- Tytuł:
-
Relacje Ewalda Georga Kleista z gdańskim towarzystwem fizyki doświadczalnej
Relationships of Ewald Georg Kleist with Experimental Physics Society of Gdańsk - Autorzy:
- Sawicki, J.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1199207.pdf
- Data publikacji:
- 2017
- Wydawca:
- Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych Komel
- Tematy:
-
Ewald Georg Kleist
Societas Physicae Experimentalis
butelka lejdejska
Leyden jar - Opis:
-
The article presents the relationships of Ewald Georg Kleist, eighteenth century explorer of the phenomenon of electricity storage and the inventor of the first capacitor, with Experimental Physics Society of Gdańsk, led by Daniel Gralath. Kleist, who lived in Kamień Pomorski, using correspondence sought physicists who could repeat and explain his revolutionary discovery because it was not in accordance with the contemporary scientific knowledge. Interest and help turned Kleist only the society of life sciences from Gdańsk, which was the first organization on the territory of the Republic of Poland bringing together scholars dealing with the philosophy of nature. On behalf of the Society, the correspondence with Kleist was led by the Polish explorer Paweł Świetlicki. Researchers in Gdańsk not immediately were able to repeat the experiment of Kleist and it led to the exchange of letters, from which we learn many details about the explorer from Kamień Pomorski. After unnecessary delay time, the Kleist’s discovery was positively verified in Gdańsk. Gralath continued research started by Kleist gaining recognition and fame. The Society tried to provide Kleist with the position of the first explorer of the so-called electric bottle. Newspapers, letters, and, above all, Gralath's three-part history of electrical research was used by the scientific world to learn about Kleist's merits. A similar experiment was carried out in the following year in Leiden. Partiality and dishonesty of the French supporters and promoters of the Leiden experiment has made Kleist a less known researcher to this day.
Artykuł przedstawia związki Ewalda Georga Kleista, osiemnastowiecznego odkrywcy zjawiska magazynowania energii elektrycznej oraz wynalazcy pierwszego kondensatora, z gdańskim Towarzystwem Fizyki Doświadczalnej, kierowanym przez Daniela Gralatha. Mieszkający w Kamieniu Pomorskim Kleist poszukiwał drogą korespondencyjną fizyków chcących powtórzyć jego rewolucyjne odkrycie i objaśnić je, gdyż było niezgodne z ówczesną wiedzą naukową. Zainteresowanie i pomoc okazało Kleistowi jedynie towarzystwo przyrodnicze z Gdańska, które było pierwszą na terenie Rzeczpospolitej Polskiej organizacją skupiającą uczonych zajmujących się filozofią przyrody. W imieniu Towarzystwa korespondencję z Kleistem prowadził polski badacz Paweł Świetlicki. W Gdańsku nie od razu umiano powtórzyć doświadczenie Kleista i wywiązała się z tej przyczyny wymiana listów, dzięki której dowiadujemy się wielu szczegółów o kamieńskim odkrywcy. Po niepotrzebnej zwłoce czasu w Gdańsku pozytywnie zweryfikowano odkrycie Kleista. Gralath kontynuował badania rozpoczęte przez Kleista zyskując uznanie i sławę. Towarzystwo starało się zapewnić Kleistowi należną pozycję pierwszego odkrywcy tzw. butelki elektrycznej. Służyły temu publikacje prasowe, listy a przede wszystkim napisana przez Gralatha trzyczęściowa historia badań elektrycznych, dzięki której świat naukowy dowiedział się o zasługach Kleista. Analogiczny eksperyment przeprowadzono w roku następnym w Lejdzie. Stronniczość i nieuczciwość francuskich zwolenników i promotorów doświadczenia lejdejskiego sprawiła, że do dziś Kleist pozostaje badaczem mniej znanym. - Źródło:
-
Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe; 2017, 4, 116; 125-131
0239-3646
2084-5618 - Pojawia się w:
- Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki