Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "diocese of Vilnius" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    “… cum statuti tanta sit auctoritas, ut eius praeceptione omnia nobis conserventur.” Some Remarks on Wioletta Pawlikowska-Butterwick and Liudas Jovaiša’s Vilniaus ir Žemaičių Katedrų Kapitulų Statutai
    Autorzy:
    Dyjakowska, Marzena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1803255.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-28
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    diocesan statutes
    Diocese of Samogitia
    Žemaitija
    Diocese of Vilnius
    cathedral
    chapter
    Opis:
    The aim of this article is to present the edition of the statutes of the chapters of Vilnius and Samogitia authored by Wioletta Pawlikowska-Butterwick and Liudas Jovaiša. The presentation is preceded by a description of the history of both dioceses and remarks on the role of statutes as the source of the particular law of both chapters. Some space was devoted to the authors of the statutes and related issues. The editorial basis and the critical apparatus were discussed. Finally, attention was drawn to the illustrations accompanying the edition.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Prawnych; 2018, 28, 3; 35-43
    1507-7896
    2544-5227
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Prawnych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wizytacja kościoła parafialnego w Dywinie z 1844 roku
    The visitation of the parish church in Dywin from 1844
    Autorzy:
    Żurek, Waldemar Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1023840.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Kresy
    Kobryń
    diecezja wileńska
    Eastern Borderlanda
    diocese of Vilnius
    Opis:
    The borderland town of Dywin (now in the Republic of Belarus) in the district of Kobryn had a church dedicated to the Assumption of the Blessed Virgin Mary which was founded in the second half of the seventeenth century. The parish, having the royal patronage, dates back to 1700. It was included in the Diocese of Lutsk, in 1798 was moved to the Diocese of Vilnius, and after the establishment of the Diocese of Pinsk in 1925, it became the part of this diocese. Since 1945, the town of Dywin has been outside Poland. The visitation of the parish church in Dywin was conducted in 1844 by the Dean of Kobryn - Rev. Antoni Kisielewski.  
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2013, 99; 295-315
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kolejna praca o historiografii diecezji
    Autorzy:
    Kopiec, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044403.pdf
    Data publikacji:
    1980
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    historiografia
    diecezja wileńska
    biskupstwo
    źródła
    historiography
    diocese of Vilnius
    episcopate
    source
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1980, 40; 194-197
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Influence of the Catholic Church in Cracow on the Cathedral Chapter of Vilnius from the Fifteenth through Eighteenth Centuries
    Autorzy:
    Kasabuła, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2149988.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Catholic Church
    Polska
    Lithuania
    Cracow
    Vilnius
    Diocese of Cracow
    Diocese of Vilnius
    cathedral chapter
    cathedral
    bishop
    prelate
    canon
    Opis:
    Like the entire Diocese of Vilnius, the Cathedral Chapter of Vilnius drew considerably from the experience of the ecclesiastical environment of the Diocese of Cracow, which had already existed for four centuries when the Vilnius Chapter began and was establishing and organizing its own institutions and structures. Although the Diocese of Vilnius had remained part of the organizational structures of the ecclesial province of Gniezno from the beginning of the fifteenth century, it looked to Wawel and not to Wzgórze Lecha’s example. From the fourteenth century onward, Vilnius and Cracow were the capital cities of the Polish-Lithuanian state. For this reason, it was fitting that both of the dioceses, including their cathedral chapters, were organized, looked, and functioned similarly. When the local Church was being established and organized in Lithuania, Cracow naturally served as a model for Vilnius because the local church in Cracow had already existed for more than four centuries and was, therefore, more organized, dynamic, and greatly exposed to the world in every respect than the ecclesiastical environment of Gniezno. This was also due to the fact that the Diocese of Cracow was at the center of royal power: it supported the throne of the Commonwealth directly; it sanctioned the court’s actions; it provided the monarch with expert and intellectual help necessary to conduct internal politics and engage in diplomacy. It is also significant that the person responsible for establishing the Church in Lithuania was, in fact, Lithuanian—King Władysław II Jagiełło was the first Jagiellonian to ascend the Polish throne. His successors continued his policies in the religious realm in Lithuania. It is not surprising, therefore, the Jagiełłoes were solicitous to ensure that Vilnius enjoyed the proper place in the hierarchy of Polish-Lithuanian dioceses under their jurisdiction in accordance with the belief that “Vilnius annot stand out from Cracow.” The Lithuanian King Władysław II Jagiełło provided materially for the Church in Vilnius, and he ensured that the capital of the Grand Duchy of Lithuania had the proper position within the structures of the Polish-Lithuanian state, which has becoming increasingly more integrated. Although the Diocese of Vilnius drew from the Diocese of Cracow’s example, it did not blindly imitate it. After it had been established and organized, the Vilnius Cathedral Chapter was able to develop its own models, unique identity, and manner of functioning as a completely self-sufficient corporation that no longer needed to refer so strongly to the model of Cracow.
    Źródło:
    Rocznik Teologii Katolickiej; 2021, 20; 89-101
    1644-8855
    Pojawia się w:
    Rocznik Teologii Katolickiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „… cum statuti tanta sit auctoritas, ut eius praeceptione omnia nobis conserventur”. Wokół publikacji Wioletty Pawlikowskiej-Butterwick i Liudasa Jovaišy Vilniaus ir Žemaičių kapitulų Statutai
    „… cum statuti tanta sit auctoritas, ut eius praeceptione omnia nobis conserventur”. Some Remarks on Publication by Wioletta Pawlikowska-Butterwick and Liudas Jovaiša Vilniaus ir Žemaičių kapitulų Statutai
    Autorzy:
    Dyjakowska, Marzena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1803860.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-28
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    statuty diecezjalne
    diecezja żmudzka
    diecezja wileńska
    kapituła katedralna
    diocesan statutes
    the diocese of Samogitia
    the diocese of Vilnius
    the cathedral chapter
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie edycji statutów kapituły wileńskiej i żmudzkiej autorstwa W. Pawlikowskiej-Butterwick i Liudasa Jovaišy. Prezentacja poprzedzona jest opisem dziejów obu diecezji oraz uwagami na temat roli statutów jako źródła prawa partykularnego obu kapituł. Uwagę poświęcono autorom statutów, a także ich problematyce. Omówiono podstawę edycji oraz aparat krytyczny. Zwrócono wreszcie uwagę na uzupełniające edycję ilustracje.
    The purpose of this paper is to present the edition of the statutes of the Vilnius and Samogitian chapters by W. Pawlikowska-Butterwick and Liudas Jovaiša. The presentation is preceded by a description of the history of both dioceses and comments on the role of statutes as the source of the particular law of both chapters. Attention was given to the authors of the statutes, as well as their content. The editing base and the critical apparatus are discussed. Finally, attention was drawn to supplementary illustrations.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Prawnych; 2018, 28, 3; 49-57
    1507-7896
    2544-5227
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Prawnych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The 1416 Indulgence for the Franciscan Friary in Ashmiany: Context and Text
    Odpust dla klasztoru franciszkanów w Oszmianie w 1416 r.: tekst i kontekst
    Autorzy:
    Baronas, Darius
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11346786.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Indulgences
    Franciscan Friars
    Council of Constance
    diocese of Vilnius
    Ashmiany
    Indulgencje
    Franciszkanie
    Sobór w Konstancji
    diecezja wileńska
    Oszmiana
    Opis:
    This article contains the edition of the newly found letter of indulgence that was granted by three Roman Cardinals: Francesco Lando, Antonio Pancera, and Francesco Zabarella, for the no-longer extant Franciscan friary in Ashmiany in present-day Belarus. It was issued on 16 January 1416 during the Council of Constance, sede vacante. The text of this indulgence has been preserved as a copy in the collection of documents of the above-mentioned friary that was compiled in the early seventeenth century (now kept at Vilnius University Library, Manuscript Department, F. 114–13). For the time being, this text represents one of the earliest known indulgences related to a specific religious house in the Grand Duchy of Lithuania and thus makes part and parcel of the meagre fund of primary sources illuminating the first steps in the process of Christianization of post-conversion Lithuania. This indulgence may also serve as a clue allowing us to expand the circle of the known participants from Lithuania at the Council of Constance by including Friars Minor, whose scope of service for the Grand Dukes of Lithuania still awaits a more thorough investigation.
    Niniejszy artykuł zawiera edycję niedawno odnalezionego listu odpustowego wydanego przez trzech rzymskich kardynałów: Francesco Landę, Antonio Pancerę i Francesco Zabarellę dla nieistniejącego już klasztoru franciszkanów w Oszmianie na terenie dzisiejszej Białorusi. Odpustu udzielono 16 stycznia 1416 r. podczas soboru w Konstancji, sede vacante. Tekst listu odpustowego zachował się jako odpis w zbiorze dokumentów ww. klasztoru, zebranym na początku XIX w. (obecnie przechowywanym w Bibliotece Uniwersytetu Wileńskiego, Dział Rękopisów, F. 114–13). W chwili obecnej tekst ten jest najstarszym znanym odpustem, jakiego udzielono klasztorowi w Wielkim Księstwie Litewskim, tym samym zaliczając się do skromnych zasobów źródeł pierwotnych naświetlających pierwsze etapy chrystianizacji Litwy w okresie po jej chrzcie. Odpust może także stanowić wskazówkę umożliwiającą poszerzenie kręgu znanych nam przedstawicieli Litwy na soborze w Konstancji o braci mniejszych, których zasługi dla wielkich książąt litewskich nadal oczekują bardziej skrupulatnych badań.
    Źródło:
    Folia Historica Cracoviensia; 2020, 26, 1; 25-40
    0867-8294
    Pojawia się w:
    Folia Historica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jeszcze o wizytacji biskupa Mikołaja Słupskiego
    Weitere Informationen über die Visitation von Bischof Mikołaj Słupski
    Autorzy:
    Wilczewski, Waldemar Franciszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1041386.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Kirchenvisitation
    Diözese Vilna
    eistlichkeit
    Geschichte
    wizytacja
    diecezja wileńska
    duchowieństwo
    historia
    canonical visitation
    diocese of Vilnius
    clergy
    history
    Opis:
    Die mit dem großen administrativen und pastoralen Unternehmen der Visitation der Diözese Wilna durch Mikolaj Słupski, den Bischof von Gratianopol und weißrussischen Weihbischof, verbundene Problematik wartet immer noch auf ihre vollständige Besprechung. Die Zeitpunkte des Beginns und der Beendigung dieser Visitation sowie die Hauptrichtungen seiner Fahrten wurden bereits in dem Artikel „Die Visitation der Diözese Wilna durch Bischof Mikolaj Słupski. Zeitdauer und Aktionsradius" präsentiert (in: ,,Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne" 72 (1999), S. 471-487). Im Verlauf weitererer Untersuchungen zur Geschichte der Diözese Wilna in der Mitte des 17. Jahrhunderts konnten weitere Reisewege der Visitation von Bischof Słupski gefunden und die Informationen über seine vorherigen Fahrten in beträchtlichem Grade vervollständigt werden. Somit können wir unsere bisherigen Kenntnisse über die territoriale Reichweite und die Zeitdauer der von Mikolaj Słupski durchgeführten Visitation zusammenstellen. Der Visitator bereiste das riesige Gebiet der Diözese Wilna innerhalb von fünf Jahren. In den Akten der von Bischof Sapieha 1669 durchgeführten Diözesansynode wurden 410 auf dem Territorium des Bistums Wilna liegende Kirchen erwähnt. Fast 350 von ihnen hat Słupski während seiner neun Visitationsfahrten in den Jahren 1673-1677 besucht. Die von uns vervollständigte Liste dieser Visitationsreisen präsentiert sich dem-nach wie folgt: l. Reise: vom 3. November bis Ende Dezember 1673 (42 Pfarreien, etwa 940 km), 2. Reise: Februar und März 1674 (39 Pfarreien, etwa 1180 km), 3. Reise: von April bis Anfang Mai 1674 (23 Pfarreien, etwa 500 km), 4. Reise: vom 4. Juni 1674 bis 5. Januar 1675 (93 Pfarreien, etwa 1750 km), 5. Reise: vom 18. Januar bis Ende Februar 1675 (38 Pfarreien, etwa 780 km), 6. Reise: von Anfang Juli bis Mitte September 1675 (54 Pfarreien, davon 5 auf dem Territorium des Bistums Livland, etwa 1160 km), 7. Reise: vom 3. Januar bis zum Beginn der dritten Dekade im Februar 1676 (22 Pfarreien, etwa 540 km), 8. Reise: von Mitte August bis Mitte September 1676 (23 Pfarreien, etwa 640 km), 9. Reise: Ende Januar bis Anfang Februar 1677 (10 Pfarreien, etwa 1030 km).
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2000, 74; 481-487
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wizytacja kościoła parafialnego w Kroszynie w diecezji wileńskiej z 1820 roku
    The visitation of the parish church in Kroszyn in the Diocese of Vilnius of 1820.
    Autorzy:
    Żurek, Waldemar Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1019673.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    parafia Kroszyn
    diecezja wileńska
    historia Kresów Wschodnich
    wizytacja kościoła
    the parish of Kroszyn
    the Diocese of Vilnius
    the history of the Polish Eastern Borderlands
    church visitations
    Opis:
    The manuscript of the general visitation in the parish of Kroszyn of 20 November 1820,  conducted by the canon of Mińsk, the dean of Nowogródek, the parish priest in Iszkołdź - Rev. Walenty Zan, contains all historical data, personal information and statistics on the parish church and its equipment, church ministry, parishioners, church property, the description of the parish priest’s land and census of the parishioners. Valuable information relates to organizing, by the then parish priest Rev. Magnuszewski, the parish school in 1810 in Kroszyn with the exact description of its students, their age and gender. The parish of  Kroszyn also boasted a newly built hospital for the poor. The same text of the general visitation of 1820 was reviewed and signed by the person who conducted the next general visitation in 1825.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2017, 107; 389-414
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kanonicy regularni od pokuty w Miednikach w ostatnim stuleciu Rzeczypospolitej (1695-1795)
    The Canons Regular of the Penance in Miedniki in the last century of the polish commonwealth (1695-1795)
    Autorzy:
    Trajdos, Tadeusz M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/545159.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-30
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    kanonicy regularni od pokuty
    biali augustianie
    prepozytura
    diecezja wileńska
    Miedniki
    The order of Canons Regular of the Penance
    Provosty
    diocese of Vilnius
    The Marks
    White Augustians
    Opis:
    Zakon kanoników regularnych od pokuty (w Polsce zwanych markami, a na Litwie białymi augustianami) w opisywanej epoce podlegał stale władzy diecezjalnej. Na przemian biskupi krakowscy i wileńscy sprawowali jednocześnie godność prepozyta generalnego zakonu czyli najwyższego przełożonego. To ścisłe uzależnienie miało na celu polepszenie dyscypliny i obyczajów we wspólnocie zakonnej liczebnie niedużej, za to aktywnej na polu duszpasterstwa. W latach 1762-1794 zakonnicy pozostawali pod bacznym zwierzchnictwem biskupa wileńskiego Ignacego Massalskiego. Prepozytura w Miednikach miała niewielką stałą obsadę – obok proboszcza (prepozyta) przebywał tam jego socjusz, czyli drugi kapłan zakonny oraz kaznodzieja. Probostwo miednickie obsługiwało rozległą parafię, zamieszkałą głownie przez Polaków. Kościół św. Trójcy i przyległy niewielki klasztor wzniesiono z drewna. W 1778 r. i 1788 r. pożar spustoszył te budowle; za każdym razem przy obudowie posłużono się budulcem drewnianym. Do tej renowacji przyczyniły się wydatki długoletniego zasłużonego proboszcza (1768-1774 i od 1777 r. do końca stulecia), o. Marcina Gałeckiego. Przy kościele działało od 2 połowy XVII w. Bractwo Aniołów Stróżów z własnym ołtarzem. Zakonnicy prowadzili szkołę parafialną dla synów chłopskich i mieszczańskich. Prepozytura miednicka utrzymywała się z gospodarstwa rolnego (około trzech włók litewskich czyli poniżej 70 ha), rozdzielonego na trzy obszary uprawne, zamieszkałego przez kilka rodzin poddanych.
    The order of Canons Regular of the Penance (in Poland called the Marks and in Lithuania White Augustians) in the period in question was subjected to the diocesan authority. Bishops of Cracow and Vilnius alternately performed the duties of the highest superior, the Provost General of the order. This rigorous dependence aimed at improving discipline and practices in the order, which was not numerous but active in the field of ministry. In the years 1762-1794 the monks remained under the vigilant superiority of the Bishop of Vilnius, Ignacy Massalski. Provosty in Miedniki had a small number of ministers – apart from the parish priest (provost), there was another order priest and a preacher. The Provosty in Miedniki served a big parish, peopled mainly by Poles. The Holy Trinity church and the small monastery were built from wood. In 1778 and 1788 both buildings were destroyed by fire and each time they were rebuilt in wood. The renovation was co-financed by the longtime parish priest (1768-1774 and 1777-1800), Fr. Marcin Gałecki. Since the second half of the 17th century Guardian Angels Fraternity had its own altar at the church. Monks managed a parochial school for peasants’ and townsmen’s sons. The provosty in Miedniki supported itself from farmland (less than 70 ha) divided into three parts and peopled by a few families.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2017, 127; 21-52
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Appointing Canonical Prebendaries in the Vilnius Cathedral Chapter During the 14th-18th Centuries
    Obsadzanie prebend kanonickich w kapitule katedralnej wileńskiej w XIV-XVIII wieku
    Autorzy:
    Kasabuła, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950527.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Wielkie Księstwo Litewskie
    Wilno
    diecezja wileńska
    katedra
    kapituła katedralna
    prałat
    kanonik
    koadiutor
    patronat
    prebenda
    grand duchy of lithuania
    vilnius
    diocese of vilnius
    cathedral
    cathedral chapter
    prelate
    canon
    coadjutor
    patron
    ius patronatus
    prebendary
    Opis:
    The diocesan bishop enjoyed the right to fill cathedral chapter stalls and bestow patronages and benefices in medieval Western Europe, including in the Kingdom of Poland. However, a different practice developed in Lithuania in the Diocese of Vilnius, which was established in 1388. The King of Poland and the Grand Duke of Lithuania, Władysław II Jagiełło, founded the first Vilnius chapter when the Diocese of Vilnius was created. This chapter began with two prelates and ten canonical prebendaries. The next two prelatures: the custody (established before 1397) and the archdeacon (established in 1435) as well as the two canons, which were established in the early 16th century, were also grand-ducal or royal foundations. The king received and sustained these beneficiaries ius patronatus. The last two prelatures, cantoria and scholasteria, which Bishop Jan z Książąt Litewskich created, remained part of the bishops’patronage right from 1561 onward. The patronage right in the Vilnius chapter was established in the second half of the 16th century, when, in 1588, King Sigismund Augustus II gave the chapter the right to present candidates for the deanery. Compared to the cathedral chapters under the Polish crown, the diocesan bishop’s influence in filling the seats in the Vilnius chapter was definitely more modest, and even minimal, as it pertained to only two prelatures. The monarch, who could nominate up to three prelatures and all twelve canons, had incomparably greater rights. The bishop was vested ius patronatus with only two prelatures, and the chapter was vested with only one prelature. Once the chapter canon coadjutors appeared cum futura successione in the Vilnius capitular college, the Holy See was able to exercise a certain influence over filling the Vilnius chapter. A priest who was nominated as a canon coadjutor had to legitimize his appointment by presenting a papal bull that indicated his right of succession. This state of affairs lasted until the end of the 18th century.
    Obsadzanie stalli w kapitułach katedralnych związanie z prawem prezenty i patronatu w średniowiecznej Europie zachodniej, w tym także w Królestwie Polskim, należało do biskupa diecezjalnego. Inna praktyka ukształtowała się natomiast na Litwie w powstałej w 1388 r. diecezji wileńskiej. Już pierwsze fundacje na rzecz miejscowej kapituły katedralnej z 1388 r.: dwie prałatury i 10 kanonii, były dziełem króla Polski i wielkiego księcia litewskiego, Władysława II Jagiełły. Kolejne dwie prałatury: kustodia (przed 1397 r.) i archidiakonia (w roku 1435) oraz dwie kanonie, powstałe w początkach XVI w., także były fundacjami wielkoksiążęcymi lub królewskimi. Król otrzymał i utrzymał ius patronatus na te beneficja. Dwie ostatnie prałatury, kantoria i scholasteria, utworzone przez biskupa Jana z Książąt Litewskich, od 1561 r. pozostały przy prawach patronatu biskupiego. Prawa patronackie w kapitule wileńskiej ustaliły się ostatecznie w drugiej połowie XVI stulecia, gdy król Zygmunt II August w 1558 r. przekazał kapitule prawo przedstawiania kandydatów na dziekanię. W porównaniu z kapitułami katedralnymi w Koronie, wpływ biskupa diecezjalnego na obsadzanie miejsc w kapitule wileńskiej był zdecydowanie skromniejszy, wręcz minimalny (tylko dwie prałatury). Natomiast nieporównanie większe prawa miał monarcha, który nominował aż do trzech prałatur i wszystkich dwunastu kanonii. Biskupowi przysługiwał ius patronatus tylko na dwie prałatury. Kapituła prezentowała na jedną prałaturę. Pewien wpływ na obsadę stalli kapituły wileńskiej zdobyła Stolica Apostolska z chwilą pojawienia się w wileńskim kolegium kapitulnym kanoników koadiutorów cum futura successione. Duchowny nominowany na kanonika koadiutora ekspektanta musiał wylegitymować się bulą papieską na prawo sukcesji. Taki stan rzeczy utrzymał się do końca XVIII w.
    Źródło:
    Rocznik Teologii Katolickiej; 2017, 16, 1
    1644-8855
    Pojawia się w:
    Rocznik Teologii Katolickiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sesje Kapituły Katedralnej Wileńskiej w okresie przedrozbiorowym
    Sessions Held by the Vilnius Cathedral Chapter Before the Partition of Poland
    Autorzy:
    Kasabuła, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2149288.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Vilnius
    Diocese of Vilnius
    cathedral chapter
    general chapter session
    particular chapter session
    college of clerics
    chapter notary
    prelate
    canon
    Wilno
    diecezja wileńska
    kapituła katedralna
    esja kapitulna generalna
    sesja kapitulna partykularna
    korporacja kanonicka
    notariusz kapitulny
    prałat
    kanonik
    Opis:
    Cathedral chapters were colleges appointed to help bishops govern their dioceses. As such, they functioned according to collegiate principles. These principles presupposed that all decisions were to be made during collegiate meetings, which were generally referred to as sessions or chapters. These meetings primarily served as a means for the participants to come to mutual agreements and to adopt appropriate resolutions regarding how the chapter functioned as a college and its activities outside of the college. The Cathedral Chapter of Vilnius modeled itself after the royal chapter. From the 15th to the 18th centuries, the general chapter sessions and individual meetings, which included both weekly sessions as well as extraordinary sessions that convened to discuss pressing matters, took place two to three times each year on specific days. The extraordinary sessions also included urgent meetings known as sessiones repertinae, which differed from the other sessions primarily because of topics they addressed, the type of resolutions that were to be adopted, how frequently these resolutions were to be implemented, and the extent to which the prelates and canons were obliged to be present. During the pre-conciliar period, the meetings of the general Vilnius chapter were occasions to discuss and resolve more important and essential matters in accordance with statutes and adopted practices, while the individual sessions were dedicated to less important matters and often dictated by the college’s ongoing needs.
    Kapituły katedralne były korporacjami powołanymi do pomocy biskupowi w zarządzie diecezją i jako takie funkcjonowały na zasadach przyjętych w korporacjach, co zakłada, że wszelkie decyzje ich dotyczące zapadały kolegialnie na wspólnych posiedzeniach, zwanych ogólnie sesjami lub kapitułami. Służyły one przede wszystkim wzajemnemu porozumieniu się i podjęciu odpowiednich uchwał dotyczących funkcjonowania kapituły zarówno w zakresie jej funkcjonowania jako kolegium, jak też jej aktywności zewnętrznej. Kapituła Katedralna Wileńska wzorująca się w swym ustroju na kapitułach koronnych, w okresie od XV do XVIII stulecia odbywała dwa lub trzy razy w roku w ściśle określonych terminach sesje generalne oraz posiedzenia partykularne, przez które rozumiano zarówno regularnie odprawiane sesje cotygodniowe, jak też sesje nadzwyczajne zwoływane dla omówienia spraw niecierpiących zwłoki. Do tych ostatnich należy też zaliczyć posiedzenia zwoływane w trybie pilnym, tzw. sessiones repertinae. Różniły się one głównie zakresem kompetencji określanych przedmiotem obrad, rodzajem podejmowanych uchwał, częstotliwością ich odprawiania i stopniem zobowiązania prałatów i kanoników do obecności. Posiedzenia generalne Kapituły Wileńskiej w okresie przedsoborowym – w myśl statutów i przyjętej praktyki – służyły, ogólnie rzecz biorąc, omawianiu i rozstrzyganiu spraw ważniejszych i zasadniczych, sesje zaś partykularne, poświęcone były sprawom mniej ważnym, często dyktowanym bieżącymi potrzebami korporacji.
    Źródło:
    Rocznik Teologii Katolickiej; 2018, 17, 3; 259-272
    1644-8855
    Pojawia się w:
    Rocznik Teologii Katolickiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Komput katolików” parafii żołudzkiej z 1700 roku
    “Census of Catholics” in the Zoludek parish from 1700
    Autorzy:
    Lubicz-Łapiński, Łukasz
    Wilczewski, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1602483.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Historia Kościoła
    diecezja wileńska
    dekanat lidzki
    spisy parafian
    demografia
    genealogia
    Vilnius diocese
    Lida deanery
    census of parishioners
    demography
    genealogy
    Opis:
    „Komput katolików” jest spisem wiernych należących do parafii w Żołudku (obecnie na Białorusi, obwód Grodno, rejon Szczuczyn). Rejestr podaje liczby osób w poszczególnych gospodarstwach z podziałem na wiernych dorosłych – przystępujących do sakramentu pokuty i dzieci – nieprzystępujące. Wiernych spisano według miejscowości, w których mieszkali. Dobra żołudzkie, położone na prawym brzegu Niemna, na terenie powiatu i dekanatu lidzkiego, do drugiej połowy XVI wieku stanowiły własność monarszą. Następnie, zapewne w czasie panowania Zygmunta Augusta, dobra trafiły w ręce Sapiehów. Kolejnymi właścicielami Żołudka stali się Frąckiewiczowie, majętność została wniesiona w posagu przez Annę Sapieżankę, która w 1584 r. wyszła za mąż za Michała Frąckiewicza. Na przełomie XVII i XVIII wieku – znów jako posag – Żołudek stał się własnością rodziny Tyzenhauzów. Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żołudku został ufundowany w 1490 r. przez Kazimierza Jagiellończyka. Świątynia należała do średniozamożnych i nie wyróżniała się na tle pozostałych kościołów należących do dekanatu. W 1700 r. w skład parafii wchodziły 43 miejscowości. Jedynie dwie wsie leżały na południe od Niemna. Większość była ulokowana po obu stronach rzeki Lebiody, prawego dopływu Niemna. Wsie zamieszkałe przez katolików należących do parafii w Żołudku sąsiadowały z miejscowościami o ludności unickiej. Na terenie parafii oprócz kościoła, kaplicy w Krasuli i żołudzkiego klasztoru karmelitów znajdowało się siedem cerkwi grekokatolickich, zbór ewangelicki i bożnica żydowska. Prezentowany rejestr ludności jest istotnym źródłem do badań zjawisk demograficznych, dociekań językoznawców oraz genealogów. Rękopis pochodzi z księgi zawierającej akta wizytacyjne kościołów diecezji wileńskiej głównie z lat 1700-1717, do których dołączone zostały liczne dokumenty dotyczące tychże kościołów i parafii. Tom zaopatrzony mylącym tytułem Acta visitationis ecclesiarum decanatus Augustoviensis ex speciali mandato Constantini Casimiri Brzostowski [...] episcope Vilnensis [...] anno Domini 1700 collecta przechowywany jest w Bibliotece Czartoryskich w Krakowie (sygn. 1775 IV).
    The Catholic Census is a list of the faithful, belonging to the parish in Zoludek (currently in Belarus, Grodno oblast, Shchuchyn area). The register provides information on the number of people in individual households divided by faithful adults – receiving the sacrament of penance, and children – not receiving it. The faithful were listed according to the towns they lived in. The goods of Zoludek, located on the right bank of the Neman river, within the Lida district and deanery, were the property of the monarch until the second half of the 16th century. Then, probably during the reign of Sigismund Augustus, the goods fell into the hands of the Sapieha family. The subsequent owners of Zoludek were the Frackiewicz family, the property was offered as a dowry by Anna Sapieha, who married Michal Frackiewicz in 1584. At the turn of the 17th and 18th centurie, Zoludek became a property of the Tyzenhaus family, again as a dowry. The parish church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary in Zoludek was founded in 1490 by Casimir Jagiellon. The temple belonged to the middle class and did not stand out from the other churches in the deanery. In 1700, the parish was composed of 43 towns. Only two villages were south of the Neman. Most of the towns were located on both sides of the Lebioda river, the right tributary of the Neman. The villages inhabited by Catholics belonging to the parish in Zoludek were adjacent to the villages of the Uniate people. In the parish, apart from the church, a chapel in Krasula, and a Carmelite monastery in Zoludek, there were seven Greek Catholic churches, an Evangelical church and a Jewish synagogue. The discussed population register may be an important resource for research on demographic phenomena, linguistics and genealogy. The manuscript comes from a book containing visitation records of the Vilnius diocese churches, mainly from the years 1700-1717, to which numerous documents concerning these churches and parishes were attached. The volume, with the misleading title Acta visitationis ecclesiarum decanatus Augustoviensis ex speciali mandato Constantini Casimiri Brzostowski [...] episcope Vilnensis [...] anno Domini 1700 collecta, is stored in the Czartoryski Library in Krakow (reference number: 1775 IV).
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 115; 253-299
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biskup Michał Klepacz jako członek Episkopatu Polski
    Autorzy:
    Białkowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22676775.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-07
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
    Tematy:
    biskup Michał Klepacz
    archidiecezja wileńska
    diecezja łódzka
    Konferencja Episkopatu Polski
    Prymas Polski
    bishop Michał Klepacz
    Vilnius Archdiocese
    Łódź Diocese
    Episcopal Conference of Poland
    Primate of Poland
    Opis:
    This paper, opening a series of publications dedicated to activities of Bishop Michał Klepacz at the Episcopal Conference of Poland, is an introduction to his biography and to the subject. Its first part presents the life and activities of the Bishop. The future Łódź ordinary was born on July 23, 1893, in the village of Wola, a suburb of Warsaw. He was ordained in 1916. He was a graduate of the Roman Catholic Theological Academy in Saint Petersburg and the Catholic University of Lublin, at which he defended his PhD dissertation in 1932. In 1936, he was appointed an Associate Professor of the Christian philosophy at the Stefan Batory University in Vilnius. The years he spent in Vilnius under Soviet, Lithuanian and, again, Soviet occupation, were dedicated to conspirational educational and research activities. During the German occupation in 1942–1944, he was held in prison and in labour camps. Following changes in state borders imposed after the end of the World War II, he was forced to leave Vilnius and settle in Białystok. And it was there where he received his appointment as a bishop of Łódź in 1947. Rev. Michał Klepacz was ordained a bishop on April 13, 1947, and his ingress to the Łódź cathedral took place one week later. During twenty years of his rule as the bishop, the most important events in the life of the Łódź Diocese included regulation of relations with the government, renewal of the priestly formation, reorganisation and development of the Church structures, and convoking of two Diocese Councils in 1948 and 1958. Bishop Michał Klepacz died on January 27, 1967, on a day preceding the millennial celebrations in the Łódź Diocese. The subsequent part of this work briefly presents the legal and structural basis of the Episcopal Conference of Poland and its specialist committees, focusing in particular on Bishop Michał Klepacz’s participation in those bodies. Furthermore, the importance of the office of the Primate of Poland was emphasised, as a person also being a chairman of the Plenary Conference and the Main Committee of the Episcopate of Poland.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Teologiczne; 2021, 30, 1; 19-36
    1231-1634
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies