- Tytuł:
-
Okna maswerkowe na Śląsku z XV do połowy XVI w.
Window tracery in Silesia from the 15th to the half of the 16th century - Autorzy:
- Golasz-Szołomicka, H.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/293992.pdf
- Data publikacji:
- 2015
- Wydawca:
- Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
- Tematy:
-
Śląsk
kościoły XV w.
kościoły XVI w.
maswerki
Silesia
churches from the 15th century
churches from the 16th century
tracery windows - Opis:
-
W artykule przedstawiono śląskie maswerki, które zachowały się w 10 kościołach wzniesionych od początku XV w. do około połowy XVI w. oraz w kaplicach kościołów wcześniej ukończonych. Pod względem kompozycji można je podzielić na centralne i kilkupoziomowe. Wykorzystano w nich formy kół, ostrołuków, łęków półkolistych, wieloliści i rybich pęcherzy stosowane w poprzednich okresach. Z elementów tych powstały nowe kompozycje, często stanowiące zwielokrotnienie układów wcześniejszych, ponieważ tworzono je dla szerokich okien cztero, sześcio, a nawet ośmiodzielnych. Nowy układ pojawił się w centralnej kompozycji okna w kościele św. Piotra i Pawła w Legnicy, wzorowany na północnej rozecie katedry w Chartres. Rzadko występowały wirujące rybie pęcherze, ponieważ tworzono z nich nowe kompozycje. W kilku oknach całe podłucza zapełnione zostały jednakowymi, drobnymi motywami. Pojawiły się formy i kompozycje krzywolinijne. Angielskie pochodzenie mają maswerki, w których gęste laskowanie łączą w górze pojedyncze ostrołuki, oraz z laskowaniami przecinającymi się w podłuczu. Budowniczowie śląscy znali maswerki stosowane na Zachodzie i z podobnych elementów tworzyli własne, nowe kompozycje.
The article presents Silesian traceries which have survived in ten churches created from the beginning of the 15th to mid16th and also in chapels of churches built earlier. With regard to their composition they may be divided into a central one or several levels. Such forms as circles, pointed arches, semicircular arches, multifoils and mouchettes were used as in former periods. New compositions were formed from these elements, often being manifold of earlier ones, because they were created for wide quadripartite, sexpartite, and octopartite windows. The new arrangement appeared in the central composition of the window in St Peter and Paul Church in Legnica modeled on the north rosette in the Chartres Cathedral. Rotating mouchettes appeared seldom because they were used in new compositions. In a few windows the whole windowhead were filled with identical, small motives. There appeared curvilinear forms and compositions. Traceries have an English origin in which dense fluting is connected, in the upper part, by individual pointed arches and with fluting intersecting in the area below the arch. Silesian builders were familiar with traceries used in the West and they created their own new compositions with these elements. - Źródło:
-
Architectus; 2015, 4(44); 3-20
1429-7507
2084-5227 - Pojawia się w:
- Architectus
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł