Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "rozum publiczny" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Argumentacja religijna w debacie publicznej – wprowadzenie do zagadnienia z perspektywy Johna Rawlsa i Jürgena Habermasa
    Religious argumentation in public debate – an introduction to the topic from the perspective of John Rawls and Jürgen Habermas
    Autorzy:
    Łabieniec, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2154934.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-22
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    prawo i religia
    argumentacja religijna
    rozum publiczny
    liberalizm
    law and religion
    religious argumentation
    public reason
    liberalism
    Opis:
    Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, czy w państwie liberalnym dopuszczalne jest posługiwanie się argumentami religijnymi w debacie publicznej nad prawem. Zagadnienie to nabrało szczególnego znaczenia po niedawnym orzeczeniu polskiego Trybunału Konstytucyjnego w sprawie konstytucyjności jednej z przesłanek dopuszczalności aborcji. Oprócz pytania o obecność argumentów religijnych w debacie nad prawem pojawiła się wątpliwość, czym właściwie są argumenty religijne i czy można do nich zaliczyć argumenty treściowo (co do istoty) zgodne ze stanowiskiem danego kościoła lub innego związku wyznaniowego. Punktem odniesienia rozważań jest stanowisko Johna Rawlsa na temat obecności argumentacji religijnej w przestrzeni publicznej, z uwzględnieniem pojęcia „rozumu publicznego”. Artykuł przedstawia także stanowisko Jürgena Habermasa, który akcentuje obowiązek przekładania argumentów religijnych na język wartości politycznych przez urzędników państwowych przy formułowaniu ustaw.
    This paper is an attempt to determine whether setting forth religious arguments in public debate on law is allowed in a liberal state. This issue has become particularly important after the Polish Constitutional Tribunal issued a ruling on the constitutionality of one of the conditions of the permissibility of abortion. In addition to the question of the presence of religious arguments in the debate on the law, a doubt has arisen as to what religious arguments actually are and whether they can include arguments that are substantively consistent with the position of a particular church or other religious organization. The paper discusses John Rawl’s views on the presence of religious argumentation in the public sphere, taking the concept of “public reason” into account. It also presents the position of Jürgen Habermas, who emphasizes the obligation of state officials to translate religious arguments into the language of political values when formulating laws.
    Źródło:
    Studia z Prawa Wyznaniowego; 2022, 25; 271-291
    2081-8882
    2544-3003
    Pojawia się w:
    Studia z Prawa Wyznaniowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teoria demokracji deliberatywnej w myśli Johna Rawlsa
    John Rawlss theory of deliberative democracy
    Autorzy:
    Turoń-Kowalska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2231644.pdf
    Data publikacji:
    2023-03-29
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    John Rawls
    demokracja deliberatywna
    bezstronność
    sytuacja pierwotna
    rozum publiczny
    deliberative democracy
    impartiality
    the original situation
    public reason
    Opis:
    CEL NAUKOWY: Celem naukowym jest ukazanie specyficznej roli Johna Rawlsa dla współtworzenia koncepcji demokracji deliberatywnej. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Demokracja deliberatywna skupia się na deliberacji, która powinna nieść za sobą pogłębioną wiedzę uczestników w danej sprawie oraz świadomość interesów innych jednostek. Propozycja Rawlsa ma charakter absolutnie normatywny. Teoria sprawiedliwości formułuje reguły, na których powinna opierać się organizacja życia społecznego. Należy posiąść wiedzę o rozróżnieniu pomiędzy rozumem publicznym a wieloma rozumami niepublicznymi, a jednocześnie zachować bezstronność wobec punktów widzenia rozległych rozumnych doktryn. Metoda badań opiera się na analizie tekstu. PROCES WYWODU: Artykuł rozpoczyna się od próby syntetycznej analizy kontraktualistycznej propozycji Rawlsa mającej na celu „dobrą organizację państwa”. Następnie analizie poddana jest koncepcja sprawiedliwości jako bezstronności ze wskazaniem podstawy do tworzenia teorii demokracji deliberatywnej. Skupiono się tutaj na nowatorskim rozwiązaniu – refleksja równowagi może zostać osiągnięta tylko poprzez wynik pewnej struktury (konstrukcji) – oraz wskazano normatywny charakter jego propozycji, co odróżnia tę koncepcję od koncepcji poprzedników zadających podobne pytania. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W swoich próbach skonstruowania „maszyny rozumu” i „gry rozumowej”, a wreszcie „sytuacji pierwotnej”, z której można wyprowadzić zasady sprawiedliwości jako bezstronności, Rawls dokonał próby stworzenia modelu rozsądnej deliberacji przez demokratycznych obywateli w sposób, który może wzbudzić ich lojalność wobec ustanowionego porządku. WNIOSKI, INNOWACJE I REKOMENDACJE: We wnioskach autorka wskazuje, że założenie wspólnego rozumu publicznego oraz rozumnego pluralizmu, jak również idea wolności jako zdolności do posiadania wyższych władz moralnych prowadzi Rawlsa do stworzenia „dobrej organizacji państwa”, gdzie kluczową rolę odgrywać musi deliberatywna formuła demokracji.
    RESEARCH OBJECTIVE: The scientific aim is to present a specific role of John Rawls that he played in co-creation of the concept of deliberative democracy. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: Deliberative democracy focuses on deliberation that should bring in-depth knowledge of the participants in a given matter as well as the awareness of other individuals’ interests. One must acquire knowledge of the distinction between public reason and many non-public reasons, and at the same time be impartial to the points of view of vast rational doctrines. The research method is based on text analysis. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article begins with an attempt to synthetically analyse Rawls’s contractualistic proposition in order to “organise the state well”. Then, there follows an analysis of the concept of justice as impartiality indicating the basis for creating the theory of deliberative democracy. The focus is put on Rawls’s innovative solution – the reflection of balance can only be achieved through the result of a certain structure (construction) and the normative nature of his proposition was indicated, which distinguishes this concept from predecessors asking similar questions. RESEARCH RESULTS: In his attempts to construct a “machine of reason” and a “game of reason”, and finally an “original situation” from which the principles of justice as impartiality can be derived, John Rawls attempted to create a model of a reasonable deliberation by democratic citizens in a way that could awake their loyalty towards the established order. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: In the conclusions, the author points out that the assumption of common public reason and rational pluralism, as well as the idea of freedom as the ability to have higher moral powers, lead Rawls to create “good state organisation”, where the deliberative formula of democracy must play a key role.
    Źródło:
    Horyzonty Polityki; 2023, 14, 46; 185-206
    2082-5897
    Pojawia się w:
    Horyzonty Polityki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityka liberalna i religia. Refleksje nad rozumem publicznym Johna Rawlsa i koncepcjami pokrewnymi.
    Liberal politics and religion: Reflections on Rawlsian ‘Public Reason’ and related concepts.
    Autorzy:
    Prostak, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/441096.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
    Tematy:
    Liberalizm polityczny
    perfekcjonizm
    John Rawls
    rozum publiczny
    państwo i Kościół
    Political liberalism
    perfectionism
    public reason
    relations between religion and state
    Opis:
    Liberalna demokracja odróżnia sferę prywatną od sfery publicznej. Pierwsza jest przestrzenią, w której jednostka poszukuje odpowiedzi na pytania: „jak żyć, by życie było warte przeżycia?” W sferze publicznej jednostka stawia sobie pytanie: „jak współdziałać z innymi obywatelami, którzy formułują różne odpowiedzi na pytanie właściwe sferze prywatnej?” Antyperfekcjonizm liberalnej sfery publicznej chronić ma pluralizm poglądów na sens życia. Antyperfekcjonizm ustanawia zasadę limitującą charakter argumentacji w sferze publicznej – „nie formułuj rozstrzygających i opartych na konkretnym światopoglądzie argumentów, uzasadniających konkretne działanie polityczne”. W niniejszym artykule dokonano przeglądu antyperfekcjonistycznej konstrukcji rozumu publicznego Johna Rawlsa i koncepcji pokrewnych oraz wskazano trudności z ich implementacją w realiach współczesnych społeczeństw cywilizacji zachodniej.
    Liberal democracy differentiates between the private and public sphere. The former is where the individual asks herself the question, “What makes life worth living?” The latter is where the individual looks for answers to questions such as, “How should I cooperate with others? Who gives various answers to questions about the sense of life?” Anti-perfectionism in the liberal public sphere secures a pluralism of views concerning the sense of life. This anti-perfectionism establishes a rule that limits the scope of reasoning accepted in the public sphere: “Do not provide decisive arguments based on one’s own religious or philosophical beliefs in order to justify a political action.” This article reviews the anti-perfectionist idea of Rawlsian “public reason” and similar conceptions, and identifies difficulties with their implementation in the reality of Western societies.
    Źródło:
    Kultura i Polityka; 2009, 6; 14-32
    1899-4466
    Pojawia się w:
    Kultura i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Culture of Justification and Public Reason: Comments on the Motion of Members of the Polish Parliament to the Constitutional Tribunal
    Kultura uzasadniania i rozum publiczny: Komentarz do wniosku posłów polskiego parlamentu do Trybunału Konstytucyjnego
    Autorzy:
    Smolak, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531705.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    culture of authority
    culture of justification
    public reason
    test of a reasonable sceptic
    kultura władzy
    kultura uzasadniania
    rozum publiczny
    test rozumnego sceptyka
    Opis:
    The aim of the paper is to demonstrate how the culture of justification and the public reason can serve as legitimacy device in legal justifications. The idea of the culture of justification, proposed by David Dyzenhaus, makes an interesting contribution to the discussion on how to make headway with the problem of determining the limits of public authority. Applying Ron den Otter’ test of a reasonable sceptic, the author argues that the culture of justification becomes a good political and moral tool for limiting the exercise of public authority, if such a culture is understood and explained in light of the idea of public reason.
    Celem artykułu jest wykazanie, że koncepcja kultury uzasadniania oraz idea rozumu publicznego znajdują swoje efektywne zastosowanie w argumentacji prawniczej. Zarazem, koncepcja kultury uzasadniania, sformułowana przez Davida Dyzenhausa, stanowi interesujący głos w dyskusji nad tym, w jaki sposób określać granice wykonywania władzy publicznej. W artykule argumentuje się że, w oparciu o test rozumnego sceptyka Rona den Ottera, kultura uzasadniania staje się skutecznym politycznym i moralnym narzędziem ograniczającym wykonywanie władzy publicznej wtedy, gdy rozumiana jest oraz wyjaśniana w kategoriach publicznego rozumu.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2019, 2(20); 29-38
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozum publiczny w praktyce – kwestia legitymacji moralnej wniosku grupy posłów o stwierdzenie niekonstytucyjności przesłanki aborcyjnej
    Public reason in practice – the moral legitimacy of the motion of Polish MPs challenging the constitutionality of abortion law
    Autorzy:
    Ciszewski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/692746.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    public reason
    legitimacy of political actions
    abortion law
    eugenic abortion
    the sincerity principle
    rozum publiczny
    legitymacja działań politycznych
    regulacja aborcyjna
    aborcja eugeniczna
    zasada szczerości
    Opis:
    In the paper, I analyse the argumentation which supports the motion put forward by a group of Polish MPs challenging the constitutionality of the provision which allows abortion in the event of grave and irreversible fetal defects or an incurable illness that threatens the foetus life. My considerations do not concern the legality of this action. Instead, I am interested in the issue of moral legitimacy of the MPs’ action. I search for the answer whether their initiative is defensible in terms of public morality. The evaluation is conducted according to the principles of the most important contemporary conception of political legitimacy, which is John Rawls’s theory of public reason. Therefore, firstly, I give an account of the Rawlsian theory of public reason. I focus mainlyon the conditions that settle the criteria of the legitimacy of political actions. Then I summarise the arguments which support the demand of the MPs concerned. Finally, in the main part of the paper, I evaluate their action in the light of the theory of public reason.
    W niniejszym artykule zajmuję się analizą argumentacji zawartej we wniosku grupy posłów do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją przepisów dopuszczających aborcję w przypadku ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu. Przedmiotem rozważań nie są jednak dywagacje natury prawnej, ale kwestia legitymacji moralnej działania podjętego przez posłów. Szukam więc odpowiedzi na pytanie, czy ich inicjatywa broni się w świetle zasad moralności publicznej. Podstawę tej oceny stanowi najważniejsza współczesna koncepcja legitymacji działań politycznych, tj. teoria rozumu publicznego Johna Rawlsa. W pierwszej kolejności przybliżono więc, na czym polega teoria rozumu publicznego Rawlsa (skupiając się przede wszystkim na wskazaniu warunków, które na gruncie tej koncepcji decydują o legitymacji działań politycznych). Następnie omówiono pokrótce najważniejsze argumenty, jakie wysuwa grupa posłów na rzecz wysuwanego żądania. W głównej części tekstu dokonano oceny tego działania w świetle wyłożonych wcześniej warunków legitymacji.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 3; 17-31
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Veer Towers of the New Modernism: Proceduralism or Timocracy?
    Veer Towers nowego modernizmu: proceduralizm czy tymokracja?
    Autorzy:
    Piotrowski, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/593774.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    anger
    new modernism
    proceduralism
    public reason
    timocracy
    gniew
    nowy modernizm
    publiczny rozum
    proceduralizm
    tymokracja
    Opis:
    Veer Towers (2010) – one of the architectural works designed by Helmut Jahn – is here only a good allegory of the healthy scepticism after 9/11, regarding the new modernism. They may be seen as being iconologically linked with the philosophical question of its founding, namely, with the reasons for its perception as new in relation to the historical modernism. To this end, it is first necessary to consider the concept of the end of modernity. We can argue that, contrary to the claims of Gianni Vattimo, postmodernism can be viewed as a necessary development or return of modernism, which is primarily the mission of the post-Kantian proceduralism of Jürgen Habermas. However, a major role in the proposed strategy for the sustainable inclusion of the Other should be again played by anger, as suggested by Peter Sloterdijk. Must then the new – contortive or loose – modernism veer into another disaster? Will this attempt to control resentiments – such as the anger of the political Islam – force a turn to some timocracy well-known from the past, if proceduralism is in fact only a tortuously delayed voluntarism or quasi-occasionalism?
    Veer Towers (2010) – jedno z architektonicznych dzieł zaprojektowanych przez Helmuta Jahna – jest tu tylko dobrą alegorią zdrowego sceptycyzmu po 11 IX 2001 roku, odnoszącym się do problemu nowego modernizmu, który musimy ikonologicznie powiązać z filozoficzną kwestią jego ugruntowania, mianowicie z uzasadnieniem możliwości tego, co w nim nowe w stosunku do modernizmu historycznego. W tym celu należy rozważyć najpierw koncept końca nowoczesności. Jeśli wykażemy, że wbrew Ganniemu Vattimo zaistniały warunki, by ponowoczesność wkomponować w konieczny rozwój czy powrót modernizmu, który byłby głównie misją postkantowskiego proceduralizmu Jürgena Habermasa, to i tak główną rolę Innego ponownie musi tu odegrać gniew, jak zasugerował Peter Sloterdijk. Czy wówczas nowy – skręcający czy poluzowany – modernizm nie zboczy ku kolejnej katastrofie? Czy jego próba zapanowania nad resentymentami – na przykład gniewem politycznego islamu – wymusi skręt ku jakiejś znanej z przeszłości tymokracji, jeśli proceduralizm to faktycznie tylko pokrętnie odwlekany woluntaryzm czy quasi-okazjonalizm?
    Źródło:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2016, 18; 67-86
    1641-9278
    Pojawia się w:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teoretyczne wyznaczniki zmiany systemowej w Unii Europejskiej 2014–2019
    Theoretical indicators of systemic change in the European Union, 2014–2019
    Autorzy:
    Czachór, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/625265.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    systemic change
    border situation
    radicalism and radical thinking
    radical hope
    radical renewal
    universalism
    practical and public reason
    zmiana systemowa
    sytuacja graniczna
    radykalizm i myślenie radykalne
    nadzieja radykalna
    radykalna odnowa
    uniwersalizm
    rozum praktyczny i publiczny
    Opis:
    The entire paper is dedicated to the theoretical indicators of systemic change in the European Union, envisaged for the period from 2014–2019. The author decided to perform an academic identification and analysis of selected terms, mainly neo-idealistic terms, that are helpful when explaining the changes taking place in the EU’s systems. It was important for the author to design a conjunctive conceptual framework for the purpose of developing empirical anti-crisis strategies, forecasts and scenarios of systemic changes. This framework is particularly important in the context of a Kantian methodological architecture of pure reason. This is based on a process of rational cognisance from ordered concepts, forming a single, coherent analytical system. It should be noted that the process of identifying the indicators (concepts) related to systemic change in the European Union has to take place, while maintaining methodological attentiveness both in qualitative and quantitative terms. Therefore, the author makes another analytical assumption for this paper, on the basis of his conviction that change which occurs as transformation (regulation and reshaping) should primarily take place under the influence of theories, ideas, visions or concrete indicators, rather than the constantly changing and reactive political activities of the actors/entities participating in the European integration process.
    Niniejszy artykuł w całości dotyczy teoretycznych wyznaczników zmian systemowych w Unii Europejskiej projektowanych na okres 2014–2019. Autor zdecydował się w nim na naukową identyfikację oraz analizę wybranych pojęć – głównie o charakterze neoidealistycznym – pomocnych w wyjaśnieniu zmian zachodzących w systemie Unii Europejskiej. Istotne dla autora stało się stworzenie koniunktywnego schematu pojęciowego służącego do przygotowania empirycznych antykryzysowych strategii, prognoz i scenariuszy zmian systemowych. Schemat ten jest szczególnie ważny w kontekście kantowskiej metodologicznej architektoniki czystego rozumu. Podstawą jest tu proces poznania rozumowego z uszeregowanych pojęć – układających się w jeden zwarty systemat analityczny. Warto zauważyć, że proces wyróżniania wyznaczników (pojęć) związanych ze zmianą systemową w Unii Europejskiej obywać się musi przy zachowaniu uważności metodologicznej – zarówno tej jakościowej, jak i ilościowej.Z uwagi na powyższe kolejne założenie analityczne dla tego tekstu opiera się na przekonaniu autora, że zmiana mająca charakter przekształcania (regulacji, jak i transformacji) powinna dokonywać się głównie pod wpływem teorii, idei i wizji czy też konkretnych wyznaczników, a nie wciąż zmiennych i reaktywnych działań politycznych aktorów/podmiotów uczestniczących w procesie integracji europejskiej.
    Źródło:
    Rocznik Integracji Europejskiej; 2014, 8; 19-32
    1899-6256
    Pojawia się w:
    Rocznik Integracji Europejskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies