Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "17th-18th century" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 31-45 z 49
Tytuł:
Metalowe aplikacje w formie szat z przedstawieniami fundatorów
Metal appliqué in the form of vestments with representations of founders
Autorzy:
Wojtacha, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887850.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
polski barok
sztuka baroku XVII i XVIII w.
rzemiosło artystyczne
złotnictwo
aplikacje na obrazy
metalowe aplikacje
Polish Baroque
Baroque art of the 17th and 18th century
decorative arts
goldsmithery
apliqué in paintings
metal apliqué
Opis:
The article depicts a votive character of a appliqué in the form of vestments, deriving them from the XVth century popular votive badges, which- according to the founders- were to be tokens of gratitude for the miracles and graces, as well as help to gain intercession expected by the founders. The author describes four forms of increasing of the appliqué in paintings. There are also four preserved metal appliqué with fundato representation shown here. They are presented chronologically starting from the appliqué from the painting of Mother of God from the monastery attached to the church of St. John in Cracow from 1683 (ilustr. 1-5), on the appliqué from the painting of Mary of God with an Infant from the church of St. Peter and Paul in Stare Miasto from 1773 (ilustr. 6, 7), the appliqué from the painting of Rosary Mother of God from the church of St. John the Baptist in Parczew from 1744 (ilustr. 8-10), and finishing with the appliqué from the painting of Mother of God with an Infant from church in the village of Ulan from 1758 (ilustr. 11-13). The way of placing the founders in the lower part of the vestment was to provide them with protection ensured by the robe of Mary of God – a popular and widely used motif in the art of Polish Baroque.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 4; 291-312
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabudowania parafii św. Stanisława biskupa w Modliborzycach w świetle wizytacji prepozyta Antoniego Franciszka Dunin-Kozickiego z 1781 roku
Der Zustand die kirchgebäuden an der pfarrgemeinde unter dem zurufen heiligen Stanislau des bischofs in Modliborzyce basierend auf der Visitation des pfarrers Antoni Franciszek Dunin-Kozicki in 1781 Jahr
Autorzy:
Szulc, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039421.pdf
Data publikacji:
2010-12-17
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Geschichte
Urkunde
Archiv
17. Jahrhundert
18. Jahrhundert
historia
dokumenty
archiwum
XVII wiek
XVIII wiek
history
documents
archive
17th century
18th century
Opis:
Die Visitationdossier der polnisches Pfarrgemeinde aus XVIII Jahrhunderts bilden ausgezeichnete Quelle in die Erkenntnis der Geschichten, einzeln Pfarrkirchen, in desto ihr materiell Zustand. So ist auch in dem Zufall der Visitation der Pfarrgemeinde unter dem Zurufen Heiligen Stanislau des Bischofs in Modliborzyce in 1781 Jahr. Diese Pfarrgemeinde kam zweifellos in XVII Jahrhundert auf. Man urteilte bis jetzt, dass es in 1664 Jahr folgte. Meiner Meinung nach, in der Wirklichkeit, folgte das schon in 1654 Jahr, oder sogar früher. In dem Gegensatz von alte Visitation dieser Pfarrgemeinde, durchführte wahrscheinlich von 1682 Jahr, die aus 1781 Jahr informiert uns sehr genau über die Zustand ihr Bebauung. Wir erkundigen uns aus ihnen über dem Aussehen der Kirche, der Pfarrschule, des Pfarramts ob der Friedhof. In dieser Arbeit publiziere ich gewähltes Fragmente der Visitation der Pfarrgemeinde in Modliborzyce aus 1781 Jahr, der die eben Aspekte ihr Funktionieren durchblitzen. Das Original der Visitation stammt aus dem Erzbistumarchiv in Lublin. Auf Bedürfnis gegenwärtiger Veröffentlichung der Text der Visitation wird einverständlich mit Verlaganweisung von Herren K. Lepszy, M. Radwan und S. Litak bearbeitetet. Die Zugabe zu ihm ist altpolnisch und lateinisch Wörterbuch der Fristen anwenden in dem Text der Visitation.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2010, 94; 319-332
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaginione źródło - rękopis akt kapitulnych zgromadzenia XX. Marianów z lat 1670-1767
Autorzy:
Górski, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048515.pdf
Data publikacji:
1961
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
źródło
rękopis
marianie
XVII wiek
XVIII wiek
ABMK
source
manuscript
Marist
17th century
18th century
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1961, 2, 1-2; 316-322
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wypisy źródłowe do biografii polskich biskupów i opatów z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz niewoli narodowej doby zaborów (XVI-XIX w.) : Część III
Autorzy:
Prokop, Krzysztof R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040526.pdf
Data publikacji:
2005-12-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Bishof
Abt
Quelle
Geschichte
16. Jahrhundert
17. Jahrhundert
18. Jahrhundert
19. Jahrhundert
biskup
opat
źródło
historia
XVI wiek
XVII wiek
XVIII wiek
XIX wiek
bishop
abbot
source
history
16th century
17th century
18th century
19th century
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2005, 84; 237-292
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wypisy źródłowe do biografii polskich biskupów i opatów z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz niewoli narodowej doby zaborów (XVI-XIX w.) : część II
Quellenauszüge zu den Biographien der polnischen Bischöfe und Äbte aus der Zeit der Adelsrepublik Beider Nationen und der nationalen Knechtschaft in der Teilungszeit (16.-19. Jahrhundert) : Teil II
Autorzy:
Prokop, Krzysztof R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040567.pdf
Data publikacji:
2005-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Biografie
Bischof
Abt
17. Jahrhundert
18. Jahrhundert
Teil 2
biografia
biskup
opat
XVII wiek
XVIII wiek
część 2
biography
bishop
abbot
17th century
18th century
part 2
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2005, 83; 285-332
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Napady zbrojne i walki o Łęczycę oraz zniszczenia wojenne miasta w latach 1294–1945
Armed steps, fights for Leczyca and war destructions in the years 1294–1945
Autorzy:
Stolarczyk, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1381531.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
Łęczyca
Tum
straty materialne
straty ludnościowe
średniowiecze
XVII w.
XVIII w.
XX w.
Leczyca
material losses
population losses
Middle Ages
17th century
18th century
20th century
Opis:
Łęczyca na przestrzeni wieków była zdobywana i czasami niszczona niemal w 100% (głównie w czasie wojen ze Szwecją w XVII i XVIII w.). Sprawcami tego były zarówno wojska obce, jak i polskie. W 1294 r. Litwini dokonali zniszczeń w Tumie, związanym wtedy organicznie z Łęczycą, natomiast pierwszych poważnych strat materialnych i ludnościowych miasto doznało wskutek najazdu krzyżackiego we wrześniu 1331 r. Ostatnie straty, głównie materialne, Łęczyca poniosła w styczniu 1945 r., kiedy to wycofujący się z miasta Niemcy zniszczyli kilka budynków użyteczności publicznej.
Over the centuries, Łęczyca was conquered and sometimes destroyed in almost 100% (mainly during the northern wars with Sweden in the 17th and 18th centuries). The perpetrators of this were both enemies and their own troops. The town itself suffered the first serious material and population losses as a result of the Teutonic invasion in September 1331 (earlier, in 1294, the Lithuanians destroyed Tum, then organically connected with Łęczyca). Łęczyca suffered the last losses, mainly material ones, in January 1945, when the Germans retreating from the city destroyed several public buildings.
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2021, 1(266); 3-11
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Physics at the University of Lviv since the 17th century until the second world war: Addenda to the bibliography
Fizyka na Uniwersytecie Lwowskim od XVII wieku do II wojny światowej: dodatki do bibliografii
Autorzy:
Rovenchak, Andrij
Kiktyeva, Olena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783416.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
17th century physics
18th century physics
19th century physics
20th century physics
University of Lviv
Wojciech Urbański
bibliography
fizyka XVII wieku
fizyka XVIII wieku
fizyka XIX wieku
fizyka XX wieku
Uniwersytet Lwowski
bibliografia
Opis:
Previously, an attempt was made to compile in a series of papers a complete bibliography of works related to physics at the University of Lviv. The period since the foundation of the University in 1661 until the division of the Chair of Physics in 1872 was discussed by Rovenchak (2014). Special attention was paid to the development of theoretical physics, starting from the first professor, Oskar Fabian (Rovenchak 2009), followed by the famous physicist Marian Smoluchowski (Rovenchak 2012), and finally the Interbellum (Rovenchak 2013). The history of astronomy at the University of Lviv, albeit without a special bibliographic section, is presented by Novosyadlyj (2011) and Apunevych et al. (2011). The development of the experimental physics since 1872 still awaits a detailed study. The present paper will provide some additions to this bibliography: firstly with the descriptions of several missing early works from the 17th and 18th century and then, with a presentation of the activity of Wojciech Urbański. It is followed by a couple of works by Oskar Fabian and Marian Smoluchowski. Finally, minor complements to the bibliographic lists from the 1930s will be made, including popular newspaper articles. We strive to present the bibliographic description as completely as possible, in particular by avoiding abbreviations in names and titles, so that readers can extract any information of their interest. All items were examined de visu except for those marked with an asterisk (*) after the number.
W serii artykułów, jakie ukazały się już kilka lat temu, próbowano sporządzić kompletną bibliografię prac dotyczących fizyki na Uniwersytecie Lwowskim, od jego założenia w 1661 roku do podziału Katedry Fizyki w 1872 roku (Rovenchak 2014). Ponadto szczególną uwagę zwrócono na rozwój fizyki teoretycznej, poczynając od pierwszego profesora, Oskara Fabiana (Rovenchak 2009), poprzez dorobek słynnego fizyka Mariana Smoluchowskiego (Rovenchak 2012) i kończąc badania na okresie międzywojennym (Rovenchak 2013). Opisano również historię astronomii na tej uczelni (Novosedly 2011; Apunevych et al. 2011), jednak bez podania spisu literatury. W niniejszym artykule omówiono więc niektóre uzupełnienia bibliografii. Przede wszystkim opisano kilka brakujących poprzednio dzieł pochodzących z XVII i XVIII wieku. Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje rękopis pt. Physica sive scientia naturalis z 1668 roku, ktory pojawił się zaledwie siedem lat po założeniu Uniwersytetu. Więcej miejsca poświęcono również działalności Wojciecha Urbańskiego, którego habilitacja z fizyki matematycznej była najprawdopodobniej pierwszą w monarchii Habsburgów. Dodano także kilka dzieł Oskara Fabiana i Mariana Smoluchowskiego. Wreszcie poczyniono nieznaczne uzupełnienia bibliografii z lat trzydziestych XX wieku, np. dodano popularne artykuły prasowe autorstwa Leopolda Infelda. Zamysłem autorów było przedstawienie opisów bibliograficznych w sposób jak najbardziej kompletny, w szczególności poprzez unikanie skrótów w nazwach i nazwiskach, tak by czytelnicy mogli zdobyć wszelkie interesujące ich informacje na temat publikowanych prac. Wszystkie tytuły zostały sprawdzone de visu, z wyjątkiem dwóch książek XVIII-wiecznych. Łącznie lista dodatków obejmuje 84 podstawowe pozycje oraz 7 pozycji pomniejszych. Rozpoczęto również zbieranie danych na temat prac z fizyki doświadczalnej na Uniwersytecie po 1872 roku, gdyż ten zakres nie został jeszcze opracowany, a historia tej dyscypliny i jej rozwój w tym okresie wciąż czeka na szczegółowe badania.
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2016, 15; 47-73
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Image of the Wife in the Homiletics of Antoni Węgrzynowicz
Obraz żony w zbiorach kaznodziejskich Antoniego Węgrzynowicza
Autorzy:
Walińska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366579.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Antoni Węgrzynowicz
sermons
17th-century literature
early 18th-century literature
wife
woman
kazania
literatura XVII wieku
literatura początku XVIII wieku
żona
kobieta
Opis:
The aim of the article is to characterise the image of the wife in the homiletics of Antoni Węgrzynowicz. The analysis of selected excerpts from sermons dedicated to women allows us to see the following issues that are in the preacher’s area of interest: a woman’s place in marriage, obedience to her husband, responsibility for the good name of the family and raising children. The faults he particularly condemns are quarrelsomeness, vanity, and alcohol abuse. He gives different ways of disciplining women, but generally disapproves of domestic violence and points out that responsibility for a successful relationship lies with both spouses. Against the background of anti-woman literature and theology of the second half of the 17th and early 18th centuries, Węgrzynowicz’s sermons are characterised by a balanced and moderate approach.
Celem artykułu jest charakterystyka obrazu żony w zbiorach kaznodziejskich Antoniego Węgrzynowicza. Analiza wybranych fragmentów kazań poświęconych kobietom pozwala dostrzec kwestie, które znalazły się w obszarze zainteresowań kaznodziei, takie jak: miejsce kobiety w małżeństwie, posłuszeństwo wobec męża, odpowiedzialność za dobre imię rodziny i wychowanie dzieci. Wady, które szczególnie potępia kaznodzieja, to: kłótliwość, próżność oraz nadużywanie alkoholu. Podaje różne sposoby dyscyplinowania kobiet, nie pochwala jednak na ogół przemocy domowej i zaznacza, że odpowiedzialność za udany związek spoczywa na obydwu małżonkach. Na tle antykobiecej literatury oraz teologii drugiej połowy XVII i początku XVIII wieku kazania Węgrzynowicza cechuje podejście wyważone i umiarkowane.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2020, 38, 2; 53-66
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lokalizacja, wyposażenie i stan zabudowań bonifraterskich w Krakowie w XVII i XVIII wieku
Die Lokalisierung, die Ausstattung und der Gebäudezustand der Bonifratres in Krakau im 17. und 18. Jahrhundert
Autorzy:
Komaryńska, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040568.pdf
Data publikacji:
2005-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Orden
Bonifratres
Kloster
Geschichte
17. Jahrhhundert
18. Jahrhundert
zakon
bonifratrzy
klasztor
historia
XVII wiek
XVIII wiek
order
Hospitaller Order of the Brothers of Saint John of God
monastery
history
17th century
18th century
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2005, 83; 251-283
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metody terapeutyczne stosowane w medycynie nowożytnej na terenach Rzeczypospolitej w XVII i XVIII w. w kontekście charakterystyki wykorzystanych źródeł
Therapeutic Methods Used in Modern Medicine in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the 17th and 18th Centuries. The Characteristics and Context of the Source Material.
Autorzy:
Węglorz, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081041.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
early modern medicine
history of medicine
17th century
18th century
medycyna nowożytna
historia lecznictwa
historia medycyny
XVII w.
XVIII w.
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
Early modern medicine knew thousands of medicines and possible treatments that could be found in guidebooks, medical dissertations, herbaria, and dispensaries. The article presents the characteristics of the basic sources of the history of medicine, as well as their specificity and the range of information they provide. The aim is to show possible source selection method in an attempt to describe a real picture of the therapeutic methods most commonly used by the official medicine in Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Historyka studia metodologiczne; 2018, 48; 95-109
0073-277X
Pojawia się w:
Historyka studia metodologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kinsberg House, a place fit for a prince to live in... Grodno Castle in modern times ($16^{th}$ and $18^{th}$ centuries) in the light of historiographic sources and field research
Dom Kinsberg, w którym książę nie powstydziłby się zamieszkać... Zamek Grodno w czasach nowożytnych (XVI–XVIII w.) w świetle źródeł historiograficznych i badań terenowych
Autorzy:
Gryglewska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028639.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
architecture of 16th century
architecture of 17th century
architecture of 18th century
Grodno Castle
von Logau
Silesia
Zagórze Śląskie
architektura XVI w.
architektura XVII w.
architektura XVIII w.
zamek Grodno
Śląsk
Opis:
The subject of the article is the early modern remodeling and extensions of the medieval Grodno Castle (Kinsberg) at the time when it was the seat of the von Logau family, i.e. Matthäus, Kaspar and Georg, in the years 1545-1595, and its subsequent transformations until 1823. Purchased then by Johann Gustav Gottlieb Büsching, the castle was secured and turned into a romantic ruin. The studies were based on the analysis of German historical research, mainly from the $19^{th}$ and the beginning of the $20^{th}$ century, using the sources which were either incomplete or lost in 1945. Historical descriptions of buildings and an attempt at interpreting them were presented. Preserved iconographic materials and the field research, which was conducted in the years 2019-2021 by a team of scientists from the Department of History of Architecture, Art and Technology of Wrocław University of Science and Technology, were also taken into consideration. The aim of the article was to present the architecture of the castle in its heyday. The discussed early modern phase of its remodeling turned out to be a consistently implemented and completed concept of rebuilding the late-gothic castle from the beginning of the $16^{th}$ century into an elegant Renaissance residence which consisted of a three-winged body of the upper castle closed with a curtain wall, crowned with a high roof surrounded by an attic, with an internal courtyard and a tower; then the middle castle, outer bailey and lower castle. In terms of the quality of architecture and its design, Grodno Castle could compete with Silesian princely residences at the end of the $16^{th}$ century.
Tematem artykułu są nowożytne przebudowy i rozbudowy średniowiecznego zamku Grodno (Kinsberg) w czasach, gdy był siedzibą rodziny von Logau, Matthäusa, Kaspara i Georga, w latach 1545-1595, oraz jego późniejsze przemiany – do 1823 r. Zakupiony wówczas przez Johanna Gustava Gottlieba Büschinga zamek został zabezpieczony i przekształcony w romantyczną ruinę. Studia zostały oparte na analizie niemieckich opracowań historycznych, przede wszystkim z XIX i początku XX w., wykorzystujących obecnie niekompletne lub zaginione w 1945 r. źródła. Zaprezentowano historyczne opisy budowli oraz próbę ich interpretacji z uwzględnieniem zachowanych materiałów ikonograficznych oraz badań terenowych, prowadzonych w latach 2019-2021 przez zespół naukowców z Katedry Historii Architektury, Sztuki i Techniki Politechniki Wrocławskiej. Celem artykułu było przedstawienie architektury zamku w okresie jego największej świetności. Omówiona nowożytna faza jego przebudowy okazała się konsekwentnie realizowaną i skończoną koncepcją przebudowy późnogotyckiego zamku z początku XVI w. w wytworną renesansową rezydencję, składającą się z trójskrzydłowej bryły zamku górnego zamkniętej ścianą kurtynową, zwieńczonej wysokim dachem otoczonym attyką, z wewnętrznym dziedzińcem, wieżą i przedbramiem; średniego zamku, międzymurza i dolnego zamku. Pod względem jakości architektury i jej wystroju zamek Grodno mógł w końcu XVI w. rywalizować ze śląskimi rezydencjami książęcymi.
Źródło:
Architectus; 2021, 4 (68); 49-62
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Un exemple des limites du calque latin dans la description du nom : la théorie des cas au XVIIIe siècle
An example of the limits of the Latin calque in the description of the name: the case theory in the 18th century
Autorzy:
Dagnet, Sévrine
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676274.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
nom
article
parties d’oraison
grammaires françaises du XVIIe siècle
grammaires françaises du XVIIIe siècle
noun
parts of speech
17th-century French grammars
18th-century French grammars
Opis:
When describing the different components of French speech, the grammarians of the sixteenth and seventeenth centuries resorted, like their predecessors, to Latin, viewed then as a model of excellence. More specifically, as far as the noun is concerned, their emulation led them to declare that its occurrence varies in gender, number, and case, just as with its ancient counterpart. Far from constituting an obstacle, the difficulty surrounding the lack of case morphemes in the French substantive is circumvented: in French, the declension of the noun is more properly that of the article, an anteposed occurrence that both clarifies the reference implied by the noun element and varies according to the grammatical function occupied by the noun group. Thus the occurrence la femme (subject or direct object) corresponds to the nominative and the accusative, while the occurrence à la femme (indirect object) would equate to a dative. This theory, already endangered in the sixteenth and seventeenth centuries, was very widely challenged in the eighteenth century. The controversy did nothing to discourage Régnier-Desmarais (1706) and Vallart (1744), who defend the theory of case variation and establish declension paradigms that they clarify and justify at length (first part). Their well-supported arguments clash with reports by Girard (1744) and Du Marsais (1769), who perceive the Latin calque as a syntactic misinterpretation and a misunderstanding of the characteristics of the article, at the time a poorly-regarded class of words (second part). Beauzée (1767) reconciles the two trends, claiming that even if the noun does not undergo declension, French remains a case language as far as the pronoun is concerned. Thereby restoring the legitimacy of the case while limiting it to a precise type of word, he more generally questions the role of this grammatical category (third part).
Au moment de décrire les parties d’oraison du français, les grammairiens des XVIIe et XVIIIe siècles se tournent, comme leurs prédécesseurs, vers le latin, perçu comme un modèle d’excellence. Plus spécifiquement en ce qui concerne le nom, cette imitation les conduit à décréter que cette occurrence varie comme son homologue antique en genre, en nombre et en cas. La difficulté liée à l’absence de morphème casuel du substantif français, loin de constituer un frein, est contournée : en français la déclinaison du nom serait surtout celle de l’article, occurrence antéposée qui tout en précisant la référence opérée par l’élément nominal, varie au gré de la fonction grammaticale occupée par le groupe nominal. Ainsi, l’occurrence la femme (sujet ou complément d’objet) correspondrait au nominatif et à l’accusatif, tandis que l’occurrence à la femme (complément d’attribution) équivaudrait à un datif. Cette théorie, déjà en péril aux XVIe et XVIIe siècles, est très largement remise en cause au XVIIIe siècle. La controverse ne décourage pas Régnier-Desmarais (1706) et Vallart (1744), qui défendent la thèse d’une variation en cas et établissent des paradigmes de déclinaisons, longuement explicités et justifiés (première partie). Leurs argumentations étayées se heurtent aux exposés de Girard (1744) et de Du Marsais (1769), qui perçoivent le calque du latin comme un contresens syntaxique et une méconnaissance des caractéristiques de l’article, classe de mots en mal de statut (deuxième partie). Beauzée (1767) réconcilie les deux tendances en affirmant que si le nom ne possède pas de déclinaison, le français reste une langue casuelle en ce qui concerne le pronom. Rétablissant ainsi la légitimité du cas tout en le limitant à un type de mots précis, il s’interroge plus globalement sur le rôle de cette catégorie grammaticale (troisième partie).
Źródło:
e-Scripta Romanica; 2017, 4; 27-42
2392-0718
Pojawia się w:
e-Scripta Romanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetic reception of the illustrations to the “Triumphs of Petrarch” (late 17th and 18th century)
Poetycka recepcja rycin do „Tryumfów” Petrarki (druga połowa XVII i XVIII wiek)
Autorzy:
Grześkowiak, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089370.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Poetry and graphic art
Petrarch
"The Triumphs"
emblem epigrams
Polish poetry of the 17th and 18th century
Symeon of Polotsk (1629–1689)
Wespazjan Kochowski (1633–1700)
Franciszek Dionizy Kniaźnin (1750–1807)
Franciszek Karpiński (1741–1825)
Francesco Petrarca
Symeon z Połocka
Wespazjan Kochowski
Franciszek Dionizy Kniaźnin
Franciszek Karpiński
Tryumfy
wiersze na ryciny
Opis:
The Triumphs (Triumphi) by Petrarch is a series of six poems honouring the allegorical figures of Love, Chastity, Death, Fame, Time and Eternity, who vanquish each other in turn. The Italian poem sequence was virtually unknown in Poland (although a Polish translation of The Triumph of Love appeared c. 1630, only few readers would have read it as it was circulated exclusively in a small number of hand-made copies). The illustrations, however, caught the eye of the printers and became immediately popular. They depicted each of the victorious figures riding on triumphal chariot, followed by procession of captives. This article examines the Polish verses inspired by the illustrations rather than the text of the Trionfi i.e. written in the course of the late 17th and 18th century. The author of the most remarkable poetic response to the pictorial representations of Petrarch's Triumphs was Samuil Gavrilovich Piotrowski-Sitnianowicz (aka Symeon of Polotsk). As a student of the Academy of Wilno, he came across an emblem book with copperplate engravings of the Triumphs designed by Maarten van Heemskerck in 1565. His Polish verses (composed c. 1650–1653) follow loosely the Latin epigrams (subscriptiones) by Hadrianus Junius (Adriaen de Jonghe). Symeon of Polotsk was the first Polish-language author whose verses reflected in extenso the pictorial representation of the Triumphs (before him verses inspired by Petrarch's allegories had been written by Mikołaj Rej, Maciej Stryjkowski and Stanisław Witkowski). Wespazjan Kochowski's volume of miscellaneous pieces in verse published in 1674 includes an epigrammatic poem The Triumph of Love, inspired by Plate One of the Triumphs. However, Kochowski's description suggests that he must have seen an engraving showing Cupid's victims under his feet. That iconographic variant appears, among other, in the woodcuts of Bernard Salomon (1547) and the copperplates designed by one of van Heemskerck's pupils (mid-16th century) or Matthäus Greuter (1596). The following two poems were written about a century later. In 1779 Franciszek Dionizy Kniaźnin published in his second volume of Erotyki [Erotic poems] a song called The Triumph of Love. Its scenic arrangement, inspired by the illustrations of Petrarch's first Triumphus, is adapted to present twenty-one pairs of suitors. The description is stylized in conformity with the current Rococo manner and spiced up with touches of parody. A similar treatment of this subject can be found in some 17th-century paintings, for example in the Triumph of Love by Frans Francken the Younger, or an identically titled picture by the Italian Baroque artist Mattia Preti. The other poem, On the picture of the 'Triumph of Death', can be found in Franciszek Karpiński's Zabawki wierszem i przykłady obyczajne [Diversions in Verse and Moral Exemplars] published in 1780. It names eleven preeminent ancient conquerors and rulers, all cut down by Death personified by a scythe-wielding skeleton. Karpiński's description was no doubt inspired by a copperplate engraving produced by Silvestro Pomarede and designed about 1748–1750 by Gianantonio Buti after Bonifacio de' Pitati. In each of the two prints most of the figures on the ground round the chariot are identified by name. It may also be noted that Karpiński rounds of his poem with two stanzas evoking the last plate in the cycle, The Triumph of Eternity.
Źródło:
Ruch Literacki; 2019, 5; 493-510
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recepcja barokowej techniki fasady wklęsło-wypukłej na Dolnym Śląsku
The reception of the Baroque technic convex-concave façade (parete ondulata) in Lower Silesia
Autorzy:
Ludwig, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145714.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
urbanistyka barokowa
architektura barokowa
XVII–XVIII w.
Dolny Śląsk
Baroque town planning
Baroque architecture
17–18th century
Lower Silesia
Opis:
Artykuł podejmuje problem analizy rozpowszechnienia szczególnej techniki barokowej stosowanej w projektowaniu fasad budynków monumentalnych na Dolnym Śląsku. Po raz pierwszy metodę tę wykorzystał w swych rzymskich aranżacjach Francesco Borromini. Dlatego nazwa tej techniki pojawia się najczęściej w literaturze pod włoskim określeniem parete ondulata. Ten sposób formowania fasad rozpowszechnił się szybko krajach europejskich, gdzie przyjmowały się formy nieklasycznego baroku, w tym na Dolnym Śląsku. Metoda elewacji wklęsło-wypukłej dawała bowiem duże możliwości w kreowaniu przyciągającej uwagę architektury i umożliwiała wyszukaną aranżację wnętrz urbanistycznych o silnym oddziaływaniu na odbiorcę. Metoda parete ondulata nie została przyswojona w lokalnej architekturze śląskiej. Większość budowli, które prezentują tę formę powstała na podstawie projektów Kiliana Ignaca Dientzenhofera. Poza tym metoda w zredukowanej formie została też zastosowana w kilku przypadkach przez architektów austriackich działających na Śląsku (J. B. Peintner, Ch. Hackner). W ciasnych wnętrzach urbanistycznych technika parete ondulata umożliwiała silniejsze oddziaływanie. Jednak na Śląsku wykorzystano ją tylko w pałacowych fasadach pierzei ulicznych we Wrocławiu - pałac Hatzfeldów i Uniwersytet Wrocławski oraz drobnych formach stosowanych w architekturze w latach 1715-1740, np. w portalach. Pomimo to, tych kilka dzieł architektury monumentalnej wzniesionych na Dolnym Śląsku z użyciem omawianej techniki prezentuje się jako dzieła wybitne w skali ogólnoeuropejskiej o indywidualnych, lokalnych cechach. Ze względu na twórców, wykazują również powinowactwo z kręgiem austriackim i czeskim.
The article aims to analyze the use of the Baroque convex-concave design technique, from the point of view of town-planning and architecture, for the facades of monumental buildings in Lower Silesia. For the first time this method was used in its Roman creations by Francesco Borromini. Hence, most often in the literature it appears under the Italian designation parete ondulata. Relatively quickly this technique became widespread in other European countries, in which non-Classical forms were being adopted, also in Lower Silesia. The convex-concave method of designing facades gave architects the possibility of creating attractive architecture and of designing sophisticated urban interiors that had a strong impact on the recipient. The parete ondulata method was not assimilated into the local Silesian architecture. Most of the buildings that present such forms were built on the basis of designs prepared by Kilian Ignaz Dientzenhofer and, in a reduced form, in several cases by Austrian architects active in Silesia (J. B. Peintner, Ch. Hackner). In cramped urban locations the parete ondulata technique provided the opportunity for making a stronger impression. However, in Silesia it was only applied in the facades of the Hatzfeld Palace and the University in Wrocław and in small architectural forms such as portals built in 1715–1740. Nevertheless, these few works of monumental architecture in Lower Silesia erected with the use of this technique present themselves as an outstanding achievement on the European scale with individual local characteristics. Because of the people who designed them, they also show an affinity with Austrian and Bohemian architecture.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2016, 61, 2; 5-33
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
В. Н. Перетц – особый взгляд на историю русской литературы XVIII века
Vladimir Peretz – A Peculiar View on the History of 18th Century Literature
Autorzy:
Бухаркин, Петр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968461.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
В. Н. Перетц
XVII век
XVIII век
XIX век
русская литература
силлабический стих
В. К. Тредиаковский
19th century
syllabic verse
poetics
17th century
18th century
Ukrainian literature
V. K Trediakovsky
V. N. Peretz
Russian literature
Opis:
В статье рассматривается картина литературной жизни России XVIII века, созданная в работах В. Н. Перетца (1870−1935). Основное внимание уделяется той перспективе, в которой ученый рассматривал этот период и его хронологическим границам.
The paper considers the picture of Russian literary life in the 18th century created in the works of Vladimir Peretz (1870−1935). Special attention is given to the perspective in which the scholar investigates this period and to the chronological boundaries of the period in question.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2015, Zeszyt specjalny 2015; 209-216
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 31-45 z 49

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies