Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ethnolinguistics" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-3 z 3
Tytuł:
The understanding of the concept LANGUAGE among young people in Lithuania and Lithuanians living abroad
Autorzy:
Smetona, Marius
Smetonienė, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676818.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
language
descriptor
ethnolinguistics
concept
key values of a nation
Opis:
The understanding of the concept LANGUAGE among young people in Lithuania and Lithuanians living abroadThis article applies the methodology developed by the Ethnolinguistic School of Lublin to analyse how the concept LANGUAGE (Lith. KALBA) is understood by young people in Lithuania and how its understanding changes when a person lives far away from their homeland. A comparison of replies from the two groups indicates that the social aspect has the most weight in both of them, as the difference in the percentage of mentions of this aspect was quite small. Lithuanians living abroad tend to stress the cultural and the psychosocial aspects much more; they find the connection with other Lithuanians very important. The survey of young people in Lithuania reveals a more distinct ideological aspect of LANGUAGE, and the historical and political aspects, even though they occur rarely, are still present, while the replies from the respondents living abroad lack the latter two. However, the survey of Lithuanian emigrants has uncovered a locative aspect, which is not present among the respondents living in the country. Young people in Lithuania have a somewhat broader understanding of the concept: when they think about language, they are already beginning to look for other possibilities of linguistic expression, noting that language is more than just sounds or words, but also includes gestures; they also mention programming languages. Rozumienie pojęcia JĘZYK wśród litewskiej młodzieży i Litwinów za granicąNiniejszy artykuł, oparty na metodologii lubelskiej szkoły etnolingwistycznej, ukazuje, jak pojęcie JĘZYK (lit. KALBA) jest rozumiane przez współczesnych młodych mieszkańców Litwy i jak zmienia się jego konceptualizacja, gdy osoby przebywają przez dłuższy czas z dala od ojczyzny. Porównanie odpowiedzi obu grup respondentów uwidoczniło, że badani najliczniej przypisują językowi aspekt społeczny i  różnica procentowa w wyborze tego kryterium w obu grupach nie jest duża. Emigranci litewscy mocniej natomiast wyróżniają aspekt kulturowy i  psychospołeczny języka, dla nich relacje z innymi Litwinami są bardzo ważne. W odpowiedziach studentów mieszkających na Litwie często występuje aspekt ideologiczny języka, rzadziej – historyczny i polityczny, a w odpowiedziach emigrantów takich aspektów nie ma, chociaż można tu z kolei wyróżnić aspekt lokatywny, który nie zaznaczył się w ankietach respondentów z Litwy. Młodzież z Litwy język rozumie nieco szerzej: stara się szukać innych możliwości ekspresji językowej, uważa, że pojęcie JĘZYK obejmuje nie tylko dźwięki lub słowa, ale i gesty, a nawet języki programowania.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2019, 43
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Litewska i polska spuścizna językowa Antoniego Juszkiewicza (Antanasa Juški) z perspektywy XXI wieku
Autorzy:
Sawaniewska-Mochowa, Zofia
Sakalauskienė, Vilija
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676874.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Antoni Juszkiewicz (Antanas Juška)
nineteenth century
bilingual dictionaries
identity
ethnolinguistics
new perspectives in the study of Polish-Lithuanian sources
Opis:
The Lithuanian and Polish linguistic legacy of Antanas Juška from a twenty-first-century perspectiveThis article presents the assumptions of new research on the legacy of Antanas Juška, recorded in Lithuanian and Polish. We assume that the forgotten works of this bilingual author from Lithuania, mainly translation dictionaries, are an underestimated study material for interdisciplinary research. They are particularly important for understanding the rich conceptualisations of the world by two collective subjects, Poles and Lithuanians, co-existing in Lithuania under the Russian partition. We have formulated two research hypotheses: (1) the bilingual dictionaries authored by Antanas Juška, who was a Catholic priest, are not only a valuable source of knowledge about the state of the Polish and Lithuanian languages in the nineteenth century, but above all specific cultural texts which form part of the social discourse of their time and place, and thus carry relevant ethnolinguistic and ethnocultural information; (2) bilingual dictionaries as a genre had an impact on the crystallisation of Lithuanian national awareness and the strengthening of cultural identity of Lithuanians in the second half of the nineteenth century.Juška’s linguistic legacy will be jointly studied by Polish and Lithuanian researchers from different perspectives, applying the tools and methods available in twenty-first-century humanities.I. In the ethnolinguistic and ethnohistorical paradigm: in view of the hypothesis that bilingual dictionaries constitute a narrative about the world and its historical time, we extract linguistic data that will enable us to capture the lexical and conceptual symmetry and asymmetry between the linguistic woldview of Poles and Lithuanians in the context of the crystallisation of Lithuanian national awareness.II. In the comparative perspective: (1) we will present Juška’s lexicographic legacy against the background of the Lithuanian and Polish lexicographic tradition; we will confront the lexicographic practice and the macro- and microstructure of his dictionaries with important works of Lithuanian lexicography and contemporary dictionaries recording colloquial, dialectal and regional vocabulary of various sub-regions of Lithuania; (2) we will compare the Polish material recorded in Juška’s translation dictionaries with dictionaries of the general, dialectal and regional Polish language from Lithuania; (3) we will answer the question whether the introduction of Russian translations into the Lithuanian-Polish dictionary published by the Imperial Academy of Sciences in Saint Petersburg was merely a political requirement stemming from the political situation and censorship, or whether these translations complement the meanings of the Polish and Lithuanian entries.III. In the sociolinguistic and communication aspect: language contact and multilingualism, and the attendant processes of borrowing, mixing and “combining” vocabulary among users of the regional Polish language and spoken Lithuanian.Our research draws the attention of linguists to old, underestimated texts. It also indicates the cognitive value of linguistic analysis open to history, ethnology and identity studies. By studying Juška’s linguistic legacy in the context of modern scholarship, we introduce it into the sphere of collective life of Lithuanians and Poles. In this way, we create a plane for a better mutual understanding which will foster the overcoming of negative national stereotypes. Litewska i polska spuścizna językowa Antoniego Juszkiewicza (Antanasa Juški) z perspektywy XXI wiekuW artykule przedstawiamy założenia nowych badań spuścizny Antoniego Juszkiewicza (Juški) zapisanej w języku litewskim i polskim. Wychodzimy z założenia, że zapomniany dorobek Juszkiewicza, autora dwujęzycznego z Litwy, złożony głównie ze słowników przekładowych, jest niedocenioną bazą materiałową do prowadzenia interdyscyplinarnych badań, a zwłaszcza do poznania bogactwa konceptualizacji świata przez dwa podmioty zbiorowe, Polaków i Litwinów, współegzystujących na Litwie w sytuacji zaboru rosyjskiego Przyjmujemy dwie hipotezy badawcze: 1) słowniki dwujęzyczne, skonstruowane przez księdza katolickiego A. Juszkiewicza, są nie tylko cennym źródłem wiedzy o stanie języka polskiego i litewskiego w XIX wieku, lecz przede wszystkim swoistymi tekstami kultury, wpisującymi się w dyskurs społeczny czasu i miejsca oraz nośnikami relewantnych informacji etnolingwistycznych i etnokulturowych; 2) słowniki dwujęzyczne jako gatunek tekstu oddziaływały na krystalizowanie się narodowej świadomości litewskiej i umacnianie tożsamości kulturowej Litwinów w drugiej połowie XIX wieku.Spuścizna językowa Juszkiewicza będzie odczytana wspólnie przez badaczy polskich i litewskich na nowo z różnych perspektyw, z wykorzystaniem narzędzi i metod, jakie daje nam humanistyka XXI wieku:I. W paradygmacie etnolingwistycznym i etnohistorycznym: zgodnie z przyjętą hipotezą, że słowniki dwujęzyczne są swoistą narracją o świecie i czasie historycznym, będziemy ekscerpować z nich dane językowe, które pozwolą nam uchwycić symetrię i asymetrię leksykalno-pojęciową między językowym obrazem świata Polaków i Litwinów w sytuacji krystalizowania się litewskiej świadomości narodowej;II. W perspektywie komparatystycznej: 1) ukażemy spuściznę leksykograficzną Juszkiewicza na tle tradycji leksykograficznej litewskiej i polskiej; skonfrontujemy warsztat leksykograficzny oraz makro- i mikrostruktury słowników A. Juszkiewicza z ważnymi dziełami leksykografii przekładowej litewskiej oraz współczesnymi słownikami rejestrującymi słownictwo potoczne, gwarowe i regionalne różnych subregionów Litwy; 2) porównamy materiał polski zarejestrowany w słownikach przekładowych Juszkiewiczów ze Słownikiem języka polskiego tzw. wileńskim, Słownikiem gwar polskich J. Karłowicza, ze słownictwem współczesnej polszczyzny gwarowej na Litwie; 3) odpowiemy na pytanie, czy wprowadzenie tłumaczeń rosyjskich do wydanej przez Imperatorską Akademię Nauk w Sankt Petersburgu części słownika litewsko-polskiego, mające w sytuacji zaborów podłoże polityczne, wniosło uzupełnienia znaczeń haseł polskich i litewskich;III. W aspekcie socjolingwistycznym i komunikacyjnym: w kontekście kontaktów językowych i zachodzących w sytuacji wielojęzyczności procesów zapożyczania, mieszania i „uwspólniania” słownictwa między użytkownikami polszczyzny regionalnej i mówionego języka litewskiego.Nasze badania kierują uwagę lingwistów na teksty dawne, niedocenione, wskazując, jak ważne poznawczo efekty można uzyskać w ich analizie, gdy otwieramy językoznawstwo na historię, etnologię, naukę o tożsamości. Włączając spuściznę lingwistyczną A. Juszkiewicza w obszar współczesnej nauki, wprowadzamy ją zarazem w sferę życia zbiorowego Litwinów i Polaków. Stwarzamy tym samym płaszczyznę do lepszego zrozumienia siebie nawzajem i przewartościowania negatywnych stereotypów narodowych.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2019, 43
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy wartości w językowym obrazie świata Litwinów
Autorzy:
Sawaniewska-Mochowa, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676338.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
ethnolinguistics
Lithuanian language
linguistic worldview
names of values (concepts): HOME, FAMILY, WORK, EUROPE, FREEDOM, HONOUR
cosmic concepts: FIRE, WATER
Opis:
The names of values in the linguistic worldview of LithuaniansReviewKristina Rutkovska, Marius Smetona, Irena Smetonienė. Vertybės lietuvio pasaulėvaizdyje. Monografija [Values in the linguistic worldview of Lithuanians: A monograph]. Foreword in Polish and Lithuanian by Jerzy Bartmiński. Vilnius: Vilniaus universiteto Filologijos fakultetas, Akademinė leidyba, 2017, 300 pp. ISBN 978-9955-33-715-7Lithuanian ethnolinguistics is a relatively young discipline. In 2017, it was enriched by a valuable monograph written by three researchers from Vilnius University: Kristina Rutkovska, Marius Smetona and Irena Smetonienė, participants in the international project EUROJOS, who have made a significant contribution to the Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów (Axiological lexicon of the Slavs and their neighbours).Their study entitled Vertybės lietuvio pasaulėvaizdyje (Values in the linguistic worldview of Lithuanians), with a foreword by Jerzy Bartmiński, offers a full semantic description of six key names of values (concepts): HOME, FAMILY, WORK, EUROPE, FREEDOM and HONOUR. It also analyses two concepts stemming from the most archaic sources of human culture: FIRE and WATER. Nazwy wartości w językowym obrazie świata LitwinówRecenzjaKristina Rutkovska, Marius Smetona, Irena Smetonienė. Vertybės lietuvio pasaulėvaizdyje. Monografija [Wartości w językowym obrazie świata Litwina. Monografia]. Przedmowa w języku polskim i litewskim Jerzego Bartmińskiego. Vilnius: Vilniaus universiteto Filologijos fakultetas, Akademinė leidyba, 2017, 300 ss. ISBN 978-9955-33-715-7Litewska etnolingwistyka jest dyscypliną młodą. W 2017 roku wzbogaciła się o cenną monografię napisaną przez troje badaczy z Uniwersytetu Wileńskiego, Krystynę Rutkowską, Mariusa Smetonę i Irenę Smetonienė, uczestników międzynarodowego projektu EUROJOS, współpracujących przy tworzeniu Leksykonu aksjologicznego Słowian i ich sąsiadow.Opracowanie pod tytułem Vertybės lietuvio pasaulėvaizdyje [Wartości w językowym obrazie świata Litwina], z przedmową Jerzego Bartmińskiego, zawiera pełne charakterystyki semantyczne sześciu kluczowych nazw wartości (konceptów): DOMU, RODZINY, PRACY, EUROPY, WOLNOŚCI i HONORU oraz dwóch pojęć, WODY i OGNIA, sięgających najbardziej archaicznych źródeł kultury ludzkiej.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2018, 42
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-3 z 3

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies