Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ponds" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Woda czynnikiem życia każdego organizmu
Water – life determining element of all organisms
Autorzy:
Małecka, I.
Staszewski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/407558.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Badawczo-Rozwojowy Inżynierii Lądowej i Wodnej Euroexbud
Tematy:
zasoby wody
opady atmosferyczne
oceany
jeziora
zbiorniki retencyjne
rzeki
stawy
water resources
precipitation
oceans
lakes
retention reservoirs
rivers
ponds
Opis:
Woda jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych związków chemicznych na Ziemi a zarazem decyduje o życiu organizmów w tym i człowieka. Dzięki właściwości występowania w warunkach przyrodniczych (naturalnych) w trzech stanach skupienia (ciekłym, gazowym i stałym) woda podlega stałemu krążeniu (cykl hydrologiczny). W warunkach małych zasobów wodnych Polski (na jednego mieszkańca przypada zaledwie 4,8 dm3 * d-1) nadrzędnym zadaniem gospodarki jest racjonalne użytkowanie zasobów wodnych. Ziemia jest planetą oceaniczną. Zasoby wodne świata są stosunkowo bardzo duże – 1.386 mld km3 wody. Polska pod względem wielkości rocznego opadu atmosferycznego znajduje się w pobliżu końca listy krajów Europy. W Polsce, w bilansie wodnym kraju istotną rolę odgrywają jeziora. Ogólna powierzchnia jezior wynosi ok. 318 tyś. ha., natomiast łączna pojemność zbiorników retencyjnych w Polsce wynosi około 3200 hm3.
Water is one of the most common chemical substances on Earth and one which is crucial in sustaining life of any organism , including humans. Owing to its existence in nature in three physical states ( liquid, gaseous and solid) water is in constant circulation ( hydrologic cycle). Because Poland has limited water resources ( only 4.8 dm3* d-1 per one inhabitant) it is of primary importance for Polish economy to use water sensibly. Earth is a planet of oceans. The water resources of the world are huge and make 1386 billion km3 . As far as the volume of its annual precipitation is concerned , Poland occupies one of the final positions on the list of European countries. In Poland lakes play an important role in the country's water balance. On the whole, the area taken by lakes is 318 thousand ha, while the overall volume of water in retention reservoirs is approximately 3200 hm3.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska; 2015, 13; 101-107
2082-6702
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The impact of beaver ponds on tree stand in a river valley
Wpływ stawów bobrowych na drzewostan w dolinie rzecznej
Autorzy:
Boczoń, A.
Wróbel, M.
Syniaiev, V.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/292725.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
bóbr europejski
drzewostan
Puszcza Białowieska
stawy bobrowe
tamy bobrowe
zalew
beaver dam
beaver ponds
Białowieża Forest
Castor fiber
forest stand
Opis:
The number of beavers in Poland rapidly increases which may result in conflicts between man and beavers. Despite the fact that beaver ponds play important role in increasing of biodiversity, water retention and soil moisture, they may also cause the die out of tree stands in river valleys and lead consequently to disappearance of typical riparian forest communities. Field studies demonstrated that long term flooding inhibited tree growth. Many trees died after 2 years of flooding. Long flooding caused the death of 80% of trees.
W artykule podjęto problem wpływu budowli piętrzących wznoszonych na ciekach przez bobry na otaczający drzewostan. Przedstawiono wyniki pomiarów przyrostów rocznych drzew rosnących w zasięgu zalewu, a także oszacowano stan zdrowotny drzewostanu, będącego pod wpływem podniesienia poziomu wody. Badania przeprowadzono na ciekach płynących przez Nadleśnictwo Browsk, położone w północnej części Puszczy Białowieskiej. Liczebność bobrów w Polsce gwałtownie wzrasta, co może w najbliższych latach skutkować nasileniem występowania sytuacji konfliktowych między człowiekiem a bobrami. Pomimo, że stawy bobrowe pełnią ważną rolę w zwiększaniu różnorodności biologicznej, w zwiększaniu retencji wodnej, zwiększaniu uwilgotnienia gleby, to jednak na terenach leśnych doprowadzają do zamierania drzewostanów w dolinie rzecznej, w wyniku czego dochodzi do powstawania wylesionych dolin i zanikania typowych leśnych zbiorowisk przyrzecznych. Przeprowadzone prace terenowe wykazały, że na terenach zalewu gwałtownie obniża się przyrost drzew, wiele z drzew już po 2 latach zalewania zamiera. Długotrwałe zalewanie doprowadziło do zamarcia blisko 80% drzew.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2009, no. 13a; 313-327
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The spatial variation of oxygen condition in carp pond located in nature reserve „Stawy Milickie”
Przestrzenne zróżnicowanie warunków tlenowych w stawie karpiowym położonym w rezerwacie przyrody „Stawy Milickie”
Autorzy:
Jawecki, B.
Jaroszewicz-Smyk, T.
Drabiński, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/947333.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
aquatic macrophytes
carp pond
dissolved oxygen
milickie ponds
nature reserve
rushes
makrofity
rezerwat przyrody
staw karpiowy
stawy milickie
szuwary
tlen rozpuszczony
Opis:
The paper presents the results of research on the spatial variation of oxygen condition in a carp pond. The analysis of dissolved oxygen was carried out in the summer in 29 measuring points. In the analysed months the differences were determined between dissolved oxygen concentration in the strip of rushes and the part of the pond free from macrophytes. In the strip of rushes, the average concentration of dissolved oxygen was between 4.69–6.49 mg O2·dm–3. In the part of pond located near the strip of rushes the oxygen concentration was between 6.23–7.91 mg O2·dm–3 and in open water concentration of dissolved oxygen was in range 7.60–9.09 mg O2·dm–3. It was found that the biggest differences in oxygen concentration occur between the strip of rushes and the open water column: 40% in June, 26% in July, 28% in August, 38% in September, respectively. In the south-western part of the pond, covered with macrophytes and shaded by trees, the worst oxygen conditions were observed – below the optimum level for carps, sometimes reaching lethal values. The best oxygen conditions, noted in July and August, were in the central and northern part of the pond including the fishery and feeding point. In order to improve the oxygen conditions in macrophytes zone it is recommended to remove the rushes periodically and to remember to leave the part of emergent plants that are necessary for breeding and living avifauna. The scope and timing of the removal of plants has to be consulted and co-ordinated with the Regional Conservator of Nature.
W pracy przedstawiono wyniki badań przestrzennego zróżnicowania warunków tlenowych w stawie karpiowym, narybkowo-kroczkowym. Badania tlenu rozpuszczonego w wodzie przeprowadzono w lecie w 29 punktach. W badanych miesiącach określono różnice między stężeniem tlenu rozpuszczonego w pasie szuwarów a częścią stawu wolną od makrofitów. W pasie szuwarów średnie stężenie tlenu rozpuszczonego kształtowało się w przedziale 4,69–6,49 mg O2·dm–3. W części stawu położonej przy pasie szuwarów mieściło się w granicach 6,23–7,91 mg O2·dm–3, a w otwartej toni wodnej w zakresie 7,60–9,09 mg O2·dm–3. Stwierdzono, że największe różnice zawartości tlenu występują pomiędzy pasem szuwarów a otwartą tonią, średnio: 40% w czerwcu, 26% w lipcu, 28% sierpniu, 38% we wrześniu. W południowo-zachodniej części stawu, porośniętej przez makrofity i zacienionej przez drzewa, odnotowywano najgorsze warunki tlenowe, poniżej poziomu optimum tlenowego dla karpi, czasami osiągające wartości letalne. Najlepsze warunki tlenowe, odnotowane w lipcu i sierpniu, występowały w centralnej i północnej części stawu, obejmującej punkt karmienia i łowisko. W celu poprawy warunków tlenowych w pasie makrofitów można okresowo częściowo wykaszać szuwary, pamiętając o pozostawieniu części pasa roślinności wynurzonej niezbędnej dla rozrodu i bytowania ornitofauny. Zakres i termin planowanego koszenia należy konsultować z ornitologami i uzgadniać z regionalnym konserwatorem przyrody.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2013, no. 19 [VII-XII]; 47-52
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krakowskie "Białe Morza" - wybrane problemy zagospodarowania i rewitalizacji
Krakow "Biale Morza" - chosen problems of management and revitalization
Autorzy:
Sroczyński, W.
Skrzypczak, R.
Syposz-Łuczak, B.
Wota, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394612.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
tereny poprzemysłowe
stawy osadowe
odpady posodowe
Krakowskie Zakłady Sodowe Solvay
post-industrial terrains
sedimentary ponds
soda wastes
"Solvay" Kraków Soda Works
Opis:
"Białe Morza" w Krakowie-Łagiewnikach to wschodnia część terenów poprzemysłowych po byłych Krakowskich Zakładach Sodowych "Solvay". Zakłady zakończyły działalność w 1989 r., a głównym powodem ich zamknięcia była nadmierna uciążliwość dla środowiska. Wcześniej, od lat trzydziestych XX w., na omawianym terenie deponowane były odpady posodowe, głównie szlamy w nadpoziomowych stawach osadowych, łącznie około 5 mln ton. W ostatnim dwudziestoleciu osadniki podlegały samoistnej przyrodniczej renaturyzacji. Obecne zamierzenia planistyczne preferują tutaj funkcję przyrodniczo-użytkową o charakterze publicznym. Kierunek tym przemianom nadaje bliskie sąsiedztwo Sanktuarium, a szczególnie historyczny związek tych terenów z osobą Jana Pawła II i powstające na dawnych osadnikach Centrum JP II "Nie lękajcie się". Od 2007 r. autorzy (Zespół Pracowni Inżynierii Ekologicznej IGSMiE PAN w Krakowie) uczestniczą w pracach dotyczących planowania i zagospodarowania "Białych Mórz". Artykuł przybliża związane z tym wybrane problemy, szczegółowo analizowane w pracach źródłowych (Sroczyński i in. 2007a, b; 2009). Na tle historii i perspektyw zagospodarowania tego terenu omówiono uwarunkowania i ograniczenia geologiczno-inżynierskie dla potrzeb tworzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, istotnie wpływające tutaj także na regionalizację ekofizjograficzną. Zapoznano czytelników również z wstępnymi wynikami nowego etapu prac - wynikami oceny gruntów z wkopów pod powstające obiekty Centrum JP II w nawiązaniu do obowiązujących uregulowań prawnych.
"Biale Morza" in Krakow-Lagiewniki is located in the east part of post-industrial terrains after "Solvay" Krakow Soda Works. This plant finished its activity in 1989 and the main reason of its closure was an extensive noxiousness on the environment. Earlier, since the thirties of 20th century, on the discussed terrain, wastes were placed, mainly mud in the ponds located above the ground, in all ca. 5 million tons. In the last twenty years, ponds were subjected to self-contained renaturation. Nowadays plans prefer here a nature-utilization function with public character. Close neighborhood of the Sanctuary, historical connection of those terrains with John Paul II and forming JP II Center "Be Not Afraid!" give a direction of those transformations. Since 2007 authors (group from Division of Ecological Engineering - Mineral and Energy Economy Research Institute Polish Academy of Sciences, Krakow) have participated in works apply to planning and management of "Biale Morza". This article presents the problems connected with the works, which are analyzed in the sources (Sroczynski et al. 2007a, b; 2009). On the historic background and utilization perspectives, conditions and geological and engineering restrictions for local plan needs are discussed (they influence ecophysiographical division). A reader gets acquainted with initial results of new works stage - assessment of soil from excavations under JP II Center in connection with obligatory legal adjustments.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2009, 76; 31-43
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Species richness and diversity of caddisflies (Trichoptera) in a selected area in mid-western Poland (Lubuskie Province)
Autorzy:
Rychła, Anna
Buczyńska, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/763889.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
diversity
species richness
rivers
ponds
springs
rare species
endangered species
protected species
różnorodność
bogactwo gatunkowe
rzeki
stawy
źródła
gatunki rzadkie
gatunki zagrożone
gatunki chronione
Opis:
The information about the distribution of caddisflies (Trichoptera) in mid-western Poland being a part of the Wielkopolsko-Kujawska Lowland (WKL) faunistic region is still scarce compared to other regions. To close the knowledge gap, we investigated caddisflies larvae and occasionally imagines in a selected area in mid-western Poland in 2011. The aim was the preliminary estimation of species richness and abundance of protected, rare and endangered species in this part of WKL. For the study 63 sampling sites representing broad spectrum of habitat types were chosen and analysed with various ecological indices. In total, 75 species: 46 as larvae and 51 as imagines were found in the area. Among them, one protected species (Crunoecia irrorata), 5 listed in the Polish Red List (Erotesis baltica, Hydropsyche bulgaromanorum, Ylodes simulans, Limnephulus borealis and L. fuscinervis), and 11 species not reported for WKL yet were found in the area. In the whole material, the most frequent and dominant species was Limnephilus flavicornis. In contrast, 50 species were recorded in less than 5% of sites. The highest species richness was found in rivers and fish ponds with total number of 33 and 32 species, respectively, whereas the lowest one in springs (5 species) and bogs (6 species). The highest species diversity obtained with probability of intraspecificencounter (PIE) Index was found in fish ponds (0.90) and rivers (0.85) as well. In contrast, streams had the lowest PIE value (0.60) in the area. The most valuable habitat types with regard to protected, endangered and rare species were rivers and fish ponds, as well as lakes and streams of lower importance. To conclude, our investigation indicated a high species richness and diversity in the area, which was related to high habitat heterogeneity, thus having significant importance for biodiversity preservation in mid-western Poland. Moreover, fish ponds and rivers were the most valuable habitat types significantly contributing to species richness, diversity and preservation of rare and endangered species in this area.
Wiedza na temat rozmieszczenia chruścików (Trichoptera) w środkowo-zachodniej Polsce, będącej częścią krainy faunistycznej Niziny Wielkopolsko-Kujawskiej (WKL) jest wciąż uboga w porównaniu do innych regionów. W celu uzupełnienia tej informacyjnej luki w roku 2011 przeprowadzono inwentaryzację wybranego obszaru w tej części kraju. Celem pracy było wstępneokreślenie różnorodności gatunkowej oraz gatunków chronionych, zagrożonych i rzadkich w tej części WKL. Próby pobrano z 63 stanowisk obejmujących szerokie spektrum typów siedliska następnie przeanalizowano przy użyciu różnych wskaźników ekologicznych. Ogółem stwierdzono 75 gatunków chruścików, w tym 46 i 51 odpowiednio w postaci larw i osobników dorosłych. Wśród stwierdzonych gatunków jeden jest chroniony (Crunoecia irrorata), 5 znajduje się na Polskiej Czerwonej Liście (Erotesis baltica, Hydropsyche bulgaromanorum, Ylodes simulans, Limnephulus borealis and L. fuscinervis) a 11 nie było dotychczas podanych z WKL. Z całości materiału gatunkiem o najwyższej dominacji i frekwencji był Limnephilus flavicornis. Natomiast aż 50 gatunków stwierdzono w mniej niż 5% stanowisk. Najwyższą liczbę gatunków zanotowano w rzekach i stawach rybnych, odpowiednio 33 i 32, natomiast najmniejszą w źródłach (5 gatunków) oraz na torfowiskach (6 gatunków). Najwyższą różnorodnością gatunkową mierzoną według wskaźnikaPIE charakteryzowały się również stawy rybne (0.90) i rzeki (0.85), natomiast najniższą wartość PIE (0.60) stwierdzono w strumieniach. Pod względem udziału gatunków chronionych, zagrożonych i rzadkich najbardziej cenne okazały się rzeki oraz stawy rybne, a także w mniejszym stopniu jeziora oraz źródła. Reasumując, badany obszar charakteryzuje się dużym bogactwem oraz różnorodnością gatunkową chruścików mających znaczenie dla ochrony bioróżnorodności w środkowo-zachodniej Polsce. Najbardziej cennymi typami siedlisk dla zachowania bogactwa, różnorodności oraz dla gatunków rzadkich i zagrożonych są rzeki oraz stawy hodowlane.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio C – Biologia; 2013, 68, 1
2083-3563
0066-2232
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio C – Biologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A review of energy saving and energy effective roofings
Przegląd energooszczędnych rozwiązań pokryć dachowych
Autorzy:
Savchenko, Olena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2175046.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
nsulated roof
double-skin roof
cool roof
green roof
biosolar roof
roof ponds
dach izolowany
dach dwupłaszczowy
dach chłodzony
dach zielony
dach biosolarny
taras
Opis:
This article is a systematic review of the literature on the energy efficiency and energy efficient construction of roofs. This paper considers seven types of roof, including insulated, double-skin, cool roofs, green roofs, roofs with photovoltaic panels, biosolar roof and roof ponds. The review covers the main characteristics of each roof, the reduction of heat flux and the appropriate climate for its implementation. These roofs can reduce energy consumption for cooling or heating systems. For the cold period of the year the warmed roof which reduced heat losses of the room to 70% proved to be the most effective. In hot climates the cool roof is the simplest covering, which reduces the flow of solar radiation into the room by 30%. The installation of a double-skin roof or a pond on the roof stabilizes the temperature in the room on hot days. Green roofs in hot climates can reduce the heat of solar radiation through the roof to 35%, and the presence of photovoltaic panels on the green roof can increase their efficiency by 8.3%. To increase the energy efficiency of the roof, it is advisable to combine several types of roofs.
Artykuł stanowi przegląd literatury dotyczącej energooszczędnych rozwiązań konstrukcji dachów. W artykule omówiono siedem rozwiązań dachów, w tym dach izolowany, dach o podwójnej konstrukcji, dach chłodzony, dach zielony, dach z panelami fotowoltaicznymi, dach biosolarny i taras. Przegląd zawiera charakterystykę każdego dachu, redukcję strumienia ciepła oraz wskazuje warunki klimatyczne odpowiednie do zastosowania takiego rozwiązania. Zastosowanie odpowiednich rozwiązań może zmniejszy zużycie energii na chłodzenie lub ogrzewanie. W okresie zimowym najkorzystniejszy okazał się dach ocieplony, który pozwala na zmniejszenie strat ciepła do 70%. W klimacie gorącym najlepszym rozwiązaniem jest powłoka chłodząca, która ogranicza dopływ promieniowania słonecznego do pomieszczenia o 30%. Zastosowanie dachu podwójnego lub tarasu pozwala na stabilizację temperatury w pomieszczeniu w upalne dni. Zielone dachy w gorącym klimacie mogą zmniejszyć ciepło promieniowania słonecznego przez dach do 35%, a obecność paneli fotowoltaicznych może podnieść ich wydajność o 8,3%. Aby zwiększyć efektywność energetyczną dachu, zaleca się łączenie kilku rodzajów dachów.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo; 2021, 27 (177); 219-224
0860-7214
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geologiczne uwarunkowania rewitalizacji i zagospodarowania tzw. "Białych Mórz" na terenach po byłych Krakowskich Zakładach Sodowych "Solvay"
Geological condition of revitalization and land development the "Białe Morza" on the terrains after former "Solvay" Kraków Soda Works
Autorzy:
Sroczyński, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184073.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
geologia środowiskowa
stawy osadowe
odpady posodowe
rejonizacja geologiczno-inżynierska
Krakowskie Zakłady Sodowe Solvay
environmental geology
sedimentary ponds
soda wastes
geological-engineering reionisation
"Solvay" Kraków Soda Works
Opis:
"Białe Morza" w Krakowie-Łagiewnikach to wschodnia część terenów poprzemysłowych po byłych Krakowskich Zakładach Sodowych "Solvay". Od lat 30. XX w. do 1989 r. deponowano tam odpady posodowe, głównie szlamy, w nadpoziomowych stawach osadowych, łącznie ok. 5 mln ton. Po wstępnej rekultywacji osadniki przez kilkanaście lat pozostawały w stadium samoistnej regeneracji i przyrodniczej sukcesji. Te zaniedbane tereny stały się ostatnio łakomym kąskiem dla potencjalnych inwestorów. Zgodnie z nowymi koncepcjami ich zagospodarowania mają one pełnić funkcje publiczne (m.in. budowa Centrum Jana Pawła II "Nie lękajcie się"). W 2007 r. pod kierunkiem autora została sporządzona dokumentacja geologiczno-inżynierska na potrzeby miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego tego obszaru. Podstawowe ograniczenia rozwiązań urbanistycznych to: znacznie zmieniona rzeźba, skomplikowane i niekorzystne warunki geologiczno-inżynierskie oraz zanieczyszczenie środowiska. W artykule omówiono historię zagospodarowania, formy i mechanizmy antropopresji, warunki geologiczne, geotechniczne oraz geoekologiczne. Wskazano zagrożenia geologiczne. Przedstawiono mapę rejonizacji warunków geologiczno-inżynierskich na potrzeby kształtowania struktury funkcjonalno-przestrzennej.
The "Białe Morza" in Kraków-Łagiewniki is an east part of post-industrial terrains after former "Solvay" Kraków Soda Works. From the thirties of 20. century to 1989 the soda wastes were stored, mainly sludge. Sludge was deposited on the sedimentary ponds in quantities equal 5 Mg. After primary land reclamation the settling tanks were in a stage of intrinsic regeneration and natural succession. That neglected terrains are recently a "tempting bite" for potential investors. Public function - building the John Paul II Centre "Be not afraid!" - is a new, basic destination of that terrains. In 2007 was made by an author and team a geological and engineering documentation for needs of local development plan. Basic limitations for urban solutions are: considerably changed topographic profile, complicated and disadvantageous geological and engineering conditions and environment pollution. In this article, history of land development, forms and mechanisms of anthropopression, geological, geotechnical and geoecological conditions are discussed. Reionisation of geological and engineering conditions for needs of forming a functional and spatial structure were presented.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2008, 34, 4; 701-708
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innowacyjność w gospodarce wodno-stawowej na przykładzie Stawów Raszyńskich
Innovations in water-pond management on an example of the Raszyn ponds
Autorzy:
Kaca, E.
Barszczewski, J.
Walczuk, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/238937.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
gospodarka wodna
staw rybny
oczyszczanie mechaniczne
nowoczesność
Raszyn fish-ponds
water management
water retention
water distribution system
water purification
technical structures
innovations
research project
development project
Opis:
Przedstawiono rozwiązania techniczne i organizacyjne, zastosowane w Zakładzie Doświadczalnym Instytutu Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach na Stawach Raszyńskich, poprawiające opłacalność produkcji karpia oraz minimalizujące negatywny wpływ stawów na środowisko wodne. Opracowanie i wdrożenie tych rozwiązań zostało częściowo sfinansowane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ze środków Europejskiego Funduszu Rybackiego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego "Rybołówstwo i przetwórstwo ryb". Rozwiązania te, których koszt realizacji wyniósł ok. 2 mln zł., stanowią spójny układ kompleksowych rozwiązań Do szczególnie istotnych dla gospodarki stawowej obiektów o innowacyjnym charakterze należy zaliczyć okołostawowe obiekty małej retencji wodnej, tzw. stawy kieszeniowe, wykorzystywane do retencjonowania wód przesiąkających przez groble stawowe, infiltrujących do gruntu z rzeki oraz wód dobrej jakości dopływających do kompleksu stawowego. Obiektom tym towarzyszą wysokosprawne małe pompownie wodne, umożliwiające stosowanie w gospodarce wodno-stawowej zamkniętych obiegów wody. Do grupy obiektów innowacyjnych należy również staw osadnikowy, służący do mechanicznego oczyszczania wód spuszczanych ze stawów. Za innowacje należy także uznać szerokie zastosowanie urządzeń do ewidencjonowania poborów i zrzutów wody oraz ilości wody retencjonowanej w stawach, jak również wykorzystywanie danych pomiarowych do planowania i realizacji rozrządu wody. Oczekuje się, że wdrożone rozwiązania znajdą zastosowanie w tych obiektach stawowych, w których zachodzi potrzeba poprawy bilansu wody, w szczególności zaś zmniejszenia jej deficytu i poprawy jakości wody ujmowanej na stawy i z nich spuszczanej.
Within the frames of research and development project, technical innovations were introduced in Raszyn fish-pond complex. The innovations concern improvement of water management: the objects of small water retention, water distribution control and purification systems, including adequate solutions of technical structures (pumping stations, settlement pond). Actually the monitoring investigations are carried out on the effect of innovations on water balance in the ponds and the quality of water intaken and emptying the ponds.
Źródło:
Problemy Inżynierii Rolniczej; 2009, R. 17, nr 3, 3; 91-99
1231-0093
Pojawia się w:
Problemy Inżynierii Rolniczej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ śródleśnych oczek wodnych na stany wody gruntowej przyległych siedlisk w wybranych zlewniach Leśnego Kompleksu Promocyjnego "Lasy Rychtalskie"
Influence of mid-forest ponds on the ground water levels in adjacent habitats in selected catchments of 'Lasy Rychtalskie' Forest Promotional Complex
Autorzy:
Korytowski, M.
Szafrański, C.
Zydroń, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/991568.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
lesnictwo
lesne kompleksy promocyjne
Lesny Kompleks Promocyjny Lasy Rychtalskie
zlewnie lesne
oczka wodne srodlesne
wody gruntowe
poziom wod gruntowych
siedliska lesne
forest catchments
ponds
ground water level
forest habitats
Opis:
Mid−forest ponds play a crucial role in shaping water management in micro−catchments by storing and sup−plying ground water in adjacent forest habitats. Supply of the ground water in adjacent areas by water from the ponds is particularly important during the summer half−year when forests are at full vegetation and periods of rainfall deficiency may occur.
Źródło:
Sylwan; 2013, 157, 04; 313-320
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Materials to the knowledge of the aquatic beetle fauna (Coleoptera) in mid-western Poland (Lubuskie Province)
Autorzy:
Rychła, Anna
Buczyński, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/763829.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
diversity
species richness
freshwaters
ponds
rare species
endangered species
protected species
Macroplea appendiculata
Rhantus incognitus
różnorodność
bogactwo gatunków
obszary słodkowodne
stawy
gatunki rzadkie
gatunki zagrożone
gatunki chronione
Opis:
Although aquatic beetles are one of the most diverse groups significantly contributing to species diversity in freshwaters, their occurrence and distribution has been studied very poorly in mid-western Poland. Consequently, our knowledge about the current aquatic beetle species richness and habitat preferences is still scarce in large parts of this region. To close this knowledge gap, we investigated a selected area of approximately 500 km2 in the south-western part of the Lubuskie Province, part of the Wielkopolsko-Kujawska Lowland, to obtain the richness of total, protected, endangered and rare species of aquatic beetles, as well as to analyse their diversity and ecological groups in representative habitats. For the study, 70 sampling sites representing ditches (5 localities), streams (4), rivers (13), small water bodies in open landscapes (7) and in forests (6), temporary (8) and permanent (7) fish ponds, lakes (4), fens (1), peat bogs (13) and marshes (2) were investigated from April to September 2011. In total, 115 species, including 10 protected by law or/and listed on the Polish Red List, as well as 11 rare and local in Poland species were found in the study area. Among them special attention should be paid to Macroplea appendiculata – a recently-discovered for the Wielkopolsko-Kujawska Lowland and critically endangered in Poland species as well as Rhantus incognitus – an endangered and rare species in Poland. The most frequent species was Hyphydrus ovatus (34.3% of sites), whereas 29 species, mostly stenotopic specialists, were recorded in only one site. Eurytopes and tyrphophiles were both present in each habitat type. Further, the most diverse habitats were temporary ponds containing 7 groups of stenotopes, whereas in streams only 2 groups were found. On average, the most species rich habitats were permanent ponds (median = 11 species) and bogs (11), but the highest species numbers were found in a temporary pond (44 species) and in a small water body in open landscape (42). The lowest species richness was found in streams (maximum4 species per site). According to an evaluation of habitat types based on protected, threatened and rare species, the most important were permanent and temporary ponds in the forested, water-rich parts of the study area. In agriculturally dominated parts, however, small rivers and occasionally small water bodies were of high importance for rare species.We conclude that the species richness and abundance of protected, endangered and rare species are high in the study area in comparison to other parts of Poland. The most important habitats in terms of high diversity of aquatic beetles are predominantly permanent fish ponds and bogs, whereas permanent and temporary fish ponds play a key role for the high content of rare and protected speciesin the area.
Chrząszcze wodne są jedną z najbardziej bogatych w gatunki grup znacząco przyczyniających się do różnorodności gatunkowej w wodach słodkich, jednak ich występowanie i rozmieszczeniew Polsce środkowo-zachodniej było badane w bardzo małym zakresie. W konsekwencji nasza obecna wiedza o ich różnorodności gatunkowej oraz preferencjach siedliskowych w tej części kraju jest znikoma. W związku z tym przeprowadzono inwentaryzację wybranego terenu o powierzchni ok. 500 km2 w południowo-zachodniej części województwa lubuskiego, według Katalogu fauny Polski leżącego na Nizinie Wielkopolsko-Kujawskiej. Celem badań było określenie różnorodności gatunkowej oraz udziału gatunków chronionych, zagrożonych i rzadkich, a także analiza grup ekologicznych chrząszczy wodnych w reprezentatywnych biotopach. Próby pobrano z 70 stanowisk reprezentujących: rowy (5 stanowisk), strumienie (4), rzeki (13), oczka wodne w terenie otwartym (7) i śródleśnym(6), stawy rybne z okresowym (8) i permanentnym (7) stanem wody, jeziora (4), torfowiska niskie (1), torfowiska sfagnowe (13) oraz bagna (2) w okresie od kwietnia do września 2011 r. Stwierdzono 115 gatunków, w tym 10 gatunków chronionych lub/i uwzględnionych w Polskiej Czerwonej Liście oraz 11 gatunków rzadkich i lokalnych w Polsce. Na szczególną uwagę zasługują Macroplea appendiculata – gatunek krytycznie zagrożony (CR), chroniony oraz nowy dla Niziny Wielkopolsko-Kujawskiej, oraz Rhantus incognitus – gatunek zagrożony (EN) i rzadko spotykany w kraju. Najwyższa frekwencja cechowała Hyphydrus ovatus (34,3% stanowisk), natomiast 29 gatunków, w większościstenotopów, występowało tylko na jednym stanowisku. Spośród grup ekologicznych, eurytopy i tyrfofile występowały we wszystkich typach siedlisk. Najbardziej różnorodne pod względem typów ekologicznych chrząszczy były stawy okresowe, w których zanotowano 7 grup stenotopów. Najmniej stwierdzono ich w strumieniach (2 grupy). Średnio, największą ilością gatunków charakteryzowały się stawy permanentne (mediana = 11 gatunków) oraz torfowiska (11), natomiast maksymalnienajwięcej gatunków zanotowano w stawach okresowych (44 gatunki) oraz w małych zbiornikach terenów otwartych (42). Najmniej bogate gatunkowo były strumienie (maksymalnie 4 gatunki na stanowisko). Wyniki ewaluacji typów siedlisk pod kątem występowania gatunków chronionych, zagrożonych i rzadkich wykazały, że najbardziej istotne były permanentne i okresowe stawy na obszarach zalesionych i bogatych w wody. Jednak w obrębie dominacji agrocenoz, ważne dla zachowaniatych grup gatunków okazały się małe rzeki oraz częściowo małe zbiorniki.Na podstawie przeprowadzonych badań należy stwierdzić, że obszar środkowo-zachodniej Polski charakteryzuje się dużym bogactwem gatunków chrząszczy wodnych oraz dużym udziałem gatunków chronionych, zagrożonych i rzadkich na tle innych części kraju. Najważniejszymi typami siedlisk w aspekcie różnorodności gatunkowej są głównie stawy permanentne oraz torfowiska. Natomiast stawy okresowe i permanentne odgrywają kluczową rolę dla zachowania gatunków rzadkich na tym obszarze.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio C – Biologia; 2013, 68, 1
2083-3563
0066-2232
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio C – Biologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ponds Syrenie Stawy in Szczecin - changes of selected water quality chemical indices
Syrenie Stawy w Szczecinie - zmiany wybranych chemicznych wskaźników jakości wody
Autorzy:
Poleszczuk, G.
Miller, T.
Tokarz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/106531.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
EU Water Framework Directive
artificial reservoirs
water quality
physical indices
chemical indices
ponds Syrenie Stawy
Szczecin
ramowa dyrektywa wodna
sztuczny zbiornik wodny
jakość wody
wskaźniki fizyczne
wskaźniki chemiczne
Syrenie Stawy
Opis:
The possibility of using - to a wider inference - water quality test results of stream Osowka flowing through ponds Syrenie Stawy in Szczecin (NW-Poland) - in particular the concentration of dissolved oxygen (DO), electrical conductivity (EC) and the total concentrations of nitrogen (TN) and phosphorus (TP) - conducted in the years 1994 to 2014 was analyzed. The examined indices were classified according to Official Standards currently in force in Poland. Changes of water quality as it flows through the ponds were identified. Multivariate linear regression equations were calculated, endearing statistically significant relationship between successive test indicators (yi) and other indices (xi) and deadlines for measurement periods (Ti) has been made. This allowed in general to characterize water quality, determine the quality changes along the path of flow through ponds and discern what processes biohydrogeochemical within the ecosystem changes affected their quality.
Analizowano możliwość wykorzystania - do poszerzonego wnioskowania - wyników oznaczeń fizyczno-chemicznych wskaźników jakości wód oznaczanych przy określaniu stanu ekologicznego wód powierzchniowych strumienia Osówka przepływających przez Syrenie Stawy w Szczecinie (NW-Polska), tj. stężenie rozpuszczonego tlenu (DO), przewodnictwo elektrycznego (EC) oraz ogólne stężenia azotu (TN) i fosforu (TP) przeprowadzone w latach 1994-2014. Badane wskaźniki klasyfikowano według standardów aktualnie obowiązujących w Polsce w przepisach urzędowych. Oszacowano także zmiany jakości wód podczas przepływu przez stawy oraz obliczono równania regresji liniowej wieloczynnikowej, ujmujące statystycznie istotne zależności pomiędzy kolejnymi badanymi wskaźnikami (yi) i pozostałymi wskaźnikami (xi) oraz terminami okresów pomiarowych (Ti). Pozwoliło to ogólnie scharakteryzować jakość wód, określić zmiany jakości wzdłuż drogi ich spływu przez stawy oraz poznać, jakie procesy biohydrogeochemiczne zachodzące w ekosystemie wpływały na zmiany ich jakości.
Źródło:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology; 2015, 20, 1-2; 85-96
2084-4506
Pojawia się w:
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prediction of the hydrochemical regime of surface water using simulation mathematical modelling
Prognoza reżimu hydrochemicznego wód powierzchniowych na podstawie modeli matematycznych
Autorzy:
Nikolenko, O.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062111.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
hydrochemical regime
simulation mathematical models
surface waters
biogenic substances
nitrogen compounds
Velykyi Lyubin and Pidhaytsi ponds
Ukraine
reżim hydrochemiczny
imitacyjne modele matematyczne
wody powierzchniowe
substancje biogeniczne
związki azotu
staw wiercholubiński i podhajecki
Ukraina
Opis:
Mathematical simulation models of the hydrochemical regime of Velykyi Lyubin pond (Vereshchytsya River basin) and the pond of the Pidhaytsi town (Koropets River basin) have been constructed to clarify the possibilities of using such models in the practice of managing the quality of water resources in small rivers. To evaluate the ecological state of the Vereshchytsya and Koropets river basins – left tributaries of the Dniester – the expedition method was applied, i.e. collecting information on natural conditions and the content of nitrogen compounds (determined directly on-site) as well as Cl– and SO42– ions in water. Information processing was performed by mathematical modelling of the hydrochemical regime of surface waters – calculation models to study the changes in the concentration of biogenic substances and chloride, and sulphate ions in the ponds have been developed. The simulation mathematical models of the hydrochemical regime of surface waters of the ponds were developed for different seasons by a direct construction of the chamber model based on the spatial averaging of the processes and compilation of balance equations. Mathematical models of the change in content of biogenic substances and sulphate, and chloride ions testify to partial purification of waters from pollutants, which is facilitated by the processes taking place within them (sedimentation, sorption–adsorption processes, dissolution).
Opracowano imitacyjne modele matematyczne reżimu hydrochemicznego stawu wielkolubińskiego (dorzecze Wereszczycy) i stawu miasta Podhajcy (dorzecze Koropca) dla wyjaśnienia możliwości wykorzystania takich modeli w praktyce zarządzania jakością zasobów wodnych małych rzeczek. Podczas badania stanu ekologicznego dorzeczy Wereszczycy i Koropca – lewych dopływów Dniestru – wykorzystywano metodę ekspedycyjną – uzyskanie informacji o warunkach środowiskowych, o zawartości związków azotu w wodzie (wyznaczano bezpośrednio na miejscu) i jonów Cl– і SO42–. Obróbka danych odbywała się z wykorzystaniem modelowania matematycznego reżimu hydrochemicznego wód powierzchniowych – tworzenie modeli rozliczeniowych dla badania zmiany koncentracji substancji biogenicznych oraz jonów Cl– і SO42– w badanych obiektach. Imitacyjne modele matematyczne reżimu hydrochemicznego wód powierzchniowych stawów wielkolubińskiego i podhajeckiego w różnych porach roku opracowano na podstawie przestrzennego uśrednienia procesów і układania równań bilansowych. Modele matematyczne zmian zawartości substancji biogenicznych oraz jonów Cl– і SO42– świadczą o częściowym oczyszczaniu wód z zanieczyszczeń, czemu sprzyjają procesy sedymentacyjne, sorpcji–adsorpcji oraz rozpuszczania.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 453; 23--28
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effectiveness of gas recovery systems for managing odour from conventional effluent treatment ponds in Palm oil mills in Malaysia
Autorzy:
Chung, Andrew Yap Kian
Qamaruz Zaman, Nastaein
Yaacof, Narushikin
Yusoff, Syafinah
Abd Manaf, Fatah Yah
Mohamed Halim, Rohaya
Abd Majid, Rusnani
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/396236.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
gas recovery systems
palm oil mill effluent
palm oil mills
effluent treatment
anaerobic ponds
reduce odour
reduced gas emission
systemy odzyskiwania gazu
ścieki palmowe
olejarnie palmowe
oczyszczanie ścieków
stawy beztlenowe
redukcja zapachów
redukcja emisji gazów cieplarnianych
Opis:
Gas recovery systems at palm oil mills enable the curtailment of uncontrolled greenhouse gas emissions from open anaerobic pond, but can also reduce odour, an aspect which has not yet been substantiated. The objective of this study is to evaluate the odour emission from palm oil mill effluent and the effectiveness of covers and tank digester in reducing odour emission from the open lagoons. Odour samples were obtained from the cooling ponds in conjunction with in-field odour assessment performed on site. Results demonstrated that odour released from open ponding or covered lagoon were almost comparable, ranging from 33,150 – 162,000 OU/m3, and 68,705 – 102,000 OU/m3, respectively. In contrast, odour emission from cooling pond which used tank digester system seemed markedly lower, ranging between 13,000 – 76,000 OU/m3. In fact, the analysis of ambient air close to anaerobic tank digesters proved a reduction of odour emission to the surroundings (with 3.5 OU/m3, weak intensity) compared to open pond (with 2700 OU/m3, strong intensity) or covered lagoon (with 111 OU/m3, distinct intensity). In conclusion, gas recovery systems at palm oil mills should be promoted not only towards the management of greenhouse gaseous, but also as an odour impact management strategy.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2019, 29, 3; 70-85
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Important Meaning of Bio-Liquid Dynamic Viscosity Variations in the Lubrication Flows
O ważnym znaczeniu zmian lepkości dynamicznej cieczy biologicznej w przepływach smarujących
Autorzy:
Wierzcholski, Krzysztof
Gospodarczyk, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116063.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
bio-liquid dynamic viscosity variations
bio-liquid dynamic viscosity
hip joint
human hip joint
hip joint disease
viscosity of the joint lubricant biofluid
lubrication of joint surfaces
biological surface area of ponds
experimental research on hip joints
lepkości dynamicznej biocieczy
zmiany
staw biodrowy
człowiek
choroby stawów biodrowych
lepkość biocieczy smarującej stawy
smarowanie
powierzchnia biologiczna stawów
badania eksperymentalne stawów biodrowych
Opis:
The main topic of this paper refers to the numerous relations between the decrements of the dynamic viscosity of non-Newtonian bio-liquid lubricated human joints on the one hand and, on the other hand, with consequences resulting from various diseases such as low fitness and low skills of human limbs, joint unfitness, large wear of cooperating cartilage bio-surfaces. Additionally, this paper indicates the pharmacology methods performed in vivo to enhance the bio-liquid lubricant dynamic viscosity. After numerous experimental measurements, it directly follows that the collagen fibre, hyaluronate acid particle, power hydrogen ion concentration pH in lubricating bio-liquid and absorbability features of lubricated bio-surface have a direct and indirect significant influence on the bio-liquid dynamic viscosity values variations with interfacial energy distribution across the film thickness. The results presented in this paper are confirmed based on experimental measurements and analytical, numerical solutions of the load-carrying capacity, friction coefficient and bio-liquid dynamic variations performed for various human joints. These effects were simply disregarded in previous studies. The aforementioned problem has not been considered in contemporary research literature in the medical tribology domain to the Author's best knowledge. The results obtained should enable one to introduce more effective and accurate therapeutic protocols into the human joint treatment regimen. The results obtained have applications on a wide scale in spatiotemporal models in bio-tribology, biology and health science.
Główny temat pracy dotyczy licznych związków pomiędzy spadkiem lepkości dynamicznej nienewtonowskiej biocieczy smarującej stawy człowieka z jednej strony a konsekwencjami powodowanymi przez różne choroby z drugiej strony, takimi jak: mała sprawność oraz zręczność kończyn, brak sprawności stawów, znaczne zużycie powierzchni chrząstki. Niniejsza praca przedstawia dodatkowo farmakologiczne metody powiększania in vivo lepkości dynamicznej smarującej cieczy biologicznej. Z licznych eksperymentalnych pomiarów wynika, że włókna kolagenowe, cząsteczki kwasu hialuronowego, potęgowa koncentracja jonów wodorowych pH w biologicznej cieczy smarującej oraz właściwości absorbcji smarowanej powierzchni chrząstki, mają istotny pośredni i bezpośredni wpływ na zmiany lepkości dynamicznej oraz rozkład energii wewnętrznej w poprzek grubości warstwy cieczy biologicznej. Przedstawione w pracy rezultaty potwierdzone zostały na podstawie eksperymentalnych pomiarów oraz analityczno-numerycznych obliczeń siły nośnej, współczynnika tarcia, zmian lepkości dynamicznej smarującej cieczy biologicznej, przeprowadzonych dla różnych stawów człowieka. We wcześniejszych badaniach takie efekty były pomijane. Według informacji autorów, rozpatrywany problem nie był rozpatrywany we współczesnych badaniach literaturowych tribologii medycznej. Przedstawione rezultaty umożliwią wykonywanie bardziej dokładnych leczniczych protokołów w trakcie wykonywania zabiegów dla stawów człowieka. Wyniki uzyskane w pracy znajdują zastosowanie na szeroką skalę w czasowo-przestrzennych modelach biotribologii oraz nauki o zdrowiu.
Źródło:
Tribologia; 2022, 1; 83--95
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies