Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Nauka i Teologia" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-15 z 15
Tytuł:
Krytyka nauki w filozofii Johna Polkinghornea
John Polkinghorne’s Criticism of Science
Autorzy:
Abdank-Kozubski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1817400.pdf
Data publikacji:
2008-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
nauka i teologia
wartości
dialog
Johna Polkinghorne
science and theology
values
dialogue
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2008, 6, 1; 487-497
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Botanical Theology of Julius Bernhard von Rohr
Teologia botaniczna Juliusa Bernharda von Rohr
Autorzy:
Drozdek, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1992191.pdf
Data publikacji:
2021-12-27
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Tematy:
Julius Bernhard von Rohr
Phyto-Theologia
physico-theology
theodicy
science and theology
Fitoteologia
fizyko-teologia
teologia naturalna
teodycea
nauka i teologia
nauki przyrodnicze
Opis:
Julius Bernhard von Rohr (1688–1742) was alawyer by profession and an amateur but competent botanist. A religious man, he considered the study of nature to be a way of appreciating it as a work of God to find a way to God or to deepen one’s religious faith. This combination of natural science and theology found the best expression in his Phyto-Theologia in which he described in detail the botanical world to show it as an expression of divine power, wisdom, and goodness. He described in great detail various plants, their parts, the uses of plants for humans and animals, and the purposefulness manifesting itself in all aspects of the flora. Von Rohr addressed the problem of theodicy as related to the botanical world and the problem of an interplay between theology and science.
Julius Bernhard von Rohr (1688–1742), choć był z wykształcenia prawnikiem, zajmował się także – amatorsko, ale kompetentnie – botaniką. Jako człowiek religijny uważał, że badanie przyrody prowadzi do uznania jej jako dzieła Bożego i jest sposobem na odnalezienie drogi do Boga lub na pogłębienie wiary. To połączenie nauk przyrodniczych i teologii znalazło najlepszy wyraz w jego Fitoteologii, gdzie szczegółowo opisał świat botaniki i ukazał go jako wyraz Bożej mocy, mądrości i dobroci. W tym dziele przedstawił bardzo szczegółowo różne rodzaje roślin, ich elementy oraz zastosowanie na potrzeby ludzi i zwierząt. Podjął również zagadnienie celowości przejawiającej się we wszystkich aspektach flory. Von Rohr zajął się ponadto problemem teodycei w odniesieniu do świata botanicznego oraz kwestią wzajemnego oddziaływania teologii i nauki.
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2021, 29, 2; 77-92
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Towards an Adequate Anthropology
W kierunku adekwatnej antropologii
Autorzy:
Jastrzębski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571599.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
person
holistic anthropology
science and theology
osoba
antropologia holistyczna
teologia i nauka
Opis:
An adequate anthropology is an anthropology that sees each human being as a person. It reveals fully our complexity and the fascinating dignity of human beings. ‘Adequate anthropology’ is a term proposed by John Paul II and based on three sources: The Bible, theology, and philosophy. Generally speaking, its aim consists in the defense of a large and holistic concept of our existence in opposition to all contemporary reductionistic accounts. Developing an adequate anthropology enables us to discover the very truth about ourselves. While considering the results of scientific research, it never loses sight of revelation. It is through revelation that the Creator of our being gives us the best insights into ourselves. An adequate anthropology begins by reflecting on our existential situation, which is the splintering of God’s image in us, and ends with the incarnate Word as the model of a perfect personhood.
Antropologia adekwatna jest antropologią, która postrzega każdą istotę ludzką jako osobę. Ujawnia ona w pełni złożoność i niezwykłą godność człowieka. ‘Antropologia adekwatna’ to wyrażenie zaproponowane przez Jana Pawła II i oparte na trzech źródłach: Biblii, teologii i filozofii. Ogólnie rzecz biorąc, jej celem jest obrona holistycznej koncepcji naszego istnienia w opozycji do wszystkich współczesnych podejść redukcjonistycznych. Rozwijanie antropologii adekwatnej pozwala nam odkryć prawdę o nas samych. Rozważając wyniki badań naukowych, nigdy nie traci z oczu Objawienia. To właśnie poprzez Objawienie Stwórca naszej istoty umożliwia nam najlepszy wgląd w nas samych. Antropologia adekwatna rozpoczyna się od refleksji nad naszą sytuacją egzystencjalną, która jest zniekształceniem Bożego obrazu w nas, a kończy na Wcielonym Słowie, które jest obrazem doskonałego bycia człowiekiem.
Źródło:
Polonia Sacra; 2019, 23, 1(55); 53-67
1428-5673
Pojawia się w:
Polonia Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
In search of understanding: Can science and theology both contribute to a coherent worldview?
Autorzy:
Bugajak, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431213.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
incommensurability
Inter-Theoretic Relations theory
mathematical models in science
postulated ontology
pure knowledge
reference in science
Science-and-Religion
Science-and-Theology
underdetermination
worldview
niewspółmierność
teoria relacji inter-teoretycznych
modele matematyczne w nauce
ontologia postulowana
wiedza czysta
referencyjność
Nauka i Religia
Nauka i Teologia
niedookreśloność
obraz świata
Opis:
The paper, drawing on ancient ideals of knowledge: pure versus practical, argues that natural sciences cannot provide a real worldview by themselves. This is because they have features such as ambiguity of the scientific description of reality, meaninglessness of mathematical models employed, and non-referential character of many important scientific notions. This would leave the human desire to understand the world unfulfilled, if other sources of knowledge are excluded. But if they are allowed, then a proper way of reconciling independent or even seemingly divergent views has to be found. Among complementary sources of a worldview, many accept religion, or rather the rational reconstruction of religious beliefs – theology. This paper suggests that some important concepts found in the contemporary philosophy of science – among them underdetermination and incommensurability – point to ways which may allow for the provision of methodologically acceptable constructs, based on the two pillars – science and theology; constructs, which could go beyond vague metaphors towards a consistent worldview.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2014, 50, 2; 47-67
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nauka w świecie greckim
Autorzy:
Obolevitch, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690580.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
nauka i religia
teologia prawosławna
Opis:
Recenzja książki: Efthymios Nicolaidis, Science and Eastern Orthodox from the Greek Fathers to the Age of Globalization, trans. by Susan Emanuel, The Johns Hopkins University Press, Baltimore 2011, ss. xii + 252.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2013, 52; 243-248
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Theological Perspective on the Phenomenon of Life: Introduction into the Bios, Psyche, and Zoe
Fenomen życia w perspektywie teologicznej: wprowadzenie w bios, psyche i zoe
Autorzy:
Pędrak, Anna
Duszek, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035022.pdf
Data publikacji:
2020-02-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
bios
psyche
zoe
religia i nauka
transcendentalność
współczesna teologia
religion and science
transcendentality
contemporary theology
Opis:
Życie jest pięknym i wyjątkowym zjawiskiem. Nie można go opisać za pomocą jednej definicji, ponieważ przejawia się na wiele różnych sposobów. Dlatego fenomen życia musi zostać uchwycony jako całość z uwzględnieniem jego podstawowych płaszczyzn. Autorzy pracy przeprowadzili interdyscyplinarne badania naukowe. Ich zadaniem było zgłębienie kwestii życia na trzech płaszczyznach: bios (życie w jego podstawowych przejawach), psyche (życie inteligentne i świadome) i zoe (życie, które przekracza siebie). Zebrane przez nich dane nabierają szczególnego znaczenia dzięki perspektywie teologicznej. Jest to podejście określające metodę pracy – ma ona interdyscyplinarną charakterystykę oraz jest wyrazem myślenia teologicznego. Umożliwia to zrozumienie całego fenomenu w jego transcendentalnej funkcji. Życie od samego początku wyłania się ku „czemuś więcej”. Ostatecznym celem tego transcendentalnego dynamizmu jest wiecznie żywy Bóg.
Life is such a beautiful and unique phenomenon. It cannot be described by a single definition, as it manifests itself in many different ways. Therefore, the phenomenon of life must be captured as a whole and by including its essential planes. The authors of the paper did interdisciplinary research. Their task was an exploration of the issue of life on three planes: bios (life in its core manifestations), psyche (intelligent and conscious life), and zoe (life that transcends itself). The collected data gives an appropriate perspective for theological insight. This approach determines a methodology that is interdisciplinary and very theological in character. This in-depth perspective enables the whole phenomenon to be understood in its transcendental function. Life from its very inception emerges toward “something more.” The final goal of this transcendental dynamism is ever-living God.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2020, 67, 2; 109-124
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Theological Insight into the Phenomenon of Life: the Bios as a Vestigium Dei
Wgląd teologiczny w fenomen życia: "Bios" jako "Vestigium Dei"
Autorzy:
Duszek, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1050779.pdf
Data publikacji:
2020-03-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
nauka i religia
stworzenie
ewolucja
projekt
teologia przyrody
science and religion
creation
evolution
project
theology of nature
Opis:
Contemporary discussion on the phenomenon of life is a meeting point for natural sciences and religion. In their dialogue, two extreme opinions prevail, which make us understand life either as a coincidental product of evolution or as an intelligent design created by an external intervention. Both views are reductionist and represent a misunderstanding of the multi-planar character of human cognition. Mature theological insight should not follow this path. Therefore, the article is an attempt to look at the phenomenon of life in a different way. It takes up the theological interpretation of biological life, according to the medieval-originating category of vestigium Dei. However, this notion must be reconstructed in such a way that it takes into account the semantic matrix that developed around it in the twentieth century. The newly developed category of vestigium is a hermeneutical key that allows us to better understand what it means that life, already in its basic manifestations, has a transcendental reference to God, as His trace.
Współczesna dyskusja nad fenomenem życia jest miejscem spotkania nauk przyrodniczych i religii. W ich dialogu przeważają dwie skrajne opinie, które każą rozumieć życie albo jako przypadkowy produkt ewolucji, albo jako inteligentny projekt powstały dzięki zewnętrznej interwencji. Obydwa spojrzenia są redukcjonistyczne i stanowią przejaw niezrozumienia wielopłaszczyznowości ludzkiego poznania. Dojrzały wgląd teologiczny nie powinien podążać tą ścieżką. Dlatego artykuł jest próbą innego spojrzenia na fenomen życia. Podjęta zostaje w nim teologiczna interpretacja życia biologicznego według wywodzącej się ze średniowiecza kategorii vestigium Dei. Pojęcie to musi być jednak przebudowane tak, by uwzględniało osnowę semantyczną, która narosła wokół niego w XX wieku. Opracowana na nowo kategoria vestigium stanowi klucz hermeneutyczny, który pozwala lepiej zrozumieć, co to znaczy, że życie już w swoich podstawowych przejawach posiada transcendentalne odniesienie do Boga jako ślad.
Źródło:
Teologia w Polsce; 2019, 13, 1; 59-72
1732-4572
Pojawia się w:
Teologia w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
St. John Paul II’s Ideas of Dialogue between the Church and Science
Dialog Kościoła z nauką w ujęciu św. Jana Pawła II
Autorzy:
Anderwald, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2038077.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jan Paweł II
Kościół katolicki
nauka
teologia
relacja Kościół i nauka
John Paul II
Catholic Church
science
theology
relationship between the Church and science
Opis:
Wśród różnych obszarów tematycznych dialogu ze światem ważne miejsce w papieskim nauczaniu zajmuje dialog Kościoła z nauką. Dialog ten zasadniczo jest prowadzony, choć z różną intensywnością, od początku istnienia Kościoła, gdyż jest związany implicite z istotną dla myśli chrześcijańskiej relacją między rozumem a wiarą. Za pontyfikatu św. Jana Pawła II (1978-2005) problematyka dialogu Kościoła z nauką stała się ważnym elementem papieskiej troski i nauczania. O dużym zaangażowaniu papieża w dialog Kościoła z nauką świadczy wielość jego wypowiedzi, dotyczących różnych aspektów tegoż dialogu, wygłaszanych podczas różnej rangi spotkań z przedstawicielami nauki. Artykuł ma na celu syntetyczną prezentację wkładu św. Jana Pawła II w dialog Kościoła z nauką. Źródłem dla opracowania postawionego problemu są zasadniczo wypowiedzi papieża kierowane do członków Papieskiej Akademii Nauk, uczestników interdyscyplinarnych sympozjów, jak i okazjonalne przemówienia do ludzi nauki. Choć papieskie wypowiedzi dotykają różnych kwestii dotyczących dialogu Kościoła z nauką i najczęściej przeplatają się w jego wypowiedziach, to jednak zasadniczo koncentrują się wokół trzech: (1) uzasadnienie konieczności podejmowania dialogu Kościoła ze światem nauki; (2) jego metodologicznych uwarunkowań oraz (3) tematyki. Wymienione kwestie stanowią podstawę do wyznaczenia struktury dla prowadzonych rozważań, ukazując równocześnie konkretny wkład św. Jana Pawła II w rozwój dialogu Kościoła z nauką.
This paper will analyse the teaching of Pope John Paul II with regard to the opening of the Church towards science. This is a relevant issue to the Christian faith. Its justification is made today in a climate of scientific thinking, in which scientific tools of recognising of the world, as well as the scientific picture of the world play an important role. This article will demonstrate in sequence: (1) the need for dialogue between the Church and science; (2) the methodological considerations, and (3) topics of this dialogue. Particular attention is paid to the papal indications on general criteria of dialogue between theologians, as the representatives of the Church and scientists, as the representatives of various fields of scientific exploration.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2016, 63, 9; 81-94
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dobro wspólne podstawą poszanowania człowieka w kontekście wyzwań społecznych
The Common Good as the Basis of Respect for Human Beings in the Context of Social Challenges
Autorzy:
Nogowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1797922.pdf
Data publikacji:
2020-09-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
katolicka nauka społeczna
polityka społeczna
teologia dogmatyczna i pastoralna
catholic social science
social policy
dogmatic and pastoral theology
Opis:
Katolicka nauka społeczna Kościoła wyjaśnia, że dobro wspólne – to suma warunków życia społecznego pozwalająca osiągać pełniej i łatwiej własną doskonałość, pociągając za sobą prawa i obowiązki, dotyczące całego rodzaju ludzkiego. Każda grupa społeczna musi uwzględnić potrzeby i słuszne dążenia innych grup, co więcej, dobro wspólne całej rodziny ludzkiej. Dobro wspólne polega przede wszystkim na poszanowaniu praw i obowiązków osoby ludzkiej oraz na stworzeniu maksymalnych szans rozwoju jednostkom ludzkim przynależnym do różnych społeczności. Dobro wspólne, którego ludzie szukają i osiągają je, tworząc wspólnotę społeczną, jest gwarancją dobra osobistego, rodzinnego i grupowego. W poszanowaniu każdej osoby ludzkiej pomocna jest zasada powszechnego przeznaczenia dóbr, zasada pomocniczości i solidarności.
The Catholic social teaching of the Church explains that the common good is the sum of the conditions of social life that allows to achieve more fully and more easily own perfection, entailing rights and obligations regarding the entire human race. Every social group must take into account needs and right aspirations of other group. Moreover, the common good of the entire human family. The common good consists in respecting rights and obligations of the human being and creating maximum opportunities for development for human individuals which belong to different communities. The common good that people seek and achieve by creating a social community is a guarantee of personal, family and group good. The principle of the universal destination of goods, the principle of subsidiarity and solidarity is helpful in respecting every human person.
Źródło:
Kościół i Prawo; 2020, 9, 1; 101-115
0208-7928
2544-5804
Pojawia się w:
Kościół i Prawo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metodologiczne ograniczenia procedur unaukowienia teologii
Methodological Limitations of the Procedures for Making the Theology Scientific
Autorzy:
Turek, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012833.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
relacja między nauką a teologią
metodologiczne zasady autonomii i jednorodności dyscyplin naukowych
relation between science and theology
methodological principles of autonomy and homogenity of scientific disciplines
Opis:
* Tekst na podstawie referatu wygłoszonego na konferencji „Czy teologii potrzebne są nauki przyrodnicze?” (Tarnów 2006), opracowany przez ks. dra Dariusza Dąbka. The aim for this article is to point out the epistemological and methodological limitations of these procedures which head for making the theology scientific. These limitations result from commonly accepted in the philosophy of science principles, namely autonomy and homogeneity of the particular scientific disciplines. These disciplines in such cognitive acts as: inferring, explanation, interpreting, proving, defining and justification of clamed thesis require the situation in which both clauses of above mentioned endeavours belong to the same cognize plane. Otherwise we would have to deal with the attitude of the cognitive liberalism, which leads in its final consequences to the cognize chaos.
The aim for this article is to point out the epistemological and methodological limitations of these procedures which head for making the theology scientific. These limitations result from commonly accepted in the philosophy of science principles, namely autonomy and homogeneity of the particular scientific disciplines. These disciplines in such cognitive acts as: inferring, explanation, interpreting, proving, defining and justification of clamed thesis require the situation in which both clauses of above mentioned endeavours belong to the same cognize plane. Otherwise we would have to deal with the attitude of the cognitive liberalism, which leads in its final consequences to the cognize chaos.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2011, 59, 2; 53-69
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria języka religijnego
A Theory of Religious Language
Autorzy:
Góźdź, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037789.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
język religijny
teoria języka religijnego
teologia
nauka o języku religijnym
zdania asertoryczne i nieasertoryczne
A. Grabner-Haider
religious language
theory of religious language
religious language studies
assertive and non-assertive sentences
Opis:
Bibliografia języka religijnego w Polsce jest dość bogata, ale ogranicza się do strony materialnej języka, a nie jego teorii. Dlatego wydaje się, że pośród wielu różnych teorii języka religijnego ważne jest zapoznanie się z propozycją, jaką zaproponował jeszcze w latach 70. XX wieku Anton Grabner-Haider (* 1940), obecnie emerytowany austriacki Profesor. Przyjmuje on teorię „krytycznej znaczeniowości” (kritische Bedeutsamkeit) języka religijnego i ją dalej rozwija. Punktem wyjścia jest tu ujęcie teologii jako „wiedzy usystematyzowanej”, jako najwyższej postaci systematyzowania języka religijnego”. Tym samym zakłada się, że możliwa jest ścisła nauka o języku religijnym. Teologia zbudowana jest na bazie języka religijnego, a więc posiada charakter zdaniowy i znaczeniowy (semantyczny). Język religijny ma zatem swoją część asertoryczną (stwierdzenie danego stanu rzeczy) i nieasertoryczną (symbole, obrazy, akty mówienia). Na tej strukturze Grabner-Haider ukazuje wypowiedzi skrypturystyczne: biblijne, dogmatyczne, liturgiczne, ojców Kościoła i teologów. Austriacki Uczony przełamuje zatem dominalizm językowy w ujęciu Wiener Kreis i przypisuje językowi religijnemu znaczenie obiektywne w ramach określonego systemu.
The bibliography of religious language in Poland is rather rich, yet it mostly covers the material aspect of this language variety; quite infrequently does it touch upon its theory. Therefore, the proposal put forwards in the 1970s by Anton Grabner-Haider (* 1940) − Austrian researcher, currently professor emeritus − seems particularly worth familiarizing with. Grabner-Haider has proposed a theory of “critical significance” (kritische Bedeutsamkeit) of religious language and he constantly develops its ramifications. His theory rests on the concept of theology as “systematized knowledge,” which is “the height of systematizing of religious language.” Corollary of the above thesis is the statement that religious language can be a legitimate research subject. Theology is built on the foundation of religious language, which means it has a syntactic and a semantic aspect. Thus, religious language has its assertive (confirming a status quo) and non-assertive (symbols, images, speech acts) components. Grabner-Haider uses these structures to analyse religious texts: biblical, dogmatic, liturgical, works of the Fathers of the Church and of theologians. Grabner-Haider challenges the positivist view of language held by the representatives of Vienna Circle and assigns a greater objective importance to religious language within its own system of reference.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2017, 64, 2; 5-32
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy potrzebujemy kwantowej teologii?
Do we need quantum theology?
Autorzy:
Michoń, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560599.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
Tematy:
kwantowa teologia
relacja pomiędzy nauką i wiarą
metodologia teologii
filozofia nauki
V. J. Stenger
J. Polkingorne
quantum theology
relation between science and faith
methodology of theology
philosophy of science
V.J. Stenger
Opis:
Celem artykułu jest próba sformułowania pozytywnej odpowiedzi na następujące pytanie: czy potrzebujemy kwantowej teologii? Dlatego też na samym początku zaprezentowano możliwe strategie badawcze dotyczące relacji nauki wiary. Następnie ukazano próby sformułowania definicji kwantowej teologii. W ostatniej części na przykładach teologicznych, zobrazowano możliwe zadania. Wśród zagadnień teologicznych wymienia się: antropologię, protologię, Wcielenie, Zmartwychwstanie oraz eschatologię.
The aim of this article is to attempt to provide a positive answer to the following ques-tion: do we need a quantum theology? Therefore, at the outset it presents possible strategies for research on the relationship between: science and faith. Then, it shows the attempts to formulate the definition of quantum theology In the last part possible theological tasks are illustrated by the way of the examples. Among the theological issues are: anthropology, prothology, the Incarnation, the Resurrection, and eschatology.
Źródło:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2017, 24; 275-286
0208-7626
Pojawia się w:
Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stanisława Kamińskiego opcje metodologiczne
Stanisław Kamiński’s Methodological Options
Autorzy:
Bronk, Andrzej
Walczak, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343871.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
definicja nauki
etyka nauki
filozofia
filozofia nauki
metoda naukowa
metodologia
nauka
nauki przyrodnicze i humanistyczne
racjonalność nauki
Stanisław Kamiński
teologia
teoria nauki
typologia nauk
definition of science
classification of sciences
ethics of science
humanities and natural sciences
methodology
philosophy
philosophy of science
rationality of science
science
scientific method
theology
theory of science
Opis:
Stanisław Kamiński (1919–1986) był filozofem, filozofem nauki i historykiem nauki. Całe jego życie zawodowe od 1949 roku związane było z Wydziałem Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Do głównych dziedzin zainteresowań Kamińskiego należały ogólna i szczegółowa metodologia nauk, metodologia filozofii, historia nauki i logiki oraz semiotyka m. in. średniowieczna. Podkreślając specyfikę klasycznego sposobu uprawiania filozofii jako poznania autonomicznego w stosunku do nauk empirycznych i teologii, pewnego i najogólniejszego, badał zastosowania logiki do filozofii oraz podał metodologiczną charakterystykę niektórych dyscyplin filozoficznych (metafizyki ogólnej, antropologii filozoficznej, etyki, filozofii religii, filozofii dziejów). Charakterystyczny dla podejścia Kamińskiego był osobliwy historyzm (indukcja doksograficzna), polegający na nawiązywaniu do dziedzictwa przeszłości, by szukać w nim inspiracji i kontekstu rozumienia dla własnych problemów. Nawiązywał bezpośrednio do dwu głównie tradycji filozoficznych: klasycznej (arystotelesowsko-tomistycznej) oraz analitycznej, zarówno w wydaniu scholastyki, jak i szkoły lwowsko-warszawskiej. Pierwszej – realistycznej teorii bytu i poznania, ale także historii filozofii – zawdzięczał swe filozoficzne i historyczne, drugiej – logiczne i metodologiczne zainteresowania nauką. Przyjmował, że jednym z głównych zadań refleksji metodologicznej jest badanie (na ogół niejawnych) założeń filozoficznych i metodologicznych, na których opiera się metoda naukowa, oraz krytyka prób skrajnie ideologicznego wykorzystywania nauki do celów nienaukowych. Był przekonany o potrzebie i zasadności uprawiania różnych typów badań nad nauką. Sprzyja to rozumieniu znaczenia i miejsca nauki w kulturze, teoretycznemu wyjaśnieniu natury i podstaw wiedzy naukowej, poznawczych roszczeń nauki, pokazaniu integrującej roli refleksji metodologicznej dla unifikacji specjalistycznych dyscyplin i współpracy między naukowcami, jak również podkreśleniu praktycznej ważności świadomości metodologicznej dla poszczególnych nauk a także filozofii, dla której jest ona przeważnie jedynym narzędziem samokontroli. Podkreślał, że badanie natury nauki winno uwzględnić wszystkie jej aspekty: logiczno- metodologiczny, humanistyczny i filozoficzny. Główna jednak rola przypada podejściu filozoficznemu (epistemologicznemu). Kamiński odróżniał trzy podstawowe typy nauk o nauce: humanistyczne (historia, socjologia, psychologia, ekonomia i polityka nauki), filozoficzne (ontologia, epistemologia, wąsko pojęta filozofia nauki i filozofia kultury) oraz formalne (logika języka naukowego, logika formalna, teoria rozumowań stosowanych w nauce oraz metodologia nauki). Kamiński interesował się głównie naturą nauki (obejmującą przedmiot, cele, metodę, strukturę i genezę), tj. tym, co w dziejach nauki niezmienne. Pojmował naukę jako epistéme (średniowieczną scientiae) oraz utożsamiał racjonalność wiedzy naukowej z jej metodycznością i szeroko pojmowaną logicznością. Mimo dostrzegania wielu ograniczeń wiedzy racjonalnej, nauka pozostawała dla niego wzorem poznania racjonalnego. Był przekonany, iż celem szeroko pojętego poznania naukowego jest wiedza prawdziwa, a w filozofii — nadto konieczna. Uważał, że „cała logika współczesna stanowi dyscyplinę filozoficzną w szerokim tego ostatniego słowa znaczeniu” i to „ze względu na swój ogólny i spekulatywny (a wedle niektórych również apodyktyczny) charakter oraz stosunkowo maksymalne wykorzystanie jej rezultatów”.
Stanisław Kamiński (1919–1986) was a philosopher, philosopher of science and historian of science. His all academic carrier was pursuing at the Catholic University in Lublin (KUL). The main interests of Kamiński was the history of science and logic, general and special methodology, methodology of philosophy and (medieval) semiotics. He himself saw his main achievements in the domain of the theory of science and the methodology of classical philosophy, especially in the studies of the method and language of metaphysics. He gave a methodological description of general metaphysics, philosophical anthropology, ethics, philosophy of religion, philosophy of history and studies on religion (religiology). He investigated the beginnings of the mathematical induction in the Middle Ages and in modern times, the modern history of the theory of definition, theory of argumentation (reasoning), the structure and the evolution of scientific theory, deductive method, the achievements of logic and philosophy in Poland. A characteristic feature of Kamiński's philosophical and methodological approach was a specific historicism, consisting of referring to the heritage of the past and at the same time to the latest achievements in logic and philosophy of science. He had a broad concept of knowledge and was a maximalist both in raising questions and in giving answers. In accordance with classical philosophy he saw the substance of person as ens rationale, a being realizing himself in a disinterested search for a theoretical truth, whose highest expression is philosophy. He stressed the epistemological and methodological plurality of knowledge, distinguished and investigated material and formal parts of knowledge. He also distinguished—besides commonsense knowledge—the scientific, philosophical and theological knowledge, nonreducible each to other. At the top he set sapiential knowledge which is much more than a simple generalization of all particular kinds of knowledge. Kamiński derived his understanding of science from contemporary as well as classical philosophy. He determined the nature of science from the point view of its subject matter, aims, methods, logical structure and genesis. The question of what science was for him a philosophical question, presupposing an appropriate understanding of the nature of the world. Kamiński opted for a pluralistic approach to the world: the principal object of science is the objective world, subjective states of man and products of his mind and language. The best diagnostic test of the scientific character of science is the scientific method. Kamiński assumes here pluralism: different subject matter and different goals of scientific cognition require different research strategies and types of cognitive procedures. He also accepts an antinaturalistic position in the humanities which he regards as methodologically autonomous in regard to natural sciences. The publications of S. Kamiński include over 350 positions. During his life three books have been published: Georgonne'a teoria definicji [Georgonne's Theory of Definition], Lublin 1958; Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk [Concept of Science and Classification of Sciences], Lublin 1961, 19813; and (together with M. A. Krąpiec) Z teorii i metodologii metafizyki [On the Theory and Methodology of Metaphysics], Lublin 1962. After his death five volumes of Collected Papers have been published: vol. I: Jak filozofować? [How to Philosophize? Studies in Methodology of Classical Philosophy], edited by Tadeusz Szubka, Lublin 1989; vol. II: Filozofia i metoda. Studia z dziejów metod filozofowania [Philosophy and Method. Studies from the History of the Method of Philosophizing], edited by Józef Herbut, Lublin 1993; vol. III: Metoda i język. Studia z semiotyki i metodologii nauk [Method and Language. Studies in Semiotics and Philosophy of Science], edited by Urszula Żegleń, Lublin 1994; vol. IV: Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk [Science and Method. Concept of Science and Classification of Sciences], edited by Andrzej Bronk, Lublin 1992); vol. V: Światopogląd – Religia – Teologia [Worldview – Religion – Theology], edited by Monika Walczak and Andrzej Bronk, Lublin 1998.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2018, 6; 199-230
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-15 z 15

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies