Temat: archeologia - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Metody wykorzystywane przez polskich kryminalistyków i archeologów przy eksploracji mogił – różnice i zbieżności
Methods Used by Polish Forensical and Archaeological Specialists During Graves Excavation – Differences and Similarities
Autorzy:: Górecki, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/681983.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: kryminalistyka
archeologia
mogiła
ekshumacja
forensics
archaeology
grave
exhumation
Opis:: There seem to be a lot of differences between archaeology and forensic science but, when we take a closer look, we may find out that some methods and goals may be similar, especially on the ground of exhumation of graves. Since the early 90s, in Poland, archaeologists more often started to take part in investigations covering mass murders and crimes against humanity committed during the Second World War. It occurred that their methodology is providing best results in this kind of work. At first, archeologists started only as consultants but then they were given a possibility to lead their own field of excavations in that area of interest. Moreover, it led to creating a new subdiscipline called forensic archaeology. It is hard to tell the difference between archaeological and forensical field methods of exhuming graves. Archaeological literature is way more precise in describing that topic, whereas police experts are thought to provide general procedures of securing a crime scene. The most obvious differences between the two fields in question are visible in the methods of documentation. However, there is no doubt that the specialists in each of the disciplines have learned a lot from each other since they decided to cooperate in some specific cases.
-
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2017, 32; 23-46
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Archaeology of the Contemporary Past vs Retrotopia in the Context of the Application of Remote Sensing Methods
Archeologia współczesności vs retrotopia w kontekście aplikacji metod teledetekcyjnych
Autorzy:: Wałdoch, Filip
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/681854.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: archeologia współczesności
archeologia krajobrazu
teledetekcja
retrotopia
lotnicze skanowanie laserowe
archaeology of the contemporary past
landscape archaeology
remote sensing
airborne laser scanning
Opis:: Artykuł rozważa kwestię wpływu wykorzystania metod teledetekcyjnych w archeologii współczesności w odniesieniu do koncepcji retrotopii zaproponowanej przez Zygmunta Baumana. Praca opiera się na jednej z części składowych retrotopii, a mianowicie podejściu do dziedzictwa prezentowanego przez Lowenthal’a (1997). Przez jej pryzmat przeanalizowane są relikty XX-wiecznego niemieckiego osadnictwa na Pomorzu Wschodnim w Witkowskim Młynie. Do ich rozpoznania i zadokumentowania zostały wykorzystane dane z lotniczego skanowania laserowego, uzupełnione weryfikacyjnymi badaniami terenowymi. Ich efektem jest zadokumentowanie kompleksowych reliktów XX-wiecznego krajobrazu składającego się z reliktów gospodarstw, sadów czy cmentarza. Przedstawione badania pokazują, że metody teledetekcyjne nie zapobiegną retrotopii, ale są nowym narzędziem uzupełniającym luki w wiedzy o nieodległej przeszłości. Tym samym prowokując dialog, który jest zdaniem Z. Baumana najlepszą odpowiedzią na retrotopię.
This paper considers the issue of the application of teledection methods in the archaeology of the contemporary past with reference to the concept of retrotopia proposed by Zygmunt Bauman. It is based on one of the components of retrotopia, namely the approach to heritage adopted by Lowenthal (1997). From this perspective, relics of the twentieth-century German settlement in Witkowski Młyn (Western Pomerania) are analysed. In order to identify and document them, ALS data was used and then supplemented with verification field research. As a result, extensive relics of the twentieth-century landscape were documented, including relics of homesteads, orchards and a cemetery. The research presented show that teledection methods cannot prevent retrotopia, but they are new tools for filling in the gaps in knowledge of the contemporary past. Thus, they can lead to a dialogue which, according to Z. Bauman, is the best response to retrotopia.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2019, 34; 59-70
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: ‘Historical Craft from the Artisan’s Point of View’. Analysis of the Results of the Survey Conducted Among Craftsmen Specialising in Historical Reconstruction
„Rzemiosło historyczne okiem wytwórcy”. Analiza wyników badań ankietowych przeprowadzonych wśród rzemieślników specjalizujących się w odtwarzaniu zabytków starożytnych
Autorzy:: Badowska, Katarzyna
Rutkowski, Wojciech
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/681867.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: archeologia eksperymentalna
rzemieślnik
rekonstrukcja zabytku
experimental archaeology
artisan
artefact reconstruction
Opis:: Artykuł przedstawia wyniki ankiet przeprowadzonych przez autorów, których przedmiotem była archeologia eksperymentalna. Do grupy rzemieślników zajmujących się rekonstrukcją skierowano pytania dotyczące trudności, z którymi spotykają się podczas swojej pracy odtwórczej. Co jest największym problemem? Skąd rzemieślnicy czerpią informacje dotyczące technologii wytwórstwa? Jak ich wyroby są przyjmowane przez odbiorców? Ramy chronologiczne odtwórstwa zawężono do jednego okresu historycznego (czasu występowania kultury przeworskiej, a więc okresu przedrzymskiego, okresu wpływów rzymskich i okresu wędrówek ludów). Pozwoli to uczytelnić powiązania między niewielką grupą rzemieślników zajmujących się rękodzielnictwem metodami starożytnymi a światem naukowym, zdobywaniem wiedzy historycznej i archeologicznej oraz inspiracji etnograficznych w celu rozwiązania problemów technik rzemieślniczych. Badaniami zostały objęte osoby zajmujące się różnymi rzemiosłami, od obróbki metalu po garncarstwo, co pozwala spojrzeć na owo zagadnienie z szerszej perspektywy.
The paper presents the results of the survey carried out by the authors of this paper, the subject of which was experimental archaeology. We asked a group of artisans that deal with historical reconstruction a set of questions about the difficulties they encounter during their reconstruction work. What is their biggest problem? Where do the craftsmen derive information about the ancient technology from? How are their products received by recipients? The chronological framework of the reconstruction industry was narrowed down to one historical period (the time of the Przeworsk culture, that is the Pre-Roman Iron Age, the Roman Iron Age and Migration Period). This clearly showed some connections between a small group of craftsmen using ancient methods in their work and the academic world, and how important it is to acquire historical and archaeological knowledge and to find ethnographic inspirations in order to solve the problems of craft techniques. The survey covered artisans practising various crafts, from metalwork to pottery, which added a broader perspective to the issues studied.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2019, 34; 243-253
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Archaeology of Us and the Local Identity. An Interdisciplinary Context
Archeologia nas a tożsamość lokalna. Kontekst interdyscyplinarny
Autorzy:: Ławrynowicz, Olgierd
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/681829.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: archeologia nas
archeologia współczesności
badania etnoarcheologiczne
badania interdyscyplinarne
Jura Krakowsko-Częstochowska
archaeology of us
archaeology of the contemporary past
ethnoarchaeological research
interdisciplinary research
Polish Jurassic Highland
Opis:: Autor w artykule przedstawia zakresy znaczeniowe i metodologiczne nowej specjalizacji, jaką jest archeologia współczesności, wykazując podstawowe cechy ją charakteryzujące. Uważa, że istotę archeologii współczesności najlepiej oddaje pojęcie archeologia nas (archaeology of us), odnoszące się do relacji konkretnych ludzi i wspólnot z ich własnym dziedzictwem materialnym. Wspólnotowy i lokalny wymiar archeologii współczesności powoduje, że ważnym dla niej źródłem są przekazy ustne, pozyskiwane i analizowane w trakcie wywiadów etnograficznych. Autor powołuje się na własne doświadczenia, przede wszystkim wieloletnich badań na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, i wskazuje, jak ważne i badawczo efektywne może być włączanie w perspektywę archeologii współczesności metodologii badań etnograficznych.
In this paper, the Author presents the semantic and methodological scope and characteristics of a new field the archaeology of the contemporary past. In his opinion the essence of the archaeology of the contemporary past is best conveyed by the term archaeology of us, which refers to the relationships between individuals or communities and their own material heritage. Due to the community and local dimension of archaeology of the contemporary past, an important source in this field is oral tradition, which is obtained and analysed during ethnographic interviews. The author refers to his own experience, gained during many years of research in the Polish Jurassic Highland, and indicates the importance and research effectiveness of incorporating the methodology of ethnographic research into the perspective of archaeology of the contemporary past.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2019, 34; 45-57
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Difficult Pasts and Haunted Presents: Contemporary Archaeology and Conflict in an Age of Global Uncertainty
Trudne przeszłości i nawiedzone teraźniejszości: Współczesna archeologia i konflikt w erze globalnej niepewności
Autorzy:: Symonds, James
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/681831.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: współczesna archeologia
trudne dziedzictwo
konflikt
psychoterapia
contemporary archaeology
difficult heritage
conflict
psychotherapy
Opis:: Autor analizuje rolę archeologii we współczesnym społeczeństwie w oparciu o założenie, że dyscyplina ta jest także formą działania społeczno-politycznego, i jednocześnie zajmuje się potencjalnymi efektami terapeutycznymi lub oczyszczającymi niedawnej przeszłości. W artykule przedstawione są trzy studia przypadków. Dwa pierwsze koncentrują się na poszukiwaniach szczątków osób poległych w czasie wojny oraz upamiętnieniu krajobrazu konfliktu we Fromelles w północnej Francji oraz Peleliu w Mikronezji. W trzecim przedstawiona jest materialność nielegalnej migracji na pograniczu amerykańsko-meksykańskim w południowej Arizonie. Autor podkreśla, że w dobie globalnej niepewności i malejącego poparcia dla nauk humanistycznych oraz szacunku dla wiedzy akademickiej, archeolodzy powinni w większym stopniu skupić się na współczesnych problemach społecznych. Jeśli archeologia ma przetrwać jako dyscyplina, należy ją postrzegać jako badania ważne społecznie, zdolne do współtworzenia współczesnych dyskursów publicznych.
This article examines the role of archaeology in contemporary society. It works from the premise that archaeology is a form of socio-political action and explores some of the ways in which archaeologies of the recent past can have therapeutic or cathartic effects. Three case studies are presented. The first two focus on the recovery of war dead and the memorialization of conflict landscapes at Fromelles, in northern France, and Peleliu, in Micronesia. The third explores the materiality of unauthorised migration in the US-Mexico borderlands of southern Arizona. The central argument presented in this article is that in an age of global uncertainty, where support for the humanities is in decline and respect for academic knowledge is diminishing, archaeologists should re-position their work to more clearly focus on contemporary social issues. If archaeology is to survive as a discipline it must be seen as being socially relevant research, with the capacity to contribute to contemporary public discourses.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2019, 34; 5-21
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Formalno-prawna problematyka archeologii współczesności w Polsce
Formal Legal Problems of Contemporary Archeology in Poland
Autorzy:: Grajewski, Adam
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/681985.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: broń
prawo
archeologia
współczesność
historia
zabytek
weapon
law
archaeology
contemporary
history
artefact
Opis:: Recently, in the circle of archaeologists, we observe discussions on the issues related to the contemporary archeology. This topic is also the subject of disputes between the opponents and the supporters of an innovative look at archeology. Studying this issue, it is worth pointing that the places and events connected with the contemporary history are increasingly becoming a subject of interest to archaeologists. It overlaps with another issue – devastation and destruction of archaeological sites along with many places of battlefields in our country. It is increasingly evident that the field of action of archaeologists touches the dark period of operation in our country by the German occupation authorities and the post-war communist authorities. We should keep in mind that even the dark part of our history must be protected. It is also our heritage, which should be a subject of protection enshrined in the Constitution of the Polish Republic with its tangible and intangible elements and without any restrictions. It would be advisable that the archaeologists, conservation authorities and all stakeholders should explain all the emerging doubts while working out on the common position in this matter. We should realize that the contemporary archeology is not only traces of the past events that surround us, but it is also the material evidence of our existence that will remain after us. It seems that the contemporary archeology is nothing but a continuation of the archeology, which evolves and follows the mankind, along with our sometimes complicated existence. It is still archeology, which is called the contemporary archeology in order to precisely define the period of its interest. We should keep in mind that the contemporary archeology is also an important element shaping the cultural awareness which further increases its value.
-
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2017, 32; 13-22
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Skarb z V okresu epoki brązu ze Strobina, gm. Konopnica w świetle badań metaloznawczych
The Treasure of the fifth period of the Bronze Age in Strobin (commune Konopnica ) in the light of metallurgical studies
Autorzy:: Swat, Damian
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/681741.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: archeologia
badania metaloznawcze
metalurgia
epoka brązu
archaeology
physical metallurgy research
metallurgy
Bronze Age
Opis:: The article is to describe the metal monuments discovered in position No. 2 in Strobin (commune Konopnica) in the light of metallurgical studies. This treasure dates back to the V Bronze Age by. A. Montelius (H B3 by P. Reinecke) and comes with a fortified settlement of the Lusatian culture.Article is divided into several parts. The first of these is explained differences and definitions related to metallurgical studies. In a further describes the main components of alloys made of tin bronzes. The main components of bronze alloy is tin and copper. It is also described how the amount of tin and copper affect the quality and mechanical properties of the alloy. There are also important alloying elements that reduce or increase the quality and strength of the alloy.The next section describe the metallurgical test methods such as X-ray that allows for finding the defects in the metal. Another method which allows to determine the chemical composition of the alloy is spectral analysis.The next section describes the analysis of metallurgy treasure discovered in Strobin in 1982. It contained fragments of pottery and bronze objects, such as sickles, bracelets, nodules, necklaces, rings, pendants and one bead. The last part is presented the summary and conclusions.
-
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2015, 30; 21-36
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Temperature and Humidity in the Base-floors of Three Northern Finnish Churches Containing 17th–19th-century Burials
Temperatura i wilgotność w podziemiach trzech kościołów na północy Finlandii, zawierających pochówki z okresu od XVII do XIX w.
Autorzy:: Väre, Tiina
Tranberg, Annemari
Lipkin, Sanna
Kallio-Seppä, Titta
Väre, Lauri
Junno, Juho-Antti
Niinimäki, Sirpa
Nurminen, Nora
Kuha, Anniina
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1031982.pdf
Data publikacji:: 2020-12-30
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: wczesna era nowożytna
archeologia kościelna
mumifikacja
Finlandia
Early modern
Church archaeology
mummification
Finland
Opis:: Natural mummification occurs in various favorable conditions. Cold environments have produced mummified human remains in northern Finland. These remains buried under the church floors mummified naturally probably through a process resembling freeze-drying. This chapter explores the conditions that led to the mummification of dozens and potentially hundreds of human remains. To conduct our study, we installed logging temperature and humidity measuring devices under the floors of three churches located by the shore of Bothnian Bay in northern Finland. Even our preliminary results show that the humidity and temperature conditions differ between these churches. It is also clear that relative humidity remains very high under the floors of each church. It appears that mummification has occurred in almost “cellar like” conditions. The preservation process was probably aided by the loose laid constructions allowing the air to freely move in the graves carrying the moisture from the remains.
Do mumifikacji naturalnej dochodzi pod wpływem różnego rodzaju korzystnych warunków. W północnej Finlandii szczątki zostały zmumifikowane w chłodnym środowisku. Szczątki te, pochowane pod posadzką kościołów, zostały naturalnie zmumifikowane prawdopodobnie w procesie przypominającym liofilizację. Niniejszy tekst analizuje warunki, które doprowadziły do mumifikacji dziesiątek, a być może setek szczątków ludzkich. Na potrzeby badania pod posadzkami trzech kościołów na wybrzeżu Zatoki Botnickiej w północnej Finlandii zainstalowaliśmy urządzenia pomiarowe rejestrujące temperaturę i wilgotność. Już wstępne wyniki naszych badań wskazują, że wilgotność i temperatura różnią się w zależności od kościoła. Wyraźnie też widać, że wilgotność względna pod posadzką każdego z kościołów pozostaje bardzo wysoka. Wygląda na to, że do mumifikacji doszło w niemal piwnicznych warunkach. Proces konserwacji prawdopodobnie ułatwiły luźno rozmieszczone struktury, które umożliwiły swobodny przepływ powietrza w grobach, odprowadzając wilgoć.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2020, 35; 189-215
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Ruiny, wszędzie ruiny: Czarnobyl i archeologiczny wymiar dziedzictwa niedawnej przeszłości
Ruins, Ruins Everywhere: Chernobyl and an Archaeological Value of Heritage of the Recent Past
Autorzy:: Kobiałka, Dawid
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/681935.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Czarnobyl
archeologia współczesności
dziedzictwo
ruiny
materialność
pamięć
Chernobyl
contemporary archaeology
heritage
ruins
materiality
memory
Opis:: For many centuries, scientists, philosophers, artists and others have been fascinated with ruins. However, this fascination usually focused upon ancient and medieval relics. Indeed, it can be metaphorically said that archaeology was built upon ruins. Nonetheless, the archaeological analyses of ruins, their functions, meanings, uses and re-uses over the next centuries had been very selective. In short, modern ruins have been out of closer archaeological attention. It seems as if modern ruins were deprived of social, cultural, and archaeological dimensions. However, this changed during the first decade of the 21st century when archaeologists started to pay attention to the modern ruins. The so-called archaeology of (modern) ruins is one of the most interesting, provocative, and subversive fields of the contemporary archaeological discourses. The starting point of this paper is that there is no “ontological difference” between the Greek, the Roman and the Soviet ruins. All of them can and should be part of archaeological thinking. A two-step approach is applied here. First, the archaeological value of ruins in Chernobyl is discussed. A documentary entitled Czarnobyl – Wstęp Wzbroniony (2015) (Eng. Chernobyl – No Entry) is reviewed to highlight the processes of transformation of the unimaginable nuclear catastrophe into valuable heritage of the recent past. It is argued that Chernobyl can be seen as “Pompeii of our times”. Second, the review of Czarnobyl – Wstęp Wzbroniony is used as a pretext to shortly present different categories of modern ruins that one can encounter in contemporary Poland. Many of them are related with the Soviet occupation in Poland between 1945 and 1993. The point that I try to back up in this paper is that these Soviet ruins are also part of the archaeological heritage of the recent past. Accordingly, this paper is a call for a closer archaeological interest in the ruins of the recent past in general.
-
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2017, 32; 365-384
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: A Few Words About the Ice House of the Konsum Store in the Nineteenth-Century Priest’s Mill Factory and Residential Complex in Łódź
Kilka słów o lodowni sklepu „Konsum” w dziewiętnastowiecznym zespole fabryczno-mieszkalnym: Księży Młyn w Łodzi
Autorzy:: Pietrzak, Janusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1031980.pdf
Data publikacji:: 2020-12-30
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Księży Młyn
archeologia przemysłowa
lodownia
Priest’s Mill in Łódź
industrial archaeology
ice house
Opis:: The issue of ice houses, both those found among manor and farm buildings and those connected with industrial plants, is a research issue frequently raised in many countries of Western Europe and in the United States. In the Polish literature, however, it does not attract much interest, which is why knowledge of it – or at least the knowledge shared – is usually limited to the awareness of the existence of ice houses and their purpose, and only occasionally do they become subjects of more extensive research. This also concerns the very material substance of such buildings. In 2015, on the Priest’s Mill estate in Łodź, erected along with the extension of Karol Scheibler’s cotton plant at the beginning of the 1870s, rescue excavations were conducted under the supervision of archaeologists Maciej Milczarek and Zbigniew Rybacki. They concerned the remains of an ice house built for the estate general store (including a grocery) called Konsum. Its preserved form is a result of a few construction stages completed in quick succession. During the third one (between 1883/1884 and 1889) the ice house we are interested in was built. It was not big as its capacity was approximately 100 cubic metres, and its structure was rather typical of larger industrial ice houses, with the upper (aboveground) chamber used as an ice warehouse, and the lower (underground) chamber serving as the store’s cold storage. Most probably, it was not used for long, however, there is no data that would allow to determine the time of its liquidation.
Zagadnienie lodowni, tak tych spotykanych wśród zabudowań dworskich i folwarcznych, jak i związanych z zakładami przemysłowymi, jest tematem badawczym często podejmowanym w wielu krajach zachodniej Europy oraz w Stanach Zjednoczonych. Natomiast w polskiej literaturze naukowej nie budzą one większego zainteresowania, w efekcie czego wiedza o nich – przynajmniej ta przekazywana – najczęściej ogranicza się do świadomości ich istnienia oraz przeznaczenia i tylko sporadycznie stają się one przedmiotem nieco szerzej zakrojonych badań. Dotyczy to także samej, materialnej substancji obiektów. W 2015 r. w na łódzkim osiedlu „Księży Młyn”, zrealizowanym wraz z mającą swój początek w latach 70-tych XIX w. rozbudową zakładów bawełnianych Karola Scheiblera, pod kierunkiem archeologów Macieja Milczarka i Zbigniewa Rybackiego przeprowadzone zostały ratownicze badania wykopaliskowe. Ich przedmiotem były relikty lodowni wzniesionej dla potrzeb funkcjonującego tu w przeszłości wielobranżowego (m.in. spożywczego) sklepu osiedlowego, zwanego Konsumem. W swej zachowanej do dziś bryle powstał on w efekcie kilku szybko następujących po sobie etapów budowy, a w trzecim z nich (między 1883/1884 a 1889 r.) powstała interesująca nas tu lodownia. Nie był to obiekt wielki, gdyż jego kubaturę ocenić można na zbliżoną do około 100 m3, otrzymał zaś on dyspozycję typową raczej dla większych lodowni przemysłowych, w których to górna (nadziemna) komora służyła jako skład lodu, zaś dolna (zagłębiona w grunt) była „zimnym” magazynem sklepowym. Nie funkcjonował on zapewne zbyt długo, brak jednak podstaw dla próby dokładnego określenia czasu jego likwidacji.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2020, 35; 217-241
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Czy rzeczywiście najstarsze – weryfikacyjne badania najwcześniej datowanych gródków stożkowatych
Are they the oldest indeed – verification tests of the earliest dated motte-and-bailey castles
Autorzy:: Marciniak-Kajzer, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/681889.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: archeologia
średniowiecze
dwór rycerski
gródek stożkowaty
archeology
Middle Ages
knight’s manor
Motte and bailey
Opis:: The aim of the presented research is to verify the correctness of the dating of the motte structures which, as a result of earlier excavations, were considered the earliest defensive knight’s seats in Poland – that is, they were dated to the 13th century. So far, the absolute dates were obtained for scarcely a few/a few dozen(?) such structures. However, they were not considered the oldest features. As a result of the literature research, several sites representing typical motte- and-bailey castles which in the previous excavations were dated to the 13th century, were selected. Three of the sites in question were located in the Masovia region: Kiełbów Stary, Stara Błotnica commune; Orszymowo, Mała Wieś commune and Wilkanowo (formerly Nakwasin), also located in the Mała Wieś commune. The next two sites are located in the Łódzkie region – Witów, Burzenin commune and Małków, Warta commune. A further study was conducted in Sędziszów (now in the territory of the village of Piła) in the Świętokrzyskie region, in Piekary – Greater Poland, Dobra commune and in Szczekociny, Silesia. A new geodetic surveying showed some changes in the state of preservation of the study features. Unfortunately, most of them reveal some traces of deepening destruction. The excavations undertaken at six sites yielded samples for the dating studies. The only sites whose excavations provided no materials that could be subjected to laboratory dating tests were in Witów and Sędziszów. Attempts were made to collect samples for dendrochronological, radiocarbon (14C) and thermoluminescence tests. No wood for dendrological research was found at any of the study sites. The samples obtained from six sites were used to measure the 14C radioactive isotope. A series of dating was performed for the study sites. As a result, 4 dates were obtained for Kiełbów Stary and Małkowo, 6 – for Piekary and 5 – for Szczekociny. The highest number – 9 dates – were obtained for Orszymowo, whereas for Wilkanowo only 2 dates were produced. The results showed that only in the case of two sites the obtained dates confirm their functioning in the 13th century – they are Małkowo and Orszymowo. Another two sites – Szczekociny and Kiełbów Stary – can be dated back to the 14th century, while the dates obtained for the materials from Piekary justify placing the functioning of the feature in the 15th century. In the case of Wilkanowo, the standard calibration calculations produced dates which suggest that the sites represent the modern times. One of the samples, however, may be dated to the 15th century (probability: 91%). Nonetheless, these dates are rather controversial, because Wilkanowo and Orszymowo are the sites situated several kilometres away from each other whilst the excavated pottery materials seem to be very similar. A solution to this problem requires further scrutiny. The attempt to verify the dates produced for the earliest defensive knight’s seats succeeded in part. Only two of the researched sites can in fact be considered to be the 13th century manors. Ipso facto we confirmed that such early dates may be correct, and that already in the thirteenth century, the nobles founded defensive motte-and-bailey castles. Our study clearly shows that the chronology of the earliest Polish knight’s manors, determined on the basis of the previous excavations, should be verified. The results of our work prove that the traditional dating methods used for archaeological artefacts are not precise enough to be used in modern science. We need to put more emphasis on the matter of collecting samples for dating and providing adequate financial resources necessary to perform laboratory tests.
-
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2018, 33; 93-111
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Kufer pełen wspomnień: (auto)biograficzne podejście do dziedzictwa
A Trunk Full of Memories: an (Auto)Biographical Approach to Heritage
Autorzy:: Kobiałka, Dawid
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/681997.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: archeologia nas samych
dziedzictwo
materialność
pamięć
rzeczy
the archaeology of us
heritage
materiality
memory
things
Opis:: This paper analyses the so-called biography of a thing as a way of thinking about the value and meaning of heritage. A certain, almost 100 years old, trunk is used as a case study to present how heritage is constituted trough relations between people, things, and places. Indeed, heritage is a kind of relation between humans and non-humans. To back up this thesis, this article offers a five-step approach. First, the starting point is Michael Shanks’ thesis that “we are all archaeologists now”. The British archaeologist – it can be said – argues for broadening the archaeological discourse and to look archaeologically at the world we all live in. From this point of view, a Neolithic pot sherd and a contemporary thing such as a trunk, for example, represent the same category of an archaeological artefact. Through their materiality, they both might be objects of an archaeological scrutiny. Second, I shortly discuss the archaeological research on the recent past. Archaeology is a practice anchored here and now. One of the archaeological perspectives that analyses the relics of the recent past is the approach where archaeologists study their own heritage i.e. the histories of their own families. This is the perspective developed further in this paper. Third, it is argued that the theoretical concept known as biography of a thing, can be useful in the context of the archaeology of the recent past. It is the concept that takes into account the past and present of each artefact, landscape or practice. This approach allows for studying both the social and the material memories which are crucial apropos of the archaeological research on the recent past. Here, archaeologists take into account things as well as people’s memories about them. Fourth, an analysis of a trunk which the author found in the grandmother’s basement is used as a case study to present the potential of the archaeological research on the recent past. Some episodes of the biography of a trunk are highlighted to claim that heritage is constituted through different kinds of relations between many agents, both humans and non-humans. And the last point, the trunk is a good example that shows the limitations of archaeological thinking about heritage through the lens of its preservation and management. Indeed, the crucial conclusion of this article is that, sometimes, the less preservation and management of (archaeological) heritage the better for heritage itself. In other words, destruction and decay of heritage are the very part of its biography.
-
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2017, 32; 191-213
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Duchy miejsca – napisy (graffiti) w przestrzeniach publicznych i prywatnych jako przedmiot badań archeologii współczesnej przeszłości
The Ghosts of Places – Inscriptions in the Public and Private Spaces as a Research Material for the Archaeology of the Contemporary Past
Autorzy:: Kajda, Kornelia
Frąckowiak, Maksymilian
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/681931.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: napisy
ryty
graffiti
archeologia niedawnej (współczesnej) przeszłości
pamięć
inscription
carvings
archaeology of the recent past
memory
Opis:: Writing, signing and carving names in public spaces are popular ways of indicating somebody’s presence in the world. Various inscriptions made in different places have been appearing from the ancient times until today. There are multiple motivations for such practice: a simple signing to indicate somebody’s presence, a declaration of sympathy or antipathy to some idea or person or political manifests and encouragement to engage in some actions. Despite the popularity of such phenomenon and its long duration, archaeologists, especially those involved in studying the recent or contemporary past, are not particularly focused on researching this source of knowledge. Most of the academic works which concern inscriptions and graffiti are conducted by sociologists or visual culture specialists. However, these sources may be truly significant in studying microhistories of the places and people. Thus, in our article we want to present a unique potential of graffiti in the studies related to the recent and contemporary past. The aim of our article is to show various spatial contexts in which graffiti may be encountered and to present how the archaeology of the contemporary past may take advantage of researching such inscriptions. After Laurent Olivier (2001), we think that discovering the local past is a characteristic feature of the archaeology of the contemporary past and our article aims to show how the specific “being” of graffiti around us may contribute to discovering the microhistories of people and places. According to Michael Bell’s concept (1997), we interpret graffiti as “the ghosts of place” which indicate the presence of those who are no longer in the place. Due to the breadth of topics connected with graffiti, we decided to focus on those inscriptions which manifest someone’s presence in the place, narrowing our studies only to its written form (not graphic).
-
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2017, 32; 345-363
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Archaeologists from Lvov in the formation of European intellectual environment of the middle of XIX – first quarter of XX century (interaction direct and indirect)
Archeolodzy ze Lwowa w tworzeniu europejskiego środowiska intelektualnego od połowy XIX w. do pierwszej ćwierci XX w. (współpraca bezpośrednia i pośrednia)
Autorzy:: Bulyk, Natalia
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/682053.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Cesarstwo Austriackie
archeologia ukraińska
kontakty naukowe
lwowscy archeolodzy
Galicja
Austrian Empire
ukrainian archeology
scientific contacts
archaeologists of Lvov
Galicia
Opis:: Rozwój nauki nie jest możliwy bez współpracy, wymiany doświadczeń, a nawet przyjaźni między badaczami. Archeologia, która w XIX wieku przeszła długą drogę od hobby do dyscypliny naukowej, nie była pod tym względem wyjątkiem. Jak zauważył J. Pasternak na łamach „Archeologii Ukrainy”, w połowie XIX wieku na Ukrainie działały trzy główne ośrodki archeologiczne – lwowski, kijowski i odesski (Pasternak 1961: 18). W przeciwieństwie do Kijowa i Odessy, Lwów był częścią Cesarstwa Austriackiego, archeologia rozwijała się więc tam podobnie jak w innym ośrodku naukowym Galicji, tj. w Krakowie. Specyfiką Lwowa było współistnienie zarówno ukraińskich jak i polskich ośrodków archeologicznych. Celem autorki jest poszukiwanie aktywności archeologów lwowskich w tworzeniu europejskiej przestrzeni intelektualnej. Analiza dokumentów pozwala stwierdzić, że archeolodzy lwowscy współpracowali z uczonymi z niemal całej Europy (szczególne stosunki łączyły ich z badaczami z Krakowa). Ponadto należy zauważyć, że relacje te pojawiły się nie tylko między instytucjami, ale również na poziomie stosunków osobistych.
-
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2016, 31
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Niemieckie zbrodnie nazistowskie w Lesie Lućmierskim w świetle badań etnoarcheologicznych
The Nazi German Crimes in the Forest of Lućmierz in the Light of Ethnoarchaeological Research
Autorzy:: Ławrynowicz, Olgierd
Badji, Justyna
Majewski, Maciej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/681991.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: archeologia współczesności
etnoarcheologia
pamięć
niemieckie zbrodnie nazistowskie
Las Lućmierski
archaeology of recent past
ethnoarchaeology
memory
Nazi German crimes
Forest of Lućmierz
Opis:: For several years, regular archaeological excavations have been conducted in the Forest of Lućmierz near Zgierz in Central Poland. They focused on searching for the collective graves of hundreds Poles executed by Nazi Germans in Zgierz in 1942, and the location and exhumation of the contents of burial graves from 1939–1940, in which the remains of victims of the German Inteligenzaktion were originally hidden. In both cases, the main difficulty for the researchers was the fact that the Germans carried out actions to erase the traces of the crime, consisting in the cremation of the remains of the victims extracted from the grave. Unclear information regarding exhumations, which was provided by the new Polish administration in the spring of 1045, did not facilitate the research either. The archival inquiry and archaeological research did not answer all the questions. Therefore, in 2014, some ethnographic interviews with the residents of the towns located around the Forest of Lućmierz were carried out. The article cites extensive fragments of the interlocutors’ statements, which have been commented on from the point of view of the needs of the archaeological research.
-
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2017, 32; 157-189
0208-6034
2449-8300
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "archeologia" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język