Analiza zmian struktury geometrycznej powierzchni (3d) w procesie tarcia

Elementarne zjawiska tarcia powstają na jednej chwilowej powierzchni rzeczywistego kontaktu, czyli na występach nierówności. W okresie eksploatacji formuje się nowy stan chropowatości powierzchni, będący funkcją drogi i warunków panujących w trakcie zużywania. Do pomiaru parametrów charakteryzujących strukturę geometryczną powierzchni przed i po procesie tarcia wykorzystano profilografometr firmy Taylor Hobson oraz oprogramowania Platinum 5.0. Otrzymana pełna charakterystyka struktury geometrycznej powierzchni (SGP) w układzie 3D i możliwości programowe pozwalają na bardziej szczegółowe wnioskowanie o współpracy elementów pary tribologicznej w skali mikro. W opracowaniu zostaną przedstawione możliwości zastosowania pomiarów chropowatości 3D do oceny zjawisk towarzyszących procesowi tarcia i zużycia.

The elementary friction phenomena occur on the single momentary surface of actual contact, which is on the protrusions of irregularities. During operation, a new surface roughness state forms, being the function of the path and conditions prevailing during wearing. For the measurement of parameters, characterising the geometrical structure of the surface before and after the friction process, a profilographmeter by Taylor Hobson and the Platinum 5.0 software were employed. The obtained full characteristics of the surface geometrical structure (SGS) in the 3D system and the program capabilities enable a more in-depth inference on the mating of tribological pair elements in a micro scale. The paper will present the possibilities of using 3D roughness measurements for the assessment of phenomena accompanying the friction and wear processes.