Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "the seventeenth century." wg kryterium: Temat


Tytuł:
Polskie kadzielnice z XVII w. o tradycjach romańskich i gotyckich
Polish modern censers of the 17th century with Romanesque and Gothic traditions
Autorzy:
Kierczuk-Macieszko, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1901966.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
censer
goldsmithery
the seventeenth century
Opis:
Censers (Latin: tribulum) are a group of antique objects that has not been yet researched well enough. The article discusses eleven modern specimens from the first half of the 17th century, in whose shape or decoration references can be seen to the forms from the medieval period. Several factors are the cause why so few censers from that time have been preserved in Poland: in the Catholic Church they were not as highly valued as vasa sacra that were used for the Eucharist itself; they decayed rapidly due to mechanical damage or contact with a high temperature; and finally they were good investment: they were melted, sold, stolen etc. The specimens in Mrzygłód, Jarogniewice and Poznań are patterned after the spherical Roman vessels from before about 1150. Their main body constitutes a support for a tower finial, with its considerable height diverging from the medieval models. About 1150 „architectonic” censers gained popularity that looked like faithful models of the Heavenly Jerusalem. The model was still used in the Gothic period, albeit it was reduced to the shape of the church. The idea that was born in the Middle Ages ordering formation of the censer on the pattern of the church lasted in the Polish goldsmithery until the middle of the 17th century, which is proven by seven vessels in the discussed group. Their finials, or the entire covers, look like spires (Zielonki, Małogoszcz, Żmigród Nowy, the Diocesan Museum in Przemyśl), or segmented cupolas with a lantern (Słupia, Licheń Stary, Graboszewo). The construction is complemented with a mixture of Gothic and modern ornaments. The censer cover from Służewo that looks like a tempietto, is the last link in the chain of the development of the architectonic mass of censers that evaluated according to the style of the changing epochs. The reason why conservative forms were used in goldsmithery for so long was the conservatism of the public. And what is more, these forms are typical of the vessels that were used for the worship of the Eucharist and relics that was denied by the Reformation. Their ideological archaism had a propaganda meaning then, proving the constancy and the many centuries of tradition of the institution of the Catholic Church. Who were the donors of the censers and why did they found them? Founded as votive offerings or as an expression of one’s private cult they manifested the prestige of the donor, irrespective of his being a clergyman or a lay person. For this reason inscriptions were engraved with his personal details, or more rarely with his initials or coat of arms only, so that they served commemorating the donor. The fact of offering the vessel to God made the person’s „chances” to be saved greater. Every time the altar was incensed the dead donor participated symbolically in the rite, and the prayer of the faithful indirectly became a prayer for him.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 4; 147-175
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Institution of Council of the Senate in the Political System of the Polish-Lithuanian Commonwealth under the Rule of Ladislaus IV Vasa (1632–48)
Autorzy:
Goszczyński, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131457.pdf
Data publikacji:
2021-01-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
the Senate of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the seventeenth century
Council of the Senate
Sigismund III Vasa
Ladislaus IV
Polish nobility in the seventeenth century
Adam Kazanowski
Opis:
Established under the Henrician Articles of 1573, the institution of Council of the Senate was supposed to be a standing advisory body to the rulers of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Over the first few decades of its existence, the monarchs did not respect the obligation to appoint resident senators as the Council’s members. This changed only in 1607, as a result of a conflict between the king and the estates and the Rebellion of Sandomierz – the events that mobilised the nobility to enforce the monarch to observe the law in this respect. Since the beginning of his reign, Ladislaus IV Vasa fairly readily convened meetings of the Council, at which its members expressed their opinions on the current problems. The deliberations were usually about the state’s foreign policy, the functioning and internal security of the state, the affairs of war and peace, the military and the treasury, the king’s or the royal family’s private affairs, the Commonwealth’s feoffs, and matters related to private affairs of members of the power elite. Resulting from the monarch’s actions that did not win popularity in the nobility-dominated society, the Chamber of Deputies started with time perceive the Council as an institution detrimental to the state’s interest. The Chamber consequently extort from the king and the senators the duty to read out the reports on the senatus consilia at the diet (sejm) forum. Consequently, the upper chamber’s position was weakened and the Council of the Senate politicised – a process that directly affected Poland-Lithuania’s political system, vastly contributing to its degeneration.
Źródło:
Acta Poloniae Historica; 2021, 122; 181-207
0001-6829
Pojawia się w:
Acta Poloniae Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Niemowa z Kampen” — Hendrick Avercamp w Archiwum Zbigniewa Herberta
“The Mute of Kampen” — Hendrik Avercampin Zbigniew Herbert’s Archives
Autorzy:
Śniedziewska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1535075.pdf
Data publikacji:
2010-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Zbigniew Herbert’s essay
Hendrik Avercamp
winter landscapes
the seventeenth century Dutch painter
Opis:
The present article analyses the rough drafts of Zbigniew Herbert’s essay on Hendrik Avercamp — the seventeenth century Dutch landscape painter who specialized in winter landscapes and scenes with numerous tiny figures. The author attempts to reconstruct the compositional idea for the essay and establishes facts concerning the research work done by Herbert concerning the life and work of Avercamp, confronts the findings with the present state of research and considers the issue of the biographical dimension of the painter’s artistic output as one of the keys to solving the interpretative problems of his paintings and the artistic tradition that had influenced the shaping of the Avercamp idiom of paintings. Avercamp’s works are juxtaposed in the article with the landscapes painted by Pieter Bruegel the Elder to show the difference between the visions of the world represented by the two painters. Bruegel, in Herbert’s opinion, is bitter in his reflection on the subject of transiency of human existence. Avercamp, conversely, tends to have a cheerful outlook on life, the world and his compatriots. Avercamp’s paintings allow us to get to know winter customs of the Dutch, their winter outdoor games participated by all — hence a thesis posed by the poet underlying the democratic character of skating rinks. In doing so, Herbert proposes to scrutinize carefully Avercamp’s artistic output within the context of, defined after Schiller, the notion of naivety, understood as “the virtue of accepting reality with humility” adopted from the old masters.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2010, 17; 265-295
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The English Connection: Jacob and Johann Philipp Breyne, James Petiver and Plants: The Correspondence between the Breynes and Petiver from the 1690s
Autorzy:
Pękacka-Falkowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050975.pdf
Data publikacji:
2022-01-02
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
history of science
transfer of knowledge
Polish Prussia (in the seventeenth century)
Danzig/Gdańsk, Royal Society
Opis:
The article discusses the hitherto unknown correspondence between the Danzig (present-day Gdańsk) botanist Jacob Breyne, his son Johann Philipp Breyne, and James Petiver in the last decade of the seventeenth century. Their correspondence documents contacts between one of the most important naturalists of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the second half of the seventeenth century and members of the Royal Society. The content of the letters reveals how books, naturalia and various artefacts circulated between Western and East-Central Europe. It also reveals the principles of reciprocity and friendship followed by those who conducted inquiries into natural history.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 128, 2; 167-198
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Franciszkańskie inwentarze muzyczne z II połowy XVII wieku ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Wilnie
Autorzy:
Dacewicz, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690155.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Lviv
Drohiczyn on the Bug
Przemyśl
inventories of the seventeenth century music
Franciscan bands in the seventeenth century
repertoire of Franciscan bands
Lwów
Drohiczyn nad Bugiem
inwentarze muzyczne XVII w.
kapele franciszkańskie w XVII w.
repertuar kapel franciszkańskich
Opis:
Research in the Manuscript Section of the Vilnius University Library has revealed three inventories, dating to the second half of the Seventeenth Century, containing musical documents of Franciscan ensembles active in Lvov, Drohiczyn and Przemyśl. The musical inventories of the Franciscan friars from Drohiczyn and Lvov (the Friary and Church of the Finding of the Holy Cross) have remained completely unknown till now, with only the 1677 inventory of Przemyśl known to the scholarly community since 1974. The newly discovered musical inventory from Przemyśl complements, in numerous areas, the Przemyśl inventory from 1677, providing more accurate information on the authors of musical works and their performers. In 2012, a critical edition of the three musical inventories appeared in an article from W nurcie franciszkańskim (Franciscan Trends), published by the Kraków-based Franciscan Scientific Association. This paper, therefore, focuses on presenting the contexts in which these lists of musical works were compiled and on a comparison of repertoires of the Conventual Franciscan ensembles active in the Seventeenth Century in Lvov, Drohiczyn and Przemyśl. The newly discovered Franciscan inventories show the preferred repertoire, the number of musicians and the musical genres performed in the Franciscan churches and friaries in the Lithuanian and Ruthenian Province in the second half of the Seventeenth Century by contemporary vocal and instrumental ensembles. Th ey provide more information about musical works by such renowned composers as Marcin Mielczewski (1605–1651) or Marco Scacchi (1602–1662). They also contain scant information on Franciscan composers Andrzej Chyliński (post 1658), W. Dembołęcki (c. 1585 – c. 1647), Vincenzo Scapitta (1584–1656), citing, respectively, single works of theirs.
Kwerendy przeprowadzone w Dziale Rękopisów Biblioteki Uniwersyteckiej w Wilnie przyniosły odkrycie trzech inwentarzy z II połowy XVII w., w których zostały spisane muzykalia franciszkańskich kapel działających we Lwowie, Drohiczynie nad Bugiem i Przemyślu. Inwentarze muzyczne franciszkanów z Drohiczyna nad Bugiem i Lwowa (klasztor i kościół pw. Znalezienia Świętego Krzyża) nie były dotychczas w ogóle znane, jedynie inwentarz przemyski z 1677 r. wprowadzono do obiegu naukowego w 1974 r. Nowo odszukany muzyczny inwentarz przemyski w wielu miejscach uzupełnia inwentarz muzyczny przemyski 1677 r., konkretyzując autora kompozycji i skład wykonawczy. Ponieważ komentarz oraz edycja trzech inwentarzy muzycznych są już dostępne w opublikowanym artykule wydanym w 2012 r. przez Franciszkańskie Towarzystwo Naukowe w Krakowskim periodyku „W nurcie franciszkańskim”, w poniższym artykule skoncentrowano się na przedstawieniu środowisk, w których sporządzono wykazy utworów muzycznych oraz na porównaniu repertuarów kapel działających w XVII w. przy klasztorach Braci Mniejszych Konwentualnych we Lwowie, w Drohiczynie i Przemyślu. Odszukane franciszkańskie inwentarze obrazują preferencje repertuarowe, wielkość obsady, prezentują gatunki muzyczne kompozycji wykonywanych w kościołach i klasztorach franciszkańskich prowincji litewsko-ruskiej w II połowie XVII w. przez kapele wokalno-instrumentalne wówczas istniejące. Uzupełniają wiedzę na temat dzieł muzycznych takich znanych kompozytorów jak Marcin Mielczewski (1605–1651) czy Marco Scacchi (1602–1662). Wnoszą skromną informację na temat kompozytorów-zakonników franciszkańskich Andrzeja Chylińskiego (koniec XVI w. – po 1658), W. Dembołęckiego (ok. 1585 – między IX 1645 a II 1647), Vincenza Scapitty (1584–1656), podając pojedyncze kompozycje ich autorstwa.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2015, 1
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Latyfundium Tęczyńskich w XVII wieku. Dobra i właściciele
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050923.pdf
Data publikacji:
2021-12-03
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Tęczyńscy herbu Topór
dobra ziemskie Tęczyńskich w XVII w.
latyfundia magnackie
genealogia
magnateria polska przełomu XVI i XVII w.
dzieje Rzeczypospolitej w XVI i XVII w.
Tęczyńskis of the Topór coat of arms
Tęczyńskis’ landed estates in the seventeenth century
magnate latifundia
genealogy
Polish magnates at the turn of the seventeenth century
history of the Commonwealth in the sixteenth and seventeenth centuries
Opis:
Tęczyńscy herbu Topór od XIV do XVII w. należeli do ścisłej elity możnowładczej a następnie magnackiej Królestwa Polskiego, później Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Dziejom tego rodu poświęcono bardzo dużo miejsca w polskiej literaturze historycznej. Stosunkowo niewiele pisano jednak o należących do Tęczyńskich majątkach. Wydawać by się mogło, że zarówno genealogia tej rodziny, jak i dzieje należącego do niej latyfundium nie kryją już żadnych tajemnic. Badania podjęte przez autora przeczą jednak temu mniemaniu. W prezentowanym tu artykule, przy okazji przedstawiania dziejów latyfundium rodziny Tęczyńskich w XVII w. dokonano kilku istotnych korekt i uzupełnień dotyczących stosunków rodzinnych i dziejów życia przedstawicieli dwóch ostatnich pokoleń tej możnej i zasłużonej dla kraju rodziny.
From the fourteenth to the seventeenth century, the Tęczyński family of the Topór coat of arms belonged to belonged to the magnate power elite in the Kingdom of Poland and later in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Much space has been devoted to the history of this family in Polish historical literature. Relatively little has been written, however, about the estates belonging to the Tęczynskis. It might appear that the story of this family holds no mysteries. The author’s research demonstrates that there are. This article explores the history of the Tęczyński latifundium in the seventeenth century, and makes some significant corrections and additions to the family relations and history of the last two generations of this powerful family, which played a significant role in its time.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2021, 128, 3; 697-741
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
DWIE EUROPEJSKIE PERYFERIE: PORÓWNANIE MIGRACJI PORTUGALSKICH I POLSKICH OD XVI WIEKU DO WIELKIEJ WOJNY
TWO EUROPEAN PERIPHERIES: A COMPARISON OF POLISH AND PORTUGUESE MIGRATION FROM THE SIXTEENTH CENTURY TO THE GREAT WAR
Autorzy:
Walaszek, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579636.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
FIFTEENTH AND SIXTEENTH CENTURY PORTUGUESE COLONIZATION
POLISH COLONIZATION IN THE SEVENTEENTH CENTURY
LABOR MIGRATION TO THE U.S. AND BRAZIL
PORTUGUESE AND POLISH SETTLEMENT COUNTRIES IN THE NINETEENTH AND TWENTIETH CENTURIES
Opis:
The article is an attempt at comparing the Polish and Portuguese migration experiences in the period of great labor migration until 1914. The periods of Portugal’s establishment of its colonial empire in the sixteenth century and the period of the Polish expansion east, to Rus in the sixteenth and seventeenth centuries have been juxtaposed before. In the Time of Troubles Polish literature promoting eastward expansion quite directly referred to the examples of India’s or America’s colonization. In the nineteenth century the reasons for emigration from the two distant parts of Europe were similar (overpopulation, economic underdevelopment), the destinations were different, however. The Portuguese most often left for Brazil, with which Portugal remained strongly interconnected even after Brazil gained independence. For Poles, the country of emigration was predominantly the U.S. It was there, on the territory of New England, that the representatives of both of the groups met, and even cooperated, in the weaving industry. Both in Portugal and Poland emigration commenced on peripheral territories (Madera and provinces neighboring with Spain in the case of Portugal and the Polish-German and Polish-Hungarian borderland in the case of Poland). In both groups the percentage of returnees was high. It is only later that the Portuguese will travel to other countries, e.g. in Western Europe. Polish emigrants have had already discovered routes to Western Europe. Poles numerously traveled for work also to the occupying states. In this phenomenon we can find similarities to Portuguese migration to the territory of their empire. Regardless of the destination, individual and family histories, be it Portuguese or Polish, were very similar. In the interwar period an interesting postscript has been added to these histories. Poland and certain circles made, unsuccessful, attempts to organize Polish settlement in the Portuguese colonies in Angola and Mozambique.
Źródło:
Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny; 2013, 39, 2(148); 15-50
2081-4488
2544-4972
Pojawia się w:
Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o diariuszu kancelaryjnym Janusza Radziwiłła
Comments on Janusz Radziwiłł’s Chancery Diary
Autorzy:
Łopatecki, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763529.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
diariusz kancelaryjny
archiwa hetmańskie
Janusz Radziwiłł
Radziwiłłowie birżańscy
biurokratyzacja w epoce wczesnonowożytnej
korespondencja w XVII w.
chancellery diary
hetman’s archives
Radziwiłłs of Birże
bureaucratisation in the early modern era
correspondence in the seventeenth century
Opis:
Celem artykułu jest ocena dwutomowej edycji źródłowej dotyczącej korespondencji wojskowej Janusza Radziwiłła. Szerzej scharakteryzowano typ dokumentacji nazwany „diariuszem kancelaryjnym”, ukazując wynikające z niego możliwości badawcze. Zaakcentowano, że hetman osobiście zaangażowany w działania wojenne zastosował wypracowany przez podróżujących magnatów sposób prowadzenia kancelarii. W tym celu spisywano diariusz, do którego dopisywano wszystkie listy wychodzące i przychodzące. Ukazano, że analogiczną formę ma dokumentacja powstała w otoczeniu jego ojca Krzysztof oraz brata stryjecznego Bogusława. Przedstawiono argumenty mówiące o bieżącym sporządzaniu diariusza i techniczno-organizacyjnych działaniach związanych z prowadzeniem tak działającej kancelarii.
The article evaluates a two-volume source edition of Janusz Radziwiłł’s military correspondence. The type of documentation called ‘chancellery diary’ has been characterised in more detail, presenting the research possibilities resulting from it. The hetman, personally involved in warfare, ran a chancellery in a way developed by travelling magnates. For this purpose, a diary was kept with all incoming and outgoing letters written down. It was shown that a similar method was used for the documentation created in the milieu of his father Krzysztof and his fraternal first cousin Bogusław. Arguments are presented for the ongoing writing up of the records and the technical and organisational activities related to running a chancellery in this way.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 3; 719-744
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzemiosło i handel w Krasnymstawie. Między prosperity a kryzysem (połowa XVI–XVII wiek)
Autorzy:
Wojnarski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036304.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Krasnystaw
city
economic history
trade
crafts
municipal economy
Krasnystaw Starosty
Chełm Land
crisis of the seventeenth century
miasto
historia gospodarcza
handel
rzemiosło
gospodarka miejska
starostwo krasnostawskie
ziemia chełmska
kryzys XVII w.
Opis:
Kondycję krasnostawskiego rzemiosła i handlu od połowy XVI do XVII w. determinowały uwarunkowania o znaczeniu lokalnym, regionalnym i ogólnopolskim. Przywileje królewskie, dogodne położenie handlowe, korzystna koniunktura gospodarcza decydowały o rzemieślniczo-handlowym profilu Krasnegostawu w XVI w., choć symptomy spowolnienia wystąpiły już w ostatnich dziesięcioleciach tego stulecia. W XVII w. nasilenie klęsk elementarnych, w tym wojen, rozrost jurydyk, konkurencja ze strony nowo lokowanych miast na czele z Zamościem oraz zmiany strukturalne w gospodarce Rzeczypospolitej stanowiły składowe przesłanek kryzysu. Jego apogeum, któremu towarzyszyła depopulacja, przypadło na lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte XVII stulecia. Następstwem był spadek rangi Krasnegostawu do roli ośrodka agrarnego przy jednoczesnej marginalizacji handlu i rzemiosła. Wyhamowanie tych negatywnych tendencji obserwujemy w końcu tzw. srebrnego wieku.
The condition of Krasnystaw’s crafts and trade from the mid-sixteenth until the seventeenth century depended on local, regional, and national factors. Royal privileges, beneficial location on trade routes, and good state of the economy all determined the role of Krasnystaw as an artisan-commercial centre in the sixteenth century, although first harbingers of future crisis could already be noticed in the last decades of the century. In the seventeenth century, Krasnystaw’s status was undermined by an accumulation of natural disasters and wars, growth of jurydykas, competition from newly chartered towns, most importantly Zamość, and structural changes in the Commonwealth’s economy. The crisis saw its peak in the 1670s and the 1680s and went hand in hand with the depopulation of the centre. As a result, Krasnystaw was demoted to an agricultural settlement and its trade and crafts became largely marginalised. This negative trend changed towards the end of the Commonwealth’s “Silver Age.”
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2021, 82; 37-73
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Graduał rkp 7021 Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu jako przykład recepcji potrydenckiej reformy chorału gregoriańskiego w polskim obrządku liturgicznym.
Gradual, MS 7021, from the Medieval and Renaissance Manuscripts Section of Poznań University Library, as an example of post-Trent reception and implementation of Georgian plainchant in Polish liturgical celebration
Autorzy:
Sobczak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/912013.pdf
Data publikacji:
2015-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Piotrkowczyk
Benedictine nuns of the Chełmno congregation
manuscript
the seventeenth century.
gradual
Trent reform
the Council of Trent
Georgian chant
Catholic Church
liturgy of the Catholic Church
rites
antiphonary
missal
breviary
graduał
reforma trydencka
sobór trydencki
chorał gregoriański
Kościół katolicki
liturgia Kościoła katolickiego
ryt
antyfonarz
mszał
brewiarz
benedyktynki kongregacji chełmińskiej
rękopis
XVII wiek.
Opis:
Graduał rkp 7021 Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu jest jednym z wczesnych przykładów recepcji potrydenckiej reformy chorału gregoriańskiego na terenie XVII-wiecznej Rzeczypospolitej. Księga pochodzi z toruńskiego skryptorium benedyktynek kongregacji chełmińskiej. Celem artykułu jest ukazanie przemian liturgicznych, jakie zaszły w Rzeczypospolitej na początku XVII wieku, na przykładzie analizy zawartości rękopisu benedyktynek i innych dostępnych źródeł, a także nakreślenie problemu reformy repertuaru gregoriańskiego wprowadzonego przez Stolicę Apostolską i jego polskiej recepcji. Dla liturgii Kościoła zachodniego najważniejszym osiągnięciem reformy potrydenckiej było ujednolicenie ksiąg liturgicznych, co prowadziło do unifikacji liturgicznej całego Kościoła. W Rzeczypospolitej przyjęto brewiarz i mszał rzymski oraz mające z nimi ścisły związek – antyfonarz i graduał. W księgach tych starano się jednak zachowywać tradycje lokalne, co nie pozwoliło na całkowite przyjęcie rytu rzymskiego. Graduał rkp 7021 BUAM pochodzący z toruńskiego skryptorium zakonu benedyktynek kongregacji chełmińskiej i będący przykładem wprowadzania przez zakonnice reformy trydenckiej na terenie XVII-wiecznej Rzeczypospolitej nie ma powiązania z tradycją lokalną czy zakonną. W historii recepcji reformy trydenckiej na terenie Rzeczypospolitej benedyktynki kongregacji chełmińskiej mają niewątpliwie wiele zasług. Odcinając się od reguły benedyktynów tynieckich i tworząc własną, opartą na postanowieniach soboru trydenckiego, okazały się zakonem nowatorskim i atrakcyjnym. Nie bez znaczenia jest tu ich współpraca z zakonem jezuickim, który był również propagatorem reformy liturgicznej. Artykuł ukazuje, jak ważne są badania polskich źródeł muzyczno-liturgicznych okresu potrydenckiego. Stanowi też ważny wkład w rozpoznanie i opisanie źródła, które do tej pory nie było powszechnie znane.
The gradual MS 7021 (kept at Poznań University Library) is one of the earliest examples of the reception of post-Trent reform of Gregorian plainchant in the seventeenth century Poland. The volume comes from the scriptorium of Benedictine convent in the Chełmno congregation. The article’s aim is to present the liturgical alterations and changes that occurred in the Polish Republic in the early seventeenth century with the example provided by an analysis of the content of the Benedictine manuscript as well as other available sources. Additionally, the article examines the problem of the reform of the Georgian repertoire introduced by the Apostolic See and the its subsequent reception in Poland. In the liturgy of the Western World, the most significant outcome of the post- Trent reform was the introduction of standarised principal liturgical books, which in consequence led to a unification of liturgy in the whole of the Church’s life. The Polish–Lithuanian Commonwealth adopted the breviary and the Roman Missal, the liturgical book that contains the texts and rubrics for the celebration of the Mass in the Roman Rite of the Catholic Church, as well as the antiphonary and gradual. Local traditions, however, were attempted to be retained in these liturgical books, so that the proper Roman rite could not have been implemented to the full. However, the gradual, MS 7021 BU UAM, from the Toruń scriptorium of the Benedictine convent, is an example of the implementation the Trent reform in the seventeenth century Polish-Lithuanian Commonwealth that has no connections with any local or locallybased monastic tradition. The Benedictine nuns from the Chełmno congregation were undoubtedly prominent in the history of the Trent reform in the Republic of Both Nations. By dissenting from the spirit of St. Benedict’s rule professed by the Tyniec Benedictines, and by creating their own rule based on the resolutions of the Council of Trent, the convent adopted an innovative and attractive stance. The cooperation of the nuns with the Jesuits from the Society of Jesus, who were also promoters of the liturgical reform, was also instrumental. The article shows how important it is to carry on with research studies on Polish music and liturgical sources from the post-Trent period. The article is also an important contribution to the investigation and description of a source that, as yet, has not been satisfactorily addressed.
Źródło:
Biblioteka; 2015, 19(28); 7-30
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:
Biblioteka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Équivoquer en français aux XVIIe et XVIIIe siècles (les gram- mairiens et l’homonymie)
Autorzy:
Jakubczyk, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638380.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
French grammars of seventeenth-century, equivocation, homonymy, history of the language
Opis:
Use of the term equivocation in French seventeenth and eighteenth centuries (grammarians and homonymy) The phenomenon of homonymy, now located within the semantics, it was included in days of old, in accordance with the then current state of knowledge of the language, to the grammatical descriptions. Homonyms (including homophones and homographes) was determined in the seventeenth-century French grammars as mots équivoques, so equivocations (Polish former: ekwiwok, ekiwok). The article analyzed the lists of equivocations contained in grammars published in the seventeenth century in France and in the first two Polish-French grammars published in Poland at the turn of the seventeenth and eighteenth centuries.
Źródło:
Romanica Cracoviensia; 2013, 13, 1
2084-3917
Pojawia się w:
Romanica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O inwestycjach budowlanych Wazów w Wilnie
On the Vasas’ Building Investments in Vilnius
Autorzy:
Czyż, Anna Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832666.pdf
Data publikacji:
2021-10-25
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Wazowie
Wilno
XVII w.
architektura
the Vasas
Vilnius
seventeenth century
architecture
Opis:
Artykuł traktuje o budowlach Wazów w Wilnie w kontekście nie tyle architektonicznym, ile treści ideowych. Waga inwestycji Wazów wynikała z tradycji jagiellońskiej opieki nad miastem oraz miejsca, jakie Wilno zajmowało w Rzeczypospolitej.
The article deals with the Vasa buildings in Vilnius not in the context of their architecture but their ideological content. The importance of the Vasa investments resulted from the Jagiellonian tradition of taking care of the city and the place that Vilnius occupied in the Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2021, 7; 211-228
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le topos « Bonus dormitat Homerus » et ses récurrences françaises au XVIIe siècle
The topos «Bonus dormitat Homerus» and its French 17th-century recurrences
Autorzy:
Pawłowska, Maja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1368346.pdf
Data publikacji:
2021-02-09
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
French Seventeenth-Century Literature
Homer
Horace
« Bonus dormitat Homerus »
The Epistle to the Pisones
Opis:
The present paper outlines the main characteristic of the topos “the good Homer sometimes nods”, introduced in Horace’s Epistle to the Pisones, and its French late 16th and 17th-century recurrences.
Źródło:
Romanica Silesiana; 2019, 16, 2; 40-49
1898-2433
2353-9887
Pojawia się w:
Romanica Silesiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formy aorystyczne w XVII-wiecznych polonikach kijowskich
Aoristic Forms in the Seventeenth-Century Kiev Polonicas
Autorzy:
Klimek, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1943992.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
aoryst
czasownik
fleksja
polszczyzna kresowa
polszczyzna XVII wieku
tryb warunkowy
aorist
verb
flexion
border Polish
seventeenth-century Polish
the conditional
Opis:
This paper belongs to a cycle of studies on the Polish language in Kiev. It draws on to Zofia Kurzowa’s publication, which revised some opinions on the temporal and geographic ranges of aorist and the conditional that was formed by analogy from -bych, -bychmy. The sources here are Polish prints edited by Kiev-Pechersk Lavra. On their basis past and conditional forms have been presented, the cohesion of enclitical elements with various parts of speech and determinants of the grammatical person. Such data confirmed Kurzowa’s thesis that forms of the type robilichmy (we were doing) robilibychmy (we would do) were used much longer than only until the beginnings of the seventeenth century. What is more, they were well-known not only in the kind of Polish that was spoken in Małopolska region.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 6; 29-40
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“A garden enclosed, a fountain sealed”: The Song of Songs and its Ecclesiastical Significance in Seventeenth-century Ukraine
„Ogród zamknięty, źródło zapieczętowane”: Pieśń nad Pieśniami i jej znaczenie eklezjastyczne w siedemnastowiecznej Ukrainie
Autorzy:
Bartolini, Maria Grazia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2130746.pdf
Data publikacji:
2022-09-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Pieśń nad Pieśniami
XVII-wieczna Ukraina
egzegeza eklezjologiczna
Łazarz Baranowicz
Joannicjusz Galatowski
Stefan Jaworski
The Song of Songs
seventeenth-century Ukraine
ecclesiological exegesis
Lazar Baranovych
Ioanykii Galiatovs’kyi
Stefan Iavors’kyi
Opis:
This article addresses an aspect of the seventeenth-century milieu that has not received the scholarly attention it deserves: how Ukrainian Orthodox literati received, adapted, and transformed the Song of Songs and its bridal imagery. At the crossroads between the Catholic West and the Byzantine East, seventeenth-century Ukraine is a fascinating case study of the shifts of meaning and intended audience of the particular biblical book and its exegetical tradition. In particular, I examine how some of the most influential early modern Ukrainian writers (Lazar Baranovych, Ioanikii Galiatovs’kyi, Stefan Iavors’kyi, and Dymytrii Tuptalo) used the Song as a template for meditating on the nature of the Church as they envisioned it – as an instrument for thinking about a “collective” institution. I argue that these authors brought their involvement with ecclesiastical politics and pastoral responsibility to the exegesis of this book, using the Song, often in combination with imagery from the Apocalypse, to articulate and define the boundaries of the Kyiv Church during a time of crisis.
Artykuł dotyczy XVII-wiecznych adaptacji i przekształceń Pieśni nad Pieśniami i obecności w ówczesnej ukraińskiej literaturze obrazu zaślubin, któremu dotąd nie poświęcono należytej naukowej uwagi. Na skrzyżowaniu dróg między katolickim Zachodem a bizantyńskim Wschodem XVII-wieczna Ukraina jest fascynującym studium przypadku w odniesieniu do zmian znaczeń, tradycji egzegetycznej oraz odbiorców konkretnej biblijnej księgi. Szczególna uwaga została poświęcona badaniom sposobu, w jaki najsłynniejsi ówcześni pisarze ukraińscy (Łazarz Baranowycz, Joannicjusz Galatowski, Stefan Jaworski i Dmytro Tuptało) wykorzystali Pieśń jako szablon w refleksji nad naturą Kościoła. Twierdzę, że wymienieni autorzy wnieśli swoje duszpasterskie i polityczne zaangażowanie do egzegezy tej księgi, odwołując się do Pieśni nad Pieśniami; często w połączeniu z obrazami z Apokalipsy wytyczali i definiowali granice Kościoła kijowskiego w czasach religijnego i politycznego kryzysu.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2022, 38, 3; 123-136
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies