forms and Their Place in Teaching Polish as a Foreign / Second Language
Autorzy:
Nowakowska, Maria Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47020825.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
rodzaj gramatyczny czasownika
rodzaj nijaki czasownika
formy 1. i 2. osoby czasu przeszłego
formy niebinarne czasownika
formy neutralne czasownika
grammatical gender of the verb
neuter gender of the verb
forms of the 1st and 2nd persons of the past tense
non-binary forms of the verb
neutral forms of the verb
Opis:
Artykuł poświęcony jest nijakim formom czasownika 1. i 2. osoby liczby pojedynczej czasu przeszłego (a także przyszłego tzw. złożonego i trybu warunkowego). Jego celem jest zbadanie, czy formy te są prezentowane w podręcznikach do nauki jpjo i gramatykach języka polskiego (dla cudzoziemców). Okazuje się, że owe formy są w wydawnictwach dla cudzoziemców pomijane, podobnie jak i w polskich gramatykach, a stanowisko językoznawców wobec nich nie jest jednoznaczne. Autorka stoi na stanowisku wprowadzenia pełnej prezentacji czasownikowych form rodzajowych w podręcznikach do nauki jpjo (a także w gramatykach), motywując ją przede wszystkim systemowością wzorców koniugacyjnych czasu przeszłego (przyszłego złożonego i trybu warunkowego) także pod względem rodzaju gramatycznego. Zwraca też uwagę na coraz większe zainteresowanie formami rodzaju nijakiego osób z kręgu genderqueer oraz możliwością ich użycia w stosunku do osób niebinarnych i przez nie same.
The article is devoted to neuter forms of the verb of the 1st and 2nd person singular in the past tense (as well as the so-called future complex tense and conditional mood). Its purpose was to investigate whether these forms are presented in Polish language textbooks and grammars of the Polish language (for foreigners). It turns out that these forms are ignored in publications for foreigners, as well as in Polish grammars, and the position of linguists towards them is not unequivocal. The author is of the opinion that g a full presentation of generic verb forms in textbooks for learning Polish as L2 (as well as in grammars) should be introduced, primarily because of the existence of systemic conjugation patterns of the past tense (future compound and conditional) also in terms of grammatical gender. She also draws attention to the growing interest in the neuter gender forms and the possibility of using them in relation to and by non-binary persons.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców; 2022, 29; 305-315
0860-6587
2449-6839
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies