Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "nature laws" wg kryterium: Temat


Tytuł:
According to Special Relativity Einstein`s Evolution: from physics to philosophy
Autorzy:
Meneses, Ramiro Délio Borges de
Czarnecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2050198.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
Special relativity
nature laws
Einstein
Lorentz
philosophical foundations
Opis:
The Theory of Relativity from Einstein starts from some everyday system of Cartesian space- coordinates plus a linear time-parameter, read from a good old grand-father’s clock. The theory then contemplates a group of certain homogeneous, linear transformations with constant coefficients, transformations which involve all four coordinates and which there is reason to interpret as going over the another inertial systems, that moves with constant translational velocity with respect to the first. In fact the very backbone of the theory is that all laws of nature shall be the same for every frame reached in this way, including the original one from which we started, there should be no difference or distinction in principle between all these inertial frames, any one of which can be reached from any other one by a transformation of that group a so called Lorentz-transformation. In short, all laws of nature are assumed to be invariant to Lorentz-transformation.
Źródło:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2020, 4(39); 59-78
1898-8431
Pojawia się w:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Special Relativity: from metric to philosophy
Autorzy:
Borges Meneses, Ramiro Délio
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158857.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
Special relativity
nature laws
Einstein
and Lorentz
and philosophical foundations.
Opis:
The Theory of Relativity from Einstein starts from some everyday system of Cartesian space- coordinates plus a linear time-parameter, read from a good old grand-father’s clock. The theory then contemplates a group of certain homogeneous, linear transformations with constant coefficients, transformations which involve all four coordinates and which there is reason to interpret as going over the another inertial systems, that moves with constant translational velocity with respect to the first. In fact the very backbone of the theory is that all laws of nature shall be the same for every frame reached in this way, including the original one from which we started, there should be no difference or distinction in principle between all these inertial frames, any one of which can be reached from any other one by a transformation of that group a so called Lorentz-transformation. In short, all laws of nature are assumed to be invariant to Lorentz- transformation.
Źródło:
Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne; 2016, 2(15); 5-24
1730-0266
Pojawia się w:
Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Entre o Determinismo e o Indeterminismo: um caminho da física à filosofia
Between Determinism and Indeterminism: A Path from Physics to Philosophy
Autorzy:
Meneses, Ramiro Délio Borges De
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/485685.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
Determinism, Nature’s Laws and W. Heisenberg principle
Opis:
In this article, I explain the macroscopic aspect of the functions of Nature’s Laws that they are based on actual causality from n-physic structures. However, in the microscopic situation, the Nature’s Laws are statisticals and subjects sentences, that in metric and objective indeterminism of wave-particle duality in fieri are ground. Meanwhile, we propose the philosophical foundations of properties of Nature’s Laws and your epistemological discussion, according to the W. Heisenberg’s principles condition. The uncertainty principle describes limits imposed by nature on the precision of simultaneous measurements of the position and momentum of an object. Mathematically stated, if an object is said to be at a position x within an uncertainty of Δ ; then any simultaneous measurement of the x component of momentum must have an uncertainty Δ x consistent with: Δ x . Δ p x ~ h.
Źródło:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2017, 1(24); 13-32
1898-8431
Pojawia się w:
Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ludwik Silberstein o przyczynowości w przyrodzie
Ludwik Silberstein on the Causality in Nature
Autorzy:
Flin, Piotr
Stępień, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691014.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
causality
determinism
indeterminism
laws of nature
philosophy of science
Opis:
In this paper we present the opinions of Ludwik Silberstein (1872-1948) on the question of causality in the scientific investigations. The discussion is based on the examples taken from physics and astronomy. Silberstein is convinced that the principle of causality is an important heuristic law, a different kind of law of nature (as, for example, Kepler’s laws or Ohm’s law).
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2011, 49; 138-148
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Światy indeterministyczne Franza-Serafina Exnera i Mariana Smoluchowskiego
Indeterministic worlds of Franz-Serafin Exner and Marian Smoluchowski
Autorzy:
Rodzeń, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691138.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
laws of nature
chance
indeterminism
Franz-Serafin Exner
Marian Smoluchowski
Opis:
The paper presents philosophical views which have been propagated in the first decade of the 20th-century by Austrian experimental physicist Franz-Serafin Exner (1846-1926). According to Exner all apparently deterministic laws are only a kind of the macroscopic limit of the indeterministic random events and processes in nature. The paper attempts to show whether Exner’s ideas have influenced the views on randomness and probability developed by renowned Polish physicist Marian Smoluchowski (1872-1917) who belonged to informal circle of Exner’s students and assistants (so-called Exner-Kreis).
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2017, 62; 73-98
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
THE CONCEPT OF MIRACLE AS AN “EXTRAORDINARY EVENT”
KONCEPCJA CUDU JAKO „ZDARZENIA NIEZWYKŁEGO”
Autorzy:
Świeżyński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488271.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
miracle
laws of nature
extraordinary event
laws of science
cud
prawa przyrody
zdarzenie niezwykłe
prawa przyrodnicze
Opis:
Zazwyczaj, najkrócej rzecz ujmując, określa się cud jako „niezwykłe zdarzenie spowodowane przez Boga”. Bliższa analiza pojęcia niezwykłości prowadzi do wyróżnienia dwóch innych cech cudu – ponadnaturalności i naukowej niewyjaśnialności. Wyodrębnienie i przedstawienie dwóch podstawowych charakterystyk zdarzenia cudownego (ponadnaturalność i naukowa niewyjaśnialność), które występują (choć nie zawsze w jednakowy sposób wyrażone) w definicjach i określeniach cudu proponowanych w literaturze przedmiotu, może posłużyć do wskazania zasadniczych kierunków, w których powinny być prowadzone dalsze analizy tytułowego zagadnienia. Warto także zasygnalizować główne problemy, jakie pojawiają się w związku z przyjęciem wspomnianych określeń. Problemy te dotyczą różnorodnej treści podkładanej pod poszczególne rozumienia cudu i dlatego wymagają ponownego przemyślenia istotnego znaczenia tego pojęcia. W trakcie analizy określenia cudu jako „zdarzenia niezwykłego” zamierzam więc uzasadnić twierdzenie, że cud jako zdarzenie niezwykłe” jest rozumiany na dwa sposoby: (1) jako zdarzenie ponadnaturalne i (2) jako zdarzenie naukowo niewyjaśnialne. Następnie będę starał się pokazać, że w przypadku (1) można mówić o zdarzeniu ponadnaturalnym jako o zdarzeniu cudownym tylko wtedy, gdy ma się na myśli to, że jest ono spowodowane ponadnaturalną przyczyną (za którą uznaje się Boga), a nie wtedy, gdy za ponadnaturalny uznaje się jego przebieg. Z kolei odnośnie do przypadku (2) proponuję przyjąć pogląd, że mówienie o naukowej niewyjaśnialności zdarzenia cudownego nie ma sensu, gdyż twierdzenie to jest konsekwencją rozumienia cudu jako pogwałcenia prawidłowości przyrody, a tego nie można wykazać (i nie ma takiej potrzeby). Można natomiast utrzymywać, że zdarzenie cudowne to takie zdarzenie, które musi być niewyjaśnione naukowo w momencie, gdy zachodzi.
It has been common for some time to think of a miracle as a special, an extraordinary event possessing a supernatural cause. Such a supernaturalistic account of miracles might be constructed with an eye to apologetic concerns, with the hope that the occurrence of a miracle might provide a defense for theism. The general strategy of such an apologetic appeal is to suggest that a miracle is an event that nature could not produce on its own. It is thought of as an event that is incapable of receiving a natural explanation. Thus the supernaturalist hopes that the occurrence of a miracle will point to the operation of a causal force from outside of nature, i.e. one that is supernatural. I am going to justify the proposition that the miracle as an “extraordinary event” is understood in two ways: (1) as a supernatural event and (2) as an event inexplicable by science. Then I will seek to show that in the case (1) we can talk about a supernatural event as a miraculous one, only when we mean the fact that it is caused by a supernatural cause (God) and not when we mean that the very event (the way it proceeds) is supernatural. And with respect to the case (2) I suggest the attitude that talking about the scientific inexplicability of a miraculous event doesn’t make sense, because it results from understanding the miracle as a violation of the laws of nature and that cannot be proven (and there is no need to do so). My concern is to show the liabilities of such an account of miracles, and to show how our concept of the miraculous may do without it.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 2; 89-108
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some Remarks on Canon Law and Evolutionary Psychology
Wybrane zagadnienia z zakresu prawa kanonicznego i psychologii ewolucyjnej
Autorzy:
Alexandrowicz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/499730.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
prawo kanoniczne
psychologia ewolucyjna
prawo natury
canon law
evolutionary psychology
laws of nature
Opis:
Artykuł jest próbą analizy możliwości wykorzystania osiągnięć psychologii ewolucyjnej do argumentacji na rzecz rozwiązań stosowanych na gruncie prawa kanonicznego. Psychologia ewolucyjna jest stosunkowo młodą nauką, która zajmuje się badaniem natury człowieka i wyjaśnianiem jego zachowań, przyjmując jako założenie podstawowe hipotezę ewolucji. Współcześnie jest ona coraz częściej wykorzystywana do analizowania instytucji prawa świeckiego oraz do formułowania szczegółowych postulatów dotyczących rozstrzygnięć prawnych. Prawo kanoniczne jest zaś prawem Kościoła Rzymskokatolickiego, które przynależy do jego istoty i służy kształtowaniu relacji pomiędzy jego członkami. Wychodząc od przedstawienia źródeł prawa kanonicznego, artykuł wskazuje niezbędne warunki, jakie musiałaby spełnić psychologia ewolucyjna, aby jej osiągnięcia mogły znaleźć zastosowanie w argumentacji kanonistycznej w ograniczonym zakresie dotyczącym prawa natury.
The article is an attempt to analyze the possibility of adapting the achievements of evolutionary psychology in argumentation for the canon law regulations. Evolutionary psychology is a later science which studies human nature and explains human behaviors on the grounds of evolution hypothesis. Nowadays, it is even more frequently used in appraising secular law institutions and in formulating detailed postulates of legal decisions. Canon law is the law of the Roman Catholic Church, an immanent part of its structure, and it regulates the relationships among its members. Having presented the sources of canon law, the article briefly shows the necessary conditions for applying the achievements of evolutionary psychology to canon law, however, useful only in a narrow range of the laws of nature.
Źródło:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM; 2014, 4
2299-2774
Pojawia się w:
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fizyka i umysł Boga. Przemówienie na uroczystości wręczenia Nagrody Templetona
Physics and the Mind of God: The Templeton Prize Address
Autorzy:
Davies, Paul
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553148.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
Wszechświat
Bóg
prawa przyrody
subtelne zestrojenie
inteligibilność przyrody
universe
God
laws of nature
fine-tuning
intelligibility of nature
Opis:
Współcześnie istnienie nauki oraz jej sukcesy w różnych dziedzinach nikogo nie dziwią. Tak bardzo przyzwyczailiśmy się do funkcjonowania nauki, że nie pytamy nawet, dlaczego my, ludzie, potrafimy naukę uprawiać. Prawa przyrody traktuje się jako „dane”, lecz tylko nieliczni zastanawiają się, skąd się one wzięły. Czy to, że umysł ludzki posiada zdolność racjonalnego myślenia i skutecznego odkrywania tajemnic natury, czyni z nas kogoś wyjątkowego, czy przeciwnie, jest nic nie znaczącym zbiegiem okoliczności? Czy nasze istnienie ma jakiś głębszy sens? Czy jest ono zwykłym przypadkiem, czy też może wpisane jest w prawa przyrody? Jaka jest relacja między nauką a religią? Rozważania w wymienionych wyżej obszarach tematycznych podejmuje Paul Davies w przemówieniu wygłoszonym na uroczystości wręczenia mu Nagrody Templetona.
Today no one is surprised at the existence of science and its successes in various domains. We have used to the functioning of science so much that we don’t ask why we, people, can pursue science at all. Laws of nature are regarded as a “given” and only few are wondering how they emerged. Is the fact that human mind has the ability of rational thinking and successful discovering the mysteries of nature a basis for concluding that we are special, or, on the contrary, is it a meaningless coincidence? Does our existence have any deeper meaning? Is it a mere accident or is it written into the laws of nature? Author considers these themes in address given at the ceremony of Templeton Prize.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2011, 8; 7-21
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea Bożej wszechmocy a problem zła
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669343.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
God’s omnipotence
problem of evil
physical evi
laws of nature
Boża wszechmoc
problem zła
zło fizyczne
prawa przyrody
Opis:
This article deals with the relation between the theological idea of God’s omnipotence and the problem of evil which refers to the question of how to reconcile the existence of evil with God who is good. One of the main arguments of theodicy, which is a philosophical discipline dealing with this question, points to some important limitations of God’s omnipotence. According to this argument, God’s power is limited by different factors. One of them is human freedom: God can not prevent evil resulting from free decisions of people, because He himself decided them to be free. But this argument can be extended to the whole created world: God gives freedom not only to man, but to the whole universe as well, and this is why it can freely evolve in the boundaries of laws of nature. Physical evil is a simple consequence of such freedom of created world. The paper is composed of three parts. At first, the very idea of God’s omnipotence is discussed. Then the relation of God’s omnipotence and the laws of nature is expounded. In the end the so called non-interventionist model of God’s action in nature is presented.
Tematyka artykułu oscyluje wokół koncepcji Bożej wszechmocy postrzeganej przez pryzmat głównego problemu teodycei, która stara się znaleźć odpowiedź na pytanie, dlaczego Bóg pozwala na zło. Jeden z argumentów wykorzystywanych w ramach tej dyscypliny odnosi się do różnego rodzaju ograniczeń Bożej wszechmocy, które decydują o tym, że z pewnych względów wszechmocny Stwórca nie może zapobiec różnym formom zła. Takim ograniczeniem jest np. wolność darowana człowiekowi – pozwalając na istnienie wolnej woli Bóg nie może powstrzymać działań człowieka prowadzących do zła. W artykule poddano analizie nieco inny aspekt tego samego ograniczenia, który ma związek z funkcjonowaniem świata przyrody: Bóg daje wolność nie tylko rozumnemu człowiekowi, ale również całej materii, która w granicach wyznaczonych przez prawa przyrody może doświadczać autentycznej autonomii. W tej interpretacji zło fizyczne jawi się jako prosta konsekwencja integralności procesów przyrodniczych. Pierwsza część artykułu dotyczy samej idei Bożej wszechmocy; w drugiej części idea ta zostaje odniesiona do koncepcji praw przyrody; w trzeciej i ostatniej omówiony jest tzw. nieinterwencjonistyczny model działania Boga w przyrodzie.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2017, 36, 2
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieinterwencjonistyczny model działania Boga w świecie przyrody
Autorzy:
Pabjan, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669401.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
non-interventional model
divine action
laws of nature
St. Thomas Aquinas
model nieinterwencjonistyczny
działanie Boga
prawa przyrody
św. Tomasz z Akwinu
Opis:
This paper deals with the problem of God’s action in nature. It is argued that the divine action is always non-interventional, which means that God never violates the laws of nature. He creates the evolving universe, keeps it in existence and continously influences its history using these laws, and not breaking them. At first, the character of the laws of nature will be discussed – both in scientific and theological perspective. Later, the creative presence of God in the universe will be described. Special attention will be paid to St. Thomas Aquinas argument concerning the distinction between the first cause (which should be identified with God) and the secondary cause (which should be identified with all the physical causes explored by science). Finally, some advantages of the non-intervetnional model of the divine action in nature will be indicated.
Artykuł poświęcony jest problematyce działania Boga w świecie przyrody. Zaprezentowano w nim argumenty przemawiające za modelem nieinterwencjonistycznym, w którym zakłada się, że Bóg konsekwentnie respektuje porządek przyczyn i skutków wynikający z praw przyrody, i zamierzone przez siebie efekty uzyskuje bez naruszania tego porządku. Historia ewoluującego wszechświata, którą badają nauki empiryczne, jest w perspektywie teologicznej historią działania Boga, który stwarza świat i podtrzymuje go w istnieniu za pośrednictwem praw przyrody powodujących stopniowy rozwój wszechświata i ewolucję życia. W kolejnych częściach artykułu podjęta została problematyka praw przyrody, stwórczej obecności Boga w przyrodzie oraz działania Stwórcy dokonującego się za pośrednictwem przyczyn wtórnych (argument św. Tomasza). W zakończeniu wskazano na zalety modelu nieinterwencjonistycznego.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2016, 35, 1
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Divine Action and the Laws of Nature: A Reply to Łukasiewicz
Działanie Boga a prawa przyrody: odpowiedź Łukasiewiczowi
Autorzy:
Koperski, Jeffrey
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791044.pdf
Data publikacji:
2020-10-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
działanie Boga
mechanika kwantowa
delikatne dostrojenie
prawa przyrody
zachowanie energii
divine action
quantum mechanics
fine-tuning
laws of nature
conservation of energy
Opis:
W odpowiedzi Łukasiewiczowi na Opatrzność Boża a przypadek w świecie bronię trzech wniosków. Po pierwsze, stanowisko nazwane przez niego „deizmem epistemicznym” staje przed wyzwaniami ze strony fizyki, których często się nie zauważa. Po drugie, jeśli teiści opowiadający się za argumentem celowościowym opartym na tzw. delikatnym dostrojeniu nie mają racji, to nie ma jej również większość fizyków, która uważa, że delikatne dostrojenie wymaga wyjaśnienia. Po trzecie, nie wszystkie prawa przyrody są warunkowe w takim sensie, jaki przyjmuje Łukasiewicz. Na szczęście rozróżnienie między prawami a nienomologiczną informacją pozwala na rozszerzenie jego modelu działania Boga.
This reply to Łukasiewicz’s “Divine Providence and Chance in the World” argues for three conclusions. First, what he calls “epistemic deism” faces challenges from physics that are not widely recognized. Second, if theists in favor of the fine-tuning design argument are wrong, then so are most physicists, who believe that fine-tuning requires an explanation. Third, not all laws of nature are conditional in the way that Łukasiewicz believes. Fortunately, the distinction between laws and non-nomic information provides a way to expand his model of divine action.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 3; 127-136
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lawrence M. Krauss o powstaniu Wszechświata z nicości. Czy współczesna fizyka rozwikłała zagadkę istnienia Wszechświata?
Lawrence M. Krauss on the origin of the universe out of nothing. Did contemporary physics solve the mystery of the universe’s existence?
Autorzy:
Mrozek, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431158.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
laws of nature
quantum vacuum
quantum mechanics
genesis of Universe
nothingness
space(1)
prawa przyrody
próżnia kwantowa
mechanika kwantowa
powstanie Wszechświata
nicość
przestrzeń
Opis:
How and why did the Universe come into existence? The main problem with the scientific explanation of the Universe’s existence is that it assumes a certain physical reason of its existence. But any physical cause of the universe must be a part of the Universe whose existence it is to explain. Therefore, every purely scientific explanation of the Universe’s existence is bound to fail. Perhaps no scientific theory can build a bridge between absolute nothingness and the already existing Universe. It appears that if we change a metaphysical question: why does Universe exist? into a ‘more scientific’ question: in which way did (could) the Universe come into existence?, then we have an opportunity to present a contemporary version of the ‘history’ of the Universe’s origin based on physics. The cosmologist Lawrence M. Krauss claims that it is enough to abandon the metaphysical notion of absolute nothingness and take physical vacuum as a point of departure. For it follows from quantum mechanics that quantum vacuum is not the same as metaphysical nothingness (according to quantum mechanics time and space could have come into existence spontaneously, and perhaps the laws of nature themselves appeared spontaneously), and it is possible that – in the light of contemporary physics – the Universe was created out of “nothing”.
Jak i dlaczego powstał Wszechświat? Problem z naukowym wyjaśnieniem istnienia Wszechświata polega na tym, że zakłada ono pewną fizyczną przyczynę jego istnienia. Ale jakakolwiek fizyczna przyczyna Wszechświata musi być częścią Wszechświata, którego zaistnienie ma wyjaśnić. Z tego powodu każde czysto naukowe wyjaśnienie istnienia Wszechświata jest skazane na zapętlenie. Być może żadna teoria naukowa nie może przerzucić mostu pomiędzy absolutną nicością a istniejącym już Wszechświatem. Okazuje się jednak, że gdy metafizyczne pytanie typu: dlaczego istnieje Wszechświat? zamienimy na „bardziej naukowe”: w jaki sposób powstał (mógł powstać) Wszechświat?, to mamy szansę na gruncie fizyki przedstawić współczesną wersję „historii” powstania Wszechświata. Kosmolog Lawrence M. Krauss twierdzi, że w tym celu wystarczy porzucić mętne – z punktu widzenia fizyki – pojęcie absolutnej nicości i za punkt wyjścia uznać fizyczną próżnię. Ponieważ – jak wynika z mechaniki kwantowej – kwantowa próżnia to dalece nie to samo co nicość metafizyczna (według mechaniki kwantowej czas i przestrzeń mogły powstać spontanicznie, a nawet, być może, spontanicznie powstały same prawa natury), możliwe jest – w świetle naszej współczesnej wiedzy – powstanie Wszechświata z „niczego”.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2016, 52, 4; 131-145
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany w sposobie rozumienia prawa własności. Przejście z ujęcia absolutnego do przyjęcia ograniczonego i prospołecznego charakteru tego prawa
Changes in the way of understanding property rights. From an absolute approach to a limited and prosocial nature of this law
Autorzy:
Banaszkiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596381.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
private property
ownership
the laws of nature
socialization of ownership
Catholic social teaching (doctrine).
socjalizacja prawa własności
prawa natury
prawo własności
własność prywatna
katolicka nauka społeczna.
Opis:
Artykuł dotyczy zmian w treści oraz w sposobie rozumienia prawa własności, które wystąpiły w stosunku do ujęcia tego prawa ukształtowanego jeszcze w starożytności. Początkowo uznawano je za prawo absolutne – nienaruszalne, wyłączne i nieograniczone. Z czasem, na gruncie poglądów myślicieli od wieku XVII począwszy, w konsekwencji zachodzących w świecie przemian gospodarczych i społecznych, a także za sprawą spo-łecznej nauki Kościoła, stało się prawem o z założenia ograniczonym charakterze, służącym zaspokojeniu przez państwo potrzeb społecznych, a nie tylko właścicielowi do zaspokojenia egoistycznych potrzeb jego i jego bliskich. Ważnym powodem omawianych zmian było również zwiększenie zakresu ingerencji państwa w wyniku wzrostu liczby zadań publicznych.
The article concerns the changes in the content and in the way of understanding of ownership that occurred from the period of antiquity. Initially, it was considered inviolable right of ownership, exclusive and unlimited. In time, thanks also the Social Doctrine of the Church, was converted into a law, which serve not only the owner, but also to meet the needs of society. An important reason was to increase the scope of interference by the state resulting from an increase in the number of social tasks.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2016, 14, 2; 21-39
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyjaśnianie za pomocą praw przyrody jako warunek naukowości w sporze o ewolucję i inteligentny projekt
Explaining by the laws of nature as a condition of scientific status in the controversy of evolution and Intelligent Design
Autorzy:
Sagan, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431370.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
laws of nature
historical sciences
experimental sciences
abductive reasoning
miracle
design detection
Intelligent Design
prawa przyrody
nauki historyczne
nauki eksperymentalne
rozumowanie abdukcyjne
cud
wykrywanie projektu
Inteligentny Projekt
Opis:
According to intelligent design theory, certain biological and cosmic phenomena were designed by an intelligent being, which could just as well be natural and supernatural, and this design can be detected scientifically. Critics claim that this theory is unscientific because it does not invoke the laws of nature in its explanations, but rather the purported actions of a designer, which violate these laws. However, this objection seems unsound. Intelligent design theory could be recognized as an instance of the so-called historical science, in which explanation by the laws of nature plays, at most, a subsidiary role and its main focus is on seeking out individual causes of individual effects. The requirement to invoke the laws of nature would also be a threat to evolutionary biology, which is another instance of historical science. Moreover, it could be shown that – contrary to the crtitis’ claims – the actions of a possible designer (even a supernatural one) in the world should not immediately be seen as inherent to a violation of the laws of nature, and even if it were the case, the conclusion of design could be well justified.
Zgodnie z teorią inteligentnego projektu pewne zjawiska biologiczne i kosmiczne zostały zaprojektowane przez istotę inteligentną, która równie dobrze może być naturalna, jak nadnaturalna, a projekt ten jest wykrywalny naukowo. Krytycy twierdzą jednak, że teoria ta nie jest naukowa, gdyż w swoich wyjaśnieniach nie odwołuje się do praw przyrody, lecz do rzekomych działań projektanta, które te prawa łamią. Zarzut ten wydaje się jednak chybiony. Teorię inteligentnego projektu można zaliczyć do tzw. nauk historycznych, w których wyjaśnianie za pomocą praw przyrody odgrywa co najwyżej pomocniczą rolę, zaś główny nacisk kładziony jest na poszukiwanie jednostkowych przyczyn dla jednostkowych skutków. Wymóg odwoływania się do praw przyrody godziłby też w biologię ewolucyjną, która również ma charakter nauki historycznej. Można ponadto wykazać, że – wbrew twierdzeniom krytyków – działanie ewentualnego projektanta (nawet nadnaturalnego) w świecie nie musi nieodłącznie wiązać się z łamaniem praw przyrody, a nawet gdyby tak było, to wniosek o projekcie i tak mógłby być dobrze uzasadniony.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2013, 49, 1; 93-116
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Argumenty kosmologiczne w uzasadnianiu tezy o jedności Wszechświata
Cosmological Arguments in Justification a Thesis of the Unity of the Universe
Autorzy:
Dąbek, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488553.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
jedność Wszechświata
prawa przyrody
modele kosmologiczne
filozoficzne założenia w kosmologii
relacja nauka-filozofia
unity of the Universe
laws of nature
cosmological models
philosophical assumptions in cosmology
science-philosophy relation
Opis:
Współczesna kosmologia wskazuje na pewne przejawy jedności Wszechświata, np. uniwersalność praw przyrody, globalną czasoprzestrzeń, możliwość wyróżnienia uniwersalnego czasu i jednej, wspólnej historii, czy też ścisłe zależności między parametrami kosmologicznymi i stałymi fizycznymi a faktem istnienia życia. Wykorzystanie metody abstrakcji i wnioskowania analogicznego w analizie własności Wszechświata pozwalają, bez naruszania zasady autonomiczności nauki i filozofii, zasadnie argumentować za tezą o jego nomologicznej jedności. Z drugiej strony w kosmologii przyjmuje się założenia związane z określeniem przedmiotu jej badań oraz warunkujące jej uprawianie. Ich podstawą jest przekonanie o stałym, niezależnym od czasu i miejsca, sposobie funkcjonowania przyrody. Pozwala to na formułowanie opisujących ją niezmiennych czasoprzestrzennie praw i ekstrapolowanie ich na cały Wszechświat. Uzasadnieniem takiej praktyki badawczej jest zgodność konstruowanych modeli kosmologicznych z obserwacją, efektywność wyjaśniania problemów badawczych, spójność z innymi działami wiedzy przyrodniczej oraz sukcesy programów unifikacyjnych i badań interdyscyplinarnych.
The modern cosmology indicates some manifestations of the unity of the Universe, such as: the generality of the laws of nature, global space-time, the ability to distinguish universal time and the common history, or the close relationship between cosmological parameters and physical constants and the fact of the existence of life. The use of abstraction method and analogue reasoning in the analysis of properties of the Universe allows, without violating the principle of the autonomy of science and philosophy, to reasonably argue the thesis of his nomological unity. On the other hand, in the cosmology some assumptions related to the determination of the subject of the research and enabling the research practice are assumed. These assumptions are founded on a conviction of the constant, independent of time and place, way of functioning of nature. This allows formulating of the invariant laws of nature and extrapolating them to the entire Universe. This practice is justified by the consistency of cosmological models with the observation, the effectiveness of an explanation of scientific problems, the coherence of other fields of natural knowledge and the success of the unification programs and interdisciplinary research.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2014, 62, 3; 65-84
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies