Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish lexis" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 66
Tytuł:
Uwagi o przebiegu XVI-wiecznych procesów normalizacyjnych na przykładzie oboczności albo // abo
Remarks on the 16th-Century Normalization Processes on the Example of Variant Forms albo // abo
Autorzy:
Michalska-Górecka, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045247.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
variance
normalization
Middle-Polish lexis
history of printing
Opis:
The aim of the article is to demonstrate the rivalries stemming from the Old-Polish variant forms/ albo and abo in the 16th-century printed material from Cracow, having the strongest influence upon the forming literary Polish language. The article tries to answer the question how a certain linguistic custom was established, not being a norm yet. For comparison, the process has also been shown in the prints from the northern borderland of Poland and Great Poland, the regions which at that time did not have such a significant influence on the literary language as the prints from Cracow, but also produced more books than other regions. The listing of data from three regions makes it possible to show the differences in the formation of the norm between the centre of cultural life of the Republic of Poland (Cracow) and its peripheral regions – the eastern and the western.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2015, 22, 1; 139-152
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nieaktualna” leksyka ogólnopolska w dwudziestoleciu międzywojennym (na materiale gazety „Trybuna Radziecka” z lat 1927–1938 – litery a–b)
Autorzy:
Graczykowska, Tamara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676916.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polish in the Soviet Union
Polish press
interwar period outdated Polish lexis
Opis:
"The outdated" Polish lexis in the interwar period (based on Trybuna Radziecka 1927–1938, letters a–b)This paper discusses 27 lexemes extracted from Trybuna Radziecka, the Polish weekly published in Moscow in 1927–1938 and edited by Polish left-intelligentsia, living in the USSR as political émigrés in the interwar period. The lexical items are listed in the form of a dictionary with examples and comments.The largest group are lexemes whose frequency in Polish is decreasing (18 items); the next group are words becoming obsolete (8 items); 15 lexems still function in the postwar Northern Borderland Polish (e.g. aeroport, akuratnie, arenda, asfaltowany, automobil, automobilowy, awjacja, bezpodstawowy, biust, bizun); one item belongs to the older vocabulary of general Polish and one to already outdated lexis. Apart from these groups, twelve lexemes had been derived from Russian words (e.g. adres, aeroport, akuratnie, arenda, automobile). «Неупотрeбляемая» польская лексика в междувоенный период (на материале газеты «Trybuna Radziecka» за годы 1927–1938, буквы А–Б)В статье проводится анализ лексики, извлеченнoй из газеты «Trybuna Radziecka» (буквы А–Б), издаваемой в Москве польскими коммунистами в период между двумя мировыми войнами (годы 1927–1938). Рассматриваются лишь слова, принадлежащие к лексике, вышедшей из употребления в oбщепольском языке. Доминируют рецессивные слова (18 примеров) и выходящие из упторебления (8 примеров). Мы обнаружили также одно устаревшее слово и один архаизм. Стоит подчеркнуть, что значительная часть слов (12 единиц) нашла поддержку в русском языке, что способствовало их более длительному сохранению в языке поляков, проживающих в Советской России в междувоенный период. Подытоживая, следует сказать, что хотя неупотребляемая лексика занимала незначительную позицию среди всех слов (в пределах букв А–Б), почерпнутых из газеты «Trybuna Radziecka», её наличие в языке источника всё же отражало общие черты советского польского языка послереволюционного периода.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2013, 37
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przymiotnik słodki w dawnych i współczesnych połączeniach wyrazowych języka polskiego
The usage of the adjective słodki (sweet) in word combinations of historical and contemporary Polish
Autorzy:
Wąsińska, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28765539.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
konkordancje
kolokacje
leksyka polska
korpusy językowe
collocations
Polish lexis
languague corpora
co-occurrence of words
Opis:
Celem artykułu jest opis oraz analiza frekwencyjna połączeń przymiotnika słodki w znaczeniach ‘miły, przyjemny’, ‘sprawiający miłe wrażenie’, ‘mdły, duszący’ obecnych zarówno w polszczyźnie dawnej, jak i współczesnej. Badania zostały przeprowadzone na podstawie Korpusu Dawnych Polskich Tekstów Dramatycznych (1772–1939), zasobów Narodowego Korpusu Języka Polskiego oraz korpusu monitorującego MoncoPL. Analiza zorientowana jest zarówno ilościowo, jak i jakościowo, to znaczy pokazuje zależność pomiędzy używaniem konkretnych połączeń wyrazowych a ich znaczeniem.
This article aims to confirm that modifications in meanings of words are associated with their collocations. This is based on an analysis performed on the collocations of the adjective ‘słodki’ [sweet]. The language material for the research was collected using historical and contemporary Polish language corpora: Korpus Dawnych Polskich Tekstów Dramatycznych (1772–1939) [The Corpus of Polish Drama Texts], PELCRA search engine for Narodowy Korpus Języka Polskiego [The National Corpus of Polish], and the Monco PL searching tool for websites. Analysing authentic examples of word combinations reveals the relationship between the adjective’s specific meaning and its collocates. The analysis also demonstrates that the collocation of ‘słodki’ has been changing over the eras of language use.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 809, 10; 32-47
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co się stało z konfessyjonistą? Dzieje leksemu w polszczyźnie
What happened to the konfessyjonista? History of the lexeme in Polish language
Autorzy:
Michalska-Górecka, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044612.pdf
Data publikacji:
2019-04-08
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
lexis of Polish Reformation
Middle Polish
konfessyjonista
konfessyja
Opis:
The history of the lexeme konfessyjonista shows that the word is a neologism that functioned in the literature of the sixteenth century in connection with religious documents/books, such as the Protestant confessions. Formally and semantically, it refers to Confessio Augustana, also to her Polish translations, and to the Konfesja sandomierska, as well as konfessyja as a kind of genre. In the Reformation and Counter-Reformation period, the word konfessyja was needed by the Protestants; the word konfessyjonista was derived from him by the Catholics for their needs. The lexeme had an offensive tone and referred to a confessional supporter as a supporter of the Reformation. Perhaps the oldest of his certifications comes from an anonymous text from 1561, the year in which two Polish translations of Augustana were announced. The demand for a konfessyjonista noun probably did not go beyond the 16th century, its notations come only from the 60s, 70s and 80s of this century.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2018, 25, 2; 207-219
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy pomieszczeń w dworach szlacheckich
Autorzy:
Świtała-Cheda, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/683875.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
lexis
semantics
etymology
polish mansion
Opis:
The names of interiors in noblemen’s mansion houses Architectural and functional transformations of noblemen’s mansion houses present an extremely appealing subject for a linguist as they convey very rich vocabulary. The article describes how the residents of mansion houses “organized” their living space. I would like to focus particularly on the lexis which served as a means to outline this space. I examine its structure and etymology. The excerpted sources of the material (the names of the interiors, edifices and less frequently isolated spaces) are rural self-help books from the 19th century, mansion’s inventories and architectural maps from the 16th – 19th centuries. The accumulated vocabulary depicts changing needs of a human being.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2014, 048
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z etymologii polskiej (2): rozgardiasz
From Polish etymology (2): rozgardiasz (hurly-burly)
Autorzy:
Fałowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39785849.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish language
lexis
etymology
rozgardiasz
Opis:
The article is devoted to the word rozgardiasz (hurly-burly) well-known in general Polish. Its chronology, semantic development, geography, and etymology are presented in a detailed and systematic way. It has been recognised as a Polish-Latin hybrid and a manifestation of the word-forming invention of Jan Mączyński, the author of the Latin-Polish Dictionary from 1564. The word’s forming structure and etymology are not entirely clear. In all probability, three constituent elements can be identified: *roz- +-gard- + -‘as(z), where the initial segment roz- should be interpreted as a prefix with the meaning ‘to break with something, to depart from something, to negate something’, the central segment -gard- can be referred, most likely, to garda [guard], gardość, gardać, gardzić [to despise], hardy [impertinent], hardość [impertinence] etc., with a lexical meaning ‘splendour, superfluity, debauchery, choosiness in eating and drinking’. Most problematic is the interpretation of the final component -‘as(z) which seems to be a nonnative element, probably Latin. This is indicated by the graphic combination -dia-, alien to the Polish language and characteristic of Latin, assimilated on Polish soil as -dyja-, i.e. rozgardyja(s), cf. dialectal rozgardyjo, ozgardyja, ṷozgardyjo, etc. In Latin, -as is the acc. ending of pl. of feminine nouns like discordia, lūxuria, pl. dēliciae, epulae, īnsidiae, cf. Latin discordias prōdūcere (discordia ‘discord, feud’), dēlicias facere (dēliciae pl. ‘sensual pleasures, amusements, amusements, superfluities, delights,enjoyments’), alicuie pulas dare, oculis epulas dare (epulae pl. ‘dishes, dishes; feast, feast’), īnsidias struere (īnsidiae’ intrigues, scheming, deceit’). In the phrase rozgardias(z) stroić, the noun occurs in the accusative. If we assume that this is a copy of the Latin acc. pl. of feminine nouns, then the literal meaning of the conjunction r. stroić should be interpreted as a repeated, recurring activity, i.e. ‘to arrange sensual delights, debauched amusements, games, frolics, luxuries, pleasures; to hold feasts, debauchedand sumptuous feasts, with an abundance of exquisite and fanciful food, an excess of the finest liquors and the presence of other carnal pleasures’. This corresponds semantically with the synonymous verbs używać, bonować cited by J. Mączyński. It would also have to be assumed that over time, the acc. pl. of a feminine noun abstracted from the substantive-verbal construction as a masculine noun and began to live its own life. This conception of the genesis of the lexeme in question, although very attractive and internally coherent, is, however, unable to transcend the limits of an academic hypothesis.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2023, 80/1; 43-54
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapożyczenia litewskie oznaczające skłonności i stany człowieka oraz sposoby wyrażania czułości lub niechęci (na materiale gwar polskich na Litwie)
Autorzy:
Rutkowska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676968.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polish dialects in Lithuania
lexis
borrowing
Lithuanisms
Opis:
Lithuanian borrowings denoting human states, dispositions and the ways of expressing frankness and unwillingness (based on the material of Polish dialects in Lithuania)The present article is a continuation of the previous studies (Rutkowska, 2009, 2010) dedicated to Lithuanian borrowings. Two previous articles have been related to human appearance and mental characteristics. The subject of the present article is Lithuanian borrowings which describe specific human dispositions and mental states, as well as the usage of epithets and the ways of addressing other people (terms of endearment). The lexical material of the article and vocabulary analyzed previously allows to state that the words referring to man make up a group of fairly large vocabulary of Lithuanian origin. It has been observed that words of such semantic categories as agriculture, weaving, fishery, construction are characterized nowadays as archaic because of the disappearance of a particular type of folk culture and changes in the field of rural activities. However, different ways of describing a person are still present in various dialect areas. A varying degree of adaptation of borrowed lexemes suggests that the penetration of such lexemes was a continuous process, which lasted throughout the period of the contact of Polish and Lithuanian dialects, and this process is continuing at the present day. The reason for the linguistic behavior of this type of Lithuanian words in Polish dialects is semantic capacity and expressiveness of these lexemes. Литуанизмы, обозначающие состояния и склонности человека, а также способы выражения им нежности или пренебрежения (на материале польских говоров в Литве)Данная статья является продолжением предыдущих исследований, посвященных заимствованиям из литовского языка, характеризующим человека (Rutkowska, 2009, 2010). Две предыдущих статьи были посвящены анализу лексики, определяющей внешний облик и черты характера человека. Предметом исследования в данной статье являются слова, связанные с типичными склонностями человека, а также афектонимы и прозвища. Лексика, представленная в трех очередных статьях, свидетельствует о многочисленности заимствований данной лексико-семантической группы и ее продуктивности. Если слова, принадлежащие к таким семантическим категориям, как земледелие, ткачество, строительство, характеризуются архаичностью в силу перемен, происходящих в сельскохозяйственной сфере жизни, то названия, определяющие человека, и в дальнейшем употребляются на разных диалектных ареалах Литвы. Различная степень адаптации данных лексем свидетельствует о том, что процесс проникновения заимствованной лексики был длительным и существовал на протяжениии всего периода контактирования польских и литовских говоров, активно подолжается и в настоящее время. Причиной сохранения в польских говорах данной лексики является ее антропоцентризм, семантическая наполненность и экспрессивность.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2011, 35
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapożyczenia litewskie dotyczące charakteru i zachowań człowieka (na materiale gwar polskich na Litwie)
Autorzy:
Rutkowska, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676373.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polish dialects in Lithuania
lexis
borrowings
Lithuanisms
Opis:
Lithuanian loanwords describing human character and behaviour (based on the material of Polish dialects in Lithuania) The aim of the present article is to describe the vocabulary of Lithuanian origin that correlates with an individual’s psychology. The major attention in the article is given to the function of this lexical group in the present-day Polish dialects, as well as to the changes, which took place in the semantic structure of the borrowings in comparison to the original expressions. In this connection, the area of the usage of corresponding lexemes in Lithuanian dialects has been established, their semantic structure analysed, and stylistic marking regarded. Most of the analyzed material has been chosen from my personal collection of Lithuanisms, and it contains vocabulary used in various dialect regions of Lithuania. The Lithuanisms discussed in the article correlate to such individual’s qualities as loquacity, proneness to complain, moan, wail, frivolity, slowness, negligence, slyness and foolishness. Заимствования из литовского языка обозначающие черты характера человека и типичные для него способы поведения (на материале польских говоров в Литве)В статье рассматривается группа лексики литовского происхождения связанная с психической сферой жизни человека. Основное внимание обращено на способ функционирования заимствованных лексических единиц в польских говорах и на те семантические сдвиги, которые произошли в смысловой структуре заимствований по сравнению со словами-источниками. В связи с этим определена сфера употребления соответсвующих лексем-прототипов в литовских говорах, пpoанализирован их семантический объем, учтена стилистическая окраска. Основой исследования является диалектная лексика, собранная автором на различных польскоязычных ареалах Литвы. Анализируемая в статье заимствования касаются таких характерных для человека черт, как: болтливость, сварливость, плаксивость, легкомыслие, медлительность, нерасторопность, хитрость и смекалистость.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2010, 34
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy naczyń do napojów w polszczyźnie ogólnej XVI wieku
Linguistically-cultural registrations of names of utensils for beverages in sixteenth century written Polish language
Autorzy:
Klóska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1592274.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
historical Polish
lexis
vocabulary
polszczyzna historyczna
leksyka
słownictwo
Opis:
The article presents 30 names of utensils for beverages (such as wine, beer, honey, water) appeared in sixteenth century written Polish language. Whole material selected from Słownik polszczyzny XVI wieku was divided into three groups: a) utensils assigned to ladle fl uids; b) utensils assigned to keep and serve fluids; c) utensils assigned to consume fluids. Moreover the article describes cultural context, etymology of words, number and examples of use.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2014, 13; 91-114
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Określenia beneficjentów Kościoła katolickiego w szesnastowiecznej polszczyźnie
Designations of the Beneficiaries of the Catholic Church in the 16th-Century Polish
Autorzy:
Migdał, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911068.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
16th-century Polish
religious lexis
church beneficiaries
Opis:
The article discusses ten 16th-century designations of the beneficiaries of the Catholic Church, that is the persons endowed with offices, which were connected with specific profits. These names have been excerpted from the published volumes of Słownik polszczyzny XVI wieku (“The Dictionary of the 16th-Century Polish”). The article presents their origin and subsequent history. It is worth noting that the majority of the names of church beneficiaries that were confirmed in the 16th-century Polish language appeared just in that century. Despite the disappearance of offices and posts designated by them, the greater part of those lexemes have survived until today, if not in general Polish, than in its ecclesiastical variety as obsolete or historical lexemes. 
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2014, 27
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Janusz Rieger, Słownictwo polszczyzny gwarowej na Brasławszczyźnie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2014, 459 ss.
Autorzy:
Głuszkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676526.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
lexis
bilingualism
Polish language
dialects
dictionary
Braslav region
Opis:
ReviewReview on Janusz Rieger’s Słownictwo polszczyzny gwarowej na Brasławszczyźnie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2014, 459 ss. The given work characterizes Polish dialectal lexis including foreign influence in the Brasław region. In the review Rieger’s work was compared with other publications on the given topic, as well as the content was analyzed. RecenzjaRecenzja opracowania Janusza Riegera, Słownictwo polszczyzny gwarowej na Brasławszczyźnie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2014, 459 ss. Praca przedstawia polską leksykę gwarową w regionie brasławskim wraz z obcymi wpływami. W recenzji dokonano porównania z innymi pracami na temat słownictwa danego obszaru i dokonano omówienia treści.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2016, 40
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapożyczenia niemieckie w XIX-wiecznym Dykcjonarzu Michała Amszejewicza (przyczynek do badań nad słownictwem obcego pochodzenia w polszczyźnie)
German loanwords in 19th century Dykcjonarz by Michał Amszejewicz (contribution to studies on vocabulary of foreign origin in the Polish Language)
Autorzy:
Skorupska-Raczyńska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109287.pdf
Data publikacji:
2020-12-08
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
lexis
lexicography
loanwords
history of the Polish Language
Opis:
Michał Amszejewicz in Dykcjonarz, which was a record of vocabulary of foreign origin used in the Polish language in the middle of the 19th century, recorded more than eight hundred lexical units (838 in 633 entries, which comprise 511 monosemes and 122 polysemes with two or more meanings) present in the lexis as a result of interference between the Polish and the German languages. Their functional allocation is diversified, with specialist lexis being dominant. Analysed vocabulary in the middle of the 19th century was functionally allocated to various areas of activity, firstly to crafts – 155 lexical units (18.5%), next to military and its organisation – 93 lexical units (11.1%), merchant’s profession and its specifics, commercial and financial aspects – 72 lexical units (8.6%). The remaining 518 lexical units (61.8%) are scattered in the lexicon of another several dozens of specialties, such as rafting, mining, metallurgy, forestry, meteorology, gardening, fine arts and others. Until the beginning of the 21st century, out of 838 analysed lexical units a diversified life cycle was preserved by 321 (38.3%), and 517 (61.7%) were transferred to linguistic archives of the Polish Language. In analysed vocabulary of German origin, actively used in the most recent Polish Language, biased lexis is dominant – in terms of terminology and style; less frequently these are words with a neutral character, regarded as basic vocabulary. Analysed Germanisms have also undergone semantic changes, i.e. specialisation, generalisation, metaphorisation and partial transformations. Germanisms in the Polish Language of the 19th century are a cultural and linguistic fact, which is characterised by certain specific conditions, also in terms of the time of their use and functionality, which has been emphasised on numerous occasions by their researcher – Bogusław Nowowiejski.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2020, 20; 255-272
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między lękiem a fascynacją. Pojęcie powietrza w dziejach polszczyzny
Autorzy:
Janowska, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152043.pdf
Data publikacji:
2021-03
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
notion
semantic change
history of Polish
historical lexis
Opis:
This paper, which proposes a historical overview, is dedicated to the notion of (air) and its lexical equivalent in the Polish language. This notion has undergone numerous changes over time; it has formed through direct human experience on the one hand and through the Christian and Slavic traditions as well as scientifi c knowledge overlapping on the other hand. This notion has always been important to the human being, it has been commonly referred to in metaphors and similes. In the historical analysis, two basic senses of powietrze (air) were taken into consideration: ‘place’ and ‘substance’. In both cases, there has always been a clearly ambivalent attitude to the human being, who sees threats on the one hand and feels that air guarantees life on the other hand.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2021, 782, 3; 17-28
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z tygodnia na tydzień, z powieści na powieść, z meczu na mecz jako przykłady nieswobodnych grup syntaktycznych
From week to week, from novel to novel, from match to match as Examples of Constrained Syntactic Groups
Autorzy:
Gębka-Wolak, Małgorzata
Moroz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045418.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
contemporary Polish language
lexis
syntax
multisegmental lexical unit
Opis:
The article has verified a hypothesis suggesting that the sequences mentioned in the title and similar to them are constrained syntactic groups, i.e., they do not form a regular combination of simple signs. The verification has been conducted on the basis of a three-stage procedure taking into account the semantic features and inner qualities of the studied expressions, namely, their composition as well as the structural and linear links between segments. It has been indicated that the components of the studied sequences jointly express meaning which can be considered as a form of perlocution: ‘something changes within fragments of time undergoing observation whose measure is determined by a variable component’. Moreover, it has been demonstrated that the two components of a sequence that can be exchanged can be realized not only by standard measures of time (second, minute, hour, week), but also by nouns referring to events (match, meeting, term). Also, there is a presentation of the basic limitations in the realization of a variable component and a mutual linear arrangement of variable and constant components. A characteristic of the expressions of the type from week to week, from novel to novel, from match to match is supplemented by the remarks concerning their external syntax.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2014, 21, 2; 9-24
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Statystyczna analiza słownictwa potocznego w podręczniku Hurra!!! Po polsku 1
Statistical Analysis of Colloquial Lexis in Handbook Hurra!!! Po polsku 1
Autorzy:
Szamryk, Konrad Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807399.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
słownictwo potoczne; język polski jako obcy; glottodydaktyka; podręczniki do nauczania języka polskiego jako obcego; statystyka językoznawcza
colloquial lexis; Polish as a foreign language; glottodidactics; Polish language handbooks for foreigners; linguistic statistics
Opis:
Artykuł poświęcony jest leksyce potocznej w podręczniku Hurra!!! Po polsku 1 (poziom A1) w ujęciu statystycznym. Z omawianego podręcznika autor wynotował 50 haseł potocznych, które zostały użyte w skrypcie 223 razy. Na tej podstawie wyliczono średnią częstość wyrazów potocznych oraz wyodrębniono słownictwo kolokwialne bardzo częste, częste, rzadkie i bardzo rzadkie. W artykule przedstawiono także „ślepą” listę rangową słownictwa potocznego oraz jego podział na części mowy. Przedstawione obliczenia prowadzą do wniosku, że tylko 13 wyrazów potocznych ma szansę utrwalić się na zajęciach lektoratowych z języka polskiego. Pozostałe wyrazy potoczne wprowadzają przede wszystkim wrażenie potoczności i służą urozmaiceniu tekstów w podręczniku, a nie są przedmiotem celowego nauczania.
This article focuses on colloquial lexis in a handbook for learning Polish as a foreign language Hurra!!! Po polsku 1 (A1 level) in statistic perspective. The researcher quoted 50 colloquial entries from the above mentioned book, which had been used 223 times. Based on investigations, an average frequency rate for colloquial lexis was calculated and vocabulary was distinguished from the perspective of its occurrence, i.e. used very often, often, rarely and very rarely. This paper also presents colloquial lexis “blind” statistical rates and their division into parts of speech. On the basis of conducted research, the author makes a conclusion that only 13 quoted colloquial words may be remembered by students at Polish language classes. Thus the large amount of analyzed lexis does not form a subject of intentional and conscious teaching, and mainly serves creating an impression of an oral discourse.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 10; 25-41
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 66

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies