Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "wojsko" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
Techniczne, finansowe i polityczne przyczyny przyjęcia na uzbrojenie Wojska Polskiego broni systemu Mauser
Technical, Financial and Political Reasons for the Adoption of the Mauser Weapon System for the Armament of the Polish Army
Autorzy:
Kozieł, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46189878.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polish Army
small arms
equipment
Mauser
Wojsko Polskie
broń strzelecka
wyposażenie
Opis:
Artykuł zawiera informacje o wydarzeniach, których następstwem było wprowadzenie na wyposażenie Wojska Polskiego w latach 1919–1921 broni strzeleckiej systemu Mauser. Podaje informacje o szczegółach technicznych uzbrojenia, na których opierano się przy wyborze czy odrzucaniu poszczególnych modeli broni. Przedstawia także polityczne tło podejmowanych przez wojskowych oficjeli decyzji, które miało wielkie znaczenie przy ostatecznym wyborze typu broni. Można tu także znaleźć informacje dotyczące kwestii finansowych, mających niebagatelny wpływ na podejmowane decyzje. Ostateczny wybór indywidualnej broni strzeleckiej w ogromnym stopniu rzutował na przyszłe działania Wojska Polskiego w celu wyposażenia go w inne typy broni.
The present article contains information about the events which resulted in the introduction of the Mauser system to the equipment of the Polish Army in the years 1919–1921. It includes details about technical aspects of the weaponry that were taken into consideration in the selection or rejection of particular weapon models. The article also analyses the political background of the decisions made by military officials, which had a great influence on the final choice of the type of weapon. Moreover, the information on financial issues that have a significant impact on the decisions made can be found in the above-mentioned text. The final choice of the small arms had a profound effect on the future activities of the Polish Army and its equipping with other types of weapons.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2023, 114; 93-103
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Walczyć czy odstąpić? Postawy i dylematy oficerów Obszarów Warownych „Grodno” i „Wilno” we wrześniu 1939 roku
To fight or not to fight? Grodno and Wilno Fortified Areas’ officers and their attitudes and dilemmas in September 1939
Autorzy:
Jędrzejewska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688114.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wrzesień 1939
Obszar Warowny
Grodno
Wilno
Wojsko Polskie
ewakuacja
September 1939
Fortified Area
Polish Army
evacuation
Opis:
In August 1939 all main Polish military units from Grodno and Wilno garrisons were mobilized to fight against German army and were send to the west frontline. This way, both cities were left without regular army’s units, remained defenceless against Soviet aggression. It was impossible to stand up the fight in this situation. The only way for the reserve units, which have stayed, was evacuation from Poland to Lithuania. Many officers of Fortified Areas Grodno and Wilno had to make a difficult decision: to stay and fight or to leave Poland and go to Lithuania. This dilemma, one among many others, had influence on their attitudes and decisions during this tragic time.
W sierpniu 1939 r. wszystkie jednostki Wojska Polskiego stacjonujące w Grodnie i w Wilnie zostały zmobilizowane do walki z Niemcami i odesłane na granicę zachodnią. W ten sposób oba miasta zostały pozbawione regularnych oddziałów wojska i stały się bezbronne w obliczu najazdu sowieckiego. W tej sytuacji walka i obrona obu miast skazana była na niepowodzenie, a ewakuacja na Litwę była jedynym możliwym wyjściem dla pozostałych w Grodnie i Wilnie jednostek wojska. Wielu oficerów Obszarów Warownych „Grodno” i Wilno” musiało dokonać trudnego wyboru, co niejednokrotnie wpłynęło na ich postawę w tym trudnym czasie.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2019, 103; 119-132
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojsko w mieście. Żołnierze Hohenzollernów w Prusach Południowych (1793–1806)
Military in the city. Hohenzoller’s soldiers in South Prussia (1793–1806)
Autorzy:
Włodarczyk, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688123.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Prusy Południowe
XIX wiek
miasto
wojsko
garnizon
życie codzienne
South Prussia
19th century
coity
military
garrison
everyday life
Opis:
As a result of the Second Partition of the Polish-Lithuanian Commonwealth (1793), a significant part of Polish lands was in the possession of Prussia. Immediately a new province was created – South Prussia (Südpreussen). One of the elements of the new reality was the presence of a large number of soldiers in the socio-economic space of the province. Many cities and towns have become garrison headquarters. A clash of two completely different collectives occurred. On the one hand, soldiers who were often accompanied by families, and on the other hand, the „locals” were forced into the framework of foreign administrative structures overnight. A complicated network between civilians and military was developing. The ethnic face of many, especially small, urban centers has changed. The advantage was that the army provided the opportunity to increase revenues, for instance through the services provided to it: food sales, transport, rental of accommodation, stables and storage areas. At the same time, the soldiers, poorly paid, sought to earn a living, recruiting for all possible activities. Mutual relations were not deprived of difficult moments, living together under one roof (soldiers’ quarters) caused quarrels. However, it was not them who decided about the whole of mutual relations – as evidenced by the proofs of cooperation in the intangible sphere. The march of most garrisons to the war with France (1806) ended the short period of existence of South Prussia. However, on the areas abandoned by Prussia, many tied to the former administration, including the military.
W wyniku II rozbioru (1793) znaczna część ziem Rzeczpospolitej Obojga Narodów znalazła się we władaniu Prus. Niezwłocznie też utworzono z nich nową prowincję – Prusy Południowe (Südpreussen). Jednym z elementów nowej rzeczywistości była obecność licznych wojskowych w przestrzeni społeczno-gospodarczej prowincji. Wiele miast i miasteczek stało się siedzibami garnizonów. Nastąpiło zetknięcie dwóch zupełnie różnych zbiorowości. Z jednej strony żołnierze, którym bardzo często towarzyszyły rodziny, z drugiej zaś „miejscowi” wtłoczeni z dnia na dzień w ramy obcych struktur administracyjnych. Kształtowała się skomplikowana sieć powiązań między cywilami a wojskowymi. Zmianie uległo oblicze etniczne wielu, zwłaszcza niewielkich ośrodków miejskich. Walorem było to, że wojsko dawało możliwość zwiększenia dochodów, choćby przez świadczone na jego rzecz usługi: sprzedaż żywności, transport, wynajem kwater, stajni, powierzchni magazynowych. Jednocześnie żołnierze, kiepsko opłacani, szukali możliwości zarobkowania, najmując się do wszelkich możliwych zajęć. Wzajemne współżycie nie było pozbawione momentów trudnych, wspólne bytowanie pod jednym dachem (żołnierskie kwatery) rodziło sytuacje zapalne. Jednak to nie one decydowały o całokształcie wzajemnych relacji – o czym świadczą świadectwa współpracy w sferze niematerialnej. Wymarsz większości garnizonów na wojnę z Francją (1806) zakończył krótki okres istnienia Prus Południowych. Jednak na opuszczonych przez Prusy terenach pozostało wielu związanych z poprzednią administracją, również wojskowych.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2019, 103; 73-88
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Translokacja eskadronu majora von Granera (4. pułk huzarów ks. Eugena von Württemberg) z Bolesławca do Radomska (1804)
Translocation of the Major von Graner’s escadron (4 hussars regiment of Eugen von Württemberg) from Bolesławiec to Radomsko (1804)
Autorzy:
Włodarczyk, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688567.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Prusy Południowe
XIX wiek
kawaleria
wojsko
Polska
Radomsko
Bolesławiec nad Prosną
South Prussia
19th century
cavalry
army
Polska
Opis:
At the beginning of 1793 Prussian troops entered Greater Poland, the second partition of Poland became a fact. Out of occupied lands a new province South Prussia (Südpreussen) was created immediately. One element of new reality was visible military presence in the socioeconomic area of the province. Many cities and towns, something unheard of in the pre-partition period, have become the headquarters of the garrisons. Many times the troops changed their places of the deployment. The squadron of the 4th Hussar Regiment was stationed at the Kalisz department. One of them, commanded by Major Graner, received an order of translocation from Bolesławiec over the Prosna river to Radomsko (September 1804). The relocation of the escadron was based on a document approved by the superiors with the route description (Marsch Route).
W początkach 1793 r. wojska pruskie wkroczyły do Wielkopolski, II rozbiór Rzeczypospolitej stał się faktem. Z zajętych ziem utworzono niezwłocznie nową prowincję – Prusy Południowe (Südpreussen). Jednym z elementów nowej rzeczywistości była widoczna obecność wojska w przestrzeni społeczno-gospodarczej prowincji. Wiele miast i miasteczek, rzecz niespotykana w okresie przedrozbiorowym, stało się siedzibami garnizonów. Wielokrotnie też oddziały zmieniały miejsca swego postoju. Na terenie departamentu kamery kaliskiej stacjonowały szwadrony 4. pułku huzarów. Jeden z nich, dowodzony przez majora Granera, otrzymał rozkaz translokacji z Bolesławca nad Prosną do Radomska (wrzesień 1804). Przemieszczenie oddziału następowało na podstawie zatwierdzonego przez zwierzchników dokumentu z opisem trasy (Marsch Route).
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2017, 99; 171-180
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przygotowanie Egiptu do I wojny arabsko-izraelskiej (1948–1949)
Egypt preparation for the First Arab-Israeli War (1948–1949)
Autorzy:
Pogońska-Pol, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46178865.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Egipt
I wojna arabsko-izraelska (1948–1949)
przygotowanie
wojsko
polityka
Egypt
First Arab-Israeli War (1948–1949)
preparation
army
policy
Opis:
Decyzja Zgromadzenia Ogólnego ONZ z 29 listopada 1947 r. o podziale Palestyny na dwa państwa spotkała się z niezadowoleniem państw arabskich. Jednym z tych krajów był Egipt. Toczyła się tam debata polityczna i społeczna na temat udziału w wojnie przeciwko Żydom, planowanej przez członków Ligi Państw Arabskich. Wynikało z niej, że kraj do wojny nie przystąpi, jednak egipscy politycy dokonali politycznej wolty i zdecydowali się na udział w kampanii. Decyzja ta była dla wszystkich zaskoczeniem. Wojna nie była wcześniej planowana jako realizacja zamierzeń politycznych i dyplomatycznych. Nie przygotowano na taką ewentualność społeczeństwa, a nawet armii.
The decision of the UN General Assembly, on 29th November 1947, to divide Palestine into two states met with the dissatisfaction of Arab countries. One of these countries was Egypt. There was a political and social debate in the country about participation in the war against Jews, planned by members of the Arab State League. It resulted from it that the country would not join the war. A few days before the invasion, Egyptian politicians made a political change and decided to participate in the campaign. This decision was a surprise to everyone. The war was not planned as the implementation of political and diplomatic intentions. The society and even the army were not prepared for such an eventuality.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2022, 111; 377-394
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie fortyfikacji byłych Prus Wschodnich przez Wojsko Polskie po II wojnie światowej
The Use of Fortifications of the Former East Prussia by the Polish Army after World War II
Autorzy:
Łach, Wiesław Bolesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46188803.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
East Prussia
Polish Army
fortifications
fortification lines
engineering reconnaissance
sappers
Prusy Wschodnie
Wojsko Polskie
fortyfikacje
linie umocnień
rozpoznanie inżynieryjne
saperzy
Opis:
Po zakończeniu działań militarnych w Prusach Wschodnich polska administracja, jak i Wojsko Polskie stanęły przed problemem dalszego wykorzystania poniemieckich fortyfikacji. Obok rozminowania ich terenu było to najważniejsze zadanie, jakie musiały wykonać jednostki wojsk inżynieryjnych. Do obowiązków Wojska Polskiego należało przeprowadzenie inwentaryzacji oraz określenie możliwości dalszego wykorzystania wszystkich obiektów fortyfikacyjnych. Dodatkowo Wojsko Polskie sprawowało nadzór nad ich dalszym wykorzystaniem w ramach nowo tworzonego systemu obronnego. Na terenie obecnego województwa warmińsko-mazurskiego, które zostało przejęte przez Polskę po II wojnie światowej, znajdowały się dwie niemieckie linie obronne. Pierwsza, biegnąca od Braniewa, wzdłuż rzeki Pasłęki do Bartoszyc, miała długość 58 km. Druga, biegnąca na odcinku Ostróda–Gołdap, liczyła 240 km. W latach 1945–1949, w związku ze zmianami geopolitycznymi, planowano pozostawić i utrzymywać te obiekty, które mogą przydać się do obrony w wypadku zagrożenia z kierunku zachodniego. W pierwszej połowie lat pięćdziesiątych, w wyniku zagrożenia zimnowojennego, część fortyfikacji utrzymywano, natomiast elementy możliwe do zdemontowania wykorzystano do rozbudowy tzw. długotrwałych rejonów obrony na Pomorzu.
After the end of military operations in East Prussia, the Polish administration just like the Polish Army faced the problem of further use of post-German fortifications. In addition to demining their territory, this was the most important task that the units of the engineering forces had to perform. The duties of the Polish Army were to carry out an inventorisation and to determine the possibility of further use of all fortification facilities. In addition, the Polish Army supervised their further use as part of the newly created defence system. On the territory of the contemporary Warmian-Masurian Voivodeship, which was taken over by Poland after World War II, there were two German defensive lines. The first defensive line, running from Braniewo, along the Pasłęka River to Bartoszyce, was 58 km long. The second one, running on the section of Ostróda, Gołdap, was 240 km long. Between 1945–1949, in connection with geopolitical changes, it was planned to leave and maintain those objects that could be useful for defence in the event of a threat from the West. In the first half of the 1950s, as a result of the Cold War Threat, part of the fortifications was maintained, while elements that could be dismantled were used to expand the so-called long-term defence areas in Pomerania.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2023, 114; 207-224
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie i kontrola wojska jako przedmiot gry politycznej i obrad sejmu konwokacyjnego w dobie bezkrólewia 1764 roku
Exploitation of the state army and its control as the subject of politicians’ interest and the issue during the Seym of the Polish-Lithuanian Commonwealth of 1764
Autorzy:
Szymborski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687857.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wojna domowa
bezkrólewie
sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów
wojsko państwowe
milicja magnacka
civil war
interregnum
the Seym of the Polish-Lithuanian Commonwealth
state and private forces
Opis:
This article presents issues connected with military safety of the Polish-Lithuanian Commonwealth and condition of state army during interregnum of 1764 and its political consequences leading to short-lived civil war. Author tries to state most important aspects of use of State army and private militia against Russian soldiers. Moreover, author presents military issue from the parliamentarian point of view and includes legal arguments and discussion concerning activity of Grand Hetman of the Crown Jan Klemens Branicki.
Artykuł ma na celu wskazanie zagadnień związanych z obronnością i stanem wojska w okresie bezkrólewia 1764 r. oraz jego politycznymi następstwami prowadzącymi do krótkotrwałej wojny domowej. Autor stara się przedstawić najważniejsze kwestie związane z wykorzystaniem wojska państwowego oraz milicji magnackich, które stoczyły walki z oddziałami rosyjskimi. Jednocześnie prezentuje sejmowy punkt widzenia sytuacji oraz omawia ówczesne wątpliwości prawne co do wykorzystania wojska przez hetmana wielkiego koronnego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2017, 98; 55-69
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podpułkownik Mieczysław hr. Poniński – attaché wojskowy Rzeczypospolitej w Rzymie (1920-1921)
Lieutenant Colonel Mieczysław hr. Poniński – military attaché of the Republic of Poland in Rome
Autorzy:
Majzner, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688116.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
II Rzeczpospolita
attachés wojskowi
Poselstwo RP w Rzymie
wywiad wojskowy
Wojsko Polskie
Second Republic of Poland
military attachés
Polish legation in Rome
military intelligence
Polish Army
Opis:
In May 1919, the Military Attachat was established at the Polish Legation in Rome, obliging him to observe the Italian armed forces, economy, foreign policy, coordinate purchases of military equipment and organize repatriation to the country of Poles – former soldiers of the Austro-Hungarian army, staying in POW camps in Italy. The first military attaché was Gen. Eugeniusz Kątkowski, who, however, did not speak Italian. In October 1920 he was replaced by Maj. Mieczysław, hr. Poniński, who knew Italian language and Italian culture. In 1921, however, it turned out that by joining the Polish Army in 1919, he concealed the fact that he was removed from the Italian army in 1893 and demoted from the rank of lieutenant to the sergeant. Because, he received the rank of captain (captain) in the Polish Army. In addition, his assistant Maj. Jan Pogorski developed 12 military reports claiming that he obtained them from a secret informer for a total of 2,500 lire, while he rewrote them from the Italian military press. Lt.-Col. Mieczysław Poniński was dismissed from Rome and placed before the Officer’s Honorary Court, and then before the Criminal Court. Thanks to his connections he avoided the punishment. He was the only one of nearly 100 Polish military attachés in the years 1919–1939, who committed such an offense.
W maju 1919 r. powołano Attachat Wojskowy przy Poselstwie RP w Rzymie, zobowiązując go do obserwowania włoskich sił zbrojnych, gospodarki, polityki zagranicznej, koordynowania zakupów sprzętu wojskowego oraz organizowania procesu repatriacji do kraju Polaków – byłych żołnierzy armii austro-węgierskiej, przebywających w obozach jenieckich na terenie Włoch. Pierwszym attaché wojskowym został gen. Eugeniusz Kątkowski, który nie mówił po włosku. W październiku 1920 r. zastąpił go mjr Mieczysław hr. Poniński, który znał język włoski i włoską kulturę. W 1921 r. okazało się jednak, że wstępując w 1919 r. do Wojska Polskiego, zataił fakt, że z armii włoskiej został w 1893 r. usunięty i zdegradowany ze stopnia porucznika do sierżanta. Dzięki temu w Wojsku Polskim otrzymał stopień rotmistrza (kapitana). Ponadto jego pomocnik, mjr Jan Pogorski opracował 12 raportów wojskowych, twierdząc, że pozyskał je od tajnego informatora za ogółem 2500 lirów, podczas gdy przepisał je z włoskiej prasy wojskowej. Podpułkownik Mieczysław Poniński został odwołany z Rzymu i postawiony przed Oficerskim Sądem Honorowym, a następnie przed sądem karnym. Dzięki swym koneksjom uniknął jednak kary. Był jedynym spośród prawie 100 polskich attachés wojskowych w latach 1919–1939, który dopuścił się takiego przewinienia.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2019, 103; 101-117
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podpułkownik Rudolf Ksieniewicz (1898–1940) – kawaler Orderu Virtuti Militari i ofiara zbrodni katyńskiej. Przyczynek do biografii
Lieutenant Colonel Rudolf Ksieniewicz (1898–1940) – bachelor of the order Virtuti Militari and a victim of the Katyn massacre. A contribution to the biography
Autorzy:
Stefański, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688119.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Rudolf Ksieniewicz
Stefan Hojnowski
45 pułk piechoty
Wojsko Polskie
zbrodnia katyńska
Równe
historia Równego
Katyń
45th Infantry Regiment
Polish Army
Katyn massacre
Rowne
history of Rowne
Katyn
Opis:
The article presents a figure of Lieutenant Colonel Rudolf Ksieniewicz, one of the officers of the army of the Second Polish Republic. He born on the Estonian island Dago, after moving with his family, he is in the depths of Russia. In order to relieve parents financially, he joins to the Russian Army. Going up the career ladder, he becomes one of the organizers of the Polish Army on Siberia. As a result of battles he gets into Bolshevik slavery, in which he remains until October 1921. In free Poland, he continues his military career, reaching the rank of lieutenant colonel and rising to the position of first deputy commander in the 45th Infantry Regiment in Rowne in Wołyń. In 1939, after the mobilization of the 13th infantry division, he remained in the garrison, of which he became the commandant. After the entry of the Red Army on September 17, he was taken prisoner, in the spring of 1940 he was murdered.
Artykuł przedstawia sylwetkę ppłk. Rudolfa Ksieniewicza, jednego z oficerów wojska Drugiej Rzeczypospolitej. Urodzony na estońskiej wyspie Dago, po przeprowadzce z rodziną zamieszkał w głębi Rosji. Aby ulżyć finansowo rodzicom, wstąpił do armii rosyjskiej. Pnąc się po szczeblach kariery, został w końcu jednym z organizatorów Wojska Polskiego na Syberii. W wyniku walk dostał się do niewoli bolszewickiej, w której pozostawał do października 1921 r. W wolnej Polsce kontynuował karierę wojskowego, osiągając stopień podpułkownika i stanowisko I zastępcy dowódcy 45 pułku piechoty w Równem na Wołyniu. W 1939 r. po mobilizacji 13 Dywizji Piechoty pozostał w Równem, którego został komendantem garnizonu. Po wkroczeniu Armii Czerwonej 17 września dostał się do niewoli i wiosną 1940 r. został zamordowany przez Sowietów w bliżej nieznanych okolicznościach.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2019, 103; 89-100
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Służba samochodowa Wojska Polskiego w latach trzydziestych XX wieku
The automotive service in the Polish Army in the 1930s
Autorzy:
Jarno, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688576.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Wojsko Polskie w XX wieku
służba samochodowa w Wojsku Polskim
samochody wojskowe w Wojsku Polskim
Polish Army in the 20th century
automotive service in Polish Army
military vehicles in the Polish Army
Opis:
This article describes the automotive service in the Polish Army in the 30s of the twentieth century. The task of this service was to transport soldiers, equipment and wounded. For these tasks were used cars, trucks, sanitary and special vehicles. The Polish military authorities were aware that one of the main directions of development of the Polish army was its motorization and the replacement of the horse trains on motor vehicles. However, the automotive service in the Polish Army was not properly prepared to fulfill its tasks. This was mainly due to the economic weakness of the country, the low level of motorization of the country, the poorly developed road network, the maladjustment of roads and bridges for car transport, the lack of extensive technical infrastructure and the financial constraints of the Polish army. Consequently, car transport in the Polish army until September 1939 continued to play a minor role.
Artykuł omawia służbę samochodową w Wojsku Polskim w latach trzydziestych XX w. Zadaniem tej służby było przewożenie żołnierzy, wyposażenia, zaopatrzenia oraz rannych. Do realizacji tych zadań używano samochodów osobowych, ciężarowych, sanitarnych oraz pojazdów specjalnych. Polskie władze wojskowe miały świadomość, że jednym z głównych kierunków rozwoju polskiej armii było jej zmotoryzowanie i zastąpienie taborów konnych pojazdami mechanicznymi. Jednak służba samochodowa w Wojsku Polskim nie została należycie przygotowana do realizacji spoczywających na niej zadań. Było to spowodowane w głównej mierze słabością gospodarczą kraju, niskim poziomem zmotoryzowania kraju, słabo rozwiniętą siecią szos, niedostosowaniem dróg i mostów do transportu samochodowego, brakiem rozbudowanego zaplecza technicznego oraz ograniczeniami finansowymi polskiej armii. W konsekwencji transport samochodowy w polskim wojsku do września 1939 r. wciąż odgrywał niewielką rolę, a zasadnicze znaczenie miał transport konny oparty na powolnych kolumnach taborowych.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2017, 99; 229-258
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między Żurawnem a Wiedniem. O potrzebie dalszych badań nad systemem stałej dyslokacji wojska koronnego w latach 1677–1683
From Żurawno to Vienna. About requirement for further studies of military quarters of Crown army in period 1677–1683
Autorzy:
Hundert, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688744.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wojsko koronne w latach 1677–1683
dyslokacja wojska koronnego w latach 1677–1683
pogranicze polsko-tureckie
the Crown Army in 1677–1683
the Crown Army partia’s deployment in 1677–1683
Polish-Ottoman borderlands
Opis:
In period between two wars against Ottoman Empire (1677–1683) Crown (Polish) troops were stationed in set-up quarters on the Polish-Turkish border. Main idea behind it was to defend new borders – after losing Podolia to Turks – but also to protect civilian population from the troops stationed (and subsequently marching into the theater of war) in other parts of the country. It was the first time when such system of regular military barracks was introduced. Moreover, soldiers stationed there were required to produce food for themselves. Such picture, drawn from the diaries written during the period, require though further confirmation or verification, especially based on further research of the archives in Lviv and Minsk.
W okresie między dwiema wojnami Rzeczypospolitej z Imperium Osmańskim (1677–1683) wojsko koronne zajmowało stałe kwatery na pograniczu polsko-tureckim. Celem żołnierzy była ochrona nowych granic – po oddaniu Turcji Podola – i oszczędzenie ludności cywilnej przed przemarszami oraz stacjonowaniem wojska w głębi kraju. W ten sposób utworzono pierwszy system koszar wojskowych, a żołnierze sami trudnili się produkcją żywności na własne potrzeby. Ten utrwalony w pamiętnikach z epoki obraz wymaga jednak potwierdzenia lub weryfikacji, przede wszystkim w oparciu o zespoły archiwalne ze Lwowa i Mińska.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2018, 102; 65-74
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie codzienne w garnizonie kaliskim w latach 1921–1939
Daily life in the Kalisz garrison in the years 1921–1939
Autorzy:
Jarno, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688734.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
historia Kalisza w XX wieku
Wojsko Polskie w Drugiej Rzeczypospolitej
garnizon kaliski
25 Dywizja Piechoty
the history of Kalisz in the 20th century
Polish Army in the Second Polish Republic
Kalisz garrison
Polish 25th Infantry Division
Opis:
The article describes the daily life of soldiers in the Kalisz garrison in the interwar period. In this garrison stationed at that time troops of 25th Infantry Division, including the division headquarters, the 29th Infantry Regiment and the 25th Light Artillery Regiment and several smaller military institutions. The main task of the army during peacetime was combat training to prepare the army for a potential war. During the training, soldiers were taught basic information about the country and the army, military regulations, drill and weapon. Military training included the main part of the soldier’s day, but apart from that – so-called daily life included a number of other elements. An important role was also played by cultural and educational activities and celebration of military, state and church holidays. An important role in everyday life of soldiers played a sport, that served improving physical fitness and overall fitness. No less important element was the permanent military contacts with the local authorities of Kalisz and its inhabitants. All these elements were important for patriotic education of soldiers, because they reminded them of important facts about the history of their own unit and history of Poland, they taught respect for military symbols and helped to break some stereotypes about military service and bring soldiers closer to their own society.
Artykuł opisuje życie codzienne wojska w garnizonie kaliskim w okresie międzywojennym. W garnizonie tym stacjonowały w tym czasie oddziały 25 Dywizji Piechoty, w tym dowództwo dywizji, 29 pułk piechoty i 25 pułk artylerii lekkiej oraz kilka mniejszych instytucji wojskowych. Głównym zadaniem wojska w czasie pokoju było szkolenie bojowe, mające przygotować armię do potencjalnej wojny. W trakcie szkolenia uczono żołnierzy podstawowych wiadomości o kraju i wojsku, regulaminów wojskowych, musztry oraz obsługi broni. Szkolenie garnizonowe i poligonowe zajmowało zasadniczą część dnia żołnierskiego, ale oprócz tego – tzw. życie codzienne obejmowało szereg innych elementów. Ważną rolę pełniła także działalność kulturalna i oświatowa oraz obchody świat wojskowych, państwowych i kościelnych. Dużą rolę w życiu codziennym żołnierzy odgrywał sport, który służył podnoszeniu tężyzny fizycznej i ogólnej sprawności. Nie mniej ważnym elementem były stałe kontakty wojska z lokalnymi władzami Kalisza oraz jego mieszkańcami. Wszystkie te elementy miały ogromne znaczenie dla wychowania obywatelskiego i patriotycznego żołnierzy, gdyż przypominały im doniosłe fakty z historii własnej jednostki oraz historii Polski, uczyły szacunku dla symboli wojskowych oraz pomagały przełamać pewne stereotypy o służbie wojskowej i zbliżyć żołnierzy do własnego społeczeństwa.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2018, 102; 115-133
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mobilizacja alarmowa 1 Dywizji Piechoty Legionów w sierpniu 1939 roku
Alert mobilisation of the 1st Infantry Division (Legion) in August 1939
Autorzy:
Targoński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109023.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
1 Dywizja Piechoty Legionów
Wojsko Polskie
kampania polska 1939 r.
mobilizacja alarmowa
plan mobilizacyjny „W”
garnizon Wilno
1st Infantry Division (Legion)
Polish Army
Polish Campaign 1939
alert mobilization
mobilization plan “W”
the garrison in Vilnius
Opis:
1 Dywizję Piechoty Legionów (1 DP Leg.) Józefa Piłsudskiego, jedyną w Wojsku Polskim, powszechnie uważano za jednostkę elitarną. Jej pułki, łącznie z pułkiem artylerii lekkiej, odznaczono Orderem Wojennym Virtuti Militari za udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W planie mobilizacji „W” 1 DP Leg. wchodziła w skład tzw. jednostek kolorowych, przewidzianych do mobilizacji alarmowej w systemie kartkowym. Początek mobilizacji w garnizonie wileńskim, podobnie jak we wszystkich pozostałych objętych mobilizacją alarmową, nastąpił o świcie 24 sierpnia 1939 r. Uzupełnienie stanów osobowych jednostek do etatów wojennych odbyło się sprawnie i bez większych trudności. W relacjach podkreśla się wzorowe stawiennictwo rezerwistów. Ogromnym problemem okazało się zdobycie odpowiedniej liczby koni, a przede wszystkim dobrej jakości wozów taborowych oraz należyte wyposażenie wszystkich żołnierzy. Mobilizacja dywizji, pomimo pewnych trudności, przebiegała jednak na ogół zgodnie z harmonogramem. Jej symbolicznym zakończeniem była defilada, która odbyła się wieczorem 27 sierpnia 1939 r. przed mauzoleum Piłsudskiego na Rossie w Wilnie – było to symboliczne pożegnanie z Marszałkiem, patronem dywizji. Następnego dnia wieczorem rozpoczął się transport jednostki do rejonu planowanej koncentracji.
The 1st Infantry Division (Legion) of Józef Piłsudski was generally acknowledged as an elite unit. It was also the only division in the Polish Army whose all regiments, including the light artillery regiment, were decorated with the Virtuti Militari Cross for their engagement in the Polish-Soviet War. In the mobilisation plan “W”, the division was included in the so called coloured units, intended for alert mobilisation in the card system. The beginning of mobilization in the Vilnius garrison, like in all other units subject to alert mobilization, took place at dawn on August 24, 1939. The supplementation of the garrison’s personnel to the war etatings took place smoothly and without any major difficulties. The relations emphasise the excellent attendance of the reservists. The mobilisation of a sufficient number, and above all quality, of horses and horse-drawn vehicles and the appropriate equipping of all soldiers proved to be a huge problem. The division’s mobilisation, despite some difficulties, generally proceeded as scheduled. Its symbolic end was the parade that took place on the evening of 27 August in front of the mausoleum on Rossa – it was a symbolic farewell to the Marshal, whose name the division bore. The next day, in the evening, the transport of the unit to the area of the planned concentration began.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2021, 109; 129-159
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Abisyńskie i hiszpańskie obserwacje Oddziału II SGWP w zakresie mobilności i zaopatrzenia wojsk na polu walki 1935–1939
Abyssinian and Spanish observations of the Second Staff Polish Army concerning the mobilization and military supply on the battlefield in the years 1935–1939
Autorzy:
Majzner, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688579.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
wojna włosko-abisyńska
wojna domowa w Hiszpanii
Oddział II Sztabu Głównego Wojska Polskiego
Wojsko Polskie
wywiad wojskowy
motoryzacja wojska
zaopatrzenie wojska na polu bitwy
Italian-Abyssinian War
Spanish Civil War
Second Staff Polish Army
Polish Army
Military Intelligence
military motorization
military supply on the battlefield
Opis:
In the mid-1930s, the Polish military intelligence had conducted investigative and observation activities concerning the Italian-Abyssinian War and the Spanish Civil War. Both conflicts were considered as potentially valuable sources of information from the evolution of war art – technically, tactically, and operationalally. As a result, he also acquired a number of materials on combat mobility in the field and their supply in battle conditions. Unfortunately, most of them were downplayed by the Staff of the Polish Army, and the rest were unable to carry out a poorly-developed industry.
W połowie lat trzydziestych XX w. polski wywiad wojskowy prowadził działania rozpoznawczo-obserwacyjne odnośnie do wojny włosko-abisyńskiej oraz wojny domowej w Hiszpanii. Obydwa konflikty traktował jako potencjalnie cenne źródło informacji z zakresu ewolucji sztuki wojennej – w aspektach: technicznym, taktycznym oraz operacyjnym. W efekcie pozyskał również liczne materiały na temat mobilności wojsk na polu walki oraz ich zaopatrywania w warunkach bojowych. Niestety większość z nich została zbagatelizowana przez Sztab Główny Wojska Polskiego, a pozostałych nie był w stanie zrealizować słabo rozwinięty przemysł.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2017, 99; 259-276
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane instrukcje archiwalno-kronikarskie tzw. Armii Andersa
Selected archival and chronicle manuals of the so-called “Anders Army”
Autorzy:
Kierepka, Klaudia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46181083.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
instrukcje archiwalne
Polskie Siły Zbrojne w ZSRR
Wojsko Polskie na Środkowym Wschodzie
Armia Polska na Wschodzie
2 Korpus Polski
Władysław Anders
archival instruction
Polish Armed Forces in the USSR
Polish Armed Forces in the Middle East
Polish Armed Forces in the East
Polish 2nd Corps
Opis:
W pierwszych latach II wojny światowej tysiące Polaków deportowano do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (dalej: ZSRR), wolność odzyskali dopiero w drugiej połowie 1941 r. Wielu z nich wstąpiło do Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR dowodzonych przez gen. Władysława Andersa, z którego oddziałami przeszli szlak bojowy. Wraz z procesem tworzenia oraz rozwoju armii, powstawały komórki archiwalne, których zadaniem było m.in. kształtowanie wojskowego zasobu archiwalnego, wydawanie instrukcji archiwalnych oraz zlecenia prac kronikarskich w oddziałach. Jednym z pierwszych takich dokumentów było pismo Szefa Sztabu Dowództwa Polskich Sił Zbrojnych z 16 grudnia 1941 r., regulujące zasady prowadzenia prac kronikarskich w oddziałach oraz sposoby przeprowadzania ankiet walk we wrześniu 1939 r. Dwa tygodnie później (30 grudnia 1941 r.) w 5 Dywizji Piechoty wydano rozkaz wykonawczy wraz z instrukcjami dla kronikarzy dywizyjnych, pułkowych i batalionowych. Kolejny ważny dokument to pismo gen. Andersa z 20 lutego 1943 r. dotyczące organizacji pracy kronikarsko-historycznej i archiwalnej Armii Polskiej na Wschodzie, regulujące istnienie służby archiwalnej oraz prowadzonych przez nią prac. Instrukcja ta wprowadzała także obowiązek uzupełniania dzienników przez jednostki biorące udział w działaniach wojennych. Wprowadzone w lutym 1943 r. zasady prowadzenia dzienników działań zostały zmienione 20 marca 1945 r. w związku z ich nieprzestrzeganiem, kiedy to Dowództwo 2 Korpusu Polskiego wydało nową instrukcję prowadzenia dzienników działań. W celu zabezpieczenia dokumentów oraz uregulowania ich przekazywania z kancelarii do archiwum, Dowództwo Jednostek Wojska na Środkowym Wschodzie wydało 6 kwietnia 1945 r. rozkaz o gromadzeniu i przechowywaniu akt i pamiątek wojskowych.
In the first years of World War II thousands of Poles had been deported to the USSR, and they regained their freedom in the second half of 1941. Many of them joined the Polish Armed Forces in the USSR, commanded by General Władysław Anders, with whom they went the entire combat trail. Along with the process of creating and developing the army, archival service was created. It was meant to overlook creations of the military archives by issuing archival instructions and commissioning chronicle work in departments. One of the first documents regarding such work was the letter of the Chief of Staff of the Command of the Polish Armed Forces of 16th December 1941, regulating the principles of conducting chronicle work in units and the methods of conducting combat surveys regarding fights in September 1939. Two weeks later (on 30th December 1941) in 5th Infantry Division an executive order was issued, along with chronicler’s instructions for division, regiments, and battalions’ chroniclers. Another important document was the letter of General W. Anders of 20th February 1943 concerning the organization of the chronicle-historical and archival work of the Polish Armed Forces in the East, regulating the existence of the archival service and the work carried out by it. This instruction also introduced the obligation to complete war diaries by units taking part in hostilities. The principles of keeping war diaries, introduced in February 1943, were changed, due to their non-compliance, on 20th March 1945, when the Command of the 2nd Polish Corps issued the Instruction for keeping war diaries. To secure the documents and to regulate their transfer from the office to the archives, on 6th April 1945, the HQ of Polish Forces on the Middle East issued an order on the collection and storage of military records and memorabilia.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2022, 111; 291-310
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies