Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "theory of law" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-7 z 7
Tytuł:
Sprawiedliwość wykładni prawa
Justice in legal interpretation
Autorzy:
Bogucki, Olgierd
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595949.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
justice
legal interpretation
theory of law
theory of legal interpretation
philosophy of law
sprawiedliwość
wykładnia prawa
teoria prawa
teoria wykładni prawa
filozofia prawa
Opis:
Czy można mówić o sprawiedliwości wykładni prawa? Celem artykułu jest uzasadnienie pozytywnej odpowiedzi na to pytanie oraz bliższa eksplikacja znaczenia (a raczej znaczeń) takiej pozytywnej odpowiedzi. Cel ten jest realizowany metodą analizy pojęciowej – analizy głównych pojęć związanych ze sprawiedliwością i wykładnią prawa. Na podstawie analizy sformułowano kilka podstawowych twierdzeń. Po pierwsze, sprawiedliwość prawa i sprawiedliwość wykładni prawa są dwoma różnymi zagadnieniami. Jeżeli chcemy mówić o sprawiedliwości przy wykładni prawa, to będzie to przede wszystkim sprawiedliwość proceduralna. W przypadku procesu wykładni mamy do czynienia z niedoskonałą sprawiedliwością proceduralną. Można jednak zauważyć również pewne cechy czystej sprawiedliwości proceduralnej. Proceduralna sprawiedliwość w przypadku wykładni prawa oznacza niearbitralność przy stosowaniu reguł wykładni, co w konsekwencji pozwala na rozstrzyganie między różnymi wariantami interpretacyjnymi reprezentującymi różne materialne koncepcje sprawiedliwości. Tym więcej jest sprawiedliwości proceduralnej przy wykładni prawa, im bardziej rozbudowany jest zespół reguł dotyczących jej dokonywania. Mimo że realizowanie tak rozumianej sprawiedliwości jest warunkiem koniecznym uzyskania materialnie sprawiedliwego wyniku, nie może go jednak gwarantować, a w szczególności nie może gwarantować pełnej etycznej słuszności wyniku.
Can we talk about justice in the interpretation of law? The aim of the article is to justify positive answer to this question and closer explication of the meaning (or rather meanings) of this answer. This aim is implemented by method of conceptual analysis – analysis of the main concepts related to justice and legal interpretation. Several statements have been made on the basis of the analysis. First of all, the justice of law and the justice of legal interpretation are two separate issues. If we are talking about justice in the process of legal interpretation, we mean, above all, procedural justice. In the case of legal interpretation, there is an imperfect procedural justice, which, however, shows a significant resemblance to pure procedural justice. Procedural justice in the interpretation of law means non-arbitrariness in judging between different interpretive variants representing different substantial concepts of justice. The more procedural justice there is in interpreting the law, the more exhaustive the set of rules for making it. Although the implementation of justice understood in this way is a prerequisite for achieving a substantially just result, it can not guarantee it, and in particular can not guarantee a full ethical rightness of the result.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2019, 26, 2; 7-22
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doktor Maciej Kłodawski i jego wkład w teorię praw
Contribution to the theory of law by Maciej Kłodawski, PhD
Autorzy:
Kanarek, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339075.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
dr Maciej Kłodawski
theory of law
lawmaking
principles of legislative technique
teoria prawa
tworzenie prawa
zasady techniki prawodawczej
Opis:
W artykule podjęto próbę charakterystyki dorobku naukowego śp. dra Macieja Bogusława Kłodawskiego (1985–2020), przedwcześnie zmarłego znakomitego teoretyka prawa, w szczególności znawcy technicznej strony tworzenia prawa. Z konieczności treści zawarte w artykule sformułowane zostały na podstawie badań wtórnych polegających na przeglądzie i krytycznej analizie twórczości M. Kłodawskiego. Jego dorobek naukowy oprócz monografii Redundancja w tekście prawnym (Toruń 2017) obejmuje trzynaście artykułów naukowych opublikowanych w czasopismach naukowych i pracach zbiorowych, cztery artykuły współautorskie oraz trzy prace, których M. Kłodawski był redaktorem albo współredaktorem. Artykuł przedstawia główne pola badawczych dociekań M. Kłodawskiego, poczynając od problematyki konstrukcji i zawartości tekstu prawnego przez szczegółowe kwestie związane z zagadnieniem dobrych praktyk legislacyjnych aż po zastosowanie sztucznej inteligencji w prawie. Analiza dokonań naukowych dra M. Kłodawskiego pozwala uznać, że jego wkład w teorię prawa, w szczególności w tę część, która dotyczy tworzenia prawa, jest bezsporny.
The article is an attempt to characterize scientific achievements of the late Maciej Bogusław Kłodawski, PhD (1985–2020), an outstanding legal theorist who died prematurely, in particular an expert on the technical side of lawmaking. Out of necessity, the content of the article was formulated on the basis of secondary data involving a review and critical analysis of M. Kłodawski’s works. The scientific achievements of M. Kłodawski, apart from the monograph entitled Redundancja w tekście prawnym (Redundancy in the legal text, Toruń 2017) includes thirteen scientific articles published in scientific journals and collective works, four co-authored articles and three works of which M. Kłodawski was an editor or co-editor. The article presents the main fields of research by M. Kłodawski, starting from the structure and content of the legal text, through detailed issues related to the subject of good legislative practice, to the use of artificial intelligence in law. The analysis of dr Kłodawski’s scholarly achievements allows a claim that his contribution into legal theory, especially the part that concerns law-making, is indisputable.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2022, 38; 11-23
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dozwolony zakres interpretacji prawa – rozważania na kanwie charakteru postępowania w sprawach o odmowę dokonania czynności notarialnej – glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 stycznia 2015 roku (SK 34/12)
Permitted scope of interpretation of the law – a discussion in the context of the nature of proceedings in cases of refusal to perform a notarial act – a commentary to the Judgment of the Constitutional Tribunal of 13 January 2015 (SK 34/12)
Autorzy:
Lewandowska-Mroczkowska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2027234.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
law on notaries
civil procedure
instance
complaint against a refusal to perform a notarial act
concept of matters “not from the beginning”
theory of law
rational legislator concept
juridical precedent
Prawo o notariacie
postępowanie cywilne
instancyjność
zażalenie na odmowę dokonania czynności notarialnej
koncepcja spraw „nie od początku”
teoria prawa
koncepcja racjonalnego prawodawcy
precedens sądowy
precedens jurydyczny
Opis:
Celem niniejszej glosy jest przedstawienie problematyki dozwolonego zakresu interpretacji prawa przez sądy w polskim porządku prawnym i jego wpływu na praktykę orzeczniczą, dla której punktem wyjścia jest omawiany wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Komentowane orzeczenie dotyczy istotnego, z punktu widzenia praktyki stosowania przepisów Kodeksu postępowania cywilnego2 oraz Prawa o notariacie3, charakteru prawnego dokonania przez notariusza odmowy dokonania czynności notarialnej. Zgodnie z art. 83 § 1 Prawa o notariacie notariusz może odmówić dokonania czynności notarialnej, na którą to odmowę przysługuje zażalenie. Wobec tego pojawia się pytanie, czy decyzja notariusza o odmowie dokonania czynności notarialnej zastępuje orzeczenie sądu pierwszej instancji. W niniejszej pracy zastosowano metodę analizy aktów prawnych oraz orzecznictwa i literatury odnoszących się do tego zagadnienia. Trybunał Konstytucyjny w komentowanym orzeczeniu przychylił się do stanowiska, że orzeczenie sądu okręgowego wydane na skutek zażalenia na odmowę dokonania czynności notarialnej nie jest zaskarżalne. W konsekwencji uznał notariusza za quasi-sąd, a dokonaną przez niego odmowę jako quasi-orzeczenie. Przeprowadzone badania pozwalają na sformułowanie tezy, że rozumowanie Trybunału Konstytucyjnego, choć w wielu miejscach trafne, opiera się na orzecznictwie sądów, w tym Sądu Najwyższego, które stoi w sprzeczności z teorią racjonalnego prawodawcy. Autorka w glosie podejmuje kwestię precedensu jurydycznego oraz jego oddziaływania na obowiązującą w polskim porządku prawnym koncepcję racjonalnego prawodawcy, a także dopuszczalnych granic interpretacji przepisów przez sądy.
The aim of this commentary is to present the issue of the permitted scope of interpretation of the law by Polish courts under the Polish legal system and its impact on the practice in judicial decisions. The starting point is the discussed judgement of the Constitutional Tribunal. This judgment addresses the legal nature of a notary’s refusal to perform a notarial act, which is significant from the practical point of view. Pursuant to Article 83(1) of the Law on Notaries, a notary may refuse to perform a notarial act and such a refusal may be complained against. Therefore, a question on the nature of the complaint against a refusal to perform a notarial act arises. The research method used in this article consists in the analysis of legislative acts, judicial decisions and relevant literature. In its judgement, the Constitutional Tribunal agrees with the position that a decision of a regional court issued as a response to a complaint against is refusal in question is non-appealable. In consequence, the Constitutional Tribunal recognized the notary’s decision as a quasi-judgment of the first instance court. The research conducted allows the formulation of a thesis that the Tribunal’s standpoint, although accurate in many places, is mainly based on judicial decisions, including those of the Supreme Court, which are contrary to the rational legislator theory. What is more, despite many amendments to the act, the legislator did not decide to settle this problem directly in the regulation in force. The author addresses the issue of a juridical precedent and its impact on the rational legislator concept that is in force in the Polish legal order and also refers to the issue of the permissible limits of courts’ interpretation of laws.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2021, 36; 163-180
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologia prawa Stanisława Czepity
Axiology of law by Stanisław Czepita
Autorzy:
Smolak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146701.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Stanislaw Czepita
axiology of law
ontology of values
analysis of law
natural law theory
Stanisław Czepita
aksjologia prawa
ontologia wartości
analiza prawa
iusnaturalizm
Opis:
Celem opracowania było wskazanie podstawowych założeń aksjologii prawa oraz, szerzej rzecz ujmując, postawy badawczej Stanisława Czepity. Jeśli chodzi o drugą kwestię, S. Czepita był analitykiem prawa. Analityczne źródła jego badań przejawiają się w trzech warstwach. Po pierwsze, ogromną wagę przypisywał analizie pojęciowej, po drugie, traktował bardzo poważnie nauki szczegółowe o prawie, w tym w szczególności naukę prawa cywilnego, po trzecie, programowo nawiązywał do rozważań z zakresu semiotyki języka, filozofii języka oraz językoznawstwa. Jeśli chodzi o aksjologię prawa, wymienić należy dwa ustalenia. Po pierwsze, można zauważyć zmianę, jaka zaszła w poglądach S. Czepity dotyczącą poznania wartości. W początkowej fazie swoich badań przyjmował stanowisko umiarkowanego nonkognitywizmu, natomiast w późniejszym okresie, uważał, że wartości istnieją obiektywnie i są poznawalne. Po drugie, mimo jego analitycznej prowieniencji należy zaliczyć go do zwolenników iusnaturalizmu. Innymi słowy, analiza pojęciowa w jego przekonaniu nie kłóci się ze stanowiskiem kognitywistycznym oraz z formułowaniem moralnych postulatów wobec prawa.
The aim of the paper was to present fundamental assumptions of axiology of law by Stanisław Czepita and broadly formulate his scientific attitude. As to the second issue, his approach can be described as analytical. The analytical sources of Stanisław Czepita’s scientific approach can be identified in three layers. Firstly, he attached great importance to conceptual analysis. Secondly, he treated the particular legal sciences very seriously, particularly civil law dogmatics. Lastly, Stanisław Czepita developed cooperation with the philosophy of language, semiotics and the philosophy of logic. As to axiology of law, at the beginning of his research he was a moderate cognitivist but later he accepted that values exist objectively and that they are cognizable. Although Stanisław Czepita belongs to the analytical camp, one can classify him as an iusnaturalist. In other words, analytical approach can be easily combined with cognitivism and formulating moral demands towards law.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2022, 41; 89-99
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Critical Race Theory jako nurt amerykańskiej filozofii prawa
Critical Race Theory (CRT) and the American criticism of the philosophy of the law
Autorzy:
Peno, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596137.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Critical Race Theory
Postmodern philosophy
American criticism of the philosophy of the law
Philosophy of law
filozofia prawa
amerykańska krytyczna filozofia prawa
postmodernizm
Opis:
W artykule podjęto próbę zwięzłej charakterystyki Critical Race Theory (CRT) jako nurtu amerykańskiej krytycznej filozofii prawa. Jest to nurt, który można zaliczyć do szerszego kręgu postmodernistycznej filozofii prawa. W artykule zarysowano źródła i historię tego CRT, a także jego korzenie, wyrastające z szerszego ruchu filozofii krytycznej (zapoczątkowanej w tzw. Szkole Frankfurckiej) oraz ruchu krytycznych studiów nad prawem. CRT jest ruchem obcym polskiej tradycji uprawiania filozofii prawa (raczej analitycznej i pozytywistycznej). Jedynie pozornie jednak nie dotyka problemów istniejących w Polsce. Otwartość oraz narracyjny, dostępny dla szerszego audytorium i nastawiany na reformę, sposób uprawiania filozofii prawa przez przedstawicieli CRT wydaje się być pewną wskazówką dotyczącą tego, w jaki sposób filozofia może (i to silnie) oddziaływać na praktykę prawniczą.
The article briefly characterises the Critical Race Theory (CRT) within the context of American criticism of the philosophy of the law, which can be subsumed under the postmodern philosophy of the law. The paper outlines the sources, history and roots of CRT as stemming from the critical philosophy tradition of the Frankfurt School as well as the Critical Legal Studies movement (CLS). Although CRT is alien to Polish school of law philosophy (which tends towards the analytical and the positivistic) and concerns issues that go unnoticed in Poland, the openness and the narrative approach of the proponents of CRT in law philosophy might be indicative of how philosophy can affect (and how strongly) the practice of law, which currently seems to be lacking in Polish legal reality.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2017, 17, 1; 59-76
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy teoria ewolucji może pomóc w uzasadnieniu kary kryminalnej? Od filozofii politycznej do nauk ewolucyjnych
Evolutionary Justification of Criminal Responsibility. A Theory of Evolution as a Theory of Punishment
Autorzy:
Peno, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596518.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
criminal law
theory of punishment
theory of evolution
punishment
psychopathy
evolutionary approach to punishment
kara kryminalna
odpowiedzialność karna
prawo karne
teoria ewolucji
uzasadnienie karania
Opis:
Starania filozofów o usprawiedliwienie lub wyjaśnienie praktyki karania sięgają korzeniami początków historii prawa karnego. Współcześnie renesans przeżywa teoria ewolucji, której zasięg wydaje się na tyle szeroki, by w oparciu o nią próbować wyjaśniać podstawowe instytucje społeczne. Kara kryminalna należy do podstawowych instytucji funkcjonujących w niemal wszystkich społeczeństwach. Wydaje się, że można wyjaśnić i pośrednio uzasadnić karę kryminalną poprzez odwołanie się do teorii ewolucji, a przy tym próbować bronić poglądu, że kara kryminalna jest ewolucyjną odpowiedzią na znane wszystkim grupom ludzkim zjawisko psychopatii – przy założeniu, że psychopatia ma podłoże ewolucyjne. Co więcej, istnieje ogromna różnica między karą a zemstą, którą łatwo zauważyć właśnie na gruncie teorii ewolucji. Kara nie jest atawizmem, nie stanowi prymitywnej zemsty i nie można powiedzieć, że jest zła moralnie, bo praktyka karania jest nie tylko zdeterminowana, ale i najlepsza z możliwych.
Punishment is an important communal matter. As far back in history we can go, philosophers have tried to explain and justify the practice of punishment. It is obvious, that humans always live in social groups and cooperative activities play a crucial role. In fact, every society creates institutions which can be used to protect the rules of cooperation. I show that punishment can be seen as a gift of evolution. It can be said, that according to evolutionary approach, punishment is a form of social reaction against those members of society who have natural (psychological or biological) predisposition to commit a crime. Because of the fact that ca 5 percent members of every society should be classified as psychopaths, we need some kind of the preventive mechanism. It is assumed that the phenomenon of psychopathy is the alternative strategy of evolution. It is said that on the ground of evolutionary approach punishment is treated as revenge. Last but not least, in the article will be shown that there are important differences between the practice of punishment and pure revenge.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2015, 12, 4; 133-152
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozumienie filozofii prawa a kształt systemu prawa
Undestanding of legal philosophy and the shape of legal system
Autorzy:
Woleński, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146694.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
jurisprudence
legal theory
doctrinal studies of law
natural law
legal positivism
prawoznawstwo
teoria prawa
dogmatyka prawa
prawo natury
pozytywizm prawniczy
Opis:
Artykuł dyskutuje miejsce filozofii prawa w dziedzinie nauk prawnych związanych z tzw. kontynentalnym systemem prawa – tradycji common law są poświęcone tylko marginalne uwagi. Przeprowadzona jest argumentacja, że tradycyjna identyfikacja filozofii prawa z aksjologią, jako badaniem stosunku prawa do moralności, jest nietrafna, ponieważ jest za wąska – analiza prawa ujawnia znacznie więcej problemów filozoficznych. Metodologiczne problemy prawoznawstwa są ilustrowane tzw. wielopłaszczyznową koncepcją prawa. Główna teza artykułu głosi, że na obecny kształt systemu prawa w istotny sposób wpłynęła pozytywizacja prawa, która dokonała się w XIX wieku. Jej konsekwencją był m.in. pozytywizm prawniczy, który postulował autonomię nauk prawnych wobec innych dyscyplin. Skutkiem tego była także nieobecność filozofii prawa w systemie nauk prawnych. Po II wojnie światowej nastąpił zwrot polegający na tym, że problematyka filozoficzna zdobyła legitymację niezależnie od tego, czy jest uprawiana w prawoznawstwie, czy też poza nim.
This paper discusses the place of legal philosophy in jurisprudence related to the so-called continental legal system – the common law tradition is only occasionally mentioned. It is argued that the traditional identification of legal philosophy with axiology understood as investigatiing relations between law and morality, is not correct, because there are more philosophical problems related to law. Some methodological problems of jurisprudence are illustrated by the so-called multiplane conception of law. The main thesis of the paper says that the present shape of legal system resulted from positivisation of law in the 19th century. The rise of legal positivism was one of the consequences of this process. Positivism in jurisprudence claimed that jurisprudence should be autonomous with respect to other sciences. The lack of presence of legal philosophy in jurisprudence was one of the outcomes of legal positivism. After World War II, the situation changed and legal philosophy, not only identified with axiology, but also was legitimized independently whether practiced in jurisprudence or outside it.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2022, 41; 135-149
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-7 z 7

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies