Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Wojsko Litewskie" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
Projekty komputów wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego z lat 1683–1684. Przyczynek do badań nad problemem rywalizacji Jana III z Sapiehami o wpływy w wojsku litewskim w latach 1683–1696
Autorzy:
Hundert, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690113.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Sapiehowie
Jan III Sobieski
Wielkie Księstwo Litewskie
wojsko litewskie 1683–1696
the Sapiehas
John III Sobieski
Grand Duchy of Lithuania
Lithuanian Army 1683–1696
Opis:
Artykuł omawia proces przygotowań komputu armii litewskiej na potrzeby wojny z Portą Osmańską w 1683 r. oraz rywalizację o wpływy w wojsku pomiędzy królem Janem III a wojewodą wileńskim i hetmanem wielkim litewskim Kazimierzem Janem Sapiehą, na podstawie analizy rękopiśmiennych wykazów wojska Wielkiego Księstwa lat 1683–1684. Tekst zamyka publikacja tych projektów w formie aneksu źródłowego. The article discusses the process of preparations of the Lithuanian army establishment for war with the Sublime Porte in 1683 and the rivalry between King John III and the Palatine of Wilno, Grand Lithuanian Hetman Kazimierz Jan Sapieha, on the basis of an analysis of handwritten military registers of the Grand Duchy of Lithuania in 1683–1684. The article closes with the edition of these projects in the form of a source appendix to the study.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2017, 3
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Litewskie Muzeum Wojska i jego udział w kształtowaniu państwowości w latach 1919–1930
The Lithuanian War Museum and its contribution to the development of statehood in the years 1919–1930
Autorzy:
Kosel, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1390589.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Wojsko Litewskie
Litewskie Muzeum Wojska
muzealnictwo wojskowe
etos żołnierski
Litwa 1918–1940
Lithuanian Army
Lithuanian War Museum
military museums
soldier ethos
Lithuania 1918–1940
Opis:
Artykuł traktuje o Litewskim Muzeum Wojska w pierwszym okresie jego funkcjonowania jako placówce, która stała się centralną instytucją muzealną niepodległego państwa litewskiego. Dotyczy pierwszego okresu kształtowania się instytucji, tj. przed nadaniem jej imienia patrona – Witolda Wielkiego oraz przed budową nowego gmachu, który umocnił miejsce muzeum w przestrzeni kulturalnej miasta i państwa.
The article deals with the Lithuanian War Museum in the first period of its functioning as a place which became a central museum institution of the independent Lithuanian state. It concerns the first period of its development, that is before it was named after its patron – Vytautas the Great and before the construction of a new edifice which strengthened the position of the museum in the cultural space of the city and state.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2018, 26; 97-112
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Garnizon księcia Bogusława Radziwiłła w Słucku 1654–1668. Struktura i finansowanie
The Sluck garrison of Prince Bogusław Radziwiłł in 1654–1668. Structure and financing
Autorzy:
Kossarzecki, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22446705.pdf
Data publikacji:
2022-12-13
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Słuck
garnizon
Bogusław Radziwiłł
Wielkie Księstwo Litewskie
wojsko litewskie
piechota niemiecka
twierdze prywatne
wojna polsko-rosyjska 1654-1667
potop szwedzki
Sluck
garrison
Grand Duchy of Lithuania
Lithuanian military
rman infantry
private fortresses
Polish-Russian war 1654–1667
Swedish deluge
Opis:
Artykuł omawia dzieje regimentu piechoty niemieckiej księcia Bogusława Radziwiłła. Oddział pełnił funkcję garnizonu w Słucku, prywatnym mieście księcia, w okresie wojen Rzeczypospolitej z Państwem Moskiewskim i Kozakami. Tekst koncentruje się wokół struktury garnizonu i sposobów jego finansowania. Wyjaśniono przyczyny pojawienia się w prywatnym mieście księcia regimentu wojsk koronnych, podano informacje o kadrze oficerskiej, pochodzeniu oficerów, ich doświadczeniu wojskowym, losach i karierze oraz przebiegu służby w Słucku. Poświęcono też uwagę pochodzeniu żołnierzy oraz sprawom związanym ze zmieniającą się liczebnością garnizonu w zależności od rozwoju sytuacji wojennej. Wyjaśniono problem finansowania garnizonu, który wraz z klęską Rzeczypospolitej w 1655 r. i przejściem księcia Bogusława na służbę szwedzką, a potem pruską, przestał być opłacany ze skarbu koronnego czy litewskiego. Tekst naświetla wysiłki księcia zmierzające do zapewnienia finansowania i zaopatrzenia regimentu polegające najpierw (w latach 1655–1658) na obarczeniu tym ciężarem mieszczan słuckich i poddanych ze wsi książęcych w województwie nowogródzkim, a w latach 1659–1668, gdy po uzyskaniu zgody króla i sejmu i wprowadzeniu regimentu do komputu litewskiego, wysiłek swoich poddanych książę starał się wesprzeć pieniędzmi uzyskiwanymi ze skarbu. Losy garnizonu zależały od rozwoju sytuacji militarnej i stopnia bezpieczeństwa Słucka i włości Księstwa Słuckiego oraz stanu finansów książęcych. Wszystko to wpływało na liczebność garnizonu, a po ustaniu wojen, na stopniową jego redukcję z ponad 1000 do 150 żołnierzy. Stopniowo regiment zamieniał się z jednostki w pełni bojowej w prywatny garnizon magnacki pełniący rolę porządkową. Jego oficerowie coraz bardziej upodabniali się do urzędników administracyjnych w służbie magnata.
The article discusses the history of Prince Bogusław Radziwiłł’s German infantry regiment. The unit served as a garrison in Sluck, the prince's private city, during the period of the Commonwealth's wars against the Muscovite State and the Cossacks. The text focuses on two issues, specifically the structure of the garrison and the ways it was financed. The article explains the reasons for a Crown army regiment appearing in the prince's private city, provides information about the officers team, their backgrounds, military experience, history and careers, as well as the course of their service in Sluck. Attention was also given to the background of the soldiers and to fluctuating numbers of the garrison depending on war developments. The problem of financing the garrison, which was no longer paid from the Crown or Lithuanian treasuries after the defeat of the Commonwealth in 1655 and Prince Bogusław's shift to Swedish and subsequently Prussian service, is explained as well. The paper sheds light on the prince's efforts to secure funding and provisions for the regiment. These efforts initially (in 1655–1658) amounted to placing the burden on the townspeople of Sluck and subjects from the prince's villages in the Nowogródek Voivodship. Subsequently (in 1659-1668), after obtaining the consent of the king and the Sejm to incorporate the regiment into the Lithuanian Complement (komput), the prince tried to bolster the efforts of his subjects with money obtained from the treasury. The fate of the garrison depended on military situation developments and the degree of safety of Sluck and the Sluck Duchy domains, as well as the state of the Duke's finances. All this combined had an impact on the size of the garrison, and after the wars had ended, its gradual reduction from more than 1,000 to 150 soldiers. Gradually, the regiment turned from a combat unit into a magnate's private garrison serving as a policing force. In the magnate's service, its officers increasingly came to resemble administrative officials.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2022, 29, 29; 7-46
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korona i buławy : czyli o władzy hetmańskiej w XVII stuleciu
Autorzy:
Gawron, Przemysław (1976- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 11, s. 6-9
Data publikacji:
2020
Tematy:
Hetmani
Władcy
Wojsko
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Opis:
Artykuł dotyczy uprawnień i obowiązków hetmana w Rzeczypospolitej Polskiej w XVII stuleciu. Relacje hetmana z monarchą, z sejmem, sądami czy Trybunałem Koronnym określały pozycję jego urzędu. W XVI wieku próbowano rozdzielić dowodzenie armią w polu od zarządzania zmianami w organizacji wojska. Jednak kolejni hetmani Jan Tarnowski, Mikołaj Sieniawski czy Jan Zamojski skutecznie w praktyce łączyli te funkcje i taki kształt urzędu hetmana pozostał. Znaczenie urzędu hetmana wzrosło od 1581 roku, gdy Jan Zamojski otrzymał buławę dożywotnio. Od tego momentu wszyscy kolejni hetmani koronni i litewscy pełnili tę funkcję do śmierci. Nadal jednak król miał możliwości oddziaływania na armię przez listy zaciągowe zwane przypowiednimi. W ten sposób wprowadzał swoich zaufanych ludzi do armii. Władca mógł też odmówić wydania hetmanowi listu przypowiedniego dla wskazanej przez hetmana osoby, co zmuszało hetmana do dokonania zaciągu na własny koszt. Monarcha miał też wpływ na organizację wojsk, tworząc tzw. gwardię komputową. Regimenty tego typu, podległe królowi pojawiły się za panowania Wazów. Nominalnie gwardia komputowa podlegała hetmanowi, ale często to król decydował o jej wykorzystaniu.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Formacje zbrojne samorządu szlacheckiego Rzeczypospolitej : koncepcja i zastosowanie
Autorzy:
Staręgowski, Bartosz (1990- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2021, nr 4, s. 42-45
Data publikacji:
2021
Tematy:
Wojsko
Bezpieczeństwo militarne państwa
Obrona terytorialna
Pospolite ruszenie
Szlachta
Wyprawy łanowe (wojsko)
Artykuł problemowy
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Opis:
Tematem artykułu są formacje zbrojne i system wojskowy Rzeczypospolitej. W okresie przed rozbiorami Polska dysponowała rozbudowanymi siłami zbrojnymi, podstawą systemu wojskowego było wojsko państwowe, zazwyczaj uzupełniane oddziałami wojewódzkimi. Oprócz tego istniały również wojska prywatne poszczególnych magnatów oraz załogi miast, piechota wybraniecka, wojska najemne zaciągane doraźnie w razie potrzeby, a także gwardia królewska. Najwyższym zwierzchnikiem sił zbrojnych był król, ale szlachta decydowała o sprawach własnego terytorium. Co więcej, z biegiem czasu samorząd szlachecki miał coraz większe możliwości i swobodę w organizowaniu własnych sił zbrojnych.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Military Accounts of the Grand Lithuanian Hetman Paweł Jan Sapieha of the Years 1655–1662
Rachunki wojskowe hetmana wielkiego litewskiego Pawła Jana Sapiehy z lat 1655–1662
Autorzy:
Majewski, Andrzej Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373928.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish-Lithuanian Commonwealth
Grand Duchy of Lithuania
Paweł Jan Sapieha
army
treasure
money
Rzeczpospolita
Wielkie Księstwo Litewskie
wojsko
skarb
pieniądz
Opis:
Grand Lithuanian Hetman Paweł Jan Sapieha in 1655–1662, during the wars of the Polish-Lithuanian Commonwealth with Moscow and Sweden, gave out of his own coffers 1,985,520 zlotys for military purposes. Most of the money was used for military hauls and the payment of wages. This was due to the reduction of tax revenues to the treasury, because large areas of the Polish-Lithuanian state were under Muscovite and Swedish occupation. The aim of this article is to analyze the military accounts of Paweł Jan Sapieha and their structure against a wide comparative background, i.e. accounts of other Lithuanian and Crown hetmans of the second half of the 17th century.
Hetman wielki litewski Paweł Jan Sapieha w latach 1655–1662, w okresie wojen Rzeczypospolitej z Moskwą i Szwecją, wydał z własnej szkatuły na cele wojskowe 1,985,520 złotych. Pieniądze te zostały w większości przeznaczone na zaciągi wojskowe i wypłatę żołdu. Było to spowodowane zmniejszeniem wpływów podatkowych do skarbu, ponieważ duże obszary państwa polsko-litewskiego znalazły się pod okupacją moskiewską i szwedzką. Celem artykułu jest analiza rachunków wojskowych Sapiehy i ich struktury na szerokim tle porównawczym, tzn. rachunków innych hetmanów litewskich i koronnych drugiej połowy XVII w.
Źródło:
Res Historica; 2020, 49; 567-587
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojsko Wielkiego Księstwa Litewskiego w epoce bitwy pod Kleckiem
The Grand Duchy of Lithuania Troops in Times of the Battle of Kletsk
Autorzy:
Kazakou, Aliaksandr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131663.pdf
Data publikacji:
2020-09-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
armed forces
mass levy
hospodar courtiers
weaponry
Grand Duchy of Lithuania
wojsko
pospolite ruszenie
dworzanie hospodarscy
uzbrojenie
Wielkie Księstwo Litewskie
Opis:
Artykuł koncentruje się na zagadnieniach organizacji i uzbrojenia oddziałów litewskich, które pokonały Tatarów w bitwie pod Kleckiem w 1506 r., na tle systemu militarnego Wielkiego Księstwa Litewskiego na przełomie XV i XVI stulecia.
The article is devoted to the organisation and armament of the forces that defeated the Tatars in the Battle of Kletsk of 1506, presented against the background of the military system of the Grand Duchy of Lithuania at the end of the fifteenth and in the early sixteenth century.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2020, 6; 55-75
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nervus belli pecunia” : czyli finansowa strona wojen Rzeczypospolitej
Autorzy:
Bohun, Tomasz (1973- ).
Powiązania:
Mówią Wieki 2020, nr 11, s. 10-13
Data publikacji:
2020
Tematy:
Wojny polsko-moskiewskie (1604-1634)
Wojny polsko-szwedzkie (1563-1660)
Finanse
Wojna
Wojsko
Finanse wojskowe
Żołd
Artykuł z czasopisma historycznego
Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
Artykuł problemowy
Opis:
Artykuł dotyczy problematyki kosztów wojen prowadzonych przez Rzeczpospolitą w XVI i XVII wieku. Problemy z brakiem gotówki na płatności dla wojska wystąpiły już w wojnie ze Szwecją w Inflantach i Estonii, a później podczas wojen z Rosją od 1600 roku. Żołnierze przed niewypłacalnością skarbu państwa bronili się, zawiązując konfederacje. Pierwsza zawiązana została w Glinianach przez ponad 7,5 tysiąca żołnierzy jazdy i 900 piechurów. Konsekwentnie rabując prywatne majątki szlacheckie oraz dobra królewskie w województwach ruskim, podolskim i lubelskim wymusili na sejmie uchwalenie podatków dla pokrycia żołdów. W czasie wojny inflanckiej 8,5 tys. żołnierzy zawiązało cztery takie konfederacje (koszty ich spłacenia to 1,5 mln zł – skarb litewski i ok. 700 tys. – skarb koronny). Wojny z Rosją stały się najdroższym w historii Polski wydatkiem. Wojna moskiewska w latach 1611-1618 prowadzona przez Zygmunta III Wazę kosztowała ok. 5,7 mln złotych. Poszukując oszczędności, planowano zwiększyć ilość tańszej w utrzymaniu piechoty, kosztem jazdy. Dopiero podczas kampanii smoleńskiej w latach 1632-1634 Władysław IV zrealizował ten zamysł i to w jego armii na 21 tysięcy żołnierzy, ponad 14 stanowiła piechota.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies