Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Chrystianizacja" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Zanim zabłysło światło wiary Chrystusowej. Słowianie w orbicie wiary i kultury pogańskiej
Autorzy:
Osadczy, Olga
Osadczy-Kępka, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137324.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
mitologia słowiańska
panteon Włodzimierza
Słowianie
wierzenia
chrystianizacja
Opis:
Artykuł wprowadza w obecnie mało spopularyzowaną tematykę mitologii dawnych Słowian, przybliża panteon głównych bóstw Słowiańskich, a także wierzenia, kulty i obrzędy sprawowane przez Słowian, zamieszkujących głownie obszary wschodnie. Artykuł jest filologiczną, historyczną i antropologiczną analizą pochodzenia wyrazów, określeń, zwyczajów imion dawnych bogów oraz ich wpływu na współczesną kulturę i religię, a także ich wstępne zestawienie i porównanie z religią chrześcijańską. Opisano także pozostałe zabytki, znaleziska archeologiczne, źródła z czasów słowiańskich i średniowiecznych znajdujące się na obecnych terenach Europy Środkowo- Wschodniej, zostało wyjaśnione ich znaczenie i powiązanie z danym kultem oraz ich losy po chrystianizacji Europy.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2022, 1; 143-158
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Templariusze w ziemi łukowskiej w świetle bulli papieża Aleksandra IV z 1 lutego 1257 r.
The Knights Templar in the Łuków land in the light of the bull of Pope Aleksander IV of February 1, 1257
Autorzy:
Gomółka, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20433515.pdf
Data publikacji:
2023-11-20
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
chrystianizacja
Krzyżacy
templariusze
Łuków
christianization
Templars
Teutonic Knights
Opis:
Problematyka artykułu dotyczy przypuszczalnego powstania oraz funkcjonowania na terenie ziemi łukowskiej komandorii templariuszy. Utworzenie komandorii było wypadkową erygowania na tym terenie biskupstwa, które zgodnie z politycznymi planami księcia krakowsko–sandomierskiego Bolesława Wstydliwego miało prowadzić dynamiczną akcję misyjną wśród Jaćwingów, Litwinów oraz na peryferiach rozległej diecezji krakowskiej. Zakon natomiast miał pełnić rolę zbrojnego ramienia i zarazem tarczy ochronnej diecezji. Przeanalizowano tekst bulli papieża Aleksandra IV z 1 lutego 1257 r. przede wszystkim pod kątem obecności zakonu w Łukowie. Zwrócono również uwagę na okoliczności oraz chronologię przybycia zgromadzenia nad Krznę, przypuszczalny zasięg komandorii, jej liczebność i wielkość nadania. W wnioskach podkreślono, że upadek biskupstwa oznaczał koniec łukowskiej komandorii i fiasko politycznych planów księcia Bolesława Wstydliwego. Warto jednak pamiętać, że książę chciał budować na pograniczu przeciwwagę dla krzyżaków, dlatego skorzystał z pomocy innego zakonu rycerskiego.
The issue of this article concerns the presumed creation and functioning of the commandery of the Templars in the territory of Łuków. The creation of the commandery was the result of the establishment of a bishopric in this area, which, in accordance with the political plans of the Duke of Cracow–Sandomierz Bolesław the Chaste, was to conduct a dynamic missionary action among the Yotvingians, Lithuanians and on the peripheries of the vast diocese of Cracow. The order, on the other hand, was to act as armed forces and at the same time a protective shield of the diocese. The article analyzes the text of the bull of Pope Alexander IV of February 1, 1257 primarily in terms of the presence of the order in Łuków. Attention was also paid to the circumstances and chronology of the arrival of the congregation at Krzna, the supposed range of the commandery, its size and the size of the granting. The conclusions emphasized that the fall of the bishopric meant the end of the Łuków commandery and the failure of the political plans of Prince Bolesław the Chaste. However, it is worth remembering that the prince wanted to build a counterweight for the Teutonic Knights on the border, which is why he used the help of another knightly order.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2023, 21; 31-47
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mariaże mazowiecko-litewskie w XIII–XIV wieku. Przyczynek do chrystianizacji Litwy
Marriages between Mazovia and Lithuania in 13th–14th century. A contribution to Christianization of Lithuania
Autorzy:
Grabowski, Janusz
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24202938.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Mazowsze
małżeństwa dynastyczne
Litwa
Wielkie Księstwo Litewskie
Chrystianizacja Litwy
Opis:
Małżeństwa dynastyczne w średniowieczu wiązały się ściśle z życiem politycznym. Wśród małżeństw mazowieckich dominowały związki z Piastami śląskimi oraz dynastiami ruskimi i litewskimi. Na 42 małżeństwa Piastów mazowieckich, jedną czwartą stanowią mariaże książąt i księżniczek mazowieckich z przedstawicielami dynastii litewskiej oraz rodzinami możnowładczymi na Litwie. Przedmiotem artykułu są mariaże mazowiecko-litewskie zawierane w XIII i XIV w. Zawierali je Bolesław II z Gaudemundą Zofią córką Trojdena, Wacław z Elżbietą córką Giedymina, Bolesław Jerzy II z Eufemią córką Giedymina i Janusz I z Danutą Anną, córką Kiejstuta.
Dynastic marriages in the Middle Ages were directly connected with political life. In case of Mazovian marriages, the dominant group of connections were those to Silesian Piasts as well as Ruthenian and Lithuanian dynasties. Out of 42 marriages of Mazovian Piasts, unions of Mazovian princes and princesses with representatives of Lithuanian dynasty as well as magnate families of Lithuania, constituted a fourth of the total number. The article concerns Mazovian-Lithuanian marriages entered into in 13th and 14th century. Those were: Bolesław II with Gaudemunda Sophia, daughter of Traidenis, Wacław of Płock with Elizabeth, daughter of Gediminas, Bolesław Jerzy II with Eufemija, daughter of Gediminas, and Janusz I with Danute Anna, daughter of Kęstutis.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 56-72
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrystianizacja Polski – początki łacińskiej kultury pisma i książki w Polsce pierwszych Piastów
Christianization of Poland – beginnings of Latin literary and bibliographical culture in Poland of early Piast dynasty
Autorzy:
Potkowski, Edward
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/24202951.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Chrzest Polski
Chrystianizacja
kultura łacińska
Polska
Piastowie
Polska Piastowska
Opis:
One of important impacts of Duke Mieszko I’s baptism and resulting introduction of Christianity of Latin rite as state religion in Poland, was adoption of a hereto unknown cultural model – culture of written word and books. Before that, ancient Polish communities lived in a world of oral culture, orally conveyed, and collective memory accumulating tradition and knowledge. Conversely, Christianity was a “religion of the Book”. Its main tenets – doctrinal, moral and social, were contained in sacred books, which were the vehicle for divine revelation. New religion – Christianity – has brought Latin to Poland, as language of the doctrine and religious worship. Latin was also a way to access the entire legacy of European culture, from antiquity to mediaeval Christian culture. It allowed reading of texts, which explained the world better, than traditional beliefs. Moreover, Latin was an instrument of interaction with contemporary cultural and political centres, the Papal Curia, Emperor’s court, as well as courts of other rulers of Christian Europe. The article presents initial stages of Latin literary culture in Christianized Poland. Sacred books – liturgical codices and texts serving religious education, were the basic equipment of the new religion’s churches. They were brought by groups of missionaries and clergy, coming to the Christianized country. The first Christian rulers of Poland, whose obligation was to build churches, have also taken care to outfit them with books needed for worship and teaching. They were ordered from foreign scriptoria, or prepared in domestic ecclesiastical centres, at royal or ducal courts. Those were ecclesiastical literary works, as well as texts for religious education, among them hagiographies of first saint patrons of Poland. Besides these books, in times of first Christian rulers of Poland, memorial texts began to emerge as well – annals and inscriptions, as well as correspondence sent to foreign courts and papal Curia. Name of one of the authors, active in early 11th century in Poland is known – Bruno of Querfurt. The article presents more details about extant liturgical books, used in Christianized Poland. Those books belonged to members of Piast dynasty, or were imported by Polish kings for most important churches in the country. Discussed books include following codices: Matilde’s Codex (Liber officiorum) – a book of rites gifted to Mieszko I by Matilde of Swabia, Duchess of Lorraine, also Egbert Psalter (Psalterium Egberti) with attached prayer pages of Piast princess Gertrude (Liber precum Gertrudae), two Gospel books – Golden Codex of Gniezno (Codex aureus Gnesnensis) and Golden Codex of Pułtusk (Codex aureus Pultoviensis), Emmeram Gospel Book, Tyniec Book of Sacraments and several others, including Płock Bible and Duchess Anastasia's Gospel Book. Since the turn of 11th and 12th century, Poland’s literary culture and books begin to change. Besides the liturgical books, memorial texts and correspondence with foreign countries, practical and pragmatic texts come into use: books of laws and texts used for school education, listed in the inventory of Cracow cathedral in 1110. The array of memorial texts is expanding as well – one example is the first Polish chronicle, written by an anonymous foreign monk (Gallus Anonymous); there are also texts of courtly and recreational nature, like the story of Walter and Wisław. Since 12th century, number of centres producing written works increases; manuscripts are produced at courts of provincial dukes during feudal fragmentation period, scriptoria of cathedral churches and monasteries. Also the number of readers is increasing to include male and female monastic communities, new monasteries of Benedictine friars, Premonstratensians and Cistercians, new canon communities and cathedral clergy. Development of literary culture and books, initiated after Christianization of Poland in 10th century, has continued uninterrupted – despite temporary collapses of Church and state structures – until the end of the Middle Ages.
Jednym z doniosłych skutków chrztu księcia Mieszka I i wprowadzenia do Polski chrześcijaństwa rytu łacińskiego, jako religii państwowej, było przyjęcie nieznanego tutaj wzorca kultury – kultury pisma i książki. Wcześniej społeczeństwo prapolskie żyło w świecie kultury oralnej, przekazu ustnego i kolektywnej pamięci, gromadzącej tradycję i wiedzę. Chrześcijaństwo zaś było „religią księgi”. Jego podstawowe zasady doktrynalne, moralne i społeczne zawarte były w świętych księgach, które były nośnikiem boskiego objawienia. Nowa religia – chrześcijaństwo, wprowadziło do Polski łacinę, język doktryny i kultu religijnego. Język łaciński był również narzędziem kontaktu z całym dorobkiem kultury europejskiej, zarówno kultury antycznej, jak i średniowiecznej kultury chrześcijańskiej. Pozwalał na obcowanie z tekstami, które lepiej wyjaśniały otaczający świat, aniżeli tradycyjny zespół wyobrażeń o świecie. Łacina ponadto była narzędziem kontaktów ze współczesnymi ośrodkami kultury i ośrodkami politycznymi, z kurią papieską i dworem cesarskim, z dworami innych władców chrześcijańskiej Europy. Artykuł ukazuje początki łacińskiej kultury piśmiennej w chrystianizowanej Polsce. Do podstawowego wyposażenia świątyń nowego kultu należały księgi święte, a więc kodeksy liturgiczne i teksty służące edukacji religijnej. Przywoziły je z sobą grupy misjonarzy i przybywające do chrystianizowanego kraju duchowieństwo. Pierwsi chrześcijańscy władcy polscy, których obowiązkiem była budowa kościołów, dbali również o ich wyposażenie w księgi potrzebne do kultu i nauczania. Zamawiano je w skryptoriach zagranicznych, albo sporządzano w krajowych ośrodkach kościelnych i na dworze książęcym bądź królewskim. Były to księgi należące do grupy piśmiennictwa sakralnego i edukacji religijnej, a wśród nich żywoty pierwszych świętych patronów Polski. Obok tych ksiąg pojawiają się w kraju pierwszych chrześcijańskich władców polskich teksty o charakterze memoratywnym, jak zapiski rocznikarskie i inskrypcje, a także korespondencja wysyłana do zagranicznych dworów i kurii papieskiej. Znany jest z imienia autor działający w początkach XI w. w Polsce. Był nim Bruno z Kwerfurtu. Bliżej przedstawione zostały w artykule zachowane do dziś księgi liturgiczne, używane w chrystianizowanej Polsce. Były to księgi należące do dynastii piastowskiej albo sprowadzane przez władców polskich dla najważniejszych kościołów kraju. Są to następujące kodeksy: tzw. Kodeks Matyldy (Liber officiorum) – księga obrzędów ofiarowana królowi Mieszkowi II przez księżnę lotaryńską Matyldę, następnie „Psałterz Egberta” (Psalterium Egberti) z dołączonymi do niego kartami modlitw księżniczki piastowskiej Gertrudy (Liber precum Gertrudae), dwa ewangeliarze – Złoty Kodeks Gnieźnieński (Codex aureus Gnesnensis) i Złoty Kodeks Pułtuski (Codex aureus Pultoviensis), Ewangeliarz Emmeramski, Sakramentarz Tyniecki i kilka innych, a wśród nich Biblia Płocka i Ewangeliarz Anastazji. Od przełomu XI i XII wieku kultura pisma i książki Polski Piastowskiej zaczyna się zmieniać. Do używanych dotąd ksiąg sakralnych, tekstów memoratywnych i korespondencji z zagranicą dochodzą teraz teksty praktyczne, pragmatyczne: księgi prawa i teksty używane w edukacji szkolnej, które zanotowano w inwentarzu katedry krakowskiej w 1110 r. Wzbogaca się zasób tekstów memoratywnych – przykładem jest tu pierwsza kronika polska, dzieło anonimowego mnicha cudzoziemca (Galla Anonima); pojawiają się teksty o charakterze dworsko-rekreacyjnym, jak powieść o Walterze i Wisławie. Od XII wieku powiększa się liczba ośrodków produkcji piśmiennej; są nimi dwory książąt dzielnicowych, skryptoria katedralne i klasztorne. Wzrasta liczba użytkowników pisma i książek; są nimi wspólnoty klasztorne męskie i żeńskie, nowe klasztory benedyktynów, norbertanów (premonstratensów) i cystersów, nowe wspólnoty kanonickie i nowe środowiska kleru katedralnego. Rozwój kultury pisma i książki, zapoczątkowany chrystianizacją Polski w X wieku, trwał – mimo czasowych załamań struktur państwowych i kościelnych – nieprzerwanie aż do końca średniowiecza.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 11-45
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
We władzy Peruna. Mitologia i wierzenia dawnych Słowian i ich współczesnych wcieleń w filmie polskim
In the power of Perun. Mythology and Beliefs of Ancient Slavs and Their Contemporary Incarnations in Polish Film
Autorzy:
Nowakowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763115.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
polish film
Slavs
mythology
Christianisation
film polski
Słowianie
mitologia
chrystianizacja
Opis:
Artykuł opisuje i analizuje ekranowy wizerunek Słowian obecny w rodzimym filmie w kontekście ich wierzeń i mitologii, przeważnie zderzonych z chrystianizacją ziem polskich. Filmowcy w większości utworów starali się łączyć perspektywę legendarną, fantastyczną z wydarzeniami i realiami historycznymi. Tak jest w adaptacji powieści I. Kraszewskiego Stara baśń dokonanej przez J. Hoffmana oraz filmach Gniazdo (gdzie ważna była kwestia ideologii państwa tzw. Polski Ludowej) i Krew Boga (w czasach współczesnych, bez trybutu płaconego władzy). W utworach, w których mowa o współczesnych losach dawnej mitologii spotykamy dwa modele. Niekiedy (w filmach Jana Jakuba Kolskiego z uniwersum Jańciolandu) słowiańskie wierzenia są ukryte pod dominującą religijnością katolicką, naiwną, ludową, która nie wyrugowała do końca dawnej wiary. Z kolei w cyklach telewizyjnych Legendy Polskie Allegro oraz Krakowskie potwory dla Netfliksa mamy do czynienia ze współczesnymi wcieleniami mitów i legend słowiańskich i ściśle polskich. W produkcji Allegro postawiono na pastisz i ludyczny charakter opowiadania, w serialu platformy streamingowej Netflix próbowano mówić językiem poważnym o obecności danych bóstw we współczesnej metropolii. Oba sposoby dały niedoskonałe artystycznie rezultaty, ale gatunkowo i fabularnie wskazują na kierunek, jakim podążyć mogą kolejne realizacje tematu.
The article describes and analyses the screen image of the Slavs in Polish cinematography in the context of Slavic beliefs and mythology, mostly juxtaposed with the Christianisation of the Polish lands. In most works, filmmakers have tried to combine a legendary, fantastic perspective with historical events and realities. This is the case off Jerzy Hoffman’s adaptation of the novel by I. Kraszewski entitled Stara baśń [The Old Tale], as well as in the films Gniazdo [The Nest] (where the issue of ideology of the so-called People’s Poland was important) and Krew Boga [God’s Blood] (a movie shot in modern times, without the need to pay any tribute to the authorities). In works dealing with contemporary fate of ancient mythology we can differentiate two models. One of them is hiding Slavic beliefs under the naive, folk version of the dominant Catholic religiousness that has not completely eradicated the ancient faith (as in Jan Jakub Kolski’s films from the Jańcioland universe). In contrast, in Allegro’s Polish Legends and in Krakow Monsters TV series made for Netflix we deal with contemporary incarnations of Slavic and specifically Polish myths and legends. Allegro’s production relied on pastiche and ludic storytelling, while the series made for the streaming platform Netflix attempted to speak in earnest about the presence of the deities in question in the modern metropolis. Both ways produced artistically imperfect results, but in terms of genre and story, they point to the direction that future realisations of the theme may take.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2022, 16; 67-82
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół wobec idei krucjatowych podczas Chrystianizacji Prusów
The attitude of the Church to the notion of crusades in the times of Christianization of the Old Prussians
Autorzy:
Grążawski, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365858.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Kościół
krucjaty
chrystianizacja Prusów
The church
crusades
Christianization of Prussia
Opis:
A theological-philosophical patron of crusades was St. Augustine of Hippo (354-430), one of the Fathers of Church, who in his The City of God (De Civitate Dei) assumed that the human mankind could be divided into two categories – the one constituting the civitas Dei, acting in the name of God, and civitas terrena, including disbelievers and Muslims. According to St. Augustine, the coming of Christ would put an end to the history of humanity – at that time believers would be rewarded with eternal happiness whereas disbelievers would be damned. Only when fighting in the name of God, in the defence of the Church, the knights could be useful for the society. This attitude was represented by Pope Gregory VII (1020-1085). A great propagator of the Augustinian doctrine was St. Bernard of Clairvaux (1090–1153) who reformed it for the sake of crusades. In his famous In Praise of the New Knighthood (De laude novae militae) he established the rule of the order of the Knights Templar. A motif of the martyr’s death could become a sufficient reason to undertake further actions of Christianisation, having the at the same time eschatological and practical dimension. In the context of an overall crusade movement, the martyrdom of St. Adalbert or Five Martyr Brothers as well as St. Bruno, seems to serve as a symbol and pretext for crusades being rather penitence pilgrimages of reconciliation with redemptory valor. There was nothing more convincing to undertake a military action than a penitential mission ensuring eternal salvation. It is presumed that even in the first period the missionary action might have been conducted by the Płock bishop Alexander of Malonne (1129-1156). On 3 March 1217 Pope Honorius III (1150–1227), presumably on the initiative of the then papal legate in Prussia, the Gniezno archbishop Henryk Kietlicz and bishop Chrystian (1180-1245), allowed the knights of Mazovia and Lesser Poland to organize an expedition to Prussia in return for participation in the Palestinian crusade. As the results of converting pagans by means of sword by Polish or Scandinavian expeditions were rather scarce, the orders were entrusted with a defence and development of the mission of Christianisation. They adopted a strategy to shatter the community of tribes – in Prussia by means of attracting the nobility, in Livonia by formenting discord among tribes.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2016, 293, 3; 417-429
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrystianizacja i elity władzy Wielkich Moraw: wybrane aspekty
Christianisation and the elite of Great Moravia against the early medieval Central Europe
Autorzy:
Książek, Anna J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164677.pdf
Data publikacji:
2014-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Great Moravia
Middle Ages
Christianisation
Wielka Morawa
wieki średnie
chrystianizacja
Opis:
From the position of Christian rulers, faith expansion concerned not only individuals, but also entire communities. A decision appertaining to the choice of Rome or Constantinople as a place of importation of Christianity was both signifi cant and political. Following a number of failed attempts of Christian missions among the Slavic tribes, the ninth and eleventh century saw the emergence of the foundations of statehood along with a number of conversions acts of rulers and their milieux. The eighth century saw the development of stronghold centres on the Morava river (Mikulčice, Staré Město, Uherske Hradiste). The strongholds were rapidly remodelled in the late eighth/early ninth century, hence even prior to the Moravians putting in an appearance in Frankfurt in 822. At the time in the area of western Slovakia occurred the most aggressive expansion into the territory of the Avars located on the left bank of the Danube and new Moravian strongholds (Pobedim, Devin, Smolenice–Molpír) were erected east of the White Carpathians, at least as far as The Váh. These phenomena can be regarded as social upheavals within the political elite of the Moravians, centred on the Morava River, which resulted in the expansion into the territories in south-western Slovakia occupied by the Avars and the ensuing construction of new stronghold centres. That expansion presumably presaged the creation of a base against the Khaganate in Pannonia. The erection of the fi rst churches in the area on the initiative of the princes and nobles attests to the scale of the changes which occurred among the Moravians, having probably stemmed from very intensive, yet unmentioned in written sources, contacts between the tribal Moravian aristocracy and the Frank Counts from the borderland. It is reasonable to conjecture that there was not any organised mission, as evidenced by the ethnical diversity of the Moravian clergy emerging at the time. It consisted, apart from the Bavarians, also of the clergy from Italy and the Greeks of the Dalmatian cities.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2014, 2(7); 90-106
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unknown apostles of the grassroots mission in Gothic Dacia in the light of The Passion of St. Sabbas the Goth
Nieznani apostołowie misji oddolnej w gockiej Dacji w świetle Opisu męki św. Saby Gota
Autorzy:
Kałużny, Józef Cezary
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560406.pdf
Data publikacji:
2017-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
unknown apostles
the Christianization of Goths
the Passion of St. Sabbas the Goth grassroots Christianization
bottom-up Christianization
apostołowie
chrystianizacja Gotów
męczeństwo św. Saby Gota
chrystianizacja oddolna
Opis:
It is commonly held that the Christianization of the Gothic environment in the second half of the 4th century is a result of a large-scale operation carried out by Ulfila and his disciples – universal Christianization recognized by Gothic authorities. However, in this study attention is drawn to the fact that earlier missionary activities, referred to here as ‘grassroots Christianization,’ had already been of great significance since the second half of the 3rd century. The bottom-up mission involved spreading the Gospel in the Gothic community in a rather spontaneous way, by slaves captured by Goths in the Empire, in successive generations of their descendants (the case of Ulfila), or even heresiarchs seeking refuge outside the Empire. The process was frequently elusive, due to the lack of clear records of those activities in archaeological sources or writings, with the notable exception of credible testimony in the form of “The Passion of St. Sabbas the Goth’, a document which became the basis for the analysis conducted by the author. The source suggests that Christianization was also a bottom-up phenomenon and had reached the ‘plebeian’ environment of Goths much earlier, bearing fruit in the form of an active Church community and preparing the Gothic world for late 4th century missionaries. Thus, it was not merely a spectacular act of the apostolic mission of bishop Ulfila or his successors, but also of such apostles as Sabbas the Goth, presbyter Gutthikas, Harpyla the monk or other apostles of the grassroots mission whose names today we are unable to mention.
Przyjęło się uważać, że chrystianizacja w środowisku gockim drugiej połowie IV wieku to efekt prowadzonej na wielką skalę – m.in. przez Wulfilę i jego uczniów – chrystianizacji powszechnej uznanej przez władze Gotów. Jednak w niniejszym opracowaniu zwraca się uwagę na to, że duże znaczenie miały również wcześniejsze – prowadzone od drugiej połowy III wieku – działania ewangelizacyjne nazwane tu chrystianizacją oddolną. Misja oddolna związana była z przenikaniem Dobrej Nowiny do społeczności gockiej w sposób dość spontaniczny – m.in.: wraz z niewolnikami gockimi, pochodzącymi z cesarstwa, w kolejnych pokoleniach ich potomkami (casus Wulfili), czy wręcz herezjarchami szukającymi schronienia poza granicami Imperium – i częstokroć nieuchwytny, ze względu brak wyraźnej recepcji tych działań w źródłach archeologicznych, czy tekstach pisanych. Chlubny wyjątek w tym względzie stanowi wiarygodne świadectwo jakim jest: Opis męki świętego Saby Gota, dlatego dokument ten stał się podstawa prowadzonej w przez autora analizy. Z źródła wynika bowiem, że chrystianizacja, był również zjawiskiem oddolnym i dotarła do „plebejskiego” środowiska Gotów znacznie wcześniej, wydając owoce w postaci funkcjonującej wspólnoty Kościoła i przygotowując świat gocki na misjonarzy końca IV wieku. Zatem nie był to jedynie akt spektakularnej i prowadzonej z ogromnym rozmachem apostolskiej misji biskupa Wulfili, tudzież jego następców, ale również takich apostołów jak omawiany przez nas Saba Got, wzmiankowany prezbiter Gutthikas, mnich Harpyla, czy inni nieznani nam dziś z imienia apostołowie misji oddolnej.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2017, 23/1; 37-60
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Święty Wojciech, urbs Gyddaanyzc i problem chrystianizacji Pomorza wschodniego. Kilka uwag na marginesie rozważań dotyczących kultury duchowej mieszkańców grodu w widłach Wisły i Motławy
Saint Adalbert, urbs Gyddaanyzc and chrystianisation of Western Pomerania
Autorzy:
Kajkowski, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1365853.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Pomorze Wschodnie
Gdańsk
święty Wojciech
chrystianizacja
Western Pomerania
Gdansk
St Adalbert
Christianisation
Opis:
The 1050 anniversary of the baptism of Poland provided a good reason to resume the current discussion on the causes and circumstances of the conversion of Mieszko I and his nascent state. The scarcity and ambiguity of available sources has meant that we are far from definitive conclusions in this regard. It would seem that we can have a better understanding regarding the conversion of Pomerania. Two missions connected sequentially with the eastern and western part of that area have had a direct echo in the literature of the early Middle Ages. And while the activity of Otto of Bamberg in Western Pomerania brought visible results (although it seems to have no such consequences as suggested by the sources) it is difficult to find evidence for the 10th century from the eastern part of the region. Recent archaeological discoveries related to the stronghold located between the Vistula and the Motława rivers, undermine not only the possibility of missionary work in this place, but also the presence of St. Adalbert in general. Furthermore, the archaeological sources we have at our disposal suggests that the inhabitants of the Gdansk were not interested in the reception of Christian ideology – even if these were associated with early medieval elites (and the presence of their representatives here is indicated by some discoveries). It seems to be confirmed by a corpus of sources which can indicate that the functioning of the local community was based on a traditional normative system. In other words, common archaeological discoveries do not give any direct evidences concerning the stronghold’s conversion, or even to place a Christian community here. In such circumstances, we must assume, that either the Vita of St Adalbert does not reflect the reality of their time and should be treated as a ‘classic’ example of hagiographic rhetoric, or concerns a different stronghold located at the mouth of the Vistula river.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2016, 293, 3; 431-455
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum dynastie Přemyslovců na počátku středověku (od Přemysla Oráče k svatému Václavu)
The Sacred during the Přemyslids Dynasty in the Early Middle Ages (From Přemysl the Ploughman to Saint Wenceslas)
Autorzy:
Vaníček, Vratislav
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054603.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
the Přemyslid dynasty
charisma
dynastic legend
Christianization
Przemyślidzi
charyzmat
legenda dynastyczna
chrystianizacja
Opis:
The Přemyslid dynasty’s authority to rule drew on a pagan tradition of ‘a holy marriage’ (between Přemysl the Ploughman and the prophetess Libuše) and any military dimension was secondary. The Wenceslas legends point to a transformation of this tradition during the Czech state’s identifi cation with Christianity (mercy and justice).
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2016, 2(11); 29-62
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Językowe drogi chrystianizacji Polski
Sources of Polish Christian terminology
Autorzy:
Bednarczuk, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911293.pdf
Data publikacji:
2018-11-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
baptism
religious terminology
Christian names
stages of Christianisation
chrystianizacja
terminologia religijna
fazy chrystianizacji
Opis:
W artykule zostały przedstawione fazy procesu chrystianizacji oraz jej przebieg w Europie i na Słowiańszczyźnie, a następnie omówione wybrane polskie terminy religijne oraz inne językowych świadectw chrystianizacji. W procesie chrystianizacji wszystkich prawie krajów Europy można wyróżnić pięć faz: (1) misje ewangelizacyjne, (2) martyrologia, (3) konwersja (chrzest władcy i dworu), (4) apostazja (bunty pogańskie, herezje), (5) rekatolicyzacja, nowa ewangelizacja.
The article presents the stages of the process of Christianisation and its progress in Europe and in Slavic-speaking lands. Then the selected Polish religious terms and other linguistic testimonies of Christianisation will be discussed. We can distinguish five stages in the process of the Christianisation of almost all European countries: 1. Evangelisational missions; 2. Martyrdom; 3. Conversion (the baptism of the ruler and his court); 4. Apostasy (pagan uprisings, heresies); 5. Re-Catholicisation, new evangelisation.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2017, 34; 7-34
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sobór w Konstancji wobec monarchii polsko-litewskiej
Autorzy:
Graff, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640467.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
sobór w Konstancji, monarchia jagiellońska, proces doktrynalny i prawny, chrystianizacja Żmudzi, unia kościelna
Opis:
The Council of Constance and its attitude towards the Polish-Lithuanian monarchy In the article the involvement of the delegation of the Kingdom of Poland in the work of the Council of Constance (1414–1418) was assessed. The analysis was carried out chiefly from the point of view of the key issues in the external policy of the Jagiellon monarchy; the analysis also focused on the reactions of the participants of the Council to the activities of the Polish delegation. Although the author agrees with the opinions that the Polish Kingdom did achieve an image success in Constance, yet he is of the opinion that the success played a secondary role as regards real-life events which took place in Central Europe; he also thinks that the success tends to be exagerated by Polish historiography. Apart from a narrow group of intellectuals, the contention between Poland and the Teutonic Order was of little interest to the Council participants, and hence he comes to the conclusion that military activities were a much more effective weapon in the defense of Polish-Lithuanian interests.Although without a doubt, Jagiello and Witold overestimated the significance of the Council in respect of solving the conflict with the Teutonic Order, yet they achieved a tangible success which consisted in a change of perception of their states as well as subjects by the contemporary European elites. Therefore, the author puts forward a hypothesis that the mission of the delegation of the Ja-giellon monarchy to the Council of Constance was one of those episodes in the history of Poland and Lithuania, which constitutes a permanent legacy of common historical identity.
Źródło:
Prace Historyczne; 2014, 141, 2
0083-4351
Pojawia się w:
Prace Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies