Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę ""Historia idei"" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
"Historyczno-ideowe konotacje obrazu rewolucji w Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego"
Autorzy:
Citkowska - Kimla, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/914938.pdf
Data publikacji:
2015-03-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
myśl polityczna
romantyzm
rewolucja
historia idei XIX w.
Opis:
Ponieważ temat rewolucji w Nie-Boskiej komedii jest skrupulatnie przebadany i przeanalizowany, dlatego przedmiotem rozważań niniejszej rozprawy nie jest problematyka sensu stricto rewolucyjna. Celem artykułu jest ukazanie zagadnienia rewolucji oraz kilku innych wątków z dramatu Krasińskiego na szerszym tle historii idei. Ściślej rzecz ujmując, próba unaocznienia konotacji stanowiska Krasińskiego wobec rewolucji z poglądami innych myślicieli, którzy poruszali ów problem.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2015, 67, 1; 191-209
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie prawa u Freuda i Durkheima. Fakt społeczny, obiekt czy tabu?
Autorzy:
Katkowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2185950.pdf
Data publikacji:
2023-01-15
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
krytyczna teoria prawa
psychoanaliza
socjologia prawa
historia idei
Zygmunt Freud
Emil Durkheim
Opis:
Zamiarem autora artykułu jest przedstawienie teoretycznoprawnych poglądów Zygmunta Freuda i Emila Durkheima oraz umiejscowienie ich w kontekście klasycznych tekstów z zakresu teorii polityczno-prawnych. Obaj myśliciele, raczej kojarzeni z socjologią czy psychologią niż z prawem, traktowali prawo jako jeden z najważniejszych punktów odniesienia w swoich koncepcjach społecznych. W obu wypadkach mamy do czynienia z traktowaniem ładu społecznego jako transcendentnego wobec empirycznej jednostki, a zarazem tworzonego przez społeczeństwo. Prawo jednocześnie ma utrudniać emancypację jednostki oraz umożliwiać jej realny wpływ na tworzenie struktur władzy. Jednocześnie, mimo licznych analiz poglądów teoretycznoprawnych tych myślicieli w europejskiej literaturze naukowej, jest to pierwsza tego typu analiza w języku polskim. Poza prezentacją poglądów Freuda i Durkheima, otwiera możliwości nie tylko ich umiejscowienia wśród teorii polityczno-prawnych, ale także wskazuje na perspektywy operacjonalizacji tych teorii – a także ich możliwych społecznych implikacji. W tym celu w poniższym artykule zostaje dokonane zestawienie ich teorii z tradycjami pozytywizmu prawniczego, reprezentowanego przez Hansa Kelsena i Herberta L.A. Harta – dwóch autorów, którzy byli inspirowani odpowiednio właśnie przez Freuda i Durkheima.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2023, 15, 1; 153-175
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Andrzej Walicki jako historyk idei
Autorzy:
Kornat, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2042489.pdf
Data publikacji:
2022-01-14
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Andrzej Walicki
historia idei
mesjanizm
idee narodu
Rosja
totalitaryzm
history of ideas
Messianism
ideas of the nation
Russia
totalitarianism
Opis:
Bohaterem artykułu jest Andrzej Walicki, bez wątpienia najbardziej twórcza osobistość w kręgu tzw. warszawskiej szkoły historii idei. Zadaniem poniższych rozważań jest analiza jego wkładu do polskiej historiografii idei. Ukazane zostaną główne pola jego refleksji naukowej oraz najpoważniejsze osiągnięcia w takich obszarach, jak historia myśli rosyjskiej i polskiej XIX–XX w., teoria totalitaryzmu oraz historia marksizmu.
The protagonist of this article is Andrzej Walicki, undoubtedly the most creative personality in the circle of the so-called Warsaw School of the history of ideas. The following reflections aim to analyse his contribution to the Polish historiography of ideas and present the main fields of his study together with the most significant achievements in the history of Russian and Polish thought of the nineteenth and twentieth centuries, the theory of totalitarianism and the history of Marxism.
Źródło:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2022, 13; 9-49
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co mają wspólnego House of Cards i Machiavelli? O pożytkach z wizualizacji problemu filozoficznego w nauczaniu historii idei
Autorzy:
Czarnecka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/914796.pdf
Data publikacji:
2015-03-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
media
nauczanie prawa
metodyka nauczania
historia idei
Opis:
W moim artykule zastanawiam się nad możliwością zrobienia użytku z jednego z najbardziej reprezentatywnych elementów kultury popularnej, czyli seriali. W pierwszej części stawiam pytanie o wartość seriali jako takichw dydaktyce historii doktryn politycznych i prawnych. Nie ograniczam się jednak do refl eksji czysto teoretycznej i dlatego w części drugiej omawiam, poparte własnym doświadczeniem dydaktycznym, studium przypadku – pokazuję, jak można posłużyć się amerykańskim serialem House of Cards, by przybliżyć studentom doktrynę N. Machiavellego.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2015, 67, 1; 335-344
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emile Durkheim jako prekursor komunitaryzmu
Emile Durkheim as a Precursor of Communitarianism
Autorzy:
Łucka, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427757.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
historia socjologii
historia idei
Emile Durkheim
komunitaryzm
history of sociology
history of ideas
communitarianism
Opis:
W artykule zostaje podjęta próba zinterpretowania twórczości klasyka socjologii Emile’a Durkheima jako prekursora komunitaryzmu, współczesnego nurtu teoretycznego i ruchu społecznego. Rozważania dotyczą pośredniego charakteru obu koncepcji oraz zawartej w nich refleksji moralnej; analizie poddane zostaje też rozumienie jednostki i jej relacji ze społeczeństwem. Zasadnicze podobieństwo, jakie łączy francuskiego myśliciela z podejściem komunitariańskim, polega na postrzeganiu świata społecznego w kategoriach pośrednich, co sytuuje obie koncepcje pomiędzy klasycznymi dychotomiami: liberalizmem i konserwatyzmem, indywidualizmem i wspólnotowością, woluntaryzmem i determinizmem itp.
The article focuses on the attempt to interpret the work of Emile Durkheim, a classic of sociology, as a precursor of communitarianism, which is a contemporary theoretical approach and a social movement. The intermediary character of both concepts and of the moral reflection included in them, as well as the understanding of an individual and its relations with a society are analyzed. The perception of the social world in intermediary categories places both approaches, the Durkheimian and the communitarian, in-between the classical dichotomies: liberalism and conservatism, individual and community, voluntarism and determinism, etc.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2016, 1(220); 7-35
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jerzy Jedlicki jako historyk XIX stulecia
Autorzy:
Kożuchowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689982.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Jerzy Jedlicki
marksizm
liberalizm
historia społeczna
historia idei
ironia
katastrofizm
optymizm
Marxism
liberalism
social history
history of ideas
irony
catastrophism
optimism
Opis:
Artykuł podejmuje próbę podsumowania dorobku badawczo-pisarskiego Jerzego Jedlickiego (1930–2018) jako historyka XIX w. Analizie poddane zostały wszystkie książki Jedlickiego, ważniejsze artykuły oraz recenzje, a także zasoby archiwalne z Instytutu Historii PAN, z którym związana była cała jego kariera zawodowa. Zaakcentowano następujące zagadnienia: ewolucja stosunku do marksizmu i – szerzej – determinizmu historycznego; nowatorskie podejście na styku historii społecznej i historii idei; poglądy na miejsce historii pośród nauk społecznych i naturę poznania historycznego; indywidualny styl pisarski Jedlickiego oraz funkcję ironii jako narzędzia interpretacyjnego; wreszcie jego poglądy na społeczne i polityczne konsekwencje głównych nurtów ideowych w Polsce w XIX stuleciu. The article analyses the legacy of Jerzy Jedlicki (1930–2018) as a historian of the nineteenth century. The analysis covers his books, his main articles and the most characteristic reviews, as well as archival materials from the Institute of History of the Polish Academy of Sciences, where Jedlicki worked for his entire professional career. The following problems are emphasized: the evolution of his attitude to Marxism and historical determinism; his attempts to combine the methods of social history and the history of ideas; his approach to the main challenges of history as a social science and a discipline of the humanities; his individual authorial style and the function of irony as an interpretative tool. And finally, his attitude towards the main ideological currents in the nineteenth-century Poland.
Źródło:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2018, 10
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stare i nowe problemy z Edmundem Burkiem
Autorzy:
Hanczewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602446.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Edmund Burke
historia idei
konserwatyzm
liberalizm
szkoła kontekstualizmu historycznego z Cambridge
history of ideas
conservatism
liberalism
Cambridge School of historical contextualism
Opis:
Edmund Burke (1730–1797), już za swojego życia był jedną z najbardziej kontrowersyjnych i wpływowych pod względem intelektualnym postaci na brytyjskiej scenie politycznej. Po śmierci spory o charakter jego poglądów, które określano jako „konserwatywne”, „liberalne” bądź wprowadzano podział na „wczesnego, liberalnego Burke’a” i „późnego, konserwatywnego Burke’a”, przyciągały uwagę wielu polityków i badaczy. Także na początku XXI w. idee Burke’a budzą szerokie zainteresowanie, co wskazuje na ich znaczenie, ale też na trudności z ich interpretacją. Already during his life, Edmund Burke (1730–1797) was one of the most controversial and intellectually influential persons on the British political scene. After his death, disputes over the character of his views and opinions, described as “conservative” or “liberal”, or divided into the “early liberal Burke” or “late conservative Burke”, attracted attention of many politicians and scholars. At the beginning of the twenty-first century, too, they spark widespread interest, which indicate their importance, but also troubles with their interpretation.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2017, 124, 3
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pedetemptim progrediensis… Lukrecjusz i Morgan
Pedetemptim progrediensis… Lucretius and Morgan
Autorzy:
Rygielska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507721.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Lewis Henry Morgan
Lukrecjusz
ewolucjonizm
kultura
antropologia kultury
historia idei
Laboratorium Kultury
Lucretius
evolutionism
culture
cultural anthropology
history of ideas
Opis:
Autorka wykorzystuje w artykule metodę porównawczą w jej wariancie filologicznym by wskazać istotne podobieństwa między myślą Lukrecjusza i Morgana w zakresie ujmowania rozwoju ludzkiej kultury jako całości. Zestawia „katalog wynalazków” oraz opisy zawarte w V księdze De rerum natura… Lukrecjusza z „epokami etnicznymi” wyróżnionymi przez Lewisa Henry’ego Morgana w Społeczeństwie pierwotnym… Oprócz kryteriów ich wyróżnienia oraz celów badawczych wskazanych przez autora Ligi... istotne są również używane przez niego pojęcia powolnego, stopniowego rozwoju (development) oraz postępu. Ważny jest także problem skali umysłu (scale of mind) i rozumu, jako czynników umożliwiających rozwój człowieka i jego kultury. Pod uwagę zostały wzięte zarówno bezpośrednie nawiązania do filozoficznego traktatu, jak i podobieństwa wymagające rekonstrukcji dokonywanej na podstawie drobiazgowej lektury obu dzieł: starożytnego i dziewiętnastowiecznego.
In this article author uses a comparative method in its philological variant in order to point out significant similarities between the thoughts of Lucretius and Morgan in scope of taking human cultural development as a whole. She juxtaposes “catalog of inventions” and other descriptions included in Lucretius’ book V De rerum natura with “ethical periods” distinguished by Lewis Henry Morgan in Ancient society. Apart from the criterion of their distinction and research objectives, indicated by the author of The League of Iroquois there are important concepts of slow, gradual development and progress, as well as the problem of the scale of mind and reason, as a factor allowing for both human and cultural development. Taken under consideration here, were both direct references to the philosophical treatise as well as similarities, which required reconstruction on basis of meticulous study of both the ancient and nineteenth-century texts.
Źródło:
Laboratorium Kultury; 2014, 3; 17-55
2084-4697
Pojawia się w:
Laboratorium Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Studium jednej metafory
A study into one metaphor
Autorzy:
Ronge, Gerard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1205023.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
humanism
literary community
politics of literture
poetics
history of idea
literary ethics
wspólnota literacka
polityka literatury
poetyka
historia idei
etyka literatury
humanizm
Opis:
Tekst jest recenzją książki Barbary Kaszowskiej-Wandor Res publica (post) litteraria. Od poetyki wspólnoty do postliteratury. Badanie etymologii metafory „republiki literackiej” prowadzi autorkę do rozważania fundamentalnych pytań dotyczących roli literatury w kształtowaniu wspólnot społecznych i pytań o sposoby wywierania przez literaturę wpływu na rzeczywistość polityczną. Rozległa erudycja badaczki i stosowane przez nią odważne rozwiązania metodologiczne pozwalają jej udzielić na te pytania – bardzo stare i często uważane za nierozstrzygalne – oryginalnych, nieoczywistych odpowiedzi.
The paper reviews Barbara Kaszkowska-Wandor’s book Res publica (post) literaria. Od poetyki wspólnoty do postliteratury. The study into the etymology of the metaphor of the “literary republic” leads the author to consider fundamental questions concerning the role of literature in shaping communities and the ways in which literature impacts political reality. The author’s erudition and bold methodological solutions allow her to answer those questions – often old and considered to be unanswerable – in an original, unobvious way.
Źródło:
Forum Poetyki; 2020, 22; 120-125
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dylematy wolności i ich prawne implikacje
Dilemmas of Freedom and their Legal Implications
Autorzy:
Łuszczyński, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927265.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wolność
filozofia prawa
historia idei
godność osoby ludzkiej
freedom
human dignity
philosophy of law
history of ideas
Opis:
Każda instytucja prawna zaczyna się od idei, zatem to pewna myśl jest pierwotna w stosunku do wytworzonej przez legislatora normy prawnej. To sprawia, że analiza owej idei jest poznawczo istotna i nie można jej lekceważyć. Wolność jest jednym z podstawowych praw gwarantowanych przez współczesny konstytucjonalizm. Artykuł jest analizą filozoficznoprawnego rozumienia pojęcia wolność i sposobów przenoszenia go na grunt prawa. Autor stawia tezę, że pojęcie wolności jest dla europejskiego prawnika pojęciem nieostrym, na fundamencie którego trudno zbudować system prawny. Z jednej strony pojęcie to wydaje się oswojone i trudno je bezpośrednio zanegować, ale jego zdefiniowanie a tym bardziej przyjęcie konsekwencji jakie się z ową definicją wiążą jest dyskusyjne.
Each legal institution begins from an idea, therefore a thought is primary in relation to the legal norm created by the legislator. This makes the analysis of this idea is significant and cannot be ignored. Freedom is one of the fundamental rights guaranteed by the contemporary constitutionalism. The article is an analysis of the philosophical and legal understanding of the concept of freedom and the ways of its transfer to the law. The author claims that the concept of freedom is a vague concept for a European lawyer, on the foundation of which it is difficult to build a legal system. On the one hand, this concept seems familiar and it is difficult to directly deny it, but its definition, and even more so, the adoption of the consequences associated with this definition is debatable.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 3 (61); 159-169
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O deformacji idei, czyli dlaczego warto studiować historię myślenia o Europie Środkowo-Wschodniej
Autorzy:
Łukasiewicz, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632256.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
history of ideas, federalism, Międzymorze (Intermarium), Central and Eastern Europe
historia idei, federalizm, Międzymorze (Intermarium), Europa Środkowo-Wschodnia
Opis:
One of the important elements of disputes in the public space are signs, concepts or ideas referring to concepts developed earlier by scientists, thinkers, philosophers, but also practitioners. Often, there are many parallel meanings around the same concept, which is not only the reason for the dispute between professionals, but also leads to significant political argument. An example of such a concept are regional integration projects in Central and Eastern Europe discussed in Poland and the region practically throughout the 20th century. Discussions took place in the countries as well as in exile. This example shows substantially how disputes over fundamental issues like democracy, coexistence of nations, good neighborhood, political integration, etc. have been discussed in the past. But it can also show how divergent narratives can accompany different traditions of thinking about these categories and how it is absorbed in contemporary public discourse. One of such examples, discussed in detail in this article, is the book by Marek Jan Chodakiewicz "Międzymorze" (Intermatrium). The author is using and old and worked-out idea trying to break out of old contexts, giving the idea a completely new meaning. The aim of the study is to reconstruct the basic conceptual grid of the author, thanks to which the fundamental differences between the historical meanings of Międzymorze and the new proposal become visible. We also ask the question about the purpose of this deformation.
Jednym z ważniejszych elementów debaty publicznej są znaki, koncepcje i idee, pozostające w związku z koncepcjami dyskutowanymi w przeszłości przez naukowców, myślicieli, filozofów i praktyków. Często, wokół pojedynczej koncepcji narasta wiele znaczeń, co wywołuje nie tylko dyskusje między profesjonalistami, ale powadzi również do istotnych sporów politycznych. Przykładem takiej koncepcji są projekty integracji regionalnej w Europie Środkowo-Wschodniej dyskutowane w Polsce i regionie praktycznie przez cały XX w. Dyskutowano je zarówno w krajach regionu jak i na emigracji. Ten przykład pokazuje dobitnie jak w przeszłości wyglądały dysputy na tematy fundamentalne, jak demokracja, współistnienie narodów, dobre sąsiedztwo, integracja polityczna itp. Ale to pokazuje również jak rozbieżne narracje mogą towarzyszyć różnym tradycjom myślenia o tych kategoriach i jak to jest przyjmowane przez współczesny dyskurs publiczny. Główną kwestią dyskutowaną w tym artykule jest sytuacja w której naukowcy ignorują fakt różnorodności koncepcji i próbują do prowadzić zmiany znaczeń istniejących pojęć i idei. Aktualna dyskusja wokół starych koncepcji integracyjnych pokazuje to znakomicie. Jednym z przykładów, analizowanym szczegółowo w tym artykule, jest książka Marka J. Chodakiewicza pt. ‘Międzymorze’. Autor użył w niej starej i wypracowanej idei, w taki sposób, aby pozbawić ją historycznego kontekstu i nadać zupełnie nowe znaczenie.
Źródło:
Res Historica; 2019, 47
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies