Temat: інтэрферэнцыя - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Польска-беларускія моўныя сувязі на працягу стагоддзяў
Autorzy:: Баршчэўская, Ніна
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/624783.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:: language interference, borrowing, bilingualism, Belarusianisms, Polonisms, toponymy
interferencja językowa, zapożyczenia, dwujęzyczność (bilingwizm), białorutenizmy, polonizmy, toponimia
моўная інтэрферэнцыя, запазычанні, білінгвізм, беларусізмы, паланізмы, тапаніміка
Opis:: The article discusses the Polish-Belarusian linguistic relationships that have taken place over the centuries in the context of the most important historical events that favor linguistic interference and borrowing. The role of Belarusian language elements in the writings of Polish writers born in Belarusian lands and the Polish elements in the writings of Belarusian writers was twofold. Most of them remained a specific feature of a particular writer and did not enter the literary language. Those elements that have permanently entered the language of the neighbouring nation are easily recognizable because of their specific characteristics, e g Belarusian elements in the Polish language (chołodziec, czereda, hołota, kaban, rozhowory, pokucie) or Polish elements in the Belarusian language (парэнчы, кудлаты, слуп, цуд, пацалунак ). The influence of the Polish language in the Belarusian toponymy is very clear (Hrodna, Minsk, Navahrudak).
W niniejszym artykule rozpatrywane są polsko-białoruskie związki językowe występujące na przestrzeni stuleci w kontekście najważniejszych wydarzeń historycznych sprzyjających interferencji językowej oraz zapożyczeniom. Rola białoruskich elementów językowych w twórczości polskich pisarzy urodzonych na ziemiach białoruskich oraz polonizmów w twórczości pisarzy białoruskich była dwojaka. Większość z nich pozostała cechą specyficzną konkretnego pisarza i do języka literackiego nie weszła. Te, które na stałe weszły do języka sąsiedniego narodu są łatwo rozpoznawalne ze względu na specyficzne cechy, np białorutenizmy w języku polskim (chołodziec, czereda, hołota, kaban, rozhowory, pokucie) czy polonizmy w języku białoruskim (парэнчы, кудлаты, слуп, цуд, пацалунак). Bardzo wyraźny jest wpływ języka polskiego w toponimii białoruskiej (Гродна, Мінск, Навагрудак).
У дадзеным артыкуле разглядаюцца польска-беларускія моўныя сувязі на працягу стагоддзяў у кантэксце найважнейшых гістарычных падзей, якія спрыялі інтэрферэнцыі ды запазычванню. Роля беларускіх моўных элементаў у творчасці польскіх пісьменнікаў, народжаных на беларускіх землях, а таксама паланізмаў у творчасці беларускіх пісьменнікаў, была дваякая. Большасць з іх засталася спецыфічнай рысай канкрэтнага пісьменніка і не ўвайшла ў літаратурную мову. Тыя рысы, якія прыжыліся ў мове суседняй нацыі, лёгка выдзяляюцца з увагі на свае характэрныя асаблівасці, напрыклад, беларусізмы ў польскай мове (chołodziec, czereda, hołota, kaban, rozhowory, pokucie), ці паланізмы ў беларускай мове (парэнчы, кудлаты, слуп, цуд, пацалунак). Вельмі выразны ўплыў польскай мовы назіраецца ў беларускай тапаніміцы (Гродна, Мінск, Навагрудак).
Źródło:: Studia Białorutenistyczne; 2017, 11
1898-0457
Pojawia się w:: Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Wyróżniki dawnego męskiego stroju bielsko-hajnowskiego zwerbalizowane w dwóch etnograficznych opracowaniach popularnonaukowych
Distinctive features of mens Bielsko-Hajnowski costume verbalized in two ethnographic, popular and scientific studies
Адрозненні бельска-гайнаўскага мужчынскага строя, вербалізаваныя ў двух этнаграфічных навукова-папулярных даследаваннях
Autorzy:: Węgorowska, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/29430758.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:: men's costume of Bielsko-Podlaskie
ethnography
verbalization
nomenclature
cultural-linguistic interference
męski strój bielsko-podlaski
etnografia
werbalizacja
nazewnictwo
interferencja kulturowo-językowa
бельска-падляскі мужчынскі строй
этнаграфія
вербалізацыя
наменклатура
культурна-моўная інтэрферэнцыя
Opis:: Traditional folk clothing is an important element of regional culture and national heritage, but folk items of dress that document positively charged cultural interactions and interferences perpetuated also through, and in, language are crucial for native material heritage. There is no denying that the archaic, Belarusian-influenced attention-worthy – even in modern times – modest, yet elegant Bielsko-Hajnowski national dress belongs to the group of items of such traditional significance. Thus, the purpose of this article is an attempt at a linguocultural reconstruction of old men's clothing worn in villages near Bielsko Podlaskie and Hajnówka, verbalized in two ethnographic popular studies by Elżbieta Piskorz-Branekova and Jarosław Górski. On the basis of the "linguistic data" that was recorded in them and incorporated into descriptions packed with linguistic details, it was possible to reconstruct the specifics of the formerly worn men's costume of Bielsko-Hajnówka consisting of: 1) different headwear, such as straw hats, Maciejówka caps, and sheepskin caps; 2) different types of trousers including ones made of homespun materials, urban cut trousers, and breeches; 3) different outer garments such as cloth shirts with a border cut, burqas, and sheepskins 4) various types of footwear, inlcuding summer footwear made of jute, valances, shoes with uppers, and slippers; 5) foot-wrapping puttees; 6) various accessories such as selvedges, and rectangular leather belts; and 7) embroidered decorative ornaments.
Tradycyjny ubiór ludowy to istotny element kultury regionalnej i spuścizny narodowej. Dla rodzimego dziedzictwa materialnego ważne są te ludowe artefakty, które dokumentują pozytywnie nacechowane interakcje i interferencje kulturowe utrwalone również poprzez język i w języku. Do grupy takich tradycyjnych desygnatów należy z pewnością, godny uwagi także współcześnie, mało znany, archaiczny, skromny, ale elegancki, powstały pod wpływem białoruskim, jeden z najciekawszych męskich północnokresowych ubiorów – strój bielsko-hajnowski. Celem rozważań jest zatem próba lingwokulturologicznej rekonstrukcji dawnej męskiej odzieży noszonej we wsiach okolic Bielska Podlaskiego i Hajnówki, zwerbalizowanej w dwóch etnograficznych opracowaniach popularnonaukowych autorstwa Elżbiety Piskorz-Branekovej i Jarosława Górskiego. Na podstawie utrwalonych w nich „danych językowych” wkomponowanych w pełne językowych detali / językowych szczegółów opisy udało się odtworzyć specyfikę noszonego dawniej męskiego stroju bielsko-hajnowskiego współtworzonego przez: 1) różne nakrycia głowy, jak: kapelusze ze słomy, czapki maciejówki, czapki baranie; 2) różne typy spodni, jak: spodnie z samodziałów, spodnie o kroju miejskim, bryczesy; 3) różne okrycia wierzchnie, jak: płócienne koszule o kroju przyramkowym, burki, letniki, kożuchy, żupnice; 4) różne rodzaje obuwia, jak: łapcie, walanki, buty z cholewami, trzewiki; 5) owijające stopy onuce; 6) różne dodatki, jak: krajki, prostokątne paski skórzane; 7) haftowane ornamenty dekoracyjne.
Традыцыйны народны ўбор – важны элемент рэгіянальнай культуры і нацыянальнай спадчыны. Для роднай матэрыяльнай спадчыны важныя народныя артэфакты, якія дакументуюць станоўча адзначаныя культурныя ўзаемадзеянні і інтэрферэнцыю, зафіксаваныя таксама праз мову і ў мове. Да групы такіх традыцыйных абазначэнняў, безумоўна, належыць і сучасны, малавядомы, архаічны, сціплы, але элегантны, створаны пад беларускім уплывам, адзін з самых цікавых мужчынскіх строяў паўночнага памежжа – бельска-гайнаўскі. Такім чынам, мэтай разгляду з'яўляецца спроба лінгвакультуралагічнай рэканструкцыі старога мужчынскага адзення, якое насілі ў вёсках наваколляў Бельска-Падляскага і Гайнаўкі, вербалізаванай у двух этнаграфічных навукова-папулярных даследаваннях: Эльжбеты Піскаж-Бранековай і Яраслава Гурскага. На аснове замацаваных у іх "моўных дадзеных", уключаных у поўныя лінгвістычных дэталяў апісанні, удалося ўзнавіць спецыфіку бельска-гайнаўскага мужчынскага строя, які насілі раней: 1) розныя галаўныя ўборы, такія, як капелюшы з саломы, шапкі-мацееўкі, баранавыя шапкі; 2) розныя тыпы штаноў, як даматканыя штаны, штаны гарадскога крою, брыджы; 3) розныя верхнія апранахі, як палатняныя кашулі з аблямоўкай, буркі, летнікі, кажухі, жупніцы; 4) розныя тыпы абутку, як лапці, валёнкі, боты з халявамі, чаравікі; 5) анучы для абкручвання ног; 6) розныя аксэсуары, як пругі, прамавугольныя скураныя рамяні; 7) вышытыя дэкаратыўныя арнаменты.
Źródło:: Acta Albaruthenica; 2023, 23; 95-110
1898-8091
Pojawia się w:: Acta Albaruthenica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Аб адной граматычнай інавацыі ў беларускім каталіцкім сацыялекце: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса vs святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езуса vs святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус vs святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езус
On one grammatical innovation in the Belarusian Catholic sociolect: svyataya Tereza ad Dzіcyatka Ezusa vs svyataya Tereza ad Dzіcyatkі Ezusa vs svyataya Tereza ad Dzіcyatka Ezus vs svyataya Tereza ad Dzіcyatkі Ezus
O pewnej gramatycznej innowacji w białoruskim socjolekcie katolickim: swiataja Tereza ad Dziciatka Jezusa vs swiataja Tereza ad Dziciatki Jezusa vs swiataja Tereza ad Dziciatka Jezus vs swiataja Tereza ad Dziciatki Jezus
Autorzy:: Sudnik, Dzmitry
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/29521033.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:: Belarusian Catholic Sociolect
grammatical innovation
case
interference
unification
analytism
syntactic homonymy
białoruski socjolekt katolicki
innowacja gramatyczna
przypadek
interferencja
unifikacja
analityzm
homonimia składniowa
беларускі каталіцкі сацыялект
граматычная інавацыя
склон
інтэрферэнцыя
уніфикацыя
аналітызм
сінтаксічная аманімія
Opis:: We are talking about grammatical innovations in the Belarusian language: the competition of the forms дзіцятка (infant) and дзіцяткі in the genitive singular, the declinable form Езуса (Jesus) and the non-declinable form Езус in the context: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус (Saint Therese of the Child Jesus). Thus, we analyze the usages such as святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езус, which take place in the Belarusian-language Catholic discourse. We identify several possible reasons for choosing the form *дзіцяткі instead of дзіцятка: 1) unification of the ending by analogy with the form of the native singular of дзіцяці; 2) interference effect of the Russian language; 3) aligning the paradigm according to the principle of the feminine gender with the ending -i in the initial form. We tend to explain the use of the non-declinable form Езус through a tendency towards language analytism, syntagmatic relations within the grammatical structure, and the desire to avoid unwanted syntactic homonymy.
W artykule analizowane są innowacje gramatyczne w języku białoruskim: konkurencja form дзіцятка i дзіцяткі w dopełniaczu liczby pojedynczej, deklinowanej formy Езуса i niedeklinowanej formy Езус w kontekście: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса. Analizowane są zatem połączenia: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езус, które występują w białoruskojęzycznym dyskursie katolickim. Identyfikowane są możliwe przyczyny wyboru formy *дзіцяткі zamiast дзіцятка: 1) unifikacja końcówki przez analogię z formą dopełniacza liczby pojedynczej дзіцяці; 2) interferencyjny wpływ języka rosyjskiego; 3) wyrównanie paradygmatu zgodnie z zasadą rodzaju żeńskiego z końcówką -я w formie początkowej. Stosowanie niedeklinowanej formy Езус tłumaczone jest tendencją do analityzmu, relacjami syntagmatycznymi w ramach konstrukcji gramatycznej, chęcią uniknięcia niepożądanej homonimii składniowej.
У артыкуле аналізуюцца граматычныя інавацыі ў беларускай мове: канкурэнцыя формаў дзіцятка і дзіцяткі ў родным склоне адзіночнага ліку, скланяльнай формы Езуса і нескланяльнай формы Езус у кантэксце: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса. Характарызуюцца ўжыванні накшталт святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езус, якія маюць месца ў беларускамоўным каталіцкім дыскурсе. Мы называем некалькі магчымых прычын выбару формы *дзіцяткі замест дзіцятка: 1) уніфікацыя канчатку па аналогіі з формай роднага склону адзіночнага ліку дзіцяці; 2) інтэрферэнцыйнае ўздзеянне рускай мовы; 3) выраўноўванне парадыгмы па прынцыпе жаночага роду з канчаткам -я ў пачатковай форме. Ужыванне нескланяльнай формы Езус мы схільныя тлумачыць праз тэндэнцыю да аналітызму, сінтагматычныя адносіны ў межах граматычнай канструкцыі, імкненне пазбегнуць непажаданай сінтаксічнай аманіміі.
Źródło:: Acta Albaruthenica; 2022, 22; 319-330
1898-8091
Pojawia się w:: Acta Albaruthenica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "інтэрферэнцыя" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język