Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XX wieku" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    From Warsaw to Warsaw. Some remarks on the two ‘imaginary translations’ from Polish (1944) by Franco Fortini
    Od Warszawy do Warszawy. Parę uwag o dwóch ‘wyimaginowanych przekładach’ z polskiego (1944) Franco Fortiniego
    Autorzy:
    Tomassucci, Giovanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1042035.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Włoska poezja XX wieku
    Wyimaginowane przekłady
    Studia o przekładzie
    20th-Century Italian Poetry
    Imaginary translations
    Translation Studies
    Opis:
    The article analyses Franco Fortini’s two poems written in 1944 during his exile in Switzerland: Warsaw 1939 and Warsaw 1944 (the latter’s former title was Warsaw 1943). The poet defined them Imaginary Translations, because he conceived them as translated from an inexistent original, written in occupied Poland. In this way, the Italian poet experimented for the first time with imaginary translations. Following Macpherson and Leopardi’s tradition of “Literary Hoaxes”, he sought new forms and “new words” for Poetry on WW II. The article compares the Fortini’s“Polish” poems with later comments on Imaginary translations (they are akin to “Imitation or Parody”, are created “taking delight in prank and experiment” and derive from a certain dominant conception of a foreign literature), paying particular attention to their strong intertextuality and their allusions to the practice of translating poetry in Italy.
    Podczas politycznego wygnania w Szwajcarii, włoski poeta Franco Fortini opublikował anonimowo dwa wiersze (Warszawa 1943, Warszawa 1944), podając je za tłumaczenia tekstów napisanych w okupowanej Polsce. W ten sposób poeta po raz pierwszy eksperymentował na wyimaginowanych przekładach z nieistniejących oryginałów. Odwoływanie się do tradycji „literackich oszustw”, praktykowanej wcześniej przez Macphersona i Leopardiego, pomagało mu w poszukiwaniu form i „słów” dla nowej wojennej poezji. Artykuł zestawia „polskie” wiersze Fortiniego z jego późniejszymi wystąpieniami teoretycznymi, w których poeta analizuje relację wyimaginowanych przekładów do „imitacji lub parodii” w kontekście dominującego w środowisku literackim postrzegania danej literatury. Zwraca również szczególną uwagę na silną intertekstualność obu wierszy oraz na ukrytą w nich krytykę włoskiej praktyki translatorskiej.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 55, 4; 383-408
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Brickwork and the wall as metaphors in Carlo Emilio Gadda’s fiction
    Mur i ściana jako metafora w prozie Carla Emilia Gaddy
    Autorzy:
    Janusz, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1042164.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    mur
    ściana
    dom
    przestrzeń
    literatura włoska XX wieku
    Carlo Emilio Gadda
    brickwork
    wall
    space
    20th-century Italian literature
    Opis:
    The article analyses the topical motifs of the brickwork, the wall, and the house in the works of Carlo Emilio Gadda, one of the greatest Italian writers of the 20th century. These motifs were part of the writer’s broader writing project, the aim of which was to depict and catalogue the entire material reality. These elements appear as parts of a bigger whole: a safe house and a private impenetrable space, but also as a symbol of limitations, petite bourgeois conventions, and a place of suffering and sacrifice. In utilising architectural elements, Gadda indicated the minutest of details and functions that constitute the whole. By utilising architectural references such as a brickwork or a wall, Gadda made them part of a complex system of metaphorical relations through which he attempted to bridle the chaotic reality. The brickwork and walls of villas, condos, labourers’ flats, rural manors, and towering stone fencings often possessed dual meanings and roles: they separate one from the world and protect them against the chaos of the world, or are the products of the burgher culture – despised by the writer – as well as the marks of its undoubted richness and bad taste. This was why they became the focus of his criticism. In some of his works, they become a symbol of a character’s desire to isolate themselves from the world. At the level of the narrative structure, the motifs of the brickwork and the wall become a pretext for a digressive expanding or a developed pause, which, in turn, produces an effect of a breaking-up of a diegesis, which remains unfinished and fragmented.
    Artykuł poddaje analizie motywy topiczne muru, ściany i domu w utworach jednego z największych prozaików włoskich dwudziestego wieku, Carla Emilia Gaddy. Motywy te częścią szerokiego projektu pisarskiego autora, którego celem było zobrazowanie i skatalogowanie całej materialnej rzeczywistości. Elementy te pojawiają się jako części większej całości: bezpiecznego domu i prywatnej nieprzekraczalnej przestrzeni, ale także jako symbol ograniczeń, drobnomieszczańskich konwenansów czy też miejsce cierpienia i wyrzeczeń. W posługiwaniu się elementami architektonicznymi Gadda zwraca uwagę na najdrobniejsze szczegóły i funkcje budujące całość. Sięgając po odniesienia architektoniczne takie jak mur i dom, Gadda czyni je częściami skomplikowanego systemu relacji metaforycznych, poprzez które pisarz podejmuje próbę ujarzmienia chaotycznej rzeczywistości. Mury i ściany willi, apartamentów, robotniczych mieszkań, wiejskich dworków, a także wyniosłe kamienne ogrodzenia często mają dwojakie znaczenie i rolę: oddzielają od świata i chronią przed jego chaosem lub też są wytworami znienawidzonej przez pisarza drobnomieszczańskiej kultury, znakami jej wątpliwego bogactwa i złego gustu i dlatego stają się obiektem krytyki. W niektórych utworach stają się symbolem pragnienia samoizolacji bohatera. Na poziomie struktury narracyjnej motywy muru i ściany stają się pretekstem do rozwinięcia dygresyjnego czy też rozbudowanej pauzy, co w rezultacie daje efekt rozbicia diegezy, która pozostaje niedokończona i fragmentaryczna.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2020, 57, 2; 65-79
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Deprecjacja czy podziw? O Skrzypcach i Klawesynie Zbigniewa Herberta
    Depreciation or admiration? About Zbigniew Herbert’s Violin and Harpsichord
    Autorzy:
    Wiśniewski, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/649280.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Poezja XX wieku
    Zbigniew Herbert
    Muzyczność
    Muzyka i Literatura
    Poetry of the 20th Century
    Musicality
    Music in Literature
    Opis:
    In Zbigniew Herbert’s early works from the volume Hermes, pies i gwiazda (Hermes, a dog and a star, 1957), one can find cues indicating that contacts with music were his source of ambivalent feelings and reflections. This is evidenced by, among other things, his observations and opinions on symphonic music, expressed in poetic prose Po koncercie (After the concert), as well as considerations regarding the sound of musical instruments in the prose of Skrzypce (Violin) and Klawesyn (Harpsichord). In both these works, one can see the presence of the mechanism of unmasking, characteristic – according to Stanisław Barańczak – of many poetic statements by Herbert, which organizes the works’ construction. The poetic prose of Skrzypce (Violin) initially seems to be the unmasking of the intellectual abuse that “musical reviewers” admit, wanting to explain why violins sound in the special moving way (“cry”). Herbert’s intention, however, is first of all to indicate the reasons that determine the nature of these sounds, causing ambiguous feelings and opinions. In turn, the poetic prose of Klawesyn (Harpsichord) initially seems to be the unmasking of the incompetence of someone looking at the not well-known musical instrument for the first time. However, the poet’s intention is to develop a valuable reflection on the peculiar sounds. These sounds are described figuratively in the last sentence in a way indicating their aesthetic ambivalence (“And there really is only a cuckoo tangled in the thicket of silver leaves”). Herbert’s Considerations of the violin and harpsichord are a way of expressing ambiguous judgments about music. They are also a confirmation of his preference for making poetic statements ambiguous.
    Już we wczesnych utworach Zbigniewa Herberta z tomu Hermes, pies i gwiazda (1957) można odnaleźć sygnały wskazujące, że kontakty z muzyką stanowiły dla poety źródło ambiwalentnych odczuć i refleksji. Świadczą o tym między innymi spostrzeżenia i opinie na temat muzyki symfonicznej, wyrażone w prozie poetyckiej Po koncercie, a także rozważania dotyczące dźwięku instrumentów muzycznych zawarte w prozach Skrzypce i Klawesyn. W obu tych utworach można dostrzec obecność mechanizmu demaskacji, charakterystycznego – według Stanisława Barańczaka – dla wielu poetyckich wypowiedzi Herberta i organizującego ich konstrukcję. Proza poetycka Skrzypce początkowo wydaje się demaskacją myślowych nadużyć, których dopuszczają się „recenzenci muzyczni”, chcący wyjaśnić, dlaczego skrzypce brzmią w specyficzny i przejmujący sposób („płaczą”). Intencją Herberta jest jednak przede wszystkim wskazanie przyczyn, decydujących o naturze tych brzmień, wywołujących dwuznaczne odczucia i opinie. Z kolei, proza poetycka Klawesyn początkowo wydaje się demaskacją niekompetencji kogoś przyglądającego się po raz pierwszy dawnemu i niezbyt dobrze znanemu instrumentowi muzycznemu. Zamiarem poety jest jednak rozwinięcie wartościującej refleksji o jego osobliwych dźwiękach. Brzmienia te zostały opisane przenośnie w ostatnim zdaniu prozy w sposób wskazujący na ich estetyczną ambiwalencję („A naprawdę jest tam tylko kukułka zaplątana w gąszczu srebrnych liści.”). Rozważania o skrzypcach i klawesynie stają się dla Herberta sposobem wyrażenia niejednoznacznych sądów na temat muzyki. Są także potwierdzeniem jego upodobań do nadawania poetyckim wypowiedziom ujęć dwuznacznych.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 52, 1; 139-162
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zezwierzęcenie świata ludzi. „Nosorożec” Eugène’a Ionesco
    Animalization of the human world. Eugène Ionesco, "Rhinoceros"
    Autorzy:
    Wolska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/968007.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Twentieth Century Drama
    the Theatre of the Absurd
    Eugène Ionesco
    "Rhinoceros"
    dramat xx wieku
    dramat absurdu
    "nosorożec" eugène’a ionesco
    Opis:
    The article presents the originality and the timeless meaning of the 1959 Eugène Ionesco play, Rhinoceros which is situated, despite its unambiguous ‘animal’ parable, within the Theatre of the Absurd. In the perspective of the author of the article it is not only Ionesco’s protest against fascism conditioned by the political circumstances which is significant in particular time but the work portraying mechanisms of influence on society, which appears as ‘the masses’, the whole of the society, devoid of any deeper connection with ethical and moral values of humanistic culture, common to all authoritarian ideologies. Among others, the article refers to opinions of scholars of drama and theatre critics on the evolution of Ionesco’s dramatic works and such sociological‑cultural and literary contexts as: 1) José Ortega y Gasset’s thoughts on brutal ‘direct action’ applied to the masses by force factors and on ‘fear of touch’ felt by an individual defending the values of humanistic culture, included in The Revolt of the Masses; 2) plays by Ionesco in which the theme of metamorphosis is important; 3) other works of the Theatre of the Absurd of similar meaning but using different artistic means, Samuel Beckett’s Catastrophe in particular.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 34, 4
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Słowno-muzyczne widowisko składankowe jako palimpsest kulturowy – na przykładzie Niech no tylko zakwitną jabłonie Agnieszki Osieckiej
    The musical spectacle by Agnieszka Osiecka Let apple trees blossom as a cultural palimpsest
    Autorzy:
    Ignaczak, Lidia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/649166.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Agnieszka Osiecka
    piosenki
    spektakl muzyczny
    okres międzywojenny
    historia teatru XX wieku
    Songs
    Musical Spectacle
    Interwar Period
    History of the Theatre of the 20th century
    Opis:
    This article concerns the concept of a musical spectacle by Agnieszka Osiecka „Niech no tylko zakwitną jabłonie” (Let apple trees blossom) presented in 1964 in the Ateneum Theater in Warsaw. It is concluded that in this spectacle Osiecka continues the aesthetic tradition of Kram z piosenkami (A stall with the songs) by Leon Schiller, who in his music often recalled the history of Poland of the eighteenth/nineteenth century as recorded in songs. Osiecka reconstructs the next historical period, combining documentary material with literature, both interspersed with songs. This results in a special collage, thanks to which the viewer can immerse in the atmosphere of interwar period and compare it with the 20 years after the Second World War. However, in the Osiecka’s approach, it is no longer a matter of Schiller’s sentimental Arkadia, but the stage reality reflecting the truth of historical facts, and at the same time treating them with ironic distance and commenting often through parody and pastiche.
    Artykuł dotyczy koncepcji słowno-muzycznego widowiska składankowego autorstwa Agnieszki Osieckiej Niech no tylko zakwitną jabłonie, wystawionego w roku 1964 w Teatrze Ateneum w Warszawie. Ważne wydaje się nawiązanie Osieckiej do estetyki Kramu z piosenkami Leona Schillera, który w wielu swoich widowiskach przypominał historię XVIII / XIX–wiecznej Polski zapisaną w piosenkach. Osiecka rekonstruuje późniejszy niż Schiller okres historyczny, łącząc materiały dokumentalne z literackimi (także tymi słowno-muzycznymi), czego efektem stał się afabularny sceniczny collage, dzięki któremu widz mógł zanurzyć się w atmosferze epoki międzywojennej i dwudziestolecia tuż po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. W ujęciu Osieckiej to już nie była sentymentalna Schillerowska Arkadia ‒ choć sceniczna rzeczywistość odzwierciedlała prawdziwość historycznych faktów, to jednak autorka traktowała ów świat z ironicznym dystansem, komentując go niejednokrotnie parodystycznie i pastiszowo.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 52, 1; 425-445
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tęsknota za Chat Noir i Mirliton. Wokół legendy paryskich kabaretów
    Longing for Chat Noir and Mirliton. On legendary Parisian cabarets
    Autorzy:
    Ignaczak, Lidia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/967355.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    history of the nineteenth-century theatre
    history of the twentieth-century theatre
    nineteenth-century Paris
    cabaret
    modernism
    literature of the nineteenth century
    historia teatru xix
    historia teatru xx wieku
    paryż xix wieku
    fin de siècle
    kabaret
    modernizm
    literatura xix wieku
    Opis:
    The article invites readers to reinterpret the phenomenon of legendary nineteenth-century Parisian cabarets, inseparably linked to the history of Polish cabarets. The author refers to French sources from the era in order to supplement and verify facts concerning the historical transformation of this phenomenon, while postulating the need for more extensive research on cabaret in the context of its importance for understanding the formation of modern European and Polish popular / mass culture.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 33, 3
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wolność słowa zakonspirowana w przestrzeni publicznej
    Autorzy:
    Winskowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1042004.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    wolność słowa
    wolność myśli
    wolność działania
    pomniki XX wieku
    pomniki XXI wieku
    Memoriał Wolnego Słowa
    freedom of speech
    freedom of thought
    freedom of action
    20th century monuments
    21st century monuments
    the Free Speech Memorial
    Opis:
    Artykuł przedstawia strategie reprezentowania idei w przestrzeni publicznej w przeciągu drugiej połowy XX wieku z naciskiem nie na klasyczne pomniki-obiekty lecz na strategie takiej modyfikacji parametrów „pustej” przestrzeni, aby jej ukształtowanie stało się nośnikiem zamierzonych treści. Gdy tą treścią jest sprawa wolności słowa, a zadaniem – upamiętnienie ludzi zasłużonych dla tej sprawy ‒ stawia to przed projektantami specyficzne, a chwilami rozbieżne wymagania. Jeden ze sposobów, w jaki starano się sprostać tym wymaganiom, ilustruje koncepcja konkursowa Memoriału Wolnego Słowa w Warszawie (2013) autorstwa Katarzyny Wojtygi, Olafa Ciruta, Piotra Winskowskiego i Jacka Godlewskiego.
    The article discusses the various strategies employed during the second half of the twentieth century to represent ideas in public space. It focuses not on the classical monuments-subjects, but rather on the strategies for modifying the parameters of “empty” space so that the latter conveyed the intended content. When such content applied to the issue of freedom of speech and the purpose of the monument was to commemorate the efforts and achievements of specific individuals in that area, the designers faced specific and sometimes divergent requirements. One example of an endeavour to meet those requirements was the competition design for the Free Speech Memorial in Warsaw (2013) prepared by Katarzyna Wojtyga, Olaf Cirut, Piotr Winskowski and Jacek Godlewski.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 55, 4; 333-362
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Reversals and partings. Over the manuscripts for Włodzimierz Odojewski’s Nie można cię zostawić samego o zmierzchu and Jeżeli jeszcze kiedyś będę… (from the writer’s Poznań archive)
    Nawroty i rozsunięcia. Nad brulionami opowiadań Włodzimierza Odojewskiego Nie można cię zostawić samego o zmierzchu oraz Jeżeli jeszcze kiedyś będę… (na materiale z poznańskiego archiwum pisarza)
    Autorzy:
    Borowczyk, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2129643.pdf
    Data publikacji:
    2022-10-11
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Włodzimierz Odojewski
    polska proza w XX wieku
    genetyka tekstów
    Polish prose in the 20th century
    text genetics
    fluid text
    draft
    manuscript
    literary archive
    płynny tekst
    brulion
    rękopis
    archiwum literackie
    Opis:
    The study retraces and investigates Włodzimierz Odojewski’s (1930–2016) process of writing two short stories between 1976 and 1993 by interrogating the manuscripts (handwritten and typed) from the writer’s personal archive, maintained by the Faculty of Polish and Classical Philology of the Adam Mickiewicz University in Poznań. To document the genesis of the stories, the author draws on analytical methods proposed by French text geneticists (Pierre-Marc De Biasi, Jean Bellemin-Noël) and American scholar John Bryant (author of the fluid text concept). The investigation is focused on selected clusters of revisions made in Odojewski’s manuscripts – edits made to the title and the opening paragraphs, alongside various deletions, corrections, and additions. The investigation is premised on the argument that in the course of a long creative act, writers typically strive for compositions that most precisely reflect the nuances of their characters’ mental states and the settings of their stories. As performed by Odojewski, the creative act serves as an example of the inherent volatility of writing, which ultimately produces highly fluid characters.
    W studium dokonano rekonstrukcji i analizy procesu pisania dwóch opowiadań Włodzimierza Odojewskiego (1930–2016) powstałych w latach 1976–1993. Autor bada bruliony (rękopisy i maszynopisy) przechowywane w archiwum pisarza na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM w Poznaniu. Praca nad dokumentacją genezy opowiadań odbywa się przy pomocy narzędzi zaproponowanych przez francuskich genetyków tekstu (P-M. de Biasi, J. Bellemin-Noël) i amerykańskiego badacza J. Bryanta (pojęcie płynnego tekstu /fluid text/). Analiza dotyczy wybranych skupisk zmian w brulionach utworów Odojewskiego – redakcje tytułu, początkowych akapitów, a także skreślenia, poprawki, uzupełnienia. Punktem dojścia studium jest stwierdzenie, że toku długotrwałego aktu twórczego pisarz dąży do konstrukcji, które w sposób maksymalnie precyzyjny oddają niuanse stanów psychicznych bohaterów oraz scenerii akcji opowiadań. Akt twórczy w wykonaniu Odojewskiego jest przykładem niestabilności pisania, którego efektem są kreacje płynnych postaci.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2022, 64, 1; 519-559
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies