Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Wilamowice" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-2 z 2
Tytuł:
Farmers and traders: two ethe of work, two conventions of storytelling in memory-based stories told by the Vilamovians about the Second World War and the post-war persecutions
Gospodarze i handlarze: dwa etosy pracy, dwie konwencje opowiadania w opowieściach wspomnieniowych Wilamowian o drugiej wojnie światowej i powojennych prześladowaniach
Autorzy:
Król, Tymoteusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104626.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
memory-based story
Vilamovians
Wilamowice
storytelling convention
ethos
opowieść wspomnieniowa
Wilamowianie
konwencja opowiadania
etos
Opis:
The Vilamovians are an ethnic group living in the town of Wilamowice in the borderland of Silesia and Lesser Poland. Literature has presented them as a homogeneous group whose members were famous for being traders, yet in reality the Wilamowice community was divided into several social strata. Especially the two dominant ones – large farm owners and traders – represented different ethe, which influenced two storytelling conventions, one focused on trade, the other – on agriculture. These conventions are apparent in memory-based stories told by the Vilamovians. In the former, it is work that constitutes the central motif and is valued in itself; in the latter, work is only the means to an end, which is to acquire more wealth. Today, as a result of the fabulisation and folklorisation of the content disseminated in the media, the trade-oriented convention has become dominant. Meanwhile, the work-oriented convention was more popular among the older generation, and is still clearly discernible today in memory-based stories about the Volksliste and the post-war persecution of the inhabitants of Wilamowice. These stories, however, do not tell us how the Vilamovians really behaved, but about what values the narrators professed at the time of conveying the given message. Their form was influenced by the narrative tradition of the given community – be it ethnic or professional.
Wilamowianie to grupa etniczna zamieszkująca miasto Wilamowice na pograniczu Śląska i Małopolski. W literaturze przedstawiani byli oni jako grupa monolityczna, której członkowie słynęli z zajmowania się handlem. Tymczasem wilamowska społeczność dzieliła się na kilka warstw społecznych. Szczególnie dwie dominujące – duzi gospodarze i handlarze reprezentowali odmienne etosy. Wpłynęły one również na dwie konwencje opowiadania: gospodarską i handlarską, które widoczne są w opowieściach wspomnieniowych Wilamowian. W tej pierwszej w centrum stoi praca jako wartość sama w sobie. Tymczasem w tej drugiej praca jest tylko środkiem, a celem jest pomnażanie majątku. Dziś, w wyniku fabularyzacji i folkloryzacji treści rozpowszechnianych w mediach dominująca stała się konwencja handlarska. Tymczasem wśród starszego pokolenia silniejsza była konwencja gospodarska, która do dzisiaj jest silna w opowieściach wspomnieniowych o Volksliście i powojennych prześladowaniach Wilamowian. Opowieści te nie mówią nam jednak o tym, jak naprawdę zachowywali się Wilamowianie, ale o tym, jakie wartości wyznawali narratorzy w momencie przekazywania treści. Na ich formę wpływała tradycja narratorska społeczności, którą mogła być nie tylko grupa etniczna, ale również zawodowa.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2023, 62; 123-143
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czym jest dla dzisiejszych Wilamowian język wilamowski? Różne funkcje, różne postawy językowe
Autorzy:
Król, Tymoteusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687255.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
Wilamowice
Wymysorys
wilamowski
rewitalizacja językowa
mniejszości etniczne
języki mniejszościowe
Vilamovian
Wilamowicean
language revitalization
ethnic minorities
minority languages
Opis:
Wilamowice są miastem wyjątkowym głównie ze względu na język wilamowski, który przywieziony został przez trzynastowiecznych osadników i mimo trudnej historii Wilamowian przetrwał do dzisiaj. Z powodu powojennych zakazów, wysiedleń i wywózek do obozów pracy, zakłócony został wśród mieszkańców przekaz międzypokoleniowy. Dzieci mówiące jedynie po wilamowsku były tego języka przymusowo oduczane, co doprowadziło wśród wielu z nich do traumy na całe życie – ojczysty język wilamowski został zapomniany, a było już za późno, by akwizycja języka polskiego nastąpiła w sposób naturalny. Wiele osób uważa dziś, że nie zna wilamowskiego, jednak rozmawiając po polsku o stroju, tradycjach czy wartościach kojarzonych mocno z tożsamością wilamowską, używa zapożyczeń z tego języka, uważając, że oddają one lepiej sens ich wypowiedzi. Mimo prognoz, że język wilamowski zaniknie całkowicie jeszcze w XX wieku, u progu drugiej dekady XXI wieku rozpoczęto jego program rewitalizacyjny, w który zaangażowały się Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz naukowcy zagraniczni. Wymysiöeryś wprowadzany jest do szkoły, organizowane są spotkania dla osób należących do kilku generacji. W rewitalizację włączyli się sami Wilamowianie. Wzrosła znajomość oraz częstotliwość używania języka wśród młodzieży, zaczął on spełniać funkcję komunikacyjną, ale także coraz częściej tożsamościową oraz funkcję kodu zrozumiałego tylko dla wąskiego grona osób.
What makes the Wilamowice town so unique is the original language, Wymysorys. Vilamovian was brought to Poland by the settlers from the Western Europe and survived through the historical storms in the region till today. However,  due to the after-Second World War suppressions of the German-like speaking community – bans of using the language, population displacement and deportations to the labor camps – the intergenerational knowledge transfer was disrupted. Children for whom the Vilamovian was their first language were being force to “unlearn” the language on the behalf of the dominating Polish. This violent political practice resulted in life-lasting trauma and unbreakable fear of speaking Vilamovian. Their native language was being forgotten by the post-war generations, although it was too late for them to naturally canvass Polish instead. Accordingly, a number of people declaring to do not know Wymysorys use particular words from it, while talking in Polish about traditional Vilamovian clothing, customs and values, deeply associated with Vilamowian identity. Contradictory to the earlier predications that Vilamowian language will die completely by the end of the 20th century, in the being of the second decade of the 21st century the dedicated revitalization program was introduced in the region. The initiative engaged scientists from major Polish universities – the University of Warsaw, Adam Mickiewicz University in Poznań – as well as foreign scholars. Wymysorys was introduced to the curriculum of the local schools and the intergenerational meetings are being held regularly. After some time, the Vilamovians also engaged into the revitalization program, even though there are strong differences in their linguistic bases. Today, the knowledge and use of Vilamowian is vividly growing amongst the young. The language once almost forgotten starts not only to gain back its communicative function, but more and more often takes upon a functions of identity construction and linguistic code, understood only by the narrow group of people.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2016, 55
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-2 z 2

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies