Z rozważań nad tekstem donżuanowskim literatury rosyjskiej

W artykule rozważana jest możliwość ustanowienia na gruncie literaturoznawstwa rosyjskiego, poprzez analogię do tekstu petersburskiego, tekstu donżuanowskiego literatury rosyjskiej. W tym celu ustanowiony został zespół cech wspólnych dla utworów odwołujących się do postaci Don Juana. Jednym z dowodów istnienia tekstu donżuanowskiego jest krąg tekstów odwołujących się do modelu słynnego uwodziciela i prześmiewcy. Innymi wyznacznikami są obecność osnowy mitycznej, związek ze sferą ‘sacrum’ i ‘profanum’, obecność konstant w zachowaniu Don Juana, zbliżony sposób językowego kodowania i inne.

The author of the paper considers the possibility of creating in the Russian theory of literature, by way of analogy to the ‘Petersburg text,’, the ‘Don-Juan text’ of Russian literature. To this purpose, a complex of permanent futures shared by literary works that refer to Don Juan are described. The existence of a ‘Don-Juan text’ is evidenced by a group of literary works that employ the archetype of the famous seducer. Other indicators are: the presence of mythological structure, connection with the spheres of the sacred and the profane, constants in Don Juan’s behaviour, specific vocabulary, classifying the most recurrent words and phrases according to their semantics and function in the text.