Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XIX century" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 18
Tytuł:
Jan Gadomski – redaktor „Gazety Polskiej” w świetle nowych źródeł
an Gadomski – the editor of “Gazeta Polska” in the light of new sources
Autorzy:
Samborska-Kukuć, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649882.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Gadomski Jan
journalism XIX century
Opis:
The existing biographical knowledge concerning Jan Gadomski in many cases turned out to be incorrect or inaccurate. Query in the archives allowed for new arrangements to be made. The article presents unknown biographical issues connected to the editor of “GazetaPolska”, analyse the authorship of the drama titled Larik and tracks Gadomski’s relationship with Maria Konopnicka. It recreates thespecificity of Warsaw intellectual elite at the turn of 19th and 20th century.  
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2017, 41, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stare i nowe… Ossolińskie zbiory spuścizny Henryka Sienkiewicza
Old and new… Ossolineum legacy after Henryk Sienkiewicz
Autorzy:
Kuniczuk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51560033.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Sienkiewicz Henryk
archiwum
Ossolineum
brulion
wiek XIX
artefakt
archive
brief
manuscript
XIX century
artefact
Opis:
Archiwa zbierające dziedzictwo Henryka Sienkiewicza rozproszone są po całej Polsce. Znajdują się w nich zbiory materialne (wizytówki, przedmioty osobiste, książki, ubrania), jak i rękopisy pisarza. Autorka omawia zasób zbioru Ossolińskiego, który można podzielić na dwie części: rękopisy i bruliony zgromadzone w połowie XX wieku oraz nowe zbiory, pozyskane przez Ossolineum w 2018 roku. To nowe Archiwum Henryka Sienkiewicza zmienia nieco profil przechowywanych pamiątek. Nie są to już tylko rękopisy i listy, ale również zdjęcia, przedmioty związane z zawodem pisarza oraz pamiątki po osobach bliskich Sienkiewiczowi. Nowe zbiory zgromadzone w Ossolineum pozwalają na rozszerzenie badań naukowych, które w tej chwili mogą już być prowadzone nie tylko w kierunku filologicznym (analizowanie rękopisów), ale też szerokich badań nad spuścizną materialną (np. artefakty codzienności).
The archives collecting the heritage of Henryk Sienkiewicz are scattered throughout Poland. The collections include physical items such as business cards, personal items, books and clothing, as well as the writer’s manuscripts. The author of the article discusses and describes the contents of the Ossolinsky Collection, which can be divided into two parts: The first – manuscripts and briefs collected in the middle of the 20th century, and the second – new additions, recovered by the Ossolineum in 2018. This new Henryk Sienkiewicz Archive changes somewhat the profile of the stored memorabilia and souvenirs. It’s no longer just manuscripts and letters, but photographs, as well as personal items of the writer and mementos of Sienkiewicz’s loved ones.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 67, 2; 95-108
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Pop)kulturowe trwanie wieku XIX Casus: literatura kryminalna
(Pop)cultural existence of the 19th century Casus: crime novel
Autorzy:
Mazurkiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648985.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
literatura popularna
kryminał
XIX wiek
pamięć kulturowa
popular literature
crime fiction
XIX century
cultural memory
Opis:
The article considers writing strategies that reconstruct the past and are present in latest Polish crime novels. Among functions catered by crime novels whose storylines are set in 19th century play various functions such as: – Actions oriented to the readjustment of the romantic paradigm, which datesback to the 19th century and is an important reference point for contemporary times; – treating the 19th century as a pretext for pondering over contemporary times; – considering the limits of the (re)construction of the vision of the past. In those texts, authors’ attitude towards the past, positive or critical, affecting the valuation of the past’s image presented. Sometimes, especially while reading “axiologically dubious” texts, we must not forget that the difference between the world seen by the author and the reader creates a tension which becomes the basis for a particular literary game.
Artykuł poświęcony jest strategiom pisarskim, dzięki którym rekonstruowana zostaje przeszłość, obecnym w najnowszej polskiej literaturze kryminalnej. Pośród różnych funkcji spełnianych przez opowieści kryminalne, których akcja rozgrywa się w XIX wieku, można wymienić następujące: – zabiegi zmierzające do rewaloryzacji paradygmatu romantycznego, mającego zakorzenienie w wieku XIX, a stanowiącego istotny punkt odniesienia dla współczesności; – traktowanie XIX wieku jako pretekstu do namysłu nad współczesnością; – namysł nad ograniczeniami (re)konstruowania wizji przeszłości. W utworach tych nieobojętne dla wartościowania ukazanej wizji przeszłości jest rozłożenie akcentów fabularnych, dookreślające postawę autora wobec przeszłości: afirmującą, bądź krytyczną. Niekiedy zresztą, o czym należy pamiętać zwłaszcza podczas lektury utworów „podejrzanych aksjologicznie”, napięcie pomiędzy widzeniem świata przez nadawcę i odbiorcę staje się podstawą szczególnej gry literackiej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2018, 50, 4; 129-147
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tęsknota za Chat Noir i Mirliton. Wokół legendy paryskich kabaretów
Longing for Chat Noir and Mirliton. On legendary Parisian cabarets
Autorzy:
Ignaczak, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967355.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
history of the nineteenth-century theatre
history of the twentieth-century theatre
nineteenth-century Paris
cabaret
modernism
literature of the nineteenth century
historia teatru xix
historia teatru xx wieku
paryż xix wieku
fin de siècle
kabaret
modernizm
literatura xix wieku
Opis:
The article invites readers to reinterpret the phenomenon of legendary nineteenth-century Parisian cabarets, inseparably linked to the history of Polish cabarets. The author refers to French sources from the era in order to supplement and verify facts concerning the historical transformation of this phenomenon, while postulating the need for more extensive research on cabaret in the context of its importance for understanding the formation of modern European and Polish popular / mass culture.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 33, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z archiwum rodzinnego Stanisława Jachowicza
From the family archive of Stanisław Jachowicz
Autorzy:
Samborska-Kukuć, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51560801.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Jachowicz Stanisław
pedagogika XIX w.
studia dziecięce
19th century pedagogy
children studies
Opis:
Przedmiotem artykułu jest opis przechowywanych w Bibliotece Narodowej rudymentów Archiwum Stanisława Jachowicza. Jest to zaledwie kilka (z wielu zaginionych) jednostek rękopiśmiennych, które wiele wnoszą do badań nad myślą pedagogiczno-wychowawczą poety w kontekście jego ultrakatolickiego światopoglądu. W wyniku wstępnej analizy zwartości trzech tomów skrupulatnie prowadzonych Dzienników dotyczących rozwoju psychofizycznego synów Jachowicza oraz Wierszy poświęconych własnej rodzinie wyprowadzono wnioski co do postawy poety wobec potomstwa oraz formuł pedagogicznych, jakie wprowadzał w życie. Zachowane teksty ukazują go jako ojca świadomego swoich obowiązków rodzicielskich, a przy tym kreatywnego, tworzącego dla swoich dzieci miniatury literackie osnute wokół rozpoznawalnych dla nich kontekstów. Zarówno Dzienniki, jak i wiersze zawierają refleksje i pouczenia, których fundamentem jest altruizm i miłosierdzie, wartości, które określały życie małżeństwa Jachowiczów.
The rudiments of the Stanisław Jachowicz Archive deposited in the National Library in Warsaw contain several sets of manuscripts that are important for researching the poet’s pedagogical and educational theory in the context of his orthodox Catholic worldview. Three volumes of carefully written Diaries concerning the psychophysical development of Jachowicz’s sons and Poems devoted to his own family show him as a father aware of his parental duties, and at the same time creative, writing literary miniatures for his children focused around recognizable for them circumstances. Both Diaries and poems contain reflections and lessons based on altruism and mercy, values that defined the lives of Jachowicz and his wife.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2023, 67, 2; 9-20
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Detektyw Fryga na tropie Henryk Nagiel "Tajemnica Nalewek" i "Sęp"
Detective Fryga on track. Henryk Nagiel’s "Tajemnica Nalewek" ("Mystery of Nalewki") and "Sęp" ("Vulture")
Autorzy:
Stachura-Lupa, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648969.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
XIX wiek
powieść kryminalna
powieść tajemnic
Henryk Nagiel
19th century
crime novel
mystery novel
Opis:
Nagiel’s novels have not attracted researchers’ attention, except for some references to works devoted to the development of mystery novels in Poland, the image of Warsaw in Polish literature of the 19th century, or the history of Polish immigrant society press. When writing his crime novels – Tajemnica Nalewek and Sęp – the author followed the example of foreign novels, mainly English and French ones. The main character of his crime novels, detective Fryga, is not the scientist type who investigates data in his quiet office, library or laboratory. He resembles Vidocq and one of his literary counterparts, the character of Gaboriau’s novel – policeman Lecoq. In his investigation, he owes a lot to coincidence and luck; he is active, energetic and creative, trying to speed up events, he takes the initiative in the fight against crime. In Nagiel’s novels, mystery not only is connected with the motif of crime, the secret behind the crime and an attempt to solve it, but also seems to be an inherent element of the world. The world created by Nagiel is dark, complex and anxiety-provoking. Solving the crime stories and punishing culprits mean the triumph of justice, social order and convention, but they do not eliminate the sense of threat.
Powieści Nagla na ogół nie zwracały uwagi badaczy, z wyjątkiem pewnych odniesień w pracach poświęconych rozwijaniu powieści kryminalnych w Polsce, obrazu Warszawy w literaturze polskiej XIX wieku czy historii polskiej prasy emigracyjnej. Pisząc kryminały – Tajemnice Nalewek i Sępa – autor podążał za przykładem powieści obcojęzycznych, przede wszystkim angielskich i francuskich. Główny bohater jego kryminałów, detektyw Fryga, nie jest jeszcze typem naukowca, który prowadzi śledztwo w zaciszu swojego biura, biblioteki czy laboratorium. Przypomina Vidocqa i jednego z jego literackich odpowiedników, protagonistę powieści Gaboriau – policjanta Lecoqa. Podczas śledztwa Fryga wiele zawdzięcza przypadkowi i szczęściu, jest aktywny, energiczny i twórczy, starając się zaś przyspieszyć tempo wydarzeń, przejmuje inicjatywę w walce z przestępczością. W powieści Nagla tajemnica wiąże się nie tylko z motywem zbrodni, sekretem skrytym za przestępstwem i próbą rozwiązania, ale wydaje się nieodłącznym elementem rzeczywistości. Świat stworzony przez Nagla jest mroczny, niejednoznaczny i wywołuje niepokój. Rozwiązanie zagadki kryminalnej i ukaranie winnych oznacza zwycięstwo sprawiedliwości, porządku społecznego i konwencji, ale nie eliminuje poczucia zagrożenia.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2018, 50, 4; 89-105
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Słów kilka w obronie szlachetnego rycerza z La Manchy” – Don Kichot w wyobrażeniach młodopolan
'In defence of the noble knight of La Mancha' – Don Quixote as imagined by Young Poland artists
Autorzy:
Sadlik, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967350.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Don Quixote – reception
history of literature – nineteen century
don kichot – recepcja
historia literatury – xix w.
Opis:
The text is devoted to selected aspects of the reception of the figure of Don Quixote in Polish literature of the late nineteenth and early twentieth century. The first part presents the history of dispute on the Spanish hidalgo, and in the two subsequent sections focus on literary incarnations of the Spanish hero penned by Jerzy Żulawski, Gabriela Zapolska and Cezary Jellenty.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 33, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Protestanckie konteksty młodopolskiej recepcji duchowości św. Franciszka. Echa myśli Paula Sabatiera
Protestant contexts of the Young Poland’s reception of St. Francis’ spirituality. Echoes of Paul Sabatier’s thought
Autorzy:
Przybyła, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967391.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Catholic modernism
religiosity – nineteenth century
St. Francis in literature
modernizm katolicki
religijność – xix wieku
św. franciszek – w literaturze
Opis:
Catholic modernism, an intellectual trend that developed within the Catholic Church in the late nineteenth and early twentieth century, sought to rebuild the Church and to modernise its teaching methods. It combined tradition and modernity, and it was at the level of literature that such link was made – a medium whose effect on religious belief was significant. Due to its reformist tendencies modernism was often called “the new Protestantism.” St. Francis was also the patron of the quest for renewal. A resurgence of interest in the saint was noted in the late nineteenth and early twentieth century among Anglicans, Lutherans, and Protestants. St. Francis represented such qualities that all Christians, regardless of denomination, see as a perfect incarnation of the principles of the Gospel. Protestants (followed by Catholic modernists) portrayed him as a reformer of the thirteenth-century Church and a patron of the “new reformation.” In a natural way, he combined and renewed, or actually restored the teaching of Christ. In the Young Poland era, the approach to St. Francis was largely shaped by the book Life of St. Francis of Assisi by Paul Sabatier. Traces of its reception can be found in most Catholic publications of the period devoted to the life and work of the saint.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 33, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literary and biographical false start? About Gustaw Waliszewski’s letters to Julian Bartoszewicz from 1853–1855 (in the collection of the State Archives in Łódź)
Literacki i biograficzny falstart? O listach Gustawa Waliszewskiego do Juliana Bartoszewicza z lat 1853–1855 (ze zbiorów Archiwum Państwowego w Łodzi)
Autorzy:
Berkan-Jabłońska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129633.pdf
Data publikacji:
2022-10-11
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Julian Bartoszewicz
Gustaw Waliszewski
„Dziennik Warszawski”
historycy warszawscy
epistolografia XIX w.
the Dziennik Warszawski
Warsaw historians
19th century epistolography
Opis:
This article discusses several aspects of Gustaw Waliszewski’s letters to Julian Bartoszewicz from 1853–1855, which today are part of the Archive of the Bartoszewicz family maintained by the State Archives in Łódź. The letters, spanning 163 sheets, have been studied from several perspectives: (a) biographical, which offers insight into the personality of the young man only just starting his academic career, who dreamt of becoming the “national Thierry”; (b) genetic, which treats the letters as material documenting the creative process associated with historical studies and writing columns for the Dziennik Warszawski periodical, and which described the beginner scholar’s struggles with censorship limitations; and (c) that of press research – related to the broadly discussed in the letters topics of the development of the Dziennik Warszawski, its rivalry with the Gazeta Warszawska, and the fight for influence in the countryside. A series of memoir articles by Julian Bartoszewicz devoted to Waliszewski offer additional context; they complement the whole in the place of the lost set of Bartoszewicz’ responses to Waliszewski.
Artykuł dotyczy kilku aspektów korespondencji Gustawa Waliszewskiego, skierowanej do Juliana Bartoszewicza w latach 1853–1855 i stanowiącej obecnie część Archiwum rodziny Bartoszewiczów z Archiwum Państwowego w Łodzi. Listy, obejmujące 163 karty, scharakteryzowane zostały z kilku perspektyw: a) biograficznej, która daje wgląd w osobowość młodego, ledwie zaczynającego karierę naukową człowieka, marzącego o karierze „narodowego Thierry’ego”; b) genetycznej, która listy traktuje jako materiał dokumentujący proces twórczy nad studiami historycznymi i felietonami dla „Dziennika Warszawskiego”, a także opisuje zmagania debiutanta z ograniczeniami cenzuralnymi; c) prasoznawczej – związanej z obszernie eksplorowaną w listach tematyką rozwoju „Dziennika Warszawskiego”, jego rywalizacji z „Gazetą Warszawską” i walki o wpływy pisma na prowincji. Dodatkowym kontekstem staje się cykl artykułów wspomnieniowych poświęconych Waliszewskiemu autorstwa Juliana Bartoszewicza, które stanowią swoiste dopełnienie niezachowanego bloku listów Bartoszewicza do Waliszewskiego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2022, 64, 1; 39-74
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Directions in the research of the legacy of Sabina Grzegorzewska of the Gostkowskis (based on the material of the Scientific Library of the PAAS and the PAS in Cracow)
Kierunki opracowywania spuścizny Sabiny z Gostkowskich Grzegorzewskiej (na podstawie materiałów Biblioteki PAU i PAN w Krakowie)
Autorzy:
Berkan-Jabłońska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041944.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Grzegorzewska
pamiętniki polskie XIX wieku
archiwum osobiste
spuścizna
krytyka genetyczna
19th century Polish diaries
personal archives
literary legacy
genetic criticism
Opis:
The aim of the article was to describe the collection of manuscripts preserved in the family archives as a memorial to Sabina Grzegorzewska née Gostkowska, a 19th‑century writer, which are currently in the possession of The Scientific Library of the PAAS and the PAS in Cracow. That analysed archival legacy consists of various documents, which include a few letters, several rough drafts with notes and quotations on Grzegorzewska’s philosophical and religious lectures, excerpts from her dissertations, and drafts and fair copies of novels and memoirs. The article presented their content and material condition. The prospects for further processing of that legacy were also discussed. An important issue is the question on the importance of the task for the history of Polish literature of the 19th century, especially with regard to the creator of minorum gentium. According to the author of the article, it would be reasonable to link the methods of the analysis of avant-textes, adopted in genetic research, with the proposals of the so-called cultural genetics.
Celem artykułu jest prezentacja dokumentów rękopiśmiennych stanowiących spuściznę dziewiętnastowiecznej pisarki, Sabiny Grzegorzewskiej. Zespół materiałów, na który składają się listy, notatki z lektur, brudnopisy i czystopisy rozpraw, powieści oraz pamiętników, znajduje się aktualnie w zbiorach Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie. Artykuł przedstawia wstępnie ich zawartość, stan materialny, związki z wersjami drukowanymi za życia autorki i tuż po jej śmierci, a także omawia perspektywy dalszych etapów opracowywania tej spuścizny. Ważną kwestią jest pytanie o znaczenie podjętego zadania dla historii polskiego piśmiennictwa XIX wieku, zwłaszcza w odniesieniu do twórcy minorum gentium. Zdaniem autora artykułu, zasadne byłoby powiązanie metod analizy przedtekstów, przyjętych w badaniach genetycznych, z propozycjami tzw. genetyki kulturowej.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 55, 4; 9-30
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziewiętnastowieczne edycje literatury staropolskiej a światopogląd polskiego modernizmu. Rekonesans
Nineteenth-century editions of Old Polish literature and the worldview of Polish modernism. A reconnaissance
Autorzy:
Kacprzak, Marta M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967380.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Old Polish literature – reception
editing – history
story of the book – nineteenth century
literatura staropolska – recepcja
edytorstwo – historia
historia książki – xix wiek
Opis:
1890–1918 was a time of intensive development of editorial works on literary texts, continuing workshop and ideological explorations in publishing work that started in the early nineteenth century. Chief editorial tasks and objectives were defined, principles were developed and a growing number of new editions of Old Polish works were made available. Did introducing them into readership and social awareness contributed to changing the outlook of the modernist era? Did historical phenomena, national traditions and myths found in traditional Polish literary works became a component of the modernist worldview thanks to those editions? The article is an invitation to examine an important aspect of publishing movement of 1890–1918, arguing that finding an answer to the question about the place of editions of Old Polish literature in the cultural and literary life as well as intellectual and artistic profile of Polish modernism may contribute to its specificity being recognised within European culture.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 33, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag na marginesie powieści kryminalnych Walerego Przyborowskiego
A few comments on Walery Przyborowski’s crime novels
Autorzy:
Berkan-Jabłońska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648972.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
powieść kryminalna XIX wieku
Walery Przyborowski
Wilkie Collins
literacka imitacja/adaptacja
19th century crime novel
William Wilkie Collins
imitation/adaptation
Opis:
This article addresses the question of Walery Przyborowski’s pioneering status in the Polish crime prose of the 19th century. On the basis of a comparison between Przyborowski’s novels such as The Acacia Leaf and The Black Hour and The Dead Secret and The Lady and the Law by William Wilkie Collins, the issue of originality of Przyborowski’s crime prose is analyzed. The thesis about his being the precursor of Polish criminal literature remains valid, but the judgments about the innovativeness and authenticity of his crime stories need to be revised. The main goal of this article, however, is to emphasize the need for integrated studies within Polish philology and other philologies in order to capture the interdependencies within the popular nineteenth-century European literature.
Artykuł nawiązuje do poglądów głoszących pionierstwo Walerego Przyborowskiego w polskiej prozie kryminalnej XIX wieku. Na podstawie powieści Przyborowskiego Liść akacji i Czarna godzina, zestawionych dla porównania z The Dead Secret i The Lady and the Law Wilkie Collinsa, analizowana jest kwestia oryginalności i naśladownictwa prozy detektywistycznej polskiego autora. Tezę o tym, że jest on prekursorem polskiej literatury kryminalnej, można nadal uznać za aktualną, ale opinie o innowacyjności i autentyczności jego utworów z tego kręgu tematycznego powinny ulec zmianie. Głównym celem artykułu jest przede wszystkim podkreślenie potrzeby wspólnych badań filologii polskiej i innych neofilologii tak, by dało się uchwycić wzajemne powiązania dziewiętnastowiecznej literatury popularnej w Europie.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2018, 50, 4; 63-88
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz Łodzi w wybranych utworach literackich rosyjskojęzycznej prasy łódzkiej
The image of Lodz in selected literary works of the Russian-language press of Lodz
Autorzy:
Warda, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51536391.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Łódź
XIX wiek
„Łodzinskij Listok”
N.G. Kuzmicz
Mój wujek
Demon
Lodz
19th century
„Lodzinskij Listok”
N.G. Kuzmich
My uncle
Opis:
W artykule omówiono obraz Łodzi, jaki został przedstawiony w dwóch parodystycznych poematach rosyjskiego autora N.G. Kuzmicza: Mój wujek i Demon, które ukazały się w rosyjskojęzycznej gazecie łódzkiej „Łodzinskij Listok” w ostatnich latach XIX wieku. Oba te utwory są remake’ami rosyjskiej dziewiętnastowiecznej klasyki – dwóch poematów znakomitych rosyjskich romantyków: Aleksandra Puszkina Eugeniusz Oniegin i Michała Lermontowa Demon. Autor osadza znanych z wybitnych dzieł, wybranych przez niego pierwszoplanowych i epizodycznych bohaterów w rozwijającej się, przemysłowej Łodzi końca XIX stulecia. W artykule zastosowane zostały następujące metody badawcze: analityczna, konfrontatywna, kulturowo-historyczna, intertekstualna. W wyniku przeprowadzonych badań przedstawiono obraz rozwijającego się przemysłowego miasta – Łodzi i ludzi tworzących jej elity finansowe. Wykorzystanie przez Kuzmicza utworów klasyków rosyjskich pozwoliło uwypuklić różnice pomiędzy romantycznymi bohaterami i konsumpcjonizmem wykreowanych przez niego postaci typowych dla ówczesnej Łodzi. Omówione w artykule utwory łączące rosyjską klasykę z obrazem rozwijającej się Łodzi przełomu wieków są niewątpliwie ciekawymi przykładami „tekstu łódzkiego”, napisanymi przez rosyjskojęzycznego mieszkańca tego wielokulturowego miasta w końcu dziewiętnastego stulecia.
This article discusses the image of Lodz as depicted in two parodic poems by the Russian author N.G. Kuzmich: My Uncle and Demon, which appeared in the Russian-language Lodz newspaper „Lodzinskiy Listok” in the last years of the 19th century. Both of these works are remakes of Russian 19th century classics – two poems by the great Russian Romantics: Alexander Pushkin’s Eugene Onegin and Mikhail Lermontov’s Demon. The author sets the prominent characters he has chosen from his eminent works, the leading and episodic characters, in the developing, industrial Lodz of the late 19th century. The following research methods were used in this article: analytical, confrontational, cultural-historical, intertextual. As a result of the research, a picture of a developing industrial city – Lodz – and the people forming its financial elite is presented. Kuzmich’s use of the works of Russian classics allowed him to highlight the differences between the romantic heroes and the consumerism of the characters he created, typical of Lodz at the time. The works discussed in this article, which combine Russian classics with the image of a developing turn-of-the-century Lodz, are undoubtedly interesting examples of a ‘Lodz text’, written by a Russian-speaking resident of this multicultural city at the end of the nineteenth century.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2024, 68, 1; 127-145
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Maleńka stacyjka życia”. Łódzki epizod Ignacego Dąbrowskiego
“The tiny station of life” Ignacy Dąbrowski’s Lodz episode
Autorzy:
Goniewicz-Potocka, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51537427.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Ignacy Dabrowski
Lodz
biography
Young Poland
19th century
Polish prose
manuscripts
Ignacy Dąbrowski
Łódź
biografistyka
Młoda Polska
wiek XIX
proza polska
rękopisy
Opis:
W artykule dokonano zestawienia łódzkich śladów Ignacego Dąbrowskiego, młodopolskiego pisarza mieszkającego w Łodzi z przerwami w latach 1893–1897. Badania przeprowadzone przy użyciu metod: archiwalnej i biograficznej pozwoliły na wyszczególnienie kilku wątków życiorysu pisarza związanych z postaciami kojarzonymi z Łodzią (m.in. Władysławem S. Reymontem, Wacławem Klossem, Edwardem Rontalerem, lekarką Lidią Złobiną). W pracy podjęto także temat niewydanej nigdy powieści Dąbrowskiego pt. Mistrz, której manuskrypty przez długi czas uchodziły za spalone, a obecnie podlegają edytorskiemu opracowaniu. Rekonesans pozwolił na przybliżenie związków pisarza z Łodzią i Łodzianami, a także odsłonięcie przypuszczalnych powodów rezygnacji z wydania Mistrza w „Tygodniku Ilustrowanym”.
The article compiles the Lodz traces of Ignacy Dąbrowski, a writer of Young Poland who lived in Lodz intermittently between 1893 and 1897. The research carried out using archival and biographical methods made it possible to identify several threads of the writer’s biography related to characters associated with Lodz (including Władysław S. Reymont, Wacław Kloss, Edward Rontaler and the doctor Lidia Złobina). The work also deals with Dąbrowski’s never-published novel Mistrz (The Master), the manuscripts of which were long thought to have been burnt and are now being prepared for publication. The reconnaissance has made it possible to bring closer the writer’s connections with Lodz and the locals, as well as to unveil the supposed reasons for the abandonment of the publication of Mistrz in the magazine “Tygodnik Ilustrowany”.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2024, 68, 1; 9-20
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pan Whicher w przedpowstaniowej Warszawie i radca Estar Van Houten w sklepie Wokulskiego – kryminał historyczny jako opowieść o przeszłości
Mr. Whicher in the pre-Uprising Warsaw and councilor Estar Van Houten in Wokulski’s shop –historical crime fiction as a story about the past
Autorzy:
Izdebska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649005.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kryminał historyczny
powieść historyczna
literatura popularna
XIX wiek w literaturze
a historical crime fiction
historical fiction
popular literature
the 19th century in literature
Opis:
This article addresses two novels that, seemingly or truly, realise the historical crime convention. One of the novels is Pan Whicher w Warszawie (“Mr. Whicher in Warsaw”) by Agnieszka Chodkowska-Gyurics and Tomasz Bochiński, and the other one is Carska roszada (“The Tsar Castling”) by Melchior Medard. Genre aspects of both works are considered, and the consequences the conventional location carries for the way in which the 19th century reality is constructed in both novels. Finally – despite the differences between them – in both crime novels, the Polish history of the 19th century is shaped via many elements; one of them is strong reliance on the discourse of romantic martyr-related provenance.
Artykuł dotyczy dwóch powieści, które – pozornie lub rzeczywiście – są realizacją konwencji kryminału historycznego. Pierwsza z nich to Pan Whicher w Warszawie Agnieszki Chodkowskiej-Gyurics i Tomasza Bochińskiego, druga to Carska roszada Melchiora Medarda. W tekście rozważane są aspekty genologiczne obu dzieł i konsekwencje owego gatunkowego usytuowania dla sposobu, w jaki ukazywana jest w nich dziewiętnastowieczna przeszłość. Ostatecznie – mimo różnic – w obu powieściach w sposobie konstruowania wieku XIX widać silne uwikłanie w dyskurs oromantyczno-martyrologicznej proweniencji.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2018, 50, 4; 173-194
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 18

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies