Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Enlightenment in Poland" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-6 z 6
    Tytuł:
    O religii poczciwych ludzi Stanisława Konarskiego – między historiografią a nowymi ustaleniami na podstawie akt Kongregacji Świętego Oficjum
    Autorzy:
    Zając, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2050965.pdf
    Data publikacji:
    2022-01-14
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Stanisław Konarski
    Angelo Maria Durini
    nunciature
    Holy Office
    index of prohibited books
    deism
    Enlightenment in Poland
    Counter-Enlightenment
    nuncjatura
    Święte Oficjum
    indeks ksiąg zakazanych
    deizm
    Oświecenie w Polsce
    Kontroświecenie
    Opis:
    W historiografii przeważa opinia, że oskarżenie książki Stanisława Konarskiego O religii poczciwych ludzi jako zawierającej błędy doktrynalne było przesadą niechętnych autorowi kręgów. Nie potrafiono jednak dotąd opisać następstw denuncjacji złożonej przez nuncjusza Angelo Marię Duriniego w Rzymie, ani też genezy łacińskiej wersji dzieła. Wykorzystane po raz pierwszy źródła archiwalne Kongregacji Doktryny Wiary pozwalają na szczegółowy opis procesu, jaki miał miejsce w Świętym Oficjum. Zlecono tam włoskie i łacińskie tłumaczenie książki, poddano je ocenie rzymskich teologów, zalecono Konarskiemu precyzyjną korektę oraz przygotowanie drugiego poprawionego wydania. Oczyszczono go z wielu zarzutów postawionych mu przez teologów w Polsce, lecz zakwalifikowano książkę do indeksu ksiąg zakazanych, o ile autor nie zgodzi się na jej poprawienie. Decyzja ta pozostała jednak utajniona, ponieważ autor poddał się nakazowi i przygotował drugie poprawione wydanie w języku łacińskim.
    The prevailing opinion in historiography is that the accusation of Stanisław Konarski’s book O religii poczciwych ludzi (On the Religion of Honest Men) as containing doctrinal errors was an exaggeration of his enemies. However, it was impossible to describe the consequences of the denunciation made by Nuncio Durini in Rome and to explain the genesis of the Latin version of the book. The archival sources of the Congregation for the Doctrine of the Faith, used for the first time, allow for a detailed description of the process that took place in the Holy Office. The Italian and Latin translations of the book were commissioned, Roman theologians reviewed its contents, and Konarski was instructed to make precise corrections and to prepare a second revised edition. He was cleared of many charges made against him by the theologians in Poland, but the book was to be included in the index of prohibited books, should the author persist in his expressions. This decision, however, remained secret as the author complied with the order and prepared a second revised edition in Latin.
    Źródło:
    Kwartalnik Historyczny; 2022, 128, 1; 913-936
    0023-5903
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ubi thesaurus tuus, ibi et cor tuum. Tadeusz Czacki w badaniach Ireneusza Jakubowskiego
    Ubi thesaurus tuus, ibi et cor tuum. Tadeusz Czacki in Ireneusz Jakubowski’s Research
    Autorzy:
    Czech-Jezierska, Bożena Anna
    Dębiński, Antoni
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/4273653.pdf
    Data publikacji:
    2023-04-25
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Ireneusz Jakubowski
    Tadeusz Czacki
    prawo rzymskie w Oświeceniu
    historia nauki prawa rzymskiego w Polsce
    Roman law in the age of Enlightenment in Poland
    History of Roman legal studies in Poland
    Opis:
    Tadeusz Czacki to wybitna postać w historii Polski XVIII-wiecznej. Był społecznikiem i historykiem, z powodzeniem doprowadził do założenia słynnego Liceum Krzemienieckiego, gdzie nauka prawa (w tym prawa rzymskiego) była ważną częścią edukacji szkolnej. Doktor Ireneusz Jakubowski opublikował trzynaście artykułów poświęconych tej postaci i jej poglądom, w szczególności na znaczenie prawa rzymskiego w polskiej historii prawa. Autorzy dokonują syntetycznego przeglądu twórczości Ireneusza Jakubowskiego dedykowanej Tadeuszowi Czackiemu i jego poglądom, zwłaszcza w odniesieniu do prawa rzymskiego.
    Tadeusz Czacki was an outstanding activist and historian, who lived at the turn of the 18th century. He founded a famous secondary school in Krzemieniec, where teaching law (including Roman law) was an important part of education. Dr Ireneusz Jakubowski has published thirteen articles on Tadeusz Czacki and his perspective on the importance of Roman law in Polish legal history. The authors synthesised Ireneusz Jakubowski’s research on Tadeusz Czacki and his ideas about law, especially Roman law.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2023, 102; 23-33
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Feliksa Jarońskiego koncepcja filozofii a kultura przełomu XVIII i XIX w.
    Feliks Jaroński’s Conception of Philosophy and the Culture of the Turn of the Eighteenth and Nineteenth Centuries
    Autorzy:
    Janeczek, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807482.pdf
    Data publikacji:
    2019-09-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Historia filozofii w Polsce
    Feliks Jaroński
    oświecenie
    kantyzm
    filozofia zdrowego rozsądku
    tradycjonalizm
    History of philosophy in Poland
    Enlightenment
    Kantianism
    Philosophy of common sense
    Traditionalism
    Opis:
    Artykuł analizuje program filozoficzny Feliksa Jarońskiego, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, sformułowany w dwu pierwszych dziesięcioleciach wieku XIX. Ukazuje go na tle przemian w kulturze filozoficznej przełomu wieku XVIII i XIX, przede wszystkim w aspekcie oddziaływania szkockiej filozofii zdrowego rozsądku, kantyzmu i tradycjonalizmu, przełamującego minimalistyczne i sekularystyczne tendencje oświecenia. Ustosunkowuje się do dotychczasowych interpretacji i formułuje własną, łącząc dokonanie Jarońskiego z długim ciągiem philosophia recentiorum, zapoczątkowanej w połowie XVIII w., ale będącej standardem akademickim i na początku wieku XIX, choć stale modyfikowanej o asymilację zmieniających się autorytetów filozoficznych. Mimo jej eklektyzmu zachowała ona aspiracje maksymalistyczne (zachowując metafizykę) oraz otwarcie na religię, a nawet na chrystianizm. W końcu sygnalizująco zestawiono to dokonanie ze standardami kultury filozoficznej i naukowej początków wieku XXI, kwestionującej standardowy charakter naturalizmu ugruntowanego na ideale wąsko pojętej filozofii naukowej.
    This paper analyses the philosophical programme of Feliks Jaroński, a professor of the Jagiellonian University, the programme he formulated in the first two decades of the nineteenth century. This is depicted against the backdrop of the transformations in the philosophical culture of the turn of the eighteenth and nineteenth centuries, especially with regard to the impact of the Scottish philosophy of common sense, Kantianism, and traditionalism. The latter approach broke down the minimalistic and secularist tendencies of the Enlightenment. The present paper addresses the current interpretations and formulates its own position by linking Jaroński’s attainment with a long tradition of philosophia recentiorum, a trend initiated in the 1750s, but remained still an academic standard in the beginning of the nineteenth century. It is constantly modified by assimilating the changing philosophical authorities. Despite its ecclectical character, it has preserved its maximalist aspirations (while retaining metaphysics) and openness to religion, or even to Christianism. Eventually, this paper has combined it with the standards of the philosophical and scientific culture of the origins of the twenty-first century, the culture that questions the standard character of naturalism founded on the ideal of scientific philosophy narrowly understood.
    Źródło:
    Roczniki Kulturoznawcze; 2019, 10, 1; 5-32
    2082-8578
    Pojawia się w:
    Roczniki Kulturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Women journalists: Women with careers in journalism in the first half of the 19th century
    Gazeciarki. O dziennikarskich karierach kobiet w I połowie XIX wieku
    Autorzy:
    Żyrek-Horodyska, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074974.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Women’s press in the first half of the 19th century
    Romanticism and the Enlightenment
    women journalists in France
    Poland and the USA
    Delphinede Girardin
    Wanda Malecka
    Margaret Fuller
    prasa kobieca
    Delphine de Girardin
    romantyzm
    Opis:
    This article takes a look at the development women’s press in the first half of the 19th century. A comparison of the press market in the Romantic Age in France, Poland and the United States shows that usually women were eager to take up journalism as a sideline to their literary careers. The article discusses the journalistic work of three women writers — Delphine de Girardin, Wanda Malecka and Margaret Fuller. While each of them was inspired by Romantic and Preromantic writers, their journalism was for the most part a continuation of the Enlightenment models of journalism.
    Artykuł ma na celu omówienie rozwoju prasy kobiecej, tworzonej w pierwszej połowie XIX wieku. Komparatystyczne badania pozwalają zauważyć, że w epoce romantyzmu we Francji, w Polsce oraz w Stanach Zjednoczonych kobiety chętnie włączały się w pracę redakcyjną, łącząc ją najczęściej z działalnością literacką. W szkicu omówiona została działalność publicystyczna trzech autorek: Delphine de Girardin, Wandy Maleckiej oraz Margaret Fuller. Nakreślone badania wykazały, że choć dziennikarki chętnie drukowały prace romantycznych i preromantycznych twórców, w swej publicystyce często czerpały jeszcze z oświeceniowych wzorców.
    Źródło:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2019, 22, 3; 19-40
    1509-1074
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy Georg Forster nie lubił Polaków? Pendant do refleksji nad literaturą podróżniczą jako źródłem historycznym
    Did Georg Forster Dislike Poles? A Pendant to Reflections on Travel Literature as a Historical Source
    Autorzy:
    Kordel, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28763581.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    stereotypy narodowe w epoce nowożytnej
    obraz Polski w oczach intelektualnych elit Oświecenia
    literatura podróżnicza
    Georg Forster
    national stereotypes in the early modern era
    image of Poland in the eyes of the intellectual elite of the Enlightenment
    travel literature
    Opis:
    Obraz Polski i Polaków malowany ręką Georga Forstera, botanika i podróżnika, bawiącego w latach 1784–1787 w Wilnie, kolejne pokolenia historyków pokryły grubą warstwą werniksu. Zżółkł on, ściemniał i stracił przezroczystość, nie pozwalając dostrzec detali kompozycji. Analizując Forsteriańską korespondencję z okresu pobytu w Rzeczypospolitej na szerokim tle literackich zjawisk końca XVIII w., autor stara się tę zasłonę odsunąć. Podejmuje także polemikę z mitem Forstera jako obiektywnego obserwatora i kosmopolity.
    The picture of Poland and Poles painted by the hand of Georg Forster, botanist and traveller staying in Vilnius between 1784 and 1787, has been covered with a thick layer of varnish by successive generations of historians. It decayed, darkened, and lost its transparency, making it impossible to see the details of the composition. The author tries to pull back this veil by analysing Forster’s correspondence from his stay in the Commonwealth against the broad background of the late eighteenth-century literary phenomena. He also undertakes a polemic against the myth of Forster as an objective observer and cosmopolitan.
    Źródło:
    Kwartalnik Historyczny; 2023, 130, 3; 493-528
    0023-5903
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Armia w przebudowie – wysiłki szlachty na rzecz uzdrowienia sił zbrojnych w okresie stanisławowskim
    Redevelopment of the Army – Nobility Efforts for Revitalization of the Armed Forces During the Reign of Stanisław August Poniatowski
    Autorzy:
    Majdański, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1806673.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-16
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    wojsko
    panowanie Stanisława Augusta Poniatowskiego
    oswiecenie w Polsce
    reformy ustrojowe
    Sejm Wielki (1788- 1792)
    army
    the reign of Stanisław August Poniatowski
    The Great Sejm (1788-1792)
    political reforms
    Poland in the Age of Enlightenment
    Opis:
    Niniejszy artykuł jest próbą syntetycznego spojrzenia na sprawy wojskowości w okresie panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego. Omówiono w nim ewolucję instytucjonalną organów władzy państwowej sprawujących nadzór organizacyjno-aprowizacyjny nad armią, zaprezentowano koncepcje rozwoju sił zbrojnych wyrażane przez cenionych publicystów doby polskiego oświecenia, zilustrowano sam proces przeobrażeń zachodzących wówczas w wojskach monarchii polsko-litewskiej oraz przedstawiono bezpośrednie implikacje działań zainicjowanych przez czynniki rządzące. Przedmiotowej syntezy dokonano w oparciu o umowny podział na wydarzenia: sprzed zwołania Sejmu Wielkiego, z okresu samych obrad Sejmu Czteroletniego oraz tych po zakończeniu jego prac. W podsumowaniu autor przedstawia konkluzje o przyczynach braku powodzenia podjętych przedsięwzięć na rzecz aukcji i unowocześnienia wojska.
    This article is an attempt to summarize the overall view on military issues during the reign of Stanisław August Poniatowski. It discusses the institutional evolution of authorities responsible for supplying the army, the concepts of developing the army expressed by reputable publicists of the Age of Enlightenment, exemplifies the transformation process of the Polish – Lithuanian Commonwealth armed forces and represents direct implications of the actions initiated by the governing authorities. The synthesis is based on a convenient chronological division: before The Great Sejm, during The Great Sejm proceedings and after The Great Sejm. The summary of this article consist of the author’s conclusions concerning the failure of actions undertaken to enlarge and modernize the army.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Prawnych; 2016, 26, 3; 39-61
    1507-7896
    2544-5227
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Prawnych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-6 z 6

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies