Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "pszenica ozima" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Ocena efektywności energetycznej dwupolowych członów zmianowania ugór – pszenica ozima
Energetics assessment of two-course rotation: fallow – winter wheat
Autorzy:
Marks, M.
Makowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47409.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
efektywnosc energetyczna
naklady energetyczne
pszenica ozima
ugory
uprawa roslin
wskaznik efektywnosci energetycznej
zmianowanie dwupolowe
crop rotation
energy input
energy efficiency
energy efficiency index
fallow
plant cultivation
winter wheat
Opis:
Celem pracy była ocena efektywności energetycznej dwupolowych członów zmianowania ugór – pszenica ozima. Ocenę przeprowadzono w oparciu o wyniki doświadczenia polowego zrealizowanego w latach 2003-2006 w Zakładzie Doświadczalno- -Produkcyjnym Bałcyny, należącym do Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Przedplonem dla pszenicy ozimej były: ugór czarny, ugór herbicydowy i trzy warianty ugoru zielonego z gorczycą białą, koniczyną perską i życicą westerwoldzką. Stwierdzono, że najwyższe nakłady energetyczne poniesiono na utrzymanie ugoru czarnego, a najniższe – ugoru herbicydowego. Z porównywanych dwupolowych członów zmianowania najwyższym wskaźnikiem efektywności energetycznej (8,2) charakteryzował się układ: koniczyna perska – pszenica ozima, przy jednocześnie najmniejszych nakładach energii na produkcję 1 jednostki zbożowej (JZ). Najniższy wskaźnik efektywności energetycznej (5,4) zanotowano w członie zmianowania: życica westerwoldzka – pszenica ozima.
The study aim was the assessment of energy efficiency in the two-course rotation: fallow – winter wheat. The assessment was made on the grounds of a field experiment conducted at the Experimental Station Bałcyny of the University of Warmia and Mazury in 2003-2006. The forecrops for the winter wheat were the black fallow, the herbicide treated fallow and three variants of the green fallow with white mustard, Persian clover, and Italian ryegrass. It was determined that the highest energy outlays were incurred in maintaining the black fallow ad the lowest in case of herbicide fallow. Among the compared two-field segments of rotation the highest energy efficiency indicator (8.2) was characteristic for the system of Persian clover – wheat offering at the same time the lowest energy outlay for production of 1 cereal unit. The lowest energy efficiency indicator (5.4) was recorded in the rotation segment of Italian ryegrass – winter wheat.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2007, 06, 4
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wsiewek międzyplonu na produkcyjność ogniwa jęczmień jary - pszenica ozima
Effect of companion crops of catch crop on the productivity of crop-rotation link: spring barley – winter wheat
Autorzy:
Jaskulski, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47310.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
miedzyplony
wsiewki miedzyplonowe
zielona masa
konkurencja roslin
jeczmien jary
pszenica ozima
produktywnosc roslin
plony
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w latach 1998- 2001 w Stacji Badawczej w Mochełku na glebie kompleksu żytniego dobrego, w ogniwie zmianowania jęczmień jary – pszenica ozima. Badano wpływ uprawy wsiewek międzyplonu na plonowanie jęczmienia jarego (rośliny ochronnej) i pszenicy ozimej (rośliny następczej) oraz na produkcyjność ogniwa zboże jare – zboże ozime. Określono także plony zielonej masy wsiewek i ich oddziaływanie na zboża w zależności od ilości i rozkładu opadów. Plonowanie wsiewek, zwłaszcza roślin bobowatych, było silnie zróżnicowane w latach badań. Stwierdzono, że największy plon zielonej masy zarówno w momencie zbioru jęczmienia jarego, jak i w odroście pożniwnym wydawały na ogół cykoria oraz życica wielokwiatowa. Wsiewki koniczyny białej i seradeli, mimo mniejszych plonów, zwiększyły o 1,5-4,1%, a wsiewki cykorii i życicy wielokwiatowej zmniejszyły o 5,3- 8,7% produkcyjność ogniwa jęczmień jary – pszenica ozima.
The present paper covers the results of studies carried out in 1998-2001 on a good rye soil complex at the Mochełek Experiment Station which involved spring barley – winter wheat crop rotation link. There were evaluated the effects of companion crops of catch crop on the yield of spring barley (a cover crop) and winter wheat (a successive crop) as well as on the productivity of the link: spring cereal – winter cereal. Also green matter yield of companion crops was defined and their effect on cereals depending on precipitation and its distribution. Companion crops yielding, especially Fabaceae, varied greatly over the study years. It was found that the highest yield of green matter, both upon spring barley harvest and post-harvest regrowth, was noted for chicory and Italian ryegrass. Companion crops of white clover and serradella, despite lower yields, increased the productivity of spring barley – winter wheat crop rotation link by 1.5-4.1% and chicory and Italian ryegrass decreased it by 5.3-8.7%.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2004, 03, 2
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ nawożenia słomą, międzyplonów ścierniskowych i zróżnicowanej uprawy roli na niektóre właściwości gleby w ogniwie pszenica ozima – jęczmień jary
Effect of fertilisation with straw, stubble intercrops, and varied tillage on some properties of soil in the crop-rotation link: winter wheat – spring barley
Autorzy:
Jaskulski, D.
Jaskulska, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47417.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
nawozenie organiczne
sloma
miedzyplony scierniskowe
uprawa roli
warstwa orna
wilgotnosc gleby
zawartosc azotu
zwiezlosc gleb
zachwaszczenie
uprawa roslin
pszenica ozima
jeczmien jary
zmianowanie
Opis:
Celem badań przeprowadzonych w latach 1999-2002 na glebie kompleksu żytniego dobrego było określenie wpływu nawożenia słomą, uprawy międzyplonów ścierniskowych i sposobu umieszczenia biomasy roślinnej w glebie przez zróżnicowaną uprawę roli na niektóre właściwości warstwy ornej w ogniwie zmianowania pszenica ozima – jęczmień jary. Nawożenie słomą spowodowało zmniejszenie zawartości azotu mineralnego w glebie jesienią. Pod wpływem spłycenia pożniwnej i rezygnacji z przedzimowej uprawy roli zmniejszyła się wilgotność, wzrosła zwięzłość gleby i zwiększyło się zachwaszczenie rośliny następczej. Uprawa międzyplonów ograniczała na ogół zachwaszczenie i ilość azotu mineralnego w glebie, ale zwłaszcza przy niedoborze opadów może zwiększać zwięzłość gleby i zmniejszać jej wilgotność. Możliwość uprawy żyta ozimego w międzyplonie ścierniskowym, w warunkach rezygnacji z przedzimowej uprawy roli, jest ograniczona, prowadzi bowiem wiosną do niekorzystnych zmian właściwości warstwy ornej gleby.
The objective of the study carried out over 1999-2002 on good rye soil complex soil was to evaluate the effect of fertilisation with straw, cultivation of stubble intercrops and the method of placing plant biomass in soil by varied tillage on some properties of soil arable layer in the crop-rotation link: winter wheat – spring barley. The fertilisation with straw decreased the mineral nitrogen concentration in soil in autumn. As a result of a less deep post-harvest tillage and abandoning the pre-winter tillage, soil moisture decreased, while the soil compaction as well as weed infestation of the successive crop increased. The cultivation of intercrops usually limited the weed infestation and the amount of mineral nitrogen in soil, especially with a rainfall deficit, the soil compactness could increase and its moisture – decrease. The cultivation of winter rye in stubble intercrop, with no pre-winter tillage, is limited as it leads to unfavourable changes in the topsoil properties in spring.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2004, 03, 2
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of meat and bone meal and effective microorganisms on content and composition of protein in crops. Part II. Faba bean and winter wheat
Wpływ mączek mięsno-kostnych i efektywnych mikroorganizmów na zawartość i skład białka w roślinach. Cz.II. Bobik i pszenica ozima
Autorzy:
Wojtkowiak, K.
Stepien, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46557.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Opis:
In the field experiment carried out in the years 2005-2009 at the Eperimental and Plant Production Station in Bałcyny near Ostróda, effect of meat and bone meal was studied applied with or without the addition of effective microorganisms and NPK, manure and with no fertilization on the amount and fraction composition of protein in the faba bean seeds cv. Titus and winter wheat grain cv. Oliwin. The research was conducted in 5-year crop rotation. It was found that protein content in faba bean seeds increased only under conditions of mineral fertilizations (P and K), while in winter wheat also after application of manure and meat and bone meal, especially at a rate of 2.5 t·ha-1 with the addition of effective microorganisms. Under the effect of meat and bone meal fertilization, in the protein of wheat grain, there occurred an increase in the proportion of protein fractions, albumins and globulins. Application of meat and bone meals without the addition of effective microorganisms or with its addition in faba bean fertilization is pointless with regard to lack of their actual effect on the content and composition of protein, compared with mineral and organic fertilization.
W doświadczeniu polowym założonym w latach 2005-2009 w Zakładzie Produkcyjno-Doświadczalnym w Bałcynach koło Ostródy badano wpływ mączki mięsno- -kostnej stosowanej samodzielnie lub z udziałem efektywnych mikroorganizmów oraz NPK, obornika i braku nawożenia na ilość i skład frakcyjny białka nasion bobiku odmiany Titus i ziarna pszenicy ozimej odmiany Oliwin. Badania prowadzono w pięcioletnim zmianowaniu. Stwierdzono, że zawartość białka w nasionach bobiku zwiększyła się jedynie w warunkach nawożenia mineralnego (P i K), natomiast w pszenicy ozimej również po zastosowaniu obornika i mączki mięsno-kostnej, szczególnie w dawce 2.5 t·ha-1 z dodatkiem efektywnych mikroorganizmów. Pod wpływem nawożenia mączką mięsno-kostną w białku ziarna pszenicy zwiększał się udział frakcji białek albumin i globulin. Stosowanie mączek mięsno-kostnych bez dodatku efektywnych mikroorganizmów lub z ich dodatkiem w nawożeniu bobiku jest niecelowe ze względu na brak efektywnego oddziaływania na zawartość i skład białka w porównaniu z nawożeniem mineralnym i organicznym.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2011, 10, 4
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effects of effective microorganisms, a biostimulant and the treatment method of forecrop straw on hemimetabolous herbivores in winter wheat
Wpływ efektywnych mikroorganizmów, biostymylatora i sposobu traktowania słomy rośliny przedplonowej na liczebność hemimetabolicznych fitofagów w pszenicy ozimej
Autorzy:
Lamparski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2216532.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
Asahi SL
effective microorganisms
hemimetabolous herbivores
winter whea
Efektywne Mikroorganizmy
hemimetaboliczne fitofagi
pszenica ozima
Opis:
Background. Winter wheat is one of the most important field crops grown both in Poland and in the world. While growing it is exposed to the attack of fungal pathogens, weeds and animals, including insects, whose numbers are increasingly being limited by non-chemical methods. Material and methods. The effects of the application of pro-ecological practices (effective microorganisms ‒ EM Naturalnie Aktywny and biostimulant ‒ Asahi SL products) and of the forecrop straw management methods on the number of noxious hemimetabolous species found were compared in a three-year field study. In developmental stages of winter wheat insects were collected with an entomological net. Their density was compared and the results are presented as individuals per plot. Results. It was found that the cereal aphid is the most numerous pest feeding on winter wheat, especially during its milk-dough maturity stage. The bird cherry-oat aphid, thrips and Miridae were less numerous. The use of environmentally friendly treatments during wheat growth resulted in a smaller catch of these insects compared to the control. Bird cherry-oat aphid and thrips are more likely to feed on plants growing on plots with plowed straw, and Miridae on those with removed straw. However, the method of use of previous crop straw did not modify the number of cereal aphids. Conclusion. The use of the products EM Naturalnie Aktywny and Asahi SL during wheat growth will allow for a reduction in the number of herbivores with piercing-sucking mouthparts.
Pszenica ozima należy do najważniejszych roślin uprawianych zarówno w Polsce, jak i na świecie. W okresie wzrostu i rozwoju jest narażona na atak wielu agrofagów, jak patogeny grzybowe, chwasty oraz zwierzęta, w tym owady. Do ograniczania ich liczebności wykorzystuje się liczne metody ochrony roślin. W trzyletnich badaniach polowych porównywano wpływ aplikacji preparatów EM Naturalnie Aktywny i Asahi SL oraz sposobów zagospodarowania słomy rośliny przedplonowej na liczebność szkodliwych hemimetabolicznych owadów. W fazach rozwojowych pszenicy ozimej owady pobierano czerpakiem entomologicznym. Porównywano zagęszczenie owadów, a wyniki przedstawiono w sztukach na poletko. Spośród hemimetabolicznych fitofagów najliczniej odławiano mszycę zbożową, a w znacznie mniejszej ilości mszycę czeremchowo-zbożową, wciornastkowate i tasznikowate. Aplikacja preparatów w pszenicy przekładała się na mniejszy odłów owadów w porównaniu z kontrolą. Sposób użytkowania słomy przedplonu modyfikuje liczebność badanych owadów (z wyjątkiem mszycy zbożowej). Mszyca czeremchowo-zbożowa najliczniej zasiedla pszenicę podczas jej kłoszenia, wciornastkowate i tasznikowate podczas kwitnienia, a mszyca zbożowa podczas dojrzałości mleczno-woskowej. Stosowanie preparatów EM Naturalnie Aktywny i Asahi SL w uprawie polowej pszenicy ozimej stanowić może alternatywny w stosunku do metody chemicznej sposób ograniczania liczebności fitofagów o kłująco-ssącym aparacie gębowym.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2020, 19, 2; 107-117
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ przedplonów na plon i jakość ziarna pszenicy ozimej
Effect of forecrops on the yield and quality of winter wheat grain
Autorzy:
Wozniak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46764.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
jakosc technologiczna
uprawa roslin
pszenica ozima
przedplony
plony
ziarno
forecrop
grain
plant cultivation
technological quality
winter wheat
yield
Opis:
W latach 2003-2005 oceniano plonowanie i cechy jakościowe ziarna pszenicy ozimej odmiany Korweta. Odmiana ta najlepiej plonowała po grochu siewnym, niżej – o 10,1-10,7% – po ziemniaku i 1-krotnym wysiewie po sobie, zaś najniżej (o 19,3- 24,9%) po 2- i 3-krotnym wysiewie po sobie. Przedplony pszenicy różnicowały również cechy jakościowe ziarna. Największą ilość białka ogółem i glutenu mokrego oraz wartość wskaźnika sedymentacji Zeleny’ego stwierdzono po ziemniaku, pszenicy wysiewanej 3- rotnie po sobie i po grochu siewnym. Liczbę opadania, gęstość ziarna oraz wyrównanie różnicowały jedynie warunki pogodowe w analizowanych latach badań. Plon pszenicy był ujemne skorelowany z zawartością białka i glutenu w ziarnie oraz dodatnio z gęstością i wyrównaniem. Zawartość białka ogółem była dodatnio skorelowana z zawartością glutenu i wskaźnikiem sedymentacji Zeleny`ego.
Over 2003-2005 an experiment aimed at evaluating yielding and quality characters of Korweta cultivar winter wheat. The cultivar yielded highest after pea, lower – by 10.1-10.7% – after potato and single sowing after itself, whereas the lowest – (by 19.3-24.9%) after 2- and 3-time sowing after itself. Similarly winter forecrops differentiated the quality characters of the grain. The highest amount of total protein and wet gluten and the Zeleny sedimentation value were found after potato, wheat sown 3 times after itself and after pea. The falling number, test weight of the grain and grain uniformity were differentiated only by weather conditions over the research years analyzed. The grain yield was negatively correlated with the content of protein and gluten in the grain and positively – with the test weight and grain uniformity. The total protein content was positively correlated with the content of gluten and the Zeleny sedimentation value.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2006, 05, 2; 99-106
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposoby uprawy roli a bioróżnorodność zbiorowisk chwastów w monokulturze pszenicy ozimej
Tillage systems and biodiversity of weed communities in winter wheat monoculture
Autorzy:
Jedruszczak, M.
Antoszek, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47413.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
uprawa roli
metody uprawy
uprawa tradycyjna
uprawa uproszczona
pszenica ozima
monokultury
chwasty
roznorodnosc biologiczna
sklad gatunkowy
zbiorowiska roslinne
dominacja gatunkowa
Opis:
W pracy przedstawiono reakcję chwastów na uproszczenia w uprawie roli oraz charakter zmian zachodzących w ich zbiorowisku. Opracowanie oparto na rezultatach ścisłych badań polowych wykonanych w latach 1997/98-1999/2000, których czynnikami były różne sposoby uprawy roli (tradycyjny (A) i trzy uproszczone: B) ograniczony do talerzowania, C) do kultywatorowania, D) ograniczony do siewu bezpośredniego) oraz dwa sposoby ochrony przed chwastami (tylko bronowanie broną zębową lub bronowanie + herbicydy), stosowane w pszenicy ozimej uprawianej w trzyletniej monokulturze. W ocenie zbiorowisk posługiwano się następującymi wskaźnikami: obfitości flory segetalnej (Ra), ogólnej bioróżnorodności (Shannona H’) i dominacji (C). Zbiorowiska chwastów nie ulegały istotnej modyfikacji pod wpływem metod uprawy roli, ale różnicowały się w zależności od sposobu odchwaszczania oraz lat badań. W miarę upływu czasu w warunkach każdego sposobu uprawy wzrastał w nich wskaźnik dominacji i obniżał się wskaźnik ogólnej różnorodności. Trzon zachwaszczenia łanu pszenicy ozimej tworzyło tylko 6-7 gatunków chwastów, które stanowiły ponad 4/5 wartości wskaźnika obfitości (Ra); najważniejszym dominantem była miotła zbożowa (Apera spica-venti).
The response of weeds to simplified tillage systems and the nature of changes in the weed community are presented in the paper. The paper is based on the results of strict field experiments with two experimental factors applied in three-year winter wheat monoculture over 1997/98-1999/2000. The factors included: soil tillage systems (traditional (A), and three simplified systems: B) disking, C) cultivating with cultivator, D) direct sowing) and two weed control systems (harrowing by toothed harrow and harrowing + herbicides). Fundamental parameters of wheat canopy weed infestation, collected in spring and prior to wheat harvest, were used to calculate some ecological indices: relative weed abundance (Ra), Shannon’s biodiversity index (H’), and dominance index (C). Weed communities did not get significantly modified under different tillage methods, however they differed depending on the weed control method and on the years. With time under each tillage method, the dominance index increased and the biodiversity index decreased. Weed infestation was mostly caused by 6-7 weed species only, which accounted for over 4/5 of Ra index value. Apera spica-venti (L.) P. Beauv. was the most important dominant.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2004, 03, 2
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of the use of pro-ecological treatments and previous crop straw on the weed infestation of winter wheat and spring barley cultivated as short-term monoculture
Wpływ stosowania zabiegów proekologicznych i słomy na zachwaszczenie łanu pszenicy ozimej i jęczmienia jarego uprawianych w krótkotrwałej monokulturze
Autorzy:
Lamparski, Robert
Kotwica, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2216475.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
Asahi SL
microorganisms
monoculture
spring barley
straw
winter wheat
weeds
chwasty
Efektywne Mikroorganizmy
jęczmień jary
monokultura
słoma
pszenica ozima
Opis:
Background. Wheat and barley are among the most important crops grown both in Poland and around the world. During their growth period they are exposed to the adverse impact of many pests, including weeds, fungal pathogens and insect pests. Numerous plant protection methods are used to limit their adverse impact. Material and methods. In a three-year field study, the effect of the application of effective microorganisms (EM) Naturalnie Aktywny and Asahi SL preparations as well as the method of previous crop straw management on the number of weeds in short-term monocultures of winter wheat and spring barley were compared. Using the frame method, on individual experimental treatments, the number of dominant weeds, other weed species and the total number of weeds were randomly quantified immediately before a herbicide application (BBCH 31‒32). Results. The dominant weeds were Viola arvensis, Apera spica-venti, Capsella bursa pastoris, Stellaria media, Chenopodium album and Cirsium arvense. The observed increased weed infestation in the experiments was primarily due to the incorporation of straw into the soil during post-harvest cultivation. The increased weed density due to straw application to the soil was minimized to different extents by the use of effective microorganisms, especially the density of Apera spica-venti, Capsella bursa pastoris, Chenopodium album and all other weeds. Conclusion. The weed infestation in short-term monocultures of wheat and barley was encouraged by incorporation into the soil of shredded straw. Degradation of this straw by the effective microorganisms applied during post-harvest cultivation led to a reduced total weed infestation and reduced density of Apera spica venti, Capsella bursa pastoris, Chenopodium album and all other weeds.
Zboża kłosowe, jak pszenica i jęczmień, należą do najważniejszych roślin uprawianych zarówno w Polsce, jak i na świecie. W okresie wegetacji narażone są na niekorzystne oddziaływanie wielu agrofagów, w tym chwastów, patogenów grzybowych oraz szkodników. Do ograniczania ich gradacji wykorzystuje się liczne metody ochrony roślin. W trzyletnich badaniach polowych porównywano wpływ aplikacji preparatów EM Naturalnie Aktywny i Asahi SL oraz sposobów zagospodarowania słomy rośliny przedplonowej na liczebność chwastów w krótkotrwałych monokulturach pszenicy ozimej i jęczmieniu jarym. Metodą ramkową, na poszczególnych obiektach doświadczalnych, oceniano losowo, bezpośrednio przed wykonaniem zabiegów herbicydowych (BBCH 31‒32), liczebność chwastów dominujących, liczebność pozostałych gatunków chwastów oraz liczebność chwastów łącznie. W efekcie przeprowadzonych pomiarów stwierdzono znaczącą liczebność chwastów w łanach analizowanych zbóż. Dominowały w nich Viola arvensis, Apera spica-venti, Capsella bursa pastoris, Stellaria media, Chenopodium album oraz Cirsium arvense. Zaobserwowane w doświadczeniach zwiększone zachwaszczenie zbóż było przede wszystkim skutkiem wnoszenia do gleby słomy w trakcie uprawy pożniwnej. Ten skutek nawożenia gleby słomą był łagodzony, jednak w różnym stopniu, przez stosowanie efektywnych mikroorganizmów, zwłaszcza w przypadku zachwaszczenia przez Apera spica-venti, Capsella bursa pastoris, Chenopodium album oraz chwasty pozostałe. Zachwaszczeniu zbóż uprawianych w warunkach krótkotrwałych monokultur sprzyjało stosowanie nawożenia gleby rozdrobnioną słomą. Jej usuwanie w połączeniu z aplikacją w trakcie uprawy pożniwnej efektywnych mikroorganizmów, pozwoliło zmniejszyć zachwaszczenie ogółem oraz ograniczyć liczebność Apera spica venti, Capsella bursa pastoris, Chenopodium album oraz chwastów pozostałych.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2020, 19, 4; 201-212
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of fertilization of winter spelt wheat with micronutrients and amino acid preparations on phytophagous insects
Wpływ nawożenia mikroelementami i preparatami aminokwasowymi pszenicy ozimej orkisz na fitofagi owadzie
Autorzy:
Lamparski, Robert
Knapowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2223274.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
grain aphid
cereal leaf beetles
spelt wheat
fertilization of plants
heavy metals
mszyca zbożowa
nawożenie roślin
pszenica ozima orkisz
skrzypionki zbożowe
metale ciężkie
Opis:
Background. In Poland there is a growing interest in winter spelt wheat cultivation. There are not many detailed studies on phytophagous entomofauna. Cereal leaf beetles and grain aphids are major pests of cereal crops. Material and methods. The numbers of the aphid Sitobion avenae and larvae of Oulema spp. were analyzed on the winter spelt wheat cv. ‘Rokosz’ treated with micronutrient fertilizers and amino acid preparations. The percentage of wheat leaf blade damage caused by foraging of Oulema spp. larvae was also calculated, as well as correlation coefficients between the number of insects and the magnitude of damage and the yield of wheat grain. Results. The use of microelement fertilization resulted in a smaller number of Oulema spp. larvae. Wheat on which Zn or a combination of all microelements (Cu + Zn + Mn) were applied was characterized by the lowest abundance of grain aphid as compared with the control and other combinations of micronutrient fertilization application. Oulema spp. larvae caused damage to the surface of wheat blades at the level of 10%. Conclusion. Fertilization of winter spelt wheat with micronutrients results in a smaller number of both phytophages feeding on it and damage caused by them.
Badano wpływ traktowania nawozami mikroelementowymi i preparatami aminokwasowymi pszenicy ozimej orkisz ‘Rokosz’ na ważniejsze fitofagi owadzie (skrzypionki zbożowe, mszycę zbożową). Eksperyment wykonano w RZD Minikowo w latach 2016–2017. Stosowano mikroskładniki (Cu, Zn oraz Mn) w formie soli technicznych oraz trzy preparaty handlowe (dolistne nawozy biostymulujące). Nawożenie pszenicy mikroelementami spowodowało zmniejszenie liczebności larw Oulema spp. w porównaniu z obiektem kontrolnym. Działanie odwrotne wykazano w stosunku do preparatów aminokwasowych. Pszenica, na której aplikowano Zn lub kombinację mikroelementów (Cu + Zn + Mn), zasiedlana była przez istotnie mniejszą liczbę osobników mszycy zbożowej w porównaniu z obiektem kontrolnym oraz pozostałymi kombinacjami stosowania nawożenia mikroelementami. W fazie początek kwitnienia pszenicy ozimej orkisz (BBCH 61–62) na 25 źdźbłach występowało średnio 7 larw skrzypionek zbożowych oraz 29 mszyc zbożowych. W fazie dojrzałości mlecznej (BBCH 73–75) pszenica ozima orkisz była atakowana przez bardzo nieliczne owady. W tym okresie liście pszenicy były uszkodzone przez larwy Oulema spp. od 5 do 20%. Otrzymane współczynniki korelacji pomiędzy liczebnością larw skrzypionek zbożowych, poziomem uszkodzeń powodowanych przez te fitofagi oraz liczbą mszyc zbożowych na pszenicy a plonem ziarna były nieistotne.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2018, 17, 1; 47-56
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena współzależności cech technologicznych pszenicy ozimej
Evaluation of relationships between the technological parameters of winter wheat
Autorzy:
Gregorczyk, A.
Smagacz, J.
Stankowski, S.
Fiejtek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46473.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
analiza wielowymiarowa
cechy technologiczne
korelacja
maka pszenna
pszenica ozima
wspolzaleznosc cech
ziarno
correlation
grain
multivariate analysis
technological property
trait relationship
wheat flour
winter wheat
Opis:
Materiał do badań stanowiły próby ziarna pszenicy ozimej, pochodzące z doświadczeń polowych przeprowadzonych w latach 2003/2004-2005/2006 przez Zakład Systemów i Ekonomiki Produkcji Roślinnej IUNG – PIB Puławy w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym w Grabowie (51o35’ N; 21o67’ E). Badano korelacje między dziewięcioma cechami ziarna i mąki wybranych odmian pszenicy ozimej. Do opracowania danych zastosowano procedurę aglomeracji Warda w analizie skupień oraz analizę składowych głównych. Wyodrębniono dwa skupienia (po cztery i pięć cech). Największe podobieństwo i jednocześnie najwyższą korelację stwierdzono między rozpływalnością glutenu a rozmiękczaniem ciasta. Najmniej podobne okazały się wartość walorymetryczna i wodochłonność mąki. Stwierdzono, że trzy pierwsze składowe łącznie wyjaśniają około 89% zmienności ogólnej. Największy dodatni udział w pierwszej składowej głównej miały zawartość i rozpływalność glutenu oraz rozmiękczenie ciasta, w drugiej – wodochłonność mąki, a w trzeciej – liczba opadania.
Material for the research was winter wheat grain samples coming from field experiments carried out over 2003/2004-2005/2006 by the Department of Systems and Economics of Crop Production of IUNG-PIB Puławy at the Agricultural Experiment Station in Grabów (51o21’ N; 21o40’ E). The correlations among nine traits of grain and flour of winter wheat cultivars were investigated. The Ward agglomeration procedure in cluster analysis and the analysis of principal components were used for description of data. Two clusters were separated (with four and five traits). The biggest similarity and the highest correlation were observed between gluten weakening and dough weakening. The valorimetric value and water absorption proved to be the least similar. It was noticed that three first components explain about 89% of total variability. The content and weakening of gluten and dough weakening had he biggest positive share in the first component, water absorption in the second, and falling number in the third.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2008, 07, 3
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ sposobu stosowania herbicydów na zachwaszczenie i plony ziarna pszenicy ozimej
Autorzy:
Woznica, Z
Waniorek, W.
Milkowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46580.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
herbicydy
mieszanki herbicydow
pszenica ozima
Treflan 480 EC
plonowanie
zwalczanie chwastow
zachwaszczenie
herbicide
herbicidal mixture
winter wheat
Treflan 480 EC preparation
yielding
weed control
weed infestation
Opis:
W badaniach polowych przeprowadzonych w latach 1999-2001 określono skuteczność chwastobójczą herbicydu Treflan 480 EC (trifluralina) stosowanego bezpośrednio po zasiewie pszenicy ozimej do zwalczania miotły zbożowej (Apera spica-venti) w mieszaninach z herbicydami zwalczającymi chwasty jedno- i/lub dwuliścienne: Afalon Dyspersyjny 450 SC (linuron), Glean 75 DF (chlorosulfuron) i Stomp 330 EC (pendimetalina). Mieszaniny tych herbicydów porównywano z zalecanym dwukrotnym sposobem stosowania herbicydów – Treflan 480 EC (jesienią po zasiewie pszenicy) + Mustang 306 SE (2,4-D + florasulam) w okresie wiosennym – w celu zwalczenia chwastów dwuliściennych. Najwyższą skuteczność zwalczania miotły zbożowej i chwastów dwuliściennych zapewniła mieszanina herbicydów Treflan 480 EC (1,25 dm3·ha-1) + Glean 75 DF (15 g·ha-1) stosowana jesienią bezpośrednio po zasiewie pszenicy. Łączne stosowanie tych herbicydów w terminie jesiennym zapewniło jednocześnie najwyższy przyrost plonów ziarna i największą opłacalność odchwaszczania pszenicy ozimej.
Three-year field experiment (1999-2001) was conducted to determine the effectiveness of Treflan 480 EC herbicide (trifluraline) for common windgrass (Apera spica-venti) control applied directly after winter wheat sowing in mixtures with herbicides for grass and/or dicotyledonous weed control: Afalon Dyspersyjny 450 EC (linuron), Glean 75 DF (chlorsulfuron) and Stomp 330 EC (pendimethaline). Treflan 480 EC applied directly after winter wheat sowing followed by Mustang 306 SE (2,4-D + florasulam) applied in spring at wheat tillering period constituted the control. The best common windgrass and dicotyledonous weed control, yield increase and net profit were recorded for the mixture of Treflan 480 EC (1,25 dm3·ha-1) with Glean 75 DF (15 g·ha-1) applied in autumn, directly after winter wheat sowing.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2004, 03, 1; 37-44
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ wieloletniego zróżnicowanego nawożenia na zachwaszczenie jęczmienia jarego i pszenicy ozimej w zmianowaniu
Autorzy:
Jaskulska, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47405.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
nawozenie organiczne
zmianowanie
pszenica ozima
jeczmien jary
nawozenie wieloletnie
nawozenie mineralne
zachwaszczenie
crop rotation
long-term fertilization
mineral fertilization
organic fertilization
spring barley
weed infestation
winter wheat
Opis:
Celem badań przeprowadzonych w latach 1994-1998 było określenie wpływu wieloletniego nawożenia słomą + NPK, wyłącznie NPK, wyłącznie obornikiem, obornikiem wraz z: PK, NK, NP, NPK, NPK + Ca oraz braku nawożenia na zachwaszczenie zbóż uprawianych w zmianowaniu. Ocenę zachwaszczenia wykonano w statycznym doświadczeniu nawozowym założonym w 1948 roku w Mochełku koło Bydgoszczy, na glebie płowej typowej, klasy bonitacyjnej IVa, kompleksu żytniego bardzo dobrego. Dominującymi chwastami w jęczmieniu jarym były sporek polny Spergula arvensis i komosa biała Chenopodium album, a w pszenicy ozimej – fiołek polny Viola arvensis oraz miotła zbożowa Apera spica-venti. Najmniejszą ilość powietrznie suchej masy chwastów w jęczmieniu jarym stwierdzono pod wpływem wieloletniego nawożenia obornikiem z NPK + Ca oraz w kombinacji bez nawożenia. W pszenicy ozimej małe zachwaszczenie wystąpiło także w przypadku nawożenia wyłącznie obornikiem oraz obornikiem + PK.
The aim of the present studies carried out over 1994-1998 was to define the effect of multi-year fertilisation with straw + NPK, NPK only, manure only, manure with: PK, NK, NP, NPK, NPK + Ca and no fertilisation on the weed infestation of cereals cultivated in crop rotation. The weed infestation was evaluated in a static fertilisation experiment established in 1948 at Mochełek in the vicinity of Bydgoszcz on typical lessive soil, IVa valuation class, of very good rye complex. Weeds dominating in spring barley included Spergula arvensis and Chenopodium album, and in winter wheat Viola arvensis and Apera spica – venti. The lowest amount of air-dry matter of weeds in spring barley was observed for multi-year fertilisation with manure and with NPK + Ca and with no fertilisation. In winter wheat, however, low weed infestation was also recorded for fertilisation with manure only and with manure + PK.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2004, 03, 1; 91-97
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ intensywności uprawy na zawartość i plon białka odmian pszenicy ozimej
Effect of cultivation intensity on protein concentrations and its yield of the winter wheat cultivars
Autorzy:
Oleksy, A.
Szmigiel, A.
Kolodziejczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47128.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
odmiany roslin
plon bialka
plony
pszenica ozima
technologia uprawy
uprawa intensywna
uprawa srednio intensywna
zawartosc bialka
ziarno
cultivation technology
grain
intensive cultivation
plant cultivar
protein content
protein yield
winter wheat
yield
Opis:
Przedmiotem badań wykonanych w latach 2002-2005 w Stacji Doświadczalnej w Prusach koło Krakowa, należącej do Uniwersytetu Rolniczego, była ocena wpływu dwóch zróżnicowanych technologii uprawy na plonowanie, zawartość oraz plon białka kilku wybranych odmian pszenicy ozimej. Porównywane technologie uprawy – średnio intensywna i intensywna – wywarły istotny wpływ na zawartość białka w ziarnie badanych odmian oraz na plon ziarna i białka. Uprawa pszenicy w technologii intensywnej powodowała zwiększenie plonu ziarna o 1,5 t∙ha-1, zawartości białka w ziarnie o 0,9 punktu procentowego, a wydajności białka o 230 kg∙ha-1 w porównaniu z uprawą w technologii średnio intensywnej. Wpływ technologii uprawy na wielkość analizowanych cech zależał od przebiegu warunków pogodowych oraz odmiany. Badane odmiany pszenicy ozimej plonowały na zbliżonym, bardzo wysokim poziomie. Najniżej plonowała pszenica ‘Kobra Plus’, natomiast pozostałe odmiany od 11 do 17% wyżej. Największą zawartością białka w ziarnie charakteryzowały się odmiany Finezja i Soraja, a największą wydajnością białka – ‘Turnia’, ‘Soraja’ i ‘Finezja’.
The subject of research conducted in 2002-2005 at the University of Agriculture Experimental Station at Prusy near Krakow was an assessment of the effect of two cultivation technologies, diversified in respect of intensity, on yielding, grain protein concentrations and its yield from several selected winter wheat cultivars. The compared cultivation technologies: medium intensive and intensive had a significant influence upon protein content in grain of the analyzed cultivars, as well as on the yield of grain and protein. Wheat cultivation using the intensive technology caused an increase in grain yield by 1.5 t∙ha-1, in grain protein content by 0.9 percentage point and protein yield by 230 kg∙ha-1 in comparison with the medium-intensive technology. The effect of cultivation technology on the quantity of the analyzed features depended on the weather conditions and the cultivar. The analysed winter wheat cultivars were yielding on a very high level. From among compared cultivars, the lowest yielding wheat was Kobra Plus, and remaining cultivars yielded from 11 to 17% higher. Finezja and Soraja were characterized by the highest grain protein concentrations, whereas Turnia, Soraja and Finezja had the best protein yield.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2008, 07, 1
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reakcja pszenicy ozimej na termin i gęstość siewu
Response of winter wheat to the date and density of sowing
Autorzy:
Dubis, B
Budzynski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46932.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
struktura plonu
zimotrwalosc
terminy siewu
uprawa roslin
siew
pszenica ozima
plony
warunki meteorologiczne
gestosc siewu
meteorological condition
plant cultivation
sowing
sowing density
sowing term
winter wheat
yield
yield structure
winter hardiness
Opis:
Zbadano i opisano plonowanie pszenicy ozimej w łanie o zróżnicowanym zagęszczeniu roślin, uprawianej w warunkach wczesnego i o 2 tygodnie późniejszego terminu siewu. Wykazano, że zwartość kłosów pszenicy ozimej gwarantującą plon ziarna na poziomie 72,9 dt z ha można uzyskać już przy wysiewie 240 kiełkujących ziarniaków na m2. W latach o dobrych warunkach wilgotnościowych wiosną nawet siewy rzadkie (120 i 240 ziaren na m2) – poprzez dobrą krzewistość produktywną – zapewniają duże plony ziarna. W warunkach posusznych wiosną korzystniejsze dla plonu są siewy gęste (480, 600 ziarniaków). Siew wykonany 24 września zapewniał najwyższe plony. Przyspieszenie terminu o 10-14 dni wpływało na zwiększenie zwartości kłosów w łanie i liczby ziaren w kłosie, sprzyjało obniżce masy 1000 ziarniaków i silniejszemu porażeniu roślin przez Septoria nodorum Berk., czego efektem była obniżka plonu.
Yields of winter wheat were determined and described in the canopy of different plant density sown at early date and the date 2-weeks delayed as compared to the recommended one. It was shown that the density of winter wheat ears which would guarantee the grain yield of 72.9 dt per hectare can be obtained already by sowing 240 germinating grains per 1 m2. In the years of good humidity in spring, even sparse sowing density (120 and 240 grains · m-2), due to good productive tillering, ensures high grain yields. Under semi-drought in spring a higher sowing density (480 or 600 grains · m-2) is more favorable to the yield. When sowing took place on the 24th of September the highest yield was achieved. 10-14 day earlier sowing date increased the number of ears in the canopy and the number of grain per ear, however it helped a decrease in 1000 grain weight and resulted in a greater plant infection with Septoria nodorum Berk., which resulted in a decreased yield.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2006, 05, 2; 15-24
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ gęstości oraz terminu siewu na elementy struktury plonu i plon odmian pszenicy ozimej w warunkach gleby lekkiej
Influence of seeding density and seeding date on the characters of yield structure components and the yield of winter wheat cultivars on light soil
Autorzy:
Weber, R.
Biskupski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46997.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
gestosc siewu
gleby lekkie
odmiany roslin
plonowanie
pszenica ozima
struktura plonu
terminy siewu
uprawa roslin
crop structure
light soil
plant cultivar
plant cultivation
sowing density
sowing term
winter wheat
yielding
Opis:
Celem pracy była analiza wpływu wybranych komponentów plonu na plon odmian pszenicy ozimej w zależności od terminu i gęstości siewu. Badania przeprowadzono w latach 2004-2006 w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Jelczu-Laskowicach na glebie kompleksu żytniego dobrego. Analizowano następujące czynniki: I – terminy siewu pszenicy ozimej: 14-16 września, 1-3 października, 15-17 października; II – dwie gęstości siewu: l1 – 300 ziaren·m-2; l2 – 450 ziaren·m-2 oraz czynnik III – odmiany pszenicy ozimej: Finezja, Rywalka, Kobiera, Satyna, Bogatka i Zawisza. Siewy wczesne i w optymalnym terminie wpłynęły na wyższe plony odmian pszenicy ozimej w porównaniu z siewami wykonanymi w terminie opóźnionym o dwa tygodnie. Zmniejszona gęstość siewu w terminie przyśpieszonym o dwa tygodnie w stosunku do terminu optymalnego stymulowała wzrost plonów niektórych odmian pszenicy ozimej. Wyższe plony odmiany Kobiera i Satyna uwarunkowane były zwiększoną liczbą kłosów na jednostce powierzchni oraz masą i liczbą ziaren z kłosa.
The research aimed at the analysis of the influence of selected yield characters on the yield of winter wheat cultivars depending on the seeding date and density. Experiments were carried out over 2004-2006 at the Agricultural Experiment Station, the Institute of Soil Science and Plant Cultivation, Jelcz-Laskowice, on good rye complex soil. The following factors were analyzed: factor I – dates of winter wheat seeding: September 14-16, October 1-3, October 15-17; factor II – two seeding densities: l1 – 300 grains·m-2, l2 – 450 grains·m-2; factor III – winter wheat cultivars: Finezja, Rywalka, Kobiera, Satyna, Bogatka and Zawisza. Early seeding and at optimal dates resulted in higher yields of winter wheat cultivars as compared with seedlings sown at the date delayed by two weeks. A decreased seeding density at the date two weeks earlier as compared with the optimal date can enhance yields in some winter wheat cultivars. Higher yields in Kobiera and Satyna depended on an increased number of heads per area unit and the weight and number of grains per head.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2007, 06, 3
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies