Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "słowotwórstwo gwarowe" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-4 z 4
Tytuł:
Zjawisko wariantywności motywacyjnej w kategoryzacji rzeczownikowych derywatów gwarowych
The phenomenon of motivational variability in the categorization of dialectal substantival derivatives
Autorzy:
Gala-Milczarek, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594203.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
dialektologia
słowotwórstwo gwarowe
rzeczowniki
dialectology
dialectal word formation
nouns
Opis:
Rozważania zawarte w artykule dotyczą zjawiska wariantywnego udziału podstaw słowotwórczych w procesie kategoryzacji funkcjonujących w leksyce gwar północnomałopolskich i przyległych formacji rzeczownikowych o charakterze czynnościowym. Przyjęta w opisie zasada in/chronii pozwoliła na wyłonienie derywatów, które – kategoryzowane w obrębie klas semantycznych o prymarnych relacjach z podstawami czasownikowymi – wykazują także powiązania z wariantywnymi podstawami imiesłowowymi czy rzeczownikowymi. Zaproponowane ujęcie daje możliwość szerszego przedstawienia zjawisk derywacyjnych w obrębie omawianych formacji, uchwycenia wszelkich możliwych dla nich relacji motywacyjnych oraz wykazania wpływu tych relacji na kształtowanie się funkcji kategorialnych jednostek pochodnych.
The domain of discourse concerns the phenomenon of the variant participation of the word-formation base forms in the process of categorizing the northern Lesser Poland dialects functioning in the vocabulary and adjacent noun formations of a functional nature. The principle of in/chronicity adopted in the description allowed the creation of formations which, categorized within the semantic classes having the primary relations with the verb base forms, are also connected with the variant participle or noun base forms. The proposed approach gives the opportunity to present more fully the derivational phenomena, to consider all the motivational relations and to show their impact on the categorization of derived units. Such an interpretation of derivative formations is intended to expose the next stages of derivative processes and, importantly in terms of typological word-formation, to form extended suffixes as expressions of categorical values. The interpretation of derivatives carried out in accordance with the accepted principles of in/chronicity provides the opportunity to follow changes within the categorical semantics, to capture modifications in the word-formation meanings of individual derived units on the basis of variant base forms because the in/chronicity does not set a categorical limit when determining relations between motivational derivatives and the meanings which are basic for them.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 75-84
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag na temat zjawiska wielokategorialności rzeczownikowych derywatów gwarowych o charakterze czynnościowym
A few comments on the phenomenon of the combining of categories of dialectal substantival derivatives which contain functional character
Autorzy:
Gala-Milczarek, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594296.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
dialectology
dialectal word formation
derivational category
the combining of derivational categories
dialektologia
słowotwórstwo gwarowe
kategoria słowotwórcza
wielokategorialność słowotwórcza
Opis:
The subject of discussion made the issue of categorical multifunctionality of dialectal substantival derivatives. Subjected to the interpretation the derivational material obtained from lexical store of about 30,000 entries accumulated in The folk vocabulary of former provinces of Lodz and Kielce [Dejna, 1974–1985]. Selected derivatives are categorized after taking the relevant methods of typological, functional-segmental and in/chronic word formation into consideration. The selected image revealed both directions of the acquisition of new meanings by the derived units and showed the regularity and the model of mechanismes which introducing derivatives in other areas of the categorical semantics.
Przedmiotem omówienia uczyniono zagadnienie wielofunkcyjności kategorialnej rzeczownikowych derywatów gwarowych o charakterze czynnościowym. Poddany interpretacji materiał słowotwórczy pozyskano z liczącego około 30 tysięcy haseł zasobu leksykalnego zgromadzonego w Słownictwie ludowym byłych województw kieleckiego i łódzkiego [Dejna, 1974–1985]. Wyselekcjonowane derywaty skategoryzowano po uwzględnieniu metod właściwych słowotwórstwu typologicznemu, funkcjonalno-segmentalnemu (gniazdowemu) oraz in/chronii. Wyłoniony obraz odsłonił zarówno kierunki przejmowania przez jednostki derywowane nowych znaczeń, jak i wykazał regularność, modelowość mechanizmów wprowadzających derywaty w inne obszary semantyki kategorialnej.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 59-72
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialectal diminutives in a system and a text
Deminutiva gwarowe w systemie i w tekście
Autorzy:
Sierociuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2007926.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
dialectal word formation
dialectal diminutives
system of dialectal word formation
diminutives in a dialectal text
słowotwórstwo gwarowe
deminutiva gwarowe
system słowotwórstwa gwarowego
deminutiwa w tekście gwarowym
Opis:
The article is an attempt at verifying the general opinion about “a vast multitude” of diminutives in Slavic languages, including dialects. An analysis has been carried out of texts recorded by Z. Sobierajski in 1951-1953 and published in a volume of slightly more than 200 pages of texts from 11 locations in western Wielkopolska region (Sobierajski, 1985).Contrary to the expectations, the number of diminutives in these texts is negligible. They do not represent more than 0.5% of the registered word forms (whose total number in the volume amounts to 62,711). What is surprising is the redundant, surplus expression of ‘smallness’ by means of the MAŁY (small) type. MAŁY + a diminutive appeared 38 times thus representing 61.29% of the MAŁY lexeme in the texts.
Artykuł jest próbą weryfikacji ogólnego przekonania o „ogromnym bogactwie” deminutivów w językach słowiańskich, w tym kontekście także w gwarach. Oglądowi poddane zostały teksty nagrane przez Z. Sobierajskiego w latach 1951–1953 i opublikowane w tomie zawierającym nieco ponad 200 stron tekstów z 11 miejscowości zachodniej Wielkopolski (Sobierajski 1985).Wbrew oczekiwaniom deminutiva pojawiają się w tych tekstach w ilościach śladowych, liczba ich tekstowych użyć nie przekracza 0,5% zarejestrowanych słowoform (tych w całym tomie jest 62 711). Zaskakuje natomiast redundantne, naddane wyłożenie ‘małości’ typem MAŁY. MAŁY + deminutivum pojawiło się 38 razy, co stanowi 61,29% użyć tekstowych leksemu MAŁY.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 13; 191-200
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantiko-simvoličeskaja paradigma cveta k kontekste slovoobrazovanija
SEMANTIC-SYMBOLIC PATTERN OF COLOUR IN THE WORD-FORMATIONAL CONTEXT
Autorzy:
Vendina, Tat’jana I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611649.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
semantic-symbolic pattern of colours
word formation
Russian dialectal vocabulary
the colour white
the colour black
the colour red
metaphorization
semantyczno-symboliczny paradygmat kolorów
słowotwórstwo
rosyjskie słownictwo gwarowe
kolor biały
kolor czarny
kolor czerwony
metaforyzacja
Opis:
Autorka rozprawy Semantyczno-symboliczny paradygmat kolorów w aspekcie słowotwórczym koncentruje się na roli koloru w systemie etnokulturowym i usiłuje zbadać, które z konceptualnych kategorii barw znajdują odbicie w języku i taka jest ich symbolika. Przedmiotem badań jest rosyjskie słownictwo gwarowe, które różni się w dziedzinie nazw kolorów od rosyjskiego języka literackiego leksykalnie – por. gw. burnistyj ‘ryževatyj, bez černoty i ognenoj krasoty’, želtogorjačij ‘oranževyj’ – i semantycznie, por. ros. literackie bagrjanyj ‘vchodjaščij v blok krasnych cvetov’ i gw. bagrjanyj ‘pestryj, polosatyj’. Autorka skupiła uwagę na barwach: belyj, černyj, krasnyj, želtyj, zelenyj, sinij, goluboj i przeprowadziła analizę na trzech poziomach (rejestrach semantycznych): ontologicznym, metaforycznym, komunikatywnym. Kolor biały wykorzystywany jest na wszystkich rejestrach semantycznych i tworzy najbogatszy paradygmat semantyczno-symboliczny. Do tworzenia zoonimów wykorzystywane są wszystkie kolory, jednak w ich użyciach można zaobserwować pewne tendencje. Np. biała barwa służy najczęściej do określania zwierząt domowych, np. belucha ‘krowa maści białej’. Czarny kolor występuje przede wszystkim w nazwach dzikiego ptactwa, černedjucha ‘rodzaj kaczki’. Czerwony kolor przeważa z kolei w nazwach ryb, por. krasnucha ‘łosoś’, ‘płotka’. Podobne różnice obserwowane są również na poziomie metaforyzacji, np. z białym kolorem kojarzone są najczęściej semy ‘dobry’. ‘swobodny’, ‘czysty’, z zielonym – ‘młody’, z czerwonym – ‘piękny’, ‘szczęśliwy’, ‘dobry’.
The article focuses on the role of colour in ethnocultural system. An attempt is made to find out which of the conceptual categories of colour are reflected in language and what is their symbolic value. In focus is Russian dialectal vocabulary, different from that used in the literary variety of the language in two respects: (1) lexically (cf. dialectal burnistyi ‘ryzhevatyi, bez chernoty i ogenoy krasoty’, zheltogorachiy ‘oranzhevyi’; and (2) semantically, cf. literary bagryanyi ‘vhodashchyi v blok krasnykh cvetov’ and dialectal bagryanyi ‘pestriy, polosatyi’. The article concentrates on belyi ‘white’, chernyi ‘black’, krasnyi ‘red’, zheltyi ‘yellow’, siniy ‘navy blue’, goluboy ‘blue’, and provides analysis at three levels (semantic registers): ontological, metaphorical and communicative. White is utilized at all semantic registers and provides the richest semantic-symbolic pattern. Although all the colours are used to form zoonyms, certain tendencies can be observed. For instance, white is used mainly to refer to domesticated animals, e.g. belukha ‘a cow of white colour’. Black is mainly present in the names of wild birds, e.g. chernedyukha ‘a kind of duck’. Red, in turn, is most frequent in the names of fish, cf. krasnukha ‘salmon, ‘roach’. Similar differences can also be observed at the metaphorical level, e.g. white is mainly associated with ‘good’, ‘free’, ‘pure’, green with ‘young’, red with ‘beautiful’, ‘happy’, or ‘good’.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2000, 12; 189-203
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-4 z 4

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies