- Tytuł:
-
Boże Narodzenie i Wielkanoc w życiu codziennym mieszkańców Tarnowa i Rzeszowa na przełomie XIX i XX wieku w świetle prasy lokalnej
Christmas and Easter in the everyday life of the inhabitants of Tarnów and Rzeszów at the turn of the 19th and 20th century form the perspective of the local press - Autorzy:
- Rejman, Sabina
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/441900.pdf
- Data publikacji:
- 2019-03-01
- Wydawca:
- Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
- Tematy:
-
Galicja
autonomia
miasta
Boże Narodzenie
Wielkanoc - Opis:
-
Na przełomie XIX i XX w. w Galicji dokonywały się przemiany gospodarcze i społeczne,
które zapoczątkowały proces modernizacji społeczeństwa. Chociaż podstawą utrzymania ludności
pozostało rolnictwo, a kultura ludowa określała rytm pracy i świętowania, pojawiały się
oznaki zmian, szczególnie w większych miastach. W Galicji Zachodniej do takich zaliczano
między innymi Tarnów i Rzeszów. Czas Adwentu i Bożego Narodzenia oraz Wielkiego Postu
i Wielkanocy dokumentowała prasa lokalna. Szczególne znaczenie miały tytuły ukazujące się
w długim przedziale czasowym – w Tarnowie „Pogoń” (1881–1914), a w Rzeszowie „Głos
Rzeszowski” (1897–1920). W omawianych okresach roku liturgicznego na przygotowania do
świąt oraz na zwyczaje i obyczaje świąteczne składały się: wydarzenia kulturalne realizowane
przez artystów amatorów z myślą o zebraniu datków na działalność dobroczynną, wieczorki
patriotyczne, występy profesjonalnych artystów, wykłady powszechne i uniwersyteckie, przygotowywanie
prezentów (Mikołaj, Gwiazdka), udział w rekolekcjach (Wielki Post), zakup artykułów
na świąteczne stoły (w tym także tych reklamowanych w prasie), wysyłanie świątecznych
kartek lub zamiast nich składanie datków na cele dobroczynne (szczególnie na Towarzystwo
Szkoły Ludowej); śledzenie zmian pogody, terminów ferii świątecznych, nadzwyczajnego
rozkładu pociągów; lektura okolicznościowych tekstów prozatorskich i poetyckich, dbałość
o pielęgnowanie tradycji świątecznych w rodzinach, solidaryzm z Polakami z innych zaborów,
nadzieja wyrażana w składanych przez czasopisma życzeniach świątecznych na odzyskanie
przez Polskę niepodległości.
At the turn of the 19th and 20th century, Galicia witnessed economic and social changes which commenced the process of modernisation of the society. Although the basis for maintenance for the population was farming and folk culture dictated the rhythm of work and festivals, first signs of changes appeared, especially in major cities (in the Western Galicia – Tarnów and Rzeszów). The time of Advent, Christmas, the Lent and Easter was documented by the local press. A special significance can be attributed to magazines published over a long period of time - in Tarnów “Pogoń” (1881–1914), in Rzeszów “Głos Rzeszowski” (1897–1920). In the above mentioned periods of the liturgical year, the preparation for festivals and the festive habits and customs included: cultural events organised by amateur artists with the intention of collecting donations for charity, patriotic evenings, performances by professional artists, public and university lectures, preparation of gifts (Santa Claus, Christmas Eve), participation in Lenten retreat, purchase of festive tables (also advertised in the press), sending festive postcards or making donations for charity (especially for the Folk School Society), following changes in weather, the periods of festive breaks, extraordinary schedules of trains, reading of prose and poetic works, care for festive traditions in families, solidarity with Polish people in other partitions, hope to regain sovereignty expressed in festive wishes in newspapers. - Źródło:
-
Galicja. Studia i materiały; 2018, 4: "Codzienność w Galicji"; 44-71
2450-5854 - Pojawia się w:
- Galicja. Studia i materiały
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł