Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "classical theism" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-6 z 6
    Tytuł:
    PANENTEIZM. W ZWIĄZKU Z POGLĄDAMI JÓZEFA ŻYCIŃSKIEGO, CHARLESA HARTSHORNE’A I INNYCH PRZEDSTAWICIELI „ZWROTU PANENTEISTYCZNEGO”
    PANENTHEISM. IN REFERENCE TO THE VIEWS OF JÓZEF ŻYCIŃSKI, CHARLES HARTSHORNE, AND OTHER REPRESENTATIVES OF “THE PANENTHEISTIC TURN”
    Autorzy:
    Wojtysiak, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943428.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    panenteizm
    klasyczny teizm
    panteizm
    Hartshorne
    Życiński
    teologia naturalna (filozoficzna)
    panentheism
    classical theism
    pantheism
    natural (philosophical) theology
    Opis:
    In this paper I try to present some main origins, varieties, motives and ideas of the philosophical and theological movement called “the panentheistic turn”. Particular attention is paid to the Ch. Hartshorne’s combinatorial analyses (based on “the law of polarity”) and to the J. Życiński’s conception of “the field of rationality”. I distinguish five forms or domains of the contemporary panentheism. The first of them — the linguistic one — uses the preposition in or spatial metaphors to express the relation between God and the world. The second — the (inter)cultural panen- theism — is the result of searching for a common theology to many different religions. The third type — the Christian panentheism – interprets some main dogmas of Christian faith in the spirit of kenotic theology. At an end the ontological panentheism can be defined as the metaphysics (of God and world) emerged from the German idealism and the process philosophy. Its newest kind is the scientific panentheism based on the idea of emergence. After these distinctions I compare the ontological panentheism with the classical theism. In my opinion there are some irremovable differences between both options. I also defend the thesis that the main arguments given by the panentheists against the classical theism do not constitute the sufficient reasons to prefer their position.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2012, 60, 4; 313-337
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alfred North Whitehead. Filozoficzna wiara uczonego i jej wpływ na współczesną teologię i religię
    Autorzy:
    Gutowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2131101.pdf
    Data publikacji:
    2022-01-04
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Religioznawcze
    Tematy:
    Alfred North Whitehead
    process theism
    classical theism
    open theism
    God’s immutability
    God’s impassibility
    God of philosophers
    God of religion
    Józef Tischner
    Józef Życiński
    Socinians
    Opis:
    The subject of the article Alfred North Whitehead. The Philosophical Faith of a Scientist and Its Influence on Contemporary Theology and Religion is Whitehead’s concept of God, which constitutes the completion of his metaphysical system. The system provides a comprehensive vision of reality taking into account the modern state of science, and proposing a speculative solution to such persistent philosophical problems as the relationship between mind and body, God and evil, or freedom and determinism and indeterminism. Section 1 presents a brief biography of Whitehead highlighting his adolescent dissatisfaction with Anglicanism and moving closer to Catholicism, followed by a phase of secularism and agnosticism, and a later mature philosophical conception of God and religion. Section 2 presents the basic doctrines of Whitehead's metaphysics, and section 3 shows how process theism differs from classical, especially Thomistic theism. The dispute about the divine immutability and impassibility, questioned by Whitehead and his main intellectual successor Charles Hartshorne, is emphasized. Whitehead’s concept of God inspired many contemporary theologians and became an important competitor of classical theism. Process theism has not gained wider acceptance, despite the fact that it is more consistent with the scientific view of the world and better expresses certain aspects of popular Christian religiosity. This was mainly due to the rejection by process philosophers and theologians of traditional eschatology, and especially of the idea of subjective immortality. However, the process concept of God contributed, among others, to the emergence of open theism, which also had independent ancient sources, and to the adjustments made by many philosophers within classical theism. In Poland, Whitehead's metaphysics and philosophy of God influenced, among others, the work of Archbishop Józef Życiński. It is also worth mentioning that the Polish Socinians are regarded as precursors of process theism.
    Źródło:
    Przegląd Religioznawczy; 2021, 4/282; 21-38
    1230-4379
    Pojawia się w:
    Przegląd Religioznawczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy współczesne rozumienie problemu Bożej ukrytości prowadzi do ateizmu?
    Does the Contemporary Understanding of the Problem of God’s Hiddenness Leads to Atheism?
    Autorzy:
    Mordarski, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31232753.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Divine hiddenness
    classical theism
    absconditeism
    the hiddenness argument
    theism vs. atheism
    friendly theism vs. friendly atheism
    Miłosz Hołda
    Marek Dobrzeniecki
    John L. Schellenberg
    ukrytość Boga
    teizm klasyczny
    absconditeizm
    argument z ukrytości
    teizm vs. ateizm
    przyjazny teizm vs. przyjazny ateizm
    Opis:
    W artykule omówione zostały dwie znakomite prace na temat ukrytości Boga autorstwa Miłosza Hołdy (Źródło i noc. Wprowadzenie do współczesnego absconditeizmu) i Marka Dobrzenieckiego (Ukrytość i Wcielenie. Teistyczna odpowiedź na argument Johna L. Schellenberga za nieistnieniem Boga). Należą oni do tzw. przyjacielskich teistów, którzy usiłują traktować tezę o Bożej skrytości jako ważne poszerzenie problematyki klasycznego teizmu. Wydaje się jednak, że ulegają oni iluzji prowadzenia dialogu z tzw. przyjacielskimi ateistami, wciągającymi teistów w taką interpretację tezy o skrytości Boga, która wydaje się całkowicie sprzeczna z teizmem. Powstaje zatem pytanie, czy współczesne sformułowania problemu skrytości Boga są w jakikolwiek sposób do pogodzenia z chrześcijańskim teizmem?
    The article discusses two excellent works on the hiddenness of God by Miłosz Hołda (Źródło i noc. Wprowadzenie do współczesnego absconditeizmu [The Spring and the Night: An Introduction into Contemporary Absconditheism]) and Marek Dobrzeniecki (Ukrytość i Wcielenie. Teistyczna odpowiedź na argument Johna L. Schellenberga za nieistnieniem Boga [Hiddenness and the Incarnation: A Theistic Response to John L. Schellenberg’s Argument for Divine Nonexistence]). They belong to the so-called friendly theists, who try to treat the thesis of God’s hiddenness as an important extension of the problems of classical theism. It seems, however, that they succumb to the illusion of conducting a dialogue with the so-called friendly atheists, who involve theists in such an interpretation of the thesis about the Divine hiddenness, which seems to be completely contrary to classical theism. The question then arises: whether the contemporary formulations of the problem of the Divine hiddenness are in any way compatible with Christian theism?
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 1; 389-412
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Panenteizm a teizm klasyczny. Uwagi na kanwie Jacka Wojtysiaka krytyki stanowiska Józefa Życińskiego
    Panentheism and classical theism. Comments on the basis of Jacek Wojtysiak's criticism of Józef Życiński's position
    Autorzy:
    Gutowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074658.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Józef Życiński
    Jacek Wojtysiak
    thesim
    panentheism
    classical theism
    God’s impassibility
    omnipotence
    omniscience
    creatio ex nihil
    teizm
    panenteizm
    teizm klasyczny
    boska niecierpiętliwość
    wszechmoc
    wszechwiedza
    stworzenie świata ex nihilo
    Opis:
    The article was inspired by the tenth anniversary of the death of Archbishop Życiński and the article containing polemic with his panentheism published by Wojtysiak. Wojtysiak claims that the essence of theism is the thesis about the existential self sufficiency of God and the resulting asymmetry of his causal relationship with the world, which consists in the fact that God can exert causal influence on the world, but the world cannot influence God in this way. Since Życiński contradicts this thesis, according to Wojtysiak, his panentheism is not theism at all. I do not agree with this judgment, and what Wojtysiak calls ‘theism’ I call ‘classical theism’. Both panentheism and classical theism constitute legitimate versions of theism. Ishow that the classical theism in the version proposed by Wojtysiak is entangled in serious difficulties. One of them is that on cosmological level it harmonizes best with occasionalism, that is, with full theological determinism. Another one is connected with the thesis t that God is impassible, which deprives him of the possibility of ful filling these pro-religious functions, which are crucial for Christianity, such as God’s experiential involvement in the history of the world. I propose that the recogni tion of divine passibility be the minimum condition for any panentheism or position similar to it. Meeting this condition does not require the rejection of the thesis about the classically understood divine immutability, omnipotence or the creation of the world ex nihilo, but it is conducive to the revision of these notions. I point out that revisions proposed by Życiński in his version of panentheism were incomparably smaller than those proposed by Whitehead or especially Hartshorne, but still they cannot be treated as a minor supplement to classical theism. They constitute ver sion of panentheism or neoclassical theism, which is a much better philosophical basis for Christianity.
    Źródło:
    Analiza i Egzystencja; 2022, 57; 49-69
    1734-9923
    2300-7621
    Pojawia się w:
    Analiza i Egzystencja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Co powinno interesować filozofa w religii?
    What Should a Philosopher Seek in Religion?
    Autorzy:
    Gutowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31232815.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Ryszard Kleszcz
    philosophy of religion vs. sciences of religion
    impartiality vs. fairness of the philosopher of religion
    classical theism
    non-classical theisms
    filozofia religii a nauki o religii
    bezstronność a uczciwość filozofa religii
    teizm klasyczny
    teizmy nieklasyczne
    Opis:
    Inspiracją do napisania niniejszego artykułu były rozdziały V–VII książki Ryszarda Kleszcza Logika, metafilozofia, wszechmoc. Siedem studiów filozoficznych (2021), dotyczące tej części metafizyki, którą w terminologii scholastycznejokreślano jako filozofię Boga, a obecnie umiejscawia się ją w obrębie teologii filozoficznej lub filozofii religii. Koncentruję się na trzech pytaniach: 1) jak odróżnić badania w zakresie filozofii religii od badań w naukach o religii; 2) czy typowe dla znacznej liczby filozofów religii ograniczanie badań do monoteizmu w największych religiach świata, a w kwestiach bardziej szczegółowych do chrześcijaństwa, można przekonująco uzasadnić bez ujawniania ich własnych przekonań w sprawie religii; 3) czy klasyczny teizm stanowi właściwą artykulację chrześcijańskiego znaczenia słowa „Bóg”. W odpowiedzi na pierwsze pytanie twierdzę, że filozofem religii jest ten, kto bezpośrednio lub pośrednio zajmuje pozytywne lub negatywne stanowisko w sprawie kognitywnego charakteru, a zwłaszcza prawdziwości (Kleszcz wolałby powiedzieć: „uzasadnienia”) wierzeń czy doświadczeń religijnych. Na drugie pytanie, inaczej niż Kleszcz, odpowiadam negatywnie: ujawnienie przez filozofa własnego stosunku do religii nie niweczy ideału obiektywności, natomiast promuje uczciwość wobec czytelników i eliminuje pewien rodzaj teoretycznej hipokryzji spotykany u zwolenników filozofii uprawianej w sposób rzekomo neutralny względem własnych przekonań. Moja odpowiedź na trzecie pytanie jest także negatywna. Potrzebna jest nam dzisiaj mniej zachowawcza, odważniejsza w swoich roszczeniach filozofia religii niż ta proponowana przez Ryszarda Kleszcza — taka mianowicie, która naśladuje sposób uprawiania filozofii przez dawnych mistrzów, np. przez św. Tomasza z Akwinu, polegający na poszukiwaniu filozoficznych podstaw dla chrześcijaństwa, a nie taka, która uznaje wyniki ich ustaleń, np. w kwestii natury Boga, za zasadniczo ostateczne, a korygowalne jedynie w drobnych szczegółach.
    The article was inspired by chapters 6–7 of Ryszard Kleszcz’s book Logika, metafilozofia, wszechmoc. Siedem studiów filozoficznych (Logic, Metaphilosophy, Omnipotence. Seven Philosophical Studies) published in Polish in 2021. These chapters concern this part of metaphysics, which in the terminology inspired by scholastic distinctions was referred to as the philosophy of God, and is now placed within the framework of philosophical theology or philosophy of religion. I focus on three questions: 1) How to distinguish research in the philosophy of religion from research in the sciences of religion? 2) Can the limiting of research, typical of a large number of philosophers of religion, to monotheism in the world’s largest religions, and more specifically to Christianity, be convincingly justified without revealing their religious beliefs? 3) Is classical theism the correct articulation of the Christian meaning of the word “God”. In reply to the first question, I argue that a philosopher of religion is one who directly or indirectly takes a positive or negative stand on the cognitive character, especially truthfulness (Kleszcz would prefer to say “justification”) of religious beliefs or experiences. My reply to the second question, unlike Kleszcz’s, is negative: the philosopher’s disclosure of his own attitude to religion does not betray the ideal of objectivity; on the contrary, it promotes fairness in relation to the readers, and eliminates a certain kind of theoretical hypocrisy found in supporters of a philosophy practiced in a supposedly neutral way towards their own beliefs. My answer to the third question is also negative. What we need today is a less conservative philosophy of religion, bolder in its claims, than the one proposed by Ryszard Kleszcz—namely, one that imitates the way of practicing philosophy by the old masters, e.g. by St. Thomas Aquinas, consisting in the search for the rational foundations of Christianity, and not one that recognizes the results of the old masters’ findings, for example, on the nature of God, as fundamentally final and corrigible only in minor details.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 2; 357-372
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Probabilistic Theism and the Classical Doctrine of Actus Purus
    Teizm probabilistyczny a tradycyjna doktryna actus purus
    Autorzy:
    Mordarski, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791050.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Dariusz Łukasiewicz
    Tomasz z Akwinu
    teizm probabilistyczny
    teizm otwarty
    teizm klasyczny
    atrybuty Boga
    wszechmoc
    prostota
    Bóg jako actus purus
    opatrzność vs. przypadek
    teologia filozoficzna vs. nauki przyrodnicze
    Aquinas
    probabilistic theism
    open theism
    classical theism
    attributes of God
    omnipotence
    simplicity
    God as Actus Purus
    providence vs. chance
    philosophical theology vs. natural sciences
    Opis:
    Teizm probabilistyczny Dariusza Łukasiewicza wyrasta z nieklasycznego rozumienia natury Boga, zwłaszcza atrybutów prostoty i wszechmocy. Redefinicja tych atrybutów w kategoriach współczesnej filozofii analitycznej powoduje, że teizm probabilistyczny jest bliższy teizmu otwartego niż klasycznego teizmu. Jednak niezwykle ważną zasługą tego podejścia jest opracowanie wszechstronnego komponentu naukowego dla teizmu otwartego (który jest ciągle budowany na podstawach biblijnych), co powoduje, że teizm probabilistyczny umożliwia poszerzenie teizmu otwartego o perspektywę współczesnej nauki (współczesnych nauk przyrodniczych). Fundamentalnym znaczeniem teizmu probabilistycznego jest nie tyle pogodzenie występowania zdarzeń przypadkowych z teorią opatrzności, co raczej danie możliwości teizmowi otwartemu do wypłynięcia na szerokie wody dzisiejszych debat teistycznych, toczonych wśród współczesnych naukowców, a nie tylko wśród filozofów i teologów. Bez tego teizm otwarty pozostaje w ramach wąskiej teologicznej perspektywy, interesującej tylko dla teologów chrześcijańskich lub naukowców wyznających światopogląd chrześcijański.
    Dariusz Łukasiewicz’s probabilistic theism arises from a non-classical understanding of the nature of God, especially the attributes of simplicity and omnipotence. The redefinition of these attributes in terms of modern analytical philosophy means that probabilistic theism is closer to open theism than to classical theism. However, an extremely important merit of this approach is the development of a comprehensive scientific component for open theism (which is built on biblical foundations), which means that probabilistic theism enables the extension of open theism to the perspective of modern natural sciences. The fundamental meaning of probabilistic theism is not so much the reconciliation of the occurrence of accidental events with the theory of providence, but rather it gives the possibility of open theism to enter into theistic debates among contemporary scientists, not only philosophers and theologians. Without this, open theism remains within a narrow theological perspective, interesting only to Christian theologians or scientists professing the Christian worldview.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 3; 187-203
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-6 z 6

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies