- Tytuł:
- Ecological status assessment of lakes using macrophytes
- Autorzy:
- Chilińska, Elżbieta
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/764892.pdf
- Data publikacji:
- 2015
- Wydawca:
- Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
- Tematy:
-
Water Framework Directive
water quality
ecological status
ESMI
lakes - Opis:
-
W Polsce metoda oceny stanu ekologicznego jezior na podstawie makrofitów opracowana została na potrzeby rutynowego monitoringu wód w latach 2005–2006 na zlecenie ówczesnego Ministra Środowiska. Do procesu tego posłużyło 156 jezior. Zbiorniki zostały pogrupowane pod względem różnorodności roślinności oraz parametrów abiotycznych. Wśród nich wyodrębniono cztery grupy jezior makrofitowych: I – jeziora o wodach miękkich (lobeliowe), II – jeziora o wodach bogatych w wapń (ramienicowe głębokie), III – jeziora o wodach bogatych w wapń (ramienicowe płytkie), a także IV – jeziora łęczyńsko-włodawskie. Dla drugiego oraz trzeciego typu, odpowiednio jezior stratyfikowanych i niestratyfikowanych zaproponowano odrębną klasyfikację ocenianą za pomocą Makrofitowego Indeksu Stanu Ekologicznego. Podstawą jego opracowania była metoda makrofitoindykacji roślinności jezior rejonu Laski w Borach Tucholskich zaproponowana przez profesora Mariana Rejewskiego w latach 70. XX w, a udoskonalona w następnych latach przez profesor Hannę Ciecierską. Określała ona bioróżnorodność na poziomie zbiorowisk roślinnych fitolitoralu tworzonych przez makrofity. Metoda ESMI obejmuje zarówno badania roślinności przeprowadzone w terenie z etapem przygotowawczym oraz część polegającą na wyliczaniu samych wskaźników makrofitowych. Indeks przyjmuje wartości od 0, obrazującego zły stan ekologiczny, do 1 odzwierciedlającego stan bardzo dobry. W trakcie wyliczania końcowego indeksu ESMI uwzględnia się parametry takie jak: różnorodność fitocenotyczna, maksymalna różnorodność fitocenotyczna, indeks kolonizacyjny, powierzchnia fitolitoralu obliczona jako suma powierzchni wszystkich zespołów roślinnych oraz powierzchnia samego jeziora. Zarówno poszczególne wskaźniki wchodzące w skład ESMI uwzględniające skład taksonomiczny oraz obfitość makrofitów, jak i sam zespolony indeks, wyraźnie i w sposób kierunkowy reagują na antropopresję. Jako jej główny, ale nie jedyny przejaw przyjęto proces eutrofizacji, dlatego otrzymane wyniki klasyfikacji porównywano różnymi wskaźnikami trofii. Zatem, do oceny stanu ekologicznego jezior podlegających presjom innego typu niż przyśpieszona eutrofizacja, metoda ESMI nie powinna być wykorzystywana, ponieważ nie jest ona podatna na te presje. Podobny problem, jak zauważa profesor Hanna Ciecierska dotyczy jezior o niekorzystnym dla rozwoju makrofitów ukształtowaniu dna zbiornika. W związku z tym powinno potraktować się ocenę ESMI jako szacunkową z założeniem, iż może ona ulec zmianie, np. po zawarciu przeliczenia do wzoru ESMI poprawki na ukształtowanie misy jeziornej.
Harmonisation of the laws of the Member States regarding the protection of the environment is one of the tasks of the European Union. Poland joined EU in 2004 and took on various commitments for the improvement of water status. In particular, the Water Framework Directive was a major breakthrough in the assessment of aquatic ecosystems. For the classification of stratified and non-stratified lakes Ecological State Macrophyte Index (ESMI) has been used. In Poland, the method for assessing the ecological status of lakes based on macrophytes has been developed for routine water monitoring shortly after joining the European Union. This index is one of the biological elements in the assessment of ecological status. It considers the whole plant communities in the reservoir. The key factor that ESMI reacts to is anthropopressure, which manifests itself as eutrophication. However, it is crucial that the lakes are also subject to different pressures. In this situation, the ESMI rating becomes only an indicative method. The article describes the role, process of evaluation and the most common problems related to ESMI. - Źródło:
-
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Biologica et Oecologica; 2015, 11; 16-22
1730-2366
2083-8484 - Pojawia się w:
- Acta Universitatis Lodziensis. Folia Biologica et Oecologica
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł