- Tytuł:
-
Rabunek lubelskiej relikwii Drzewa Krzyża Świętego w 1655 roku oraz jej zwrot do Rzeczypospolitej
The theft of the Holy Cross Wood Relic in Lublin in 1655 and its return to the Republic of Poland - Autorzy:
- Pawłowski, Adam
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/564229.pdf
- Data publikacji:
- 2014
- Wydawca:
- Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
- Tematy:
-
relikwia
Kościół
Lublin
kozacy - Opis:
-
Niniejszy artykuł jest poświęcony problematyce rabunku Drzewa Krzyża Świętego przez wojska rosyjskie w Lublinie w 1655 roku, a następnie jego tajemniczego (w sensie daty tego wydarzenia) zwrotu do Rzeczypospolitej.
Relikwia Drzewa Krzyża Pańskiego przez wieki była przechowywana w lubelskim kościele dominikańskim św. Stanisława. Zrabowana została podczas okupacji miasta przez wojska rosyjsko-kozackie na wniosek Piotra Iwanowicza Potiomkina. Źródła do zajęcia i grabieży Lublina przez Kozaków i Rosjan są liczne, ale bardzo rozbieżne, m. in. w kwestii tego czy całe Drzewo Krzyża Świętego zostało wywiezione na wschód, czy też może tylko jakaś jego część.
Brak jest również jasnych przesłanek do tego, aby konkretnie określić datę powrotu relikwii z Rosji do Lublina pomimo, iż dwóch historyków podjęło taką próbę. Skłaniają się oni ku temu, iż był to 1667 rok. Przeczą temu jednak negocjacje i w związku z tym kolejne umowy państwa polsko-litewskiego i Rosji dotyczące zakończenia działań zbrojnych, uregulowania sporów i otwartych spraw np. zwrotu przedmiotów o znaczeniu ekonomicznym i sakralnym. Zagadki powrotu Drzewa Krzyża nie tylko nie rozwiązują współczesne publikacje historyczne, ale również dawni autorzy przebywający w Lublinie (Niemcewicz, Kraszewski) oraz historycy z XIX i 1 poł. XX wieku, którzy – jeśli już podają o rabunku relikwii, a następnie jej powrocie – to ograniczają się jedynie do wzmianek na ten temat bez podania choćby przypuszczanej daty.
This article is dedicated to the issue of the theft of the Holy Cross Wood Relic by the Russian army in Lublin in 1655, and then its mysterious (in terms of the precise date of this event) return to the Republic of Poland. For centuries, the Holy Cross Wood Relic had been kept in St. Stanislaus Dominican Church in Lublin. The relic was stolen during the occupation of the town by the Russian-Cossack forces by the decision of Peter Ivanovitch Potemkin. The sources concerning the seizing and plundering of the city by the Cossacks and Russians are numerous, but they are inconsistent, i.a. when it comes to the fact whether the entire Holy Cross Wood had been transported to the East, or just some part of it. There are also no prerequisites to determine the exact date of the return of the relic from Russia to Lublin, although two historians have made such attempts. They incline towards the assumption that it most probably happened in 1667. However, the negotiations, and following them the agreements between the Polish Lithuanian Commonwealth and Russia aimed to end hostilities, settling all the disputes and unresolved issues, i.e. the return of objects of economic and sacral significance. The mystery of the return of the Holy Cross Wood Relic has not been resolved, not only by contemporary historical publications, but even authors living in Lublin in the past (Niemcewicz, Kraszewski). Also the historians from the 19th and the first half of the 20th century, even if they do mention the theft of the relic and its return, provide only a reference to this event without offering any date, even an assumed one. - Źródło:
-
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2014, 12; 7-21
1643-4374 - Pojawia się w:
- Radzyński Rocznik Humanistyczny
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł